GAZET A

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.05.31 Nr44

Wielkiego Xiestwa

POZNANSKIEGO

Nro- 44

w Sobotę dnia 3 f, Maja i8«7

Z Berlżna dnża 27. M ża.

J o . Xiaze. B l li c h e r - W a h l s f a d t, G e n e - rałPolny Marszałek, wyiechałdoK arl s b a d u. Z WżżrsKnwy dnża 24. Maża.

Doszła tu smutna- wiadomość o zfyściu x tego świata dwóch szanownych i zasłużonych woyskowych, Generała H o r n o wskie.go i Pułkownika Grotowskiego.

£ Atokholmżż dnża 16 Maża.

Były Porucznik L i ndsfelf, podtyrzany orźźne ciężkie występki a przed nitiakim czasem z powodu I1row buntowniczych prztdtuieyszy Sąd zadwopny do wyiłómaczenia się pociąg; a» ny, udusił sie w swoienr więzithiu na tuteySzymI odwaxhu, a to zaraz po wysłuchaniuburdzo hiekorzystN ego-dhń świadectwa. Trupa iego wystawiono na widok publiczny w tute yezyVnratuszu', dlazbicis ptigłoskj uśmierć iego'zmyślona, a on zemknął zkraiu.. Człowiek ten posiadał dwie wsie w Su de r ma n»11.

< JŁrólitnć mianował Xiecia- Sudermanii

Generałem Majerem', wktórem te znaczeniu odbył tenże dziś popie 4 inspekcyiny pierwszego' ptułkir gwardyi bokowey. Gareta r tfowiny Stokholffiskie r zawierała przedwczora następujący nadesłany artykuł: "Odebrane ostatnią pocztą Angielski} pismo publiczne rozprawia o korzyściach, iakieby, zdaniem pisarza, wynikły dla politycznego bytu Szwecyi zściśleyszego połączenia się iey z kforemfcolwiek państwem Euro« peyskienr. Rząd mądry, prag!.ą"cy żyć wprzyiacielski'h związkach ze wszystkie mi naradami, nie .może zaniedbać, działać'w-duchu; owey po wszystkie czasy we względzie polityczuynf uznaney prawdy: ii są pewne przyrodzone* na'«obopólnych pożytkach oparte związki, i że tym oddawać należy pierwsztrrsrwo. - Tie dobroduszne życzenia dziennikarzów Angielski' h maią prawo do naszey wdzięcz oś* i y stemvsjystkiem każdy obywatel Szwt-dzki zna" za rnrdYó d-b ze swoy rządy ażeby na chwilę mógł wierzyć, ii rząd lec wem zagranicznem mocarstwie zasadza. Doświadczenie natchnęło rrae zbyi wzniosłą my41Ą Q Xiążęciu, którego naród iednomjślnie do następstwa tronu i bronienia praw iegp powołał, ażebyśmy niemielibydz" zupełnie przekonanymi., ii Xiążę ten spuscza się iedynie na naród" skoro rzecz idzie o iego wołaość i niepodległość, i że wolałby raczey obrać śmierć, aniżeli dla zachowania ich udać się o pomo« do któregokolwiek bądź obcego mocarstwa. " EzAd Cesarsko-Rossyiski w Fi ni and yi kazał obwieścić przedłużenie ukazu względem handlu zeSzwecyą a to od dnia 7. Kwietnia do trzech miesięcy, i rozciąguients onegoż także i do Norwegii.

List od brzegów Elby nlzszey (zawarty w gazecie powszechney) donosi pod dniem 16. co następuie: "Lubo się w Sztokolmie badania względem spisku ustawicznie i bardzo taiemnie odbywaj, nie aresztowano iednałoweiieeczeiadney znakomitey osoby, izdaie eię, że ani rozciągłość, ani ważność spisku nie były tak wielkiemi, iak się z początku obawiano. Rodzina Króla z tronu złożonego nie należała do tego wcale, i nie miała o tem żadney wiadomości; anieostrożne, raczey iako życzenie oświadczone słowa kilku młodzieńców rodu szlacheckiego, miały bydź jedynym powodem do badania, któie z początku tak wielkie wrażenie w S z we c y i sprawił o, teraz się zaś zapewne tylko do tego przyczyni, aby na zbliżaiącym się Seymie władzę Krółewskl wzmocnić. Krolewic N astępca troau miał przytem nową sposobność zapewnienia się o przychylności rozmaitych stanów, sczególniey zaś woyska. Liczne adresza i mowy, które do Króiewica miano, a na które on odpowiadał, nie zawieraią żadnych wyiaśnień, lecz ustawicznie tylko powszechne wspominanie tego wszystkiego, co ÓD dla Szwecyi uczynił (osobliwie poświęcenie

wielkkgo prywatnego maiątku ifgo) 1 zapewnienie o utrzymaniu prawey władzy. Cesarz Roseyieki, uirzymuiący z Królewicem N astępcą tronu przyiadelską korrespondencyą, miał go tafcie przy tey sposobności o swoim udziale i pomocy zapewnić. Dwór Ras. syieki pracHie ciągle na stronę S z we c y i; osobliwie zaś stara się przyjacielskie stosunki między nią a F r a n e y ą skoiarzyć. Za to zaś korzysta S z we c ya ze swoich wciąż iescze znakomitych wpływów u Porty Ottomańskiey na rzecz Ross y i, osobliwie co do rosczeń Rossyiakich względem sprzyiania żegludze na morzu crarrern i we wszystkich portach Tureckich. Dywan nia się przecież wriąf ieecze temu opierać; niechce on takoż uznać niepodległości (iuż podobno uzna!) wysp loń«kich, (na których niedawno znowu niespokoie zaszły). Ten ważny i.vteres skłouił dwór Angielski do zbliżenia się ku Roesyiskiernu, co się sczególniey z attencyi ku IV. Xieciu Mi kołaio w i pokazało. Ministerium Angiebkie stara się także b <rrizo o to, aby sie; przy ważnych dla rękędzieiru tamecznych dostawach sukien dla woyska Roseyiskiego utrzymać, i ły"w Ameryki na morzu Baltyckiem przeważyć. Traktat handlowymiędzy Szwecyą a.Ameryką północną zawarty, został d ia 1 1. Lutego Senatowi Amerykańskiemu przełożonym, lecz tiad nim przy zamkniętych drzwiach rosprawiano, i będą go aż do wymiany w sekrecie trzymać, ponieważ Anglia bardzo ieet uważną na niego, osobliwie zaś na usiłowanie, rządu Amerykańskiego względem otrzymania posady na morzu Baltyckiem." > Z Włoch dnia 11. Main.

Począwszy od Piofra S. aż do iyiącego obecnie* Papieża, 355 Papieżów (uznanych od kościoła za prawych) kościołem bożym rządziło. Teraźateyszy Papi«si P i u s V I I . (firzegorz Sarnabas t.hia ramo n te, mi ich reguły "q. Benedykta de mottle Cassino), urodził się w Gestna dnia 14. Sielpnia <7It$

7n

» -

Papbżem, a W kościele pod tymże tytułem · 7 dni późnky koronowany / fi fi do Rzymu nastąpił dnia 3. Lipca isoo a obiecie stolicy S . t , a 4 . liropada " Jest tera, 60 Kardynałów, 8 f WflS '« ii tylko dwóch braknie, ź noZaeyi K e mensa XIV. Mieden, z nominacYP2 j " VE. siedmiu, znominaciPiusa VI I ,l], d*iesiat dwóch. Za panowania teraźaieysreL Papieia , e . * o » 2eJ >0 świata 5,. K -rryna bw * bcb,w i«. 4, A« 6 M KM' 3 E pOWfDe2:nai f j > (I"6ni Don Francisco), gcT "A A A domU A * * * V ,A-J 1 ]I ; A 1 A "li S P III A ? W *« ['O" rK TMa"ONQB3C, > > * * * k . « pO rZepl«w r 01 ZTNL £r/'.. y 7/'..*5 * * Ź e dAsfa "A Z W S li n < A fet' .Il /'.. >£' IIlnU,, o /'.. o TNL r o r ]l A 1 P A Y A A C a nareszcie nadziei * P o"e? wan" Sł?tnA ,. * l t ». p OJ r z e » , a, .

etrna w o k d F c y N a r b ó n n e .

J.e.to,be2yht9s,ki acyiKiemeneaXIV;dada,ri; g c,,« 11 i" ZT lly1Jnę L k a w fiir v . »elwltow, 6) Laleppi, (umarłjuź W" JSrazyliij; 7)gnam;

3) Gr v fia;

1Mde Sahn*

7& * /'..** ?7:> /'.. -II('* III-$ljJ8

Raridorl' «, R / 1f .? 1 .

II J\. A_5 - f'7!Y: »P«ku i działał z po lecerua Konnn ssarz? PonĆVl P-rrvn. Lis 1\../£ reTOI, JV >>--ŁV-L ]I - .

51:

»7) Łitta; lS)Pacca;k /'.. C -ł fi l " -ł J I<lv TV /'.. -vv /'.. koW"ey zdatzyi

5) opiz-zon?: ) Ł f f 1p d A % f/'../'.. % /'.. /'.. * J

?/'..

/'.. T " " /'.. 3 " /'.. 3 /'z.mca biret i:drenu .' W" f t fi /'.. , ,II; p r i 3 > t od III * M B« OtJzy.ał)3; W¥IL 57 BurboD, (który "ko Xi,** rodu Króle«bego * w 3tym roku pozyskał kardynał

Po .łu Aiado. ośeizS. cyA . yzionywagóra

Kardynał M aury bardzo był słaby l Rz,tamie. Wyznaczył w :tiMA:tiIIO* bard.o znakom, summA na wyst.u,en,e p o m' lka Piusowi VI. -stryiow! swotcmu.

<.

9 & b n «e Kardyna łów n a obrnni« P P i . .

a ela ill 5 ;1l , która ma byi mOCY UH'/ 6w A

A £ A A A Aa J A £ o r » P * pO he, t i l i U l & 2 4 S A

Minist

H T fA / -

A A A A Abotrzebul potwTe"dIb y A £ -, Dnła , m<'b. .

... 0 n t . T S W e 1 h r , " Z « A 11 l g AO n ljl a«euką do swo ey gtowm-y Uatery

, L I A « " D O

IAluM A

*****£ Podczas rozprawiania tętni dniami w niiszey izbie o żądaniach Katolików Irlandzkich, zrobił PanGrattan tę uwagę: ii Anglia jedynym (?) iest krai tm, gdzie róZHowitrstwo tamuie drogę do piastowania urzędów woyekowych i cywilnych, i ie przecie raz iuż należałoby przesad te.n wykoizenić. Przytoczył przeciwko temu Pan F o s ter: ii przy znane od lat Katolikom Irlandzkim swobody wygórowały ich niechęć i rosczenia, a nawet warch przeciw Protestantom. Katolik, mówił daley, kupuie tylko od katolickiego kramarza; dzierżawca protestancki ile iest traktowany od wyrobników katolickich. Takiego to ducha wpaiaią x.ięża katoliccy. N iepodobna, wśród lakowych doświadczeń, burzyć wszelką twierdzę, ieżeli niechcerny dosczętnie znisi zyć kościoła Protestanckiego. Chętnie się przychyla do.ąupełoego oswobodzenia Katoiików Irlandzkich, skoro oni zezwolą na t o, «oi inni Monarchowie Europe, si. y posiad-iią. Król Pruski obsadza ws;:rlkie urzędy duchowne katolickie w Śląsku; bv-z iego ze: Zwolenia niewól no tam o<lbyć£adn?go Synod u, ani pisać do Papieża.. tJtsarz R.-ssyiski greckiego wyznania,stanowi Biskupow,katouckićh. W katolickich nawet kraiach zakazana iest pod Larami w.szelka korrespondeucya duehowitń6twa zPalue£em, hcz woli i wiedzy rządu.

Azalii zrobiliśmy nowe doświadczenia t upowainiaiące Protestantów do otworzenia bram i drzwi wpływowi Papitzkiemu? WAzAże przywrócił w i<)t\m wieku Jezuitów; wszakże towarzystwa bibliyne W B r y t a n i i tiaenaczył znamieniem swoiey pogardy i nagany i t. d. Na zapytanie Pana Fosttra: Jaki właściwie można mieć plan bezpieczeństwa? - odpowiedział Pan P a r n e 11 . - mianowanie przez rząd kraiowy Biskupów, przezco odięia będzie Papieżowi sposobność obsadzania biskupstw osobami, którym sprzyia. Wszyscy duchowni Irlandscy chcą się zobowiązać, iz tylke kraiowców obiecać będą oa

Biskupów, uznawać etale obecny «kład kościoła i państwa, bronić rządu Królewskiego, donosić o. wszelkich zdradzieckich planach i spiekach, i tecaznieyszy podział własności i dóbr w l r l a n d y i nie "tylko szanować, ale i bronić. - Lord Castlereagh uyrauiąc się za Katolikami, odpowiedział na przy te- III czenie Pana F o s t er; ie Papież tam tylko przywrócił Jezuitów, gdzie tego mieszkańcy żądali; altć Ai< K nasz nittrosczy się o to, iżby iakie wielkie nitbezpiecaenstwo miało ztąd dla kt reAokolwicK kościoła wynikrAąć. Przekonanie o bezpieczeństwie wszystkich istnieiących uraz urządź« ń religi y nych tak było wielkie, iż na kongresie Wiedeńskim niepoin y siane nawet o potrzebie ustanowienia sczegolnych bezpieczeństwa grodków, między katolickim a protestanckim kościołem. Wystawietiie niechęci w I rl a n,d.y i przekonywa mnie o potrzebie przedsięwzięcia śrorikoją końcun umorzenia za-wziętości i skoiarzenia_ między stronnictwami miłości pokoiu. Spokoyność państwa wymaga tego, aichyśmy się nareszcie *rztrze sprawą tązaięłi, i leieu Papiei zezwoli mocą,konk«rdatu,na przysię-? gę duchowiiństwa, taką szanowny Baronet wystawił, wówczas sądziłbym, zniknie wielka część owego m iemanego niebezpieczeństwa. Wprowadzenie iednego lub dwóch Katolickich Parów do Parlamentu, nieobali konetytucyi, a niech tylko razem z swoimi protestanckimi braćmi zaknsztuią tey io dobroxzynney Jconstytucyi w calem iey obicciu, i poeunieni będą na ten «topień, który się znaczeniu i bugactwu ich przynależy, zaj ówno niech) bnie okaź A się dla niey gorłiwemi. {Słuchaycie! błuchaycie!) Wniosek.o wyznaczenie Kommissyi odrzuconym został, a zatem rzecz znowu na stron. , odłożona. {Kuryer nazywa wypadek ten wielkim przez konitytucyą, luboć z ciężkością, bo tylko w 245 przeciw 22 1 głosom odniesionym zwycięztwem, które iednakże owiela pieporaziło na głowę przeciwników, tak cla iua.) - W wyższey izbie zwalił Hrabia OJIn o u g h m o r e na Protestantów ten earn zarzut nietolerancji, Jttóry PanJPo ster w niż szey izbie Katolikom uczynił. Powiedział on między innemu ie choeiai Katolicy mogą bydi członkami 69"'odu przysięgłych, to prze-citz nigdy nie są obieranymi. WOubiinie natyet niez waiabo na iiaygodnieyszych szacunku-, światłych i maiętnych mężów, a to iedynie dla tego, ie są Katolikami. Co większa w pewnem grqiiie znakomitych osób w D u - bli nie wyprowadzano publicznie ten oso bii toast: Do diabła % popami katolickiemu N a zapytanie Pana P o n s o n b y, odpowiedział Lord Ca s t i e re a,gh dnia i 3. wniiszey izbie, iż zamiarem iest Ministrów, ażeby akt Habeas Corpus pozostał w zawieszeniu do przyezłego powadzenia Parlamentow«go. Minister Amerykański, Pan Quincy-Adams, i Szwedzki Minister, Pan Rehhaus e n, mieli poźcgnawcze posłuchanie u Regenta i złoiyli Jisty <odwołuiące ich Z tego :Qrzędu. Zaczęto iuźbić sztuki złota pod nazwiskiem Szufryny. Ważą funt szterlingów; będą takie połowiczne i podwóyne. Wybiią ich za 10 millionów funt. szterl. Rząd obwieścił, ii potrzebuie na dwa mieeiąct lekich statków do przewożenia koni. Xiązę B e r ry chce wystawić pomnik XięciuRegentowi wmieście St. H i 11 i e r s na wyspie Jer s e y, gdzie niegdyś bardzo tlobrze b)ł przyiętym. Pogłoska o otruciu f* e t h i o n a na wyspie St. D o m i n g o, niepertwierdziła-eię.

Regularna Amerykańska siła morska składa się z 10,044 ludzi, między którymi 352cg ludzi art yll e ryi. Józef Bonaparte miał przybydź do Mexy ku.

Z Madrytu dnia g. Maia.

Według prywatuyeh wiadomości, zeszły

2 tego s'wiata «tryi Króla, Infant Don A n.

toruo, nabawił się choroby i śmieci prze, zjębmcri m na Wcdce byków, którcy dnia 14. Kwietnia byt przytomnym.

Waz.scy poddani wezwani są urzędowemi listami oiólnemi, ażeby błąg.li niebios o zachowanie i sczęśliwe rozwiązanie Królowey będącey w szóstym miesiącu dobrey nadziei. Kilkaiorpusow ruszy ł e z rozmaitych mit y e c -hI granicom Portugalii, bieżny poriajr artyłltryi T wielkie mi zapasami wszeJkiey t munjcyi woieHf.ey poszedł do B a d aj o z gdzie osadę zmocniono. Z drugiey s' r o dochodzą pogłosM, iż woyeka Portugalskie również są w ponisze.au, i ie kilka pułków zebrało <dę wokolicy twierdzy Elyas. Podług niektórych, wiadomości udało <de Generałowi Ca scy zemknąć, a podług ioZ nych autentycznych, .skazany jeat na śmierć lecz wyrok nie był ieecze spełniony. P r z e * szło dwadzieścia osób cywilnych i woysfcowych, którym ten-Generał w ostatniey woyme Życie uratował., i korporacye BarceIlon - skie, zaniosły przez przesladuiących w M rdrycie ośmiu Deputowanych prowincyi Katalonii, prośby do Króla x> ułasbwieme wmowaycy. iiczą 35 Oficerów aresztowan y A , -których oskarżono . o należenie do spiJIKH. aresztowano iui też i a kie drugie tyle ioł, nierzy 1 podoficerów. Takie .dwóch Oficerów Szwaycarsfcich, Podpułkownik P]I:Q [( e r i Kapitan B i d a, . uwikłani .są w iego sprawę-; pierwszy aresztowany, .ostatni zemknął Jeden zsprzysiężnych przyrzec miał wyiawię! me całego spisku, ieźełi mu życie będzie darowane, iltferowano się w. tey .mierze do K rob.

Zdaiesię, \ł dwór nasz iwieio znowu 0<debrał arcy niepomyślne wiadomości z ANQ ery ki, albowiem z naywiększym pośpiechem uzbraiaią .w Kadyxie nową wyprawę .z 1,700 ludzi, która ma popłynąć do osad pod zasłon fr p g a t li e e c u b . i e . r t a i D i a fi a o . i t e . W ysł ana do C h i l i, a tak często i z tak wielką pewnościązapewtadana wyprawa, składała się tylko z 800-łooo ludzi. Podług naynowszych listów z Hiszpanii, Biskaia i obydwie As tury e utraciiy wszystkie posiadane dawniey przywikie i prerogatywy fiskalne. Minister marynarki wydał okólnik następuiącey treści: "Chaniebne zbiegostwo poka»uie się codziennie w dywizyi morskiey Brygady era Don Joseph Rodriguez de Arrias. Niego powściągnąć niemoże, ani regularna wypłata żołdu i racyów, ani BO» świadczona gorliwość Oficerów i czuyueść ich woyska." Dowódcy okrętów woiennyeh, daiący przytułek takowym zbiegom, karani bydź maią niezwłoczną kaseacyą, a Kapitanowie kupieckich okrętów ża poj obnjź występek, aresztowani. Z Algier» dnia 23. Kwietnia.

Algietska putęA.; rHo'HKa znacznie powieIkezona. W. grhan w dowód sweiey przyia:żni i życzliwości darował Jego Wysokości Dejowir Jedne ki>r.vetę x%-r ieduę 16 - iiednę fregatę 44 dzhiową,. Korwety storą tuż od onegday w tuteyszym porcie, fregata zaś musiała wbiegnąć doiednego zportów M -rrei dla przeciwnych wiatrów. Otrzymaliśmy daley w podarunku od dworu Stambulskiego: wielki zapas amunityi woienney i 40 ubranych artyllerzystów. W Li w o r n i e każe Dey budować korwetę od 20 dział i 2 brygi 5 stara się wsztlkiemi sposoby postawić swoie Jłjpiezkie państwo w groźnym stanie. Dey iest niezmiernie grzecznym dla Konsula Duńskiego i Szwedzkiego, mniey zaś dla Angielskiego i Niderlandzkiego. Zdaie się,- iż mu nie może iescze wyiść z głowy ostatnie bombardowanie. Przyprowadzono tu kilku poddanych Papiezktch i Toskański; h, iako ień«ÓW Woientiyrh, których tuteyszy sposób obchodzenia się niestety wnet przywiedzie do dobrowolnego ofiarowania się do pracy.

Rozmaite wiadomości.

Generał Polny Marszalek, Xiaieii Liiche? W a h 1 s t a d t,- posiada następmące ordery i ozdoby honorowe: Order wielkiego orła czarnego; wielki krzyż żelazny z osobną gwiazdą; Angielski order łazienny 1. rzędu ; Duński order słonia; wielki krzyż orderu Gwelfów; Heski order Iwaj Niderlandzki order Wilhelma; order Maryi Ter&ssyf Rossyiski order S. Andrzeia, S. Jerzego Igo rzędu, Rossyiską szpadę honorową za chrabrtiość; Szwedzki order Serafina j - Hiszpański order S. Karola; Wirtembergeki wielki krzyż orderu zasługi woyskowey etc. Prócz, tego nosi Xiążę bogate pcpiereie Xiążęcia Regenta, które będąc w An glii otrzymał w po«, daruhku. Gazeta powszechna umieściła poniższy artykuł z Ha mburga pod dniem 24. Kwietnia' datowany: "Zakaz wprowadzania rozmaitych artykułów w Szwecyi wydany, sprawił w miastach Anzeafyckieh nie nayprzyiemnieysze wrażenie. W naszym handlu panuie wciąi, ., iescze dawna cisza. Nie brakuie wprawdzi.e . na towarach ani też na kupcach, to ieet: na. takich, którzyhy 2e wszech miar radzi kupowali, ale kupowali tylko za rękoymią papierową, którą nie ieden stały dom handlowy , przyimować obawia m-ę. Naywiększa częś«5 tuteyszych składów towarowych za pełnioną A iest rękodzielnianemi towarami Aogielskiemi; poiedyńcze domy bardzo prędko przyszły do wielkich bogactw przez więcey iak tani zakup w fabrykach Angielskich; tymezasem handel ten iest tylko cząstkowym, a zatem nie ma wpływu do pomyśhiośei ogólnry.4* Podobno Generał Savary został areszto wany w T r i e ś c i e, skoro tylko polirya mieyecowa dowiedziała się o iego tamie przybyCIU.

W M e i s s e n upręlcmaią teraz filiżanki, lulki- i t. d., popiersiami L u t r a i Me lawchtona. (OaiszY ciąg.)

J j b - fi ciągłą p j a c A .

w NiLzieVpTcsv tu r

PAy lulce i kieliszku wódki

L . J ,

»eh n-b.era" wtenczas zwolna coraz wieT sz !! otwartości i witego zapału; d a w A £ j j W J J 4 » Ą -praw przedmiotA to DOI ." *napam,?Ć2mar{ h .. . t , . y C lUl z n a l c n oeyS m l. lu 2 nEck' U A Po A i na. S S t f e «y: - b, Piear2L;

Mych rozmów, «chodzi im nieznacznie dzień ie ąc rtfY. ?W rAQ qrAu.* *» . " Ich e t' za 10 da.e Aękmeysze plony, bo do ich pracy « f «ymasAescze sama żyzność **£. A tycze teh domów, n.em.eszkałby w nich wpra tak 1 " n ' ewie"iush p> ** A L . - « fi « r« a«krfemi. C;o do ich ubiorów, te sie namwdoie swtąteczne); są o "e wcale sobie ,\ła · «» · «»1 D i e z n a j 4 t a m c h u s t e k b , e Wbmzelęk;koszula hez kołnierza, * bI K o

». II;MaHII;,

Spicta pasem skóy» cwteczkami i mosi ę ż i kołLmi n a X. nem

S T 3 U o efctOr ch * % * * * * . k .

C a n " y »0 «gUZl amlcsc,ey 8zerokie z e s kor? n a * 6 . H» * prawney, a nazywaią się zomsami. Boty 2uchtowedh] iepos .nekola a;zamr , P r 2 b gtf C" al. n. a r Ta. , y '. 11« «Ich wysokie, mofe cale gr41b ",bM6be1ftfi ki e ''e.

r SIr - l

Zl T

* # * lub czworograniaste niskie, '« J g .

wierzch karmszynowy, wąz1tśm «arhym barankiem obłożony. Kiedy chłop iest dobrego humoru, lub chce okazać dumę swoią, zwykł nayczęściey stawiać czapkę na bakier. Wierz-* eh nią, suknię zonia, s u k m a n ą; cała różnica teyźe, należy od rozmaitościfaiby. Sukman* ta nie ma kołnierza sJ oiącego, tylko przewie, ezorsego przez plecy, maiącego kształt czworoboku szybiastego, którego posada (bok obrócony,do szyi) iest mnieyszaj od góry do samych kłębów iest sukmana coraz węższa A odtąd zaś, ai ponizey kolan coraz szersza rozchodząca się, z tyłu rn'e rozcięta, a r przodu zapinana na haftki, nie zaś na guziki. Suknia ta iest wcałty Polszce suknią galową włościanina. Sukmany Krakowiaków są granatowe, wyszywane na kraiach u bogatszychiedwabiera pąsowym/u uboższyck pąsową bawełną; zowie się u nich-karazyą i wydaie się bardzo elew brze. Panowie zwykli stroić w nie swote woźnice. Proszowiaki, noszą bardziey sukmany białe, wyszywane czarno, a Szkalmierzaki kochaią się więcey w sukmanach kaflowych} z wyszywaniem białem.

Zgodniey będzie z zamiarem przeyśdz mody reszty okolic za iednym zachodem, ile że to są rzeczy maiące naynaturalnieyszy z sobą związek. Na prawym brzegu Wisły s$ w promieniu Podgórza od Wieliczki tak zwani Kiiaki, będący po naywiększey części zprofessyi rzeźnikami, i maiący się dobrze; nazwisko swoie wzięli od tego, iż dawuiey nosili na targi połcie słoniny nawleczone na kiiach, a powracaiąc z miasta z czymkolwiek do domu, tenże sam sposób noszenia na kiiack zachowywali. Sam króy ich sukien okazuje, iż nie do rzędu chłopów, ale do miesczan chcą byd£ policzonymi. Eolorsukmany zaehowuią wprawdzie granatowy, ale ią noszą bez tego świetnego kołnierza, nie tak długą i lepie y do ciała przystającą; boty ich są daleko kształtnieyszt, a czapki maią cylindrów» z przf d>.ich czarnych baranków. W- ogólności mieszkańcy na tanuey stronie Wisły (za Krakowem), Wisły (w Cyrkule Myślenickim) przez czapki czerwone i pasy skórzane, i bogato ćwieczkami i guzikami nabite, oraz mosiężnerni kołkami nawleczone, iako też przez obdrnine kołnierze. Tego niewidzieliśmy nigdzie w caley czyści cyrkułu Myślenickiego, przypk-raiącey do- Krakowa. Tu bowiem noszą pasy z piękney materyi kilka razy okręcane na iucanie. Wierzchy czapek są «aywięcey zie lon e, czworograniaste,. nie wysokie, ale górą szerokie; leez noszą takie małe kapelusze, fl duźemi krysamk Biorą także pod żupare na koszulę piękny kaftan granatowy bez ręka* wów, nakaztałc długiey kamizelki. Wreszcie ubiory ii h zgadzaią się, dosyć z prtrwszemi. W doi robo< ze (u wielu także i w innych czasach» iupan płócienny tegoż samego> kroiu y aaetępuie mi YBce sukiennego. · Tak ubkraiąsię mężczyźni; łeez stróy kobietiieet daleko-wykwrnUiieyszy, a różnica me tak wielkj;, gustowny ich sposób ubierania się niemało-im przydaje do kb właśeiwey urody. MrnHB zdaniem, ani porównać można owegoprZesadnegir i wymuszonego stroiu Morawianek i Szłązaczek ze stroierrr chłopianek Polekrch.. Włosy nosząc naywięcty plecione, na korku pięknemi wstążkami zawiązane r i od niechcenia spusczone na plecy. Mężatki zwykły ie ukrywać pod siatkę okrągła, nosząc ją, na wierzchołku głowy okręcona białą chustką, którey konkc w d brysn kształcie spusczaią, r tyłu na szyk (alt oie tym, iak w Szłązku sposobem.) Szyię zdobią najwięcey piękne"mi prawdziwemi, łub też na&Udowanemi k0=ralami;. noszA gorsety zkamlotui. kit* y ki, atłasu łub t. p. r a na wyniosłe pkrsispusezaią-pewny rodzay szalów, podi b y« b d*pięknych obrusów.. Spodnke sięgaią po-kostki i leżą;, naturalnie, tekst: fołdy nk sąwymuszone, łccz nkładaią się samt od siebie» Fartuchy są teyże eamey długości. Pierwsze i drugie bywią nayrozmAkszych farb i m-reryi, ale spódnica migdynłebywMikjbifcska-j a fartw-h; nigdy całkiem. €-2ttvvony. Zimiast trzewików nosz$ buciki na wysokich korkach. KrCfhkty maiętukysze, osobliwie po tey stronie Wisły, ubieraią- się. w zimie naywięcey w ładne iupki futrzane z wierzchem zielonym, nie dłuższej TaK W kolana. Mężczyźni noszą futra podobue j tylko-dłuższe i z białym wierzchfcm, które takie są ładne. Ow stroy kobiecy, LO do sezegpłow istotnieyszyrh, wszędzie ket iednaiowy, równie bk i regularność twarzy, prawie powszechna; i zaiste sprawiedliwą h s: uw<.ga tych" którzy Polskę widzieli, ie lud tego kraiu płci oboiey, w ogólności iest pięknyz Pu%nania dnia 30, Ma2a-. Odebraliśmy z War s z a w y ptws.ą wiader mość i tę pośpieszamy udzielić- czytelnikom nasaym, ii część Aktorów Teatru N arodowego Warszawskiego pod dyrekeya, W. Lud wrka Osińskiego, otrzymawszy pozwolenie Uządu, przybędzie do tegp miasta na nasiępuiąse kontrakty ś-więto-Jańekie. Widowiska w Polskim lęzyku dawane będą na tuuyszyra wielkim teatrze. Rozpoczną się naypoźniey dnia so. Lxerwca, a składać się będą z Oper, Kouitdyi i Traj. tdyi, które w tym mieście grane nie były, i których wybór sprawi mewą płiwą- przyiemność światłym sceny miłośi ikom. Przybył iu :JJC Berlina Pan B e i c h a r d, Zlla» ny korzystnk z piem publicznych żeglarz napowietrzny iza,n> )śla w czacie kontraktów Stefańskich bawić Publiczność widowiskiem tego rodzaiu. P o z n a ń widywał nit kiedy b-aknj na powietrz pusczane, kcz pierwszy raz dopiero uyrzy ieglarzanapowietrznegcv Balon wystawiony bidzie na widok publiczny, zanim ParsReichard podroż tę przedsięweźnue,.

Dodatek *