GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1825.08.13 Nr65

Czas czytania: ok. 16 min.

Wielkiego

Xicstwa Z N A N S K I E G O.

NakłademDrakarniNadworneyW»Detersi spółki» - Redaktor.- AssessorRaabski.

JW 65.

W Sobotę dnia

1825.

Wiadomości zagraniczne.

A u s t 2 Y a.

Gazeta Preszburgska zawiera następujący, t, łacińskiego ięzyka przełożony list N ayiaśnieyszego Pana, seym VVę-gierski zwołuiaxy, przesłany Stanom kraiowym tegoż królestwa: "Franciszek Pierwszy, z Łaski Boiey cesarz Austrył, Król Apostolski, Węgierski, Czeski, Galicyi i Lodomeryi, Arcy Xiaze Austryi i t. d. i t. d. - Rozumni i Rozstropni, Kochani Wierni! - Nie dla tego iedynie, abyśmy szli za uczuciem Naszey przychylności, lecz aby takie uczynić zadosyć naypokornieyszym prośbom Władz Państwa do N as zaniesionym, postanowiliśmy, by N ayiaśnieyeza Cesarzowa, Karolina Augusta, Nasza nayukochańsza Małżonka, święta korona Państwa »a Królowa Węgierska, poświęcona, i według

13. Sierpniadot%d zachowywanego zwyczaiu, arOCZYSCler była koronowana. D» tego obrzędu poświęcenia i koronacyr Królowey, maiącego podług przepisów nastąpił* tudzież, by to, co do ustalenia pomyślności i wzrostu Naszego Królestwa Węgierskiego i onego i wcielonych kraiów, na teraz i dla naypóźnieyszych potomków stósownem i poźytecznem będzie się Nam «dawało wnieść i oddać pod obrady, i przez to dać nowy dowód Naszego oycowskiego sposobu myślenia i przychylności ku N aszemu drogiemu Narodowi Węgierskiemu, postanowiliśmy wszystkim Stanom Naszego Królestwa Węgierskiego i do onego wcielonych kraiów zapowiedzieć i ogłosić wN aszent wolne m i Król. mieście Preszburgu Seym, n» którym przy pomocy Boźey osobiście znaydować się będziemy, a który przynadnie na szesnastą; Niedzielę po Zielonych Swiątkach w A I i. Września teraźnieyszego roku. Stosownie do teg,o zalecamy i roakazuiemy Wam wyr** chowywanym, wybrać dwóch mężów, i to takich, którzy miłuią spokoyność i których obchodzi dobro publiczne, i takowych iako Deputowanych na przepisany dzień, usuwaiąc wszelkie usprawiedliwienia się, odprawić i przysłać. Atoli ci Deputowani wiedzieć mala., że wraz z innetni Prałatami, baronami, Szlachtami innemi Stanami Naszego pomienionego Królestwa na tym Seym"'-j znajdować się powinni; a wy będziecie się o to starali, aby ciż w przepisanym czasie pewnie i niezawodnie stanęli; w przeciwnym razie nastąpić ma kara wymierzona Generalnym wyrokiem Państwa. Zresztą, zostaiemy Wam z Naszą, Cesarską, Królewską Łaską nayłaskawiey przychylni. Dan w Bergamo we Włoszech, dnia 3. Lipca roku Pańskiego 1825.

F r a n c i s z e k mpo

Xiążę Franciszek Cohary mpo Ignacy de Markus mp."

Dosirzegacz Austriacki z dnia 22. Lipca donosi: "Wiadomości z Grecyi.

Jedenaście numerów Kroniki Greckiey z dnia 11, Maja do d. 15. Czerwca, które niedawno odebraliśmy, napełnione są po'uiekszey części szczegółami działań oblężenia, iak i obrony Meseolongi. Nieprzyiaciel, który gdzie niegdzie podstąpił pod twierdzę aż do 15 sąini, rzucał do niey bomby, szczególniey podczas nocy; oblężeni odpowiadali mu ogniem z dział i ręczney broni, przezco z każdey strony prawie codziennie kilku ludzi zginęło. Z Greków poległ w dniu 2. Czerwca od kuli działowey w reducie Botzarego znakomity Oficer i głowa znaczney rodziny, Kapitan Demeter Sideri, W kilka dni pozniey przy rozpoznawaniu wzięli Turcy w niewolę Kapitana Metzo. N owa turecka reduta, naprzeciwko bateryi Normana, zdaiesię być podług zeznania zbiegów przeznaczona, aby z niey zrobiono wyłom, którym Reszyd Basza chce przypuścić szturm, na iaki przecież, iak Kranika powtórnie zapewnia, wszyscy w twierdzy

Si6przygotowani są do n3ymocnieyszego odporu. W obozie Seraskiera ma być znany Oficer artylleryi, Casetto (dawniey w służbie Alego Baszy). Z gazet Messolungskich z dnia 28> Maja i dnia 4. Czerwca pokazuie się także, iź Nikita Stametelopulo, ieden ze znanych buntowników przeciwko Dyrektoryum w N apołi di Romania (otrzymali oni teraz amnestyą), który przy końcu Kwietnia ze swoimi towarzyszami wygnania, Zaimi i Londo, pod Gastuni był wylądował, a w skutek czego wyrok Dyrektoryum nakazał, aby go schwytać i do N apoli przystawić; przebywał pod ten czas w Messolundze i na wezwanie uczynione do niego pod dniem 31. Maja z Kalwarita, ażeby na mocy naynowszey amnestyi powrócił do Morei, (gdzie go potrzebuią), odpowiedział, iż nieopuści Messolungi, póki trwać będzie oblężenie. W nocy z dnia 30. na 31. Maja zawinął Grecki bryg Leonidas do portu Messolungi z potrzebami żywności i amunicyą. W Lilka dni późniey, w dniu 4. Czerwca, bardzo rano, pokazały się przed Messolungą będące na stanowisku pod Patras cztery tureckie okręty: 2 brygi, I szebeka i 1 mistik. Leonidas wyszedł przeciwko nim; wszczęła się potyczka, xvktorey tureckie okręty nieiaką poniosły stratę, atoli silny wiatr przeszkodzi! dalszey z niemi utarczce. Turcy cofnęli się ku Papa, Grecki bryg krążył pod Prokopamistą. Dnia następuiącego, gdy wiatr ustał, przybyły znowu z Papa owe cztery okręty, atoli postrj.egłszy zdałeka Leonidasa, obróciły i schroniły się pod obronę twierdzy. W dniu 10. Czerwca rano ukazał się trzeci oddział flotty greckiey, przeznaczony na blokadę zatoki Koryntskiey (siły iego niepodaią) pod sprawą Admirała N enga (J etzego, syna Demetra) w porcie Messolungi, i ieszcze tegoż samego dnia wydał wspomniony KOIIIrnendant uwiadomienie, które nakazaną blokadę zatoki Koryntskiey rozporządzeniem z dnia 26. Października r. z. przez Dyrektoryum w N apoli znowu przywodzi do skutku; (ta biokada z powodu zamieszek wewnętrznych w Morei, nie długo trwała). Numer 43 Kroniki Greckiey z dnia 11. Czerwca zawiera wyrok amnestyi, ogłoszony w dniu 30tym Maja W N apoli di Romania , treści nasiępuiącey: k t o r y u m . Ponieważ zgoda i wspólne działanie wszystkich Greków, wyraźnie iedyną i niepokonaną są bronie przeciwko nieprzebłaganemu nieprzyiacielowi oyczyzny; ponieważ przez cały czas teraźnieyszey wałki, rząd miał świetne dowody, źe Grecy w umysłach swoich przechowują, starodawną cnotę ścisłey iedności i zgody, przeciwko nieprzyiacielowi, i każdą inną namiętność zapominaią, ożywieni iedynem szlachetnem uczuciem ocalenia oyczyzny, gdy za porozumieniem się i w chrześciańskićy i braterskiey zgodzie wypędza barbarzyńskich Władzców; ponieważ rząd Grecyi słusznie do tego przyczynić się musi, aby w sercach wszystkich Greków głębiey utkwiła ta prawdziwa wszystkich cnot posada, od którey spodziewać się sławy imienia Greckiego i z nią połączoney pomyślności Oyczyzny; ponieważ ci, którzy niegdy , albo przeciwko swym obowiązkom politycznym postępowali, lub iakitn innym sposobem niezważali na istuące ustawy, a z drugiey strony okazali szczerą odmianę sposobu myślenia i wzywaiąc łaski ustaw i litości rządu, ofiaruią wspólnie przykładać się w teraźnieyszey walce przeciwko nieprzyiacielowi; - zatem Dyrektoryum za przyzwoleniem dostoynego Senatu, stanowi: i) Wszystkim, którzy dopuścili się politycznego przewinienia (wyjąwszy występek iawney zdrady) i wskutek tego uwięzieni, lub inaią z swoich czynności zdać sprawę: otrzymuią powszechną amnestyą. 2) Wszystkie czynności rządu przeciwko tym, którzy się dopuścili przewinień politycznych (wylawszy zdradę) odwołuią się i idą w niepamięć. ,3) Wszyscy, którzy się podobnych przewinień dopuścili, iakiegobądi stanu i stopnia, od dnia dzisieyszego bez wyiątku otrzymują znowu prawo obywatela, stosownie do ustawy organiczney. 4) Ninieysze uwiadomienie ma być drukiem ogłoszone; Generalny Sekretarz, q Minister spraw wewnętrznych, woyny, sprawiedliwości i policyi, powinni, iak daleko każdego dotyczę, czuwać nad onego wykonaniem." W Napoli dnia 30. Maja J825. - Podp. Gilla Botassi. Wice-Prezydent. - Maurocordato. Sekretarz Generalny,

8i7

Nidtrlandy.

Z Bruxelli dnia 31. Lipca

Zakon mularski królestwa dawał wczoray .wielki festyn Xiąźęciu Fryderykowi, swoi emu W. Mistrzowi.

W gazetach naszych napomina Pan Everaerts z Ligni: iż tegoroczna pszenica iest pięknieysza, aniżeli kto z żyiących spamiętać IIIO« źe, iż ma podwóyną wartość przeszłoroczney, źe się długo konserwować będzie, lubo dla posuchy nie obrodziło iey się zbyt wiele i źe dla tego dobrąby może było spekulacyą, postarać się o zapas iey na dwa lata, ile że z powodu tey suszy, która nader szkodliwy miała wpływ na późne płody, iako to na ziemiaki, groch, bob, żniwo roku 1820 podobno się nie uda.

Gazety nasze uwaźaią, iż niektóre dzienniki Paryskie a mianowicie Gwiazda uwzięły się na to, ażeby ganić w naywyższym stopniu wszystkie urządzenia naszego mądrego i miłowanego Króla, które kray sam z naywiększą radością i uszanowaniem przyimuie. 1 tak IIp. o założeniu kollegium filozoficznego, oddanego pod dozór pierwszego katolickiego Prałata w kraiu, Arcybiskupa Mechlińskiego, powiedział pomieniony dziennik: "iż przezto wychowanie poddanych katolickich królestwa przeszło w ręce protestantów!" to iest źe nie przeszło w ręce Jezuitów, lecz źe iest zachowane od ich wpływu.

F 2 a n c y a.

Z Paryża dnia 2. Sierpnia.

Dnia 31. z. m. wyszedł rozkaz królewski, stanowiący Kommissyą, pod przewodnictwem Barona de ia Bouillerie, z trzech Radzcow Stanu złożoną. Kommissyą ta przeznaczona iest, w dniu 5. m. b" z którym upływa termin podawania próśb o zamienianie pięćprocerrtowych rent na trzyprocentowe, sprawdzić sura. n»ę ofiarowaną do zamiany, regestra zapiso

we w tej mierze -zamienić ostatecznie o pół- W. Kanclerz orderu legii iiooorowey {Marnocy dnia pomienionego, a potem sporządzo- szałek Macdonald) odbył podroż do Anglii i ny protokół w skutek sprawdzenia regestru, Szkocyi, zkąd dnia 27. JJpca powrócił do ogłosić publicznie w przeciągu 24 godzin. Dieppe, a dnia 28- wyńschał do Koueu.

Złotnik Delfina i Xieiney Berry, Fauoonnier, ziożył Królowi 4 stopy wysoką wazę, z pozłacanego śr«bra, którą Monarcha przeznaczył w podarunku dla Cesarza tureckiego, a która mu przez Król. Posła przy Porcie, Generała Hrabię Guiileminot, ma być podaną.

Kupiec Molard w Lugdunie, katolik, który niedawno przeszedł na łono kościoła ewanieJickiego, wydał pisemko, w którem krok ten usprawiedliwia. Gazeta Berlińska V o 1 1 3 umieściła obszerny wyiątek z tego pisemka.

TJ ,-., -, ,. , , Jeden z dzienników francuskich wyraża nadziej ę" ij Król weydzie wkrótce w związki małzensKle.

Prefekt apostolski w Martynice, Xiądz Carand, miał wczoray prywatne posłuchanie u Króla.

Pod nazwiskiem: "Bracia Świętego Karola Boromeusza" zawiązało się m bractwo wspierania takich chorych, którzy nie mogą być do · zpitalów przyięci.

W gminie Avenieres zaczęło się zbiegać chłopstwo z strzelbą i widłami, tak źe Prefekt Departamentu Izery przyzwać musiał siłę zbroyną na pomoc.

Gwiazda uwaia, ii część Redaktorów Gazety Codzienney nawróciła się do chrześciaństwa (we względzie Greków).

Dnia 28- z. m. Pan Villele «lał w pałacu finansowym wielki obiad, na którym znaydowali się Ministrowie, Ceneralni poborcy i niektóre Daray

J ui dnia 27. z. m. biegała pogłoska na giełdzie, ii ieden - tuteyszy bankier w Chailiot iycie sobie wystrzałem z pistoletu odebrał.

Minister spraw duchownych wydał w 22ch artykułach instrukcyą względem wykonania ustawy, .tyczącey się klasztorów panieńskich.

Konsul nasz wPatras, Pan Hugues Pouqueville, posłał J 000 Franków do Marsylii JI1a hawiących tam Greków, litórzy szczęśliwie uszli rzezi w Chios i Psara.

Xiąię Hfissen-Darmstadt, młodszy brat tego, który służył pod Napoleonem, i podLip. .skiem wzięty był do niewoli, a który bawi ter I w Barcelonie, weydzie w służbę hitwpańską lako Połkownik gwardyi saskiey Xiaźe ten przeszedł przed meiakim czasem na łono kościoła Katolickiego. Marszałek obozowy. Baron Henriod, który odbył wszystkie woyny rewolucyine z zaleta mi walecznego żołnierza, umarł u wód w N.erlS.

Margrabia Dampierre wystawił na rzece W swoiey wsi (Depart. Aube) most wiszący z drutu ieiaznego, 54 stóp długi, a 4ry stopy szeroki. Most ten, po którym 40 osób razem bezpiecznie przechodzić może, kosztował tylko 600 Franków.

W roku 1819 Doktor Loquin, powracając z Wschodnich Indyi, chciał się zatrzymać w Afryce, gdzie w roku 18U bawił 9 miesięcy.

JLecz został wraz z swoim towarzyszem uięty i d o Tunis zaprowadzony, gdzie mu Dey przyobiecał wolność dla niego i dla iego przyiacioł, ieieli potrafi wyprowadzić z niebezpiexzney choroby piękną -letnią georgiankę, w którey Dey na śmierć był rozkochany, a kto. rey lekarze tureccy i ui iycie wypowiedzieli. Dokazał swego Do&t.Loquin; nadobna geor« gianka wyzdrowiała, ale wdzięczność iey o mało niepozbawiła życia lekarza francuskiego. Miała ona pozwolenie, widywać go i po swem uleczeniu, pod pozorem, ii Jeszcze nie przy iednego wszedł niespodzianie D e y, gdy wdzięczna dziewczynka wynurzała oiłetnieniu zbawcy swemu dowody wdzięczności, które niebyły bynaytnniey występne, ale dostatecznymi były do zapalenia gniewem zazdrosnego Deja.; wymierza on z wściekłością sztylet przeciw kochance, a razem wołana Frań cuza głosem przeraźliwym,- "Za godzinę będzie i po tobie!" "Stóy" - odpowie lekarz - głosem poważnym i uszanowanie oakazuiącyra - "wiedziałem przybywszy do Afryki, iż tu umrzeć muszę, ale to ci powiadam, że w godzinę po II5Ioiey-śmierci póydziesz za mną, a ieźeli zabiiesz tę, którą chcesz ugodzić tern zabóycćm narzędziem, w tey chw:łi trup z ciebie. 1 " - To .usłyszawszy Dey Jcazałtylfco uwięzić Doktora Loquin i odesłać go naza iutrz z towarzyszami iego do Sycylii. Tak tedy Pan Lo<juin dostał się szczęśliwi« do Europy. Lecz gdy powracaiąc do swego rodzinnego miasta L ug d un u, proszony od przyiaciela swego, bawił w Villeiranche, zaskoczyła go choroba,4 na którą umarł w obięciach towarzysza BwoiegOj Pana Rauchallois. Zostawia po sobie i50rękopismów.

Dzienniki nasse zaie<<ia_ wszystkiai przyjaciołom Greków Dic/ionaire grec moderne fran cais wydany przez Pana Deheque.

Sama Gazeta Francyi szkaluie na notę Pana Chateaubriand o Grecyi. Nazywa ią "istnym manifestem na korzyść wszystkich powstań."

W Anglii odkryto "'haniebne oszukaństwo mąką. Ż H u II wysłano 1467 worków, w których podług rozbioru chemicznego znaydodowały się tylko dwie -części mąki, a iedna część zmeurayćh kości i gipsu. Mąkę tę sfałszowaną, ia'k się sarno z siebie rozumi, zagrabiono i niegodziwego właściciela iey skazano na zapłacenie kary pienięźney 10,000 Funtów Szterlingów.

H i s -z p a ni a, Z Madrytu dnia 2t< Lipca.

Xią£ę Inłantado poiechał do San Ildefonso, prosie Króla, ażeby go uwolnił od prezesostwa w Juncie publicznego bezpieczeństwa.

Sio

Wszyscy Arcybiskupi i Biskupi królestwa zostali wezwani, aieby w swych dyecezyach pokóy, iedność i zapomnienie przeszłych rzeczy opowiadali.

Zapewniaią, iż osławiony Merino znowu eię tu znayd uie. N iektórych członków wysokiego duchowieństwa, którzy tu bez pozwolenia bawili, poymano i wywieziono.

Zapewniaią, iż Pan Almeira , ictóry ieidził do Londynu w interesie pożyczki, powrócił ytamtąd z próźneini kieszeniami, ale z tein pełnem przekonaniem, iż nigdzie i pod żadnym pozorem nie może pożyczka dla Jłządu być zawartą.

Generał Pezuela roeacazał był, iak wiadomo, wszystkim Władzom municypalnym swego dowództwa, ażeby odebrały broń Król. 0chomikom i trzymały ią w domach publicznych, kiedy ochotnicy nie zo*taią w służbie; Kząd łagodząc ten ostry rozkaz zalecił W ł adzom municypalnym, ażeby tylko namową i za pomocą umiarkowanych środków osiągnęły złożenie broni.

Do ustanowienia niedawno Junty bezpieczeństwa szczególniey miał być powodem raport, zdany Kióiowi przez NadintendentaPolicyi o wypadkach dnia 16. Czerwca, do którego przyłączone były rozmaite dokumenta. W raporcie tym oskarżone były różne znakomite osoby, które wznieciły i ułatwiły zaszłe w owym dniu rozruchy. Jak słychać, ma pomieniona Junta nadewszyatko czuwać nad tem, aieby sobie ochotnicy rojaiietoecy tak bardzo niedokazywali.

Biskup Gueypo, skazany iak wiadomo na 6letnie zamknięcie w fclasztorze, podał Królowi przedstawienie przeciw niewłaściwości iego sędziów. Starzec ten goJetni znayduie się w bardzo biednym stanie, i ieieli go Rząd niewesprze, będzie musiał pieszo odbyć podróż do klasztoru. Także Gen. Pezuela podał Królowi przedstawienie, w któróm wszystkie przez Sekretarza Junty puryfikacyinćy zaniesone przeciw niemu oskarżenia nazywa putwarzą, i żąda, Zdaie się, iź się Król przythyiił do iego żądania. Wyszedł wyrok, podług którego książki i wszelkie inne, z zagranicy przychodzące pisma drukowe, iako to ryciny, obrazy, tabakierki, lub wszelkie inne przedmioty, na których, się znayduią malowania lub roboty płasko -wypukłe, tylko w rnieyscach, gdzie są urzędnicy celni wprowadzane być mogą. Do przetrząsania tych rzeczy ustanowieni są przy komorach celnych osobni dway urzędnicy: ieden duchowny, drugi cywilny. Książki od dnia 7. Marca 1820 aż do przywrócenia dyrekcyi księgarskiey z zagranicy wprowadzone lub W Hiszpanii wytłoczone, od ogłoszenia ninieyszego wyroku, nie mogą być dałey w obieg puszczane. Księgarze obowiązani w przeciągu 3 O, dni podać katalog tych książek i niesprzedawać ich aż do dalszego rozstrzygnienia, pod karą 5-00 dukatów. Książki, których wprowadzanie dozwolone, i te, które się iuź w Hiszpanii znayduią, maią być przezierane przez ustanowionych osobnych Cenzorów, którzy mieć będą za swą pracę po iednym exemplarzu każdego dzieła, ieźeli takowe do księgarzy należą. Przeciwnicy stronnictwa umiarkowanegopuszczaią tu w obieg niedorzeczne pogłoski wszelkiego wagomiaru. I t ak: w rnieysce teraźnieyszey policyi stanie trybunał inkwizycyi i wyrok w tey mierze iuż iest podpisany; Król zrzecze się korony na rzecz swoiego brata, Infanta Don Carlos, a ten wielki krok nie dozna iadney przeszkody, ani ze strony wielkich mocarstw, ani w Hiszpanii i t. d. Roialistoscy ochotnicy przyimuią wszystkie te baieczki z wielkim zapałem. Podług wiadomości z Korunny, w całey Gallicyi biorą gwałtem ludzi do wyprawy do Hawanny. Szczególniey zagrabiaią ludzi przychylnych konstytucyi i zamykaią ich, dopóki wyprawa niewyruszy. W Ferrolu stoią dwie fregaty, które tey wyprawie będą towarzyszyły.

A n g l i a.

Z Londynu dnia 2. Sierpnia.

Onegday miał Pan Canniug posłuchanie u Króla w Windsor, - Fan Canning wyiechał

na kilka tygodni do Cheltenham. Przed odiazdem miał rozmowy prawie z wszystkimi Posłami zagranicznymi. Onegday odebrał Rząd depesze od Posła Król. w Paryżu.

Xiąźę Paweł Esterhazi powrócił tu z Paryża.

Rada gminna w Dublinie uchwaliła adres podziękowania Xiążęciu York "za oyczyslą i konstytucyiną mowę, którą miał w Izbie Lordów przeciw oswobodzeniu Katolików." Lord Wyższy Kommissarz w Korfuzamknął drugie posiedzenie drugiego Parlamentu mową treści następuiącey: "Czas waszych prac zbliż)ł się do końca i ia mam mocne zaufanie, że istotnie przyłożą się do pomyślności ludu Jońskiego. Wszystkie wasze działania miały zamiar ulepszenia stanu kaźdey klassy ludu. W ciągu teraźnieyszego posiedzenia uwolnili, ście własność od wielu więzów, które ią cisnęły, a które stawiaiąc każdemu pożytecznemu usiłowaniu i zamiarom tamy, przeszkadzały wszelkim postępom. Jednakowoż postępowaliście w tey mierze z oględnością i względnością na zasady sprawiedliwości i słuszności. Ustawy swoie oparliście nietylko na maxymach rozważnych i surowych; lecz we wszystkich czynnościach daliście się powodować doświadczeniem. Nie mam zamiaru przywodzić poiedyńcz)ch ustaw na tern posiedzeniu parlamentowem wydanych; iednakowoź niemogę pominąć aktu parlamentowego, który instytut kościelny w tem Państwie urządził i dopełnił iednego z naywaźnieyszych przepisów karty konstytucyiney. Byliście oraz troskliwi o spieszne ulepszenie stanu duchowieństwa, a tak zapewniliście pomyślność ludu w iego naywaźnieyszey sprawie, mianowicie w onegoź religiynem ukształceniu. U chwalone na teraźnieyszem posiedzeniu odbudowanie miasta i wsi na wyspie Santa Maura, i wsparcie nieszczęsnych mieszkańców, przekonać muszą ludy tych Państwo mocnern udziale i oycowskiey troskliwości, iakie każda gałęź ustawodawstwa zawiera w sobie nietylko ku pomyślności, lecz i wsparciu ludu w nie» ochybnych nieszczęśliwych przypadkach. Władzy wykonawczey dano wiele ważnych zleceń, aby podczas pszerwy posiedzeń Parlamentu wasze ustawy były wykonane. Wi źe obradami Zgromadzenia kierować będzie umiarkowanie i gorliwość dla dobra publicznego, które nieustannie wasze postępowanie oznacza, i mam szczególna rozkosz wyznać szczerze, iź żadne tak liczne naradzające się Ciało, iak iest to Zgromadzenie, nie rozpoznawało tyle ważnych przedmiotów z większem uczuciem ducha zgody i z większą osobistą bezinteresownością. Jestem zupełnie przekonany, iź, ieźli prace wasze na teraźnieyszem posiedzeniu były licznieysze i dłuźey trwały iak pierwey, odniesiecie z nich więcey zadowolenia, gdy uwaźycie, źewszystkie te prace poświęcone były dobru konstytucyi, i wiem pewnie, źe uzyskacie ztądprzyiemne i zaszczytne owoce, gdy z wzrostem bogactw, pomyślności i szczęśliwości ludu Jońskiego zobaczycie rezultaty starań waszych." - Prezydent zgromadzenia odpowiedział na tę mowę, namienił on zaszczytnie tak o wysokiey protekcyi ludu Jońskiego iak i o zasługach Lorda Wyższego Kommissarza dla ludu Jońskiego, przywiódł naywainieysze ustawy na tern posiedzeniu Parlamentu uchwalone, i zakończył mowę swoią życzeniem o utrzymanie drogiego życia Króla, Protektora i Lorda Wyższego Kommissarza. W dniu 5. Lipca dano z wielką okazałością koronacyą Karola X. na teatrze Drurylane. Orszak koronacyi szedł przez całą salę po 0sobney galeryi, zrobiuney przy lożach pierwszego rzędu. Szł-zególniey odznaczało się przedstawienie kościoła katcdraln. w Remach. Sir Walter Scott mieszka w Edinburgu przy ulicy zamkowey (Castle Street) w naymalownieyszey okolicy tego pięknego miasta. W idok iest na morze; w domu pannie n3ywiękiza czystość. Służący pudruią głowy i noszą liberyą. niebieską i żółtą. W gabinecie baroaeta, stoi na kominie głowa Roberta Bruce i gipsu. Robert Bruce pochodzi z dawnych Królów Szkocyi, który w owym kraiu iak półboiek iest czczony. Gdy przed 7laty wDurnermlinie zakładano fundament na nowy kościół, odkryto grob, który stosownie do swojego położenia odpowiadał Bruca grobowi, iak takowy dawne szkockie kroniki opisuią. Otoczony on był źelazneini prawie zardzewiałem! poręczami, a w niektórych mieyscach

nadpsuty był ołów. Widziano szczątki kościotrupa, z człowieka 6 stóp 2 cale maiącego; ciało obwinięte było w adamaszek złotem tkan y, z którego kawałki ieszcze się zachowały. N a głowie dostrzeżono ślady korony, a ciało samo złożone było w trumnie dębowey, lecz drzewo iuź było zupełnie zbutwiałe. Znaleziono także kawałki marmuru, bez wątpienia szczątki byłego Mauzeolum. Sir Walter Scott iak wielu innych zwiedzał ten grób i kazał sobie odlać wierne wyobrażenie. Szczegóły te powziął Pan Pichot, opowiadaiący ie w swo» iey naynowszey podróży, z własnych ust Baronetta. Przed tym samym podróżnikiem uźalała się Pani Walter Scott na P. N odier, który w opisie podróży swoióy o Górnćy Szkocyi umieścił, źe większa część kobiet w Szkocyi ma szerokie nogi i chodzi bez pończoch, co Baronetta mocno ubawiło. Sławny obraz Corregia, niegdy do zbiorów Króla Hiszpańskiego należący, "Święta familia", kupił Rząd Angielski do galeryi narodowcy.

Państwo Ottomańskie.

Z S t a m b u ł u dnia 11. Lipca.

Porta otrzymała z Morei urzędową wiadomość o weyściu Ihrahima Baszy do Tripolizy« Colocotroni cofnął się z Grekami aż w okolicę Argos. Mniemaią tu ciągle i z większą coraz pewnością, iź tegoroczna kampania naypomyśinieyszym skutkiem dla oręża ottomańskiego u wień« oną będzie. Donoszą z Triestu dnia 25. Lipca: Wiadomość o przybyciu Kapudana Baszy do Modon potwierdza się. Dnia 3. m. b.wysadzono 3 do 4000 ludzi woyska egipskiego pod Nawarynem na ląd. Woysko to niebawnie ruszyło na pomoc Ibrahimowi Baszy, którego Grecy w głębi Morei opasali. - Zdaie się, iź Turcy nie odnieśli żadnych dalszych korzyści pod Messolungą.

Rozmaite wiadomości, Poznań. - Jeden z malcy liczby męzow, którzy niegdyś składali grono nauczycieli przy tuteyszey Szkole Narodowcy, usunął się dnia 8* 'n. b. z pośród źyiących, zostawuiąa pamięć z chwałą, zakończonego naprzód za Był nim Pan Ludwik Sermonet, który urodziwszy się dnia 25. Sierpnia 1743 w N ansy w Lotaryngii, przybył w swey młodości do Polaki, 3 następnie ustanowiony nauczycielem przy ówczasowey tuteys-zey Szkole N arodowcy, po przeszło 30 łatach nauczycielstwu poświęconych, zaszczycony został za czasów Xiestwa Warszawskiego emeryturą; od 1 Izby Edukacyiney, która mu w nagrodę zasług iego 300 Ta!'» doiywotniey pensyi wyznaczyła. Odtąd aź do śmierci trudnił się gorliwie prowadzeniem wychowania powierzanych mu wpensyąsynówobywatelskich, których miłość równie iak wdzięczność ich rodziców umiał sobie iednać, dopełniane szczerze obowiązków pomocniczego nauczyciela i wiernego dozorcy. U marł śmiercią łagodną, iak cale życie iego pełne łagodności było. Z dwoygadzieci, zostawił córkę, a syn iedynak, usługom oyczyzny oddany, umarł w wiekopomney bitwie pod Lipskiem śmiercią) raęinych, w stopniu Porucznika. W dniu 10« m. b., liczni przyjaciele i znalami odprowadzili zwłoki lego na mieys-ce wiecznego spoczynku,

W piśmie Lwowskiem, Rozmaitości, czytamy następuiący wiersz» no ADAMA MICKIEWICZA,

Świat iest twaiq 0YC2Y2Z«, tyciem póine wieki, £)e Lamartine,wio no , ie umarłeś, źe Erebu cienie Juź cięw okropne swoie porwały przestrzenie, Czciciele Muzy twoićy o zaszczyt nasz dbali, Wszyscyśmy zacny mężu nad tobą. płakali.

lx1e ty źyiesz, wieści niechybne nam głoszą, f1Ytesz i będziesz ieszczesere naszych rozkoszą» S i e raz wieszczu nad górne unosząc się światy, Z nieba na niwy nasze spuszczać będziesz kwiaty, Albo» duchom wieczności daiąc myśli twoie, Z ust ich prawideł świętych wysączysz nami sedroie! Cieszmy się, oto twoie szerzą; się zasady.

Oto z rożkową fcaźdy czyta twoie D z i a d y , *)

.) Gdy A. Mickiewicz, tak iak zaczął, ukończy poeroa ewoie D z i a d y, śmiało mieścić się będzie mogp> PITY naylepszych utworach polskich» Gdyby Mickiewiczowi spnyialy te same okoliczności ca By tonowi, kto» wie, czy by Byroaem nie został.

I chciałby, by twe lata cofał/ się wstecznie: Taki, iak ty poeta, powinien żyć wiecznie.

Powiedz, ktoś iest i iakie świata cię wydały? Z kąd czerpiesz t e, ktaremi goreie*a zapały? C5Iy:tt zacnwycon w śnJ -erci krainę wspaniałą Toś widział, czego ludzkie oko nie widziało? Kto ci pozwolił wieczność obiąć w oka rzucie, W zimne sersa umarłych wlewać snął i czucie? I dzikie twosy innych myślenia sposobów Na: nasze pole cierpień wyprowadzać z grobów? Milczysz, do nowćy pieśni stroiąc lutnią twoię, Spieway, niech »awistników twych umilkną roie, Niech do twyeh laurów prawa nie wazą się rościć, Gdyż ciebie nawet obcy frędą nam zazdrościć.

Tak orzeł gardząc świata niskiemi posady.

Po skałach się unosi za wiatrami w ślady, Z rozkoszą śmierć niosącey przygląda się burzy, Lub w wrzącym ognia słońca chciwe oko n urzy , I gdy W poziomie ptactwa tuła się gromada.

O n, iak król iego, d umnie na Ałpie usiada.

Śpiewem przodkuiąe wielu od pewnego czasu, Adamie, iesteś orłem Sarmatów Parnasu, Stanisław Jas>zowski,

Doniesienieteatralne.

W niedzielę dnia 14 Siespnia. Pan Maurice, Pan Grekowski i Panny Palczewskie, dadzą o s t a t n i b a l e t . W dniu tym dane będą następuiące sztuki:. Na żądanie wielu 0sob,- Scena z tiagedyir A B U F AR, czyli FAMILIA ARABSKA (Scena ta wystawiona będzie przez JJ. Panny Palczewskie, więzyku polskim). Nastąpi: Zartero i do prawdy, czyli; Trafił iak kulą w płot. Koroedya w 1 akcie Kostenobla, Potem: T u rniey z utarczką} i tańcami, wykonane przez Pana Maurice, Pana Grekowskiego, iJ J, P P. Palezewabie i t. d. Poczem» Ś p i e w a k i Kr a w i e c, Opera komiczna w 1 akcie» Na zakończenie r P o l e m o n i T h e o n a , czylif P r z e r w a n a o f i a r a . B al e t w i a k c i e, urzą. * dzony przez P. Maurice. Poznań dnia J j, SieIpnia 1825.

Co urżo l.

(D&datekr)

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1825.08.13 Nr65 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry