a ZE T A

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1839.07.05 Nr154

Wielkiego

Xię&twa POZIANSKIEGO.

Nakładem Drukami Nathłornej IV, Delcerai Spółki. - Redaktor: Jl, WannoW8hl.

J\i 1 54«

W Piątek dnia 5. Lipca,

18 3 » .

Wiadomości krajowe, z Berlina, dnia 2. Lipca. N. Pan Xieciu Fryderykowi Antoniemu H o h e n z o 11 e r n - H e c h i n g e n, Cesarsko-Aus tryackiemu Generał-Majorowi, order Orła czerwonego 1. ki. dać raczył. J. K. W. Xiąźę ISastępca tronu powrócił tu z prowincyi Westfalii i Nadreńskiej. JO. Xiczna Lignicka udała się do wód morskich w JrJaringsdorf, Z dnia 3. Lipca.

Wyjechał: JVV. Generał piechoty, Gubernator Berlina i Prezes Rady stanu, Baron Miiffling, do Erfurts.

Szambelan, Radzca legaeyi i Sprawujący interessa przy dworze królewsko-belgijskim, Hr. S e ckendorff, do Berlina.

Wiadomości zagraniczne» Francya.

z Paryża, dnia 25. Czerwca. Dzisiaj rano widziano znaczną liczbę palrulów W okolicach Conciergerie. Przeprowadzenie więźniów do więzienia Luxemburg, Wedle pogłoski, dzisiaj wieczorem nastąpi.

Jedna z gazet tutejszych donosi" źe stosownie do listów z Londynu, August Blanqui tamże przybył. Słychać tez, że Hr. Sebastiani przez depeszę sekretarza poselstwa swego o tern zawiadomiony został. Czytamy w Mo ni te ur parrsien: »Wedle pewnej gazety porannej, administracya opery wczoraj wieczorem zawiadomioną została, źe teatr ten w nocy chcą zapalić i pośród zamieszania, podczas kiedyby uwaga władz na ten punkt była zwrócona, na ratusz z znaczną siłą uderzyć. Wiadomość ta szczęściem bezzasadna. Pogłoska o takowych projektach krążyła wprawdzie od dwuch dni w stolicy; wszakże dochodząc źródła przekonano się, źe żadnej nic ma podstawy.« Moniteur Parisien pisze: »RaportazAfexandryi z d. 5. Czerwca donoszą o rozpoczęciu kroków nieprzyjacielskich. Kilka wiosek Syryjskich w okolicach Ain- Tabu wojsko ottomańskie zajęło. W skutek ruchu tego Ibrahim Rasza armią swoje pod Ain- Tab i Aleppo skoncentrował. Wyprawił oficera do Haf1Za Baszy, aby od niego otrzymać wyjaśnienia pod względem dalszego pochodu woj«k Sułtariskich. " Z portu Tuloriskiego dnia 23. b. m. i w poprzedzających dniach znowu kitka okrętów wojennych do Lewantu popłynęło. Około naprawy i uzbrojenia reszty okrętów, prze» wanckiej, gorliwie pracują. .. Z dnia 26. Czerwca.

Univers religie HX zawiera następującą wiadomość: «Zapewniają, źe Ministeryum wojsko w Tulonie koncentruje, mogące być na pierwsze skinienie zaambarkowanem. Stanęło tam już 7000 ludzi.« p r e s s e wyraża: »Zawikłanie spraw zewnętrznych czyni wstąpienie rzeczywistego Ministra spraw zagranicznych do Ministeryum nieodbirie potrzebnem. Zdaje się, że mianowanie Xiecia Broglie niezawodne, a Ministeryum dla uzupełnienia swego, końca scssyi się nie doczeka, aby, jeżeliby potrzeba tego wymagała, z czynami wystąpić« - Zgodnie z tern donosi inna tutejsza gazeta: »Xiąźę Broglie z Coppet tu przybył. To niespodziane przybycie zdziwiło podobno przyjaciół jego, którzy na to nie byli przygotowani. Powiedziano im, źe Xiąźę dla tego tylko do Paryia zjechał, aby podczas processu obwałowanych majowych miejsce swoje między sędziami zająć. « Dzisiaj o lej z południa obźałowanych majowych z Conciergerie do więzienia Luxembourga sprowadzono. Przesiedlenie to nastąpiło pod dozorem Pana Olivier Dufresne, Generalnego Inspektora więzień. Pojazdy, w których obźałowani się znajdowali, eskortowane były przez 25 gwardzistów municypalnych pod dowództwem oficera. Nic nie zakłóciło porządku tego orszaku. Obźałuwany Barbes okazuje ciągle wielką oziembłość.

Martin Bernard bardzo smutny.

Pewna gazeta tutejsza niby to z dobrego źródła donosi, źe ani jeden z 300 obźałowanych, w Conciergerie osadzonych, przed Sądem przysięgłych nie stanie. Skoro pierwszy z 18 osób złożony oddział będzie osądzony, drugi podobny nastąpi, a tak dalej pójdzie, aź na wszystkich wyrok zapadnie. Toulonnais zawiera pismo z Oranu z d.

13 Czerwca treści następującej: «Arabowie z głębi kraJU przybywający zapewniają, źe Abdel Kader obóz swój dalej na zachód przeniósł i źe między nim a Marszałkiem Valee najlepsze panuje porozumienie; tego roku więc do wojny zapewne nie przyjdzie.« Anglia.

Z Londynu, dnia 25. Czerwca.

N a posiedzeniu wczorajszćm Izby Niższej toczyły się obrady względem 30000 funt. szt. zasiłku, którego ministrowie w celu przyprowadzenia do skutku planu swego naukowego żądali. Gdy przyszło do przegłosowania, było 275 głosów z a a 273 głosów przeciw wnioskowi Ministrów, tak dalece, że żądaną zapomdźkę tylko małą większością d w u c h g ł o s ó w u c h wal o n o . Mimo tej szczupłej większości nalegają gazety Whigowskie na Ministeryum, aby przy sterze rządów pozostało. Zwracają uwagę Lorda Melbourne, iżby było zdradą z jego strony przeciw Monarchini i ojczyźnie, gdyby urząd swój inaczej jak tylko w ostatecznej konieczności złożył. Ale konieczność ta - zdaniem tych gazet - jeszcze nie nastąpiła, kiedy tylko religijna intolerancya, duch stronnictw i umyślne zaślepienie wypadek takowy - t. j. tak szczupłą większość - wywołały. N a wielu miejscach kraju znowu kartyści głowę podnoszą. Adres Kartystów brighlońskich, w którym Królową o usunięcie teraźniejszych upraszają Ministrów, sam Lord John Riissel wręczył i w skutek tego urzędnika parafialnego tamże zawiadomił, źe N. Pani lojalny ten i uniżony adres bardzo mile przyjęła. Gazety tutejsze przepełnione są doniesieniami o szkodach zrządzonych w różnych stronach kraju przez grzmoty. Z K a n a d y dochodzą wiadomości aż do końca Maja. Gromadę maroderów , którzy nad granicą domy zapalali i łupili, ujęto i do Montrealu odprowadzono. Uzbrojeni oni byli w noże i broń palną, a między nimi znajdował się człowiek jeden, którego na rozkaz Lorda Durhama do Bermudy wysłano. Sir George Arthur był w drodze do Brockville, w celu dowiedzenia się gruntowniej o zabraniu północno-amerykańskiego skunera przez milicyą kanadyjską. Wielki sąd przysięgłych w obwodzie Newcastle w wyższe; Kanadzie uznał znajomy raport Lorda Durhama za szkodliwy dla dobra publicznego. Znaczną liczbę uchwytanych w czasie ostatnich zaburzeń w Windsorze buntowników miano z Quebeku do Nowej południowej Walii wyprawić. - Dzienniki kanadyjskie mocno się uskarżają, i takowe zażalenia także dzienniki Stanów Zjednoczonych podzielają, nad systematem śpiegostwa, którego się osobna rada Gubernatora w niższej Kanadzie względem cudzoziemców, prowin - cyą zwiedzających, dopuszcza, i który nie tylko jest z osobistą pojączony urazą i udręczeniem, ale nadto w samem wykonywaniu mocno przekręcany bywa. Podług najnowszych wiadomości z Haw a n n y ma między temecznymi krajowcami wielkie nieukontentowanie panować. Są oni podobno mocno oburzeni na europejskich Hiszpanów, a rozboje i podpalania należą tam podobno do bardzo powszednich zdarzeń. Z dnia 26. Czerwca.

O stanie spraw Wschodu Morning-ChronicIe, gazeta w artykułach o sprawach za obszerny zamieściła artykuł, którego tu skróconą podajemy osnowę. Zdaniem gazety tej, na przypadek wojny na "Wschodzie, Sultan Mahmud niezawodnie ulegnie, Mehmed Ali zwycięży a tak Sułtana zniewoli, żeby się zupełnie w objęcia Rossy i rzucił. Tak tedy łatwoby nastąpić mogło, źe zatrwożona Europa flottę rossyjską na Bosforze a flimią rosS)jską w Konstantynopolu ujrzy. Zęby więc temu, tak groźnemu wypadkowi zapobiedz, powinnością innych mocarstw sprawy wschodnie w zgodny sposób załatwić. Ponieważ zaś dopóki Mehmed Ali w posiadaniu Syryi, o stałym pokoju ani myśleć, trzeba więc koniecznie takim sposobem sprzeczne interessa pogodzić, iżby Mehmeda Alego spowodowano do odstąpienia Syryi, za to zaś wyrobiono dlań u Forty uznanie prawa dziedziczności dla rodziny lego w Egipcie. Zaszedł nowy wypadek, dowodzący jasno nieporozumienia między Królową a Torysami. Wiadomo źe Królowa Jćjmść wielką przyjaciółką sztuki jeżdżenia na koniu, przeto też parlament 70,000 funt. szt. na założenie królewskiej ujeżdżalni przeznaczył. Przy ostatnich wyścigach konnych w Ascott słyszano w chwili ukazania się Królowej gwizdanie i sykanie i niosła pogłoska, źe te nieprzyzwoite brzmienia od dwóch dam Torysowskich, Xiąźny Montrose i Lady Sarah lngestrie, pochodziły. Te zaś głośno oświadczyły, źe to potwarzą i zwaliły winę całą na damę Whigowską, Lady Lichtfield. Zdawało się, że się na tern wszystko skończy, ale na ostatnim balu w liuckinghamhouse spostrzegły owe dwie damy, że Królowa od nich widocznie stroniła. Xięźna Montrose żądała więc posłuchania u Królowej, ale po dwugodzinnem nadaremnćm czekaniu, oświadczył jej W. Szambelan, Hr. Uxbrigde, iż posłuchania uzyskać nie może, kiedy tylko Parowie i Parowe do tego zaszczytu prawo sobie rościć mogą. Xiąźę Montrose ihce więc w sprawie tej wprost z Lordem Melbourne korrespondencyę rozpocząć. A Hr. Pozzo di Borgo wczoraj z całą rodziną swoją do Paryża odjechał. Pan Kisselew zawiaduje tymczasowo urzędem posła. Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 18. Czerwca.

Rząd rozkazał znieść stan oblęźniczy Kadyxu. Tym krokiem chcą wpływać na obiorców i skłonić ich do obrania osób umiarkowanego stronnictwa W czasie oblegania Montatbanu (który, jak wiadomo, wojsko Królowej opuściło) odznaczyła się młoda, 22 lat ucząca panienka, MaryaCirugeja, bohaterską odwagą. Uzbrojona W fuzyą przez kilka dni ciągle do nieprzyjaciela dawała ognia i wtedy dopiero wyłom opuściła, gdy jej już sił zabrakło i gorączki dostała. Komendant cytadelli rozkazał jej robić honory należne oficerowi i sierżant z 4 ludźmi zanieśli ją do lazaretu dla kobiet. Mają nadzieję, źe zdrowie odzyska. Niderlandy.

Z V aels, dnia 22. Czerwca.

(Gaz. ahwizgrańska.) - Dzisiaj rano 25 huzarów hollenderskich z porucznikiem i doboszem weszło do miasta naszego, aby je, stosownie do traktatu zająć. Niezwłocznie po ich przybyciu wszystkie znaki belgijskie oddalono, strażnice, słupy i rogatki innym kolorem pomalowano, aby trzy barwy belgijskie holłenderskim ustąpiły. W południe delegowany W tej mierze Król. Kommissarz z Mastrychtu tu przybył, kazał na ratuszu burmistrzowi i ławnikom wykonywać przysięgę wierności Królowi Wilhelmowi i ogłosił proklamacyę, w której przepisy sądowe, celne i t, p. oraz powszechną amnestyę obwieścił. Okkupacya ta bez najmniejszego zakłócenia spokojności się odbyła. Belgia.

Z B rux e 11 i, dn. 24. Czerwca.

Gazety tutejsze donoszą, źe Generał Skrzynecki usługi swoje Wicekrólowi egipskiemu ofiarował; jeżeliby ten ich przyjąć nie chciał, czego się z pewnych przyczyn spodziewać można, Generał summ; wynagrodzeniajednorazową, ofiarowaną mu przez rząd belgijski przyjmie i do Ameryki się wyniesie, Austrya.

Z W i e d n i a, d. 25. C z e rw c a, W -wczorajszym moim liście dołączyłem WćPanu lisi handlowy z Konstantynopola z d, 12. b. m., obejmujący doniesienie o pozbawieniu Mehmeda Alego i Ibrahima Baszy p-rzez Sułtana piastowanych przez nich dotąd godności. Dodałem jednak, źe wiadomość ta potwierdzenia potrzebuje. Później widziałem jeszcze kilka innych listów z stolicy państwa tureckiego, które o tern nic nie wspominają, ale jednak zapewniają, źe hatyszeryf w tej mierze podobnej treści niezadługo wydany będzie. Jeden z owych listów obejmuje następujące, z pewnego źródła poehodzące wiado m o śc i: »Z K o n s t a n t y n o p o l a d. 12. C ze rwca. Bliski wybuch wojny żadnej nie ulega wątpliwości. Sułtan postanowił na Egipcyan uderzyć i los państwa »wego orężowi powierzyć. Dnia 8. i 9. flota turecka wypłynęła; po krótkim pobycie w cieśninie dardanelskiej, gdzie amunicyą i ludzi z sobą zabierze, uda ona z 9 okrętów urnowych o 74 do 96 dział; dalej z 11 fregat o 54 - 60 dział; 2 korwet, 3 brygów, 2 skunerów i 2 okrętów parowych, a tak ogółem z 29 większych i mniejszych statków. Naczelne dowództwo nad ta. flotą ma Wielki Admirał Achmed Fewzi Basza, i przydano mu MuszynaEfendego, dotychczasowego Sekretarza przy najwyższej Radzie wojennej W charakterze Radzcy Stanu w wydziale marynarki. W dniu odpłynienia udał sie Sułtan na pokład okrętu admiralskiego i dopiero po opuszczeniu przez tenże wysokości St. Stefano do stolicy wrócił. - Haliz Basza, Naczelny Wódz stojącego dotąd w okolicy Malatyi wojska, mianowany został Szark Seriaskiery czyli Głównodowodzącym armii -wschodniej. Mehmed Ali Bej, jeden z Sekretarzy gabinetowych Sułtana popłynie jutro na pokładzie okrętu parowego »łlambuł« do bamsunu, a polem uda się przez Malatyą do Hahza Baszy, gdzie mu wyniesienie jego oznajmi i niszan w brylantach wręczy. Prócz tego wielu jeszcze członków armii na wyższe posunięto stopnie. - Dotychczasowy Ferik (Generał dywizyi) Said Basza został Muszyrem albo Baszą o trzech buńczukach, a Mitiriai (Generał Major) Mustafa Basza Ferikiem warmii Hafiza Baszy. Ferik Efendi, członek rady państwa, otrzy mał miejsce Harbiego Mustenharego, czylI Badzcy wojennego. Z Trapezuntu donoszą, że Osman Basza otrzymał rozkaz do zebrania 16 000 nieregularnego wojska i odprowadzeni tychże do armii Haf1Za Baszy. Z Bitoglii idzie tamże 6000 ludzi. Wszędzie wybierają rekrutów, zajmują się czynnie uzbrojeniami wojennemi i używają wszystkich zasobów państwa, aby większą nierównie wystawić siłę zbrojną, aniżeli ją Egipt stawić może. - Z Bagdatu donoszą, że Kurszyd Basza posuwa się kuBassorze; niektórzy nawet twierdzą, że ten egipski wódz już się stał panem tego ważego i bogatego miasta handlowego. Jakkolwiek bądź, tyle jednak pewna, że ruch Kurszyda Dywan za dostateczną przyczynę do rozpoczęcia kroków nieprzyjacielskich poczytuje i niezwłocznie kroki nieprzyjacielskie. w Syryi rozpocząć zamyśla. Podług ostatnIch wiadomości z Tauru zdaje się, jakoby Szach perski miał istotnie nieprzyjacielskie zamiary przeciw Porcie na celu, W SuItaniehu, na pół drogi między Teheranem a Taurem już znaczne zastępy wojsk zgromadzono (o czem także już wczoraj podług «Journal de Smyrne« donosiliśmy), i chociaż dwór teherański jeszcze zamiaru swego nie objawił, nie wątpią przecież że się Szach perski potajemnie z Meh, .

medem Alim porozumiał. - Przybyyyający

SE

z Odessy żeglarze powiadają o wielkich uzbrajaniach w Sebastopolu i innych portach rossyjskich nad morzem Czarnem; także niedawno temu 15,000 świeżego wojska na wybrzeżu czerkieskiem wylądować miało. Niepokojące wieści o zdrowiu Sułtana ustały.

J. SułtańskaMość pokazuje się codziennie konno i zdaje się, że nie tyle jest słaby, jak powiadano. " Arcysiążę Albrecht, syn Arcyxiccia Karola, wybiera się w podróż do Petersburga, o której już gazety zagraniczne często wspominały. Aalwyższy kierunek podróż olecono Xieci.u Karolowi LiechtensteinowI, jednemu z najceJniejszych generałów armii austryackiej i bliżej zaznajomionemu z Cesarzem rossyjskim. Prócz tego towarzyszyć będą młodemu Arcyxicciu Generał- Major Peret, Major HI. briinne i Kapitan Baron Wernhard. Arcyxiąźę przez Drezno i Berlin do Petersburga się uda, skąd z Cesarzem i rodziną cesarską na wielkie zjedzie popisy woj sk, które pod Borodino się odprawią. N a owych bowiem polach wiekopomnej sławy Bossyi wobec 200,000 wojska odprawi się uroczystość poświęcenia pomnika na pamiątkę bitwy z nieprzyjacielem w 1512. r, która Rossyą od Wroga oswobodziła. Gazety niektóre domyślają się, że skoncentrowanie tak ogromnych sil może inne jeszcze ma powody prócz wspomnianej uroczystości. - Z Borodino Arcyxiążę zwiedzi Moskwę a potem do Wiednia powróci. Jest też domysł, że podróż jego w styczności z zamiarem kojarzenia związków ślubnych między nim i W. Xiężniczką Olgą, córką N. Cesarza rossyjskiego.

Galicya.

Z L w o w a, dnia 2<). Czerwca, W dobrach swych Horożonaćh, cyrkule Samborskim, umarł Antoni Hrabia Dulski, dziedzic bzarawki i t. d. na Podolu rossyjskiem.

W e gry.

Następuiąca jest treść danych przez JCK.

Apostolską Mość na posiedzeniu z dnia 6. m. b.

królewskich propoz. ycyj, zawierających przedmioty na teraźniejszym Sejmie węgierskim traktować się mające: »W imię JCK. Apostolskiej Mości naszego najłaskawszego Pana podaje się miłościwie do wiedzy najdostojniejszego Arcyksięcia, najprzewielebniejszyeb, przewielebnych, zacnych, wie m.0żnych, wysoce- urodzonych, jako też SWIatłych i oględnych najjaśniejszego królestwa Węgierskiego i połączonych z nićm prowincyj prześwietnych S tanów, które bądź osobiście, bądź przez deputowanych swoich imieniem swych pryncypałów, zgromadziły się na powszechny Sejm: ze najjaśnieiszy Pan skutkiem nieustającej troskliwości Swojej o wypełnianie Swych monarchicznycłi obowiązków, zarazem na mocy 12go artykułu ostatniego Sejmu, który rozporządza {wcielenie dawniej do Siedmiogrodu przyłączonych części królestwa Węgierskiego, takowym ich dawne prawo miejsca i głosu na Sejmie przywraca i na tenże je wezwać nakazuje, przesłał najmiłościwsze pisma zwołujące (Regalia) óo komitatów Kraseńskiego, Szolnockiego i Zarandzkiego, które i przed oderwaniem się swojem miały miejsce i ,głos na Sejmie. W tychże Regaliach Najjaś. -Pan wszystkim zwołanym Stanom Państwa w ogólności, oznajmił z rzetelnością Swojego miłościwego serca, tak sumienność Swoje w wypełnianiu ustaw, jakoteż owę pieczołowitość, którą mianowicie utrzymaniu węgierskich pułków w ich sile poświęca, a któreto pułki przez śmierć, wiek, choroby i ciężar nieprzerwanej służby do tyla uszczuplały, iż bez dzielnej pomocy swym prawnym zamiarom tern mniej mogłyby odpowiadać, ileże świętość ustaw i publiczne przyrzeczenie nakazują, ażeby wojsko to w skutek lOgo artykułu z I. 1830, po upływie łat dziesięciu niezwłocznie rozpuszczonym zostało, (idy więc do zamiaru tego .werbunki Są niedostateczne, przeto N. Pan żąda najprzód i mianowicie, ażeby Stany Państwa wzięły to pod rozwagę, że poczęści w skutek tej szczególnej troskliwości Jego królewskiego umysłu i by odziedziczoną sławę i siłę heroiczną pułków węgierskich na wszelkie przypadki utrzymać I przez zapomogę w rekrutach zachować, zwołanemi zostały przez Monarchę, który równic jak On miłość do pokoju głęboko w sercu Swojem chował, ale przy tern niczego usilniej nie pragnął, jak po użytych do jego utrzymania środkach módz nieprzerwanie iść za popędem Swojego serca, dla poparcia powszechnej pomyślności. Drugiego przedmiotu obrad nastręczy Stanom Państwa 2gi artykuł uplynionego Sejmu, któregę rozporządzeniem operat deputacyi państwa, wysłanej do wynurzenia zdania swojego o sposobie najwięcej zamiarowi odpowiedniego i najsłuszniejszego podejmowania i zakwaterowania załogą sto.ącego i przechodo. wego wolska, jakoteż o pytaniach z temi przedmiotami w związku będących, ma być Sejmowi przedłożonym, a przeto pod rozwagę wziętym. - Po t r z e c i e; Ponieważ do znaczniejszych Ahandlowych' i dróg komunikacyjnych Dunaj liczyć należy; ten -więc ażeby odpowiedział swernufnaturalnemu przeznaczeniu i ażeby odwróconemi być mogły nieszczęściajego tak częstych, szczególnie roku 1838. tak zgubnych wylewów, potrzebuje regulacyi, co wszakże tylko z wielkiemi kosztami i z wielkieni natężeniem sił, a usunięcie przeszkód żeglugi tylko ostrzejszemi ustawami stać się może; niech więc Stany Państwa po ściślejszej rozwadze tego przedmiotu powszechnej pomyślności, środki mające być na cel ten użytemi, które w potrzebie i na inne splawne rzeki kraju rozciągnąć należy, według skazówki istnących ustaw jeszcze w ciągu niniejszego Sejmu Najjaśniejszemu Cesarzowi Jmci przedłożyć raczą. - JCKMość mając zupełne zaufanie, że Stany Państwa obradując nad temi przedmiotami użyją ws-zelkiej z dojrzałością obrad zgodnej oszczędności czasu, której także duch praw wymaga, rozkazuje przytćm zapewnić takowe, że tak pod względem w ciągu przeszłego Sejmu przedłożonych dolegliwości kraju i postulatów, potrzebujących dalszego rozpoznania, jakoteż owycłi, które na tym bejrnie przedłożonemi być mogą, JCK. Mość wyda łaskawe rezolucyje i stosownie do Swego miłościwego sposobu myślenia sprawiedliwym żądaniom odpowie. Zresztą JCK» Mość potwierdza najmiłościwiej Stanom Państwa Swoje c. K. łaskę. Przez JCK. Apostolską Mość. Preszburg, dnia 4. Czerwca 1839. Jerzy de Bartal m. p.« T u r c y a.

D Konstantynopola, d, 6. Czerwca, (Journal cle Smyrne) - Flota turecka ciągle jeszcze stoi na kotwicy w Bosforze i czynnie się zajmują przygotowaniami do wyprawienia jej na otwarte morze. W Arsenale tylko jeden pozostanie okręt. Wnoszą, źe pierwszy oddziai floty pod rozkazami Riata Beja uda się pod żagle, skoro tylko wiatr będzie pomyślny« Plota zresztą w każdym względzie w dobrym jest stanie, Ludzie okrętowi ciągle się ćwiczy w najtrudniejszych obrotach i to z taką dokładnością, żeby się i naj starsi majtkowie tego nie powstydzili. Postrzegacz Austryacki, potwierdzając podane już z dnia 12. m. b, wiadomości z Konstantynopola, pod względem wypłynięcia fiotty tureckiej uważa, co następuje: «Jakkolwiek wszyscy na wypadek ten byli przygotowani, sprawił on jednak w powszechności wielkie wrażenie, kiedy -wszelkie wątpliwości pod względem zamiarów Sułtana oddala, K lotta ma się przy DardanelIach zatrzymać, aby tam zabrać zapasy żywności i wzmocnienia wojska, mające na brzegach Syryi wylądować. Postanowienie Porty, aby na Egipcyan uderzyć, po ostatnich wiadomościach z Bassory o postępach armii Egipskiej pod Churszydem Baszą przeciw miastu oświadcza to teź bez ogródki posłom wielkich mocarstw, dodając, źe Porta za dni kilka, kiedy wszystko juź będzie zdecydowanym, powody postępowania swego w nocie do reprezentantów wielkich mocarstw wyłuszczy."

Egipt.

Z Alexandryi, dnia 6. Czerwca.

(Gaz. fiancuzka.) - Kroki nieprzyjacielskie na widowni wojny rozpoczęły się. Onegdaj Wicekról generalnych konsulów Anglii, Hossy i, Francyi i Austryi do siebie wezwał, aby im nadesłanego przez Ibrahima* Baszę pisma udzielić, w którem tenże donosi, źe Haf1Z Basza kilka wsi zajął i tylko o 6 godzin od góry Tab oddalony. To zgwałcenie terrytoryum i napad na pikiet egipski przez jazdę turecką oczewiście początkiem wojny; Basza więc zasięgał rady konsulów i pokazał im instrukcye, które synowi swemu przesłać zamyślał i które tej były treści: Ibrahim ustąpiwszy z kilku wsi, aby między sobą i armią turecką wolną zostawić przestrzeń, miał następnie od Hanza Baszy żądać wyjaśnienia postępowania jego; jeżeliby zaś Turcy wsie zajęte zatrzymać mieli, powinienby kroki te uwaźać za wypowiedzenie wojny i gwałt gwałtem odpierać. - Konferencyę tę -wzięto do protokułu a każdy konsul egzemplarz tejże do resp. rządu swego odesłał. - Dzisiaj po południu statek parowy egipski z Alexandrette depesze od Ibrahima Baszy przywiózł, datowane z Aleppo z dn. 29. m. z., stosownie do których Turcy tylko o 3 godziny od Antab stoją, więc od chwili wyprawienia ostatnich wiadomości znowu o 3 godz. naprzód się posunęli. Ilaliz Basza wydał proklamacyę do Syryjczyków, wzywając ich do buntu i kazał między nich broń i amunicyę rozdzielić. Juź 10 do 12 wsi oręż przeciw Ibrahimowi podniosło, lbrahi Basza dodaje, źe nie mogąc teraz dalszych oczekiwać rozkazów, aby szerzeniu się powstania aź do Aleppo zapobiedz, natychmiast z 7 pułkami jazdy i 140 działami do Tel'schair wyruszy, gdzie Soliman Basza z nim się połączys y r y a. Z A l e p p o, dnia 21. Maja.

(Journal de Smyrne.) - Cała armia egipska obecnie tu zgromadzona, Ibrahim Basza założył tu swoje główną kwaterę i zdaje się, źe się ztąd nie oddali. Armia turecka z swej strony nie postąpiło dalej a stanowisko jej nad Eufratem bynajmniej nie jest nieprzyjacielskie.

Żadna bitwa; żadna utarczka nie zaszła, i Wszystkie w Syryi równie jak \y Egipcie w tejmierze krążące pogłoski wcale bezzasadne. Rozumieją tu powszechnie, źe Ibrahim Basza do rozkazu ojca swego, aby kroków nieprzyjacielskich nie rozpoczynał, lecz czekał, dopóki go nie zaczepią, pozornie przynajmniej się zastosuje, ale przy tern potajemnie wszelkich użyje zabiegów, aby walkę wywołać. Zresztą czekają tu z niecierpliwością wypadku pierwszej bitwy i życzą, zęby pomyślnie dla Sułtana wypadła.

Rozmaite wiadomości.

Wyścigi konne.

linia 3. Lipcu *ra»ta o gottvinie 8meJ. JW. Generał Wedell podjął się sprawowania urzędu sędziego. Biegi łowcze (steeple chasz). Mila niemiecka, Metę wytyka Dyrekcya towarzystwa. Panowie ladą, lecz powinni być członkami towarzystwa. Konie wszystkich krajów. Bea normalnego obciążenia. Kto się zgłosił, obowięzuje się do 2ch frdr. stawki, pod przepadkiem, Zwycięzca dostaje stawki i od towarzystwa jako dank poczesny, siodło i rząd z przyborem. Zgłosili się: 1) Pan Dąbrowski, ogier kasztanowaty Dederan. 2) Pan Wilamowicz, klacz gniada Izydora, jeźdźcem Pan Wedell, porucznik Igo pułku kirassyerów (zwycięzca). 3) Pan Rotmistrz Randow, klacz gniada Anna. 4} Pan Porucznik Frankenberg I., kasztanka Walpy. Wybrana na tę gonitwę linia biorąc początek z przed trybuny, ciągnęła się w południowo - wschodnim kierunku między Dębina, i Wartą, a przebiegłszy Dębinę w różnych zakrętach, skierowała się ku zachodowi przez strzelnicę wojskową w lesie, którą trzy ciągnące się jeden za drugim rowy strzelnicze 10 do 12 stóp szerokie przerzynają; tu stąd idąc w północnym kierunku w otwarte pole, zwróciła się na zachód przez wzgórek, na którego wierzchu w północnym kierunku był wąwóz do przebycia, a teraz snując się w tym samym kierunku przez pochyłość góry aź na równinę przy cegielni, skręciła się na wschód ku szlakowi wyścigowemu i skończyła swój bieg przed trybuną. Zawady, z których pierwszą były umyślnie przed trybuną zrobione krze, za któremi w małej odległości dwa rowy z sztuczne mi płotami, nie były wprawdzie tak wielkie, natomiast głębokie rowy i płoty na wąskiej grobli w Dębinie, szczególniej zaś bardzo nierówny tamże grunt, niepospolite stawiały przeszkody. Puszczono się W zawód razemj pierwsza zawada została niemal ców przezwyciężone. Anna była na czele, tuz za nią inne; najbliższe rowy i zarosłe zostały bez trudności przebyte; na skręcie ku wzgórkowi padła Walpy i przez to znacznie się spóźniła, Jubo jeździec szybko jej znów dosiadł. Anna ciągle na przodzie, - za nią Izydora iDederan, a za niemi Walpy, -r-przebyła wąwóz krótkim czwałem; dostawszy się na równinę szła gonitwa ostrzej, a konie w tym samym zostały porządku. Przez nasfępujące rowy wszystkie konie dobrze sadziły; u przedostatniego rowu padł Dederan, a chociaż jeździec wsiadł nań w oka mgnieniu, nie mógł wszelako juz obu przeciwników doLiedz. Na ostatniej rótynej przestrzeni Izydora niebawem wyprzedziła Annę, dotąd przodującą i odniosła zwycięztwo w 15 minutach 7 sekundach. Te pierwsze wyścigi konne zaprowadzone i w tutejszej prowincyi, aby za ich pomocą przyłożyć się szczególniej do ulepszenia chowu koni, uważać można za zupełnie oczekiwaniom odpowiadające. Takiego też skutku najusilniejsze starania posiedzicieti dóbr ziemskich tutejszej prowincyi o konie szlachetniejszej rasy, spodziewać się kazały. Powątpiewać nie można, że jak gdzie indziej tak i u nas podobne publiczne popisy coraz bardziej przekonywać będą o wielkich korzyściach, do których konie takie upoważniają, i że wpływ uzyskanych w ten sposób doświadczeń na ich wychów, a tern samem pośrednio na rasę krajową coraz skuteczniejszym objawiać się będzie. JVjj.slmn4t su >ier*nt tln. 3. Ktipca, Wystawa odbyła się dziś przed południem na placu działowym w miejscu na ten cel urządzonem. Lubo liczba zwierząt na wystawę sprowadzonych nie była zbyt wielką, przecież zgromadzona licznie publiczność niepłonną czyni nadzieję znaczniejszego w przyszłości spółzawodu i pomyślnego z wystawy zwierząt skutku. U rząd Sędziów do rozdawania nagród za zwierzęta sprawowali: JJ. W W. Szef Prezydent Frankenberg, Referendarz Stanu Morawski i Radzca Ziemstwa Gustaw Potworowski.

Wedle postanowień następujące rozdano nagrody: Panu Lipskiemu na Niewierzu za najlepszego barana przyznano . 100 tal. Temuż za najlepszą maciorkę 50 tal.

Panu Xaweremu Bojanowskiemu na Zakrzewie za najlepszego stadnika 60 tal. Panu Drwęskiemu na Baborówko za najlepsze cielę. .20 tal.

Panu dzierżawcy Hildebrand z Daków za naj cięższego skopu karalnego (ważył 143 funt.) . . . . . . . . 10 tal.

Temuż za naj cięższego wieprza (ważącego 41 cetn.). .30 tal.

Gospodarzowi Hoeth w Donatowicach pow. Kościańskiego za ogiera drugą nagrodę. . . . .30 tal. Gospodarzowi Lewandowskiemu w Oborze pow. Gnieźnieńskiego za najlepszeg o dwuletniego źrebca . .. 4 O tal. Na szczególną wdzięczność z strony Dyrek-cyi zasłużyli ci członkowie, którzy bez żadnej do nagród pretensyi, najprzedniejsze zwierzęta na wystawę prz słali. Poznań, dnia 4. Lipca 1809.

Dyrekcja Towarzystwa polepszenia chowu koni, rogacizny i owiec w prowincji Poznańskiej. '

Z Kęblencyi, dn. 26. Czerwca. (Gazeta Renu i Mozelli.) Wczoraj wieczorem około godziny 8 przyprowadzili chłopi z pobliskiej wsi Metternich zbiegłego żołnierza z kompanii karnej, który się tamie w życie ukrywał i oddali go na tutejszy główny odwach. Odwach leży w najludniejszej części miasta; wiadomość o tym wypadku rozniosła się wkrótce po pobliskich ulicach i wielu ciekawych na miejsce to zwabiła. Gdy się zaś chłopi z miasta oddalić chcieli, zatrzymała ich przy moście mozelskim gromada mocnych drabów, którzy im zaczęli w grubych nader wyrazach zarzuty czynić, że się tej podłości w celu zysku dopuścili, i chłopi schronili się na powrót na odwach. Liczba ciekawych widzów coraz się bardziej zwiększała, warta stanęła pod bronią a obowiązki pełniący oficer napominał cisnących się ludzi, aby się spokojnie zachowywali. Zawiadomiono także zaraz o tern komendanta placu, który na czele kilku ordynansów od artyleryi konnej przed odwach przybył. Kompanią piechoty także z eytadelli Cesarza Franciszka tamże sprowadzono. Pan N adburmistrz, i władza policyjna zachęcali zgromadzonych ludzi, żeby się spokojnie do domów roześli. Po godzinie 11 zaczęły się także tłumy rozchodzić, a o godzinie 12 zupełna już panowała spokojność. Donosimy o tern zbiegowisku, nie mającem zresztą żadnego politycznego celu, jedynie w tym zamiarze, aby go pisma zagraniczne znowu W inne m nie wystawiły świetle.

TEATR POLSKI.

(Nadesłano.) - Towarzystwo polskie artystów dramatycznych pod przewodnictwem P. Anczyca na dniu 2. b. m, przedstawiło ko przez HI. Alexandra Fredra napisaną; zbytecznem by było sławienie autora czczym tylko wyrazem, gdyż nie ma podobno nikogo, ktoby nieznał , należycie nie cenił jego pióra płodów. Daj Boże, byśmy więcej jemu podobnych wyliczyć mogli! Zadowolnienie, z jakiem publiczność cała, bardzo licznie zebrana, tę komedyą przyjęła, uważać można jako prawdziwej czci znamię dla jej twórcy. Do dobrej przedstawy przyłożyli się bardzo artyści dokładnem, naturalnem oddaniem ról - szczególniej Cześnik »JP. Holtzmann«, Klara JP. Królikowska« i Papkin »JP. Ladnowski«, przez co dali dowód, iż są godnemi dziećmi Melpomeny i na ciągłe względy publiczności zasługuje. Po pierwszym akcie Pan Wincenty Studziński, Dyrektor opery polskiej ., przybyły z Krakowa, wykonał waryacye z opery »Romeo i Julia« przez siebie ułożone; które nie tylko, że prawdziwy zaszczyt swAinu kompozytorowi J wykonawcy przynoszą, ale nawet pomyślniejsze rokują nadzieje dla przyszłości talentu P. Studzińskiego. Publiczność w największem uniesieniu rzęsritemi obsypywała go oklaskami. - Siostra zaś jego, Panna Wiktorya Studzińska, po drugim akcie wraz z JPną Bondasiewicz, śpiewała duet z o.pery »N orma« Bellinicgo; czysty, silny, melodyjny, dobrze wyrobiony głos, płynący z jćj piersi, zdawał się wydobywać bez kosztu, czem tym więcej Zachwycał słuchaczów i do duszy ich się 'wdzierał. Panna Bondasiewicz ma miły .ciłosik, lecz wydobycie nie przychodzi z ta * l atwością, jaka jes.t cechą śpiewu Panny Studzińskiej - z tćm wszyslkiem obok tej nabrać może z czasem potrzebnej łatwości i wprawy; albowiem widać, że obie te artystki z zapałem zawodowi swemu się poświęcają,. K. .

SPRZEDAŻ KONIECZNA.

Główny Sąd Ziemiański w Bydgoszczy. Dobra szlacheckie W r o n o w o i Kie wi ee .wraz z Lopienicami w Inowrocławskim Powiecie położone, z których pierwsze przez 'Dyrekcyą Ziemstwa na 17,397 tal. 8 sgr. 9 fen., ostatnie zaś na 4921 tal. 5 sgr. 4 fen. są otaxowane, sprzedane bydź mają w terminie na dzień 26. Sierpnia 1839 r. W miejscu posiedzeń Sądu naszego wyznaczonym. Wykaz hipoteczny, w[arunki i taxa przejrzane bydź mogą w Illcim oddziale naszej registratury. Z pobytu niewiadomi wierzyciele realni, j ak o t o ;

1) sukcessorowie niegdy Jana Sfewerte, 2) Fryderyk Siewert, 3) sukcessorowie Anny z domu Siewert, małżonki Tobiasza N ehringa, 4) Krysztof Busse, 5) Jerzy Meyer, Inspektor stadniny, 6) wdowa i sukcessorowie Karola Drewitz z Laska, 7) sukcessorowie Jana Daniela N ehringa z <->at¥ pod Strzelnem, 8) Ur. Jan Fryderyk Wilhelm Fahrenheidt Eadzca Kamery wojennej i ekonomicznej, 9) małżonka Jakóba Siewerta, Katarzyna z domu Rleschke, na ten termin zapozywaia sie pub licznie.

OBWIESZCZENIE.

Podaje się niniejszem do wiadomości publicznej, iż do wydzierżawienia wsi L i n i a w powiecie Bukowskim położonej, nowy termin licytacyjny na dzień 13. m. b. o godzinie 4tej z południa wyznaczony został. Poznań, dnia 2. Lipca 1839.

Dyrekcya prowine y alna Ziemstw a.

A U K C Y A.

W dniu 12. Lipca I. b. zrana od godziny 10tej sprzedawane będą drogą publicznej licytacyi we wsi Koł a t k a pod Pobiedziskarni 680 owiec, 6 koni, 18 krów, młodociane bydło, 25 świń i martwy inwentarz.

KMr3 papierów i pieniędzy giełdy Berlińskie i .

Dnia 2. Lipca 1839.

Sto- Na pr. kuFant pa p.e. papie- Q?torami wlzną;

4 103f j 103$ 4 i03-;s 70' 4 II, 10IŚ 4 1031 4 U

Obligi długu państwa Pr. ang, obligacje 1830.. - Obligi premiów handlu morsk Obligi Kurmarehii z bież. kup Obligi tymcz. N owej Marchii dt Berlińskie obligacye miejskie Królewieckie dito Elbla.gskie dito Gdańskie dito w T.

Zachodnio - Pr. listy zastawne Listy zast. W\ X. Poznańskiego Wschodnio- Pr. listy zastawne Pomorskie dito Kur- i Nowomarch. dito Szląskie dito ObI. zaległ, kap, fprC. Kur-i Nowej - Marchii Złoto al marco ", Nowe dukaty. » Frydrychsdory · .« Inne monety złote po 5 talarów Disconto », ·

-=- I 47i K Mi 4- lO.IJ II, 103 4 103* 4 1021 215 II{ 13j 121 3

101* 100 1031

IIi , 10 ą « O li 1024 102f 101[12f 4