DODATEK do Gazety Wielkiego Xiestwa Poznańskiego« Nm 120.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.05.24 Nr120

(Z dnia 24. Maja i 832.)

ROZlllaite wiadolllości.

(Z Tygodn. Petersb.) Pamiętniki Admirała Szyizkowa z czasów ostatniej francuzkiej wojny i znajdowania się jego przy ś, p. Cesarzu Alexandrzel. w i$i2. r. i latach następnychoAutor na wstępie swych pamiętników powiada: W i8i3. r., wiosną, Cesarz przywołał mię do siebie i rzekł: "Czytałem twą rozprawę o miłości ojczyzny, ożywiany taktemi uczuciami, możesz się stać dla niej użytecznym," - 1 tu odebrał rozkaz napisania manifestu o zaciągu rekrutów; w kilka dni potem został podpisany ukaz mianujący go Sekretarzem Państwa, z obowiązkiem znajdowania się przy osobie Jego Cesarskiej Mości. - Wkrótce udał się za swym Monarchą do Wilna, gdzie w przeciągu krótkiego pobytu Cesarza, kilka manifestów napisał. Pamiętniki Admirała Szyszkowa obejmują cały zakres tak nazwanej francuzkiej kampanii; od czasu wyjazdu Cesarza Alexandra 18i2- r. do Wilna, aż do powrotu Jego do S. Petersburga w. r. 1814- W nich autor, z właściwą sobie, pełną uroku, prostotą i jasnością stylu, opowiada zdarzenia, których był świadkiem, tub uczestnikiem; przeplatając fakta umieszczaniem w historycznym porządku wszystkich prawie manifestów i postanowień, jakie z rozkazu Cesarza Alexandra i za Jego podpisem były w swym czasie do powszechnej podane wiadomości. X e ważne documenta rzucają najżywsze światło na wypadki ówczesne, a przytoczone tym sposobem, jakim je autor w dziele swem przywodzi, składają obfite i szacowne źródła dla hrstoryi dziejów krajowych. Można bez przesady powiedzieć, iż szczupła ta \iąieczka więcej w sobie nierównie zawiera istotnej i pożytecznej treści, od mnogotomowych pamiętników większej części pisarzy francuzkicli. Jeżeli Francuzi wynoszą pod niebiosa pamiętniki swego Bourienne, polegając na powadze sekretarza pierwszego Konsula, z jakiemże uniesieniem niemamy czytać rcssyjsfciego, że go tak nazwę w tym względzie, Bourienna, który, lubo się w ciaśniejszych zamknął obrębach, niewdając się w obszerne rozumowania i mniej potrzebne szczegóły; uczynił to w przekonaniu, że fakta dokładnie i szczerze opowiedziane, daleko wymowniejszemi są od wszelkich nad niemi rozpraw i błahych teoryi. Szanowny autor nie w chwilach pokoju i wypoczynku układał swe pamiętniki, niejest to płód poczęty w gabinecie, ze spokojnego rozmyślania nad wypadkami dawno upłynionemi, jak się to najczęściej zdarza, lecz dziecię woj ennej burzy; autor kreślił je przy gromie dział i szczęku oręża, w chwile erożących się niebezpieczeństw, w chwile stanowcze; zapisywał co widział i czuł; ta-okoliczność przydaje nowej ceny i zajmującego powabu pamiętnikom Admirała Szyszkowa, a niektóre szczegóły tego dzieła, każe z odmiennego uważać stanowiska. Co na szczególną zasługuje uwagę w pamiętnikach, o których mówimy, gdyż tłóinaczy rychły odjazd Cesarza Alexandra z obozu przy Dryste, do Moskwy, jest to list napisany prze* autora i podany Cesarzowi w imieniu trzech znajdujących się w ówezas przy Jego osobie dostojnych mężów i gorliwych patryotów, Hr. Arakcztjewa, Generała Bałaszewa i autora P»miętnikow, Admirała Szyszkowa. W liście tym, pisanym w duchu naj żarliwsz ej troskliwości o sławę swego Monarchy i dobro kraju, autor wyłuszcza i udowadnia pobudki, dla których oddalenie się Cesarza wewnątrz kraju uważa za konieczne; akt podobny, ile przynosi zaszczytu mądrości i sercu autora, tyle x drugiej strony świadczy o wielkości duszy Alexandra, który, mimo uczynionego przedsięwzięcia, do którpgo Jego rycerskie nęciły dążenia, jednym rzutem bystrego pojęcia przeniknął nayjodleglejsze skutki obu środków i zważywszy je na szali wysokiego swego rozumu, własnego odrzekł się zdania. W obrazie zaś myśli i uczuć, które miotały duszą autora, gdy widział naglącą potrzebę udzielenia rady swemu ukochanemu Monarsze, tak przeciwnej Jego zamiarom, odbija się jak w zwierciedle szlachetny charakter Admirała Szyszkowa, . Wkrótce potem autor otrzymał order Sgo p r z y kła d n ą miiuii ojczyzny. ** Do zastanowi« nia są Jakie uwagi autora po bitwie pod Lipskiem, przełożone na piśmie Cesarzowi we biankforcie, tchnące tymże duchem gorliwości o sprawę ojczystą. Ileż w nieb światłych myśli wytrawionego rozumu, ile zdrowej logiki;! - N a ten raz atoli uwagi pomienione, jakkojwkk w oczach pospolitego rozsądku sprawiedliwe, nie trafiły do tego, co yr wielkiej duszy Alexandra już oddawna poatariowionem było. Cdy autor poraź pierwszy po oddaniu swego pisma stawił się u Cesarza, i przepraszał Monarchę za śmiałość wprzedsta wianiu Mu swych uwag, usłyszał od Niego te łaskawe słowa: "Z wielką przyjemnościąjniejednokrotnie odczytałem twe uwagi; wiele w nich zawiera się prawdy; i lubo inaczej będę działał, W wielu rzeczach atoli jestem twego zdania. " Wszystko w pamiętnikach Szyszkowa nosi cechę prawdy, szczerości i dojrzałego rozumu; co£ więcej zalecać może dzieła podobnego ro dzaju? jest to jeszcze, że tak naiwe JI;ocorra historya całego żywota autora, ktoiego wsssyetkie apraw y . dzieła zawsze tern jednam były Siir.aaczone piętnem, jrżei; od faktów zechce <fjść do opisów znaj dziemy o btazy pel,.:<a, czarujące swa.prostotą jak tan ,iiy się rozszerzyli, gdybyś'ysikie wyborne w lem dzij - Zdrowie niepoz Admirałowi Szyszków towarzyszyć głównej kwaterze za Ren i II ciągu d mpahij we francy i, z woii CeJI3r/.u udał się do Karlsruhe, ...u Margrafini, matki Cesarzowej Aiźbiety, dokąd niebawem przybyła i Cesarzowa, przemieszkiwał; w cią.u pobytu w Kąrls ruhe nieprzestawał trudn ć się swym obowiązkiem - i tam napisał ow pamiętny manifest owoince francii'kiey ogłoszony w Petersburgu W 18i6» r« - N iemoiemy sę tu wstrzymać" od przytoczenia kijku wstępnych wyrazów pomienione'" o manifestu: .. Wypadki na początku wiekij teraźniejszego, przez lat nit wiele na licu ziemi zdarzone, tak są przeważne i wielkie, iż n gdy w dziejach rodzaju ludziciego za'tarte być nie mogą. Wrażenie ich w pamięci narodów, pptrzebn« jest i użyteczni, dla dzisiejszych i przyszłych pokoleń. Ręka przedwiecznego J emu tylko znane mi , lecz jawneroi dla oczu śmiertelnych ścieszkami, wiodła je, szykowała, knjirzyta i w dziwną ukształcała budowę. Oby taź opatrzna prawica poskromić łączyła ludzkie niesforności! Oby chciała uśmierzyć rozhukane fale umysłów i serc, i z łona zamętu i walki wypro

wadzić porządek i ciszę. Wszechmocny Stwórcazgromił-pychę. Nieskończenie mądry, rObsiał citnuiości; Źródło miłosierdzia i dobroci niedozwoliło śmiertelnym zaginąć w pomroce swych niepamięci," (Z Tygodrji. Petemb.) Od czasu rewoluCyi lipcowej, kiedy dzienniki francuzkie, przea odzyskaną swobodę nadużywania druku, wyrodziły się w namiętne organa zawiiętych partyi, naczytaliśmy się dosyć zaciekłych kłó. tui, obelg, zarzutów; napatrzyliśmy się na rozliczne, często wcale zręczne, podstępy dziennikarskie, któremi stronnictwa nawzajem siebie wojują; lecz wyznać trzeba, że G a z e t t e de F r a n c e zagasiła wszystkie tego rodzaje sławy i podjęła się prawdziwego coup d'etat, który zostanie pamiętnym nietyiko w dziejach gazeciarstwa, lecz i w dziejach Francyi.

G a z e t t e de F r a n c e należy do tej partyi, która nieuznaje Ludwika Filipa za prawego Króla, lecz tylko za N amiestnika, rządzącego W imieniu nieletniego Xiecia Bordeaux, a to na mocy aktu abdykacyi Karola X. W jednym więc z numerów Marcowych b. I. umieściła odezwę do zwolenników partyi tak narwanej narodowej, (każde stronnictwo przy»Ls/c/.3 sobie to nazwanie i każde co innego przez nie rozumie), przypominając, że sa .ilia miesięcy kończy się nieletność Xigcia Vurdt-3bx, który odtąd po winien, się już nazwać Królem Henrykiem V. Że zaś Ludwik Filip jest innego zdania, i, podług wszelkiego podobieństwa, niezechce dobrowolnie ustąpić tronu, przeto Gazette nie widzi in«, nego środka na załatwienie tych nieporozumień, jak zebranie się Stanów pougzechnycb, (eta ts generaux) i wzywa wszystkich prawych Francuzów, aby się jednoczyli, dla działania wepoinenii w (ym celu siłami i aby przysełali do niej swoje adresa przystania. Wkrótce po lem wezwaniu adresa zaczęły zewsząd przychodzić; li zba ich codzień się p »większa i już między nimi niemało znakomitych czytamy imion. Tym spoaobem za» wiązała się przeciw istnąremu rządowi konbsderacya szczególnego rodzaju, bo otwarta, z najwięks/ą jawnością i celu i osób, a której widzialną sprężyną jest odezwa, podpisana przez wydawcę jednaj z iicznycb paryskich g»*tt. Dzienniki oddane rządowi i przeciwnym partyom, nitomieszkały powstać na tak stanowczy krok jednego ze swych towarzyszy, J o u r n a l d e s D e b a t s p o dni ó s ł zwykła, broń żartu, wyznamy jednak, że nam się artykuły jego nadspodzianie wydały słabemi. utajona obawa, i, w rzeczy samej, adresa nie ustają. W kraju, gdzie wszystkie namiętności są w rucbu, gdzie tyle eprcecznych fermentuje pierwiastków, i gdzie laka powszechna zarozumiałość grasuje, że nietaasz przekupki ani wyrobnika, którzyby niepoczytywali siebie za właściwych Sędziów w najważniejszych zagadnieniach Stanu, niepodobna przewidzieć skutków, jakie Stąd mogą wyniknąć, ani zabronić sobie uwag, mimowolnie powstających w umyśle, na widok walki między rządem, a jednym gaz&ciarskim artykułem. . . . . .

OBWIESZCZENIE.

Folwark Wielkawieś w bliskości miasta Buku położony, 564 morgi 158 Q Pr. obejmujący, )I( domem mieszkalnym wielkim murowanym, i innemi mieszkalnetni i gospodarczymi budynkami (wyjąwszy stare folwarczne podwórze, i isnajdujące się w tymże budynki, jak również % wyjątkiem, młyna konnego) ma być drogą licytacyi publiczuej w dzierżawa wieczystą wypuszczony. Minimum wkupnego, na które licytacya rozpoczyna słę 2025 Tal. 22 sgr. wynosi, podanie etąd najwyższe w dniu 1. Lipca zapłaconem być musi, w terminie zaś licytacyjnym depon uj e się ka ucya w ilości 1000 T al. Oprócz wkupnego kanon na 133 Tal. 26 sgI.

rocznie, podatek zaś gruntowy na 25 Tal. 11 sgI. 6 fen. rocznie obok innych poborów i ciężarów ustanowiony opłaca się. Kanon może być jednak spłacony. Spłaceniem kanonu nabywa dzierżawca wieczysty prawa zupełnej własności gruntu, nie« płacąc fiskusowi oddzielnie nic za to, Dzierżawca wieczysty winien interessa wójtowskie dla miejsc Wielkiejwsi, Pawłowka, Zegowa, i Dobiezyna bezpłatnie odbywać. I nn e warunki mogą w naszej registraturze jak również w registraturze urzędu ekonomicznego w Dusznikach być przeglądane. Termin licytacyjny na dzień 251y Czerwca r. b. o godzinie łotej zrsna w gmachu posiedzeń Kroi. Regencyi przed Konsyliarzem Regencji W. Klebsem wyznaczony został, na który chęĆ nabycia mający niniejszem wzywają się. Tradycya gruntu czyli folwarku rna wreszcie w ostatnich dniach miesiąca Czerwca ai do $. Lipca I. b. nastąpić.

Poznań, dnia 15. Maja 1832.

Królewsko - Pruska Regencya, Wydział poborów etałyeh, dóbr i lasów rządowych.

OBWIESZCZENIE.

Do publicznego wydzierżawienia wsi Tomyśla starego do majętności Tomyśla w powiecie Bukowskim należącej, na lat 3, a to od S.Jana 18 32. aż 4 do tegoż czasu 1835« wyznaczyliśmy termin na dzień 6ty Czerwca r. b. przed południem o godzinie 9. przed Sędzią Sądu Ziemiańskiego Culemann w izbie naszej instrukcyjnej, na który ochotę dzierżawić mających z tern nadmienieniem zapozywarny, ii warunki dzierżawne wsi tej, w naszej registraturze prztjrzane być mogą, i że każdy chęć mający licytować, kaucyą 800 T al. w gotowi£nie lub w listach zastawnych Poznańskich zaraz złożyć musi przystępując do licytacyi. Poznań, dnia 30, Kwietnia 1832.

Król. Pruski Sąd Ziemiański.

Ob WiEa/.C/EMIE.

Do publicznego wydzierżawienia papierni pod Mur. Gośliną do pozostałości niegdy kassyera miejskiego Tittlera należącej, na rok jeden od S. Wojciecha I. b. aż do 6. Wojciecha r. przyszłego wyznaczyliśmy termin na dzień igty Czerwca r. b, przed południem o godzinie jOe przed Konsy. Harzem Sądu Ziemiańskiego Bruckner w naszym zamku sądowym, na który ochotę mających dzierżawienia niniejszem wzywamy. Warunki dzierżawy mogą być każdego czas* W naszej registraturze przejrzane.

Poznań, dnia 30. Kwietnia J83IKról. Pruski Sąd Ziemiańłki.

OBWIESZCZENIE.

W borach Kobyinickich pod miastem Obrzy.

cko położonych, od rzeki Warty pół mili tylko odległych znajdujące się drzewo przestarme, składające się t 1) z 278164c stóp kubicznych ordynaryjnego drzewa sosnowego budowniczego; 2) z 35 21f sążni sosnowego użytkowego drzewa; 3) z 844°f sążni sosnowego drzewa opałowego ; 4) z 1266. sążni sosnowego drzewa gałęziowego; 5) z 1337,sążni sosnowego chróstu; w całości lub w znacznych częściach publicznie najwięcej dającemu za gotową zapłatę, in loco w Kobylnikach, przedane być ma. W tym celu wyznaczyliśmy termin przed Sędzią Hebdmano na dzień 4. Czerwca i dni następne. Ochotę kupna mający z tern nadmienieniem wzywają się, iż wartość'tego drzewa na 24,115 tal. 14 srgr. 2 den, ustano wio rzaną być może. Poznań, d. 17. Maja 1832.

Królewsko - Pruski Sad Ziemiański.

ZAFOZEW UUYKTAJLNY.

Wierzycieli nieznajomych Kassy Królewskiej kobyłami krajowej Poznańskiej w Sierakowie, którzy jakiekolwiek pretensye prawne aź do 1, Stycznia r. b. do tejże Kassy rościć mniemają, wzywamy niniejszem, aby się z takowemi do Nadkoniuszegp, Majora vandenBrinken w Sierakowie zgłosili, lub najpóźniej w terminie dnia 25 go Sierpnia r. b. zrana o godzinie 9. przed Sędzią Ziemiańskim U r. Giesecke, na sądzie tutejszym osobiście lub przez prawnie dozwolonych pełnomocników stawili i pretensye swe podali, w razie bowiem przeciwnym spodziewać się mogą, iź z pretensyami swemi do kassy wspomnionej prekludowani i do tych osób jedynie odesłanemi zostaną 2 któremi kontrakty zawarli. Międzyrzecz, dnia 32. Marca [832.

Królewsko - Pruski Sad Ziemiański.

UBWIKSZCZKNlii.

Ur. Józefa Koszutska z Łukowa i Ur.

Franciszek Biegański z Potulic, wyłączyli aktem przedślubnym na dniu 21. Lutego r. b, wszelką wspólność majątku i dorobku. Wągrowiec, dnia 3. Maja 1832.

Król. Pruski Sad Pokoiu.

gt» Dla gospodarzy wiejskich. "IIi Ze względu na cenę miejską na wyborny gatunek V # i rostkowanie )],* prfedaje w nader niskiej cenie bardzo dobrze oczyszczone czerwone Styryjskie nasienie koniczyny, jako ter podwakroć oczyszczone czerwone Galicyjskie i Szląskie nasienie koniczyny, dalej białą koniczynę, jako tei jooślad dobrego .białego nasienia koniczyny (z wybornego gatunku) pruski szefel po 40 sgr.; nasienie ćwiklane; angielski i francuzki rejgras. Fryderyk Gustaw Pohl, przy ulicy Schmiedebriicke Nr. 13,. pod Srebrnym Szyszakiem. Znaczną ilość wybornych i słodkich apelzyn messeńskich i bardzo dobrych cytryn rnesseńskich w tej chwili otrzymał i przedaje takowe skrzyniami i pojedynczo, jako tez bardzo dobresery, parmazański, szwajcarski, holenderski! żuławski, niemniej najprzedniejszą oliwę pro» wancką w cenach naj umiarkowań szych J. H. P eis er, przy Szerokiei ulicy N ro. 1 13,

& * Handel kraj owych i zagranicznych wód mineralnych _ A #*£ Fryderyka Gustawa Pohl, w Wrocławiu, przy ulicy Schmiedebriicke Nr. 12. pod Srebrnym Szyszakiem zwany otrzymał wodę Langenauską i Reinercką (letnie i zimne źródło); tak nazwane wody Flineberger, Miihl i Obrrsalzbrunn; Marienbader-, Kreuz-i Ferdinands-, Egersalzquelle-, zimny Sprudel- i Franzens, Geilnauer-, Seiter- i Fachinger-Brunn, gorzką wodę z Saidschiitz i Pull na , Karlsbader-, Saidschiitzer- i EgerSalz w oryginalnych pudłach i uprasza o łaskawe względy. Fryderyk Gustaw Pohl, w Wrocławiu, przy ulicy Schmiedtbriicke Nr. 12. pod Sre brnym Szyszakiem.

Ceny zboża na Prusk$ mIarę 1 wagę w Poznaniu. Dnia 83. Maja 1832' Tal. igr. tell. do Fal. igr; fen: Pszenica. % 5 2 10 Zyto I 15 I 8j Jęczmień I JO I lt 6 Owies 27 6 1 Tatarka -.

Groch 1 *5 I 25 Ziemiaki «- 12 15 Siana cetnar a no ff.. 17 6 «O -. Słomy kopa a 1200 ff . 4 10 1 15 Masła garniec I 12 6 to