G

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1839.02.01 Nr27

Czas czytania: ok. 9 min.

VVielkiego

POZNAN

.. A

Xięstwa

I E G o.

Nakładem Drukarni Nadwornej W. De/cera i Spółki. - Redaktor: A. W¥aanou>>>iti.

.Ag

OT.

W Piątek dnia 1. Lutego.

f 533 «

Wiadomości krajoAve.

z Berlina, dnia 29. Stycznia. Przybył tu: Cesarsko- Rossyjski Kontreadmirał, Baron W r a n g e l, Z Petersburga.

Wiadomości zagraniczne.

p o ł s f t a. Z Warszawy, dn. 27- Stycznia.

N. Cesarz J mć, na przedstawienie N amiestnika Królestwa Polskiego, Generał- Feldmarszałka J O. Xlecia Warszawskiego, Hrabi Paskiewicza Erywańskiego, nadać raczył Podsekretarzowi Heroldyi Królestwa, Antoniemu Sergieje wieżowi, za gorliwą służbę, rangę lItej klassy. Gazety -wychodzące w Rouen obejmują bardzo zaszczytne podziękowanie P. Antoniemu Orłowskiemu, uczniowi byłego naszego Konserwatoryum, ni e tylko za gorliwe zajęcie się przyprowadzeniem do skutku na korzyść ubogich muzyki kościelnej w dzień św. Cecylii, lecz oraz za dyrygowanie tą muzyką. Składało ją przeszło 100 osób. Obok nieśmiertelnych dzieł Bethowena, Webera, Cherubiniego, wykonane były kampozycye naszego czcigodnego Professora, Weterana EIsnera, któ

rym artyści i amaforowie tamtejsi najzasłużeńsze pochwały oddali. R o s s y a.

Z Petersburga, d. 10. (22.) Stycznia.

N. Cesarz J mć rozkazać raczył, aby przed 1. Maja I. b. zaprowadzone były na trakcie bitym moskiewskim do publicznego użylku bryczki, podług wzoru przez J. C. Mość zatwierdzonego i rozesłanego przy ukazie Rządzącego Senatu z dnia 19. Lutego 1837 r., niemniej właściwa uprząż, z zastrzeżeniem, aby dla uniknienia wszelkiego nieporządku przejeżdżający nie zaopatrywali się od daty wspomnionej przy swoich pojazdach w własne postronki. F 2 a n c y a.

Z Paryża, dnia 23- Stycznia.

Dziennik sporów zawiera co następuje: «Prezes Rady, HI. Mole, Minister spraw zewnętrznych, W. Zachowawca pieczęci i Minister sprawiedliwości, P. Barthe, Minister spraw wewnętrznych, Hr. Montalivet, Minister handlu, P. Martin, Minister oświecenia, P. Salvandy, Minister wojny, Generał Bernard, Minister marynarki, Admirał Rosamel 1 Minister skarbu, P. Lacave Laplagne, dzisiaj w południe dymissye swoje w ręce Króla złożyli." Wiedziano tu już od dwóch dni, że Ministrowie do dymissyi podać się postanowilij HI. Mole, aby względem zmiany gabinetu nowe czynił usiłowania, wszelako w ten sposób-, aby HI. Montalivet posadę swoje zatrzymał. Wszakże wszelkie w tej mierze usiłowania aa niczem spełzły. Członkowie koalicyi, do których się Pan Mole udał, wszyscy odmowna dali odpowiedź a związki z stronnictwem J acqueminota na nicby się nie przydały. Teraz gdy dymissya Ministrów urzędownie potwierdzona, nie zbywa na rozlicznych pogłoskach. Słychać, źe Xiąźę Broglie i Marszałek Soult utworzeniem nowego gabinetu zajęci. Co się tyczy Xiecia Broglie wątpią powszechnie, żeby Prezesostwo Rady przyjąć miał, kiedy uroczyście oświadczył, ie swój zawód polityczny za ukończony poczytuje. Więc Marszalek Soult tern zawiłem trudnić się będzie zadaniem. Dzisiaj głoszono, źe Hrabia Wole, wręczając Królowi dymissya swoje, wydziału swego jeszcze nie zupełnie się wyrzekł, tusząc sobie, źe z p owo d u sprawionych przez utworzenie nowego gabinetu trudności, jeszcze raz do niego wrócą. Ministeryalne gazety donoszą dzisiaj, źe w salonie Pana Mole wczoraj wieczorem mnóstwo deputowanych się zebrało, składając mu hołd uszanowania swego. Twierdza oraz, że członkowie stronnictwa J acqueminota nalegają na Pana Mole, aby nowy utworzył gabinet, z czego się jednak tenże wymów-ił. Gazety dzisiejsze zawierają juź rozliczne listy Ministrów, które wszelako -wszystkie tylko na domysłach się opierają. Wstąpieniu Panów Thiers i Guizot nie jedna okoliczność zawadza. Podczas obrad nad adressent tak się tłumaczyli, iź się w oczach dworu skompromitowali. Prócz tego mowa P.ana Thierse o Belgii bardzo wojennym oddychała duchem, a i to byłoby przeszkodą. Marszałek (Jlauzel miał oświadczyć, źe 0hiegaja"'ca tu pogłoska, jakoby naczelne nad armią belgi ską przyjąć chciał dowództwo, zupełnie bezzasadna. W wczorajszym D z i e n n i k u s p o rów czytamy: »Zdaje się, źe skoncentrowanie hollenderskiego i belgijskiego woiska nad granicą rząd łrancuzki spowodowało do użycia wszelkich stosownych środków, aby niedogodnościom z takiego położenia rzeczy powstającym zapobiedz. Dano rozkazy, aby wojsko, które Ministeryum zeszłej wiosny nad granicą północną było zgromadziło, liczące włącznie z jazdą i artyleryą 35 - 36,000 ludzi, w brygady połączono i należycie rozlokowano.« Słychać, źe Xiąźę Orleański naczelne dowództwo nad korpusem obserwacyjnym nad granicą belgijską obejmie a Generałowie Achard,

Aymar, Bugead i Lamy pod nim komenderować będą. Studenci paryscy podpisują w tej chwili adres do studentów belgijskich, w którym ich wzywają, ażeby nietykalności granic swoich do upadłego bronili.

Z dnia 24. Stycznia.

Głoszą, że i -wielu z celnieiszych urzędników pójdzie za przykładem Ministrów i do dymissyi się poda. Wczoraj w południe Marszałek Soult do Tuilleryów wezwany został i przez dwie godziny w gabinecie Króla zabawił. Pierwsza ta rozmowa żadnych nie wydała skutków. Król (wedle pogłoski) wezwał Marszałka,- aźeby się z HI. Mole i Panem Montalivet pod · względem utworzenia nowego gabinetu porozumiał. Wszakże Marszałek uroczyście miał oświadczyć, źe z żadnem z dawniejszych Ministrów w układy wejść nie chce. Gazety ministeryalne wiadomość tę za mylną poczytują twierdząc, że Marszałek Soult przeciwnie nazwisko Hrabiego Mole nasarnprzód wymienił wynurzając nadzieję, iź główni członkowie dawniejszego gabinetu do nowego będą mogli należeć. Zgromadzenie J aqueminota chce, jak się zdaje, w obecnemprzesileniu, przeważną grać rolę. Dzisiaj równie licznie się zgromadziło jak wczoraj i postanowiło, tworząc raz większość w Izbie, mianowani u szefów koalicyi Ministrami zapobiedz albo ich przynajmniej do pozostania -wiernymi wyrażonym przez większość zasadom przymusić Mający być zgromadzony nad granicą belgijską korpus obserwacyjny z 6 dywizyi składać się będzie. Xiąźę N emurski i Hr. Dejean każdy dowodzić będą dywizyą jazdy, Baron Dariule i Generał Daudenarde dywizyarni piechoty a Generałowie Favier i Blanquefort każdy jedną brygadą Giełda z d. 24. Stycznia. Kursa renty francuzkiej dzisiaj w górę poszły. Słychać, źe Pana Thiers dzisiaj do Króla wezwano i źe jutro nowe Ministeryum juź będzie utworzone. Dług czynny hiszpański bardzo był poszukiwany, kiedy możliwe wstąpienie Pana Thiers do gabinetu, po polityce którego względem Hiszpanii wiele dobrego się spodziewają, gorliwość spekulantów obudziło. - D o p i s. Po zamknięciu giełdy upowszechniła się pogłoska, iż Marszałek Soult utworzenia nowego gabinetu się podiął, porozumiawszy się z Królem pod względem zasad politycznych, jakich się trzymać zamyśla. Głoszą, źe M on i t o r jutrzejszy obwieści, iż urządzenie Gabinetu Marszałkowi Soult powierzono. Z Londynu, dnia 22. Stycznia.

Zgromadzenia przeciw prawom zbożowym stają się coraz liczniejszemi; w każdym kącie Królestwa takowe się odbywają a z powodu niezmierne; szybkości, z jaką się te poruszenia mnożą, rozumieją powszechnie, że żadne Ministerium na przyszłej sessyi zmianie tych praw oprzeć się nie zdoła. Petycya miasta Leeds przeciw tym prawom w ciągu 2ch dni 9000 podpisów uzyskała, więc rachując 16 godzin na dzień, prawie 300 co godzina. Między temi zgromadzeniami odznaczało się mianowicie w Stroud odbyte, na którem 1700 osób udział miało, lubo to tylko miało być przygotowaniem do większego zgromadzenia, później odbyć się mającego. Zapewniają, że sprawione po miastach fabrycznych przez prawa zbożowe wzburzenie ternu już wyrównywa,' które reformę parlamentową w latach 1831. i 1832. poprzedzało. Duch stronniczy zupełnie tu zapomniany i w [»taniu tern Forysowie, Whigowie i Radykaliści jednozgodnie działają. Ministeryalny K liry er nie daje wprawdzie jeszcze pewnego oświadczenia, że gabinet bil względem modyfikacji praw zbożowych w parlamencie wniesie, wynurza jednak nadzieję, że to uczyni, ile źe ustępując w tej mierze życzeniom n.rodu stanowisko swoje bardzoby wzmocnił. Niderlandy.

Z Amszterdamu, dnia 22. Stycznia.

Londyński korespondent amszterdamskiego Handelst ładu donosi temuż pod dn. 19. b. m.: »Hrabia Aebastiani jeszcze protokółu nie podpisał: nie wątpią jednak, że to za kilka dni nastąpi. Wnioski Hrabi Merodego przesłano z Paryża konferencyi londyńskiej, lecz Ludwik Filip wie bardzo dpbrze, że się konferencya do tego nie przychyli, i sądzą także powszechnie, że krok ten uczynił jedynie w tym zamiarze, aby Belgią przekonać, że ciągle jej interesu przestrzegli " Ii e I g i a.

Z Bruxelli, dn. 21. Stycznia.

Czytamy w Commerce Belge: »Zapewniają, że rząd nasz odebrał dziś rano ważną depeszę od konferencyi londyńskiej. Treść jej niewiadoma dotąd, ale powszechnie wnoszą, że jest stanowczego rodzaju. Z drugiej także strony zapewniają, ze z obawy, aby się obustronne wojska z powodu jakiego nieporozumienia z sobą nie starły, Posłowie mocarstw wpływających do konferencyi londyńskiej protokół podpisali, na mocy którego równie Belgią jak Holandyą zawiadomić maią, aby obie strony wojska swoje na trzy godzinyod obwodu twierdz cofnęły, które warowne zajmują stanowiska. Chwycono się zaś środka tego z obawy, aby niespodziane zdarzenie pokoju całej Europy nie zakłóciło." (Gaz. Kolon)-Z największym pospiechem dąży znaczna ilość wojska z głębi kraju ku granicy holenderskiej, skąd się napadu obawia;ą. Teraz dopiero można powiedzieć, źe wszystko wojenną przybiera postać. Wojny p r a g n i e tu tylko mała liczba osób pragnących zawichrzenia ogólnego i przewrócenia stosunków towarzyskich, przyczem Belgią tylko sobie za pozór wzięto. Zresztą nawet najgorliwsi przeciwnicy podziału kraju z obawą patrzą na zbliżającą się burzę. Panowie Metz, Ansemburg i Hoffschmjdt powrócili z Paryża i myślą Ministeryum przed Izbę zapozwać. Szczególniej zaś pytać się będą, co uczynił rząd do bronienia Limburga i Luxemburga. Jestto zaś nader delikatna materya; Status quo nie dozwala rządowi wysełać do tych prowincyi żadnej siły zbrojnej. Ministrowie do tego się niezawodnie odwoływać będą, że konfereneya jeszcze stanowczo o niczćm nie zawiadomiła. Sami Ministrowie różnego w tej mierze SĄ zdania: jedni są za ustąpieniem, drudzy za oporem. Król zdaje się zdanie ostatnich podzielać; ale żadnej nie ułega wątpliwości, źe żadnego nie pominie środka, aby tę sprawę w dobry załatwić sposób. - *ądzę, źe tutejszy komitet centralny do popierania dobrowolnego uzbrajania się podania swoje o sile zbrojnej, jaką w Luxemburskiem rozrządzać może, przesadza, a przynajmniej listy prywatne z owych okolic inaczej rzecz tę wystawiają. - Przesilenie handlowe postępuje w równi z uzbrojeniami wojennemi. Każdy chowa ile możności swoje pieniądze, a brak tychże, jeżeli mu wsześnie nie zaradzą, pociągnie za sobą bankructwo wielu mniejszych i większych domów handlowych. . Nieprzyjacielskie polityczne pobudki z strony zwolenników dawniejszego rządu zwiększają jeszcze nieszczęście. Z jakiej więc bądź strony na rzecz tę zapatrywać się będziemy, wyznaćmusiemy, źe stanowcza chwila jest przede drzwiami. Niemcy.

Z Frankfurtu n. M., d. 25. Stycznia.

Możemy teraz - jeżeli nie wszystkie oznaki łudzą - wkrótce stanowczych z Londynu pod względem spraw holendersko belgijskich -wiadomości oczekiwać. Zagraża wprawdzie plan Belgii ofiarowania wynagrodzenia pieniężnego za Luxemburg i Limburg, nową odwłoka w wykonaniu traktatu 24ch artykułów, ale niedorzeczność planu tego za nadto w oczy Wpadająca, jak ażeby można byio uwierzyć, źmie, nawet i w- tym razie, gdyby Prancya go popierać* miała. Niezawodną prawie, źe Prancya do wyroku innych wielkich mocarstw przystąpi, a tak wykonanie 24ch artykułów z nowe mi odmianami jednozgodnie zawyrokowane m zostanie. Belgia obawiając się tego ciągle się uzbraja, źe zaś te uzbrajar.'a do żadnego nie doprowadzą skutku, z pewnością prawie przewi dywać można .

Rozmaite wiadomości.

Z Poznania. - Podług wiadomości z departamentu bydgoskiego suche mrozy zasiewom oziminy bynajmniej nie zaszkodziły. - Śmiertelność między ludźmi była mała i stan zdrowia w ogólności zaspakajający; w samej Bydgoszczy zjawiły się źarnice, przy których kilkakrotnie dostrzeżono, źe się choroba ta u jednej i tej samej osoby ponawia. Nieszczęśliwe przypadki 8 ludzi w ciągu upłynionego miesiąca życia pozbawiły albo uszkodziły. l tak dn. 27 z. m. Assystent Registratury przy Sadzie Ziemsko-miejskim w Trzemesznie utracił życie spadłszy z konia. W Thurmiihle powiatu szubińskiego zapadła się przez dziedzica Radeckera nowo założona hamernia W chwili, gdy robotnicy zajmowali się urządzeniem tego budynku i zabiła robotnika Ebenere z Wiśniecka. 7 ludzi, którzy na wierzchu łaty przybijali, ocalali szczęśliwie prócz 171etniego chłopaka, który nogę złamał. - Jeden wiatrak, JO domów z 16 tylne mi zabudowaniami, 15 obór, 12 stodół, a między terni 5 napełnionych zbożem i jeden spichlerz stały się pastwą płomieni w czasie 16 pożarów. Siedmnasty zaś obrócił w perzynę trzy budowle przy hucie szklarmej w Uściu. Sprawców jednego ognia do sądu oddano. - Dziwią zaś najbardziej wkrótce po sobie następujące pożary w Pite, jako to d 23. Listopada, 26., 28. i 31. Grudnia, i domyśla<ą się, źe je z umysłu podłożono, tern bardziej, gdy się Ogień tylko w starych ukazywał zawsze budynkach. Magistrat pilski wyznaczył 25 tal. nagrody dla tego, ktoby podpalacza wyśledził. - Ceny znaczne zboża wynagrodziłyby obficie pracę rolnika, gdyby tylko zeszłe żniwo pomyślniej było wypadło; ale pszenica rzadko gdzie się obrodziła, a kartofle w wielu, miejscach gniją. Ze L w o w a, - Wydanego u Piotra PilJera umniczo-opisowego dzieła: »Galicyja w obiazach," wyszedł zeszyt IX. i zawiera wraz z opisem w polskim i niemieckim języku następujące obrazy: - l) Nowy targ, miasteczko w, obwodzie sądeckim; 2) Zwaliska zamku

Odrzykońskiego, w obw. jasielskim; 3) Góry Pieniny od wsi Szczawnicy, w o bw. sądeckim; 4) Nowy rynek w Urodach, w obw. złoczowskim. Trzy pierwsze rysował z natury Adam (-.orczyński, czwarty Auer. »Tygodnika rolniczo-przemysłowego« Ad.

Kasperowskiego wyszedł No. 3. i obejmuje: l) Jakie są powody braku pieniędzy w gospodarstwie i lakie środki zaradcze. 2) Bydło stepowe jest powodem do zarazy. 3) O karmieniu wołów. 4) O wyżywieniu krów i hodowaniu cieląt. 5) N owy sposób zacierania zboża z kartofli (dokończenie). 6) Rum z Jamaiki. 7) Sposób patentowy zdejmowania sierści z skór. 8) Zdanie Xi<;cia Raguzy o gonitwach konnych.

-jjf Jako zaślubieni polecają się -)£.

4f Dr. Oettinger -)f ifc E t t e z S c h i f f ó w o e t t i n g er. 1\ ;1t tit Sf$ S \f ;&T ?J J t l. ?l« *ifx* ) <14<llA Niżej podpisany, będąc umocowany do wydzierżawienia dóbr, o kilka mil od doznania odległych, od S w Jana I. b., wzywa chęć dzierżawienia mających by zechcieli zgłosić się u niego, czem spieszniej. (iregor, Kornmissarz Spra wiedliwości.

Śwież) cłi USTRZYbdziesiąty transport otrzymał handel sypniewskiego w Poznaniuj »

Kurs papierów i pieniędzy giełdy Berlińskiei.

S N apI. k uran t toDnia 29. Stycznia 1839. pa prC. papI - g toramI wIzna

Obligi długu państwa . 4 10IJ IOJf Vf. ang. obligacye 1830. 4 10 l' Obligi piemiow handlu morsk 70 69} Obligi Kurmarchii z bież. ku« 4 i ttij loti Obligi tymtz. jNoweJ Marchii dt 4 1014 Berlińskie obligacye miejskie 4 103$ Królewieckie dit» 4 Elblągskie dito Gdańskie dilo w T. 48 Zachodnio - Pr. listy zastawne IJ 1 00» 100i Lislvzast. \JI . X. Poznańskiego 4 104,t W s' hodnio - Pr. tisty zastawne 4 101 Pomorskie dito 101 Kur- i rSowomarch. dito 1 O 2 ,,H Szlaskie dito i Mi ObI.zaległ, kap. i prC. Kur-»No wej - Marchii 93 Złoto al marco , 21ul 2141 Nowe dukaty.

Frydrychsdory , m 13 Inne monety złote po 5 talarów Y.Y Discoi U o Ul, I 13 3

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1839.02.01 Nr27 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry