ZNACZENIE NARODOWE TEATRU POLSKIEGO W POZNANIU

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1930 R.8 Nr4

Inne trudności szybciej usunięto. 1810 ks. Fryderyk August zatwierdza statut nowopowstałej szkoły dramatycznej ta, specjalna "Dyrekcja Rządowa" pod przewodnictwem Niemcewicza opracowała program nauki, według którego zaczęło się odtąd fachowe szkolenie przyszłych aktorów. Nie usunięto jedynie kwestji finansowej. Ciągle walczy z nią, lecz w niepomyślnych dla teatru czasach OCZYWISCle nadaremnie Bogusławski w roku 1814 sterany pracą ustępuje z zajmowanego stanowiska. Pod nowym kierownikiem zmienia się też oblicze sceny narodowej. Osiński w mniejszej mierze uwzględnia warunki polityczne. Pragnie, aby teatr stał od nich możliwie daleko i służył samej sztuce. Wychowany na klasycyzmie francuskim nie dość rozumie walkę o byt narodowy zwłaszcza za pomocą teatru. Pomimo to z czasem ulega wpływowi dawnych towarzyszy Bogusławskiego i ni2mało jemu samemu, gdy decyduje się na krok ryzykowny, podobnie jak ongiś Bogusławski odnowić zwyczaj wyjazdu do Poznania. N aówczas sprawa przedstawień polskich w W. Księstwie nie przedstawiała się dla nas pomyślnie. Rząd pruski, choć oficjalnie ich nie zakazywał, robił ciągłe trudności. Już bezpośrednio po kongresie odmówił koncesji Bogusławskiemu, gdy ten zamierzał utworzyć polski teatr "celem utrzymania widowisk polskich tak w Poznaniu jak i w innych miastach tegoż księstwa"2o). Nie chcąc dopuścić do Poznania Bogusławskiego, wolał dać koncesję Milewskiemu, który nie był dobrym aktorem i nie posiadał odpowiedniego zespołu. W r. 1816 starano się atoli nawet i Milewskiego usunąć. Spostrzeżono, że wystawia narodowe sztuki i może zagrażać zamiarom politycznym władz. Wprawdzie udało się Milewskiemu uzyskać zezwolenie na dalszy pobyt, ale z licznemi ograniczeniami i też tylko na krótko. W r. 1818 pomimo poparcia Radziwiłła 21) traci koncesję i musi W. Księstwo opuszczać. Charakterystyczne są motywy, któremi przy odbieraniu koncesji, posługiwały się władze 22).

20) A. P. P. - A. N. XIII. 10 fasc. 20 i 2I.

21) A. P. P. - A. N. VIII. 5. fasc. 13, 14, 17.

22) A. P. P. - A. N. VIII. 5 fasc. 15, 16, 17.

ej