GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.05.06 Nr103

VVielkiego

Xicst wał>! PO ZNAN SKI EGO.

Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekerai Spółki. - Redaktor» JI. Wat m o t r e A ł .

J& 10 a .

W Piątek dnia.6. Maja.

184 * .

Wiadomości zagraniczne.

Polska.

'L nad granicy Polskiej, d. 17.Kwietnia.

stosownie do wiadomości z Petersburga czynią, taru nadzwyczajne przygotowania, aby srebrne wesele Cesarstwa J chmość uczynić nietylko naj okazalszym festynem dworskim, lecz też powszechni} uroczystością ludu; spodziewają się tam oprócz Króla i Królewiczów Pruskich, innych jeszcze Xiqźąt panujących.

Wszakże nie tylko w stolicy Cesarstwa dzień ten iak naj okazalej obchodzony będzie, czynią tei w Warszawie już teraz wielkie przysposobienia, ile że się to zdanie upowszechnia, re dzień len dla wielu rodzin przez nadaną osobom w rewolucyi ostatniej skompromitowanym amnestyc, dniem radości i uwielbienia się. stanie. _ Co Gazeta Powsz. Lipska z A az - Królewieckiej o posągu Poniatow A , e o o rOzgłosiła, polega po większej części na błędnych podaniach, albo zawisnćm przekręcaniu. Tyle tyRo prawda, ze rząd rossyj»ki nie uznał rzeczą stosowną natychmiast po rewolucy» na wystawienie statuy tej zezwalać; i-eszta, co głoszą, test fałszem. Dążność rządu Cesarsko W tAj chwili Polakom sprzyja; czynią w gabinecie comogą, aby przywiązanie Polaków pozyskać i byt ich tuateryalny polepszyć; nigdy

w Rossyi nIe dopuszczano SIę czynów wandalizmu; wymyślają to ci, którym wracający stopniowo duch porządku i rozkrzewiajjca się przychylność ku Imperatorowi i rodzinie jego szyki miesza. - Wiadomość, że dalszą budowę kolei północnej Ferdynanda aż do granicy polskiej tymczasowo zasuspendowano, w Królestwie Polakiem nie uczyniła wielkiego wra * ienia, ponieważ płody krajowe mały tylko odbyt tq odnogą kolei żelazne) znaleźćby mogły, kiedy z powodu bliższege wywozu mor» «kiego ceny zboża w większej części Polski nierównie wyższe są, aniżeli w Galicyi, Węgrzech i ościennych prowineyach; mimo to około kolei w bliskości Warszawy na przy« szłe lato gorliwie pracować będę. Z dnia 18. Kwietnia.

Pogłoska obiegająca w Warszawie i zysku» jąca powszechnie wiarę, opiewa, że kilku polskich Senatorów dla polskiego oddziału Senatu mianowanych zostanie. Równocześnie powiadają, że stosownie do Najwyższego postanowienia, odtąd wszyscy zbrodniarze w Króle* stwie Polskiem na przeszło dziesięcioletnie uwięzienie w domu poprawy skazani, podobnie jak rossyjscy zbrodniarze tejże kategoryi do Syberyi odsćłani będą. Dla kraju może to być w pewnym względzie z korzyścią, ele pytaniem, czy i to nie. jest krokiem do ,n;a« chodząca nowina, wymagająca jednakże potwierdzenia, głosi, że cały w Królestwie Polekiem i na Litwie stojący korpus aruiii, który, jak wiadomo, dotychczas ciągle był na stopie wojennej, też zostanie zredukowany i na stopie pokoju postawiony. W jadomość ta, gdyby się potwierdzić miała, byłaby nader ważną; ludzi nadkompletnych uiytoby jednak w tym razie na uzupełnienie armii południowej. 2 War sza wyj dnia 28. Kwietnia.

N. Cesarz Jmć, w skutek przedstawienia JO. Xiccia Namiestnika Królestwa, NairaiłoŚciwići udzielić raczył; · - Ordery: S. An n y ki- 2<M; Assessorowi w Kom Rz, S W, i u., Kanonikowi katedraIn. dyecezyi Kaliskiej JX.

Świątkowskiemu. - kl. 3cići; Sekretarzowi do korrespondencyi francuzki ej w kancejłaryi Bady Administracyjnej Kitlowi; Naczelnikowi Śekcyi nominacyjnej w Kom Bz. S, W, i D., Michałowskiemu; Referentowi w tejże Kommiskyi, Gonaszewskiemu; Archiwiście wydziału Adminjstraeyi ogólnej w tejże Kom imissvi, Budziszewskiemu; Sekretarzowi Służby Ogójnej w kanceł aryi teiźe Kommissyi, Rzońcy; Naczelnikowi Pocztanitu zagrań, krakowskiego, Assessorowi Kolleg. Sei no Solowiewiciowi; Sekretarzowi JIneTQ Dyrekcyi Jlnej I ow. Ogn, Dziarkowokit-mu; Radcy Rządu Gubern, Kieleckiego, Homickiemu; Sekretarzowi Jlnemu Bządu Gubern. Sandomierskiego, Bobkowskiemu: Budowniczemu przy Hzadzie Gubern. Kaliskim, Reinsteinowi, Kommissarzowi ubw. Sejneńskiego, Polkowskiemu; Rządu Guber. Lubelskiego, Assegorowi Kolleg, Biernackiemu; Sekretarzowi wydziału Wyznań w Kom. Rz. S. W. i D., Gasllowi; Członkowi Bady Głównej Opiek, instytutów dobrocz. , Arezydującemu w Kadzie Szczeg. szpit. Braci Miłosierdzia w Warszawie, Brzezińskiemu; l)yrektorowi ogrodu botanicznego w Warszawie, Lxaminatorowi w Badzie lekarskie), Drowi Filozofii, Szubertowi; Budowniczemu Jlnemu Okręgu Nauko. Warszaw., Corazzi; Dyrektorowi itancellaryi Kom. Rz. P. i S., Łapiński, mu; Dziennika rzowi Jlrieniu teiźe Kommissyi, Kwialkow.skieaiu; KOmmissaTzow i Lkon. w tejże Korarnissyi, Crejbnerowi; N aczelnikowi Komory Konsumo. w Kaliszu, Rudnickiemu; Ka»syerowi MflrttTą Warszawskiej, Żabińskiemu; Kassyerowi Gubernialneuiu Mązowiec, Kon» trollerowi w Bządzje Gubern. Podlaskim, Or)owi>kieniu; I-łówjiemu Kontrolerowi Banku Polekń-go, łinglertowi; [4aczelnikowi sekcyi w wy«i». <<IórnicznAm, Szumanowi; Radcy Prokuratorii Jlući. KogaIskiernu; 'rokuratorowi przy Tryb. Cyw. gub. Lubelskiej Bogo

J owskiemu; Assessorowi przy Tryb. Cyw. gub.

Lubelskiej, Szelginiemu; Assessorowi N. Izby Obrachunkowej, Popławskiernu; Naczelnikowi Kontrolh w tejże Izbie Ojrzanowskieniu; Inżenierowi Gub. Płockiej Hinczowi; Kommbsarzowi ob. Stanisławowskiego, Radcy Dworu Trzeciakowi. _ $ w. S t a n i s ł awa klassy 2ej z koroną: Radcy Rządu Gubern. Płockiego Skonieexnemuj Dyrektorowi Gimnazyum w Suwałkach Zdanowskiemu; Prezesowi Tryb. Cyw. Uu b. Kaliskiej Glassowi; Inspektorowi Jlnemu Komunikacyj lądowych i wodnych, dymis. Podpułkownikowi Zakrzewskiemu. - K I a s s y 2 ej b e z kor o n y: Członkowi Heroldyi Królestwa Radcy St. N adzw. Niemojewskiemu; Olficyełowi Jlnemu Dyecezyi grecko-unitkićj Chełmskiej, i Scholastykowi Kapituły Katedr. JX. Ant. Hi yniewieckiemu; Superintendentowi Kieleckiemu wyznania ewaniel-reform, i Pastorowi tegoż wyznania we wsi Grzymale, Samuelowi Skierskiernu; Opiekunowi prezyd. W Radzie Szczeg. Opiek w m. Włocławku, Biskupowi Suflr. Dyecezyi Płockiej, JX. Fiałkowskiemu, Badnemu wydziału wojskowego w Urzędzie Municyp. m. Warszawy, Asses. Kolleg. Szmideckieniu; Członkowi Rady Wy.

chowania Publicznego, V\ izytatorowi Jlnemu Szkół w Królestwie, Radcy Kolleg. Hlebowiczowi; Naczelnikowi Sekcyi solnej w Kom. R. P. i S. Referendarzowi St. Gniazdowskiemu; Prezesowi Sądu Krym- gub. Kieleckići i Sandoni. Kar, Lhwalibogowi; Prezesowi Tr.

Cyw. gub, Augustowskiei w t ó r n i) , Bielskiemu; Inspektorowi Jlnemu Kommunikacyj lądowych i wodny Klemensowskiemu. Stopień Szambelana Dworu, otrzymał Assessor łjeroldyi, Kammerjunker Hr. Walewski. Francya.

Z Paryża, dnia 26. Kwietnia.

O śmierci Pana H u m a n n D z i e n n i k 6 po rów w następujący sposób donosi: Zasmurająry wypadek, który Króla i Franrye u»ług ośwjeconego, oględnego i do rewolucji lipcowej szczerze przewiązanego Ministra pozbawia, wzbudzi r- przekonani jesteśmy - w wszystkich uczciwych i bezstronnych mężach bez różnicy fakcyi, uczucie głębokiego żalu. Wszakże nie możem leź pnlitycznego znaczenia wypadku tego przed sobą. taić. W chwili, kiedy rozbiór tak ważnego i trudnego prawa, jakićra lest prawo o kolejach żelaznych, zaczynać się ma, przed badaniem budz'lu I w wilią powszechnych wyborów w szeregach ministeryum przedział powstaje i działalność rządu pod względem polityki i czynności admirnstracy nych zatamowania doznaje, jyimisteryum Króla smutnego więc, ry właśnie dia tej konieczności nader był trudnym. Rada ministeryalna zgromadziwszy się natychmiast jednomyślnie postanowiła: i) ie tylko o tein mowa być może, aby Hanu Humann dać następcę; ze wszelka mysi o zmianie ministeryum daleką pozostaje; 2) ie -Wydział skarbowy niezwłocznie Panu HippoJyte Passy powinien być ofiarowany. Charakter i znakomite zdolności szanownego deputowanego, oraz lojalna i bezinteresowna pomoc, której zawsze zasadom i polityce większości parlamentarnej udzielał, wybór ten zupełnie usprawiedliwiają. Wszakże l'. Passy nie unał stosowną wezwanie to przyjąć. Mimo nalegaiące prośby Prezesa Kady i Ministra spraw zagranicznych trwał w swojem wzbranianiu się z pobudek czysto osobistych. Rzetelność wkłada jednak na nas obo« wiązek, obyśmy równocześnie oświadczyli, iź Pan Pa»»y powiedział, ze swego sposobu myślenia ku ministerym bynajmniej nie zmienia. - Marszałek Soult udał się następnie do Pana Lacave-Laplagne, który za ministeryum Mole tak znamienite w wydziale »karbowym położył zasługi i ofiarował mu osieroconą posadę. Pan Lacave Laplagne przyjął ją, złożył przysięgę w ręce Króla, a postanowienie go MinUtrem mianuiące dzisiaj w Monitorze wychodzi. Ministeryum, tak bolesnym i niespodzianym ciosem dotknięte, w obliczu Izb juz znowu uzupełnione wystąpi. Mujba pu bliczna bynajmniej nie ucierpiała i sprawy krajowe zwyczajnym swoim idą trybem.« Pan Humann był jednym z owych czterech największych dziedziców dóbr w Francyi. Trzej poj. ostali są: Hrabia Koy, Markiz Boissy i Markiz d'Aligne. Monitor paryski podaną przez gazety Lugduńskie wiadomość, jakoby poseł rtaez przy dworze turyńskim, Markiz Ualmacyi, Ponieważ dwór zaproszenia) jego na bal nie prtyiął , wyjechał, za bezzasadną ogłasza. "'cioraj Generał Heymes, Adjutant Króla, ""Iarł. On to lechał tuż za Królem, gdy Fie»cni z swojei machiny piekielnej wystrzelił i został podówczas ciężko raniony. T--. ------ Mianowanie Pana Lacave-Laplagne - Ministrem finansów wznieci zamieszanie w pracach par'amentarnych, o którera zapewne w Łierwszei chwili nie pomyślano. Pan Lacaveaplagne-'bowiem jest sprawozdawcą Kom miss y i budżetowe J ., ; J . c, którą izbie praccswo za dni kilka A przeczytać miano, już prawie ukończył, leraz zaś Kommissya innego sprawozdawcę wyznaczyć musi, a ten naturalnie także ułożeniem nowego sprawozdania zająć się musi; dziwną, albowiem byłoby rzeczą,

gdyby sprawozdawca i Minister w jednej «sobie znajdować się mieli, i Adyby Pan LacaveLaplagne jako członek gabinetu miał rozbierać, a nawet może i zbijać wnioski, które sam jako sprawozdawca uczynił. Sprawy amerykańskie zwracają obecnie z przyczyny braku krajowych interessów całą uwagę, publiczności francuskiej na siebie. W szyscy się cieszą z coraz groźniejszych zawikłań w zobopólnych stosunkach między Anglią a Ameryką północną, i prassa z prawdziwe"! ukontentowaniem wynajduje wszelkie przyczyny, mogące między temi dwoma narodami wojnę zapalić, w przypuszczeniu, iż Francja przy takiem starciu się na żaden sposób neutralna pozostać nie może. ale owszem, wbrew nawet woli gabinetu tuilleryiskiego, na stronę Amer)kanów przechylić się musi. Z drugiej strony zaczyna się przeciwko stanom Zjednoczonym niVjakas obiawiać niechęć, a to z powodu uprojektowanego ustanowienia wyższego cIa wthodowego od płodów i wyrobów europejskich; obawiają się bowiem, żeby handel Francuzki przez środek takowy znacznie nie ucierpiał. Kuryer Francuzki sądzi, że Prezydenta Stanów Zjednoczonych jakiś szał opanować musiał, i że tenże z tego powodu wnioskiem swoim o podwyższenie taryfy cel» nej zagraża interessom Francyi, bez ppmocy której w razie wojny z Anglią nie łatwoby się mógł obejść. Kur y er zdaje się zapominać, że z jednej strony cła amerykańskie znacznie jeszcze podwyższone być mogą, zanim wysokości ceł Irancuzkicłi dosięgną, i że z drugie) strony Francya w razie woiny morskiej z Anglią równieby się mało bez »tanów Zjednoczonych obejść mogła, jak Stany Zjednoczone bez nićj. Inny dziennik stara się udowodnić, ie Europa najmniejszego rozumnego do unikania wojny nie ma powodu. Jedynym jakimkolwiek leszcze pozorem, zwykle przytaczanym, w celu utrzymania leniwego pokotu, b)ł raateryalny interes narodów i konieczność poprawienia stanu skarbu publicznego we wszystkich państwach. Ale teraz się okazuje, ie w czasie uplynionego okresu pokoiu dobry byt narodów raczel upadał, niż żeby się miał wznosić, i że długi państw rozmaitych zamiast zmniejszania się. coraz bardzie) rosną. Czyliź więc nie jest jasną rzeczą, że pokoi swego domniemanego celu, pomnażania dobrego bytu, nie dopełnia, i że materyalne interessa przez wojnę wcaleby nie ucierpiały? >zacowne to rozprawianie może posłużyć za miarę rozwagi, z jaką część prassy tutejszej pełni urząd nauczania ludu i zajmuje się zwierzchnim dozorem nad opinią publiczną.

Dz. Revue des deux mondcs mówi onegdaj w' swoj ej kronice politycznej o kwe. styi handlowej, tym coraz ważniejszym przedmiocie. Odmalowawszy zły stan zewnętrznych handlowych stosunków Francyi, prawi dalćj w następujący sposób: »CÓŻ teraz może rząd uczynić? Aby się układać z zagranica, bez narażenia ministerstwa na upadek, "musiałby mieć przyzwolenie 40 lub 50 francuskich producentów, którzy nas wszystkich opanowali, i którzy nigdy przyzwolenia swego nie udzielą. Tak wi ę c, założywszy ręce i pogrążeni w podziwianiu naszego systemu 'obronnego, pozostajemy na dawnćm miejscu, dopóki kiedyś nie obeirzymy się i nie zobaczymy, że żadnych innych nie mamy konsumentów jak tylko siebie samych, żadnego innego targu, lak nasz własny kraj. Francy a, która przez swój język, ideie, sztuki i cywili - zacja swoja tak bardzo sili się na zewnątrz, pod względem handlowym i przemysłowym może się stać niejako Chinami, a gdy do tego przyjdzie, zmuszeni będziemy znowu wziąźć się do oręża i karabina. U przywilej owani producenci, właściwi kaznodzieje, urodzeni obrońcy pokoju «za jakąbądź cenę," przywiodą nas znowu do wojny, która naostatek stanie się jedynym środkiem, aby się nie zadusić. Jak tu jest nie rozsądnie, podwyższać wszelkieini sposobami produkcyą, a zarazem zakazywać rządowi otwieranie dla nas nowych dróg odbytu! Jakaż przyszłość czeka te kraje, które podobnie jak my są rządzone? Prędzej czy później znajdą się one w tej ostateczności, ie albo się zaduszą, albo zyskają więcej miejsca i powietrza, bądź przez zakładanie osad, bądź przez wojnę.« Mówią o nadzwyczajnej missyi, która ma być wyprawiona do Paraguay. Kząd ma mieć 'na celu traktat handlowy z tym krajem.

Anglia.

z Londynu, dnia 26 Kwietnia. Dnia 13, Kwietnia obchodzili w Londynie obecni (-»recy łącznie z wielu Filhelenarai rocznicę wybuchu rewolucji greckiej ucztą w London Tavern. Pan Mimi prezydował. Sśfereg toastów rozpoczęto spełnieniem kielicha na cześć N. N. Królestwa greckiego, Królowej Wiktoryi, Xiccia Albrechta i Króla bawarskie go. Potem następowały »Naród grecki i jego obrońcy!« "Pamiątce Jpsilantego, Kigii inny« 1» wszystkich w bolu o niepodległość poległych «bohaterów!« »Hyron, Hastings i wszyscy śla ohelni cudzoziemcy, poświęcającyoswobodzeniu Grecyi swe zdolności i swe życie!" "Wolność obywatelska i religijna!« »Wychowanie ludu!« » Wolność druku!«

N a deklamacye dzienników francuzkich o domniemanćm nadużywaniu przez Anglią prawa przetrząsania okrętów tak T i m e s w jednym z swoich ostatnich numerów odpowiada. »Cala ta polemika j es t czyste tkaniną przekręceń, w niedorzeczności których przesadzają się obie irancuzkie Izby. Akta o » Marabuce" leszcze nie są urzędownie ogłoszone, ale, ile nam wiadomo, Sąd francuzki w Cayenne wniósł o 10,000 funt. szl. wynagrodzenia, a to poczytują za dostateczne. Co się natomiast »»enegambii« dotyczy, należy tylko rzucie okiem ha papiery o handlu niewolnikami «'1840. r., a można się przekonać, jak niewczesną jest reklamacya w tej mierze. W Październiku 1839. roku bowiem zawarła w skutek rozkazu francuzkiego Ministerium marynarki z d. 31. Maja owego roku Administracya osadnicza s-enegalska z PP. Pellen i Marbeeu układ względem dostawienia 100 młodych N egrów na wyspę Gori, gdzie ich wolnością udarować miano, ale ich rzeczywiście do Cayenne wysłano i tam w kompanii pionierów umieszczono. Tak więc rząd francuzki sam handlu niewolnikami dozwalał i nawet na własny rachunek niewolników w Bissao od ohydnego handlerzą niewolnikami na wybrzeżu afrykańskiem zakupić kazał, i z tymi się w osadach francuzkich jak z istotnemi niewolnikami obchodzono. Armia francuzka także tym sposobem szeregi swoje uzupełnia, czego żaden inny naród nie czyni. Wracamy się teraz do zabrania okrętu »Seneganibia«. Byłto początkowo portugalski okręt niewolniczy, w Siera Leona kupiony, który już swego układu dopełnił, ale, że 30 Negrów umarło, musiał jeszcze drugą podróż do Nunez odprawić. Na drodze do Gori z powrotem płynął pod zasłoną okrętu wojennego. Za przybyciem do portu Bathurot, chciał on swój ładunek uzupełnić, bo przy przetrząsaniu zastał Porucznik Hill cieśli przyrządzających pokład dla niewolników, a sternik przjznal się także do tego. Zaprowadzono ten okręt do Sierra Lone i tam wyrok w sprawie jego wy dano. Już-Lord Palroerston korrespondował W tej sprawie Z Lordem (.ranvillern. Depesza z d. U-Czerwca 1840. powslaje tzczególniej przeciw wymówce rządu francuzkiego, że zamierzone przezeń zakupienie N e grów nie jest handlem niewolnikami; twierdzi, ze obiecana wolność jest czystem zmyśleniem; nie przeznaczono ich wprawdzie do robót po plantacjach, ale chciano z nich zrobić »robotników woj skowych« , a gdyby to uchodziło, handel niewolnikami z powodu tylu wojen jeszczeby był okropnielezy. Trzeba nam oddać sprawiedliwość Panu Guizotowi, że tego postępowania bronić nie chciał, i ponieważ dnym nie zostaje związku z traktatami z 1831. i 1833. roku. Potępienie bowiem zawyrokowano na mocy aktu parlamentowego z 1824., i byłoby ono nawet bez owych traktatów nastąpiło. Na otwarłem morzu schwytany okręt »Senegambie" byłby do portu Irancuzkiego odprowadzony, ale w porcie angielskim uległ jti« rysdykcyi angielskiej. Jeżeli się rządowi francuikicmu -wyrok angielskiego Sądu osadniczego nie podobał, powinien MC był w tej mierze do samej Królowej angielskiej odwołać. Dotąd tego nie uczynił, i dla tego D z i e n n i k sporów twierdzić nie może, źe akt parlamento Wy niewłaściwie tu zastosowano. Zresztą połów takowy jest dla Anglii szczęśliwym wypadkiem, bo przez to dowiedział się rząd angielski, źe okręt ten miał nad Nunezem Irancuzką faktoryą założyć i nasamprzód 600 Ne grów zakupić. Zamiaru tego zapewne teraz zaniechano.«; Słychać, ze P. Peel zniżył czynsz »wym diierzawcom o 20 proC. Młody przyjaciel Xci a Jerzego Cambridge, P. Burton, którego czekał w spadku xiążęcy majątek, spadł wczoraj z konia i w parę godzin po tym przypadku życie zakończył. W powiecie Paisley (w bzkocyi) tak wielka panu e nędza między tkaczami i robotnikami, pomimo zasiłków z Londynu i z innych miast nadesłanych, źe rząd widział się spowodowanym do przeznaczenia dwóch transportowych okrętów dla bezpłatnego przewiezienia wędrowników tej okolicy do N owej Zelandyi. Głośny Ojciec Matiiew w Irlandyi, przesiał 20,000 medalów do Nowego Brunświku dla osób, które przystąpiły do towarzystwa wstrzemięźliwości. Według ostatnich wiadomości z Portugalii, nastąpiła koalicya między miguelistami iseptembrystami przeciw; panującemu teraz stronni c - twu kartystów. Jeden z najgorliwszych radykalistów, Pan A,cholson, zwołał do Brighton zgromadzenie prlJ'stów, w celu uehwalenia adresu do Pana J . e e, 2 podziękowaniem za dobroczynne środki, w skutku których najdale za rok, jak przypuszczają, fu fi t mięsa nie będzie kosztować Więcej jak 4 pen (20gr. p.), a bochenek chleba 6 pen. (1 złpj.

Hiszpania.

Z Madrytu' dnia 19. Kwietnia.

Podczas gdy się PO(j względem zamęścia młodej Królowej w rozliczne na przyszłość zapuszczają domysły, złowieszcza teraźniejszość znowu W Katalonii chorągiew Karola v. rozwinęła. Od dość znacznego już czasu pojedyncze bandy rozbójnicze góry tameczneprzeciągały. Teraz ' naczelnik Filipi prze.

szło sześćdziesiąt ludzi formalnie uorganizoWał, i z tymi jako obrońca zasad Karola V.

występuje, milicye narodowe i oddziały wojska rozprasza, na pojedyncze wsie i miasta na« pada i w prowincyi (ieronie gatunek zwierz* chnićj władzy wykonywa. Równocześnie odbywa potwierdzony przez Rząd Szefstowarzyszonych robotników fabrycznych formalny wjazd tryumfalny do Barcelony »i tworzy tym sposobem za zezwoleniem rządu, rzecz po*« politą w rzeczy pospolitej, i organizuje woj sko fanatyków, którzy swego dowódzcy ślepo słuchać będą, choćby nawet przez to doszczętó zniweczyć mieli przemysł, zapewniaiacy im ich dotychczasowe utrzymanie. (» lowa C oc» response la z dnia wczorajszego.) Nie mniej pocieszający widok wystawia nam zgromadzenie narodowe. Podczas gdy wczcłrai W kongressie deputowany Użal i Szef poJi« tyczny miasta Madrytu wzaiemnie się tytułem "oszusta« uczcili, i podczas gdy z trudnością tylko wstrzymać ich można było od zwiedzę« nia bolu na pięści, szanowni Senatorowie svro. je wolenne chuci przeciw zagranicy wymię» rzyli. Juzem WPanu doniósł o zdaniu Korni missyi z powodu wniosku Marlianiego, aby Senat wynurzył swoje niechęć przeciw frartcuzkićj Izbie Harów. Zdanie to, odrzucające wniosek Marlianiego, jest lakźe i przez.nitgo podpisane. Oczywisty dowód jego giętkości politycznej! Wczoraj rozpoczął Senat obrady nad tern zdaniem. Pan L o s a n a zadał odrzucenia go. P. G o m e z B e c er r a (Ministersprawiedliwości i członek prowizyjnej regencyi) sądził, źe każdy Senator sam przez się objawić może niechęć swoje przeciw Izbie Parów i Ministrom francuzkim, Senat zaś, jako całość, powinien milczenia pogardy przestrzegać. Po« tern wybuchnął gwałtownie przeciw rządowi francuzkiemu i obwiniał Pana Guizota o nieprawdę, ponieważ się w Izbie Parów do tego odwoływał, źe jeden hiszpański patryota w Walencyi w przytomności Generał Kapitana pił na śmierć Króla Francuzów. »Ow patryota rzekł Pan Becerra, prostując to doniesienie, pił tylko na obalenie tronów, bez wymieniania wyraźnie Ludwika Filipa. Może on nie miał na myśli wszystkich tronów, ale tylko tropy despotów. Obalenie tronów nie j ot może nieszczęściem; mpźe ono lepszy stao rzeczy sprowadzić, bo łatwo może nastąpić ulepszę A nie, skoro się rzecz jaką uprząta.« (Tłumaczę z G a c e t y . ) Pan C a m p u z a n o oświadczył, ie słowa Hrabiego Boissy tylko część szeroko rozgałęzionej i przeciw wolności hiszpańskiej wymierzonej propagandy stanowią. Ula togo więc wypada 700,000 milicyi Narodowej u wszystkie zażalenia, jakie przeciw rządowi francuzkiernu. a w szczególności przeciw Panu Guizotowi rnieć sądził. Pomijam niezliczone obwinienia i nadmieniam tylko, iź Pan Marli ani twierdził, ie posłannictwo Pana l 'ageota do Londynu miało tylko pozornie dobro półwyspu na celu, rzeczywiście zaś dowolne mieszanie się do spraw hiszpańskich. M i n i s t e r P r e z e s wykazał następnie, źe Senat jako Senat nie ma prawa do wydawania wyroku potępiejącego mowę miana w zagranicznej Izbie, i że podobnież Ministra zagranicznego rządu do odpowiedzialności pociągać nie może. Pan M a r I i a n i i na to się później użalał, iż Francya już tu od dość dawnego czasu sprawującego interessa nie utrzymuje, gdy Xiąźę (ilucksberg jest tylko charge den affaires de 1 'ainbassude. Twierdzeniu temu sprzeciwiał się jednak "Min i s t e r P r e z e s, dodając, że Pan Pageot przy swoim od eździe a Madrytu pochodnią niezgody pozostawił. W i e c z o r e m . Gdy jeszcze Intendent listy cywilnej, Pan Heros, na dzisiefszem posiedzę niu Senatu swoję nienawiść przeciw Francyi wywnęirz>ł i rządowi swoję nigdy jeszcze z pochwy nie wydobytą szpadę ofiarował, zdanie Kommissyi, aby pod względem słów Hrabiego Boissy milczenie zachowano, większością 66 głosów przeciw jednemu przyięto. Belgia.

z Bruxelli, dnia 19. Kwietnia. Deputowany Vandenhoven życie sobie odebrał; utopił się w Skaldzie. Opróżnione przez ten smutny wypadek krzesło w Izbie Deputowanych wywoła zapewne zaciętą walkę stronnictw przy wyborze. Przy ostatniej elek«yi Eo śmierci Ministra Buzen zwyciężył kandydat atolików, P. Edmond de l acoste znamienitą głosów większością. Jakoż w ogólności taić tego nie można, że potęga stronnictwa katolickiego z każdym prawie dniem się wzmacnia i rozprzestrzenia. Dopóki teraźniejsze Ministeryum, w którem Pan Notlioinb z wielką energią stronni c iwo katolickie na wodzy trzyma, istnieje, wszystko zostanie w stanie da · wniejszym, ale skoro ono upadnie, nie ulega żadnej wątpliwości, że rządy ściśle katolickie * z Panem de Theux na czele nastaną. Prze si» leOie to może już w przyszłym miesiącu nastąpi, ponieważ teraźniejsze Ministe-yum, nie posiadające, wyią wszy Pana Mothomb, ani jednego znakomitego i jenialnego członka,' długo ostać się nie może.

Niderlandy.

z H agi, dnia 16. Kwietnia. Rozchodzi się i tu pogłoska, źe Baron Meckern w Paryżu ma polecenie porozumieniasię względem związku małżeńskiego między Xieciem Alexandrern, drugim synem Króla i Królewną Klementyną. Przy otwarciu zgromadzenia "tanów Król przedstawi swego syn» Luxemburczykom. Gdy Królewna francuzka jest religii katolickiej, nie może to być dla nich, jak tyłko przy jem nem. Niemcy.

z Monachium, dnia 16 Kwietnia. Król postanowił przywrócić opactwo Benedyktynów w Weltenburgu, i uposażyć je z własnych swoich funduszów, Xżę Leuchtenbergski spodziewany tu jest, nie w Maju, ale dopiero w Październiku. Z dnia 22. Kwietnia.

I tu, jak się samo przez się rozumie, udzielenia angielskich i irancuzkich gazet pod względem mniemanego, przez wielkie mocarstwa zaprojektowanego zaślubienia Królowej Izabelli Hiszpańskiej z Xieciem z domu panującego Bawarskiego, wielkie sprawiły wrażenie i każdy artykuły te chciwie czytuje. - Niektóre osoby pobyt długi Xiccia naszego Luitpolda w Rzymie z tą sprawą łączyć chcę. - Pogłoska, źe Papież tego roku wody wIschI zwiedzi, wznawia się; Xiąźę Kardynał Schwarzenberg miał Ojca św. w tym zamiarze utwierdzić. Z Lipska, dnia 22 Kwietnia.

Królewicz Następca tronu Hanowerskiego przejeżdżał tędy do Altenburga. A li S t r y a.

z Wi e d n i a, dnia 14. Kwietnia. Onegdaj powrócił tu z Włoch Feldmarsza* łek Porucznik Xiąźę Wąsa. Listy prywatne donoszą ze Stambułu, ie Omer Basza został przez górali syryjskich wypędzony. S Y r Y a.

Wychodzący w Smyrnie dziennik E c h o de l 'Orient zawiera wiadomości z Konstantynopola z d. 7. Kwietnia, podług których obecnie w Syryi zupełna panuie spokomość i wszędzie od czasu przybycia Mustafy Baszy lepszy »tan rzeczy się objawia.

ROZlllaite wiadolllOŚci.

Z Berlina, dnia 25 Kwietnia.-Zdrowie Króla Wilhelma Fryderyka, Hr. Nassauskiego, znacznie się polepszyło, i wkrótce zupełnego wyzdrowienia dostojnego pacyenta spodziewać się należy. « A W Warszawie wyszedł z druku: Przewodnik lekarski xila mężczyzn, podług dzieł Hufelanda, Brauna, Albrechta i innych, ułożony przez P. Boeenbluma, lekarza praktykującego powieść w 2 tomach przez Stan. Dolińskiego, pod tyt: Pobyt krzyżowców słowiańskich W Palestynie, etyli: Miiosław i Wiesława. Bzecz wzięta z dzieiów wyprawy Henryka, Xiaiccia Lubelskiego, podczas trzecie) krucyaty do Palestyny.

L o r d o w i e W i e I k i e j B r y t a n i i , zasiadający w łzbie wyźszei, stanowią bardzo sędziwe »gromadzenie, gdyż jeden z nich, Lord Xynedoch, fi, a przeszło lat 9.0« szesnastu kolegów jego przeszło 8 O, a czterdziestu i jeden przeszło 70. Ograniczenie nauki. - Gdy za Fryderyka H. Króla »'ruskiego, Minister Zedlitz zażądał, aby w szkołach trywialnych u< zono cokolwiek jeografii, uważano go za-- p o p i e raczą zbieguwstwa! Przeciw nauce pisania okazywano także wielka obawę; utrzymywano, że dziewczęta będ? pisywały listy miłosne, a chłopcy wykształcą się na próżniaków, prośby i skargi chłopom puzą <y<h. - Większe uszanowanie dla szkół i nauczycieli okazał Wielki Kanclerz Lord Biougham. »Nauczyciel jest władzcą naszej epoki, alfabet jego jest potężniejszy, niż bagnet żołnierza", mówił on w Parlamencie roku 1828. Wydaiki na wojska europejskie. - Podług doniesień etatystycznych ogólowa summa, którą od l. Stycznia 18 J O. do ostatniego <<»rudnia 1841. r. ze strony wszystkich europejskich państw na utrzymanie not iwo, .ka lądowego wydano, wynosi 22,t 00 milionów ir. Chów koni we Francyi. Z wydanego niedawno we Francyi urzędowego spisu okazuje się, źe LK ostatnim Grudnia 1841. byto w kraju 2,453,712 koni, a z tych 1,241,780 klaczy. Ilość rocznie urodzony cli źrebiąt wynosi 185,303. Oprócz tego ma Francya 1577 ogierów, do których 4Y,408 klaczy rok rocznie Sprowadzają.

Fałszowanie monety, W Londynie posunięto oszukaństwo do tego stopnia, że wydrążano seuveraindory, próżne miejsca zaś zapełniano ołowiem i tym sposobem -ŁaUzowano je Fałszerze używają na to bar dzo misternego narzędzia, które od brzegu monety, a£ do środka je) sięga; okrawki przechowują bardzo starannie, a brzeg okrywają złotą blaszki] tak zręcznie, że nawet najwprawniejsze oko rozeznać jej nie może, Tym eposobem »p U V e r a i n d o r , Mory miał wartość dwadzieścia szylingów, na siedmnaście «pada, w takimźe samym stosunku i pół s o u - ve r a i n d o r wartość swoje traci. JUJa zapobieżenia dalszejnu oszukanetwu, postanowo Ho w Anglii poprzetapiać wszystkie złote monety, Działanie to, kosztujące ogromne sum

€27

my, rozpoczęto dna 15. Lutego po wynalezieniu sposobu, którym wszelkiemu fałszowaniu monety albo całkiem zapobiedz, albo prj.yajmniei oszukaństwo łatwo rozeznać bajdzie można. N o w y g a t u n e k p o w o z u . D o Bordeaux przybył niedawno powóz, zrobiony całkiem z blachy żelaznej. Zadnie koła są poczęści zakryte, a w wnętrzu powozu jest bardzo pic. kny pokól z łóżkiem, alkową, cztćrnia krzeseł, sekretarzykiem, stolikiem do grania i biufetem na wino i potrawy. Światło wpada przez osm pięknych, żaluzjami zaopatrzonych o ki en. Mowa zwierząt. - Francuzki akademik Bory de St. Vincent, wydał książkę o instynkcie i zwyczajach zwierząt, która stanowi pewną część wychodzącej w Paryżu biblijoteki dla ludu, 'i w nagrodę pomiędzy pilnych uczniów rozdawana bywa. Autor ten utrzymuie, że zwierzęta prócz instynktu, mają takie intelligencyę, chociaż nie w tak wysokim stopniu jak człowiek: gdyż »ztuka sukna mająca pół łokcia, również jest suknem jak sztuka o trzystu łokciach: i nie masz żadne) wątpliwości, źe psy mają dowcip, słonie rozwagę, pantery tkliwość, a jaskółki wyobraźność. Podobnież i kruk jest ptak utalentowany. Już -Pdn Dupont de Nemours był lego zdania, m Pan Bory zgadza się z nim zupełnie. Mowa kruka składa się z dwudziestu pięciu wyrazów, jako to: kra, kre, kro, krug, krung, grass, gress, gross, gruss, gronuss, krae, krea, kroe, krua, groness, krao, kreo, kroon, krone, gronass, kraon, kreo, kroo, krono, gronoss. Za pomocą tych wyrazów, jak Bory utrzymuje, udzielaj) sobie kruki swych myśli: »Tu -wprawo - w lewo - naprzód»- stój - żreć t-strzeż się--»zbrojny człowiek - zimno - ciepło -gorąco - kocham cię -ja także i t. d.« Arystofaa wynalazł dla żartu mowę ptaków; ale Bory de St. Vincent utrzymuje tę rzecz jako prawdę.

N a g r o d a p o c z c i w o ś c i. . - Jeden z roz> nosirieli dzienników paryzkirh znalazł na ulicy Tatibout puiłare», w którym było 2000 fr. Na brzegu tegoż puilaresu, wyszyte było nazwisko bankiera. Znalazca udaje się bez zwłoki do jego hotelu, i wezedłszy Óo pokoju rzekł: »Oto znalazłem puilares, który zapewne j'est własnością WPajia!«, -» Aie inaczej«, odrzekł bankier, »dziękuję, powinno w nim być 2000 franków.« - »0 o są.« r- »Masz WPan majątek?« - »Żadnego!«- »Kiedy tak, więc go nigdy mieć nie będziesz." 'Ja nauka była całą nagrodą za znalezienie dwóch tysięcy fr.