.. GA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.02.09 Nr33

Czas czytania: ok. 10 min.

WIefikiego

)Kięsiw

POZNAISKIEGO.

Nakładem Drukarni Nadwornej W, Ueftera i Spółki. - Redaktors A, Uanttotrski.

JIf33.

W Srodę dnia 9. Lutego.

1849*

Wiadomości zagraniczne.

Polska.

Z Warszawy, dnia 5. Lutego.

JW. Tajny Radzca Turkuł , Minister Sekretarz Stanu Królestwa Polskiego, wyjechał przedonegdaj do Petersburga. Onegdaj przeniósł się do wieczności ś. p.

JW. Józef Tabęcki, b. Radzca Stann K. P., Kawaler Orderu S. Stanisława 2 ki. z gwiazdą, Sławny z wynalazków matematyczno mechanicznych Abraham Stern, Członek b. Towarzystwa Król. Przyjaciół Nauk, Członek Prezydulacy w Komitecie Cenzury ksiąg i pism Hebrais., przeżywszy lat około 80, onegdaj rozstał się z tym światem, Francya.

Z Paryi3, dnia 30. Stycznia.

Rozgłoszona wczoraj wieść o śmierci Marszałka Soult nie potwierdziła erę, ałe tyle prawda, ie niebezpiecznie chory na wodna, puchlinę w piersiach. Jego śmierć właśnie w tój chwili moźeby ważne polityczne skutki za «oba. pociągnęła. Z d n i » 3 l. S t Y c z n i a .

Wczoraj wieczorem o godzinie 81- przyjmował Król deputacyę T ZDY Deputowanych, której adre* odpowiadający namowę od tronu wręczyć mirjwrtcaorto. Pan Sauzet przeczytał adres, a Król nań w ten odpowiedział sposób: »Przyjemną jest dla mnie rzeczą, słyszeć takie dowody Waszego przywiązania i przyjmuję je z radością. Tak, moi Panowi*?, szczęśliwej zgodzie, między róż nem i władzami państwa panującćj, zawdzięczamy utrzymanie publicznego porządku i naszych swobód narodowych, zasłonionych siłą i mądrością instytucyi naszych. Z, powodu Waszego prawego współdziałania kraj coraz większego zaułania do swej przyszłości nabierać będzie. To zaufanie przytłumi w zarodku owe szalone plany, tak dobitnie przez Was określone; pozbawi ono odwagi ludzi, oddających się tym występnym zabiegom i tych odstraszy, którzy, zaślepieni możliwością pomyślnego wypadku do zabiegów takowych wciągać się dają. Dziękuję Izbie Deputowanych za wynursony w adressie sposób myślenia.» Buletyn o stanie zdrowia Marszałka Soulta jest dziś nieco pomyślniejszy; noc miał nieco spokojniejszą i boleści się uśmierzyły. Czterdziestu drukarzy paryskich umieściło w gazetach tutejszych artykuł, zawierający wniosek o zmianę prawa, czyniącego przy processach prassy razem i drukarza odpowiedzialnym. Woleliby oni, ieby w miejsce tego prawa, przywrócono znowu cenzurę w całe) surowości. ożywiony. Bale maskowe są częstsze i licz nIej zwiedzane niź kiedykolwiek, a udział w tychże stał się u Paryżan z mody prawdziwym zwyczajem. Nie tylko młodzież wszystkich stanów tłoczy się około północy do sal koncertowych w domu opery i komedyi, których podwoje dla różnofarbnie przybranego mnóstwa otworem stoją, ale i wiek poważniejszy podoba sobie w tego rodzaju zabawach. Wznowienie takowego zamiłowania w maskach, tańcu i igraszce intryg jest niezawodnym znakiem zmiany kierunku opinii pu blicznśj, jaka się od lat kilku spostrzegać daje. Poważne namiętności nie zgadzają, się z pustelni rozrywkami, a odurzenie przez taniec wywołane, jest niezawodnie wybornym homeopatycznym środkiem przeciw odurzeniom in nego rodzaju. Nie słychać także w tym roku jak dawniej tak mocnych wyrzekań na nędzę, którą zwykle zima dla kjassy ludności - paryikićj, żyjącej jedynie z dobroczynności innych sprowadzaZe zaś pora ta bynajmniej się szczególniejszą nie odznacza łagodnością, możriaby przeto owę pocieszającą różnicę wziąść za dowód zwiększającego się dobrego bytu, a zmniejszającego ubóstwa, ale powszechny zwrot ekonomicznych stosunków obecności bynaj* mniej na wniosek takowy nie naprowadza. Ogół bogactwa publicznego wszędzie się wzmaga, i to szybkim krokiem, środki zarobkowości zwiększają się codziennie, a przecież massa ludności coraz się bardziej w tył cola, gdy kapitał na mocy zawartych w nim przywilejów,ma stosunkowo za nadto wielki udział w tei towarzyskiej pilności. Zasoby pieniężne skupiają się w coraz mniejszej liczbie rąk, bez» ładne wspólubieganie się poświęca bez miłosierdzia mnielszy przemysł większemu, a liczba wyrobników, z prac) rąk .swoich od dnia do dnia żyjących, widocznie»ię wzmaga. J estlopra wo dzisiejszej organizacyi produkujące) czynności, prawo, udowodnione w tysiącu zatrważających zjawisk, które,po Anglii, nigdzie się tak wybitnie nie objawia jak we Francyi. Gdzie szukać środków zaradczych przeciw temu groźnemu i straszliwemu niebezpieczeństwu? Na pytanie to nie znaleziono jeszcze raspakajającei odpowiedzi, ale równie mało wątpić należy o rozwiązaniu tegoż, jak też nie zapierać się złego, że się uleczenie tegoż niepodobnem być zdaje. Jeżeli między ubogimi w Paryżu niedostatek w tym roku mniej do tkliwie się objawia niź dawniej, zawdzięczają oni może szczególniej ulgę tę .mnóstwu budowu publicznych, przedsiębranych tak przez rząd, jak miasto samo i prócz tego prze» różne towarzystwa kolei żelaznych, które tysiące rąk praeą zatrudniają. Lecz prace te wiecznie trwać me będą, a zwabieni przez nie robotnicy nie tylko z prowincyi ale i z zagranicy do środkowego punktu Francyi pozostaną natomiast w Paryżu i zwiększą niezawodnie hczbę tych, którzy nadaremnie zarobkowości wyglądaj ą. Podczas gdy W gabinecie cisza popielcowa panuje, na wielkim świecie sarnę wesołość i pląsy znachodziroy. Wczoraj wieczorem dawał Hrabia Rarnbuteau, Prefekt departamentu Sekwany, swój ostatni wielki bal, gdzie w ścisłem znaczeniu tego słowa ogromna była pstrocij.na. Mało wpawdzie monarchów ma tak pyszne sale do przyjmowania gości, jak Pan ttambuteau, gdy mieszkanie Ludwika Filipa co do przepychu i blasku ledwo z mieszkaniem Prefekta departamentu Sekwany w porównanie iść może, a gmach ten tysiącem świec i larop oświetlony prawdziwie czarodziejski wystawia widok; ale gdy każdemu, choć nieznanemu od gospodarza domu i takiemu, który mu się nie przedstawił, na bal przybyć wolno, łatwo sobie wyobrazić mieszaninę owego towarzystwa. Dla tego też damy Ciała dyplomatycznego nigdy na balach tego rodzaju nie tańczą; nie jedna albowiem poznałaby pod mundurem oficera gward)i narodowej w tańcu swego fryzyera. JUobrańsze będzie dziś (w niedzielę) wieczorem zgromadzenie u Xiccia MOIII;Toreoce.u;o, gdzie sam wybór tylko wielkiego zaproszono świata. W środę iest wielki Lal u dworu, na który, jak zwyczajnie około 4000 osób zaproszono. l tam nieraz pstro bardzo wygląda, choć przepych dworu nic do życzenia nie pozostawia. Oaza.utrz będzie bal u Xiccia Caprioli, Posła neapolitąńskiego W «obotę nareszcie daje Xiążę Orleański bal maskowy, a każdy zaproszony gość odbiera przepis jak się ma przebrać

Anglia.

Z L o n d y n u, dnia 29 Stycznia.

Po przedstawieniu u N. Króla Pruskiego w pałacu Hueki«ghani6k,im, w czasie którego N. fan adres Cytyi przylać raczył, zwiedził tenże jeszcze przed powrotem do Windsorti staroźytoy zamek królewski Hampton-Court nad Tamizą, który Kardynał VVolsei, Minister Henryka Viii. wybudował a potem go Kró,lowi odbtąpil, i w, Wtórem się bardzo piękne obrazy zna)dują. Ze się Król tamże długo zatrzymać nie mógł, musiał większą część sal szybko przebiegać, i wiele obrazów sławnyeb malarzy tylko lekko obejrzeć, jak.,np. dz.ie.ta Hómany, Canaleltego, Corregii; podobnie jak portrety pięknych dam dwom Karola II., pv wej Elżbiety w różnych porach życia zdawały się Króla najbardziej zajmować", także-dwa p»rirety Henryka VI I I., bardziej dla swej historycznej jak mistrzowskiej wartości. Przy ogladeniu-wybornego kartonu Hafaela był obecnym na żądanie Króla artysta niemiecki, nazwiskiem Gruner, który się od kilku miesięcy przekopiowaniem tegoż za'muje. Król, znany * dobrego smaku, długo z Panem Grunerem o duchu Hafaela rozmawiał, a sprawozdawcy powiadają, że uwagi N, Pana głębokiej znajomości rzećj.y dowiodły. Obraz ten tok mu się podobał, że jeszcze raz go zobaczyć przyobiecał. Następnie udał się jeszcze N. Pan do hali Wolseja, znowu tak urządzonej, jak była za ctasu Kardynała; tu podziwiał Król obicie, nie mające sobie równego w przepychu. W tej hali będzie niezadługo dany ibal, 1,3 którym wszyscy goteie w uiworze z czasów Henryka VIII. wystąpią.

T i m e s, wywodząc stopień pokrewieństwa pomiędzy Królową Wiktoryą a Królem Pruskim, wykazuje, że oboje są prawnukami matbI Królowej Karoliny, małżonki Króla Jerzego Ul., która była babką zmarłej Królowej pruskiej Ludwiki. Hiszpania.

Z M a d ry t u, dnia 22. Stycznia.

Od trzech dni trwają obrady nad adressem Kongresu, innemi słowy walka oMinbteryum, i rzadko toczyła się takowa tutaj z większą zaciętością. Dotąd roztrząsają tylko adress jako całość, tymczasem zdaje się, iż zarzut, jakoby rząd wypadkom z ostatniego Października zapobiedz nie umiał i ogłoszenie Barcełbny za będącą w słanie oblężenia, naj dotkliwszą; dla Ministeryum stanowi ranę. W adressie wyrażono, że Opatrzność Hiszpanią w Październiku ocaliła; sławy tej Prezes Rady ministerialnej Bogu przyznać nie chce. W zapale &Vv ćj mowy zawołał wczoraj: »nie Opatrz« "Ość, rząd to kraj ocalił!« Hrabia de lat ? v a s oświadczył, »z rząd z umysłu spiskowJ wybuchnąć dozwolił, aby później mógł rOI« kata odegrać.« Pan Użal (republikanin) twierdził, że Prancya teraz właśnie domaga 'XA od A I S 2 P a n" zapłacenia 128 milionów franków za wyłożone w 1823. roku koszta wojenne« fierwezy Minister zaprzeczał temu. N astępnie żalił fi<> Pan U żal w nader cierpkicłi tvy»azach na wpływ Anglii, i przywodził na pamięć, *e mocarstwo to niegdyś cztery, pieniędzmi naładowfane fregaty hiszpańskie wśród pokoju zagrabiło.' Jedyną zasługą rządu w tza-sie s p ish« październikowego jest, zdaniem je fiO' ukaranie, ale zasługa ta została «plamiona krwią łilajślachetoiejsził, «zegoby przecież IIIO

£na było uniknąć przez zapobieżenie wybuchowA i. Potem przypominał l Pan Użal, że Prezes Ministrów dnia poprzedniego z wrellfa, oświadczył dumą, iż istniejący rząd z powitania z d. 1. W rześnia wypłynął. Nie powinien zatem, zdaniem mówcy, być zanadto surowym przeciw uczestnikom nowego ruchu. Nareszcie wywiódł, że Madryt w nocy z d. 7.

Października tylko milicyi narodowej ocalenie swe winien, gdyż wojsko li tylko na obsadzeniu mieszkania Regenta czynność swoję Ograniczyło. Wyrazy takowe obudziły gniew M inistra Woj n y w takim stopniu, iż od łęz ledwo mógł mówić, i w pomieszaniu swćm autorów adressu obwiniał, ii nic na pochwałę armii nie przytoczyli. Potem powstał redaktor adressu, Pan O lo z ag a, i uchylił nieco maskę umiarkowania i konsenwatyi. tycznfgo sposobu myślenia, którą nosił, dopóki był P osłem hiszpańskim przy dworze fruncuzkim. »Żołnierze, rzekł, pozostali wiernymi, jak zawsze; ale dowódzcy byli zdrajcami. Żołnierzy dostawia naród, dowódzców mianuj« rząd." Cierpki ten wybuch przeciw rządowi słuchacze z vyielkiemi przyjęli oklaskami. Ale cóż pomyślą żołnierze o swych dowódecach, skoro się o takiej dowiedzą mowie? ajak ostrożnie postępuje sobie Kongres, gdy teraz, gdzie naród pograniczne mocarstwo do wojny wyzywa, hojnie już między wojskiem rozsiane ziarno niezgody do dojrzałości doprowadza? Od wczoraj poróżnił się Pan Olozaga swym ucinkiem z Ministeryum, i stanął w szeregu zwolenników Lopeza Caballery, którzy go zapewnie jako Ministra nawet niedługo posiłkować będą"

ROZlllaite wiadolllOŚci.

Duma angielska. - Kiedyźto biedny lud angielski doznawać będzie takich wygód, jakich doznają psy i konie lordów angielskichP - Pan Mahner sprzedał Panu Dinon bieguna za 2,000 gwineów; koń ten zowie się Rallinkeele. Ileżto ubogich kobiet wyżywiłoby za tę kwotę swe dzieci! Gdy ten Bałlinkeele padnie w pierwszej gonitwie, mógłby który 51 Cbartystów nad jego zgonem mieć mowęjpogrzebową, na którąby się serce ludzkie krajało. »Biedny Tomasz ziębnie!« Zaiste, klassa robotników angielłkich jestto Król L e ar,

P EKIS, (% Gaa. Cod*.) Gdy Chiny w tej chwili z powodu wojny * Anglią powszechną na siebie zwracają uwa61> n i e * >C5l łnteressu będzie następujący opi» chwili może stanowcze zachodzą wypadki, gdyż, według ostatnich wiadomości, flota ant'ielska stalą przy ujściu wielkiego kanału, l tory prowadzi do stolicy. Pekin tworzy doskonały czworobok, składa się z trzech miast, 12 przedmieść, każde około 2 mil długości, tak, źe cała stolica ogromną zajmuje przestrzeń. Ludność jest także nadzwyczaj wielka, wynosi bowiem, według naj niższych obliczeń, 1,500,000 dusz. Pałac cesarski Cu-Kin-Czyng jest również najgodniejszy uwagi ze wszystkich monarchicznych mieszkań na ziemi, ma bowiem obwodu przeezto 12,000 łokci. Ale Cesarz nie zawsze w nim przemieszkuj e; w czasie postu zajmuje inny pałac, w którym zamieszkuje okrągłą salę, przedstawiającą niebo; sala ta wsparta jest na 82 kolumnach, niebiesko pomalowanych i złotem przyozdobionych, ma nad sobą trzy różne dachy, jeden niebieski, drugi żółty, trzeci zielony. Ogród cesarski, który przytyka do innego KaTKH, zajmuje 60,000 akrów, zawierających góry, jeziora i rzeki ręką ludzką utworzone. "W tej kwiecistej naturze na sztucznych skałach lub na zielonych matach stoją kioski, belwedery, orcelanowe wieżyczki i tryumfalne łuki. Znaj* je ich się kilka tysięcy. Każda dolina ma dom letni a raczćj paląc - razem dwa tysiące. Najpiękniejszy z tych pałaców stoi w środku sztucznego jeziora, pół godziny drogi średnicy mającego, i zawiera sto najpysznićj umeblowanych pokoi. Styl, w którym ten pałac jest zbudowany, jest tak piękny źe nawet gust europejski musi go podziwiać. Tjlice Pekinu są 20 do 30 sążni szerokie, długie, pod sznur stawiane i czysto utrzymywane. Domy powiększej części są jednopiętrowe po malowane i mają kupieckie sklepy 3 żóltemi szyldami i powiewającemi chorągiewkami. Znajduje się w nich wiele zakładów dla sztuk i umiejętności, niemniej i biblioteka zawierająca przeszło 300,000 tomów. Jak pełne życia są wielkie miasta w Europie, przedstawiają, tylko niedokładnie hałas, ruch i tłumy ludu Pekinu. Każde dołne piętro ma swój sklep, każdy sklep swój drąg z czerwona, zieloną, niebieską, białą chorągiewką i szyldem, na którym nietyłko napisane nazwisko kupca, ale wszelkie towary i zalety, jakiem i się szczególniej odznaczają. Z powodu tego mnóstwa drągów, chorągiewek i szyldów, każda ulica podobną jest do zatoki pokrytej okrętami z powiewającemi banderami. Ulice zacieśnione są przenośnenii budami, balwierzami i naprawiaczami kociołków i trzewików. Prócz tych znajdują się «tatę budy, «* których sprzedają żywność, tak,źe pomimo szerokości ulic, zaledwie pozostaje środkiem droga do przechodzenia. Na tern wązkiem przejściu snuje się mnóstwo żołnierzy i oficerów, Mandarynów różnego rzędu i guzika, i urzędników policyjnych, którym prawie wszystkim towarzyszą służący z parasolami, chustkami, malowanemi latarniami i z inne mi rózneroi oznakami godności swych Panów. Tu przeciskają się także pogrzeby i wesela z muzyką i długim szeregiem gości. Tu napotyka się nieskończone szeregi dromaderów przybywających z Tataryi, obciążonych węglami, mnóstwo wozów i kar z ogrodowinami. Te nieprzeirzane tłumy ludu, które krzyczą, śmieją się, różne głosy, jakiemi każdy wywołuje swoje towary, znaki balwierzów, którzy dzwonią na swych interessentów, wszystko to czyni nadzwyczajne na Europejczyku wrażenietO Tal* nagrody« W okolicy idąc ze starego rynku przez N ową i IVj l} ielmoską ulicę aż do kamienicy Pani Tolkemitowej, zginął brunatny skórzany pugilares z 40 Tal. w assygnatach kassowych, złota szpilka gorsowa z turkusami i dwa na rzecz Pana I'. Stabłewskiego wystawione rewersa. Zacna osoba, która rzeczy te znalazła i odda je, odbierze od Pana Lei tge bra, kupca, na Garbarach, 10 Tal, nagrod y .

Młodzieniec, wiadomości szkolne posiadający, może mieć rsiejsce w handlu u J. Sruakowskiego.

Otworzywszy mój skład trzewików damskich W wielkim wyborze w Bazarze, polecam się Wysokiej Szlachcie i Szanownemu Obywatelstwu i upraszam o łaskawą pamięć.

L. W łoś c i b o r s K i.

C e n y t a r g « » « W mieście POZNANIU.

Unia 7. Lutego 1842. r.

oli I do T»l. itr. fen iTtl.ier .fen.

2,15 1 10 3 27 6 19 25 2 10 - 2 6 8! 5 125 TPH2 5

Pszenicy szeJfel · Zyta dt.

Jęczmienia dt · Owsa . dt.

Tatarki dt.

Groch u - dt.

Ziemiaków d t .

Siana cetnar .

SI omy kopa . . .

Masła garniec .

Spirytusu beczka.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.02.09 Nr33 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry