GAZETA +

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1843.01.27 Nr23

'Vłelkleljo

XlęstWBp O Z N A Ń S K I E G O.

.A.f 3.

NakIademl Drukarni Nadwornćj TJ"'. Dekera i Spółki. - Redaktor, .A. WannoUJlfki.

1843.

"V Piątek dnia 27. Stycznia.

\\Tiadomości krajowe.

Z B e r lin a. - Stan prassy naszćj zajmuje obecnie coraz bardziej uwagę najwyższych towarzystw. Pogłosce o reklamacyach Rossyi przeciw wzmagającćj się u nas wolności druku gaeta Rządowa zaprzeczała. Więc pogłoska ta zapewne była mniej prawdziwą, podobnie jak prostowane urzędownie w Francyi pogłoski o notach mocarstw Europejskich względem unii francusko-belgijskiej. - Prassę poczytywano tu niejako za gwarancyę skłaniającej się do zachodnich mocarstw polityki. Generał z Bclr;ii wracający, ,opowiada, że się tam reakcyi Pruskićj obawiają. S,! tu i owdzie nikczemnicy i zazdrośni ludzie, którzy się Z zakazu Gazety Upskićj Powsz. niezmiernie cieszą, poniewai Prussom przewodniczenia w Niemczech przyznać nic chcą (?). -

Wiadomo ści zag raniczne.

Polska.

Z nad granicy polskiej, d. 2. Stycznia.

Wedlug najllowszych wiadomości z Warszawy tameczne ceny zboia poszły cokolwiek

w górę; skarzą się jednak w ogóle na niedostatek picniędzy. - Ponieważ rząd rossyjski mocno czuwa nad obyczajowem wychowaniem młodzieży, przeto instytut panien rodu szlacheckiego przeniesionym być ma do Puław, 5ławnej siedziby Xiążąt Czartoryjskich. - 'mice niny Cesarza dnia 18. Grudnia obchodzono w Warszawie, jak się samo przez się rozumie, bardzo wspaniałą uroczystością. Z całej wyBławy na święta Bożego-Narodzenia najbardzićj się odznaczała i licznych ściągała widzów kompania Żydów z długiemi brodami, w przybraniu staroźydowskiem, którzy jako przyszli bohaterowie z bronią i tornistrem, ale z miną bardzo miłosierną, maszerując, kommcnderującego oficera komiczną swą potawą i ruchem niezgrabnym do rozpaczy przyprowadzali. Karykatury te wyborną są odpowiedzią na dcklamacye gazety lipskiej, która w zaciąganiu Żydów do wojska wielki widzi postęp w wewnętrznem rozwijaniu się ogromnego cesarstwa, większy i ważniejszy w skutkach, aniicli wiesieie Kartelu, ba nawet aniieli zmniejszenie dużby wojskowej na lat 10. Mówią nawet o korpsie żydowskim wynoszącym 30,000 żoł, .

uicna. Kto zna Zydów polskich, ten WIC f .to przckonanie, ze z tego nic być nic moze.

Natomiast serdecznie :iyczymy"aby się -wszystko Bprawdzilo, co głoszą o pIZygotowaniach do dzwi"nienia przClł'!Ysłu, wykształcenia narodowegot:> i kultnry w ogóle" jako też o lepszem uposazeniu urzędników, co jedynie powsze.chnemu przekupstwu zalwbiedz może. VV szakte mocno wątpimy" iżby to -ws7:ystko wnct do skutku przyjść mogło: bo co się tyczy dzwigania przemysIu , 'zawsze tę rzecz z przeciwnegu zaczynaj! koilca; kultura udać się nie moze dla braku przedsiębiórczego stanu średniego z jednej, a odrazy .I>anująccj arystokracyi z drugiej strony. Nalciyte uposażcnil> urzędników uieodzowną jest potrzebą, jeźli na ciągłe przekupstwo wystawieni być nie maj,!.; zyczyć przeto' należy, aby skarb, obecnie podobno nr nicnajlepszym będący stanic, lla to zezwolił. Podniesienie rólnictwa., wołność handlu i umoralizowanie stanu urzędniczego, oto s:! potrzeby B.ossyi i Polski, najprędszćJ wJ'1iDar;ające za rady.. R o S S Y a.

Z Petersburga., dnia 12.. Stycznia.

Znajdujący się przy Głównodowodzącym anuią czylU..! do szczeg6lnych polece6, należący do armii Podpułkownik Hrabia Grabowski, Uwohlionv został ze słuzby wojskowej dla sła bości, c;lem przeznaczcnia go do zatrudnicń cywilnych, i Najmiłościwićj mianowan'y lladcą Kolegialnym.

