GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.04.23 Nr93

VVi elki e go

Xicslwa

POZNAŃSKIEGOft*Hi- i. i«--.,--i.... ,. 'y-" · Nakładem Drokarni Nadworaćj Jf; Dckerąi Spółki. - Redaktor: lI. HYannom UlM.

93.

W Sobotę dnia 23. Kwietnia.

184* .

Wiadomości kraj owe.

Z Berlina, dnia 19. Kwietnia. , N. Król Hanowerski wyjechał z powrotem do Hanoweru.

Wiadomości zagraniczne.

Polska.

z Warszawy, dnia 16.Kwietnia. Wice-Kanclerz Państwa oznajmił JO. Xieciu Namiestnikowi Królestwa, źe N. Pan rozkazać raczył, uznawać Pana Fryderyka Walenu r g, W charakterze Konsula Cesarsko- Aus,ryackicgo w Warszawie. Francya.

2 Paryża, dnia 14. Kwietnia.

wladc-mo, źe przed nie wielu miesiącami wyprawiono eskadrę francuzką do Tangeru, dla domagania się zadosyćuczynienia za pewne obrazy, doznane przez Francya z strony Cesarza marokańskiego, , dla wstrzymania Cesarza tego od dostarczania nadal posiłków Abdel Kaderowi. z zadziwieniem dowiedzieliśmy się wtedy o powrocie tej eskadry, gdy o skutku wyprawy nic nie ogłoszono. Teraz przecież pewną zdaje się rzeczą, źe Francya, słuchając wstawienia się gabinetu londyńskiego, zaniechała swego zamiaru ponowienia na

Tangerze przykładu algierskiego. Głoszą nawet, źe nota gabinetu angielskiego w groźnych ułożona była wyrazach i obejmowała zażalenie, źe Francya nie przestając na zaborach, jakie już W Afryce północnej poczyniła, jeszcze także o podbiciu państwa marokańskiego zamyśla; z tego więc powodu oświadcza Anglia, że uderzenie Francyi na którykolwiek punkt w państwie marokańskiem za wypowiedzenie wojny poczyta. Na notę odwołaniem eskadry naszej odpowiedziano. Od tej chwili Cesarz marokański przychylności swoićj ku Abdel Kaderowi nie taił. Za każdą rażą, gdy Emira pobito i nad granicę marokańską zapędzono, przyimował go i posiłkował jako swego sprzymierzeńca; większa zaś część broni, jaką tenże ztamtąd otrzymał, wyszła 2 fabryk angielskich. Teraz ma podobno rząd francuzki naj oczywistsze dowody w ręku H źe Anglia Emira wspierała, i źe to wszystko działo się za pośrednictwem Muleta Abderramana, Cesarza marokańskiego. W skutek tego zamyśla rząd francuzki stanowczych chwycić" się kroków, dla położenia końca takiemu stanowi rzeczy, i Marszałek Soult wyprawił swego Adjutanta, Pana Calliera, do Afryki północnej aby zawarł układ z Cesarzem marokańskiem i odwiódł go od wspierania Abdel Kadera. Król przyrzekł mieszkańcom w St. Ger I ·

nuin en La)ll«¥ że w ich mieście posąg Ludwika XIV. wystawi. Pani LafIarge, otrzymawszy pozwolenie u> dania się do lazaretu, ma być wkrótce do Paryża przywieziona. Giełda, z d. 14. Kwietnia.- Renty Irancuzkie znajdowały dziś mały odbyt i za przyczynę teAo podawano klęskę, poniesioną (?) przez Ministeryum angielskie na odbytem d. 11. b. m. posiedzeniu Izby niższej. Wnoszą tu, źe Sir R. Peel z bilem im podatku od dochodów, na większe natrafi trudności, aniżeli początkowo sad 1ono DUr.ł t, iż gabinet lorysowski usunąć się zamyśladaie producenu, * dotąd" swobodniejsze były nu zwyczaje, zkąd wynika wniosek, ie zapasy jakie się jeszcze w rękach dzierżawców ma,du,ą, w porównaniu do bieżących potrzeb bardzo ., I,che. To zdanie popierająfaeta, że na targach w różnych okolicach kraju objawia się dążność do podnoszenia się cen. podczas gdy ceny w Mark L,,, e były stał«, lub nawet spadały, szczególna w lepszych gatunkach. Lo się tyczy jakości ostatnich zb.orów uczyniono interesujące obracbWaoia- l)&za' uważano, twierdzą z zapewnieniem że buśh pszenicy trzy funty mniej waży "II; w średnich alach. Wziąwszy teraz w przecięciu produkcyą pszenicy na 15 milionów kwarterów i A n g l i a · średnią wagę bushela na 60 funtów, OKa» e się Z Londynu, dnia 13. Kwietnia. ubytek, zrządzony przez mniejszość wagi, nie Wywołane przez poprawkę Lorda J. Rus licząc innel większej lubości w gatunku już sella d rezolu yi. o podatku. od doc odów 73" 1,000 kwarterów. Jesłto ubytek rzeczy wio rady jes ze . Sl I na , wczorajszem posledze- stej ijości zbiorów, którj; w obliczeniach m> nlu; Izby nlzszej nleskonczyły. Po P. ulter. e zeszłorocznych żniwach, nłe we właściwej zabrał głos Pan Boithwick; ale gdy blisko pół :wili wysokości był przyjęty, i stanowi t«raz czę«Smógł swoją mowę ukończyć; przychylono się takźe-do tego. Nowy XżęXl«veland otrzymał order Podwiązki po zmarłym Xciu Norfolk. b Renfrę skitski bank w Glasgowie przesłał yc wypracaJnym P .. · 200,000 f. «NQ asslva mają wynosI Przez zawalenie się arkady na kolei żela* znój z Londynu do Southampton, 4 robotników utraciło życie, a 5 jest ciężko uszkodzonych. Dyrektorowie kompanij indyjskiej najęli 15 wielkich okrętów, które 4000 wojska przewieźć mają do Indyi. W ogóle Ta teraz razem odpłynąć 9000 wojsk». Ministerstwo Ta żądać od Parlamentu powiększenia armii o 15,000 ludzi. Wydział marynarki jest także nadzwyceainie czynny; ogłoszona jest dostawa 100,000 galonów rumu. Z warsztatów morskich w Woolwicbu, Depłford, Chatham, Plymoth i w Pćmbroke prócz kilku okrętów parowych i pomniejszych statków A ma być w jym roku spuszczonych 9 liniowych okrętów. Wzglcdenvnastepnych widoków w handlu zbożowym czytamy w Standard co następuje : «Między domami handlowemi, które się handlem zboża zajmują i obszerne maja stosunki w całym kraju, zdaje się powszechne panować zdanie; że odtąd aż do następnych żniw cena pszenicy ciągle podnosić się będzie. To zdanie opar*e jest na tem przypuszczeniu, że ostatnie zbiory były daleko niższe niż śre« dnie, takAcfl'do ilości jak i jakości, i źe sprzeangielskiego pod względem stosunku zapasu <b«3cccaice>bnmety'do biletów barkowych,nie »dają.się, aby dalszy dowóz zagranicznego zboża, jakieby mogło być potrzebne, miał szko. dliwie działać na stosunki środków pienięin_yc.h bili R J:zeszkad ć miał ożywieniu przemys.fu l--ł1a OlU nasze «».« Z dnia 14. Kwietnia.

Na posiedzeniu Izby niższej d. 13. Kwie A tnia, po odrzuceniu poprawki ttusselowskiej Izba do sprawozdania wydiiału o rezolucyi ministeryalnych się przychyliła. Na zapytanie Lorda John Russell oświadczył więc bir Rob.

Peel, iż opierający się na owych rezolucyach bil d. 18. m. b. przedłożyć i natychmiast o pierwsze odczytanie-onego wnieść zamyśla. Na drugie zapytanie Pana B l e w i t t względem. taryfy oświadczył &1 B. Petl, że obrady nad taryfą rozpocznie, skbrO bil względem podatku od dochodu o tyle postąpi, źe przyjęcie jego stanie się do prawdy podobnero, przyczero jeszczeprolestował przeciw zdaniu, jakoby zmiany w zasadach, na których taryfa polega, zaprowadzić zamierzał, skoro przyjęcia bilu dotyczącego podatku od dochodu pewnym będzie. Spuszcza się zresztą na to, źe bil dotyczący podatku od dochodu d. 22. po raz drugi odczytany zostanie, a następnie zaraz taryfa ma pójść pod rozbiór. Pan Wa son końcowo oświadczył, ii wniesie o odłożenie trzeciego odczytania billi względem podatku od dochodu aż do nadeiścia Królewskiego potwierdzenia bilu dóły«zącego taryfy.; Time* udziela Iistyą z Bpmbaj z d.d. Marca, więc późniejszej daty od oątatnich wiadomości z Indyj Wschodnich, pisanego podobno przez Generała jednego do krewnego w AnB'''» treści następującej: »Nadeszły doniesie« nia, ze Gisni zdobyto i załogę tameczną liczącą lCOO ludzi w pień wycięto. Słychać oraz, że Generał Nott do odwrotu się gotuje, chociaż na czele 12,000 wojska w Kandaharze przez kilka lat mógłby i powinienby się trzymać, kiedy z takij potęgą * łatwości;) panem cełei okolicy zostać może." Wspomniana gazeta powiada zresztą, źe naturalnie za prawdziwość tego donie<<ienia ręczyć nie jest w stanie, źe przecież z źródła wiarogodnego pochodzi. Standard przecież oświadcza to podanie za obiegającą w dniu 13. m. b. w "'aryźu pogłoskęj nie zasługującą na wiarę. Większość (106 głosów) która wczoraj przeciw poprawce Lorda J. Kussell a więc za podatkiem od dochodu się oświadczyła, większą była, aniżeli się spodziewano. Gdyby wszyscy członkowie byli głosowali, wynosiłaby może jakie 124 głosów, co oczewi« stym dowodem, że śmiały plan feela w ogóle naród pochwala Wszakże w parlamencie równie, jak w publiczności przekonano się, że z jednej strony powody przezeń do nałożenia podatku tego przywiedzione, po większej części zwycięsko zbito, a z drugiej strony źe przeciw sposobowi repartycyi wiele czynić można zarzutów. Ale równocześnie też przekonano si<;, źe nikt nic lepszego podać nie potrafi, oraz źe w obecnej chwili nikłby wniosków swoich przep-.zeć nie zdołał. ' Jest także upo wszechnionem zdaniem, źe Peel nie wszystkie swoje przyczyny za wprowadzeniem podatku tego przytoczył, ponieważ obwiesz czenie ich zapewneby złe to, któremu rapo"iedz się stara, tern prędzej do wybuchu doprowadziło. Obawia się albowiem istotnie **llskićj wojny z Franoyą, w którejby btany Zje"oczone udział mieć mogły i tuszy sobie, źe p r z e i . podatek od maiątku (którjby parlament h A**'* potraeby naturalnie zaraz podwyższył) vZ fc«e w posiadaniu środków do dzielnego rozpoczęcia ; prowadzenia wojny. Gazeta niedzielna J o h n B uli wjraża bez ogródki: .Luawiic Fihp cierpi chorobę, z której w jego Wieku niktA.wyjś, nie może a no śmierci tei!O T;>v .Jf» nic l1JU£C lfJ£pU ailllC1L.... Ic'CYv mądrego rnonarchy wszystkie owe rewolucyjne żywioły, fCtoreoot lico potkał przytłumiać, na jaw wystąpią {rozlewając się po całej Europie wszystkie rządy zmuszą, aby raz jeszcze walkę na zabój * niemi toczyły.« Czy istotnie niebezpieczeństwo to tak bliskie, tego nikł z pewnością powiedzieć* nie może, ie zaś

$59

»»chodzi w rzeczy samej, o tern ,po wypadkach r. 184P. nikt zapewne wątpić nie może. l'Oipodowczas »postrzAezqno, zostawiło u nas niezatarte wrażenie i im bardziej obawa bliskiej wojny się uzasadnia, tćm bardziej naród ufać będzie gabinetowi, którego zdolność i sprężystość są udowodnione* . Wiadomości z Stanów Zjednoczonych nie · a bynajmniej zaspakajające; gazety prawie wszystkie tchną duchem wojowniczym; oby» watelstwo na walnych zgromadzeniach głośno wynurza życzenie, aby .rząd kraj na stopie obronnej postawił, budowę okrętów wojennych, zaciągi do wojska i organizacyę milicyi nakazał i w tym celu śmiało do podwyższenia podatków przystąpił. Wszakże rząd spokojnie się zachowuje i nic zgoła z tego wszystkiego nie robi, widzi bowiem, źe wojska niema i twierdze eię walą, źe jednak przy tem jesz» cze kredytu brak zupełny, a skarb bardziej spustoszały, niż twierdze.

Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 7. Kwietnia.

Na wczorajszem posiedzeniu kongressu wzic - ", to nakoniec pod rozbiór pytanie względem 1 mającego się zawrzeć z Anglią traktatu handlowego. Sądzono dosyć powszechnie, że deputowani katalońscy w tej sprawie głos zabiorą, lecz zdaje się, źe im Prezes rady ministeryalne) na osobnćm zgromadzeniu dał zapewnienie, iż o takim traktacie handlowym ani wzmianki nie było, i przez to zmusił ich do milczenia. Ale gdy o tćm zaspakajającym oświadczeniu swoich Komitentów w Katalonii zawiadomili, rzecz ta utajoną być nie mogła, i deputowany z Jerez de la Frontera, Pan S a n c h e z S i l v a, sądzący, iż interessa Anda» Iuzyi prze» wyłączne popieranie przemysłu katalońskiego upośledzone zostają, poczytaj za rzecz przyzwoitą, przypominać na wczorajszem posiedzeniu Kongressu rządowi, ii się zobowiązał przełożyć teraźniejszym Kortezom projekt do prawa o wprowadzeniu zagranicznych towarów bawełniapych i wywoJeniu krajowego zboża. Przy IJ sposobności odwoływał się do twierdzenia Sir R. Peela w parlamencie, źe wniosek względem zawarcia traktatu handlowego z Anglią rząd hiszpański uprzejmie przyjął, przywodził na pamięć wielkie obowiązki wdzięczności, jakie Hiszpania względem Anglii, jako swojej jedynej B szczerej politycznej prayjaciółk» zaciągnęła, » wyprowadził z tego wniosek, ie Hiszpania przy zawieraniu traktatu handlowego z t$ia mocarstwem do wielkich pr»y«Wołeii posuwać się będzie musiała Prezes rady mA nistcryalncj odrzekł na to. ii rząd n»e przełożonych mu prac różnych Kommissyi, wyznaczonych do rozważenia stanu przemy» słu w tal.onii, , i ze dla te o nic jes cze postanoWIC nIe mogł w pytanIU, w ktorem się óżno odne krzyżują interessa. W przyzwoItym jednak czasie w mowie będący projekt do. J?rawa Kortezom przełoży. Dalej rzekł MInIster: »zapowiedziano w tych dniach-traktat handlowy z Anglią, jak wkrótce zawarty być mający. Twierdzenie takowe jest, be zz as. adn e . Zrobiono z podania tego bron stronnIczą, a z myśli, w jakiej pogłoskę tę rozsiano, wnosić należy, iż jej tylko-do wzburzenia umysłów użyto. Muszę zatem Kongressowi jawnie oświadczyć, jak się rzecz ma yv istocie. W moc artykułu ustawy z d. 9. .Llpca 1.841. widzi się rząd zmuszonym prze łozyc projekt do prawa o towarach bawełniany.ch, i chciał dla wywozu płodów hiszpań. ek ch do Anglii ile możności jaknajwiększe oSIęgnąć korzyści. Obowiązkiem albowiem jest ,rządu starać się o to, aby nietylko jedna gałą przemysłu, ale zarazem wszystkie równej doznawały opieki. Nigdy on interessów z g anicznych nad interessa krajowe nie przenleSle.« Ną tern nieco dwuznacznćm oświadzeniu zaprzestał Kongres, a później nieco j.eszcze . Pan M,a ł a, dep.utowan.y z arcelony, zywo Interefsow SWO,ej prOWlnCYI bronił i utrzymanie tamecznych rękodzielni bawełńia 1 nych głównćm pytaniem mianował. Przed niejakim czesem ukazał się, jak wiadom,o, w Constitucionalu barcelońskim pr eciw o obistości Króla Francuzów wy' mIerzony l w nader cierpkich wyrazach ułożony rtyk pod napisem: »Piekielny plan LudwIka Flhpa.« W skutek niezupełnie rozw.ażno) reklamacyi tamecznego irancuzkiego WIcekonsula, zalecił rząd Fiskałowi przesłać <5w artyk ł do Sądu przysięgłych dla prassy. Są? ten, jak to przewidzieć można było, o sązIł"arty uł ten ni winnym i całą skargę JW J ht. . W Ieczorertl. - Na dzisiejszćm posiedz.enlu Kongressu okazało się, że dane wczo raj pr7.ez Ministra Prezesa wyjaśnienia, pod Względem traktatu handlowego zaspokoić nie zdołały, i i e' większa część deputowanych sprawę tę natychmiast załatwić postanowiła. Deputowany >ancbez Silva i inni wnieśli o . ' we wanle. rządu, aby jeszcze na teraźniejszem posIedzenIu przełożył Kortezom w mowie będący projekt o wprowadzeniu zagranicznych towarów bawełnianych. Chociai się Minister s'karbu'wnioskowi temu sprzeciwiał, KonereY jednak większością 10J głosów przeciw 6 p'rzHoienie to zawyrokował.':p p r t li g a li a. Z Lizbony, dnia 28.' Marca.

ról?wa wydał rozkaz, który zaleca przyw.r0cenle gwardYl narodowej podług zmienl0I?-ego planu rewolucymego z roku 1841., i odbIera temu korpusowi lego rewolucyiny char kter, oddając go zupełnie pod rozporządzenIe rządu. N owo narodzony Xiąż otrzymał na chrzcie z wody imię Jan. Kardynał Capaccini nie otrzymał jeszcze upoważnienia od Papieża do trzymania go do chrztu.

Belgia.

z Bruxelli, dnia 7. Kwietnia. Przy sposobności wyświęcenia tutejszego Int rn ncyusza papieskiego na Arcybiskupa me - chhnsklego, odbytego w zeszłą niedzielę w głów ym . koście e w Mechlinie, powiada jeden dZIennIk tutejszy, że to jest piąte święcenie tego rodzaju, odbywające się w Belgii. Piersze nastąpiło W roku 1642. w Bruxeli, gdzie SIę także l trzy następne odbyły. Obecne przechodziło wszystkie poprzedzające blaskiem l -przepychem. Wszyscy Biskupi belgijscy 0CłIOCZO z tej sposobności korzystali dla okazania publicznie swej przychylności do stolicy apost lskiej. Tak więc w koło Kardynała A cybls upa mechlińskiego zebrało się pięciu BISkupow, rSowy Arcybiskup otrzyma niezawod i« nie zadługim czasem 5l Rzymu swoje nomlnacyą na Nuncyusza, w którymto charak erze tu przebywać będzie i tyra sposobem pIerwsze miejsce W tułejszem ciełe dyplomatycznem zajmie. W yźsze katolickie towarzy* stW? wynurzyło także swe przywiązanie do tol cy apostolskiej i do osoby Internuncyusza l ofIarowało rou w podarunku bogatą i gustowną .kapl cę. Król obdarzył go brylantowym krzyzem l nadał mu zarazem wielki Krzyż ord. Leopol?a. Zebranie się wszystkich Biskupów belgIjskIch na uświetnienie świę' enia X.Fornango miało zapewne także na celu zbicie rozsianych p gł sek o za.ch dzących między tymże a naszymI BIskupamI nIeporozumieniach, a to z powodu, obstawapia Kardynała i niektórych 'lii. skupow, wbrew przedstawieniom z ftzYnuh p zy w?iosku o nadanie cywilnego uosobnienla unIwersytetowi leodyjskiemu. ' Liberaliści naturalnie korzystali z tego i usiłowali wmawiać we .wszyst ic ,. że się' Biskupi belgijscy z Bzymeln porożnlll. Ale do lejb nigdy] nW przys ło. Owszem wniosek ten óczyWbrio Izb.le re rezentantów dopiero po znie*sje'nhi SIę, BISkupow z randem w tej mierze, a tWym krok takowy całkiem pochwalił; Jeżifj j.i-; później radzono Z tamtąd Biskupom'vy1nlb's.ek trudności stosunków wewnętrznych, jakieby ztąd. wyniknąć'mogły, gdy przeciwnicy ile możności dzieło to zniweczyć pragnęli a nowe Ministerynm nie śmiało się na żadną stronę stanowczo przechylać, aby w czasie obrad w Izbre klęski nic ponieść. Biskupi zaś belgi,scy tern mniej myśleć mogli o sprzeciwianiu się poleceniu papieskiemu, gdy Papież jest właściwie twórcą uniwersytetu leodyjskiego. Chodziło' już tylko o cofnięcie pierwiastkowego · wniosku, zatem o sarnę formę; bo ćó do'istoty rzeczy żadne nieporozumienie zachodzić nie mogło i nie zachodziło. Wszyscy przeciwnicy wniosku składali w tym razie całą winę na Księdza Bama, Hektora uniwersytetu leodyjskiego, rnówjąc, źe on przez swój wpływ i zabiegi w pewnym względzie między Biskupami rej wodzi. Kapłan ten, mający wielkie zasługi w utworzeniu i wzniesieniu uniwersytetu leodyjskiego, mocno się naturalnie zajmował wnioskiem tak blisko dotyczącym się konsolidowania tego wielkiego zakładu; ale nie zna go zapewne ten, co mu zamiar sprzeciwiania się Rzymowi przypisuje, i ni)Inie niezawodnie ocenia Biskupów belgijskich, sądząc, że ei wpływowi męża tego ulegają. Zgłębianie w ogólności całej tej sprawy samo przez się fałsz podań takowych wjkrywa. Z Leodyjum, dnia 12. Kwietnia.

Belgijski Porucznik artyleryi N avez otrzymał od N. Cesarza rossyjskiego kosztowny pierścień brylantowy za to, że próby z nową bronią palną, czynione W Leodyjum prze * oficerów rossyjskich z polecenia cesarskiego, s<vćm doświadczeniem i radami popierał. Belgijski Pułkownik' Wiltort otrzymał z tego samego powodu order S. Stanisława.

Austrya.

Z W i e d n i a , dnia 12. Kwietnia.

Dawniejszy Sprawujący interesa Francyi vv Madrycie, P. Pageot, od 4 dni w stolicy daszćj przebywa. Poseł francuzki, Ur. Fla '. aU4 <'r>«o(,ajoO X'ociu Metternichowi przed *f>yial i' odtąd odbyvva;ą się konfpręncye mię .Y.?fiS'ęl'skim i łrancuzkim Posłem, ściągające sic (] () pytania hiszpańskiego. Zdaie się, że po zriiw eCŁen; (I dawniejszego planu Ludwika lilipa, aby pytanie to wspólnie z mocarstwami "'poinocnemi załatwić, nowe ze strony Francyi czynią usiłowania, by sprawę tę inną droM gą Ź mocarstwami wsponiiiianemi uporządkować. 1 an l aeeot posiada nieograniczone zaufanie Monarchy swego. Wszakże o uznaniu Królowći Izabelli ze strony dworu naszego bez przyihy,e'ua się do tego dworu Petersburskiego i Berlińskiego ani myśleć, Co zagraniczne gazety o zamicrzonćm zaślubieniujednego Arcyxiecia Austryackiego z Królową Izabellą bają, jest czystem urojeniem. Bezwzględnie na trudności polityczne, nie znalazłby się zaiste w całym dom u Cesarskim ani jeden członek dostojny, któryby Burbonom hiszpańskim, chociaż ci przed 130 laty domowi Habsburskiemu koronę hiszpańską wydarfi, uwłaczać .chciał. Arcyxiążęta nasi za h'adlo wiele posiadają delikatności i szlachetność/, aby obok tronu stanąć mieli, który potokurrrt krwi okupiony, i którego sporne dotyfchćzas prawa wbrew się sprzeciwiają zasadom, dla ocalenia których Austrya od tylu lat walczy. Tyle tu tylko szczerze życzą, żeby spokojność i porządek do owego nieszczęśliwego kraju wróciły, Bo ustalenie ich w Hiszpanii zabezpiecza mocarstwom Europy na przyszłość łatwiejsze dozorowanie irancuzko-demokraty?cznycli i anarchicznych zabiegów" a temu celowi nie jedne ofiarę przenieść tu gotowi. Dzisiaj przybył tu goniec angielski z Mambułu, przywożący - wedle pogłoski - niepokoiące- nowiny o stanie »praw w Persyi i Heracie.

s y r y a. Z B ej ru t u, dnia 16. Marca.

(Times-) - Ajenci towarzystw' francuzkich, dla podburzenia Chrześcian na Wschodzie nadzwyczajną rozwijijij czynność i luahość nadbrzeżną aź do Tripoli w'zakupiony na'Cyprus proch opatrzono. W Tripoli największe panuje wzburzenie; Chrześcianie mówił} tam o odmówieniu płacenia podatków, a Turcy o zamordowaniu Chrześcian. Turcy nie tak na własnei polegaią sile, lak na spodziewanej pomocy braci swych z okolicy, iidyby woj» na religijna wjbuchnuć miała, dożylibyśmy krwawej winsny. Rychle przebycie starego Emira Beszir i syna jego klęskę tę odwrócićby mogło. Turkomanie w północnej części Syryi zbuntowawszy się, żadnych podatków rzudowi tureckiemu płacić nie chcu; przed wojakiem wysłanćm naprzeciw nim przez Assada Liaszę colnęb się do gór swoich. Chiny Z M a k a o, dnia lS. Stycznia.

Chińczycy mają w Kantonie trzech holenderskich inżenierów, których przed kilku miesiącami sprowadzili z Jawy. Władze Kantonu zatamowały znowu żeglugę na rzece groblą kamienną, lak, że najmniejsze statki'angielskie nie mogą się dostać za Wampoa. Przez Makao otrzymują Chińczycy tysiące broni, zapewne zSingapore, z których wiele ma nawet znak Towru, W bateryach na około Kantonu liczą; przeszło 4UO dział, pomiędzy temikilka bardzo pięknych. Z zatoniętej w prze cuzkiej, wydobyli Chińczycy dZIała J sobIe jp przywłaszczyli. Cesarza chińskiego oburza i niepokoi postępowanie cudzoziemców, i prz czytaniu kilku raportów namiestników swoIch w .pro wincyach, mial Izy wylewać. W prowlncYI Peking robią wielkie przygotowanIa do odS arcia napadu Anglików, .któryc się tam spoziewają. Także w okohcy JNmgpo zebrano znaczna, ilość woj ska.

Rozmaite wiadomości.

z p o z n a n i a. - Dziennik U rzędowy Król. Regencyi w Poznaniu z d. 19. Kwietnia r. b.

obejmuje doniesienie, że examen tegoroczny yr celu przyjęcia do tutejszeg gł wnego katolickiego Seminaryum nauczycIelskIego, odbędziesię dnia 4. Lipca r. b.; - o.taryfie b.rukowego i mostowego W Wschowle; o jarmarkach; - o uczynkach pobożnych l ogłoszenia tyczące się obligów długu skarbowego, £ T - - »Tygodnika literackiego« wyszedł JM 12ty i zawiera: Vittoria Accorombona, p zez Tieka (ciąg dalszy). - Wyjątek z rycerskIego rapsodu »Bitwa pod Płowcami« (poez a) .prz, A. C - Uwagi nad literaturą w GahcYI, Kilka uwago filozofii nowszej (dokończenie).

- Rozbiór krytyczny historyi literatury polskiej, przez M. W iszniewskiego - przez A. Mosbacha - Doniesienia literackie, Z Berlina dnia 15. Kwietnia.- W towa, , rzystwach wyższych owa o tero" ze na r.ozkaz Najwyższy wydzIały Stanow w SIe pniu r. b. zwołane być mają, aby dać zdanIe awojeoniektórychrozdziałat h ające być z prowadzonćm ustawodawstwa l admInIstraCJI. N. Pan ku końcowi Czerwca do Petersburga się uda, aby tara być obecnym na uroczystości srebrnego wesela NN. Cesarstwa, Powróciwszy stamtąd, uda się N. Pan z najdostojniejszą małżonką swoją i wszystk!!ll dostojnymi członkami dworu do Kolonn l K frlencyi, aby tam odbyć wielki przegląd .WOjska. Przegląd ten odbędzie się z wspanIałością odpowiednią potędze i stanowisk M narchy naszego. Królowie Hano e.rskI, ..NIderlandzki Bawar. "ki, WirtemberskI l BelgIjskI, dwaj Arcy iąźęta Austryaccy, W W, Xi;jięta Heski i Badeńskr i Xiążc Nassau i Anhalt, oraz Xiążę x domu Orleans (podobno Xiążę Nemours), a może nawet i Xiążę Albrecht, małżonek Królowej Wiktoryi, władzcę Prus» nad czarującemi brzegami Renu otaczać będą - będą oraz świadkami wytrwałości i potęgi oręża pruskiego i miłości, jaką wie ny naró? do Króla swego i domu panującego jest przejęty.

N!!

JMWVA KRAJ OWA.

ret n r <I> q Z turkotem po gładkim gościńcu toczyły się kółka n aj t y c z a n ki, i nagłe st nęły u J?oc ylenia się góry przed rogatką, ktora długIm zurawiem podnosząc się, otwierała jakby bra?1. ę do przedmieść miasta X.., jednego z CelnIejszych naszego kraju, Byłato wieczorna godzina dnia zimowego, który dosyć łagodne miał p wietrze od południa weselił się słońcem, jakoby jałmuzną, którą odbiegle lato, ubogim miesiąc?m zimy, niekiedy z litości nadsyła. Jadący najtyczanką byłto młody mężczyzna. Twarz j,e?o,. zar su kształtnego, płci blondynom właSCIWej, ozywiona rumieńcem zdrowia, mszyła się już złotym włoskiem po nad ustami, i kędzierzawiła gładką, wabnie utoczoną brodą. Długi jednostajny ruch bryczki, turkotna muzyka kół szybko się posuwających, wkoły sały jadącego w ten stan umysłu do dUI?arI skłonnego, w którym jakby senną powIeka oddzielają się zmysły od tego świ ta, co .nas otacza a dusza zamknięta w sobIe, otwIera arkę p zeszłości, i % niej ptaszki myśli i p aszki wspomnienia, wypuszcza do lotu po nIebie fantazyi. Ale nagłe wstrzymywanie szybkiego pędu jazdy, zbudziło młodziana, piękne malow dła myśli rozwiały się i znikły? na twarzy jego zarysował się "uśmiech jakiś ?0.1esny, bo ?baczył przed oczyma swe mi sWlat. rzeczYWIstości: płaszcz zimj na polach, kIlka su?hyc wierzb przy drodze, kilka chatek z o IctemI dachy i prucbniejącą ścianą, a smU nlejSzą O? domów, postać zbiegających się! ku nIemu ludZI: Bylito brodaci synowie J ordann, ,nieods.tępnI życia krajowego towarzysze, z ktor'ych jeden z wyciągniętą brudną ręką domagał SIę zapłat myta, reszta w dosyć licznej, . dos l?lugawej gromadzie, byli euiisaryusza I m ej,sklch k rczemek które instynktem pająka SIec faktorow swoich ' wysuwają aż do rogatek, na polów nadjeżdżających z tej strony podróżnych. Wraz, trudną do opisania wrzawę, wznieciła ta gromada na różne fony wabiąca, nęcąca agłuszonego tym wrzaskiem podróżnego: »Wlelmożny Panie, mam stancyę i delikatną słancyę,« (wołał jeden). .

»Na co go W. Pan będzie szukał stancYI? W. Pau do »Kogutka« zajedzie; tam same wielkie państwo stawają. « »Jaśnie Pauie: G ru b a żyd ówka, śliczna kamienica; Pani Hrabina dopie'roco wyjechała, kapitalne ma wino.« »Ot uczepiła się bieda; gdzie Pau każe jechać?« (zapytał woźnica). Pani Hrabina tam stalą; kapitalne wino, extra-JeinM S j t e Pah raz «próbuje " "Niedźwiedzia,« to vV. Pan będzie zawsze tam stawał« »Ny, panie furman słuchaj; na co W. Panu Niedźwiedzia, W. Pan kazał pod »Kogutka« · Mniejsza z tern,« (rzekł podróżny), »jedź pod »Kogutka.« I potoczyła się dalej bryczka w przedmieście: rojowisko domków drewnianych pod wysokim kapeluszem dachu, które wyszły z swojego szyku, i porozłaziły się po pohi; niektóre przysiadły jak żebracy bliżej gościńca; tu domków para zyzem spogfąda na przejeżdżających, tam budynek odwrócił się obliczem swojem od drogi, cały zatopiony w sadzie, a krzewiste gałęzie gruszy, jakby rzęsa nad okiem, wiszą «ad okienkami tego, ubóstwem wiejskieui nacechowanego mieszkania. Tu i ówdzie-dźwiga się od ziemi jakaś kamienica; widać" jak ciężko, jak powołi odbywa tę operacyę swego wzrostu, ho ledwie na warstwę cegły podrośnie w górę, to znowu nieboga łat kilka odpoczywa. Tu widać dom bez dachu, tam dach na słupkach oparty, a nie ma jeszcze domu; tu budynek bez komina, tam na pogorzelisku stoi wysoki komin, któremu brakuje tylko domu. - Uzupełniają ten obraz zaniedbanie i nieporządek: parkany nachylone, wpół rozebrane płoty, mosty nareszcie, którym zwykle brakuje posłania. - Oko podróżnika przejeżdżającego taką ulicą, przebywa prawdziwą torturę, bo nigdzie miłej nie obaczy formy i składu, nigdzie czystości; na każdeni miejscu wyciśnięta pieczęć żydowskiego plugastwa, razi oko, serce dręczy i myśl osinutnia. - Wjeżdżamy nareszcie do miasta; odpięło swój pas warownego «num: baszta Sedna i druga, nadyma się jeszcze Wypukłą ści;tną, ale-miejsce śmigownic i spis; Kt<>remi :$PZyły się jej strzelnice, zajął pilnik ?Oearmistrza, albo spokojniejsza krawieckiego ''''U sztu iglica.

, . o nad kamienieć i kamieniczki o trzech 'An.kAch, obdarte z tynku, świadczące o wyeJ cenie wapiennego kamienia, zaczyna się W"V A JAspiczaetyui swoim dachem, patronka f ł»n!btS5i a * H a r c 6 X C * e na kwadratowym rynku, zamiuHęt vm bomami w podsienia z włoska, postrzegasz sędziwy ratusz. Stare Magdeburgu tronowe krzesło, zajęte dzisiaj przez inn&dyna_st yc , przez przezacny Magistrat. Bryczka z naszym podróżnym wjechała nareszcie W Qtw-artą: n a o ś c i e i b r a m C) n a d k t o r ą zawieszona tablica, nosi w*woićm eodle: »Bia. b".

łego Kogutka.« " (Dokońcwnib-- Mib£/j

OBWIESZCZENIE Zarząd Depozytu Sądu podpisanego pora» czony został Urzędnikom następującym: l) Wnemu Nagło, Radzcy Sądu Zieroskomiejskiegó, jako pierwszemu Kuratorowi; 2) Wmu Henkei, Assessorowi Sądu Kameralnego, jako drugiemu Kuratorowi; 3) Ur. Myndych, Kalkulatorowi, jako Ren* dantowi. Tylko tym trxem urzędnikom razem i za "Wspólnym ich kwitem mogą być pieniądze i rzeczy wartość pieniężną mające z bezpieczeństwem do Depozytu złożone. Gdyby dla choroby lub innych prawnych przeszkód zastąpienie którego z tychże Urzędników wypaść miało, naówczas to za każdą rażą przez obwieszczenie na tablicy czarnej <b wiadomości podane zostanie.

Dni depozytowe u podpisanego Sądu w Środę każdego tygodnia zrana o godzinie 9tej odbywać się będą. Ponieważ przyjmowanie asserwatów do Depozytu przez wyższą władzę powtórni» zakazane zostało, przeto wzywamy tych, którzy pieniądze, papiery wartość pieniężną mające, dokumenta łub inne rzeczy do Depozytu złożyć mają, ażeby takowe podług przepisów Ordyoacyi Depozytowej wcześnie do przyjęcia do Depozytu ofiarowali, aby Depozytowi potrzebne w tej mierze upoważnienie do przyjęcia ich udzielone być mogło; a wtenczas dopiero, gdy podający o tem zawiadomieni zostaną, złożenie w dniu depozytalnym nastąpić powinno. Gdyby zaś ktokolwiek mimo tego postanowienia przedmioty jakie do asserwacyi złożyć chciał, spodziewać się może, że z wnioskiem swoim oddalony zostanie. Kościan, dnia 29. Marca 1842, Królewski Sad Ziemsko.miejski.

Dobra Kociołki i Gać, w powiecie Wartskim, w gubernii Kaliskiej, 4 mile od Kalisza, pół mili od Blaszków położone, - mające rozległości około 1800 mórg magdeburskich, w dobrym gruncie, z dostatecznemi łąkami, są z wolnei ręki do sprzedania. - O warunkach sprzedaży dowiedzieć się można w Marszewie pod Pleszewem. Mieszkam teraz w domu f. VVieczorkiewicza przy Szerokiej ulicy J\lS 8. · Dr. Schoenbor n.

Do zaprowadzania konduktorów od Król. Prześwietnej Regencyi upoważniony, polecam sję szanownej Publiczności przy właśnie teraz nastatej po temu porze roku, życzącej budynki mieć przeciw piorunom zabezpieczonemu Robię konduktory odpowiednio 5, 7 A 5 i 10 sgI. za stopę bieżącą.

Poznań, dnia 23. Kwietnia 1842.

A. Pfaendt, mechanik, przy Gołebići ulicy pod liczbą 6. · i i

Tylko jeszcze parę dui za zniżona cenę otwarta jest , Wystawa płodów kunsztu to jest: Obrazów gobelinowych czyli Postaci obrazowych eatkiem * welny i Jedwabiu wyrobionych , wrazz hosmoramą, złożoną z optycznych malowideł effektowych. Wystawa otwarta jest od 10tćj godziny rannel do 6tej wieczornej w sali domu Falkensteina. Cena wnij sefa A% sgr.

JPV. JUetm z Frankfortu n/M.

@Cf>«f « «. . · f> t M « M -MW f »t Posiadając teraz w zupełności zaku- m g plone na teraźniejszym Lipskim walnym m w, jarmarku najnowsze Paryzkiemody dam- » skie, skład mój damskich towarów strój- 2 #» nych i modnych opatrzony jest wszelkie- * w mi nowościami obecnej pory w jak naj- «> witkeze) zupełności l w jak najbardziej 5 zaletnym guście. · S C Jahn g w Poznaniu, Stary rynek iA& 52. 2 @mWblJObbm 1 9 T II ID i ID id

S64

Ekonoma lonalego, obeznanego >v wszelkich gałęziach gospodarstwa, i obadwa języki posiadaiacego, wskaże G r a e v e w BOrKMlI 3III fiAA Świeżego wędzonego łososia taq A A A nio dostać można, jako też bardzo dużych Messyńskich apelzyn i cytryn, i ser* śmietankowego sztukę po 5 sgI. u J o z e fa E p h r a i m, Wodna ulica i narożnik rynku Nr 1.

Kurs giełdy Berlińskiej.

Pnia 19. Kwietnia 1842.

S Na P r. kurant topa papie- gotowivrC. rami. zna.

127V 126V 102V 1I2V - · 102 A 107 102V 85 Qr 84V

Obligi długu państw« Pr. ang. obligacje 1830. , Obligi premiów handlu morsko Oblici Kurmarchii , , Berlińskie obligacje miejskie 4

104V 103V 4 &,

102V 104V

Zachodnio - Pr. listy zastawne Listy zast. W. X. Poxnnpskicgn Wschodnio - Pr. listy zast.

Kur- i Nowomarch. dito

3% 4 D

103tj5

106V

Kolei dito Kolei dito Kolei dito Kolei dilo Kolei dito

Akcje Berlińsko - Poczdamskiej dilo akcje a priuris Magdebursko · Lipskiej dito akeje a prioris Berlińsko - Anlialtskićj dito akcjo a prioris D1isseldorf. - Elberfeld.

dito akcj e a prioris uadreńskićj dito akcje a prioris

97V 101V *v 4

.108 5 5 5 4

Złoto al marco . ';

Inue monety ziole po 5 tal. i lłisconto.

13V ..10 - ,

104!j102V 83V

103V

102V 1P5V 102V 102V 102Y 102V

19&1 10049V 4

\ V niedzielę dnia 24, Kwelnia 1842. r.

będą, mieli kazuuie

Wciągu tygodnia od d. 15, do ' 2I. Kwietnia 1842.

Aiunj- kweciolovr.

prxed południem.

-->'",,''' 'I', ....u. y-y.

W kościele katedralnym X.Wik.Multyszewski.

W kość* lai-n. *». Maryi Magd. - Prof. Prabucki.

W kościele IIl,. Wojciecha . - Mans, Duliński.

W kościele S. Marcina . .. - Pro b. Kamieński.

Franciszk. (gmina niem.-katol.) - llegeus Pohl.

W klasztorze Dominikanów - PI. Seholtz.

W klaszt. Sióstr miłosierdzia - Proh. Oyuiewicz.

W kość. ewaniel. Sj. Krzyża Kandydat.

W kość. ewauicl. S. Piotra Kandy dat.

W kościele garnizonowym . Kaud. Held.

urodźcie umarło ślub po południu. i I U S wzięło .i t. f'5. -8 par 4 3 a l X. Prebend. Grandko, Kandydat.

Kandydat.

Knd. Sclimidt02.god: 1 Ogółem . . . I 15 i 8 I 14 I 8 14