KAZIMIERZ PUŁASKI POD POZNANIEM 177

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr3

Czas czytania: ok. 3 min.

11,) widzimy 17-go października, a stamłąd prawdopodobnie po-ciągnął przez Lubiń, Zabno i Mosinę.22) Dnia 19-9o października ,wczesnym rankiem zbliżał si \Pula ski przez Lub::Jń, Dębiec Iku D ., 23 ) , OZill1łOlOWl. .

Na wieść o nadciąganiu kanfederatów całe miasta agarnęła trwoga; zwłaszcza dowodzący garniz,Jnem rosyjskim pułk. Ronne miał słuszne powody do obaw. I jakkolwiĘ. stan murów obronnych nie przedstawiał si, 'po ostatnim umocnieniu ih przez Ronne'g;) zbyt źle, to jednak brak podpułk. Langego, który z dość znaczną komendą znajdował !Się w Konińskiem, i wysłanie przed kilku dniami na prowincję majora F ol'lster.a., uszczuplib tak znacznie załogę rosYJską, iż obrona miasta 'stawała się wła.ściwie beznadziejną. Rozumiał t,) doskonale pułkownik 'rasyjski, który, mimo, że obsadz:ał mury nieliczną załogą, :zachęcaaąc ją do obrony, jednocześnie jednak kazał zwieść da kolegjum Jezuickiego kilka wozów kosztownych rzeczy, porabowanych szlachcie wielkopolskiej, i tu W11"az z żoną, jako w miejscu bardzieli bezpiecznym, .zamknął się na dwa dni. JednoClz.eśnie przeniósł do tegoż klasztaru lazałret, który przedtem znajdow.a.ł się na Grobli. U ) :Popołudniu wysłał Ronne niewielki oddział za mury, któxy we wsi Wildzie natknąwszy się na przeważające siły konfederackie wycofał się szybko pl"zez prz'dmieście Półwiejskie za Dramę Wrocławską, zastawiając jednego iZabitegt;) kazaka. Zbytniego zbliżĘ.mia się konfede'ratów do bram miejskich broniła baterja, usta\\'ionych na murach armat.2) Tymczasem Pułaski ze znaczną częścią kaowalerji rozłożył :się. pomiędzy przedmieściami Piaski i Gaski i na podwól'Izu bernardyńskim, zajmując kwaterę w tymże klasztorze. 2ft) Dopiero wieczorem, gdy nadciągnęła pod Poznań pod wodzą Madalińskiego piechota konfederacka z dwiema armatami,

22) POl'., A(rchiwum) P(ailstwowe) w (Poznaniu). Adroe Posn.

17G!}-72, str. 152.

23) PHmiętniki Ackermanna str. 42.

Ił) Bibljoteka Jagielloilska w Krakowie rkps. 5198. Kronika Jezuicka (Historia Col. Posn. S. J.) t. I. str. 122.

Pamiętniki Ackermanna str. 41-44.

2:;) Pamiętniki Ackermanna str. 42.

26) Tamże.

KRONIKA MIASTA POZNA1IA"

rozpJczęły się właściwe działania wojenne. 27 ) K':Jnf"d.eraci zająwszy pozycje na wzgórzu przy kościele Świętomarcińskim, It'o.zpoczęli kanonadję celem wysadzenia b'r'amy Wrocławskiej}") Po kilkakrotnie ponawianych bezskute..cznych próbach ,zrobienia wyłomu, zrujnJwawszy jedynie dachy pobliskich domów, pos.tanowili konfederaci, pod osłoną nocy przedsięwziąć wycieczkę na mury.29) Lecz gdy i napad się nie udał, odparty, prz,ez: czujnie strugącą ml\!rów załogę rosyjską, po obJpólnej jeszcze strzelaninie ,z armat i broni 'ręcznej przez całą noc, Pułaski, nie wiedząc dokład,nie o zbyt szczupłej załodze 'rosyjskiej, stracił nadzieję zdobycia miasta dwiema tylke armatami. Posłyszawszy zaś prawdJpodobnie o zbliżaniu się Drewitza przed świtaniem dnia następnego wycofał się na Luboń do Stęszewa, zostawiając na pf\zedmieściu Swiętomarcińskiem oba razbite jaszcze a'rmatnie, i jednego tmp,a końskiego, zabiea'ając je,dnak z s3bą kilku i"annych towar:zyszy 30). W czesnym jeS'zcze trankiem tegoż dnia donosił ze Stęszewa Zarembie o nieudałem SWi-m p!zedoięwzięciu i o obróceniu marszu, w myśl pierwlJtnych planów, ku Koninowi, proszą..: przez umyślnie "wysłanego o doniesienie swoich myśli i dete!1"minacji" .31) Jakoż, tego samcg.Jo jeszcze dnia doszły go nareszcie wiadomości, żz' ZaTemba ruszył z pod Konina; nie wiedząc jed:nak 2nów n'ic o jego plana'..:h i zami:a:rach, zapytywał się o nic 32).

Dwudziestego pierwszego paździeTOika otrzymuje odpowiedź od ,Józefa Zakrze,wskieg:)I, konsyliarza województw wielkopolskich tCl regimentarza kujawskiego, iż Zaremba "dla przyc.zyn koniecznie wymuszających oddalić musiał się w województwo sieradł:kie". zostawiając je'go "dla sukkurowan.ia" Pułaskiego. Dalej

27) Tamże i A. P. P. Helac. Posn. 562, Etr. 343.

.") Pamiętniki Ackermanna str. 42.

Poznańskie Tow. Przyjaciół Nauk. I,ronika Bernardynów Poznańskich. str. 151. 29) Kronika Jezuicka str. 122.

30) Pamiętniki Ackermanna str. 42-43.

A. Z. III. 192. Pułaski do Zaremby 19 (właściwie 20 wczesnym rankiem), X. 70. 31) A. Z. tamże.

32) A. Z. III. 192. Pułaski do Zaremby 20. X. 70.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr3 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry