KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1930 R.8 Nr4

Patruus jest zdecydowanym katolikiem, co musiało wpływać na dobór książek, w jakie zaopatrywał rynek poznański. Stosunki z Hozjuszem, Kromerem, Jakóbem Górskim, wreszcie najbliższe z Mikanem umacniały jego katolicyzm, tak wyraziście uwydatniający się i w rodzaju jego nakładów i w korespondencji. Nic więc dziwnego, że gdy pojawiła się w handlu różnowiercza książka, bronił się przed podejrzeniem, jakoby wyszła od, niego 18). 2. W chwili, gdy handel księgarski Patruusa, oparty o odpowiedni kapitał, rozwijany przy pomocy syna Krzysztofa, znajdował się w pełnym rozwoju powstaje w Poznaniu pierwsza drukarnia, założona przez Melchjora Neringa. Najnowsze badania ustalają, że Nering zaraz po otrzymaniu przywileju od króla Stefana Batorego 4 listopada 1576 r. - najwcześniejsza wiadomość o jego drukarni __e przystąpił do pracy i puścił w świat 12 książek, datowanych rokiem 1577 19). Powyższe fakty wymagają jeszcze pewnej korektury. Oto bowiem pod dniem 18 października 1576 r. pisze do Kromera Dr. Mikan z Poznania: "Conclusiones has mitto, a novo nostro typographo excussas. Typi fortasse pro Tomiciana erunt idonei vel etiam pro- Luoretia 2"),,. Z tej lapidarnej wzmianki wynikałoby, że Nering uruchomił drukarnię już w r. 1576, jeszcze przed otrzymaniem przywileju i w tymże roku wydał nieznany dzisiaj druk C o n c l u s i o n e s, może produkt kollegjum jezuickiego. Byłaby to więc pierwsza książka, jaka w Poznaniu otrzymała typograficzną szatę. Nowością tą dzieli się zaraz Dr. Mikan z Kromerem, jak to zawsze zwykł czynić, referując mu w listach najświeższe wydarzenia z kroniki Poznania, przesyła egzemplarz na pokaz i zastanawia się, czyby czcionka nie nadawała się dla jego czy też Kromera zamierzeń wydawniczych. W rzeczy samej Kromer objawił chęć wejścia w styczność z Neringiem, ale odradzał mu to w r. 1577, gdy już wytwórczość nowejlS) Archiwum Kapitulne we Fromborgu, rkps 5 nr. 152, Mikan do Kromera, 29. VI, 1577. 18) Wojciechowska, o. c. str. 49 i nasi.

2,,) Archiwum Biskupie we Fromborgu, rkps I) 25, k. 61.