GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1832.10.29 Nr253

Wielkiego

Q Xi e s twa

POZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowshi.

JV 253. - W P O ni e dzi al e k dnia 29. Paź dzie rnika 1832.

SI SI

Wiadolllości krajowe.

Z B e r l i n a, dnia 24. Października.

N, Pan przybył tu wczoraj r Cieplic.

N. Pan raczył Majorowi K o p p od 3ciej brygady iandarrneryi dać order Orła Czerwonego 4, ki. N. Pan raczył Assessora Regencyjnego Gustawa Wallach w Królewcu, mianować Uadzrą Regencyjnym przy Regencyi W Gumbinnen.

Z dnia 25. Października.

JO. Xigina JLignicka przybyła tu z Cieplic. Przybył tu: JW. Tajny Stanu i gabinetu Minister, Hr. Bernstorif, z Meklenburga.

iVWkVWWWWLV

Wiadolllości zagraniczne.

Królestwo Polskie, Z War s z a w y, dn. 24. Października.

Kommissya rządowa spraw wewnętrznych, duchownych i oświecenia publicznego - postanowienie Rady Administracyjnej z d, J3, (25.) Września r, b., oznaczające środki utrzymania aresztów cywilnych dla dłużników, z rao:

cy wyroków sądowych przymusowi osobistemu ulegających, podaje jak poniżej do po» wszechnej wiadomości: - W Warszawie, d. 13. Października Ig32. r. - Dyrektor Główny Prezydujący (podp.) Hrabia Strogonow.

Sekretarz Generalny (podp.) Aug. Karski.

W imieniu N Mikołaja I., Cesarza wszech Mossyi, Króla Polskiego etc, etc. etc.

Rada Administracyjna Królestwa, Chcąc mieć oddzielnie i stale urządzony artszt cywilny dla dłużników, wyrokami eądowemi pod przymusem osobistym skazanych, przewidziany w księdze 5- tytule If. Kodexu Postępowania Sądowego Cywilnego, oraz-soznaczyć fundusz na koszt utrzymania aresztu takowego, na przedstawienie Komuiissyi rządowej spraw wewnętrznych, duchownych i oświecenia publicznego, postanowiła i etanowi: Arr. r. Areszt cywilny dla dłużników wyrokami sądowemi, pod przymusem osobistym skazanych, będzie zupełnie tak od więzień poprawczych, jako i od aresztu publicznego i policyjnego, Kodexen) Karnym przewidzianych odosobniony, i ma zostawać pod bezpośrednim dozorem Urzędów Municypalnych tak miasta stołecznego Warszawy, jako i innych miast w Królestwie,

Art. 2. Kemrnisaya rządów« spraw wewnqirjny<h, duchownych i oświecenia publicintgi», wyda szczegółowe instrukcye dla Urjędow Municypalnych, względem sposobu utrjymania lakowych więźni l obcbodaenia się z nimi, a 10 stosownie do zasad względe» więzień lego rodzaju, w księdze 5. tyt. 15. Kodexu Postępowania Sądowego Cywilnego zawartych. Art. 3. Wierzyciel żądający uwięzienia twego dłużnika, winien będzie przy osadzęniu go w więzieniu stosownie do art. 789, i 70 l. Kodexu Poatępowinia Sądowego (Jywilnego, złożyć przynajmniej na miesiąc r góry piętnaście groszy polskich dziennie, na potrzeby jego do życia, tudzież po 15 gr. dzieńnie, na wynagrodzenie kosztów więziennych, Z powyższej opłaty dane będzie du rąk uwięzioneg» dłużi ika po 15 groszy dziennie, reszta żaś zaperceptowaną będzie do Kassy Miejskiej, jiko wynagrodzenie za lokal, opal i dozór uwięzionych za długi. - Gdyby ułuźnik żądał oddzielnego dla siebie w więzieniu pokoju, może mu takowy na koszt jego wlaeny być dany, o ile lego lokalność wię<<ienia dozwoli.

Art. 4. W przypadku wyniesionego z strony uwięzionego sporu o wyższy nad 15 gr. dziennie fundusz na potrzeby do życia, roz«trzvanienie takowego ualeźeć będzie do zwyezajuej drogi sądowej, w sposobie szybkiego zadecydowania. Wy konanie niniejszego postanowienia Kominiesyoin rządowym, sprawiedliwości, tudzież epraw wewnętrznych, duchownych i oświecenią publicznego, w czerń do której należy, polecamy. Dziaio się w Warszawie na posiedzeniu Rady Administracyjnej d. 13. (25.) Września j£22. r, ( r podpisy.) B o s S y a.

Z Petersburga, d. 3. Października, (et. et.) Na posłuchaniu d. 29 z. w., Baron PalmStierna, Poseł nadzwyczajny i Minister pełnomocny Króla J mci Szwedzkiego i N orwegskiego, oddalając się na czas krótki od e»ojeeo miejsca, miał zaszczyt pożegnać N. Ce· a.

arz Cesarz J inć, w nagrodę szczególnie gorliwei służby i prac przez zwierzchność właściwą poświadczonych, 21. Września b. r. raczył mianować Marszałków Mińskiej gubernii, powiatów: Pińskiego, Skirmunta, Radzcą bonorowym; Dzieieńekiego, zaś Hrabię Łopacińtkiego, i pełniącego obow. Wilejekiego, Sekretarza gub. Domejkę, Sekretarzami Koliegislnyrai .

W skutek III a r M Cesarskiego z d. al. Grudnia 1830. roku, nałożony został areszt w obwodzie tfiałuitockiin na wszelki majątek włae n Y mieszkającego w Kro bstwie Polskiein szlachcica Wincentego, syna Piotra Markówekiego , tudzież na położony A pow. Hielskm, a w jego władaniu zostający majątek Porucz.nika wojek polskich Adama, syna Kazimier«a Markowskiego, wynoszący 7 dzitsięcin zitrni bez włościan; na majątki w pow. Sokolskim: fulwark Łosośna, z ginią poddanymi Porucznika 3go pułku ułanów Tomasza, syna Jana, Brzózki; na część dóbr Ostrówka, znajdującego się w Królestwie Polskiem Porucznika Onufrego syna Kazimierza, Swierzbińskiego; na wuś Sopockuwce znajdującego się tamże szlachcica Michała, syna Wiktora, Buchuwieckiego; i nakoniec na wieś Kuślince, znajdującego się w ternie Królestwie szłaebeica Wawrz\ń.a, syna Alexandra Młynekiego, oraz na wszelki inny, gdziekolwiek znaltźć się mogący, tychże osób majątek,

A u s t 2 Y a.

Z T r y e s t u, dma 9. Października, Dnia 3. b. m. ukończył gię czas kwarantanny deputacyi greckiej, a że witdziano wmieście tutejszem, iż tego dnia wysiądzie na ląd, wcześnie więc przed południem zebiało się w porcie mnóstwo staików napełnionych ciekawemi widzami. O godzinie 11. fregata angielska, wywiesiwszy na głównym swym maszcie banderę grecką, pozdrowiła 50 działo strzałami przybylców, poczem zaraz, członkowie Deputacyi zaczęli wysiadać. Szalupa wspoir.nionej fregaty, podobnież banderą grecką ozdobiona, przyjęła na swój pokład Deputowanych, Konstantego Bozzarisa i Coliopulos, oraz dowódzc.ów okrętów wojennych angielskiego i francuzkiego; po obu stronach szalupy stanęły dwa mniejsze statki; na jednym z nich bya oficerowie okrętowi ang'ulscy, a na drugim francuzcy. W tym porządku zbliżyli się D eputowani do brzegu przy Mollo di St. Carlo, gdzie konsulowie angielski, francuzki i rossyiski, oraz agenci bawarscy przyjęli ich i powi. tali, Miauhs zpowodu lekkiej słabości zdrowia pozostał ilo dnia wczorajszego na okręcie. Ludzie z okrętu woj ennego rossyjskiego, nieco później przybyłego, nie ukończywszy jeszcze kwaran tanny, nicnaleźeli do tego przyjęcia, Wysiadłszy deputowani na ląd, zobtaii zaprowadzeni przez osiadłego tu Greka Caiisotti do pięknego pałacu jego, gdzie znaleźli przysposobione mieszkania. Dziś byli na obiedzie u Gubernatora naszego, Xiazecia Porcia; znajdował się na nim także Miaulis, który już zu towani w dalszą podróż do Monachium. W tej chwili nadeszła tu wiadomość z Syra pod dniern 26. Sierpnia (7. Września), iżColocotroni zaniechał czynienia dalszego oporu teraźniejszemu porządkowi izeczy w Grecyi, i przybył do Nauphi, Wkrótce więc spodziewać się należy zupełnego przytłumienia rozterkotv w Grecyi. Donoszą zPrtvesa, iż kommissarze przeznaczeni do dokładni szego oznaczenia granic Grecyi, już się zjechali, i wkrótce czynność swoje rozpoczną. W lochy.

Z A n k o n y, dnia 10. Października.

(Gaz. Powsz ) Wyglądają codzień przybycia Generała Cubie e s, który się udał do Neapolu, z powrotem do Rzymu. Tutaj wszystko spokojnie, Zdaje się, że załoga irancuzka zimę (u ma przepędzić? flotylla przynajmniej wraca do portu. Proces względem zamordowania Gonfalonierego (d. 3. Maja) toczy się ciągle. Prawie codz.ień wydarzają się przyaresztowania, wykonywane przez Francuzów, chociaż policy» jest w ręku Delegata papiezkiego. Słychać, że Komendant francuz ki prosił rządu papiezkiego o odwołanie karabinierów z Ankony, z powodu nieustannych kłótni między nimi i żołnierzami l 'rancuzkimi zachodzących. - Twierdzą tu powszechnie, że wojska francuzkie z Grecyi «ostały odwołane. Niezbywa podobnie na wielu niepokojących pogłoska<<!] o wielkiej w N eapolu wybuchłej, ale już utłumionej rewolucyi, o rokoszu w Umbryi, mianowicie w Spoletlo, o nadejściu nowych wojsk ausiryackich do Bononii, i t. p., co jednak wszystko potwierdzenia wymaga skąd inąd. Niderlandy.

Z H a g i, dnia 17. Października.

Słychać, iż Xią<ę Feldmarszałek niezwłocznie wróci do glowney kwatery. Wojsko nasze wzmacniają jazdą i piechotą.

Wielki tabor odwodowy z Tertinidenburg przeniesiony został do Os s , zapewne w skutek powodzi i wezbrania wody w pitrwszem mieście. Powiadają także, iż część kraju między Bredą i Bergen op-Zoom wodą zamyślają zalać. Okuło grobli pod Terbeiden pracują z niezmordowaną czynnością. Artylerya nasza polowa łiczy 180 dział. B e 19 i a.

Z B r u x e D i, dnia 16. Października.

(Donieś, pryw.) - Nie bez obawy widzimy Króla naszego zdecydowanego, stanąć osobiście na czele wojska; nielylko albowiem troskliwi jesteśmy o drogie życie jego, Itcz przystępuje jeszcze do zasmucającej myśli, iżbymogło go spotkać nieszczęscle,- O obawa., łt jeśliby Królowa była przy nadziei, Francya podczas rnałoltiności Xiecia N astępcy tronu zbyt wieHiby wpływ wywierała. Nic wszelako nie*doła, jak powiadają, skłonić Króli do zaniechania zamiaru swego; chce on dzielić losy wszystkie t ludem swoim. Trzeci pułk strzelców właśnie wszedł do Bruxelli; udaje się jutro do Lowen, aby stamtąd wyrutzyć d-ilej do Diest; armia odwodowa, której część jutro jest oczekiwana, tąż samą uda się drogą, w celu usadowienia się między Lowen i Diest. Znaczną liczbę arlyleryi i zapasy amunicyjne wczoraj wyprawiono do punktów nadgranicznych. Zajmują się także ciągle wygotowaniem nabojów. Z dnia 17. Października.

Kocie muzyki wykonywane przez próżniaków do leatru uczęszczających, ustały, ponieważ rozsądniejsi rzemieślnicy, kiórym się (a wrz.a na niepodobała, Kijku przy wodzcow przytrzymali, i taki im dali pięściami i kijOl i upominek, iż odtąd nikt z tych Panów nie waży się na ulicy pokazać. U n i o n głosi dzisiaj, że 20,000 wojska, stojącego dotychczas obozem pod Diest, wyru/szyło ku granicom. (?) Piąta kompania ]go batalionu mobilizowanej gwardyi narodowej c Hennegau widziała Się w, nocy rta d. 12. m. bież. przynaglona do przeniesienia stanowiska swego do gminy Lotnhou t, w prowincyi Antwerpen, gdyi Holendrzy niespodzianie nadeszli« 1. 2 a n c y a.

Z P a ryż a , dnia J 5. Października.

Dzienniki głoszą, że wielkie już panuje rozdwojenie w gabinecie, kiedy Panowie Soult, Kigny, B»r(be, Argout i Thiers co do pytania belgijskiego zupełnie innego są zdania, j.ik Panowie Broglie, Guizot l Humatin, Pierwsi bowiem oświadczają się przeciw de· monstracyi wojska francuskiego na Antwerpią, którą ostatni za koniecznie potrzebną poczytują. K o nst y tue y on is t a donosi, ie w Katalonii wybuchnąć miało powstanie na korzyść Don Carlos. Rząd wszełako rychło o tym spisku zawiadomiony, zapobiegł rokoszowi przyaresztowawezy hersztów, z których 6ciu w przeciągu 24 godzin rozstrzelano. Dziennik Sporów cieszy się z tego, że oppozycya poprzestała od dni kilku zaciętości swojej w powstawaniu na nowy gabinet i usiłuje zbijać zarzuty główniejsze, które mu czynią. D/iwi się naprzód temu, że nazwisko doktrynerńw w laką poszło niesławę, jak gdyby to było wadą urzędnika, że pewną wy politycznych. Przecież oppnzycya lei jtst dokirynerką i wszyscy członkowie onej podziękowaliby za len zaszczyt, gdyby o nich mówiono, źe nie 1r> aj a, doktryny. Inny zarzut, przez oppozycyą tylekrotnie na nowy gabinet miotany, dotyczy się tej obawy, ie Ministrowie zamachy czynią na całość ustaw krajowych. Wszakże sroga kara, z jaką dynastya z tronu złożona za takie zamachy pokutowała, przestrzeże Zapewne rząd obecny, i wstrzyma go od podobnych nadweręźeń Konstytucyi. Jakiekolwiek jest zdanie o systeroacie nowego gabinetu, tego jednak nikt niezaprzeczy , żeby Ministrowie teraźniejsi niemieii należeć do najrozumniejszych mężów Francyi. Z dnia 16. Października.

W imieniu Xigcia Karola Brunświckiego podano tu skargę sądową przeciw Prefektowi policy i Panu Gisquet, Panu Layerderie, Komendantowi źandarmeryi i Kommissarzowi policyi Hebert, z powodu naruszenia praw mieszkania i zamachu na wolność. Oto prawo « r. VI., do którego się r«ąd ku swemu usprawiedliwieniu odwołuje, i którego stanowczość przeczą stronnicy Xiecia: , ,Każdy cudzoziemiec w Rzeczypospolitej bawiący albo jadący, niemający zlecenia od państw neutralnych albo zaprzyjaźnionych i przez rząd francuzki uznanych i nieposiadający też tytułu obywatela, zostaje pod bezpośrednim dozorem wykonawczego Dyrektoryum, którtmu wolno paszport jego zatrzymać i mu rozkazać, aby granice Francyi opuścił, skoro przytomność jego zagrażaćby mogła pokojowi publicznemu, " W kościele tutejszym reformowanym śpiewano z powodu ustania cholery w stolicy, u« roczyste 'je jDeum. Pan Rothschild przybył tu wczoraj z Włoch.

Deputowani oppozycyi odprawili onegdaj pierwsze zgromadzenie swoje u Generała Thiard.

Z dnia 1 . Października.

Doświadczono wszkole artylerycznej w Metz środków, za pomocą których możnaby było w jak najkrótszym czasie opanować warownia Antwerpską, niedając jej tyle czasu, aby całe tpiasto zburzyć mogła. Przełożono w tym przedmiocie plan Ministeryum wojny, wedle którego sobie tuszą, iż się uda warownią tę w kilku godzinach zamienić w stos gruzów i popiołu. Wynaleziono bowiem tnachi. pę jakąś, z której w odległości 400 do 500 toazow bomby rzucają, zawierające 400 funtów ptochu,

A n g l i a.

Z L o n d y n u, dnia i6. Października.

Dzisiejsza T i m e s usprawiedliwia uzbrajanie floty naszej. Powiada, źe pełnomocnik niderlandzki na pytanie przełożone mu względem żeglugi na Skaldzie przez konferencyą, następującą dał odpowiedź: "Pełnomocnik niderlandzki niejfst upoważniony do zawarcia stanowczego jakiego układu względtm żeglugi na Skaldzie, ani do uchwalenia jasa<l przełożonych mu ugod; co się zaś tyczy załatwienia tymczasowego, umocowany tylko do przystąpienia do warunków taryfy Mogunckiej." T im e s rozumie, źe takowa odpowiedź dostatecznie usprawiedliwia wysłanie floty angielskiej, aby owych tak słusznych warunków pokoju, o które też rząd angielski powinien być bardzo dbały, gwałtem dostąpić, te słowa dodając: »Cieszy nas, źe to wynurzamy jako zupełne przekonanie, źe wszelkie środki wojenne, nieużyte zresztą przeciw ludowi holenderskiemu, lecz przeciw uporowi rządu, życzliwe wydadzą skutki, niewzniecając bynajmniej pożaru powszechnego." Rozumie oraz T i m e s , źe Lord Durham przywiózł z sobą przyzwolę, nie mocarstw północnych. - Kur y er upatruje w tern przedsięwzięciu wnjennem jedyny środek KU; wyjednaniu Belgii bytu istotnego i ku utrzymaniu Królowi Leopoldowi popularności, która w ostatnich czasach bardzo się zmniejszyła. - M o r n i n g - P o s t przeciwnie, jako organ Torrysow, powstaje na takie przedsięwzięcie rządu, jako na niesprawiedliwe i bezbożne, odwołując się do zdania Króla, (które sama T i m e s obwieszczała), aby stąd wnioskować, w jak ngdznem położeniu Anglia obecnie zostaje, jeśli w rzeczy samej niemoźe się cofnąć bez upodlenia siebie samej, ani się dalej posunąć bez hańby. Ale nietylko gazety T orrysow, nawet liberalny organ prassy, M o rn i n g - H e r a l d , oświadcza oburzenie swoje nad tern postanowieniem, o urzeczywistnieniu którego wreszcie bardzo powątpiewa, gdyż juź stokrotnie o niem gazety opiewały i rząd nim ustawicznie zagraża. Powiada, iż wytłómaczyć sobie niepodobna, dla czego właśnie niesprzyjającą wybrano porę rpku, w której burze i mgły panują, do operacyi na morzu? Zaiste, byłoby nierównie dogodniejszą rzeczą i baidziej skutkującą, gdyby wojsko francuzkie wkroczyło w granice Niderlandów, aby całą sprawę jak najprędzej załatwić, albo raczej utłumić; ale jeszcze nierównie byłoby rozumniejszą rzeczą, gdyby Anglia zupełnie się niebyła wmieszała w sprawę, nieprzy noszącąjej anj honoru, ani korzyści, którą przez bezustanne układy tak dalece zagmatwano, ii aby pokój postępowanie Anglii z Holandyą jest wedle lej gazety wcale niepolityczne, gdyż naród han dlujący, którego źródła zbywania swych produktów coraz bardziej wysychają, oczywiście przecfw własnej działa korzyści, jeśli ten kraj chce gnębić i napastywać, który najwięcej od niego kupował i najlepiej płacił, a tyrn krajem jest i b>ła Holandyą." Z Opono zbywa na wiadomościach. Statek "Walter-Witch", który stanął d. i3.w Plymouth, a d, 7. był na wysokości pod Oporto,. donosi, ie od d. 29 Wrześn. nienastąpił więcej iaden nowy atak na miasto, i że eskadra Oorn Miguela stalą jeszcze peK! Vigo. Listy prywatne tą okazyą nienadeszły , tylko depesze, z których treści robią wielką tajemnicę; przeto też z na tęźoną ciekawością wyglądamy przybycia pakietbotu, mającego d. ijj. m. b. przybić do bTregów naszych. Powiadają, co wszelako potwierdzenia wymaga, że wielka część mieszkańców Porto wstąpiła w służbę Dom Pedra, kto. rego wojsko teraz liczy 13,000. Flota Dorn Miguela wiele miała ucieipitć przez ostatnie burze i niejest w stanie zaraz co przedsięwziąść. Ponieważ powietrze na lądzie równie było złe, spodziewać się więc należy, że wojsko oblegające znaczne także poniosło straty. - U nas uzbrajania Konstytucyonistów trwają ciągle. D. 13- m. b. wypłynął statek parowy z 300 tęgimi rekrutami, kilku oficerami, armatami i amunicyą z Tamizy do Oporto. Tegoż samego dnia w wieczór puścił się inny okręt z kawaleryą na pokładzie z Tamizy tamże, a d. 15. udał się do Dom Pedra szoner z prochem i rakietami kongrewskiemi. Pułkownik Bacon przybył tu z Oporto w celu zakupienia koni i amunicyi. Inne do Oporto przeznaczone okręty stoją w Guernsey, Falmouth i Plymouth. W Cityi głoszono, wedle G lob e, iż Poseł hiszpański przy dworze naszym, Pan Zea Bermudez, mający sobie obecnie polecone ułożenie nowego Ministeryum hiszpańskiego z naleganiem uprasza rządu naszego, aby się względem sprawy konstytucyjnej w Portugalii nieprzyjaźnie oświadczył; co większa, miał on to uczynić jedynym warunkiem niewmieszania się Hiszpanii w sprawy Portugalskie; niesłuchano wszelako przedstawień jego. Uskarża on się ciągle gorzko na udział, jaki Anglicy biorą w tej wyprawie wysełając broń i amunicyą do wojska D. Pedra; przeto lii obstawa przy tern, aby prawa względem zaciągania żołnierzy przez cudzoziemców ściślej dopilnowano. Dnia 5, b. m. odprawiło się w Edynburgu liczne i świetne zgromadzenie, celem naradzenia się o wystawieniu pomnika zmarłemu Walterowi-Scoitowi, Wyznaczono Kornmissyą do zajęcia się tein dziełem; przewodniczy jej Xiążę Buccleuch. Pan Forbes oświadczył, iż ma zlecenie od banku szkockiego i innych banków edymburgsk eh, którym nieboszczyk rożne summy pozostał winien, aby na dowód uwielbienia zacnego jego sposobu myślenia, podpisał się w ich imieniu na składkę w ilości 500 funt. szier. (20,000 złp.) Następnie 24 osób podpisało się zaraz na 1100 fal. szt. (44,000złp.) Pismo publiczne pod t>tułem A t h e n e u m wyraża: "Donieśliśmy, iż diugi Pana Waltera; Scotta wynosiły 60,000 Int. szt. (2,400,000 złp ) · lecz odbieramy wiadomość, iż teraz zmniejszyły się do 5j,000 fnt szt, (2,200,000 złp.) i że adminisiraturowie posiadają blisko 10,000 fnt. szt. (400,000 złp.) i od towarzystwa assekura« cyjnego życia otrzymają 2 2,000 fnt. szt. (8 80,000 złp.) Tak więc zostanie długu tylko ai,OOO fnt. szt. (840,000 zip.) Niewątpiemy, że summa ta zebraną będzie w przeciągu tygodnia przez składki; wierzyciele odbiorą swoje naleźytość i majętność Abbotsford zostanie utrzy. mana dla rodziny nieboszczyka. Stosownie do wiadomości z Madrytu tu nadeszłych z d. 4. m. b., aż do tego dnia nieoświadczyli jeszcze doktorzy, że niebezpieczeń - stwo życia, w którem Król zostawał, minęło. Gazeta Al b i o n wymienia teraźniejsze miejsca pobytu członków rodziny Bonapartego» i tak: Józef Bonaparte były Król hiszpański, ba« wi w Londynie; małżonka jego wraz z córką Karoliną, w Fiorencyi; Karol Bonaparte syn Lucyana, zaślubiony z córką Józefa Bonapartego, w Riccia; Lucyan Bonaparte w Senigaglia, syn jego w Kolumbii; Ludwik Bonaparte, były Król holenderski, w Fiorencyi; Pani Hortensya małżonka jego, wSzwajcaryi; Ludwik Bonaparte, syn, w Szwajcaryi; Hieronim Bonaparte, były Król Westfalski, w Liworno; Achilles Murat, syn byłego Króla Neapolitańskiego, w Londynie, a młodszy brat jego w Nowym Yorku; nakoniec Pani Karolina była Królowa Neapolitańska, w Fiorencyi. W stolicy Brazylii, RioJ aneiro panuje wielkie zaburzenie. Regencya przestała urzędować. Admirał Pultenay Malcolm bawi jeszcz-e WLondynie.

Ga2eta Kur y e r pisze: "W tej chwili odbieramy poselstwo Prezydenta Zjednoczonych Stanów północnej Ameryki od Senatu tamecznego. Oświadcza w niem, iż niezatwierdza bilu, względem postanowienia przywileju dla banku amerykańskiego. Celem podroży Pana Milley Doyle z Anglii do Oporto, jest ofiarowanie usług swoich Dora Pedro wi, wraa z 3003 ludzi, których do wO"ska w tej mierze zostanie zawarty, Pan Milley Doyle wróci do Anglii, i zajmie się organizacyą wspomnionego korpusu posiłkowego. Jednocześnie z tym znakomitym oficerem przybędzie zapewne 250 ochotników do Oporto. Wypłynęli oni d. 7. b. m. z F almou th, a zapał ich był tak wielki, iż nietylko własnym kosztem uekwipowali się, lecz nawet nieźądali stopni OGcerskic.ll, chociażby w wojsku ang elskiem wkrótce pozyskać je mogli. Gdy Pan Milley Doyle wsiadał z Adjutantem swoim do powozu udając się w zamierzoną drogę, lud licznie przed domem jego zgromadzony, wydawał 0fcrzyki: Niecli żyje Donna Marya ! Z d n i a ig. P a ź d z i e r n i k a .

K u rye r dzisiejszy wyraża: "Dzisiaj podobno odbędzie się rada gabinetowa, na której N. Pan stosownie do przyjętych formalności n»a udzielić przyzwolenia swego postanowieniom gabinetu, dotyczącym się środków przymusu, mających być niezwłocznie przeciw H 0landyi użytemi. Ponieważ środki takowe zawierają w sobie pytanie o wojnie albo pokoju, więc ścisłą mają styczność z przywilejami Królewskiemu potrzebną zatem jest rzeczą, ażeby Król JITIĆ dał przyzwolenie swoje w przepisanej formie." Tenże Kuryer donosi, że flotta na Skaidę przeznacona rozkaz odebrała, aby się dnia 5. Listopada w Spithead zgromadziła. Składać eię będzie z okrętów następujących: "Talavera," o 74. działach, "WtlUsIey" o 74. działach, "Revenge" o 76. działach, "Spartiate" O 76 dz., "Donegal" o 74. dz., "Vernon" o 50 dz., "Southampton" o 50 dz., "Stag" o 4 p d z ., " K a s t o r" o 36 d z ., "C o n w a y" o 28« dz., "Volage" P 28 dz., "Nimrod" o 18. dz., "Childers," "Rover," "Scout," "Satellite," "Larne," "Snake" o 16. dz., wraz z dwoma okrętami parowemi" Rhadaman th uy" i "D e e. " Ostatnie dwa okręty opatrzone są w działa nadzwyczajnej wielkości." Tenże Kuryer pisze: "Dochodzą nas właśnie lego momentu wiadomości prywatne z Paryża, że na radzie gabinetowej we wtorek tam odbytej, pytania o wejściu wojsk francuzkich w granice Belgii jeszcze nierozstrzygnięto, chociaż Xżę Broglie dzielnie obstawał przy zdaniu swojern, ażeby Francuzi natychmiast do Belgii wkroczyli." Tenże Kuryer donosi, a to wedle listów z Portugalii, że dnia 30. Września i 1. m. b. odstąpiono od oblężenia miasta Porto i że wojiko Dom M i g u e l a zupełnie eię cofnęło, (?) -

ROZlllaite wiadolllOŚci.

W Boulogne sur Mer, we Francyi, uwięziono, jako podejrzanego, pewnego olbrzymiej postawy człowieka, ubranego'w ceracie a na rękach i nogach ciężkiemi obarczonego kajdanami, który przy kaplicy w polu, twarzą ku ziemi, leżał. Badany przyznał się, iż jest Irlandczykiem, i że pielgrzymując do Rzymu dla odpokutowania za grzechy, kajdanami sam się obciążył. (!) Pewien młody przystojny woltyżer francuzki, z powodu wykroczenia przeciw karności' na śmierć skazany, wystąpił na plac tracenia z odwagą nadzwyczajną, ubrany jak na bal i z różą w ustach. W chwili, gdy grenadyerowie mieli wystrzelić do niego, wyjął różę z ust i zawoławszy: "A la plus belle!" rzucił ją po» między zgromadzenie.

Walter Scott.

Największy geniusz spółczesny, najulubień - szy pisarz swojego wieku, człowiek, któremu tyle się dziwiono, ile istotnie dla sił umysłu swojego i męskiej prostoty ducha podziwiania był godnym, Sir Walter Scott, umarł, jak już w i a d o m o, a I. z. m. W r z e śni», w A b - boisforil. Po kilkumiesięcznym pobycie wo Włoszech, który, jak naprożno przyjaciel« jtgo tuszyli, pokrzepić miał zwątlone zbytniemi naukowe mi pracami zdrowie, instynkt miłości ku ojczyźnie, sprowadził go napowrót w połowie zeszłego lata do Szkocyi, jakoby dla złożenia tylko śmiertelnej ducha swojego powłoki na rodzinnej ziemi. Na drodze, w Nymwegen, uderzony apoplexva, 2 którejby w tejże chwili, bez lekarskiej biegłości swojego sługi, był skona), niezdołał już odtąd przyjśclź nawet do sianu, w klorymby czuć roógł owo gorliwe podziwienie, z jakiem wdzięczna ojczyzna imię jego czcić, i zachodzącej jego gwieździe ostatni hołd oddawać usiłowała. N adpotrzebną, zdaje eię, byłoby czynić tu uwagę, iż chociaż 'gon lego wielkiego męża od lak dawna był przewidzianym, żadna atoli »trata w całej rzeczypoepolitej nauk głębiej nikogo niedotknęła, ani obudzić mogła powszechniejszego i bardziej bezstronnego żalu. Imię i dzieła jego nieea angielskiemi jedynie, lecz europejskienii: owszem, całego świata; gdyż wszędzie gdzie jest tylko czytająca publiczność, gdzie istnieje jakakolwiek literatura, gdzie znana sztuka drukarska, wszędzie uważanym on jest za przyjaciela domu, wielbionym jako sprawca niewyczerpanych roskoEzy umysłowych.

człowieku, o pisarzu, kióry przez dzieła ewoje tak wierszem jako i prozą tyle przyjemności i nauki po całym rozsiał świecie, i który j u i »a życia cieszył się jiowszecbną sławą, którą zwykle zgon dopiero zapewnia, -' o Walter- Scocie, zbytecznąby wcale, a nawet zuchwałą może było rzeczą występować w krótkiej lej wiadomości w charakterze kryiyka lub ży<iopisarza. Wsławiony autor., Wawerlej a" sonowi wyjątek z weszłej od wieków w przysłowie niesprawiedliwości ku peł« nym zasług epółczesnym; oglądał on już własnemi oczami ów blask sławy, którego innym potomność dopiero udziela. Niepotrzebuje on (u wykładu literackich zasług swoich. Lecz gdy mówimy o charakterze jego i zgoni e, ceł nas« szlachetniejszym jest może od literackiego dzieł rozbioru. Wspominamy o nim jako o wytrwałym, sprawiedliwym i przyjacielskim członku owej wielkiej rzeczjiospolitej uczonych, która, jeśliby w rzeczy samej była na świecie, niecbyboieby go swoim naczelnikiem obrała; muwimy tu o nim dla stawienia za przykład innym owej osobistej prostoty jego charakteru, otrząśntonej zuptłnie 2 literackiej zarozumiałości, za przykład tym szczególniej, którzy aczkolwiek dalecy jego geniuszu, sądzą się jednak upoważnionymi usuwać ze zwykłych obrębów źyiia społecznego, którego zwyczajom on zawsze ulegał; - wspominamy o nim HaKOIIM c dla oddania należnych pochwał jego niepodległości ducha, która w ostatnich Jatach życia zmusza ła go do prac i trudów niezmiernych, dla uwolnienia się od długów i trudności, pod których ciężarem umyst raniej wytrwały eałkiemby był upadł, lub od których człowiek mniej delikatny starałby się wyręczyć przez przyjaciół, coby za największą dla siebie poczytywali chlubę być mu w tym względzie pomór ą, N'iwe wydanie całkowitego zbioru jego romansów, wzbogacone uwagami i odmianami, było może jednem z największych literackich w tym kraju przedsięwzięć, a pomyślne dokonanie tego dzieła, lubo niepostawiło go w możności zostawienia dzieciom znacznego spadku, dało mu przynajmniej sposób zaspokojenia wszystkich długów, - Obojętność na oszczerstwa zazdrosnych, w początkach jeszcze jego zawodu, zarówno może godna jest szacunku, ile sama sprawiedliwość jego ku zasługom innych i gorliwość, z jaką wspierał sławę swoich przyjaciół. Wieniec, którym ozdobił grobowy kamień Byrona, i zapał, z jakim stawał w jego obrouie, gdy tak niepospolitej wymagała oJwagi walka z oskarża« niami, które przeciw jego dobrej sławie były się wzniosły, niewyjdzie nigdy z pamięci wielbicieli wielkiego poety. Chociaż W. Scott całe życie swoje należał niezachwianie do partyi Tory, polityka wszakże jego niewyradeała się nigdy w istotny duch stronnictwa, ani wpływała bynajmniej na jego literacką niepodległość i przyjacielskie związki. Zasady jego polityczne pochodziły nawet bardziej s dawnych uprzedzeń i poetycznych skłonności, aniżeli z dumnych zamiarów, albo nawet r gruntownego przekonania. Lecz charakterystycznym rysem jego umysłu, którego niemożerny przemilczeć w tej nawet krótkiej wiadomości; rysem, który wszystkim dziełom jego jednostajnej użycza barwy, jest miłość ojczyzny: to głębokie przywiązanie do rodzinnego kraju i scen młodości, namiętna miłość ku wszystkiemu, cokolwiek jego kraj obchodzić mogło, i niezmordowane dążenie bogatej wyobraźni ku sierżeniu sławy dawnych jego dziejów. We wszystkich j( go tworach wydatnie postrzegać się dają te uczucia, i, od czasów Homera« niebyło może poety, kióryby więcej od Walter Scotta naro dowym był pisarzem« Walter Scott od dwudziestu już lat prawie zaniechał poezyi; trudnił się jedynie romansami historyczuemi, i wyrzekł się tym sposobem nader znakomitego imienia na Parnaesie, dla zstąjiienia na żyizną równinę, Od tej pory wydał na świat kolejno dwadzieścia dzieł, które 2 imieniem jego do najpóźniejszej przejdą potomności. Skruszyła się dzisiaj czarodziejska rószczka, i czarnoxieskie zwierciadło rozbiło; lecz duchy, które jego "Prospero" na świat wywołał i przeniósł w dzieła jego, żyć będą, dopóki niezaginie ich rodzinna mowa. (Z Times.)

Klimat iv Kalkucie.

Indyjski Styczeń dla zdrowych osób jest jednym z najprzyjemniejszych miesięcy; temperatura jest świeża i krzepiąca. Dni tylko z wieczora i z rana bywają mgliste. Wiatr wieje z północy, rzadko kiedy mocno; ale kiedy się zdarzy, towarzyszy mu deszcz i ostre zimno. Rośliny dojrzewają zupełnie i zapełniają rynki.

- Luty w początkach bywa chłodny, zwłaszcza kiedy wiatry północne panują: później chłód się powiększa ai do 7 O., kiedy poczyna wiać od południa. Temperatura staje się łagodną i przyjazną zwłaszcza dla osób cierpiących reumatyzm lub pedogrę. Dni juźsięstajy często gorące, nocy chłodne i coś ne. W tym brych obfitość. W Marcu trwa przyjemne ciepto, krajowcom bardzo przyjazne; ale nie* kiedy bywają dotkliwe upały. Skoro <<leszcz ciemię odmiękrzy, zaczynają się rozmaite-wpoili roboty. Ku końcowi zjawiają się wiatry północno-zachodnie z" burzami idźdżem. - Kwieeień jest nieznośny. Wiair mocny wieje od południa i często bywają upały do niewytrzymania, zwłaszcza kiedy deszczy braknie. Spadające niekiedy deszcze If dwo zdołają ocalić wegetacya. Północno zachodnie wiatry połączone są ze strasznymi burzami, ulewnym deszczem i gradem. W tym miesiącu na ryn. ku nie widać nic osobliwego. Maj jest ze wszystkich miesięcy najgorszy , skwar okropny, niedostatek dźdźu. Od 10.-5. godziny upał każdemu z odkrytą głową wychodzącemu grozi śmiercią: krajowcy tylko mogą z nim walczyć, ale i ci nieraz drogo za swą śmiałość przypłaca» ją. - W połowie Czerwca poczynają się peryodyczne deszcze. Gdyby ich opatrzność niezselała, niepodobna byłoby przebyć tego i następujących miesięcy dla okropnych upałów i wegetacya zupełnieby zginęła. Wmiaręobfitszego lub mniejszego deszczu, temperatura bywa to przyjemna, to nadzwyczaj gorąca. - Lipiec i Sierpień są miesiące najwilgotniejsze.

Dwie wielkie siły przyrodzenia upał i wilgoć, najczynniej działają. Wegetacya rozwija się z dziwną szybkością. - We Wrześniu deszcze ustają. Wiatry są słabe iAzjnic-nne. Dni bywają piękne i miłe. - W pierwszej połowie Października pospolicie spada deszcz obfity, który jak druga wiosna, działa na wszystkie organiczne twory. Około 20. deszcze ustają; ,O tym czasie ulewa trwa niekiedy od 6-24 godzin: lecz potem pogoda się wyjaśnia i ustala. Jest to czas najprzyjaźniejszy dla warzywnych ogrodów. - Listopad ma trwałą pngodęi temperaturę umiarkowaną. Ranki i wieczory za» wsze są chłodne i przyjemne. Dla ludzi przychodzących do zdrowia ta pora jest najlepszą. W zasianych plonach rozwija się dzielność źycia, w innych klimatach nieznana. - W Grudniu pogoda trwa jak najpiękniejsza. Ku końcowi ranki i wieczory bywają mgliste. Żywności wybornej obfitość.

PATENT SUBHASTACYJNY.

Majętność Pogrzybowska w powiecie Odalanowskim położona, do massy sukcessyjno-likwidacyjnej niegdy Ignacego Karnkowskiego należąca, która na 148,465 Tal. 27 sgr. 8 fen. Otaxowana została, na żądanie Kuratora massy W całości lub w następujących częściach:l) dobra Sulieiiw ocenIone na Tal. 31,341 · gr. 15 fen. 6, 3) dobra Rąbczyn i Jelitów oiaxouane na Tal.

45.074 »gr. 21 fen. 6, 3) dobra Pogrzybow, Dt-mbin, Figiel, Nasiąraje, Karczma Bykoron «a ocenione na Tal. 66,951 fen. 7, publicznie najwięcej dajgeemu sprzedaną być ma, którym końcem nowy termin licytacyjny, gdy w ostatnim n a li - III 2. m. b. żadne licytuin podane niezosiało, vi dzień 15. Stycznia 1833zrana o godzinie otej przed D< putowanym Wtiym Sędzią Ruschke tu w miejscu wyznaczony został. Zdolność kupienia i zapłacenia posiadających uwiadomiamy o terminie tym z nadmienieniem, iż warunki kupna w naszej Registraturze znajdują się. Krotoszyn, dnia 23. Sierpnia 1832.

Król. Pruski Są d Ziemiański.

P Alfc M' b UbHASIACVJlsY.

Końcem publicznej przedaźy majętności Borkowskiej w powiecie Krotoszyńskim położonej, a składającej się z miasta Borku z dóbr Zdzieszu, Trzcianowa i Skokowka, która w drodze exekucyi subhastawaną będzie i która podług rewizyi taxy dawniejszej na wniosek jednego wierzyciela nastąpionej, na tal. 70,247 sgr. 22 fen. 8 ocenioną została, gdy w terminie licytacyjnym dnia l. Października 103f. odbytym, kupno przystojne niejest dane, nowy termin peremtoryczny na d z i e ń 6. L u t e g o r 8 3 3rano o godzinie 9 przed Deputowanym Ur. Roquette Sędzią Ziemiańskim wsali naszej sessyonalnej wyznaczony został, do którego chęć kupienia i zdolność kaucyi stawienia niniejszem zapozywamy z tern nadmienieniem, iż kaucyą tal. 3000 w terminie złożyć powinien. Krotoszyn, d. 27. Września 1832.

Król. Pruski Sad Ziemiański.

DONIESIENIU.

Po usilnem staraniu i wieloletniem doświadczeniu wynalazłem prostą metodę czyszczenia oleju rzepakowego i nadawania mu białości, klarowności i jasności w paleniu; funt od dnia dzisiejszego kosztuje 31 sgr.; przy większych ilościach spuszczam taniej. Poznań, dnia 20. Października 1832« A. Auerbach, firma: Bracia Auerbach, przy Buielski ei ulicy. Otrzymałem teraz znowu smołę i przedaję beczkę po 3 T al. 10 srbrgr. F, B i e l e f e l d .