GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1838.08.17 Nr191

Wielkiego

Xi e s twa POZNANSKIEGO

Nakładem Drukarni Nadwornej W. JDekera i Spółki. - Redaktor: A. Wamwwshi.

JW 191.

W Piątek dnia 17. Sierpnia 1838.

Wiadolllości krajowe.

Z Berlina, d. 14. Sierpnia.

Wyjechał stąd: Nadzwyczajny Poseł i pełnomocny Minister Stanów Zjednoczonych Ameryki północnej przy dworze tutejszym, Henry Wheaton, do Paryża.

WWAWVWVIVW

Wiadolllości zagranICZne.

F 2 a n c y a.

Z P a ryż a , dnia 6. Sierpnia.

Wielka mappa Francyi, nad Tctórą sztab główny pod przewodnictwem Generała Peleta pracuje, juz bliska ukończenia. Liczbę oficerów, którym zdejmowanie planów poruczono, zniżono ostatnie mi czasy na 75. Wydane już karty obejmują piątą część całej powierzchni Francyi; drugą piątą część już także całkiem zdjęto i obecnie na miedzi ją ryją. Bozmiary dwóch innych piątych części także już skończone i ostatnią tylko jeszcze ukończyć trzeba. Pociągnięto już południki i wszystkie równoległe linie i wysokość najznakomitszych punktów oznaczono. Wszyscy z niecierpliwością oczekują wydania dzieła tego, ale cena pojedynczych map p jest bardzo wysoka; a że podział nie podług departamentów urządzono, trzeba zatem niekiedy 8 - 10

mapp kupić, aby mieć obraz całego departamentu. Generał Pelet padł na szczęśliwy pomysł i kazał pojedyncze blachy na kamieniu odcisnąć, a tym sposobym będzie można pojedyncze departamenta za tańszą cenę przedawat. W roku zeszłym wyszło 12 tych tak nazwanych mapp autograficznych, a w tym roku przybyły jeszcze 4, t. j. N o rd, Pas de Calais, Somme, OMe, Aisne, Ardennes, Marne, Maas, Mosel, Meurthe, Wyższego i niższego Renu, Seine, Seine et Marne, Niższej Sekwany. Za 12-1500 łI. można 500 exemplarzy kupić. Journal de Paris, który, dostawszy się w inne ręce, wystąpił w opozycyi przeciw Ministrom, i jak się zdaje, w duchu Pana 1 hiersa i Marszałka Soulta wydawany bywa, powiada, że dn. 4. b. m. przed południem zebrało się liczne i świetne nader towarzystwo w mieszkaniu Marszałka. Prawdziwy orszak Generałów i wyższych oficerów otoczył Marszałka. N ajznakomitsze osoby wszystkich Stanów, Parowie, Deputaci, wyżsi urzędnicy i Prefekci nie omieszkali przybyć tamże, jak np: Admirał Truguet, Generałowie Excelmans, Roguet, Rerlle, Pajol, Darriule, Pułkownik Bory de S1. Vincent; PP, Laurence, deputowany i Dyrektor generalny wydziału algierskiego i wojennego, Mignet, Berenger i isambert z Sądu kasacyjnego, Generalny Dy Wszyscy winszowali Marszałkowi, źe tak godnie reprezentował Franeyą u zaprzyjaź.nionego narodu angielskiego i Marszałek wIdocznie był wzruszony tak szczera uprzejmośną wszystkich osób. Wczoraj miał Pan Laffitte liczne towarzystwo u siebie w swojem domu wiejskim. I tu był Marszałek Soult pomiędzy gośćmi, a obok niego Marszalkowie Clau el i Girard, Panowie Arago, Salverte, CauchoIs, Lemaire, B. Sarras i kommissarze hiszpańscy.

Stan kupiecki miasta Paryża chce dać w wielkiej sali w giełdzie świetny obiad dla Marszałka Soulta, i w tym celu zbierają podPISY - P. Chateaubriand, w podróży swojej po południowej Francyi, p zybył d. 25. z: m.. do Marsylii, gdzie go przYjmowano z wIelkIem odznaczeniem. Deputowany iegitymistowski, P. Parancque, urządził na cześć jego obchód uroczysty. Dnia 27. rano udał się P. Chateaubriand w dalszą podróż, przez Tulon, Cannes, i Grenoble do Lugdunu.

Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 29. Lipca.

Królowa ustanowiła order dla żołnierzy 2 obu batalionów guidów i wszystkich ochotników, którzy należeli w dniu 20. Lipca do zdobycia twierdzy Penacerrada. Ministeryum i Espartero tak się między sobą poróżnili, źe przesilenie w tej spra:vie. ni uchronne. Generał obstaje pr»y dymIssYI MInistrów skarbu i sprawiedliwości, którzy zdaniem jego osobistą powodowani nienawiścią, plany jego tamują; jeżeli ci dwaj mężowie % gabinetu nie wystąpią, Espartero dowództwo .swoje złoży. Obwinieni Ministrowie twierdzili zaś na radzie Ministrów, że żadnego do takowych zarzutów nie dali powodu a tak ogół głosów zdecydował, xi albo wszyscy Ministrowie przy urzędach swoich zostać, albo też wszyscy za urzędy podziękować powinni. HI. Ofalia, przedstawiwszy N. lani niebezpieczeństwo z rezygnacyi Ministrów-' wyniknąć mogące, podjął się roli pośrednika miedzy gabinetem a Espartcrą. Od wypadku zabiegów jego zależy los wojny całej, przynajmniej powodzenie albo niepowodzenie zamierzone! przeciw Estelli operacyi. Hrabia Toreno przeznaczony jest posłem do dworu londyńskiego, Generał zaś Alava do paryskiego. - Hrabia Bertola, który z powodu swoich zasad republikańskich był dawniej po kilkakrotnie we Francyi więziony, został teraz w Madrycie przytrzymany i przez żandarmów odprowadzony aż do granic Portugalii. Przewinienia jego mają mieć styczność z zeznaniami P P. Prata i Misley.

Z nad granicy hiszpańskiej.

Piszą z nad granicy nawarskiej z dnia 27.

Sierpnia: «Dotąd jeszcze nie uderzono na Estellę, rozumieją wszelako, źe Espartero może jutro co przedsięweźmie. - Podpułkownika karolistowskiego, przyaresztowanego z przyczyny korrespondencyi swojej z ge erałami Królowej, nie rozstrzelano wraz z corką jego, jak gazety hiszpańskie mylnie donosiły; owszem ostatnią za rozk z m I?on Car losa na wolność puszczono a OJCIec nIa za dnI kilka stawić się przed sądem wojennym. Kuszenia krystynistów, aby przywódzców guerylasów karolistowskich, l\ayo i Alcanadre, do odstrychnięćia się od sprawy Don Carlosa spowodować, zostały bezowocne.

Portugalia.

Z Lizb o n y, dnia 30. Lipca.

Dwór jeszcze ciągle w Cintra przebywa.

Królftwa która rozwiązania swego ku końcowi Wr eśnia wygląda, w przyszłym miesiącu tu powróci. Niderlandy.

Syn JO. Xiecia Warszawskiego Nam estnika Królestwa Polskiego, przybył d. 30. LIpca do Hagi.

Do dnia 1. Lipca b. I. siła morska Holandyi wynosiła 9 fregat, 7 korwet, 4 brygi, 2 małe brygi-, 3 statki parowe, i 13 łodzi hanow.erskich. wszystko to liczy na pokładach swoIch 4793 1:ołnierza; prócz tego w służbie nieczynnej zostaje 8 okrętów liniowych, 13 fregat, 7 korwet 9 wielkich i 3 male brygi, 1 okręt parowy i wielka liczba łódek hanowerskich. Nadeszłe do Hagi wiadomości z Surinam sięgają do dnia 8. Czerwca; podług nich Generał - Gubernator osiadłości holenderskich w indyach Wschodnich wydał rozporządz nia, tyczące się wprowadzania i wywo enIa niewolników, co tylko w nadzwyczajnych przypadkach i po dokładnem roztrząśnieniu przez '.. ubematora i w skutku jego zezw?lenia miejsce mieć może; każdy przekraczający też rozporządzenia, winien jest za każde wprowadzenie, Jub wywiezienie niewolnika opłacić zł. 1000, a nadto obowiązany jest odstawić niewolnika w miejsce skąd wzięty został. Z Amszterdamu, dnia 6. Sierpnia.

Handelsblad zapewnia powtórnie, że wszystko, co tylko francuzkie. i ang!el kie dzienniki o zamiarach konferencYIlondynskIej, jako i o tćm donoszą, jakoby. Francya. i An glia sprzeciwiać się znowu mIały podzIałowI kraju na mocy 24 artykułów, jest- całkiem bezzasadne. Rekiamacye ściągają się tylko do zaległych prowizyi od długu od chwili zaw rcia traktatu, a i o tych reklamacyach powIada chęcić wszystkich Holendrów do oporu. Z dnia 8. Sierpnia.

Stosownie do H a n d e l s b l a d, okoliczność, ie Xiążę Ligne na angielskim statku parowym, na którym przed Vliessingen płynął, oraz i belgijską banderę zatknął, stała się w Bruxelli powodem do planu uzbrojenia okrętu kupieckiego, mającego z banderą belgijską przed Vliessingen przepłynąć a tak Holendrów niejako wyzywać. Handelsblad wy nurza przekonanie, że gdyby istotnie Belgijczykowie odważyć się mieli, w sposób takowy honor narodowy Niderlandów znieważyć, rząd niderlandski prawa niezawisłego ludu i honor ojczyzny ocalić potrafi. B e 19 i a.

Z Bruxelli, dnia 5. Sierpnia.

Dnia 30. Lipca krążyły wieści w Bruxelli, że Ministeryum ma zamiar w drugiej połowie Sierpnia zwołać Izby na nadzwyczajne posiedzenie i przedstawić im niektóre polityczne kwestye względem teraźniejszego stanu rzeczy. Na wczorajszem posiedzeniu Ministrów, pod prezydencyą samego Króla odbytem, miało ostateczne zapaść postanowienie. Przytem tamtejsze pisma donoszą, że właśnie jednoczesne wyszły rozkazy do wszystkich wyższych oficerów, aby dozwalali urlopów do dnia 1. Stycznia p r. skąd zarazem wnoszą o rychłem załatwieniu interessów z Holandyą w zupełnym pokoju. Z dnia 7. Sierpnia.

Wczoraj czytano na wszystkich narożnikach stolicy następującą proklamacyą: «Patryoci belgijscy, deputacya luxemburska dzisiaj w poniedziałek, dnia 6. Sierpnia, o godzinie 3ciej z południa do stacyi kolei żelaznej przybędzie. Bądźcie wszyscy na miejscu swojem!« Jakoż nieco później deputacya wspomniana istotnie przybyła i udała się przeprowadzana mnóstwem ludu, wołającego bezustannie: «Niech Ż)ją Luxemburczycy! Precz z 24 artykułami!« do meszkania syieAo. W stolicy z powodu wzburzenia umysłów, sprawionego przez powyżej przytoczoną proklamacyą i przez przybycie deputacyi luxemburskie;, niejaka panowała trwoga. Z dnia 8. Sierpnia.

Wieczór wczorajszy przeminął bez zakłócenia spokojności a demonstracye publiczne, wywołane przez przybycie deputacyi luxemburskiej, na tćm się ograniczały, że tłum młodzieży przed oberżą, w której deputowani ci mieszkają, Brabanconnę zanucił, a potem okrzyki wydaw-ił: «Precz z 24 artykułami!« Zresztą zdaje się, że deputowani luxemburscy umyślnie z ostrożnością i umiarkowaniem tu

· występują: nIe przyjęli nawet wezwania na dwie wielkie uczty. Cel podróży ich do stolicy na niczem spełznie, kiedy posłuchania, o które u Ministra wojny i Ministra skarbu prosili, nie uzyskali, ponieważ Król jui adrej Kady prowincyalnej odebrał.

Niemcy.

Z Monachium, dnia 6. Sierpnia.

Donoszą z wód Kreuthskich z dnia 4.

Sierpnia: «Dziś wyjechała N. Cesarzowa rossyjska do wyłomów marmuru i do lohrbachskiego -wodospadu. Jutro będzie -wielki obiad w Kaltenbrunn, na którym także owdowiała Królowa i J. K. M. następca tronu, pruskiego wraz z swoją małżonką znajdować się będą. G a I i c y a.

Dnia 2. m. b., o godzinie 6tej -wieczorem, opuścił Lwów' Jego Królewiczowska Mość Arcy-Xiążę Ferdynand d'Este, cywilny i wojenny Generał- Gubernator Galicyi, z Ochmistrzem swego dworu, Generałem-Lejtnantem Hrabią Delours i z swoim Szambelanem, HI.

Klebersberg, udając się do Medyolanu na koronacyą J. C. K, Mości. T u 2 C Y a.

Firman sułtański ogłosił, że zwyczajna codzienna racya dla wojsk liniowych zostaje powiększoną o jedne piątą część. Bozkaz ten kommunikowano natychmiast Baszom i Gubernatorom, aby niezwłocznie był wprowadzony w -wykonanie. Journal de Smyrne czyni uwagę, że Sułtan przedsięwziął-wprowadzenie tego środka, ulepszającego byt armii właśnie w chwili, kiedy wojsku Mehmeda Alego na wszystkićm zbywa, żołdu nie dostaje i jedynie o rabunkach i zbiegostwie myśli. Zresztą, dodaje tenże dziennik, jeżeli Sułtan ma zamiar przedsięwziąć wojnę, nie potrzebu e bynajmniej obudzać ducha i od« wagi -w wojownikach. Z T ry e s t u, dnia 4. Sierpnia, (Gaz. Powsz.) - JSa przybyłym tu dzisiaj zrana Llojdskim statku parowym «Baron Stiirmer« nadeszły wiadomości z Kaney (Canea) z dn. 20. Lipca, które nietylko potwierdzają doniesienie o wypłynieniu flotty egipskiej na morze Śródziemne, lecz oraz zwiastują, ie . część onejźe, złożona z 2ch okrętów liniowych, 2ch fregat i 2ch korwet od niedawnego czasu w zatoce Sudy przebywa. /vw» 'wwvwuvvvł

Rozmaite wiadomości.

W mieście Chodzieźu, które dopiero w Maju roku zeszłego 96 domostw przez pożar ognia straciło, ón. 4 15. Lipca r. b. 25 domów mieszkalnych i 56 pobocznych domkó" - - ] budowań się spaliło. Stratę w samych sprzętach przez pierwszy pożar zrządzoną cenią na 13,600 tal. Ostatni pożar był przez złość sprawiony a aresztowany winowajca już się do zbrodni swej przyznał.

Nowe wydanie pieśni serbskich i słownik* serbskiego narzecza.Czasopis czeskeho muzeum w zeszycie drugim bieżącego roku- umieścił o tem następujący skromny list sławnego wydawcy pieśni serbski c h P. W u k a S t e f a n o w i c z a Kar a d z i - cza: »Przeszłą zimę strawiłem w Wukowarze (Śremie), gdzie mi pomagało kilku przyjaciół w przepisywaniu słów, pieśni i pism, tyczących się naszej narodowości, jakie na nowo uzbierałem; ponieważ na oczy słabnę bardzo, jako też i na zdrowiu zapadam. Wiedziałem wprawdzie o tern, źe mnóstwo rozlicznych rzeczy zbiorę po części w Serbii, po części w Czarnohorzu, a i dalej po sąsiedniem Pomorzu; ale żebym tyle zebrał rzeczy drogocennych i w tak wielkiej ilości, tego się istotnie nie spodziewałem. Przy porządkowaniu okazało się, źe mam 12,000 słów nowych, których nie ma jeszcze umieszczonych w moim Słowniku; pieśni ludu mam na 30 arkuszy druku, a wszystkie jak na wybór, jedna piękniejsza od drugiej, szczególniej swadziebne i inne niewieście; przysłowiów a przypowieści (porzekadeł) nowo zebranych mam 1000, dość znaczną liczbę powieści, opisań obyczaj ów i zwyczajów narodu i t. p. Tego lata, jeźli się to będzie mogło stać, radbym podróżował do Dalmacyi, dla widzenia i poznania jak Serbowie w onych stronach i dalej aź do Dubrownika (Raguzy) mówią, żyją i mieszkają. Potem przyłożę się do najśpieszniejszego odbicia nowego wydania »Pieśni narodowych,« pomnożonych prawie o część trzecią, jako też «Słownika« zupełnie nowego. Dla f iOWYŹSZYCh prz'yczyn, i dla Słownika. naleźaoby także przeJechac ostateczne kraIny naszego naro d u, szczególniej w Turcz-ech, ale teraz jest to rzeczą bardzo trudną i prawie niepodobną. Gdybym mógł choć to wydać, com zebrał! »Mimo bowiem pieniężnych okoliczności jest mnóstwo dróg u człowieka, a jak Serbowie mówią: Um za morem a smtr za vratom (rozum za morzem a śmierć przed W rotami) .« Dobroczynny instytut lekarski.W Londynie pod opieką wielu osób mających znaczny wpływ, założono instytut dobroczynny, który pod nazwą: Benevolent medicał Institution rna zamiar udzielania lekarskiej p 0mocy* zubożałym osobom wyższej i niższejklassy; rzecz ti<<1 bardziej zalety go dna, ileże w Anglii sztuka lekarska jest bardzo droga. Każdy członek, należący do tego instytutu składa rocznie tylko jedne gwineę. Asfal t. Fabryka asfaltu (asphalt-bitume) juź nawet i w Hamburgu przez słynnego fabrykanta Pana Lówitz założoną została. Doświadczenia, które Pan L6witz przed swoim domem czynił tym materyałem do brukowania, przechodzącym wszelkie dawne brukowania sposoby, okazały się bardzo zadowalające. - Wiadomo nam z pism innych, źe go i w Petersburgu jak najpomyślniej użyto.

DONIESIENIE TEATRALNE.

W niedzielę, t. j. dnia 19. Sierpnia 1838.

Towarzystwo Dyrektora teatru Pana Raszewskiego: »Zyd, wieczny tułacz.« Wielka nowa melodrama w 5ciu porach z francuzkiego. Panów Merville i Malian, z muzyką J. G.

z ogniami bęgalskiemi. "

W O b r z e pod Wolsztynem jest do sprzedania 150 maciorek, młodych i zdatnych do chowu; wełna z takowych na ostatnim jarmarku poznańskim po 80 tal. cetnar przedaną była.

Kurs papIerów I pieniędzy giełdy Berlińskie) .

Dnia 14. Sierpnia 1838.

c Ma pI. kurant P5, papie- g o . top,e _ rami

Obligi długu państwa .

PI. ang, obligacye 1830. .

Obligi premiow handlu morsk Obligi Kurmarchii z bież. kup Obligi tymez. N owej Marchii dt Berlińskie obligacye miejskie Królewieckie dito Elbla.gskie dito Gdańskie dito w T.

Zachodnio - Pr. list/ zastawne ' dito dito Listy zast. W. X. Poznańskiego Ws< hodnio - PI. listy zastawne dito dito Pomorskie dito dito dito Kur- i Nowomarch. dito dito dito dito Szląskie dito \ ObI. zaległ, kap. iprC. Kur- i No wej - Marchii Złoto a l marco 103-1 661 1031 103i 103J 4 4 4 4 4 If 4 3i 4 4 Uf, 100* 4 4 l (fi i 4 1021

,43*

100J

---<:>.... " 215 18 I 13& 13i 3

, ,

-.

102, 102J 6d* 1031 1031 991 104f 102 99J 40 li IOlf 104£

9i 214tójfe 13" * 4 bniej z dwudziestoletnich blizko zasług, dał nam świeży dowód swojej szczególnej zręczności. Byliśmy świadkami, jak w przeszłym tygodniu zdjął kataraktę chłopcu jednastoletniemu, pozbawionemu od urodzenia dobrodziejstwa dziennego światła. Trudno opisać radość, jaką uczuł chłopiec w chwili ujrzenia światła; każdemu zapytaniu towarzyszył uśmiech radosny; przedmioty, które po raz pierwszy mu oznaczono, rozpoznał dobrze za drugim razem; żadnego nie mając o rozciągłości i kształcie wyobrażenia, wszystko dla niego jest nowem. Teraz juz kształt i kolor nowego przedmiotu rozpoznaje dokładniej jedynie tylko odległości jeszcze zmierzyć nie może, dla czego zwykle po-za przedmiot chwyta. Cześć i chwała mężowi, który na drodze swego zaszczytnego powołania, tak piękne, tak chlubne swej rzadkiej zdatności zbiera owoce! T u 2 C Y a.

Z J C o n s t a n t y n o p o l a, dn. 7. Sierpnia.

(Journal de Smyme.)- Osoby uważające na niepewne postępowanie wielkich mocarstw pod względem spraw wschodnich, pozyskały zapewne przekonanie, iż W. Porta koniecznie do kilku stanowczy wpływ mających gabinetów, a mianowicie do londyńskiego, męża równie z charakteru swego lak z znamienitych zdolności dyplomatycznych zaszczytnie znanego -wysłać musiała, któryby broniąc interessu Turcyi nieznajome większej części dyplomatów europejskich położenie kraju z prawdziwego przedstawił stanowiska. Jakoż nie uszło to bystrości Sułtana, ale długo się wahał, komuby tak ważną missyą miał poruczyć. Ponieważ jednak okoliczności coraz go bardziej nagliły, postanowił nareszcie Ministra spraw zewnętrznych, Reschida Baszę, którego zasługi i gorliwość powszechnie znane, z nadzwyezajnem poselstwem do Londynu wyprawić. To postanowienie Sułtana wczoraj dopiero do «publicznej podano wiadomości a Reschid-Basza wybiera się do wyjazdu. Puści się na statku parowym ture,ckim »Peiki - Tehewket« do Marsylii a stamtąd do Londynu się uda. Pod niebytność jego Muhteschar Nuri Efendi czynnościami Ministerstwa spraw zagranicznych, a Mustar Bey wydziałem rolnictwa kierować będzie.

Z S m y r n y, dnia 11. Sierpnia.

W niedzielę udał się Kapudan Basza w towarzystwie licznego orszaku do wsi Burnabat, gdzie Mubayadszi rządu, Ovanes Papasir jn na' cześć jego wielki dał obiad. Dziś wieo.zorem wypraw» na swoim admiralskim okr« >cie »Fewzieh« wielką ucztę dla Wsaystkich F konsulów i dowódzców zagranicznych okrętów w przystani tutejszej. Rozeszła się tu pogłoska, że na rozkaz Kapudana Baszy wiele osób aresztować miano. Tutejszy »Journal" upoważniony jednak został do ogłoszenia, że pogłoski .te są bezzasadne. Być może, że przyczyną do tej wieści stali się trzej zbrodniarze, którzy, skazani przez sąd tutejszy na galery, do Konstantynopola na jednej fregacie przewiezieni być mają. JE g i p t.

Z A l e x a n d r y i, dnia 1. Sierpnia.

(J oum. de Smyme.) - Wszystkie usiłowania i zabiegi u Mehmeda Ałego przedsiębrane, aby go do rozumu przywieść i do zaniechania zrzędnych zamiarów skłonić, były, jak się zdaje, dotychczas bezowocne, kiedy Wicekról jak się uzbrajał tak się uzbraja i bez «gródki oświadcza, że w postanowieniu swojem wytrwać zamyśla. Przyzwyczajony do łagodnego i względnego obejścia się z sobą dworów europejskich, -wyobrazić sobie nie może, żeby to na raz odmienić się mogło, i trudno mu się przekonać, żeby istotnie miano zamiar oparcia się jego projektom. Zresztą wszelkie proteatacye bardzo obojętnie przejmuje, przynajmniej udaje spokojnego i oświadcza, ,iż tuszy sobie, źe wypadki go usprawiedliwią. Zdaje się, źc- ostatnie wiadomości z Hedszasu nowej badały otuchy Mehmedowi Ałemu. Twierdzą istotnie, że KursuchBasza na półwyspie arabskim prawie cudów dokazuje; przekonawszy się bowiem, źe tu przemocą niczego nie dokaże, udał się w miejsce oręża do pieniędzy i tym sposobem większą część pokoleń, które się z Webabitami przeciw i£gipcy?nom były połączyły, na swoje przeciągną!/ stronę. Podług doniesień rządowych powi ększył on armią swoje o 38 batalionów nieregularnego wojska i. przez pustynią zmierz ?, ku Bagdadowi, od którego już tylko o 19 dvii podróży jest oddalony. Wszystkie ludy TWedszybu ochoczo mu dostarczają ludzi, żywności i ułatwiają przewóz tejże i nietylko Bagdad, ale i wszystkie otlomariskie miasta 'handlowe nad Eufratem są zagrożone'" Chociaż wradorności te są przesadzone, przecież jest w nich i nieco prawdy, i dziwićby się nUi można, ze mieszkańcy tamecznych okolic, vyystawieni na ciągłe zmiany wojenne, pojednaniem się między sobą chcą sobie pokój ustalić. Jakkolwiek bądź, Basza korzysta z tego położenia rzeczy i myśli o zajęciu baszaliku bagdaekiego, aby Porte nowego nabawić kłopotu. Ciekawość, co zagraniczne mocarstwa w tej mierze uczynią. - Rząd obwieszcza także, >ie rozruchy <yy Sy