GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.03.01 Nr50

VVielkiegoy yy !

POZNAŃSKIEGO*

Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dekera i Spółki. - Redaktor: JI. HVmno»e«Mr£<K

We Wtorek dnia l. Marca.

Wiadomości krajowe. * Z Berlina, dnia 24. Lutego.

.\_ "a n zawierzytelnionemu przy dworze tutejszo.stronnym Król. Portugalskiemu Posłowi i pełnomocnemu Ministrowi, Baronowi R e n d u ff e, posłuchanie na zamku dać i z rąk jego zawierzylelniajgce go pisma N. Królowej Portugalskiej przyjąć raczył.

Z dnia 26. Lutego.

N. Cesarz Rossy jski Radzcy Ziemiańskiemu Tie * ch owi tz, powiatu Odolanowskiego, order św. Stanisława 3. ki. naj łaskawiej nadać raczył.

Wiadomości zagranicziie.

POlSKa.

Z Warszawy, dnia 22. Lutego.

Ogłoszone zostało postanowienie Rady Administracyjnej względem bliższego oznaczenia sposobu postępowania, celem wykonania przepisów prawa o spadkach bezdziedzicznych i wakujących. Bank Polski ogłasza, fe w d. 14/26. Lutego r. b-, zaczynając od godziny 10 z rana, odbędzie się w Banku, w obecności Kommis« syi Umorzenia długu krajowego, delegowanych od Kommissyi Rządowej Przychodów

........ J_ae

i Skarbu, oraz domu handlowego S. A. FraenkeI włożenie do kota numerów Seryi Obligacyi U działowych, z pożyczki 42 milionów; samo zaś losowanie Seryi nastąpi w dniu 17. Lutego (1. Marca) r. b. o godzinie 10. zrana, w ternie samem miejscu. R O S S Y a.

Z P e t e r s b u r g a , dnia 17 - Lu te g o.

W ciągu Stycznia b. r. po drodze żelaznej Carsko sielskie/ przejechało 27,576 osób, i dochód wynosił 11,228 rubli srebrnych. JO. Xiąźc Warszawski, Hrabia Paskiewics Erywański, przybył dziś (5 go) do tutejszej «tolicy. *) N. Cesarz dr.. 17. Grudnia z. r. potwierdził Zdanie Rady Państwa o prawach żydów mieszkających w Rydze. Podług tego Zdania: 1) żydzi dotąd stale w Rydze zamieszkali, mogą przypisać się do tego miasta i w nićra mieszkać, nie używając jednak praw obywatelstwa, ani prawa nabywania nieruchomości. 2) przechód nowy na mieszkanie w Rydze żydów nie tylko z innych gubernij, lecz i z miasteczka Szłoka, nadal zostaje zabroniony. . *) Wi e iadomość w Gaze ie Pqznańskiej przed kIlka dmall11 podana o epodziewancm w Poznania przybycia J O. Xiecia była bezzasadną. Prtyp. lledak. Ga». POUl5l.

dze zostający, obowiązani są nosić strój niemiecki. 4) prawa żydów co do handlu w Bydze mają być określone przy ostatecznem rozstrzyguieniu ogólnego pytania o Rygskim handlu. N. Cesarz na przełożenie Ministra Oświecenia oostatecanem zamknięciu Wileńskiej Medycino Chirurgicznej Akademii 30. Grud. z. r. Rozkazał; 1) Wspomnioną Akademią, zamiast której otworzol1Y został oddział lekarski przy Uniwersytecie Sw. V4 łodzimierza, zamknąć 1. Sierp. 1842. r. 2) Przy zamknięciu, ustanowić, pod zwierzchnością Kuratora Białoruskiego szkolnego okręgu Komitet tymczasowy, « urzędników tej Akademii, dla ukończenia wszystkich jej interesów. _ ' , \ .'. N. Cesarz przychylając się do Zdania Kornitetu Ministrów potwierdził przepisy nadające prawa służby rządowej Redaktorowi Gazety Kuf>er Wileński ynnym do redakcyi lej gazety należącym urzędnikom. F r a n c y a.

Z P ary ż a, dnia 19. Lutego.

Gazette des Tribunaux zawiera doniesienie i. Montpellier z d. 14. b. m., że Maryi Cepelie niebezpieczną złożona chorobą i Itlekarzeo utrzymaniu lej przy życiu wątpią.

Przyjęta" ona już ostatnie olejem świętym namaszczenIe. Publiczność polityczna zwraca znowu swe oczy na półwysep pirenelski, i to tera bardziej, cdy wewnętrzne sprawy krajów e dosyć czasu wolnego do zajmowania się ważmejszemi spra warni zagranicznemi pozostawiają. Ogłoszona wczoraj wieczorem przez rząd wiadomość z d 10. b. rn. o przywróceniu Karty w Lizbonie'nikogo nie zadziwiła, ale wszyscy są mocno ciekawi, jaki skutek restauracya takowa Włfiszpanii wyda. Ze się karohstowskie i krystynistowskie stronnictwo do nowego go tuie powstania, równie moło ulega wątpliwoici jak i t o, źe ostatnie szczególnie znacznej prz'ez nowy porządek rzeczy w Portugalu doźna pomocy, i dla tego pytanie, czy regencya hiszpańska zechce i zdoła dotrzymać obietnicy swojej nie mieszania się do spraw portugalskich, lub czy raczej nie poczyta się za obowiązaną dla własnego ocalenia do pomagania rewolucyjnej zasadzie w kraju ościennym do osiągnięcia znowu panowania, Większość cło sów w tćm się zgadza, iż Esparterę tylko niebezzasadna zaprawdę obawa przed grożnem wkroczeniem Francyi od niesienia iawnei pomocy stronnictwu wrześniowemu w Portugalii wstrzymać zdoła, i ie na korzyść tegoż na każdy przypadek wszystko uczyni, co tylko bez oczywistego naruszenia form neutralnych uczynić będzie można. Dla tego tćź powsze

chnie to podzielają przekonanie, źe panowanie Karty Dora Pedra długo się bez nowych nie ostoi pocisków i źe stronnictwo wrześniowe niezadługo nowych sił i odwagi do stawienia czoła teraźniejszemu zwycięzcy nabierze. Tymczasowo zaś podług wiadomości dziennikarskich i listów z nad granicy pirenejskićj czynnie się i niemal otwarcie wygnani i zbiegli mężowie stronnictw z Hiszpanii przygołowaniami do zbrojnego wkroczenia gotują. N ie zdaje się, żeby się Karoliści i Krystyoiści już względem wspólnego wojskowego i politycznego planu działania między sobą porozumieć mieli, ale pewną jest rzeczą, źe się ciągle i gorliwie o tym przedmiocie między sobą naradzają. Chociażby jednakże przyszło do przymierza między teini dwoma stronnictwami, nie zdoła się ono długo utrzymać; owszem osobiste i stronnicze wstręty ich naczelników mogłyby bardzo łatwo sprawie konstytucytnej w tej powtórnej walce te same wyjednać korzyści, jakie ta w pierwszej wojnie domowej z współzawodnictwa między Kastylijczykemi a Biskajczykami, które nakoniec układ bergarski sprowadziło, odniosła. Anglia.

Z Londynu, dnia 19 Lutego.

Zbyteczna ciekawość widzów w Krightonic, gdzie Królowa w czasie pobytu swego codziennie Z JIicciem Albrechtem na przechadzkę, na groblę portową wyjeżdża, wielce ją utrudzą. Towarzystwo grobli portowej zatem oświadczyło gotowość swoię, zamknąć cod/.ienhie na jedne godzinę groblę tę dla publiczności, ale Królowa odrzekła, iż ofiary takowej przyjąć nie może, boby przez to pozbawiła wiele osób, zwyc'za nie tam się przechadzających, ulubionej im przyjemności. Demonstracye przeciw Peclowskiemu planowi zbożowemu jeszcze po miastach fabrycznych nie ustały, ale ogól mieszkańców nic sprzyja im. Także w Manchestrze pospólstwu pierwszego Ministra portret spaliło. Tamże, równie jak w Glasgow ie, N ottirjghamie, Hreadłordsie, Wiganie, Hastingsie i innych miastach, odbywały się zgromadzenia przeciw prawom zbożowym, i natychpriryszlydoskutku uchwały przeciw tym prawom i przeciw Ministeryura. Z listu Ministra spraw wewnętrznych, Sir Jamesa Grahama, do Hrabi Fitzhardinge, okazuje się, że KróIo>ra za radąswoichMinistrów nie skłoniła się jeszcze w skutek przesłanej jej z Cheitenhamu petycyi do ułaskawienia wywiezionych z kraju Kartystów , Frosta, Williama i J onesa. * Z Londynu, dnia 19. Lutego. - Widzisz W Pan, źe Ministrowie większością 123 w y m o g ą o fi i naturalnie, o-ile się to Parła'jelitu dotyczy, płafi s\yój bez najmniejszej popierać- zmiany. .G/dy przecieA.AshjlLimJpi wybory większość 91 głosów wyjedtiały, i chociaż większość ta do osiągnięcia wszystkich celów jest lu£ dostateczna, znaczną zmianę w tak dalece massie ich stronników ulubionem prawie zaprowadzili, nie ma nic niepodobnego, żeby skala przed ostatecznem swojem przyjęciem v» iększego jeszcze rtie doznała zniżenia, jeżeli tylko zewnętrzny zbieg okoliczności da się dobrze we znaki, a tO jest bardzo do pra Avdy podobnem. W Nottinghamie, Walsallu i kilku innych miastach oświadczyła się klassa irednia bezwarunkowo za pięciu punktami charterów, i Wszediie, gdzie tylko jeszcze zgromadzenia odbyto, oświadczyły się owe tak »tanuwczo przeciw teraźniejsze! administracyi, że, 4*zełi wkrótce coś dla wstrzymania ruchu nie nastąpi, Lorda Johna Kussella wyobrażenia O wyłączeniu wszystkich reform parlamentowycb wraz z jego bilem wkrótce krajowi marzeri przekazane, a jeżeli ślechetny Lord mac*ej się nie namyśli, sam w nowym ruchu «gnieciony zostanie. Odpowiedź Peela przy końcu obrad, po której już tylko mowa Lor da Falmerstona nastąpiła, bjła istotnie wyborna i musiała każdego nieuprzedzonego prztkonać, ii go dobro mieszczan zarówno z utrzymaniem aryslokracyi obchodzi, i że gabinet swój «kłonił do posunięcia się tak daleko, jak daleko tylko stronnictwo, które on reprezentuje, doprowadzić można. List i, południowej Amerjki donosi pod dniem 8. Grudnia, że w prowincyi Corrientes zaszła walna bitwa. Pod (Jenerałem Faz stojąca armia pobiła na głowę wojsko Generała Chaijue, sprz)mierzcńca Prezydenta Rosas.

W Montevideo panuje z tego względu wielka radość. Gubernator Lopez oświadczył się otwarcie przeciw przywhścicielowi Kosas.

H i s z p a n i a . ..ii ' · Z Madrytu, dnia 12. Lutego.

. Pa przyjęciu w przychylnei Ministrom formie paragrafu O wypadkach w Barcelonie, obrady nad pozostalemi punktami adresu wloką, eię żółwim prawdziwie krokiem i iadnego udziału nie wzbudzają. Dopóki się spory około osób kręciły, posiedzenia bywały przepełnione, i używano ws/elkich sztuk krasomówczych, aby sobie poklaski publiczności wyjednać. Teraz, gdzie tylko o rzeczy potoczne, o -materialne położenie kraju, o ulepszenia W administracyi i sadownictwie idzie, ławki Deputowanych są po większej części próżne, a na galerii Ypdzóyy ledyvo się 4 lub

S ciekawych' ukaże osób. W Senacie zapowiedział wczoraj Pan Campuzano, iż się Ministrów Względem zaszłych W Portugalii wypadków zapyta, a Pan Marliani oświadczył, ze od Ministra Prezesa niektórych' wyjaśnień o wysłowieniu się Pana Guizota w francuzkiei Izbie Deputowanych w sprawie Pana Salvandego zażąda.

liiskup calahorski, wygnany na wyspy balearskie za powstanie przeciw zabieraniu dóbr swego kościoła, udzielał w czasie swego przejazdu przez W alencyą sakramentu bierzmowania; lecz gromada młodzieży wpadła do kościoła i zmusiła Prałata do zaprzestania tego świętego obrzędu. N adeszłe tu dzi» wiadomości z L i z b o n y sięgają do d. 7 b. m. Kartystowski ruch nic czyni podług nich najmniejszego postępu. Dn. 6. podało się Mini»tervum do dymissyi, ktdrą Królowa przyjęła. Xiążę Palmella, który się przeciw ruchowi oświadczył, otrzymał pole-', eenie utworzenia nowego gabinetu. Zasięgnął on rady Wicehrabiego Sa da liandeira i Panowie Julio Sanchez, Vieira de Castro, J oaquim Antonio de Magalhacs i Irviz będą podobno członkami tego nowego gabinetu. Mianowania te zaspokoiły stronnictwo konstytucji z r. 18.38. Gwardya narodowa lizbońska zdecydowaną była stawiać opór powstańcom z Porto. Stosownie do gazet lizbońskich, załogi w Lameriego, Viseu i Valenza konstytucyi z r. 1838. wiernćmi zostały. Słychać, ie też w Koimbrze konstytucyą tę powtórnie proklamowano.

-+-.... .

-'i 'i i i

X 11 Ć 111 r e.

M ar d i, 1. Mars.

Les artistes francais auro ut 1 'honneuf de donner une seconde Representation com* posće de:li'Uerltlere, Comedić Vaurleville en on acte par Scribe.

Jf; e P bl II; M C h a m p e n o I « , JI aud. eJI un acte par Muleirille.

I « U O fi e l e u r «te i i fi f U» ID r , VauJe-ville en un ac te par Duvei t et Lauzanne.

M ereredi, 2. Mar*.

Pour la derniefe Representation les artistes frani;ais auront l'honneur de donner; M i c h e I «te t b r i H ł I nr, Vaudeville en on acte par Scribe« Ł e e »1 e III e H A m n u r s,. - t# g * v Yaudcfille en on acte par Anrert.

Aa <onHl«ne.

V»udaviH<3 en UD actb par Ancelot.

Odwołując się do dawniejszych obwieszczeń w tejże gazecie, uwiadomiamy PubH« ubogim położnicom w tutejszym klaeztorze Dominikanów dnia 15. Kwietnia r, bież.

z czterema łóżkami otwarty zostanie. Prośby o przyjęcie do niego jednemu z podpisanych członków Towarzystwa podane być powinny, a przy tern złożyć trzeba świadectwo Kommissarza policyi, dowodzące uczciwość, ubóstwo i zamcście proszącej o przyjęcie, któ. re świadectwo niezwłocznie i bezpłatnie przez rzeczonego urzędnika wydane zostanie. Od dnia otwarcia Instytutu można będzie podawać prośby o przyjęcie w samym klasztorze Dominikanów. Roboty ręczne i podarunki, przeznaczone na loteryą na korzyść zakładu, powinny być nadesłane aź do dnia 10. Marca. Przedmioty mające być wylosowane, wystawione będą publicznie w Hotel de Dresde od dnia 11. do dnia 13., · tani także publiczne wylosowanie ich dnia 14. Marca nastąpi. Składki w gotowych pieniędzach, bieliznie, W sprzętach domowych i kuchennych, nadal także Dyrekcya z wdzięcznością przyjmować będzie. Upraszamy nareszcie szanowną Publiczność jak naiuprzejmićj, aby raczyła łaskawie przedsięwzięcie nasze wspierać, ubogie mężatki o istnieniu i celu zakładu oznajmiać i ręczyć im, ie w nim jak najłagodniejszego i naj staranniej - Szegoobchodzenia się spodziewać się powinny, Poznań, dnia 26. Lutego 1842.

Zastępcy Instytutu: Hrabina Arnim. Ministrowa Breza. Generałowa G r o! man. Nadburmistrzowa N aumann. Hrabina J. Ra dolińska. Radzczyni handlowa Sypniewska. E. Breza. Dassel. Marcinkowski.

Minutoli.

Członkowie To w ar zys twa Damskiego: Pani Prezesovra B e u r m a n n . Pini Radzczyni handlowa Bielefeld. Peni Kapitanowa B i e n er. Pani Sędzina Ziemiańska Boy. Pani Pułkownikowa Brederlow. Pani Sędzina N adziemianska C h e ł m i c k a . Pani Aptekarzewa D a e h n e . Pani Radzczyni sprawiedliwości Iliinke. Piani Tarn;a Radzczyni Kle b e. Pani Aptekarzowa Kolska. Pani Doktorowa MatceKa. Pani Radzczyni Regencyi Min u t o l i . Pani Radzczyni Intendantury Si*e« brand. Pani Generałowa Wedel." Pomieszkanie do wynajęcia.

Na Grobli w domu pod liczbą 32. jest od 1. Kwietnia r. b. do wynajęcia pomieszkanie, składające się z Sciu pokojów, 2ch alkierzów, · kuchni z spiżarnią, górą, piwnica., stajnia, drwalniąi wozpwni? Bliższe» wiadomości udzieli podpisany )l(I'arra od. 8. do 10. godziny. Ą n s c h li t z, Kapitan i Administrator.

./Do rodziców i opiekunów.

Instytut nasz wychowania młodzieży pici męzkiej, w którym podczas pięćdziesiątlctniego istnienia około 700 pensyonarzy, tak z kraiu jako i z zagranicy, odebrało wychowanie, przy obchodzeniu pięćdziesiątletr,iJ rocznicy niektórych ważnych doznał ulepszeń, na któr* zwracając uwagę szanownych rodziców i opiekunów, mamy zaszczyt, krotki jego pian podać do łaskawego przejrzenia. Wpisowe: 6 Tal. Płata: za stół, udzielanie przedmiotów naukowych i pomieszkanie, po 400 Tal. na rok. Przedmioty naukowe: a) publicznie dawane: czj tanie, pisanie, rachunki., matematyka, jeogralia, Jiisłorya powszechna, historya naturalna, fcfzyka, grammatyka niemiecka i stylowanie, język łaciński i francuzki, ostatni z konweiaac) n, śpiew i gimnastyka. - b) prywatnie udzielane; niuz)ka, rysowanie, język angielski, polski i grecki, po 8 Tal. na rok. - JNaukę religii odbierają dzieci od duchownego tego wyznania,» do którego należą.- Wa kacy e, po odbytym egzaminie, od końca Czerwca aż do potowy Lipca. - P ł a t a składa się na pół roku z góry; ze wszystkich innych wydatków składać się będzie szczegółowy rachunek, w nadziei punktualnego ich zwrotu. Na zaspokojenie nadzwyczajnych wydatków składa się zaraz przy wstępie Talarów 40, które przy opuszczeniu Instytutu policzone zostaną. - Szczególniejszą, drukowaną wiadomość o naszym Instytucie, można dostać gratis w księgarni E S. Mittlere w Poznaniu, jako teś w Inspekcyi Instytutu. Zgłasza się do Inspektora H e n n i g, w Gnadenield pod Kosel, w górnym A Szla»ku.

Dominium PiołrOWO prny Głuszynie, o jedne milę od Poznania odległe-, ma znaczną ilość kop latorośli C5lyA flanców brzozowych do sprzedania; kopę* w ilości 50 kop na raz, po 10 pol. gr. czyli 1. egr. 8 fen., w mniejszych częściach po 2sgr. Zyczący ich nabyć, może się zgłosić do domu yv starym rynku JYś 54. w Poznaniu. Świeże Olsztyńskie ostrzygł otrzymali Bracia Vassalli, I przy ulicy Pryderykowskiei .

OSTUZIG dużych, świeżych ho1sztyńskich otrzymał handel Sypniewskiego w Poznaniu.