GA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1839.12.30 Nr304

VVielkiego g

Xię twa POZNAN8KIEGO.

Nakładem Drukarni Nadwornej W liekera i Sp oł/ci. - Redaktor: A> WttMHOtcshi,

X3@ 4.

W Poniedziałek dnia 30. Grudnia.

1839.

Wiadomości kraj owe z Berlina, dnia 27. Grudnia. Odjechał stąd: Król. angielski Poseł przy dworze i (cesarsko-rossyjskim, Markiz Clanr i c a r d e, do Petersburga.

Wiadomości zagraniczne.

Polska.

Z Warszawy, dnia 22. Grudnia.

N a przedslawienie Rady Administracyjne] Królestwa, Najjaśniejszy Pan mianował Naczelnika Wydziału w biurze Gubernatora Wojennego Miasta Warszawy, Badzcę Dworu balomona Starynkiewicza, Dyrektorem Kancellaryi Komissyi Rządowej Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego, z płacą do posady tej przywiązaną. Z polecenia Heroldyi, w dalszym ciągu uwiadomienia z d. 21. Listopada (3 . Grudnia) r. b. podaie się do powszechnej wiadomości, iż na mocy decyzyi Rady Stanu Królestwa Polskiego, w dniu 27- Listopada (9. Grudnia) t. r. zapadłej, uznanymi zostali za szlachtę dziedziczną, która nabyła tego stanu przed ogłoszeniem Prawa o Szlachectwie. Andrychiewicz Ignacy Jakób Szymon, trzech imion;.

Ąndrychiewicz Aniela Józefa dwóch imion; Błeszyński Antoni, herbu Suche-Komnaty; Bogucki Mikołaj, herbu Krzywda; Bogucki Antoni, tegoż herbu; du Bouhet Marya z Szajowskich, herbu Sufirna; Broniewski Ignacy Antoni, dwóch imion, herbu Tarnawa; Bulharyn Ludwik Skanderberg, herbu Bułat; Chądzyński Jan, herbu Ciołek; Dąbrowski Ludwig, herbu Junosza; Debrzański Roch, Hubal, herbu Leliwa; Drewnowski Symforyon, herbu Junosza; Garbowski Bonawentura, herbu Sulima; Głogowski Seweryn, herbu Grzymała; Głogowski Ignacy, t. h.; Górecki Andrzej, herbu Szeliga; Grabowski Jan, herbu J astrzę biec; (Grabowski Franciszek Antoni, dwóch imion, t. h ; Grabowski Stanisław, po Antonim, t. h; Grabowski Tomasz, t. h.; Grabowski Andrzej, t. h; Grabowski Kaźmierz, t. h.; Grabowski Stanisław, po Mi chale, t. h.; Grąbczewski Paweł, herbu Nałęcz; Gumowski Tertulian, z Gumowa, herbu Topor; Hempel Antoni; Hempel Alexander; Jabłoński Dawid, herbu Dąbrowa; Jabłoszewski Norbert Ludwik, dwóch imion, herbu Pruss I m o; J ezierski Kajetan, z Gołąbków, herbu Nowina; Komornicki Teodor, herbu Nałęcz; Kosstiał Józef; Kotowski Stanisław, herbu Trzaska; Kozłowski Antoni, herbu Jastrębiec z odmianą; Krajewski Mateusz, her Wojciech, t. h; Krajewski Adolf herbu z rana. U] to zandarma Mlał]l". . ' dur nI «In.-.. . on ) eszc .

Trzaska; KruszewskI Ignacy, herbu Habdank. '. . . ze murIK k . A . . . ' uur na S9P}e l l1W zn L> n.> ruszews l ndrze] ł.. h.; LasockI WIncenty, dn5' hfioPiffiI ttf tCp'B * ir ńń," . ez an',3n PCJa<2h.rbu Dołęga; LasockI Stefan t. h . Lenarto- jł r_ flłtirl 1 Y t y ..It I II e I USllnie ab I ™ . . . " . M. ."'"T T c A . * T O * e z 11 a n , a' M w!c AndrzeJ,. z Glezgi.ezłowc.a, . herbu Po ;t l A ,-11p.'O..l....!l...2.;,' ,lI>An16wtmHwl :;Jriitę.; bog, LenartowIcz BogumIł, z GIezgiezłowca, trzem oddychać pozwolił. Pośli zatem razem t. h.; Mianowski Józef, herbu repa Podkowa; do będącej w bli>ko.ści restauracyi, gdzie, choć Mieszkowski Tomasz, herbu Odrowąż; Mi- bardzo mało pił, tak nagle został snem zmoloszewski Ludwnik, herbu Kościesza; Miło- rzony, iż więzień z łatwością mógł mu się szewski Augustyn, t h.; Myszkowski Jan Bo- wymknąć. Po kilkochwilowym śnie odzyskał nawentura !->zymon , trzech imion, z Mirowa, przytomność, ale poznawszy przykre swe herbu Jastrzębiec; fsiski Jacenty, herbu Do- położenie, schronił się z obawy k&ry. Wczołęga; Olszewsi Mateusz, herbu l ' obóg: Osta- raj wi c orem miano Hiabiego Crouy-Chaszewski Marcelli, herbu Ostoia; Pakoszewska nela U]ąc. Maryanna, z Cieńskich, herbu Pomian; Płonczyński Andrzej, herbu Glaubicz; Pstrokoński Erazm, herbu Poraj; Radziszewski Fryderyk Wincenty, dwóh imion; Rudzki 0nufiy Felix,dwóch imion, Wężyk herbu Waż; Rusiecka Teressa, z Szajowskich, herbu Sulima; Hennicki Tymoteusz, łierbu Krzywda; Skarżyński Szymon; Suliniierski Tomasz Mateusz, dwóch imion, herbu Starykoń; Suliniierski Ludwik, t. h.; Swieszewski Adam, herbu Grabie; Szajowski Antoni" herbu Sulima; Szymborski Leon, herbu Ślepowron; Szymborski Piotr, t. h. ; Szymborski J akó b, t. h.; Szymborski Wojciech, t. h.; Szymborski Jan, po Antonim t- h ; Szymborski Jan, po Piotrze, t. h.'j Szymborski J ózefat I. h ; Wielopolski Alexander, herbu Starykoń. Zabłocki Kajetan Wawrzyniec, dwóch) imion, herbu Łada; Zaruska Scholastyka,] z Żelechowskich, wraz z dziećmi, jak to: Janem, Stefanem, Tytusem luocentem, oraz Bronisławem, Synami i Ernilją córką, po niegdyś Karolu Zaruskim, herbu Grabie pozostątemi; Zdrowski Hieronim, herbu Oks"'a; Zeydlirz Andrzej, herbu Korzbok; Zelisławski Franciszek Xawery, herbu Pilawa, W Warszawie, dnia 7- (19). Grudnia 1839. roku. (tu podp.)

Francya, Z Paryża, dn'a 16. Grudnia.

Hrabia Crouy Chanel (nie Margrabia), któremu się udało zemknąć w przechodzie od Sędzi instrukcyjnego do Conciergerie, porozumiał się, ile wnosić można, z towarzyszącym mu żandarmem. Przynajmniej obydwaj pałac sprawiedliwości opuścili. W go izinę dopiero spostrzeżono ich zniknienie, ponieważ dozorca więzienia i woźni ciągłe b>li w mniemaniu, ie się jeszcze u Sędzi instrukcyjnego znajduią. Przekonawszy się o ucieczce więźnia, chwycono się zaraz stosownych środków w celu wyśledzenia zbiegów. W nocy poszukiwania były nadaremne; ale wczorai

Z dnia 10. r. rudnia.

Dziś rano nadeszła tu wiadomość, że korweta »Isere«, znieważona w przystani wyspy S1. Mauryejusza w osobie swego kapitana przez żeglarzy angielskich, do Brestu zawinęła, i że Pan Tinan już swój raport o tym wypadku rządowi nadesłał, a sam do Paryża przybędzie. Zdaje się, że owo nieporozumienie dało wczoraj powód do rady gabinetowej, na której Admirał Duperre dzielnie popierał zażalenia Pana Tinana. Miano postanowić niezwłoczne przesłanie noty gabinetowi angielskiemu z żądaniem świetnego, zadosyćuczynienia za wyrządzona obelgę. Ze zaś gabinet francuzki niewzbraniał się dawać zadosyćuczynienia przy podobnych wypadkach, wnoszą więć, że z swej strony sprawę zniewagi bandery swojej nader sprężysto popierać będzie;

K o n s t y t u c yo n i s t a otrzymał -następujące doniesienie z Rzymu z d. 4. Grudnia: ,,-koro się tylko Hrabia Latour-Maubourg o danćrn X ici iu Kordeaux posłuchaniu dowiedział, udał się do Kardynała Lambruschiniego, z którym przez dwie godziny żywą toczył rozmowę. Zaraz potem rozkazał Poseł francuzki wręczyć Sekretarzowi państwa w wydziale spraw zagranicznych urzędową notę, z oświadczeniem, że w skutek instrukcyi odebranych z Paryża, zmuszonym jest zawiesić swoie dyplomatyczne stosunki z dworem rzymskim, dopóki gabinet francuzki zaspakajających od Stolicy apostolskiej rueotrzyma wy aśnień. Papież Z swei strony polecił swemu Nunryuszowi, aby się przed Królem Francuzów użalił z powodu 'nieprzyzwoitych wyrazów, użytych przez Posła frant uzkiego względem "'tolicy apostolskiej Zresztą Poseł austryacki chce pojednać Posła lran<-uzkiego z Papieżem." La P r e s s e powiada: »W świecie dyplomatycznym wiele rozprawiają o me mory ale, podanym prziz Lorda Granville za jego powrotem do Paryża Prezesowi rady mini-terealnej, w którym się Lord Palmerston go z dnia VI. Mafd w sprawach Wschodu, dla której na słowo jego bynajmniej się spuszczać niemoźna, Tak tedy dzienniki angielskie, któ rych popędliwy i nieprzyzwoity ton przy tej sposobności doznał nagany z strony dzienników francuzkich, byłyby tylko wiernym odgłosem niechęci Lorda Palmerstona. fllybyśmy pragnęli, żeby się Anglia częściej naFrancyą użalała; bylibyśmy albowiem przekonani, że interesa nasze silne; opieki z strony rządu doznają. «

Anglia.

, Z Londynu, dnia 16. Grudnia.

Slub Królowel z Xieciem Albrechtem już i z tego powodu, podług zapewnienia dzienników tutejszych, ma być przyspieszony, aby nastręczyć sposobność do ułaskawienia newportskich buntowników. W Cambridge zostali mieszkańcy na głównych ulicach w niedzielę wieczorem swywołą akademików niespokojności nabawieni. Ci bowiem mieli na celu znieważenie dozorców uniwersytetu, którj,y kilku akademików, co się w pijaństwie zdrozności dopuścili, do aresztu odprowadzili. Dla tego zebrali się tłumnie akademicy, i w liczbie 1000 przebiegali wśród okrzyków i świstania ulice miasta , przy czem -wszystkich dozorców, którzy się im nawinęli, mocno lżyli i poniewierali. Policya była zupełnie spokojna, nie będąc prawnie umocowaną do mieszania się w »prawy akademików, mających swoje osobną zwierzchność i jurysdykcyą. W Monmouth, skąd wiadomości aż do soboty wieczorem dochodzą, panowała zupełna spokoiność i wnoszą, że i nadal żadne się nowe zaburzenie nie wydarzy, chociaż na takich domysłach nie bardzo polegać można, zwłaszcza, że kartyści zawsze plany swoje troskliwie taić umieją. Emirowie bindu przystali na -wszystkie warunki, podane im przez Lorda Aucklanda, a te są nierównie uciążliwsze od tych, jakie dawniej Sir John Keane w tymczasowym układzie byl zastrzegł. Port morski w Kurat:hi pozostaje w ręku Anglików; wszysikie opłaty celne na Indusie poznoszono a kompania może swoje wojsko posiłkowe ustawić, gdzie jej się podoba. Z dnia 17- ' Grudnia.

W rzędzie panien do boku, obranych na uroczystość ślubu Królowej, znajduje się też Lady Mary Howard, córka Hrabi Surrey, katoliczka. .Gazety Torysowskie rozumieją. że funkcyi te-i pełnić nie może, nie otrzymawszy Wprzód dyspensy od Papieża, którejby teź

XiAze Norfolk, jako W, Marszałek koronny, Hr. S urrey, jako Podskarbi i HI. Fingall, jako Szambelan potrzebowali, jeżeliby na uroczystości ślubne, znajdować się chcieli. Małżonek Królowej Portugalskiej miał już odebrać doniesienie, że zaślubienie Królowej dnia 4. Lutego się odprawi.

Wiadomość o powtówiem przybyciu Pana de Brunnow do Londynu wykazała się być zawczesną, ale oczekują go tu jednak co chwila. M o r n i n g - C h r o n i c l e sądzi, iż nie ulega wątpliwości, że znowu rozpocznie układy, które mu przed niejakim czasem monarcha jego byl polecił; celem pierwszej missyi Pana Brunnow było podług wszelkiego do prawdy podobieństwa, przekonać rząd angielski, że Cesarz rossyjski w sprawach Wschodnich teź same ma zasady i tejże samej polityki przestrzega, co i Anglia; celem drugiej missyi zapewne odnowienie zasuspendowaoych jeszcze, tak nazwanych układów. W ttrn atoli pytaniu dwa zachodzą względy, w których uprzednio już przedewszystkiem mocarstwa europejskie porozumieć się powinny: po pierwsze zasady i podstawa ugody między Sułtanem i Kaszą, a w tei mierze więkizośe mocarstw za tern się oświadcza, iż roszczenia Mehmeda Alego z całością Porty pogodzić się nie dają, a Francya zapewne w przeciwnem zdaniu nie wy« trwa; po wtóre środki do wykonania postanowień mocarstw, a w tej mierze pochlebiać sobie można, że podana w imieniu Wszytki« h mocarstw Baszy egipskiemu nota wspólna celu swego nie chybi; gdyby jednak przeciw oczekiwaniu skutków *:tiie wydała, natenczas Turcyi bronić trzeba, ale to nie może być wykonanem jednostronnie, przez pojedyncze mocarstwo, ażeby się nie zdawało, jakoby Turcya całkiem była w mocy tego jednego mocarstwa; trzeba więc postanowić, żeby po ukazaniu się flotty rossyjskićj na Bosforze i wylądowaniu armii rossyiskiej w Azyi mniejszej, oraz i flotty Anglii i Francyi do Dardanellów wpłynęły i przed Konstant) nopolem na kotwicy stanęły; a to teź -podług wszelkiego do prawdy podobieństwa, będzie celem drugiej missyi Pana Hrunnowa. Z dnia 18. Grudnia.

Gdyby Sir U obert Peel miał istotnie znowu u steru rządu stanąć, natenczas, zdaniem dzienników ministeryainych, zniesienie ustawy , zapewniającej katolikom ich polityczne usamowolnienie, musiałoby być koniecznym skutkiem tegoż Jestto bowiem, zdaniem owych dzienników, jedynym warunkiem, pod którym będzie można liczbową siłę oppozycyi przynajmniej aż do tego doprowadzić sto pnia, ażeby ta mimo woli Królowej i całego narodu Torysów u steru rządu postawić mogła. Jestto także zatem hasłem za którem . ' SIę obecnie konserwatyści zgromadzili; jestto cel tak głośno zagrożonych zamiarów względem zebrania się parlamentu, chociaż innego całkiem pozoru w tej mierze używają. Sir]l( Peel jako dyplomatyk żadnego znaczenia mieć nie może bez zostania podwójnym odszczepieńcem i bez cofnięcia ustawy, którą sam, na przekorę stronnictwu swemu, przeparl. Na zgromadzeniu Torysów objawił znowu niedawno temu mówca jeden swoje ubolewanie że Sir R. Peel dał się użyć za narzędzie d wniesienia w parlamencie usamowolnienia katolików; nie powinien on był, zdaniem Pana Harpara, chociaż i przekonany, że potoku tego żadnym sposobem wstrzymać niepodobne, sam grobli w tym celu przekopywać, ale owszem sprawę tę innym zostawić. w takim razie bowiem nie byłby zmuszoni połykać sam wszystkich własnych swoich dow.odów. i . ie byłby celem szyderstwa swych nIeprzYJacIoł, a celem politowania przyjaciół. Zarazem dał mówca do zrozumieją, że Sir H. Peel uległ przy tej sposobności namowom Króla i z tego powodu usprawiedliwia go W pewnym względzie, ile że będąc śmiertelnym człowiekiem, nie zdołał całkiem uniknąć ponęty kadzideł dworskich. Dzienniki ministeryalne przytaczają wszystkie te deklamacye przesadzone, dla pokazania, w jak przykrem położeniu znajdowałby się bir R. Peel w charakterz:e Ministra względem swego własnego stronnIctwa. Zwracają się także do katolici j Irlandyi i zwiastują jej -wojnę przeciw Jej ob watelskiej i religijnej wolności; protestanckIm zaś dyssenterom, których wstręt od P pieża nie.akiego nabawia kłopotu, powiadaJą, że sobie po Torysach żadne] ulgi obiecywać nie mogą. Zapytują się, jaki xiążęcy tytuł Xiążę Albrecht przy zaślubieniu sobie Królowej uzyska jeże iby w ogólności poczytał za rzecz przy ZWOItą, stanąć w rzędzie Parów angielskich.

. .. , , wymIenIają zas tytuły następujące, służące dawniej rodzinie królewskiej, a teraz wygasłe, York, Kent, Clarence, Albany, Stratheare, bt Andrews, Dublin, Ulster i Kendal; między te mi więc wybierać należy. Przy tem jednak nadmieniają, że tytuł takowy na potomstwo przechodzić nie powinien jeżeliby Xiąźę w małżeństwie z Królową ni miał mi ć żadnego potomka płci męskiej, a potem Jeszcze raz w związki małżeńskie wstąpił. Dla tegoby, zdaniem tychże, zaraz przy nadaniu tytułu xiąźęcego określić wypadało, że takowy tylko na drugiego syna, spłodzonego z Królową Wiktoryą, przechodzić powinien; pierworodny albowiem syn otrzymałby, jako Następca tronu, zaraz po swojern narodzeniu podług starodawnego zw>czaju tytuł Xiecia Cornwali, a późnie) Xiecia Walii. Co się pensy i Xiecia Albrechta dotyczy, miał Lord Melbourne zawiadomić prywatnie Xiccia Wellingtona i ?ir k. Peela, iż życzyćby należało, aby uczyniony w tej mierze wniosek parlament jednomyślnie przyjął. Ale ci dwaj naczelnicy oppozycyi mieli oświadczyć, ż położenie kraju nie pozwala im przychylać SIę do przesadzonych roszczeń i że zdaniem . . ' Ich około 23,000 Iun1. szterl. rocznego dochodu powinnoby być dostatecznem dla małżonka Królowe). Z początku głoszono, że Ministeryum miało zamiar wnieść o 100,000 funtów szterl. rocznego dochodu dla Xiecia Albrechta ale później summe tę do 30,000 zniżyło. ' Z dnia 2 1. Grudnia.

Słychać, że Xiążę Albrecht dopiero w wilią dnia ślubu swego z Królową, do Anglii przybędzie, że zaś uroczystość ślubu, chociaż parlament dopiero d. 16. Stycznia się zgromadzi i rozliczne przedmioty dotyczące się przyszłego urządzenia dworu N. Pani jeszcze rozstrzygnięte być muszą, jednak już w pierwszym tygodniu miesiąca Lutego się odprawi. Uważano, że Królowa, chociaż tylko raz przeziembienia lekkiego się nabawiła, po odjeździe Xiecia Albrechta raz tylko z pałacu swego się oddaliła. Hrabina Cowper, z którą Lord Palmerston w sobotę się ożenił, jest jedyną siostrą Lorda Melbourne.

Pan Brunnow d. 18. w Dower wylądował usiał więc już przybyć do Londynu, cho CIaż gazety o tem nic jeszcze nie donoszą.

Hiszpania.

Z Madrytu, dn. 12. Grudnia.

Eco delComercio zawiera co następujr "ZapewniająA nas, że szef głównego sztabu Generała Leona, Pułkownik Lavina r , od wystrzał.u z pistoletu. Zabójca wyznał, że Cabrera najął .40, aby Generała Es zabił, lecz że przez pomyłkę Pulk' vinę wziął za Esparterę ." - V · - wschechnie o prawdziwości te ile że Ministeryum żadnego (eszcie o tyto wypadku nie otrzymało donie tńia. Z S a r a g o s s y , I d i $ Grud - Stosownie do pism? z Mas de ias II{ przybyli tam zbiegowie Arolisfowscy 1. dali, że Cabrera, puśi, >Ji -ść wszystkich jeńców krystynu vlko z 40 jeźdźcami ale z wszelkiem bagażami nad Ebro do Katalonii wyru , i, I Wiosła w głównej kwaterze wlesc, źe w Morelli bunt wybuchnął, w skutek którego Cabrera, ciężko raniony, uszedł, aby się od wściekłości dotychczasowych stronników swoich zabezpieczyć. Z dnia 14. Grudnia.

Podług wiadomości zgłównei kwatery liczba codziennie na stronę Królowej przechodzących Karolistów tak jest znaczna, że z tych, co dobrowolnie w szeregi wstąpić pragną, osobny korpus ochotników utworzyć zamyślają. Spodziewają się, że w Katalonii teraz ;przyidzie do skutku układ, ponieważ odwrót Balmasedy do Morelli wszelką w tej mierze usunął przeszkodę. SzwaJcarya.

Z St. Gallen, dn. 14. Grudnia.

(Gaz. powsz.) Dalsze doniesienia o wypadkach w Kantonie Tessinie. Od dn. 'j. do 10. b. m zupełna panowała spokojność. Dnia 8. z rana odbyło się uroczyste nabożeńsUyo podług obrzędu katolickiego (wszYa<f owraifv szkańcy są katolicy), a na mem znajdował] się uzbrojone zastępy. Po tern nastąpiło pod prezesostwem Pułkownika Luviniego ogólne zgromadzenie ludu, które jego właśnie miało obrać Prezesem tymczasowego rządu. Nie przyjął on jednak, tej godności i wybór padł na dawniej wymienionego Radzcę stanu Fransciniego. Obok niego mianowano 8 innych, mniej znanych mężów, członkami rządu tymczasowego, a między tymi i jednego członka zwalonego rządu. Hząd tymczasowy zebrał się dn. 9. i jeszcze tego samego dnia odebrał od sześciu dawniejszych Radzców stanu, mocno obwinionych, prośbę o dymissyą. Czterech z nich schroniło się do Canobbio (nad Lago maggiore w państwie sardyńskiem między Locarno a wyspami boromejskiemi). _" »wnocześnie podał Pułkownik Luvini ga.iek manifestu ludu, w którym się domagają wznowienia wszystkich władz, a mianowicie Wielkiej Rady (z wyłączeniem dotychczasowych członków, którzy się gwałtów dopuścili - jeżeliby ich nawet w stanie oskarżenia nie postawiono -) i wielu innych rozporządzeń. Za kilka dni zatem, j>ak o tern bynalmniej wątpić nie można, nastąpi mianowanie wszystkich władz i urzędników, i, jak się spodziewać można, dla całego kantonu lepsze zajaśnieją czasy. Wybór nieskazitelnego i czcigodnego męża na Prezesa ręczy nam przynajmniej za to, - W oczach ludzi światłych we wszystkich narodach zawsze pozostanie uwagi godną rzeczą, źe całkiem katolieki lud, w wspomniany sposób dobrze urządzone pac w a n i e )du.(ihpwieństwa<zwalih noiss n O p o w i a d a c z z ś1. Gallen, dziennik bardzo liberalny, tak o zmianach zaszłych w k a n 10nie Tessinie rozprawia: "Otóż mamy rewolucyą liberalną! Opowiadacz cieszyćby się z tego powinien - a nie może. Cieszy on się wprawdzie, ze porządek rzeczy, nie mający innej podstawy i narzędzi, prócz obłudy chciwego duchowieństwa i przedajności zaprzedanych ich zwolenników, - innego celu, jak zaspokojenie najohydniejszego samolubstwa, - że taki stan lepszemu miejsca usiąpić musiał, - chociaż w Tessinie poczciwość i dobra wola znaczenia nabrać mogą; I - Opowiadacz cieszy się, że w mieście Sejmu Sarnerej już na niewolniczy glos Tessinu liczyć nie może, i że Szwajcarya daje dowody, ii nie na zawsze dla reakcyi przepadła; - ale gdy takie zwycięstwa r e w o l u c y a m i okupywane być muszą, dalekimi jesteśmy od złożenia życzeń naszych w tej mierze Szwajcaryi. - Ziirychskie p ows tani e, dzieło politycznej reakcyi miasta> religijnej obłudy i nadużycia wiary ludu, podług zasług jako 0tyA ny bunt przeciw prawnemu porządkowi potępiliśmy. Nie możemy także* o Tessinie sądzić, żeby dzień nieodzownej konieczności był nadszedł, i żeby lud był zmuszony do wojskowego powstania przeciw prawnym władzom. Zdaniem naszem i Tessinczykowie byli obowiązani ograniczyć się na prawnej skardze i na rozciągiem prawie W) borów. - Nikomu też naśladowania tego przykładu nie zalecamy. Lud, rok rocznie samemi rządzący się rewolucyami, poczytany nakoniec zostanie za niezdolny i niego dny samoistności, wymażą II go z-rzędu narodów i na kształt placka między sąsiadów podzielą « Austrya.

Z Tryestu, dn. 10. Grudnia.

(Gaz. Powsz.y Podług* wiadomoścj żeglarskich spostrzeżono ria wybrzeżu albańskiem korwetę egipską. Wnoszono, że korweta ta miała na swym pokładzie kilku emissaryuszów, wyprawionych przez Mehmeda Alego w celu podburzenia Albańczyków przeciw bujtanowi. Równocześnie nadeszły listy handlowe z Kor- I fu, napomykające o środkach poczynionych przez Lorda N adkommissarza dla zapobieżenia wylądowaniu tych emissaryuszófp egip'-' skich. Ale mimo" wszelkich środków ostroź- I ności emissaryusze ci już podobno na ląd wysiedli. A.

Włochy.

Z Rzymu, dn.3. brudnia.

(Monachijska Gaz. polii.) 00 czasii przyby-,j cia tu Xiecia Bordeaux mały dwór jegp wsze!kie czynił 1 usiłowania dla zwrócenia lia'nieao uw.agf>;-i starano» V i ę ! A r li K III T A P 3 D D Y T! o powiększenie jego towarzystwa, choć to było cudzoziemcy podróżujący stronią od niego, odstręcj .eni nudami ścisłej etykiety dworskiej, podczas gdy z innych powodów Ciało dyplomatyczne, z wyłączeniem Posła neapolitańskiego i Władz papieskich, Kardynałów i Prałatów, żadnych zaprosin do pałacu Conti nie przyjmuie. Gdyby Xiąźę był zachował ścisłe Incognito, z iakń-m przybył, byłby tu miał przyjemny pobyt i liczne wkoło siebie towarzystwo; ale małe stronnictwo nie ma bynajmniei ria celu zgotowania przyjemności J R. W., ale owszem zwrócenie na siebie uwagi publiczności i wyjednanie powagi, na jakiei mu rzeczywiście zbywa. Nicby zaś bardziej zamiarów jego nie popierało jak Sprzeciwianie się Posła francuzkiego , albo poważne kroki rzędu papieskiego, w czem się, jednak, jak się spodziewać należy, omyli. - Młody Xiąźę ma przyjemni} postawę ciała, dobry ton i uprzeimość w towarzystwie. Podobny on jest Ludwikowi XVI ii. z niejakim zarysem neapolitańskiej linii swojej rodziny. ( o niedziela miewa male towarzystwo u siebie, i raz tatźe w każdym tygodniu, na które Kariliści Iranruzry i niekiedy także przebywa ące tu rodziny angielskie Shrewsburych, Walpolów, Mauleyów. Beverleyow, Pereydw, Edisonów i t. d. bez różnicy stronnictw zaprasza. Niedawno temu przyjął zaproszenie na wieczór muzykalny u Pani J avuski (?), Polki, i na wieczór tańcujący u Pani Egloffsteinowćj, gdzie mała cz<,ść dyplomatyków nie miała sobie za skrupuł znajdować się z nim razem na zabawie, i zapewneby też, )I( wyłączeniem Posła francuzkiego, i u niego przebywali, gdyby ich od tego ściśle przez dworzan jego przestrzegana etykieta nie odstręczała. Turcya.

Su d de Marseille donosi z Konstant y n o p o l a pod dniem 27. Listopada: »Pytanie egipskie na krok dale) niepostąpiło. Niedawno temu przywiózł goniec z Londynu Posłowi angielskiemu instrukeye, niezgadzaią ce się, pk zapewniają, bynajmniej z zdaniem Francyi. Podczas, gdy Pan Pontois nalega na Ministeryum tureckie, aby się wprost z Mehtnedem Alim układało, domaga się Anglia, aby układy dotychczasowa postępowały drogą, a Porta, nawykła do przewłoki, a może i na podeszły wiek Mehmeda Alego licząca, słucha rad Anglii. Tym tedy sposobem rozstrzygnięcie tego pytania sporzywa w ręku pięciu mocarstw, które *ię nie tak łatwo między sobą porozumieją. ŻSmyrny, dnia 30. Listopada.

W tutejszym Echo de I'Orient czytamy:

»Nadeszłe ostatnim statkiem parowym trapezuntskim wiadomości z 'Persyi bardzo są pomyślne. N ieporozumienia z Anglia uważają za załatwione i Pułkownik Shiel, który się po wyjeździe Pana Macneila jako Sprawujący interessa w Persyi pozostał, miaj niezwłocznie do Teheranu przybyć. Spokojnbść i zaufanie powróciły, a handel codziennie się wzmagał .« Z K o n s t a n t y n o p o l a, dnia 28. Listopada.

(Gaz. pow) - iAieudanie się planów Francyi, zmierzającej w istocie do tego, aby podług własnego zdania, pominąwszy wszystkie europejskie mocarstwa, II stosunki wschodnie uporządkowała, tworzy bezsprzecznie najważniejszą epokę w pamiętnych dziejach pytania wschodniego. Sprężyste przodkowanie Francyi, wybornie ułożony plan, mądrze obliczone zamiary, aby moźnowładzców tureckich, a nawet i monarchinią haremu tureckiego pozyskać, wszystko to popierane całą zwinnością i sprężystością Mehmeda Alego zdawało się przyiaciołom nowej egipskiej monarchii pomyślny skutek zapewniać. W tym to duchu zabierała głos Francya; trzeba Porcie i iVlelimedowi Alemu pozostawić załatwienie ich nieporozumień; Sułtana to jest rzeczą oznaczyć ofiary, jakie dla przywrócenia pokoju ponieść zamyśla, nie zaś, żeby się inne mocarstwa do egipsko-tureckfego pytania mieszały; tych albowiem obowiązkiem jest tylko, aby przyszły do skutku układ potwierdzić, albo mu też przyzwolenia swego odmówić* Czyliż przez podobne wystawienie rzeczy chciano inne mocarstwa uśpić, do nieczynności skłonić, aby z tern pornyślniejszym skutkiem własne rozwinąć siły i Mehmeda Alego do zamierzonego doprowadzić celu? Plan takowy nieostał się, czyli to z prjyczyny czujności innych mocarstw, czyli też zarozumiałości Egipryan i zbytecznego zaufania Francuzów. My i jedno i drugie za przyczynę t'go poczytujemy. Widocznym był skutek, sprawiony w ruchu dyplomatycznym przez przybycie dn. 18 m. b. z Odessy Nięcia Wołkońskiego, opatrzonego w ważne depesze dla Pana Buteniewa. Równie angielski iak i rossyjski Poseł okazali większą czynność; obadwaj naradzali się dość długo z Reszydem Baszą. JNiedlugo potem ziawił się Pan Cadalvene, który naturalnie, aczkolwiek w imieniu Porty działający, raczej jako francuzki niż turecki agent w Alexandryi sobie postępował. Przywiózł on (jak juźdawnipj donosiliśmy) W odpowiedzi na uczynionez strony Porty wnio*ki przesadjone Irancuzko-egipskie roszczenia, , A a n Pontois liczył z pewnością na przyjęcie przez Porte warunków przez Pana Cadalvene' przywiezionych. Omylił się; Porta usunęł*' całkiem odmienna, przybrały postać! Zaufanie Porty, źe inne mocarstwa porozumieją się ostatecznie, wzmogło się nanowo; rozpatruje ona się dokładniej w zabiegach francuzkiej dypiomacyi; Pan Pontois wielką ęzgść kredytu swego utracił, a cala polityka wschodu inną przybierając postać, lepszą nieco, na przyszłość ożywia Porte nadzieją. , Z nad granicy tureckiej, d. % Grudnia.

(Gaz. nieminkie) Powstanie w Prisrendzie skończone. W ostatnich dniach Listopada przybył cłeputowany Kumelego Walesscgo, w osobie Pas>ima,Efi'endegoj" mianowanego nowym komendantem Pnsrendu, z firmanem sułtań&kim, w którym bezwarunkową amnestyą dla wszystkiego, co się tylko stało, wyrzeCzono.' Po krótkich układach w te) mierze wjerlial l'assim hffendi do miasta, a mieszkańcy wrócili do winnego Porcie posłuszeństwa. Sposób takowy przytłumienia rokoszu równą uzyskał pochwalę jak i naganę. Przyjaciel lud/kości cieszy się, że tym. sposobem obłąkani bez, krwi rozlewu samą łagodnością do powinności zwróceni zostali, podczas gdy inni w tern tylko oczywisty dowód wielkiej upatrują słabości, mogącej przy pierwszem zdarzeniu podobny znowu wywołać nieład. - O Czarnogórze donoszono przed niewielu dniami, źe stosunki telże z Austryą znowu groźną przybieraią postać. Dzis możemy zapewnić, źe wsze-ika obawa ustała. Władyka złożył ostatniemi' dniami niezaprzeczone tego dowody. Skoro się tylko bowiem dowiedział o popełnione<<! niedawno temu zabójstwie na poddanym austryarkim z Spzzy przez jednego Czarnohorca, rozkazał sprawcę natychmiast schwycić i rozstrzelać. Jakie Hernieanów, którzy ostatniemi czasy pozwolili sobie szyderstw względem Austryaków, zajmujących się ukończeniem rozmiaru granicznego, do ścisłej pociągnął odpowiedzialności. Wszystkich winowajców skrępowanych przywieziono na rozkaz jego do l etinije, gdzie obecnie w kajdanach jęczą O wszystkich tych rozporządzeniach zawiadomił Władyka Gubernatora dalmackiego i zarazem zapewnił, źe żadne znieważanie poddanego austriackiego bezkarnie nieujdżie. W skutek tak pr/.y.aznego sposobu myślenia cofnięto znowu zakaz wywożenia materyałów wojennych do Czarnohorców.

i r

B_ ._,

Rozmaite wiadomości.

Z Poznania. - Dziennik Urzędowy Król.

Rejencyi w Poznaniu z dn 24. Grudnia obejmuje między innćmi obwieszczenie tyczące

się wypłaty obligów stanowych Marchii elektoralnej; - zalecenie dzieła o tkactwie desyniowem przez Karola Boettcher; - ogłoszenie o dozwoleniu wpuszczania w nasz departament rogacizrty pospolitej rasy, trzody chlewnej i-owiec z Polski; - obwieszczenie tyczące się ułożenia list ludności za rok 1839; - następujące doniesienia o chorobach bydlęcych: pomiędzy owcami dominialnemi w Kadzewie i Marszewie powiatu Sremskiego, w Kiekrzu, Starzynach i Cerekwicy, po w. Poznańskiego, w Dalabuszkach, pow. Kościańskiego, w Ostrobudkash i (iofejewku, pow. Krobskiego, wybuchła ospa naturalna i zostały wsie rzeczone zamknięte co do owiec i -wełny. Ośpica pomiędzy owcami" w Biskupicach pow. hredzkiego ustała, środki czyszczenia zostały wykonane i kordon zniesiony. - Następujące pochwały: Przy gaszeniu ognia wybuchłego dnia 14. Października I. b. w Czempiniu pow. Kościańskiego odznaczyli się dzielną i przezorną pomocą: Sędzia ziernsko-mieiski Pan Miketta z Kościana, kommissarz obwodowy Jacobi z Czempinia, urzędnik dominialny Megling z Borówka, urzędnik dominialny słomiński z (-»ołębina, ławnik <-»rzesiewicz, ławnik hchneider, żandarm EngmanIIl, nauczyciel Strycki' z Kościana, czynszownik i sołtys Marcin Pitz i Piutrkowic, czynszownik Marcin Kunz z Borówka, Król. niderlandski strzelec lasowy Conrad z Hacota, posiedziciel folwarku Kruger z Witkówek, mieszczanin Szłopczyński i mieszczanin Hoffmann, obydwaj ż Kościana. - Przygaszeniu w Opalenicy, powiatu Bukowskiego, pożaru ognia na dniu 13. Października r. b. odszeżególnili się na zaszczytniej rolnik Piotr Bardajewicz i kominiarz Donner , zebrawszy prawie sami górną część budynku Nr. 147a> ta A iż tenże mało co od płomieni'zo>tał uszkodzonym i to położyło tamę dalszemu ognia rbzmiotowi; - następujący przedmiot cenzuralny: Wolno przedawać następujące za granicą wyszłe pisma polskie: 1) Rozmoxvy łatwe, zastosowane do życia towarzyskiego młodych panien. Dla użytku w szkołach panieńskich, przez M. J. Frings. Przeloty! na język polski Jan Julian Szczepański. Lwów, Stanisławów i Tarnów. Nakładem Jana;M Ilkowskiego 1839. 2) Powieści starego wcdrOvi ca. Warszawa 1839. 3) Obraz miasta Lublina.

Warszawa 18 >9. 4) Obraz bibliograficznohistoryczny literatury nauk w Polsce prze» Jochera Warszawa 1839. 2gi zeszyt Igo tomu. 5) Wykład ewanielij i listów apostolskich przez Prof. Dowgird Wilno 183'. i 1837. 4 tomy. 6) Numizmatyka krajowa przez Bandtkiego. Warszawa ibJ9. T o m l; wieczysty P. Miiller z Mylirta pow, Międżychodzkiego został przez Król. iiegencyę pbtwierdzony agentem głównej dyreki yiSzwedtskiego towarzystwa assekuracyi ziemiopłodów przeciw gradobiciu, tudzież ruchomości przeciw szkodom prz*>z ogień zrządzanym, dla powiatu Międzychodzkiego. · < I Kilka słów o początku Serbów (Dokończenie. ') W 1402 roku wałczyli już w szeregach Tureckich przeciwko Mongołom. Nakoniec w 1459 Serwija zamieniona w prowincyę turecką i chociaż poddała się dobrowolnie Machometowi II, nie uszła zniszczenia, a więcej dwóch kroć sto tysięcy miaszkańców zabrano w niewolę. INa mocy I Passarowickiego traktatu w 1718 roku cala prawie »erwija przeszła pod panowanie Austryi, ale · w roku 1739 traktatem Belgradzkim odpadła pod jarzmo Muzułmanów. Usiłowania .Serbów podejmowane od roku 1806 ograniczały się tylko do wypraw pojedynczych i chwilowych, ale imiona Jerzego Czarnego, Łukasza Łazarowicza, Stojana" Miłosza Pozerza, uwiecznione zostały w pieśniach tak jak imię Królewskiego syna Marka. Talenta i smak poezyi, znacznie są rozszerzone we :vsz kich krajach zamieszkałych przez SłowIan 1111rfjskich, z odmiennym jednakże charakterem stosownie do miejscowości. W Syrmie, Banacie i Baczka, gdzie obyczaje łagodne i wykształcone, piaśni ludu zazwyczaj są utworem kobiet i młodzieży. Miłość, zalotność, wydarzenia życia domowego, zabobony gminne, są zwykłą ich treścią* a wdzięk i czułość największą ozdobą, najżywsze namiętności w całej swej sile oddane. Poema bohaterskie zbliżające się do epopei, mające niekiedy do tysiąca dwochset wierszy, powstały po większej części W Bosnii, Hercogowinie, Montenegro i górach odgraniczających Serwiją od południa, w krajach zamieszkałych ludem wojennym, burzliwym, niecierpiącym jarzma, gotowym zawsze do dobycia oręża na SW?ją obronę. Brzmią pieśni ludu przy wszystkIch wydarzeniach; ożywiają uroczystości religijne i wojenne; usłyszysz je wśród. uczt i wszelkiego rodzaju zgromadzeń. Zebracy, ślepi, wędrowni śpiewacy, gdzie tylko zastanowią się, zaraz je powtarzają przy odgłosie jednotonnej gęśli; przechodzą z ust do ust,; m łodzian uczy się od starca i pdstarzały uczy naicwajem młodsze pokolenie, a tak, często niepodobna prawie, nawet przez przybliżenie, ocenić ich czas i początek. Niektóre, co zwykle śpiewane bywają na weselach i uroczystościach, jeżeli nie z zewnętrznych kształtów to przynajmniej z treści zdają, się odnosićdo odległe';' starożytności: -większa część pieśni we właściwem znaczeniu wziętych, jest daleko późniejszych. Ztąd wnosimy, iż ten naród wszystkie cechy Słowiańskiego narodu dotąd zachował, śmiały w radzie, mężny w boiu i wesół w pokoju. Nie pozostaje zatem nić innego życzyć jak tylko aby to plemię, · jako oderwana galęz od całego drzewa ołowian mogło powrócić do swego pnia, aby z ni stanowić całość słowiańską, nigdy nie mogaca bydź naruszona A. K. P o l. . . . S Ki.

SPRZEDAŻ KONIECZNA.

Główny Sąd Ziemański w Poznaniu Wydział I.

Dobra szlacheckie Sędzino, SędzinKo i Zalesie, z wyłączeniem dóbr 5arbi,wpowiecie Szamolulskini, przez dyrekcyą ziemstwa oszacowane na 69,722 tał. 22 sgr. 6 fen. wedle taxy, mogącej być przejrzanej wraz z wykazem hypotęcznym i warunkami w Hegistraturze, mają być dnia 29. Cz e rwc a 1840. przed południem o godzinie 10. w miejscu zwykłem posiedzeń sądowych sprzedane. Niewiadomi z pobytu sukcessorowie Urszuli z Prusimskich zamężnej byłej Pułkownikowej d'Aflonce, jako też wszyscy wierzyciele realni zapozywają się na takowy pod uniknieniem prekluzyi, niniejszem publicznie. Poznań. dnia 16. Listopada 1839.

cu K C Y JI . W dniu 9. "stycznia r. p. przed połudnIem O liste) mają być we wsi Uzarzewie pod Swarzędzem. różne meble publicznie najwięcej dającemu'za gotową zaraz zapłatą sprzedawane. Szroda, dnia 20. Grudnia 1839.

F r a i s s e. Kommissarz aukcyjny.

SwJeze ostrzygł co tylko otrzymał handelSypniewskiego W Poznaniu.

Ceny targowe w mieście Poznaniu.

Dnia 27- Grudnia 1839. r.

od do Tal. sgr. fen. l Tal. sgr. fen.

Pszenicy szefel Zyta .

Jęczmienia d1. .

Owsa d1.. Talarki dt.

Grochu dt.

Ziemiaków dt.

Siana cetnar.

Słomy kopa Masła garniec.

Spirytusu beczkal 24 - 2 l 1 - 1 3 : 22 24 - - - - 17 - '- 18 - 25 - - 21' l - - 1 2 8 6 - 9 - 17 6 - 18 4 25 '- 51 25 - 2 5 13 5- 13 15 6 6