V 1248

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1837.09.22 Nr222

nader sprzeczne pogłoski o przy wódzcy Karolistów, Gabrerd. Sadzono powszechnie, lZ niezostał rozstrzelany, lecz przeciwnie z bogatym łupem zemknął, aby ujść czekającej go kary. ( ? ) P aix głosi, że nad brzegami Katalonii febra żółta się zjawiła, sprowadzona tam zapewne przez okręt jaki z wyspy Kuba, gdzie zaraza ta wielkie zrządza spustoszenia. W liście paryskiego korespondenta gazety Hannowerskiej, czytamy ciekawy artykuł, w którym korespondent ten wykrywa, jak zręcznie rząd francuzki, za pośrednictwem założenia wielkich gazet 40frankowych, potrafił zachwiać i przyprowadzić do niechybnego upadku wszy. etkie gazety oppozycyjne, kosztujące po 80 fr. Autorem lego projektu jest P. Emile Girardin, który sam niedawno zeznał, iż jeszcze P. Kazimierzowi Perier ofiarował się za pomocą tego środka obalić wszystkie gazety oppozycjjne w przeciągu jednego roku. P. Perrer nie miał czasu zająć się lym projektem, i przyprowadził go dopiero do skutku gabinet P. Guizot i doktrynerów, którzy większą część funduszu wyznaczanego przez Izby na wydatki tajemne zaczęli obracać na wspieranie gazet. Dńsiaj P. Emile Girardin, prze dając swoje ogromną gazetę po 40 fr., stał się nader niebezpiecznym spółzawodnikiem dla wszystkich innych, które, r.iepobierając od rządu wsparcia, niemają środków zniżenia ceny. Same bowiem Ta( erY31ne koszta gazety codnia wychodzącej wynoszą po 43 franków na każdy exemplarz, licząc, źe sam stęp el kosztuje 18 fr" papier 8 fI., oplata poczty 14 fI., i t, d.j ogólne zaś koszta na druk, redakesą i korespondentów wynoszą rocznie przynajmniej około 100,000 fr. Gazeta więc, przedająca się już tylko po 60 fI., musi mieć przynajmniej 7000 prenumeratorów, dla pokrycia samych kosztów. - Skutkiem tej poli t Y ki, g a z e t y: I e N a t i o n a l, l e M o n d e i le Bon Sens, szybko zbliżają się do upadku, i zaledwie znalazły fundusze potrzebne dla utrzymania się jeszcze przez kilka miesięcy. Do tej listy przypisać teraz należy jeszcze następujące: la France, Journal generał de ła France, I ' Buropę i Courrier F r a n c a i s . L e T e m p s, gazeta ministeryalna, utrzymuje jeszcze swoje konające życie, jedynie «a pośrednictwem zapomóżek od Pana Mole, i to pod warunkiem niewracania nigdy do dawnej otwartej oppozycyi. Le Commerce utrzymuje się za j>ośrednictwem handlowego i politycznego dodatku, wydawanego * codnia o litej rannej, w czem uprzedziła ona wszystkie inne gazety. Le Coneti tu tionn e l upada pod ciężarem własne) dawniejszej świeżości, przy której akcye jego podwyższy

ły się były o JO razy więcej nad wniesiony kapitał, Nakoniec, Journal des Debats żyje ogłoszeniami, zaś Gazette de France i Q u o t i d i e n n e ofiarami U gilymistów.

Z dnia 13. Września.

Rząd odebrał nasiępującą telegraficzną depeszę z N arbonny z d. 12. o 5<ej godz. zrana: "Baron Meer zwróciwszy się do Igualady, dn.

4. cztery prowineye Katalonii ogłosił za będące w etanie oblężenia. Szefowie wojskowi umocowani do rozstrzelania w ciągu 24 godzin wszystkich wichrzycieli i burzycieli spokojności; upoważnieni oraz do wybierania wszelkich dla armii potrzebnych zapasów. W Barcelonie rozkazały władze prowineyalne, pod przewodnictwem brygadyera Puig, d. 8- m. b., ażeby summa jednorocznego podatku handlowego, 5 mil. realów wynosząca, w przeciągu 48 godzin wypłaconą została," Pewna gazeta tutejsza do depeszy powyższej następujące dołącza uwagi: "Niezdaje się podpadać wątpliwości, że stronnictwo poruszenia w Katalonii postępy czyni i źe w Barcelonie wszyscy gotowi pójść za przykładem Parnpelony. N adzieja, żeby się Baronowi Meer udać miało, szerzący się po całej Hiszpanii duch rpwolucyjny przytłumić, niknie coraz bardziej» Ostatn'e listy z Madrytu głoszą po dobnię o bliskie; proklamacyi manifestu, który klub Calatrawy do narodu hiszpańskiego wy« dać zamyśla. Cheą w tym akcie dowieść, że bezkarność, z jaką Karoliści już od 2ch lat kraj we wszystkich kierunkach przeciągają, li tylko zdradzie Generałów konstytucyjnych albo ich nieposłuszeństwu przypisać należy. Chcą oraz lud przestrztdz, ażeby teraźniejszemu Ministeryum uwieść się niedał , kiedy ono obwieszczo« nej głośno w Sierpniu 1836. I. woli narodowej wbrew się sprzeciwia i jedynie tylko dziełem powstania wojskowego, które Generał Espartero mniej więcej popierał." Z dnia 14. Września.

Ostatnie z Madrytu tu nadeszłe wiadomości sięgają do d. 6, m. b, "Położenie rzeczy (powiada D z i e n n i k S p o rów) w stolicy tej jakiem było, lakiem i jest; Kortezowie odbywają ciągle posiedzenia i wydają prawa, które poczęści niedorzeczne, poczęści niebezpieczne, a po części i niedorzeczne i niebezpieczne są. A tak postanowili obecnie, ażeby prowineye Baskijskie nadal żadnych niewysełały Deputowanych na Sejm (_do Kórtezów); środek takowy Generał Espartero koniecznie za czyn nieprzyjaźni przeciw sobie uważać musi, ponieważ w ostatniej odezwie swojej ocalenie przywilejów (fuesos) prowincyi tel przyrzekł. Deputowani Biskai, Leros i Arana, protestowali zatem też przeciw temu postano bardzo cierpiący, wkrótce zapewne z tym światem sie; rozstanie. Mianowanie tego męża na Prezesa Stanów obraziło armią Espartcty w najwyższym stopniu i być może, że o pomszczę« niu się pomyśli."

T u 2 C Y G.

Z Konstantynopola, dnia 23. Sierpnia.

N ie powiódł się zamiar Kapudana Baszy, w celu wid2enia się z Mehmedem Alim, Okazuje »ię, że Vice Król nie miał ochoty wdawać się z Baszą w prywatną rozmowę; dowiedziawszy się bowiem, ii go Wielki Admirał szuka, zmienił natychmiast plan swej podróży tak, iż pewno pierwszy z nim S'ę nie spotka. Porta wcale nie kontenta z tego; spodziewała się o. na, i£ ?a Miżezetii zniesieniem się z Mehmedern Alim, wszelkie nieporozumienia usuniete zostaną. Zawiodła się wszakże w tym względzie, i coraz więcej przekonywa się, że Melnned Ali utrzymać pragnie teraźniejsze położenie rzeczy, dążąc do tego, ażeby wyczerpać wsztlkie źródła Porty za pomocą pokoju, który podobniejszy jest raczej do zawieszenia broni. Jakoż nie inny nastąpić będzie musiał skutek, i Mehmed Ali nieochybnie Cf\ swój osią. nie, gdy swem nieprzyjaciel8ktem postępowaniem zmusi Sułtana do utrzymywania ogromnej massy wojsk na stopie wojennej, oraz poczynienia przygotowań, iżby na wszelki wypadek był w statnie zbrojne postawić czoło i prowadaić wojnę. Mówią, ii Kapudan Basza zamierza znowu zbliżyć się do Tunis, i nowy rząd tamże zaprowadzić. Czas pokaże, czy się zamysł Baszy powiedzie, lub czyli w wykonaniu onego nie dozna przeszkód ZP eirony francuzkiej siły morskiej. Z S m y r n y, dnia 4. Sierpnia.

Kilku konsulów, zuajdujących się wnaszem mieście, otrzymało doniesienia urzędowe, ii dwa okręty korsarskie krążyły przy odnodze Samos i wiele już w tern miejscu statków złupiły. Wnoszą, i to na pewnej zasadzie, iż większa część ludzi obudwqch okrętów korsarzy, należy do mieszkańców Smyrny. W 0Btatnicb dniach przeszłego tygodnia mała galiota turecka napadniętą i złupioną była. Takiź napad uczyniono na angielski bryg, lecz nagłe pokazanie się dwóch statków przymusiło korsarzy do ucieczki. J eden z podróżnych, którzy niedawno tu do nas przybyli, zapewnia, że Admirał Kanaris otrzymał rozkaz ścigania rozbójników ktlku lekkierni statkami.

JS g i p t .

Z Alexandryi, dnia 7. Sierpnia.

Dziś jedna iregata z oddziałem wojska,z 1,80c ludzi złożonym, odpłynęła dla połą« czenia się z główną flotią baszy.

*****«»*.«««

Rozll1aite wiadoll1ości.

Listy prywatne znamienitych osób z Rossy! (umieszczone w gazetach niemieckich) wyrażają, że obecnie najznakomitsze rodziny roseyjskie, Goliczynowie, Dołgorucy, Apraxynowie i t. d., w żałobie 6ię ukazują, kiedy każda z nich stratę zawczesną jednpgo przynajmniej członka swego opłakuje. Młodzież albowiem z tych domów, zbrzydziwszy sobie długotrwały pokój i pałając chęcią walki, pro. siła Cesarza o pozwolenie udania się do armii z Czerkiesami bój zwodzącej; Cesarz do żądania ich się przychylił, ale większa część tych ochoczych, młodych wojowników spełnienie życzenia swego życiem przypłaciła.

L i t e r a t u r a f r a n c u z k a. - P ie rwsz e wy.

danie nowego dzieła: Tableau et portraits du grand Mon de, przez Xięźnę d'Abrantes, które w peryodycznych pismach francuzkich niezmiernie wychwalano, zostało już rozprzedane.

Nowy gatunek papieru. - Przypadek był powodem do nie jednego odkrycia. Lernandes, drukarz w Moissac, upuścił przed trzema miesiącami na stół zupełnie gładki kroplę soku z j a b łka m i łoś c i . N ie za długo, chcąc stół obetrzeć znalazł, że sok zgęstniał i stał się jak papier tęgi. Zebrał go więc pomału i pisał na nim jak na papierze. Nowy ten gatunek papieru do wielkiej miękkości łączy w sobie także moc należytą i zdaje się nie potrzeoować kleju, bo atrament się na nim bynajmniej nie rozlewa. Ulepszenie młynów. - Niejaki P. Pohl z Kollegnardu pod Kopenhagą, wynalazł machinę, za pomocą której koła młyńskie, których dwa konie obracać nie mogły, teraz li siłą jednego człowieka łatwo poruszane być mogą. Ponieważ machina ta nie jest droga, może więc powszechnie z wielkim pożytkiem być używaną. Irlandzka olbrzymia mumij a, - Pułkownik Thomson w Irlandyi, kopiąc studnię, znalazł 71 stóp głęboko pod powierzchnią, ziemi, wielki sklep murowany, do którego długi murowany wiódł kurytarz, a w nim kamienną trunnę z nabalsamowanemi zwłokami niewiasty, mającej 12 stóp 11 calów wielkości. Ciało obwinięte było w wielką skórę zwierzęcą, smołą czyli mazią nasmarowaną i zostanie w spirytusie w dublińskiem muzeum zachowane. N a palcu miała pierścień ze znakami: ziono takie na wewnętrznej części wieka. S t a r o ż y t n o ś c i w s c h o d n i o - i n d y j s k i e » - Muzeum w Cast India-House otrzymało nie dawno bardzo wiele szacownych starożytności wschodnio · indyjskich. Składają się one z 7000 numerów, po większej części rzeźb i monet bakcryjskich, hinduscytyjekich i hindosiańskich, które zebrał P. Maeson, i kióre rząd z Bombay dla rzeczonego muzeum w podarunku przesłał. Pomnik Waltera Scotta. - W Anglii zajmują się żywo wzniesieniem pomnika dla Waltera Scotta. Pomnik ten składa się z kolumny 120 stóp wysokości, na której 8>ę wznosi posąg nieśmiertelnego autora "W awer Uja" , Pokoje wyzłacane. - W hotelu Rotechilda w Paryżu wykładane są ściany od samej podłogi aż do gzymsu liściami ztotemi. Utrzymują, że pozłacanie każdych drzwi salo nowych około sto, a każdego krzesła, okuło pięćdziesiąt gwineów kosztuje. E m a n c y p a c y a w I n d y a c h . - RundSchit-Sing z Lahory zniósł we wszystkich 6W0 ich państwach niewolę i wydał stosowne rozporządzenia, aby na szkodę emancypacyi nie omijano usuwy. Ten przykład narodu tak nizko jeszcze zostającego w oświacie, mógłby dla wielu narodów, zaszczycających się cywiJizacyą, być wzorem.

Nowa jasnowidząca. - Teorya Justusa Kernera o duchach i wieszczbiarstwie sprawdza się coraz bardziej« W Sztutgardzie awiła się nowa jasnowidząca, która zwolenników szkoły Kernera nabawiła wielkiego strachu. Przepowiedziała bowiem, że tej a tej nocy w Hirschgasse ogień wybuchnie. Ale z wielkim wstydem jasnowidzącej żaden pożar nie powstał owej nocy. Policya tameczna prosiła także tej nowej Pithyi, aby jej prorokowała, ale nim się ziszczą jej proroctwa, tymczasem ją wzięła do kozy. taBgsagggggggg*¥IMMM, A A" M,,, ",'" I",,, A *MMg Uwiadomienie szkolne.

Popis publiczny uczniów Gimnazyum Malyi Magdaleny odbywać się będzie w dniach S8-. 29. i 3a Września.

Dnia 3., 4. i 5. Października examinowani będą nowo przybywający do szkół uczniowie. Bieg nowy nauk rozpocznie się dnia 9. Października. W Poznaniu, dnia 20. Września 1837.

Król. Gimnazyum Maryi Magdaleny.

S t o c.

A UKCYA.

We wtorek dnia 36. m. b. przed południem od godziny gtej i po południu od godziny 3. praedawane będą. drogą publicznej licytacyiw domu pod liczbą 216 przy Jezuickiej ulicy., różne meble, pomiędzy któremi wielka szafa z 3Ta szklannemi drzwiami i rozmaitemi oddziałami, sprzęty kuchenne i gospodarcze, porcelana i szkło, różne srebra, złote pierścionki, bielizna, suknie i inne rzeczy. Poznań, dnia ao. Wrzejnia 1837.

AUUAUUAAUUl:llllAAAAa

.. U U 1 I S

Prześwietnej publiczności donosimy niniejszem o translokacy) nasztgo składu sukien z ulicy Wronieckiej pod liczbę 30. przy ulicy Szerokiej obok apteki J. P. Sjnejder z lem doilanem, Żeśmy nasz skład przez nabycie niederlandekich, francuzkich 1 krajowych sukien jako też i molów powiększali, przyrzekając przy pomiernych cenach skorą i rzetelną posługę. H. J. R e h fi ech 8c Comp.

JJuniesienie o nauce tańcuw.

Podpisany ma honor nininiejszćin donieść, iż nauka tańców z dniem 1. Października f. 4». znowu się rozpocznie. S i m o n, nauczyciel tańców.

Wyciąg z Berlińskiego Kursu papierom i pieniędzy.

Dnia 19. Września 1837.

Papiera- Goiowi - mi zna

Obligi długu państwa .. 1021 i Ę Obligi bankoweai do włącznie lit. H Ząchodruo-Pruskie listy zastawu * . ..... 104J 104J Listy zastawne W. Xicstwa Poznańskiego. . . . 1041 Wschodmo-Psuskie . . . 100Szlaski*. . . .

Ceny zboża na Pruska mIarę wagę w Poznaniu. Dnia 18. Września 1837al. śgr. ten. do Tal. śgr. fan. Pszenica. I 13 b I «5 Zyto )], :3 l 7 6 fęczmień » . 23 6 25 Owies. 12 14 Tatarka 33 94 Groch . l " l l b Zierniaki R 10 Siana cetnar a i r o fi" . 20 23 Słomy kopa a 1200 fI . 4 5 4 10 Masła garniec I 1% 6 i 15 Beczka spirytusu * * 16 ID 15 . - -