'" uzupelnieniu Najwyićj zatwicrdzonćj uchwały Komitl'tu PP. l\Iinistrów, zapadłl:j w d. '28, Kwietnia 1842. r., na przedstawicnic Geucrał-Gube.matora Syberyi Zachodnićj, w przc(l ,miocie ulZenia niektórym zesłanym na Sybl'r_vą losu., z powodu zaślubin Jcgo Cearskiej "V ysokości Cesarzewicza Następcy, Pan J\Iinistl'.l' Sprawiedliwości wniósł w Komitecie PP. MiniłOtrów notę o tych 't liczby zesłanych, o któ;rych początkowo przedstawionc wiadomości 0kazały się być niedostatecznemi. N. CesarzJmć, 'W skutku uchwały Komitetu 'Won. 1. Grudnia, :Najwyićjrozkazać raczył: dwunastu wymie lliOllym w załączonej liście osiedleilcom, którzy, po zesłaniu na zasadzie dawnićj istniejących postanowiell , zostali mies:ttzanami, dozwolii, jeźli zechcą, powrócić do gubernij Cesarstwa, z zabronieniem im jednak przyjazdu do gubernij:

Petersb-łrgśkiej., Moskie,..skiej, tej., r z której wysłani byli, i do ościennych z nią gubernij, o czem ma być uczyniona wzmianka w ich paszpartach, j zakommunikować właśchvym Rządom Gubemialnym od Główncj w Syberyi Zachodniej zwierzchności.; z sześćdziesięciu wymiclllonycb w innćj liścic osil'dlc{}(ów, z któI"Jch 24ch policzeni juz zostali do rzędu włościan" tym z nich. których Generał-Gubcrnator Syberyi Zachodniej uzna być goclnY1J1 dozwolić J.amieszkiwania w miastach, bez przejścia jednak do stanów miejskich, (lIa zajmowania si rzemiosłami i przemysłC\ll. F'rancya.

Z P-aryża, dnia 18. Stycznia.

'Kommi8sya wyznaczoua do rozważenia prawa podanego l>rzez ministe.ryum względem cukru składa się po wię-kszejczęści z cztonków, którzy się oświadczyli prz,cciw tell1uz prawu. ro.ikt wszakZe nie myśli o tem, aby to być miało oznaką upadku ministeryum, puniewaz opinia coraz bardziej si ustala, że ministeryum samo życzy sobie albo odrzuceriia. albo przynajmuiej całkowitej zmiany uwego, wniosku dv prawa. Mjl}ister sprawiedliwości oświadczył się nawet wyraźnie w sw-cm biórze przeciw temu projektuwi, z.astrzegając to sobic, aby lIln w tym względzie wolno było zdanie swoje w'ynurzyt.. Marszałek Soult znadzwyczajn,! pudobno up.orczywości,! na to nasl"wał aby Generał Bugeaud za przest'lI>ienie ;rozkazu l\1inistra wojny, wedlug któroego iaden wojskowy, bez pozwolenia swćj władzy, nic w dzieunikach umies.zczać nic powinien, złożonym .został 7.. urzędu Gencrala-Guhernatora Algi('I'łł. Jakkolwiek. Generał llugeaud znakomitych znalazł prot.ektorów, jednak l\lan;załek Soult pod tym tylko, jak się zdaje, warunkicm przyzwolił na dalsze urzędowallic Gellerała nl1gcaud, jl>żeli tenie publiezllie (lo wykroczenia swego się przyzna.. Tak sobie przynajmniej tłomaczą list tegoż Generała umies7.czony w S i c cle. Dowcip Hrabit'go Jaubert, członka Izby deputowanych, podobał się bardw.i dobrze został przyjęty na zgromadzcniach politycznych. Mówiono w przytomności jego o zajiu wysl) lnarkczyjskich i wielką stąd tcraznicjszcmu ministeryum zasługę przyznano. Hrabia na to odpowiedzial: Nic dziwnego, ze ministe 61)anować wyspy markezyjskic; wyspy tc llale.

zały mu się prawnie, ponieważ leżą na O c e auie Spokojnym (c et arch.i.pellui revel10it de droit, puisqu'iI c'St situe dans FOcean Pacifique). Potwićrdza się wiadomość, ż-e' wszyscy ludzie b:ęd,!cy na pokładzie' angielskicgo okrętu >oC onq ueror," jednego tylko wyjąwszy czło-,"'icka, w wałach morskich grób. swój znaleźli.. Liczba tych nicszczęśliwych wynosi podlug jeQlłJ'dl doniesie{l około 129, podług innyh t.rlk.o 79 osób; Z ładunku wyratowano część jlkąś, a szczątki okrętu sprzedano. pt:zedłvczor.aj za 12,382: franki. Pod Equihen zatonął (>.lIkiem okręt szwedzki »A nd c r SI( płynący od GOlhenburga; również pod ElapIes okr.ęt rossyj.ski "nrake," który płynął z Newcastel do Marsylii.. Podobnc wiadumości nadchodzą z w-szystkich okolic nadbrzeżnych.. Przed kilku dniami egipscy masztalerze,_ którzy IJrzyprowadzili tu kunic oJiafOwane przez Baszę egipskiego Królowi ł'rancuzów, znajdowali. się w wielkiej opcrzc, gdzie wszY8tkich oczy zwrócili na siebie. Przekonano się znowu, że ubi(Jr wscbodni tylko na malowidłach. i w- romansach lJięknym sit; wydaje,. rzeczywiście Zaś jest brzydk.i, ubogi i br.udny. Cudom baletu IJrzypalrywali się oni z obojętnuścią. niesłychaną. 1)0 wiclolicznych naradach i rozprawach.

względcm pretensyi 4 miliona fr.,. którą Prussy mają do ł'raucyi, posłano narcszcic przcd kilku dniami Ministrowi skarbu nodelschwiug obszernc spTawuzdlJllie, z dołączeniem wszystkich autcntycznych dowodów, i spudziewać się należy, ze reklamacya. ta jcszcze na tegorocznych. posiedzeniach bttdzic Izbom. przedłożona. Sluszność tćj pretcnsyi jest tak jasno na str.onie rządu pruskiego, że gabinet i Izby nie będą 1ll0Sly ż'ldaniu temu odmówili.. Z l)'aryża, dnia 18. Stycznia.

Presse obejmuje dzisiaj następujące uwagi: JJJedynćm prawie zajęcicm Izby w obecncj dIwiii jcst prawo dotyczące przegI.!dania okrętów; ciągle więc i my tez do pytania tego się wracamy. l\1inisteryum zaczyna się na tem poznawać, że rozbiór kwestyi samej korzystny; dajc się albowiem, ie już do układu się PJ:zlchyla, którego od razu'l1od iadnym. warunkicmprzyjąć'nie- cnciała;. Uczyniło' jut wielki kr{)k naprzód, kiedy z kwestyi tcj, pytania gabinetowego robić nie chce, jak to- przyjacielę jego' dawniej rozgłaszali. Zdaj.e się., iż llawet drugikr.Jk uczynić skłonne i że układy względem zniesienia traktatów rewi.zyj,nycll> zawiązać si stara.. Jeszcze o jden kwk dalej ,. a przyzna si. do polityki narodowej,. ktrą, mu od kwartału zalecamy.. :Ministeryum, usuw.a pytanie względem prawności i waZności traktatów. Zasłania się względami przyzwoitości i pyta się ,- czy Francya podpisawszy te traktaty, wykonywając je od lat 6. i wezwawszy niegdyś wszystkie mocar.stwa morskie do pudpisania ich,- teraz gw-ałtownym sposobem,. ilie czekając zręcznej sposobności,_ przcstrzega.. I\ia ich nadal. wzbralliać się możc? W tej mierze powiadaliśmy zawsze:.Bynajmniej! Francya traktatów rozdzierać nie moze, nie doświadczy'V'Iszy ich cofnięcia przez wszelkie w mocy jcj; będące środki pojcdllawce. }'raucya w stó5unkach swoich liacyonalllych' ńie może Da .tęm poprzestawać, że prawo i rozum ma po sobic,. powinna do tcgo jeszcze d(»dać ostróżność, umiarkowanie i przyzwoitość." Pan Lamartinc ukoilCzył zeszłej jesieni swą kagedyą: Toussaint I'Ouverture, i zapewne da. ją do przedstawienia tej zimy.. Wyszedł jui r-ozkaz uwolnienia ze służby iołnierzy z klasy roku, 1837.. Utrzymują łakZc,. iz wszystkic pulki piechoty będą- zmniejszone na 1800 głów. Ubytek.w:ojpka wyniósłby wtedy 50,000. głów.. Anglia.

z. Londynu,. dnia 17. Stycznia. Z Oxfordu dOlloszą., że znowu jeden członek kolIegium św.l\Iagdaleny ,. X. Smith, przeszedł du wiary katolickićj. Nawrócony lJOsiadał bogato upusażoną plebanię w Lenderham,- która tcraz na brata jego przechodzi.. Na leedskiej kolci żelaznćj wydarzyło się nieszczę,ście, które łatwo jeszcze daleko okropniejszem staćby się było mogło. Pociąg pojazdów i towarów z Leeds stanął na stacyi w Darnsley i właśnie się zajJllowano odprzł.ganiem kilku wagonów, gdy iuny poci'H; z llinningllamu nadjecbał. Było ciemno i dozórca latarni,! robił znaki, ażeby się pociąg ten wstrzymał. Ale przewodnik mimo to siły machiny nie zmniejzył, a tak uderzył o pićrwszy po..

ciąg, poczćm naturalnie okropna nastąpiła kollizya. Trzej passaiyerowie zostali na miejscu zgruchołani podobnie jak i dwa wagony a lo. komotywa mocno została uszkodzoną. Dzięki Opatrzności inni passażyerowie wszyscy jui byli powysiadali i jeden tylko, któr.y się w ostatnim wagonie pozostał, na micjscu zabity został. 'V swoich doniesieniach giełdowych wyraia G lob e, iż powzięto zamiar zwrócenia uwagi rozmaitycb mocarstw europejskich na stan dłuę<hv nicujszczających się w zaplacie stanów Ameryki. l\zecz ta dla Anglii lvielkiej nader wagi: powinna 'się ona cieszyć, jeżeli istotnie tvm oszukai)com dobrą chcą dać nanczkę i ich przekonać, że uczciwość najlepszą jcst polityką. Amcryka posiada wielkie zasoby, nie tak więc brak tychże, jak raczej nierzetelność Stany Uuii w obecne przykre wprawiła położenie.

er lob e tedy tuszy sobie, że wczwanie wierzycidi angiclskich do sumienności l"Zeczonych Stanów poządane skutki wyda i że obustronne rzą-rly przez ugody handlowe kroki osób prywatny<:h ulatwią. ." - - Słychać, ze niezwłocznie po zagajeniu nowćj sessyi parlamentu ważne pyt:mia l'1"uiesionc zostaną. Gazety oppozycyjne nic wątpią o tem, ze o poprawkę do adressu wniosą, a Morni ng- C hroni cle napomina libe. ralnycb członków parlamentu, aby wszyscy zawczasu się zgromadzili, jeŻeli surowej odpowiedzialnośei przed kommittcntami swymi uni1.uąć cbcą. .

l>od względem zamierzoncgo traktatu han{lI owego między Francją i Anglią powiada l\10ruil1g-Chronicle: ),Donoszą nam, że tu wcale nie ma mowy O rozciągłej ugodzie, względem której PP. Bulwer i; Porter traktowali, lecz układ cały ogranicza się prawie tylko na przyzwoleniach angielskich na korzyś win, wódek i towarów jedwabnych f,'ancuzlicb, a na koncessyacl\ Francyi dla angielskich wyrobów zelaznych i innych artykułów, których dowóz żadnćj gałęzi przcmysłu francuzkicgo szkodzić nie moze." G I o b e powiada w swoich doniesieniach giełdowych: "Na targu pienięznym dzisiaj mało było rudm. Oczekiwanym w francuzkiej Izbie deputowanych obradom nad adressem, mianO\vicie względem paragrafów ściągają<'ychsię do Hiszpanii i prawa rewizyjnego, moze na zbyt wielkie przypisują znaczenie; rozumniej. by było gdyby osoby w fondach spekulujące wszelką obawę usunęły. Wszakże nie taimy tego, że nasze układy handlowe z Brazylią na nowe natrafiają trudności." Ogół szk<jd, zrz"dzonych przez ostatnią burzę na morzu i na lądzie, dla Anglii samej kilka milionów fm)ł, szt. wynosić mają. Dziennik Globe zawlcra rzut oka na rok przeszły, w którym najpierwcj rozwodzi si«: nad załatwieniem sprawy pogranicznej z Ameryką północn<J, nad ukoi)czeniem wojnr z Afganistanem i Chinami i nad libcralną polityką gubernatora Sir Charles Bagot 1V Kana<lzie, potem zaś przystępuje do wewnętrznego składlt Wiclkiej Brytanii i ministrów, a szczególnie:j Sir Robcrtowi Pecl przedstawia potrzebę zastąpienia teraźniejszcj ustawy zboiowej stałćm cłem i zniesienia wsżelkich podatków, które na wprowadzeniu najpotrzebniejszych żywności ciężą. - Morning - ChronicIe Zaś przestrzega z swojej strony, aby się lud nie odda\vał złudzeniu, że monopol zboia i żywności bez zaciętej walki ucllylonym być może. P e e] jest przewodcą party!, a przeto zmuszony jest postęl>Olvanie swoje <lo zdania ti-j l)artyi stosować. Jeźli toryso'wie maj,!cy największy lVl>ływ rOzstrzygną, że na nastc;pnych posiedzeniach Żadna zmiana w ustawach zbożowych nie zajdzie, tedy dla Peela nie będzie Żadnego wyboru. - Prawda, ze przed kilką tygodniami nlllif'mauo powszechnie, iŻ pomieuiony ll1it)istcr uzyskał od najznakomitszych torysowskich właśticidi dóbr pozwolenie do ułożenia stałego cła zbożowego. Lecz miemanie to spełzło na niczćm: teraz słyszymy, że monopoliści Znowu głośno objawiają swą radość, a przeto potrzeba będzie wielkich usiłowalI, aby już na najpierwszych posiedzeniach, od których wszystko za\visło, nad rzeczonym monopolem odnicść zwycięstwo. Doktcr M'Pherson w swych opowiadaniach opallstwie cbillskicm, które właśnie wyszły na widok publiczny w Londynie, powiada, że po . zdobyciu Tinghai, stolicy wyspy Czusan, potrzeba porozumiewania się z krajowcami utworzyła nową mowę; zwłaszcza gdy Chińczycy ujrżawszy dużo pieniędzy u Anglików, pozakładali sklepy z żywnością i towarami wśród obozu angielskiego. Powymylallo nowe nata tniotem mowy. I tak: kury nazywają się tam teraz wnowym jzykl1 kukuryku, kaczki kwakkwak, mięso wołowc buuu, cielęcina meee, baranina beee, pies uwUwuw i t. p. P. Pherson opowiada takic między inoemi następującą przygud", jakićj doznał Kapitan Auslruther: Jednego dnia Mandaryn przysłał mu potrawę pięknie przyozdobioną i wybornego smaku, zawdzięczając Za odmalowany przez Kapitana swój wi!Zerunek. Austruther poslnakowawszy potrawę, rzekł do służącego! który ją przyniósł: kwak kwak kwak? SłuZ'lCY trząsając głową, odpowicdział: uwuwuw. Niestety! nie byłato po.. trawa z drobin, w której tak smakował Kapitan, ale byłto pies, jeden z brysiów Mandaryna. Szwajcarya.

Z N euchatcl! dnia 10. Stycznia.

W },a-Chaux-dc-ł'onds przygotowują wielką wJ prawę towanhv do Chin. Mówią o wartośei około dwóch milionów frank. Wtem przedf;i<;,nit;ciu połączyć się miało kilka domów handlowych. Turcya.

Z Ila d granicy ttuec ki eh d. 11. Stycznia.

( G a z. p o w.) - Stósownie do jednozgodnyd\ donil'sieil 1. rozmaitych okolic Bosnii i Albanii, ciemiężenia chrześciailskićj ludności ,'" tych prowincyach bynajmniej nie ustały, dl" t<'go tći wzburzenie powszechne, osobliwie w }()sllii, do tego dochodzi stopnia, że moze blahego tylko potrzeba powodu, aby bunt powszechny wzni.ecić. W obwodzie Glamocz mialo juz przyj.';ć do krwawych zatargów między Chrz<,ściollami a Turkami. Wezyr dopuszcza si" laidego rodzaju prześladowania; z wycieczek swoich, które od czasu do czasu do ró· żnydl miast i miasteczek prowincyi swćj przedsiębierze, zawsze z wielkiemi skarbami do rezyąpncyl swej wraca. Oprócz t<'go podwyższył 011 znacznic cła wchodo1Vc i wychodowe nad ¥;rauicą Dalmacyi i wywolał przez to cierpkic I'kargi mh,dzy stan<,m handll1j,!cym. Słyehać, zc kilka morderstw w okolicach tych popełniono, które bczkarnie uszły. A tak zabito l\fus sdima z Novi Bazar, pubórcę cła w Limno i kilku podruzujących kupców. W obwodzie Gaskocrskim Turcy niedawno temu wieś jednę spalili, a to jak powiadaj'h na wyratny rozkaz kommendanta w Trcbigne.

1S1

Rozmaite wiadomości.

Z :B e r li n a, dnia 16. Stycznia. - Przed kilkoma dniami akademia ł:miejętności zawarła już z nadworną drukarnią Deckera kontrakt o druk dzieł Fryderyka W. - Składać sit; ono będzie najmniej z tomów 30.

Jakie są teraz widoki w handlu zbożem i wełną? Z Warszawy, dn. 18. Stycznia. - Co d o z b o Za. - Na wywóz zboża do Anglii nie mozna w tym roku b.młzo liczyć, choćby się nawet i dotychttasowe usławy zbozowe zmieniły; albowiem ostatnie zbiory w Anglii były dość dobre, przeto kraj ten mniej potrzebować będzie dowozów uii w przeszłym roku; zresztą zaopatrży się zapewne i z Ameryki, (gdzie błogosławione były urodzaje,) aby tylko z portów europejskich jak najmniej potrzebować. A gdy i tak Anglia z swoich zasad Ilimdlowych przekłada brać zboze z Amcryki niżeli z Europy, musimy się na to przygotować, że zboza naszeł\o co r<lz mnićj będzie za granicę wychodziło, i ie dopóki dzisiejsze ustawy zbożowe nie będą zmienione, kaida speknłacya na prze,.yłkę do Ang1ii, z powodu spadających cen i zarazem podnoszącego się cła, przypra\vić mołe o zgubc.7 t:r ch , co się tcmu handlowi oddają. - Wszystko to :z,\vazywszy, jest rzeczą prawdopodobI;ą. ie choćby się wszelkie rodzaje zboza do przyszłych zbiorów w .ch.isiejszej cenie utrzymały, a jęczmień i owies na wiosnę w g.órę p6jść mogły, to mówię zawsze pszenica bardziej jeszcze 5taniej:e.

Co do wełny, widoki są nierówniepochlebnieJsze. F.abryki i rękoo.zielnie angielskie w skutek pokoju z Chinami, są tera-z znowu czynnicjsze, a okoliczność ta kaze się spodziewać, ii na wiosnę AnglicJ' kupować będą więcej wełny na jarmarkach europejskich, \lii w kazdym z ostatnich kilku lat. Kupcy z Francyi i Belgii będą się także za tym produktem ubiegali, ł)dyi pomyślny dła Anglii obroÓt handlu, spływa pośrednio i na te kraje. Równiei i fabryki nie. mieckic dotknie to w sposób korzystny. A tak powstanic zywa konkurencya, 1,\.tóra podniesie ceny web,y, c.hoćby nawet Jannarki b.vły ni przepełnione. Atoli nie mamy się obawia.ć tego przepelllienia,gdYL brak paszy, zrządzony £zajną ilość wełny najmnicj 0,12 do 1S pll"O.:entu; - ile :taś,w łakim razie produkt zyskuje na cenie, gdy nie wystarcza, na zaspokojenie' potrzeb, wie każdy, kto choć cokolwiek w sprawy handlu się wdawał. - Nie zapominajmy wszakże i o tern, ze są jzcze dawniejsze 2:apasy wełny, ale komuż nie wiadomo, ze świeia wełna ma zawsze pierwszeilstwo, przed dawniejszą. Prawda" ze tym sposobem mimo znacznie' wyzszych cen wełny, nie jeden właściciel owzarni mając jcj mnicj w ręku, gdy po sprzcdaniu tego produktu,_ dochód z tej gałęzi przemyslu policzy, znajdzic go może nie wiele wyzszym. jak w poprzedzającym roku. Alei to przekonanie" ze produkt jego za:Jzyna znowu mieć watność w handlu, to mówię przekonanie napawając go lepszą na przyszłość nadzieją, powinno mu nowej dodać otuchy, by w dotychczasowych usiłowaniach uie ustawał. G lob e donosi, ze w handlu zboiowym okazujc się polepszenie, i pszenica w każdym razicdoszła jui swćj uajniższćj zimowej ceny. Zapas wolnego zagranicznego zboża zmniejszył się teraz w Londynie do- 4.50,000 kwadcrów, p'od f:zas gdy ,ve Wrześniu 900,000 kwarterów znajdowało się w magazynach. Zapasy w miasłach portowych zmniejszyły się- zap,cwnie w takim samym stosunku, tak, że bliskiego pod,. niesienia się cen z pewnością spodziewać się mozna. Mniejsi handlarze pozbyli się jui' prawie wszystkich zapasów zboza., (Gaz.Codzien.)

(N adcslano.) Znany zlądinąd i wielcc szanowny ksiądz Tuszyuski, Proboszcz w Skrzetuszu, przez pismo katolickie "Sion<c podał do wiadomości publiczncj doniesienie O cudownem ozdrowieniu" którc się słało za jego pohopem i w. jego oczach ,_ a' które, ku czci Boga w trzech osobach jednego i ku większej chwale i prawdzi... .,-emu wielbieniu Najświętszej Panny. przedewszystkiem mieszkańcom W. X. Poznaiiskiego ogłoszone być powinno. Co do rzeczy ks. Proboszcz TuszY'-łski w tych słowach się wyraza: "We wsi Skrzctuszu w r. z. (1841.) zo.. na prowizora kościelnego przez więcej jak sześć miesięcy cicrpiała na naj okropniejsze boleści w żywocie. Dnie i noce pędziła bezsenne, słabość- coraz: więct.1 się wzmagała, - i: chora czuła zbliżający się moment śmierci.- Kiedy wszysc-y lekarzc z bliska i z daleka pomodz jej uie mogli ,. kapłan. miejscowy śmiertelnie chorą zaopatrzył świętemi sakramentami na drogę wiecznoi,_ ale razem polecił jćj, aby teraz nadziej' łiwego uzdł:owienia tylko w Bogu pokładała ,- a osobliwie uciekła się do przyczyny Najświętłlzej; Panny. Krótko przedtćm dostał spowie.. dnik od Jego Arcybiskupiej Mości, ks. IJunin1ł,. .Arcybiskupa Gnieźnicilskiego i Poznailskiego,(Have pia anillIa!) kilka cudownych medaltlw wraz z ksiązeczką" o dziewięcioclniowem nabozei1stwie' na cześć uiclJOkalanego poczęcia Najświętszej. Panny Maryi" przez M. kapłana kongregacyi Ś. Łazarza w Monasterze 183H. r.. wydaną ,_ z tern lJOlcceniem, aby je wrltezyl osobom- cierpiącym i chorym ku uzyciu i nabożeństwu do błogosławiunćj matki łaskawuci.. W tym celu rzeczony kapłan w uroczystość chwalebnego \yuiebowzięcia Panny Maryi 184.1.. r. pomiltdzy godziną 9. a 10. przcdpuluclniu,,",): udał silt do domu chorej,. mcdal cudowuy, przy wezwaniu Najświętszcj Panny i przy mocm:ji ufności w prltdką pomoc, na szyję cierpi'lcć zawiesił, i dał jćj wspomnione dzielko, aby nowennę odprawiła. Natychmiast zmicnił się' stan choroby._ Nastąpił 81)Okoj wcwnętrzny i. sen pokrzcpiający. Zaledwo, trzy tygodnieupłynltly, niewiasta,. którą miano za nieuratowaną, a teraz za pomoc,! łaski boskiej uleczona,. pokazała się w świątyni pailskiej i łzami zalana padła na twarz przed cudownym obr:łzem S\vej. dzielncj orędowniczki, dziękując i chwaląc Boga i błogosławioną matkę jego. Od tego czasu rzeezona osoba zupełnie jest zdrowa, a. nawet lepiej i czerstwiej wygląda, jak dawnic:j. Ile razy zaś żOIla lub mąz spotkają swegu ojca.

duchownego, z. wclzięcznością całują jcgo rękę,łaskę Boga, opiekę i pomoc wiele moznej Królowej niebieskićj wychwalając...

Te Deum Lesueur"a.- - Lesueur wtrącony był. r. 1793. do więzienia dla tego, izmuzykę koścIelną pisać się powazył. Oskarzenie to byłby niezawodnie glową przypłacił, gdyby szczęściem dla niego, nie spostrzegł go był na dziedzii1Cu więzienia pcwien zapalony klubista, który podówczas- przynajmniej na pozór za najkr.wawsze60 z wszystkich terorystów. uchodził.

»A co ty .tu robisz, arystokrato?a zapJ''f:al ten:Ze.

- »Komponuję Te DeUD1re _, odrzekł Lesueur całkiem pokojnie. - "Chcesz zapewlie uświetnić .wyciętwa rzeczy pospolitej .naa dawnymi Panami.1'< -- »Nie, jestto pienie dziękczynne i pochwalne, które na ten dzień gotuję, gdy z tego więzienia wyjdę... Podczas tej rozmowy, w której Cbenier, gdyż tak się z'vał py_ ający, umyśluie tak zuchwało mówił, oddaliło się mnóstwo więźniów na to straszne miejsce, gdzie ich po imieniu wołano i na giloynę prowadzono. Chcuicr ujrzawszy się E Lesueurcm sam na sam, rzek.ł wzruszonym głosem.: ..Mógłicś Wpan sądzić, aby dawny, pierwszy tw6j kontrabasista zapomniał o lem wszystkiem., CQ tobic jest winicn? Odgrywając rolę terorysty, ocaliłem już przeszło sześćdziesiąt osób, które dla IIlllie drogiemi były. Spróbuję, azali i Wp. ocalić nie potrafię. Po tych słowach pospieszył do klubu i rzekł: "Obywatele, w więzieniu jęczy pewien utalentowany, młody przyjaciel Rzeczypospolite}., tcn dla ulienia swojej niedoli pisze Te })eum, którćm zwycięztwa naszego wojska chce uświetnić. Duzwoliciez, aby ten drugi Tyrteusz narodowy dłuzej usychał w ,vięzieniu i nic oddychał powietrzcm wolności. re - "Nic, nie, tego nie duzwolimy!" zaryczało natychmiast tysiące głosów. "Pójdżmyz .czem pn;dzćj do konwentu narodowego i domagajmy się, aby go na wolność puszczono.re Postc.:pek. klubistów uwieilCzony został pomyślnym skutkiem, a Chcllicr uradowany, pospieszył do Lesucra z dckrctem uwolnicnia jcgo. Te Deum w wilgotnych murach więzienia rozpoczęte uświctniało później po kolei zwycięztwa Napolcona, .zdobycie Algićru 1830., ocalenie królewskićj .rodziny po skrytobójczym zamachu Helichego 1 R:tl)., a nakoniec dziel} narodzenia hra. biego Paryża 1838. roku. Przebudzcnie ze snu śmiertelneg.o.

- W żupailstwie Ront w Węgrzecl}, jest mala włość llazwiskietn Verbo. Niedawno temu umarła w tćj włości 151ctllia córka majętnych rodziców, którą jak ;zwykle po dwóch dniach pochować miano. Po upłyIiionym czasie przybyli sąsiedzi., krewni i znajomi dla oddania '!Zmarłej, khira leŻała w trumnie, ostatniej pogrzebowej posługi. Za przybyciem proboszcza chciano przymKnąć wieko; 1V tćm matka, jakby przeczuciem tknięta, oświa.dcz)'.ła, ii sobie życzy

ODPOWIEDŹ na ostrzeźenie P. Juliusza Buschke w Nrze . 20. Gazety W. X. Poznańskiego.

Jako brat stryjeczny Juliusza Buschke, czuję się obowiązanym, aby l) różnym domniemywaniom co do osoby Wgol\'Ia słowskiego tamę położyć; 2) ku dobru zaś JuliuszaBuschke niniejszą dać odpowiedź: ..:Majątek po ś. p. Bogumile Buschke lak był zawikłany i długami obciążony, że, jak process likwidacyjny wykazuje, 2000 Tal. długu przechodziło jego massę. P. Masłowski przez niezmordowaną czynność i zabiegi, jakoteż wielkie nakłady, jako były opiekun J. Buschke, potra£ł majątek ten oczyścić. - Teraz, kiedy się J.

]Juschke coś uwidziło, dał się nakłonić ludziom, którzy go już raz w roku zeszłym wykradli, i przeciw którym tak doniesienie do S<jdu Główneq,0 w Poznaniu uczynił, jako też process kryminalny rozpoczął. Ci więc spowodmvali go do powyższego ostrzeżenia; - - lecz wet za wet, ostrzegam każdego, aby co do ''fSzelkich interessów zechciał się zapytać S.}du Głównego i Sądu Ziemsko-miejskiego w Poznaniu, a tam się dowie, jak ważne mogą być czynności, które z bratem moim Juliuszem Buschke poczyni. - Bowiem do rozstrzygnienia Sądu Głównego w poznaniu cZYlmoci wszelkie jego są niewaine. -NB. W dniu daty obwieszczenia brata mego Juliusza Buschke nie był tenie w Korniku, lecz u Wgo L. Jagielskieo na tamie w Poznaniu, _ _ wolny, - pod kluczem. re loznań, dnia 26. Stycznia 18ł3. Edward Buschke.

Moją na przedmieściu Półwsi od wjazdu z Moszyny otworzoną . Oberzę Wrolawską polecam łaskawym względom wysokim gościom podróżnym, przyrzekając najlepszą usługę przy umiarkowanych cenach. - Również służy obszerne podwórze i wystarczające stajnie do wyprzęgu dla gości nie nocującydl. Poznań, dnia 18. Stycznia 18.J3.

J a u e r.

e117 1;srgo w e w mie!ieie p o 'L N A N I U.

I Dnia 25. Stycznia.

1843. r.

. od do Tal. .g..fen.IT.l. .g..f"n l 18 6 l 19 l 661 7 6 126 l 3_23--23 6 l 10 - I 10 - l 7 6 l 8- 20 - - 21 - 16-176 6 27 6 7 - - 2 2 6 2 5

Pszenicy szefel .

Zyta . dł. . . . . .

JęczmieniadŁ. . . .

Owsa . dł. .

Tatarki dŁ.

Grochu . dł. . .

Ziemiaków dŁ.. . .

Siana cetnar . . . .

Słomy kopa. .

Masła garniec .