GAZE

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1837.10.04 Nr232

* Wielkiego

ZNANSKIEGO

TA

Xięstwa

Nakładem Drukarni Nadwornej W, Dekera i Spółki. - Redaktor: A, Wannowshi.

JW 2 3 2 - W S r O d ę d n i a 4. P a ź d z i e r n i k a 1837.

Wiadolllości zagranIcznep o ts k a. Z Warszawy, dnia 29 Września.

Na pokojach zamkowych onegdaj przedpołudniem, członkowie Rządu, Generałowie, urzędnicy i wiele znakomitych osób obecnych w Warszawie, zloźyii powitanie J O. Feldmarszałkowi, Xieciu Warszawskiemu, Namiestnikowi Królewskiemu, z powodu szczęśliwego powrotu. R o s s y a.

Z Petersburga, dn.9. (21.) Września.

J. C, W. Cesarzewicz 18. b. m. wyjechał z Tuły przez Mceńsk do O rł a, gdzie stanął szczęśliwie tegoi dnia wieczorem. Przez rozkaz dzienny z dn. 26. Sierpnia JJ.

C C . W W. Cesarzewicz mianowany szefem pułku Moskiewskiego dragonów, W, Xiaie , Michał s2efem pułku Twerekiego dragonów, W. Xiezniczka Marya Mikołajówna szefem pułku Ekaterynosławskiego kiryeyerow, 1 pułki te przybiorą odtąd imiona swych nowych szefów. - J. C. W. Arcyxiążę Austryacki, feld. marszałek Jan, mianowany szefem batalionu grenadyerskich saperów i zaliczony do korpusu inżynierów; JJ. KK. WW Xiąźę August Generał piechoty, generainy inspektor arrtyłleryi Pruskiej, mianowany szefem 1. brygady grenadyerskiej artylleryi i zaliczony do artylłeryij Xiązc Adalbert Pruski zaliczony do konnej artylleryi. F 2 a n c y a.

Z P a ryż a, dnia 24. Września.

E c l a i r e u r de la M e d i t e r r a n n ć e, donoszący o przybyciu Xiccia N emourskiego do Bony dn. 14, b. III , donosi zarazem o wspomnianej już utarczce, stoczonej przez oddział wojska naszego wysianego na rozpoznanie z Arabami konstaniyńskimi. Francuzi, w liczbie 3000, napadnięci przy wzgórzu Ras el* Acueba, odparli wprawdzie początkowo nieprzyjaciela, ale tenże nareszcie plac otrzymał. Z cej sirony ubito trzech strzelców i kilkunastu raniono. General Damremont chwali przy tej sposobności szwadron turecki w usługach F'rancyi i wynurza niepłonną nadzieję, że Konstantyna wkrótce zdobytą będzie, Xiążę N emourski zwiedził dnia 15. szpitale w Bonie i okolice miasta tego. N astępnej niedzieli chciał się udać do Medjez H amaru, ale czekano jeszcze na posiłki z Francyi i Algieru, aby działania *wojenne rozpocząć. Piszą z Bajonny pod d. jg, Wrześn a: Strata legionu angielskiego w utarczce pod Andoainem nie była tak znaczna, jak początkowo sądzono; lecz mimo to legion ten liczy obecnie tyHco 7 - 8°0 ludzi. J eden tylko glos słychać o okazariem przez niego męztwie. Generał brygady O' Donnell , dowodzący <dm, Zastał tu 300,000 realów, przesłanych przez tząd hiszpański dla (ego legionu. Zdaje się być pewną rzeczą, ie całe wojsko, wyjąwszy załogi miejsc, które koniecznie zasłaniać należy, do Kastylii wyruszy, aby armią Espartery powiększyć. Powiadają, że ułożono nowy plan wojenny i że tylko dwie wielkie armie być mają, których zadaniem będzie D o n Carlosa ścigać, w jedno miejsce wparować i tam 2 korzyścią na niego uderzyć. Gdyby plan ten silnie popierano, możeby Bilbay zaniechano, bo li tylko na obronę miasta tego po opuszczeniu całego kraju potrzebaby było 10,000 ludzi. To samo stałoby się także z Wittoryą. Chociaż większa część listów z Madrytu z dnia 14. wynurza zdanie, że się Don Carlos ku Andaluzyi zwraca, byćby prze cięż mogło, że oczy swoje pa Toledę obrócił, skądby go nie łatwo wyprzeć można. Lecz trudno mu będzie miasto to zdobyć, jeżeli tylko mieszkańcy jego choć w części przykładu mieszkańców Madrytu naśladować zechcą. Branie się gwardyi narodowej madryckiej wywrze także niezawodnie wpływ na większe miasta w Andaluzyi, jeżeliby Don Carlos istotnie przez Sierrę Morenę rmal się przeprawić. Może jednak znajdzie w Kordowie, Sewilli i Granadzie znaczną liczbę stronników, lecz o tem nic pewnego powiedzieć nie można. Wczoraj wyprawiono z Bajunny 500,000 fr.

w złocie dla Don Carlosa. Pieniądze te pochodzą z Sardynii; wyprawiają je zaś lądem, bo morzem tego dla licznych okrętów angielskich czynić nie można. Także z Londynu wyprawiono podobno znaczne summy pieniędzy dla Don Carlosa. Generał, któremu Junta w Pampelonie po wierzyła dowództwo naczelne w tern mieście, nazywa się Carrera; jestto Soletni starzec, który od czasu rozpoczęcia wojny o niezawisłość udal się na ustronie i żył w Pampelonie. Anglię, Z Londynu, dnia 23. Września.

Odwiedziny Króla Belgijczyków u synowicy tegoż. Królowej Wiktoryi, mają roitć na celu zaślubienie tejże z jednym 2 jego krewnych, Xieciem Albrechtem Franciszkiem Augustem Karolem Emanuelem, urodzonym dnia 26.

Sierpnia i8 1 9'i drugim synem panującego Xiecia koburgekiego. Czy zamężcie to przyjdzie do skutku, nie wiadomo; ale Ag e, dziennik torrysowski, donoszący o tem, mocno przeciw niemu powstaje. Bank angielski przesiał do muzeum tutejszego Krolt wskiego Kollegium, jako os«.bliwość, popiół zebrany po spaleniu 20 rnilijonów i. stcrl. dawnych biletów, z obiegu wyjętych. Ogromna ta summa, przeistoczona w pop ół, zawiera się teraz w naczyniu zaledwie równającem się objętości małego kapelusza. W liczbie nowo obranych członków izby niż« szój parlamentu angielskiego, znajduje się nie« jaki P. B yng, który po raz pierwszy delegowany był do parlamentu w 1790 i od tego czasu zawsze był na nowo obieranym, ilekroć to prawem pozwolono było. Zasiada on ju ''\w izbie przez ciąg lat 47 i jest dziekanem zgromadzenia deputowanych. W razie zwycięstwa Don Carlosa w Hiszpanii, gabinet tutejszy doradzał dworowi lizbońskiemu, iżby zachował wszelką przezorność i stosował się do okoliczności, aby tym sposobem za zmianą kształtu rządu w Hiszpanii, rząd portugalski nienaraził się na nieporozumienie z gabinetem madryckim. Słowem, otrzymał zlecenie Poseł nasz w Lizbonie, iżby się starał szczególniej nadać nowy popęd zasadom monarchicznym w Portugalii, oraz ugruntować je w całej rozciągłości. Wypadki zaszłe w Portugalii dostatecznie potwierdzają, iż rqaKcya, jaka panuje w tym kraju, tu przygotowaną została, i że zarzuty poczynione przez patryotów portugalskich są dziełem prze» ciwników. Portugalia.

Gazety angielskie z dn. 20. Września obejmują wiadomości z L i z b o n y do dn. 14. t. m. Listy w T i m e s i M o r n i n g P o s t wystawiają położenie rzeczy tak, jakoby Kartyści coraz bardziej górę brali po prowineyach. Ministeryum zaś w Lizbonie ma coraz bardziej tracić na popularności i sądzą, że się długo utrzymać niepotrafi. Generał konstytucyjny, który wojskiem pod Valenca dowodził, piiaf się tylko pozostać przy swoich dwóch Adjutantach, gdy go reszta wojska opuściła i echronić się do Porto, Głoszono także o przeniewierzeniu się innych Generałów i samemu Bomiimowi nie bardzo Ministeryum ufa. Marszałek Saldanha'mieł wkroczyć d. 7. Września do prowincyi Tras osMontes w celu połączenia się z wojskiem wracającem z Hiszpanii. P Qtem ma się znowu z Xieciem Terceirą połączyć i przeciw Lizbonie wyruszyć. Te wiadowości podaje Kuryer. True Sun odebrał przeciwnie pewne doniesienie, że Marszałek Saldanha nie jest w stanie przedsięwzjąść co stanowczego przeciw Konstytucyonistom, i że cała jego nadzieja polega na odpadnięciu wojska składającego legion posiłkowy w Hiszpanii. Miano odkryć spisek Miguelistów. Mornin g Herald otrzymał wiadomość z L'zbony, że klęska d. 28. Sierpnia wielką część zwolenników Saldanhy zniechęciła i że żołnierze uciekać zaczynają, Ma on mieć obecnie tylko źe Wicehrabia das Anlas miasto to d. 14. wieczorem opuścił na czele licznego wojska, aby się zSaldanbą połączyć. - Połóg Donny Maryi jeszcze nie nastąpił. - Kortezowie zamierzyli sobie rozpocząć na początku przysięgo miesiąca obrady nad zmianą kotutytucyi. S t a n d a r d zapewnia, źe w Lizbonie zawiązano układy w zamiarze pojednania obydwóch stronnictw, i spodziewają się, źe rozlew krwi ustanie i Saidanha ktoków swych zaprzestanie. B e 19 i a.

Z Bru xciii, dnia 24. Września.

Wczorajsze wyścigi koni były bardzo świetne, N. Państwo znajdywali się na nich. W czasie tych wyścigów ujęto pewnego J amotte, którego w przeszłym roku na drodze do Laeken, w szcylet uzbrojonego, przy trzyroano, i który zdawał się mieć pomieszane zmysły, w chwili, gdy w biskości królew* skiego namiotu z groźną postawą do Generała Hurela zbliżał się. Znaleziono przy nim nabity pistolet. O s o b o m, które go przytrzymały, odpowiedział, źe mając wielu nieprzyjaciół, dla własnego bezpieczeństwa uzbrajać się mu* ai. - Dziennik Eman cipation podaje następujące szczegóły o ujęciu J amotte: Około godziny 4tej znajdował się Pułkownik Rodenbach w bliskości królewskiego pawilonu, gdy osoba małego wzrostu przemówiła do niego i do ueba szepnęła, źe widziała człowieka (którego mu opisała) mającego przy sobie pistolet w zamiarze strzelenia do Króla. Oddalając się zaś prędko dodała: Pułkowniku, później się zobaczymy. W tej chwili zamieszania zniknął ów człowiek wśród tłumów ludu. Uważano jednak na Jamotte, który w chwili, gdy na N. Państwo w pawilonie czekano, rękę za nadry włożył; ukazał się wtedy pod suknią jego pistolet. W tej chwili przechodzi! Generał Heruel. Pułkownik Rodenbach rzucił się zaraz na J amotte i przy pomocy kilku innych ludzi schwycił go. Zandarmerya odprowadziła go zaraz do liruxelli. Wypadek ten zrobił wielkie wrażenie, a huczne okrzyki, z jakimi Króla powitano, oczywistym były dowodem szlachetnego sposobu myślenia mieszkańców. J amotte, liczący 23 do 24 lat, mieszka w gminie Ixelles u swego ojca, dawniejszego Sędziego pokoju w Hennegau. Pistolet był na dwa cale głęboko nabity. Zdaje się, źe w czasie śledztwa także zeznał, iź dla własnego bezpieczeństwa pistolet nosi. W czasie przetrząsania jego mieszkania znaleziono kilka kul i list do Króla holenderskiego, w którym mu ewoję przychylność i niechęć ku obecnemu rządowi wynurza. - Wczoraj zaprowadzono go na rozkaz królewskiego Prokuratorado dom u waryatów, gdzie go lekarze zbadać mają. Niemcy.

Z Brunświfcu, dnia 11 Września.

Wczoraj przybył zLeyden nasz sławny ziomek, Professor i Dyrektor Blume, Pizywiózł z sobą w spir)tusie przechowaną głowę zna» nego bohatera niemieckiego, Ferdynanda SchilI. Szwajcarya.

Z Bazylei, dn. 21. Września, Tutejsza gazeta umieściła dziś następujący ar» tykuł: Królewsko hanowerskie Mmisteryum spraw zagraniczn.donosi w piśmie z d. 7. Września, źe z Szwajcaryi nadesłano do rożnych mieszkańców Królestwa hanowerskiego drukowane bezimienne buntownicze proklamacje, które zaraz władzom wręczono. I ok nadesłano pod tóźneroi adressami podobnych prokiamacvi do Hildesheimu 4, do Herzberga pod Harcem 3, do Celle I, do Osnabriiku 4, do Quackenbrucku 4, w Esensie w wschodniej łryzyi do cechu stolarskiego i ciesielskiego, a w Wittmundzie tamże do czterech mieszkańców. Wszystkie osoby, odbierające takowe proklamacye, należą do stanu kupieckiego lub rzemieślniczego i znane są z swej spokojności i dobrego sposobu myślenia. Na kopertach wszystkich tych proklamacyi znajduje się data od j. do S' Sierpnia; II z nich nadeszło z Bazylei, 2 z Loerrachu w Badeńskiem, 5 z Lu« zernu, 1 z Zyrychu a 1 z Bernu. W piśmie tern wnosi Mmisteryum hanowerskie o wyśledzenie autorów tej proklamacyi i związków tychże z mieszkańcami hanowerskiemi. Spodziewać się jednak już naprzód można było, źe wszystkie poszukiwania w tej mierze będą bezskuteczne, gdy właśnie w chwili nadesłania podobnego wezwania obiegała pogłoska, źe członkowie odmłodzonych Niemiec z powodu sprężystego działania pohcyi wynieśli się z kraju, szukając może gdzieindziej przytułku, skądby do Hanoweru wyprawę przedsięwziąść mogli, (Gazeta bazylejska umieściła także tę proklamacyą i nazywa ją nędzną ramotą i ostatnim śmiesznym dowodem zabiegów wychodźców w Szwajcaryi.) A u s t 2 Y a.

Z Tryestu, d. 12. Września.

Listy otrzymane z Zara pod dniem 7. b, m.

donoszą, źe flota turecka, składająca się z 14 żagli, przepłynęła około brzegów DalmacyiN iektóre statki zbliżyły się do brzegów, dla nabrania słodkiej wody; lecz mieszkańcy, stosując się do przepisów zdrowia, nie dopuścili im tego uczynić. Flota udała się w kierunku południowo-zachodnim, co zgadza się z tem zupełnie jak gazety donosiły, źe przeznaczona jeet.do Tunetu, Trzy okręty wojenne fran powodu wnioskowano w Zara, że francuskie okręty łatwo wyprzedzą Kapudana Baszę, i nie dopuszczą, ażeby z flotą wpłynął na wody Tunelu, W Oalmacyi ładna choroba nie grasuje, a listy ztamtąd nadeezłe nie potwierdzają wiadomości rozgłoszonych o zarazie morowej w Albanii i Hercogowmie. Z p r ag i, dnia i8- Września.

Dziś odbył się tutaj w sposobie zwyczajnym, zwołany przez Najjaśniejszego Cesarza i Króla dla Królestwa Czeskiego sejm postulatowy. Przewodniczył Hrabia Chotek, Wielki Burgrabia Królestwa, N a posiedzenie badaczów przyrodzenia i sztuki lekarskiej, przybywają już z różnych stron członkowie tegoż, T u 2 C Y a.

Z K o n s t a n t y n o p o l a, dnia 30. Sierpnia.

Pierwszy Sekretarz tutejszego poselstwa francuzkiego, Margr. d'Eyragues, miał z powodu wyjazdu swego posłuchanie u Sułtana, który przyjął go z szczególniejszą uprzejmością, i w dowód swego zadowolenia ze sposobu prowadzenia interesów podczas kilkumiesięcznego zastępstwa Pana Roussin, darował mu piękną, brylantami wysadzaną tabakierkę. N owy Poseł turecki przy dworze londyńskim, Sarym Eiendy, wyjechał d, 37., udając się przez Semlin, skąd, po odbyciu kwarantanny, uda się przez Wiedeń na miejsce swego przeznaczenia. Zdnia 31. Sierpnia.

Zapewniają, że Hussin Basza przeznaczony jest na rządcę T u n e l u, lecz z drugiej strony według zapewnień, jakie dał Sultan Posłowi francuzkiemu zdaje się, iż żadna w Tunecie zmiana nie nastąpi. Mówią, że na ostatniej audyencyi u Sułtana Admirał Roussin interesa Tunelu z większą śmiałością popierał;'że Sułtan za pośredniciwern Reis Efftndego dał mu zapewnienie, iż Porta w żadnym względzie nie myśli nawet działać przeciwko interesom Francyi. - Utrzymują, że Sułtan postanowił, ażeby oficerom z wojsk cudzoziemskich przyznawać rangę według rozporządzeń istniejących, i nie uważać ich tylko za prostych instruktorów.

Ameryka.

Z No wego - York u, dnia a6. Sierpnia.

D zienniki tutejsze zajęte są zbiiźającemi się wyborami i wynikającemi ztąd sporami stronnictw, Oppozycyjne pisma nie sprzyjają teraźniejszemu Rządowi, zostającemu w ręku Pana van Buren, utrzymując, że on ściśle trzyma się zasad przyjętych przez swego poprzednika, Jenerała Jackson, któremu zarzucano, że bę

dąc z powołania żołnierzem, nazbyt samowładnie rządził. G lob e zawiera zajmujące szczegóły o po» koleniach dzikich krajowców Tschoctas, Tseherokie, Krike, Seminolen, Shawnie, i Quapaws, które powiększej części opuściły swe wschodnie siedziby, i przeniosły się na wschód Mississippi. Pokolenie Tschoctas odbyło tę wędrówkę nieco wcześniej od innych, to jest w latach 1832 i 1833 « od tego czasu uczyniło znaczne postępy w uprawie roli i rzemiosłach; budują sobie wygodne mieskania, sadzą owocowe drzewa, dla podróżnych sa bardzoźyczliwi i znają wartcść pieniędzy, W ogóle za czynają przyjmować cywilizacyą europejską.

SPRZEDAŻ KONIECZNA.

Sąd Główny Ziemiański w Bydg o s z c z y. D o b r a szlac hec ki e Łęg i B a r a n o w o w powiecie Inowrocławskim położone, otaxowane przez Oyrekcyą Ziemstwa na 32,321 Talarów 2i sgr. 6 fen. wedle laxy mogącej być przejrzanej wraz z wykazem hypotecznym i warunkami w registraturze, mają być w terminie do dalszej licytacyi na dzień x8ty Stycznia 1838przed południem o godzinie i 1 tej w miejscu posiedzeń zwykłych sądowych sprzedane.

Aukcya mebli.

Z przyczyny zmiany lokalu sprzedawane będą w botelu Warszawskim przy Wrocławskiej ulicy sl>osobem publicznej licytacyi we wtorek d n i a 4. P a ź d z i e r n i kar. b . i dni następnych, przed południem od godziny o,1J;e) i po południu od godziny 2giej, znaczny skład nowych mebli z mahoniowego i brzozowego drzewa, jako to: zwierciadła wielkie ścienne i inne, sofy, krzesła, stoliki do pisania i inne, komody, biórka, szafy do sukien, szafy za szkłem, serwantki, łóżka i inne rzeczy, Poznań, duia 29. Września 1837

Bardzo dobre świeże marynowane Elblągskie minogi po il sgr., w sądeczkach wypada sztuka tylko po i sgr., również świeży szwajcarski, " hollenderski, i " limburski ser śmietankowy, jako też piękne cytryny poleca tanio B. L. Praeger, przy Szerokiej ulicy w hotelu Paryzkim w domu P. Penaka,