33G

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr4

KHONIKA MIASTA POZNANIAnie należy do zwykłego programu statystyki mieszkaniowej, :aczkolwiek wykonywane jest dość często.

Segregowanie mieszkańców według grup innych niż gO'_ sPO'darstwa domowe jest wysoce mozolne. Częstokroć żda się wyliczania zaludnienia mieszlkań według g r u p s p o ł e c z - n y c h. W warunkach pO'lskich zalecałaby się w danym ,razie łączyć grupy społeczne według kategoryj zawodu objektywnego. iPołączenie j::dnak spisu miesz!kaniowego z zawodowym jest tak ryzykowne, że efekt byłby wysoce wątpliwy. Ważniejszem byłoby .zestawienie ludności według grup dochodowych w łączności z w,arun:kami mieszkaniowemi, ale i to jest naagół niewykonalne. Do zakresu statystyki warunków mieszkamdowych należy IkwElStja, w jakiem tempie ludność zmienia mieszkania wzgl. jak długo przebywa średnia wtemsamem mies'zkaniu. Statystykę taką prowadzi się 'rzadko. Statystyka czynszów mieszkaniowych. Istnieją, dwa działy statystyki mieszkaniowej, które w zasadzie powinny być prowadzone pzorjodycznie, a które nie mają aktualnego znaczenia w Polsce: statystyka komo:rnego oraz statystyka rynku mieszkaniowego. Stosunki obecnie panujące zwalnia.ją mnie 'Od obowiąz'ku przed1stawienia programu tych działów !Statystycznych. Na adpowi::idnie uzupełnienie pracy niniejszej będzie dość czasu, gdy pora odpowiednia nadejdzie. Statystyka czynszów mies'zkaniowych bieżąca nie jest nam dzisiaj potr.zebnla!. Tyle' 'tyko zaznaczyć należy, że winny w miastach istnieć obliczenia czynszów prze'dwojennych i że zalecałobv sic śledzić czynsze w d o m a c h n o w o w y b u d o. w a n y c h, .o ile to jest wykO'nalne bez osabnych spisów. Innych zainteresowań w tej dziedzinie nara,zie niema. Statystyka rynku mieszkaniowegO'. T Q, co powiedziałem 'O nieaktualności statystyki komornia1nej, dotyczy w równe!j mierze statystyki rynku mieszkaniowego, o ile chodzi o zwykłe jj prace. Normalnie bowiem stwierdza się i'Iość mieszkań :niezajętych i ustala ich cechy charakterys\lyczne. W wielkich miastach pa1skich niema nadmiaru mieszkań, badania w tym kierunku są zbędne i będą 'zbędne na szereg jeszcze lat. W miastach nasz,ych zalecałoby się jednak prowadzić corocznie innego rodzaju daty o 'rynku mieszkaniowym, a Inianowicie

H37

-rozwal n i e ,z a iS p o k Q j o 1]) e g o z a p o tir z e,..b o w a ni a fi) i e s z k a; ń. Określe1nie ścisłe tego z:łpotrzebowan1a nie jest bodaj nigdzie moe::liwe, trzeba posługiwać się metodą mniej lub więcej szacunkową. Obliczenia tego !1"odzaju prowadzi Poznań werdług własnego systemu, przyjętego zreszlt:ą przez b. komisję ankietową. System to następujący: Ustala się czas, w którym 'rozpoczął się brak mieszkań, uwzględniając pewne zgęszczenie zaludnienia po woij'llie. Liczba mieszkań i gospodal'stw :rodzinnych w owej chwili stanowi punkt wyjścia dalszych obliczeń. NaS1Łępnie wylicza się bieżący naturalny przyrost gospodarstw rodzinnych (nowe związki małżeńskie minus połowa zgonów osób żonatych wzgl. z.amężnych) oraz napływowy przyrost ,rodzin (przypływ minus odpływ ro:lzin), co razem stanowi ogólny przyrost rodzin; od tego przyrostu rodzin odlicza się przY1rost Inieszkań w ciągu .okresu i stwierdza w tej drodze teoretyczny brak Inieszkań. Obliczenie zasadza się na tern, że każdej .rodzinie należy się mieszkanie samodziel'ne, a, pomija potrzeby osób samotnych, wykazuje zatem b e z w z gl ę d n y hrak mieszkań.

Statystyka ruchu budowlanego. Wszystkie niemal wywody nasze dotychc'zasowe mogą być zreali:zowane tylko za pomoc-,! spisów czy to ogólnopaństwowych czy Iteż co jest 'l"zeczą rzadką - specjalnych miejskich. Należało to wszystko zestawić, ,aby miasta zgodnie ustaliły program swych tendencyj i wymaga.ń w zakresie statystyki mieszkalliowej i aby retrospektywnie zbie<rały te dane, które powinny .być w ich posiadaniu, a. da:lei, aby w odpowiednich okolicznościach znałaziły ZaJrys całości tej statyslt'yki i uznawały równe jednostki podstaJWowe. Obec'nie przechodzę .do tego działu, który stanowczo miejskie urzędy statystyczne pelI'jodycznie prowadzić 'i puiblikować powinny; slt'a!tystyka ruchu budowlanego należy głównie do miast. Pewne ułatwienie wynika stąd., że miasta dostarczają GłÓwnemu Urzędowi Statystycznemu naj ogólniejszych sprawozdań liczbowych.o ruchu budowlanym (nb. w tej foxmie mało użytecznych). Panują w tej dziedzinie duże braiki i ogromn" nierówności.

U wag i m e t o d y C IZ n e. Przy zbieraniu materjalu .surowego do statystyki ruchu budowlanego zdaI1JY jest staty

KRONIKA :\IIAST A POZNANIAstyk miejski -na w s pół p r a c ę Ul!" Z ę d ó w p o '1 i c y j n o - b u ,d! o w I a n y c h. Liczne nierówności dotychczasowe zniosła :lowa ustawa budawlana, pli1Jy.dzielająca nadzór budowlany miastom. Zasaddniczo więc niema większych trudności formalnych przy zabezpieczeniu sobie materjału podstawowego. Ul1zędy policyjno-budowlane sprawują nad! ruchem budowlanym kontrolę stałą, a w szczególności kontrolę przed rozpoczęciem budowy i kontrolę ukończenia budowli. Kont,rolę tę zapewniają przepisy ustawowe w sposób dwojaki: albo pO'trzebna j.1st koncesja policyj-na albo też - przy dobnych prac,ach -- zgłoszenie do policji budowlanej, która w tej drodze uzyskuje przegląd pełn£go ruchu budowlanego. Poza tern prowadzi pO'licja budowlaną ieszeze inspekcję budynkową, którą w tern miejscu pominąć możemy. Jakie czynności budowLane policyjne m a ,j, ą w a 'r t ość d E a s t a t y s t y k i m i ej,;; k i ej? Nasuwają się możliwości przedewszystkiem następujące: 1) udziclęnie fJOzwolenia na budowę, 2) fakt ro.zpocz,ęcia budowy, 3) stwierdzenie, ile budynków w pewnym czasie jest w budowie, i 4) odibiÓlr ukończonej budowli. Rozpoczęcie budowy i fakt 'trwania budowy mają mojem zdani m znaczenie bardzo małe, i to głównie tylko dla orjentacji o stanie zatrudnienia. .T.akkolwick polska statystyka państwowa rzeczy te uwzględnia, są one dla statystyki mi:lSzkaniowej obojętne i mogą być każdego clz:asu zniesione, gdy;ż nie -dają rzeczywistego obrazu o rozwoju stosunków miesz.kaniowych. Wykaza,nie perspektyw budowlanych lZ,ałatwia w dOsltabcz:nej mierze statystyka udzielonych koncesyj budowJ'anych. Wielkie i zasadnicze znaczenie ma s t a t y s t Y k a u koń c z o n y c II b u d o w li, sporządzana na podstawie raportów policyjnych o dokonanym odbiol1ze budowli. Zestawienie ilośc.i udzielonych k o n c e s y j otl1zymuje statysty,k w f 0''1" m i e g o t o w e j z policji budowlanej, podobnie bierze golt'O'we liczby co do ewtl.. !1"OZpoczęcia but10wy i biegu budowy. Dane indywidualne są tutaj z.bytecz,ne, jakkolwiek ze względów zasad'aiczych należy ja'knajwięcej unikać gotowych zestawie;'i sporzadzonych prze1z niestatystyków. I n d y w i - d u a 1 n e s p r a w O' 7. d a n i a są nieodzowne w odnieseniu do budowli ukończonych wzgl. takh:h wykonanych prac budowla