\jr

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.05.07 Nr37

Li

Wielkiego

POZNANS

JtL

Xiestwa

KIEGO

Nro> 37.

w Srodę dnia p Majai g t 7»i? Berlin* dnia 3. Vota. Jego Ceaarzewicowsks Mość W.Xrazc Mb frolay, zabawiwszy (u przez 17. dni, ediechał wezoray do Petersburga» Z Petersburga dnia 2. Kwietnia.

Nayfośnieyszy Cesarz oznaczyć raczył ixv ń Zmartwychwstania Pańskiego ukazem, danym BzaAlzajctftm Senatowi, względem Izraelitów przybyłych iui i przyiść maiących Ba łono wiary Chrztleriariskiey.

UKAZ RZĄDZĄCEMU SENATOWI.

Kiedy OpatijHTOŚć poddała rzzdom- naszym liczne pekołenia i narody na Koesyis-kiey iyU{ce z»emr, wyryliśmy w sercu naszem, chęć usiłowania, aby każde Towarzystwo koszt .»n.łe słodycay pokoiu pod zasłonaj praw sobie Baleinycb. Zbliżać do tak błogiego stanu laida A cząstkę tey wietkiey rodziny, test równie nayprzyremnieyszem zatrudnieniem, iak aayświętszf powinnością ecrca naszego«

Z lkznycb dgcfrodzacyeh Na» yypatJŁów dowiadujemy się o uciążliwym stanie żydów, którzy za leska, Boga prztkonatrszy erę o p rtwdacb t brześciiartskich uznali OHe, albo czynie przygotowanie du złajzenia się z trzoda dobrego Pasterza i zbawiciela dusz. Żydzi odłączywszy się takim sposobem odbracś swoich co Jo ciała prztz przyjęcie religii Chrzesdiańskiey, pozbawiała siebie wszelkiego Z ni« mi społeezeribtwa, zrywaią; związki, i nietylko wyrzekała, się prawa óo wsparcia od nich f lecz nadto ściągaią na siebie prześladowania i W2JZ< lkitgo mdzaiu uciemiężenia. Ż drugity strony, w gronie Chr2fcściiao J al» nowyh swoich współbraci będae itScze nieznaiomerai, ni zyskawszy ufności, nieznayduia. żadnego przytułku, nie maią polrzebney pomocy, która powinnaby była zabezpieczyć im pewne pożycie, i ułatwić sposefey do opędzenia w uczciwym stanie przez własną pracę po> przyczyn wielu z żydów nawróconych cierpią niepodobne trudności, nim. dóydą do wybrania pewnego stanu czyli rodzaiu życia, nim weń wstąpią. Takowe okoliczności zwróciły nasze uwagę na tę, oddzielną klassę poddanych, którzy prze» odmianę religii staią się obcemi w towarzystwie pierwszem, do którego należeli, nie nabywaiąc dostatecznych środków połączenia się należycie z nowem. Kiedy zaś każde wyznanie, każda klassa i etan w fcochancy naszey oyczyznie uźywaią swobód pod opieką praw w obrazie życia, i we wszelkich swoich postępkach, etosuiąc ie do prawideł i postanowień w tey mierze, niech więc i żydzi zostaiący Chrześciianami otrzymaią w Państwie naszem stałe i pewne dla stanu swoiego prawo. Przeto my biorąc sprawiedliwy udział w losie żydów nawracaiąeych się na wiarę Chrzćsciiańską, i zasileni będąc powinna przychylnością do głosu łaski powołuiącey tych rozproszonych Izraela dzieci do wspólnictwa Chrześciiarttkiey wiary, osądziliśmy za rzecz dobrą, ustanowić n3stępu A ące środki dla zabezpieczenia im bytu w tym nowym dla nich etanie wierzących Chrześciian r i. żydzi zostaiący Chrześciianami, do iakiegoby się kolwiek przyłączyli wyznania, mają sobie zapewnione ułatwienie środków do urządzenia ich losu, odpowiednich ich sposobności, przemysłowi i rodzaiowi życia, do iakiego więcey czuią w sobie skłonności. Zwierzchności mieyscowe duchowne i świeckie powinny okazywać wszelką zależącą od nich pomoc i opiekę żydom udaiącym się do <<ich w celu nawrócenia się na wiarę Chrześciiańską. 3. Będą przeznaczone dla takich żydów irygodne mie\3ca w południowych i północnych Gubecniiach, maiące dostateczną ilość aiemb Każdy z nich przyimuiący imię członka Towarzystwa Chrześciian Izraelskich raa prawo tam się sadowić. Te mieysca będą' dh nich pewnym i bezpiecznym przytułkiem, gdzie razem z intiemi sobie podobnemi wy. znaiącemi wiarę Chrystusa będą składać iednomyślnie Towarzystwo, i każdy wedługsposobności i możności przez własną pracę zarobi na utrzymanie siebie i ewoiey rodziny. 3. Towarzystwo Chrześciian Izraelskich ma postanowione przez nas prawidła, któremi się ma rządzić. Dołączają się one tutay dla powszechney wiadomości i wykonania. 4. VV Petersburgu ustanowiony będzie komitet dla rządzenia takowerni osadami, nazywający się: Komitet opieki Chrześciian Izraelskich. Komitet takowy ma się składać z iednego Prezydenta, kilku członków na« zwanyih Dyrektorami, i Sekretarzy, Do niego mogą się udawać albo osobiście tutay, lub też pTAtz pisma ze wszystkich krain berłu naszemu poddanych równie ci żydzi, którzy iuż przyięli wiarę Chrześciiańską, iako też sposobiący się do iey przyięcia. Mieyscowe zwierzchności mdią się znosić % Komitetem w sprawach tyczących się Chrześciian Izraelskich. To się tiie ma rozumieć o sprawach kryminalnych, i prywatnych processack, na które są przeznaczone zwyczayne właściwe sądy. 5. Komitetowi ustanowionemu dla spraw Chrześciian Izraelskich polecamy donosić nam o postępach osady, urządzeniu oney namieyscach przeznaczonych, oraz o wszystkich iey tyczących się okolicznościach za pośrednictwem Radcy taynego Xiecia G a l i c y n a , któremu poruczyliśmy ogólnie wszystkie sprawy ściągające się do żydów, wyiąwszy kryminalne, sprawy osobistych przestępstw, i ściągaiące się do własnych naaiątków żydowskich. Założywszy takim sposobem stałe i mocne zasady opieki i bezpieczeństwa dla żydów przyimuiących wiarę Chrześsiiańeką, rożka sia wszystko, co się tu i w dołączonych prawidłach zawiera; Rządzący zaś Senat ma to @głosić w Ressyiskim, Niemieckim, i Polskim ięzyku dla ogólney wiadomości i wykonania przez te zwierzchności i osoby, których się tycze. Przekonani iesteśmy, iż takowe postanowienia zabezpieczając los żydów przyimuiącyc h wiarę, Chrześciiańską, podadzą im wszelkie sposoby uniknienia prześladowań od ich współrodaków, (jeśliby te mogły kiedy nastąpić), i wyżywienia się ewoią własną pracą, nie będąc ani samym sobie, ani Rządowi ciężarem. W takowem położeniu stosując się do prawideł Ewanielii przyiętey przez nich, będą postępowali w dobrych uczynkach dla swego własnego i powszechnego poiytku, przyniosą oraz cześć i chwałę świętemu imieniowi, które przyięli na siebie. Alexander.

W Petersburgu w dzień Wielkiey nocy 25.

Marca roku J 8» 7 - Przeznaczeni są na Członków Komitetu 0« pieki Chrześcijan Izraelskich: Na Prezesa: Dyrektor oddziału Oświecenia publicznego rzeczywisty Radca Stanu Popów. Na Dyrektorów: Rzeczywisty Radca Stanu Z u ł - kowski, Zwierzchni Prokurator Xiąźę Męezczerski, nie będący w służbie czynney. Radca Kollegiatski L e n i w c ów. Konsul Generalny Lubekski A d er k a s . Członek towarzystwa Bibliynego Rossyiskiego P i nt e rt o n, Radca Nadworny Ha bii c, i Assessor Kollegiatski Pilecki. Prawidła dla TowarzYstwa Chrześciian Izraelskich.

W celu zapewnienia żydom przyimuiącym Religiią Chrześciiańską w iakiemkolwiek wyznaniu spokoynego i bezpiecznego pobytu wewnątrz Państwa Rossyiskiego, pozwoliliśmy im złożyć osobne Towarzystwo pod nazwiskiem. · Towarzystwa Chrześciian lzraelskich. Chcąc zaś zachęcić cułonków iego do pracy, przemysłu i innych pożytecznych zatrudnień, stanowiemy następuiące prawidła: 1. Rząd wyznaczy bezpłatnie dla Towarzystwa Chrześcijan Izraelskich ziemie, na których one i potomstwo iego na zawsze moie się sadowić, i robić gospodarskie zaprowadzenia. Ziemie takowe nie dla każdego zosobna, ale dla wszystkich ogólnie wyznaczone będą; i dla tey przyczyny nie będą mogły bydź przcdane ani pusezone w zastaw, ani Jakimkolwiek innym sposobem oddane w cudze ręce4 lecz na zawsze zostaną niezmienną własnością Towarzystwa. s. N a wyznaczonych tym sposobem ziemiach mogą się sadowić Chrześcijanie Izraelscy, i według upodobania kosztem własnym zakładać rozmaite osady, miasteczka, i miasta, a to zawsze stosownie do swey możności i stanu. Niezbronno im osiadać razem, albo też poiedyńczo, byleby niewychodzili z związków Towarzystwa, do którego wszyscy równie należeć powinoi. 3. Wchodzącym w Towarzystwo Chrześciian Izraelskich i ich potomkom zostawiana iest wolność wyboru wyznania, i w kaidem bez różnicy pozwolone iest odbywanie obrzędów według ustaw kościoła takowego wyznania. A przeto wszystkie Chrześciiańskie wyznania składające takowe Towarzystwo mogą zakładać szkoły, budować kościoły, i inne rtligiyne robić fundusze według zwyczaiu i przepisów swoich. 4. Towarzystwo Chrześcijan Izraelskich zostawać będzie pod protekcyą naszą, a ped zawiadywaniem Komitetu ustanowionego w P e t e r s b u r g u. Ten będzie się-opiekował Towarzystwem, i iemu tyiko takowe Towarzystwo ma .zdawać sprawę z czynności i dzieł swoich, A przeto żadna zwierzchność mieyscowa w tych stronach, gdzie Towarzystwo osiądzie, nie będzie miała nad ni cmwładzy, ani prawa wtrącania się w interesea tego. Duchowne osoby, przeznaczone dla potrzeb Chrześciian Izraelskich, we wszelkich zdarzeniach powinny się, udawać d< rzeczonego Komitetu, iak się to dzieie w innych rareyscach w Roesyi, zaludnionych osadnikamt. 5. Dla wewnętrznego urządzenia Towarzystwa z()siawu BM1'1'1t'L WoLo ość .1:łtwo(z epia H« P 1 II M O rządu z wYDiaii;ch»Złvfmi b i p twieTdzonycu rzez ,Ki miiet dwóch wł :M kow, 1 cztere9p ę ziSłW, QIł HiZz\¥i skiem- RbqJuChr*eSciianl *raelskKń. *4* takowy, któremu się nawet po*w.U muc ewoZ osobną pieczęć, nayusilniey starać się powinien o dobre urządzenie Towarzystwa, roztrząsać wydarzaiące się spory i niezgody, ora * łagodzić meufcon.eutowanb między członkamf iego zachodzące; co się hl tycze procesów o m.iątki, spadki z następstwa, 1 mnę prywatne sprawy, oraz spraw kryuunaloych, o osobistych przestępstwach, takowe powiunv bydź sądzone według powszechnych praw Państwa w ustanowionych na ten przedmiot (" Zdykcyach, i sądach. 5IU{u ChrzeSCf ianhralskkh ma wewnątrz swoiey osady 2an lor,. * nolicva. dla zachowania ustanowić własną poncyą, ui« spokoyności i porządku we wezyelkich m.eysSach należących do niego, nadto powinien mieć baczneść i pilne oko na moralność sprawowanie się każdego z członków Towarzystwa Krnąbrnych zaś, nieposłusznych, irozwięzłych, czyniących zgorszenie, powinien wyrzucać z łona swoiego Towarzystwa, doniósłszy o tern K?omit.etowi. "nilki Chrześciian Izraelskich, równie też zaWiaCloraiać go powini n o kaź1M¥ID--lłGw« p < .

muiącym się członku. Wyrzucony z Towarzystwa traci razem wszeliie prawa 1 korzyści przywiązane do Towarzystwa. 6. Członkowie Towarzystwa Chrzcsnian Izraelskich obdarzeni są prawem obywatelstwa nietylko wtem mieyscu, gdzie są usadowiem, ate i w całem Państwie. Mogą sie, przeto zaymować wewnętrznym i zagranicznym handlem, opłacaiąc taryfowe nakłady, bawić eię wszelkiem rzemiosłem kunsztem , , i przemysłem, nabywać domy, sklepy kupieckie, zakładać i utrzymywać rękodzielnie i rozmaite zaprowadzenia, niewpisuiąc się ani do giełdy kupieckiey, ani do rzemieślniczych «chow, iako wyięci na zawsze od wszelkiej , , . . , go rodzaiu służby, o czem miey. 1, --l\{ a ziemiach ..w%n. aczon ych/Towarz y stwu \ / r- J Chrześciian Izraelskich dozwala się członkom iego robić piwo, pędzić wódki i rozmaite inne napoie, iuż to dla własney potrzby, iuż dla sprzedania przeieżdźsiącym przez ich osady. Lecz zagranice wywozić ich ani sprzedawać niemaią prawa. 8. Na gruncie należącym do Towarzystwa Chrześciian Izraelskich aut członkowie iego, ani »karb nawet nie może budować karczem , lub innych domów, służących iedynie do sprzedawania mocnych napoiów. Podobnież nikt niema prawa bez zezwolenia Towarzystwa osiadać na ziemi do niego nalefącey. Gdyby zaś Towarzystwo samo życzyło kogo przyiąć docześnie, to się mu pozwala 2 warunkiem, aby przyitnuiący się ludzie mieli prawne świadectwa na piśmie, a rząd Towarzystwa przyiinuie na siebie odpowiedzialność za nich. 9. Rząd Towarzystwa Chrześciian Izraelskich ma prawo dawania paszportów każdemu z członków; paszporty takowe powinny bydź podpisane przez naczelników, mieć pieczęć . r.ąą ovrą, sł,uzą ,tylko wewną rf pań twa gdyż d1a wy.echan.a za granic« lub przy bycia Zf.

fB 1flłę-Xr,. ia €ły D€}winien lw t 9JPJ8r f paszportem według prawa, skąd należy. 10. Wstępuiący w Towarzystwo Chrześciian Izraelskich, i ich potomstwo wolni są na zawsze od wszelkiego rodzaiu bądź cywil« ney bądź woyskowey ełużby; lecz ieśliby kto z nich dobrowolnie życzył weyść w pierwszą