.. GAZETA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.06.15 Nr136
Czas czytania: ok. 9 min.Wielkiego
Xiest wap O ZNAJirSKIE G o.
N akładem Drukami Nadwor.ej »f. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. WannowBhi.
JWl W Srodę dnia 15. Czerwca.
Tals.
Wiado mości k rajowe.
z Berlina, dnia 11. Czerwca. N. Król raczył naj miłości w iei dotychczasowego nadzwyczajnego Posła i pełnomocnego Ministra przy król. bawarskim dworze, Sj.ambelana Hrabię Uoenhoffa, ztamtąd odwołać i Swoim pełnomocnym Ministrem przy Zgromadzeniu Związku niemieckiego w Frankforcie mianować.
Wiadomości zagraniczne.
Polska.
Z Warszawy, dnia 9. Czerwca.
JO. Xicstwo Jchmość Warszawscy on daj w południe wrócili z Skierniewic do Warszawy. Onegdaj zakończył tu życie śp. JW. Franciszek Xawery Jarosław Chrisliani, GenerałLejtnant, Dyrektor giny korpusu inżenierów kommunikacyj lądowych i wodnych, kawaler orderów.
Rossya.
Z Petersburga, dnia 31. Maja, Z ogłoszonego w Pszczole Północnej wykazu ofiar, złożonych w Komitecie Petersburskim, zawiązanym dla wsparcia pogorzelców Hamburikicb, okazuj« się, ie do dn. 28»
Mąja wpłynęło: srebrem rubli 45,462, assygnacyami rubli 22 A 21 kop. 25, i 1000 marków banco.
F r a n c y a.
Z Paryża, dnia 6. Czerwca.
Dziennik Sporów powiada: "Ilośćkomplementarnych, suplementarnych i nadzwyczajnych kredytów, które na upłynionćm posiedzeniu jeszcze na rok 1840. i 1841- uchwalono, wynosi 58,949,706 fr. Doliczywszy do tego: przyzwolone w samych spomnianych latach nadzwyczane kredyty 402 milionów i zwyczajny budżet owych dwóch lat, wykaże się, że w ciągu lat 1840. i 1841. ogromna, summc 3 milliardów, mniej o 105 milionów, wydano. Uchwalone na rok bieżąay nadzwyczajne kredyty wynoszą 46,143,262 fr., a ztad wydatki na ten rok wynoszą 1,322,481,338 fr. U chwalone na następny rok wydatki nie zdołaj zrównać się z dochodami: budżet wydatkowy i luż przyzwolone nadzwyczajne kredyty na 1843. wynoszą, 1,347,762,137 fr.; dochody obliczono na 1,23t, 193,380 ir., a tak niedoboru jest 116,568,857 fr.« Z Tułonu donoszą pod d. 3. b. m., ie podług wiadomości z Philippeville z d. 24. z. m. Kolumna Pułkownika Montaubana, złożona x 500 tudzt piechoty i 114 kom, poraziła 4000 korpus Beduinów, któty sic na obóz El-Aroucb» Strata nieprzyjaciół ma być* bardzo znaczna, podczas gdy Francuzi swoję na 2 rannych podają. Konsty tucyonist a zawiera następujący list r T reine ze nu z d. 14. z. m.: »Emir stoi już prawie zupełnie na schyłku z swemi zasobami, a za wszystkie wydawane pieniądze złych tylko dostaje żołnierzy. Kontyngent nasz przeciwnie uderzającą wystawia sprzeczność; ale obawiają się, że różni, nam przychylni Szefowie nie długo między sobą zgodę zachować potrafią. Zinn, naczelnik Beni-Amerów, idzie z nami, w towarzystwie przeszło 1000 jazdy, którą sam dowodzi; przeciw temu powstaje stary Mustafa, roszczący sobie prawo do stppnia główno dowodzącego wszystkich sprzymierzeńców, który mu przyobiecano. Zinn twierdzi, że się tylko Francuzom poddał i zwierzchniej władzy Mustafy, którego jako przyjaciela i doradzcę poważa, nie uznaje. Generał Bugeaud mądrze czyni, dzieląc naczelne dowództwo między tych dwóch wielki wpływ mających mężów; weźmie on z sobą Mustafę na swoję wielkij wyprawę, a naczelnika Beni-Amerów zostawi przy Generałt Bedeau, którego armia na zachodzie działać będzie. Abdel Kader obozował d. 4. Maja w dolinie Angad, naprzeciw małego mia steczka marokańskiego U schda. Generał Bedeau posunął się z polową swej kolumny na, przód, dla rozpoznania stanowiska nieprzyjaciela. Pod sameroi górami widzieliśmy 2000 jeźdźców w szyku bojowym, przeciw nam ustawionych, których rów głęboki zasłaniał. \ Vsz\scy owi jeźdźcy byli Marokańczykowie; Emir skłonił ich usiłnemi prośbami do tej demonstracyi, i nie mieli oni najmniejszej skłonności do starcia się z nami. Generał nie kazał na nich uderzyć, aby nie naruszyć ziemi ma rokańskiej. Królowa Marya Krystyna, jak słychać, wybierze się niezadługo w podróż do Londynu, gdzie kilka tygodni zabawi. b i e ł d a, d. G. Czerwca. .- Dziś zebrało się wiele okoliczności, szkodliwie na renty francuskie wpływających. · Z jednej strony zadzi wiło nieco, że Dziennik Sporów tak żywo niedobór w finansach wystawia. Z drugiej strony artykuł jeden w angielskiej gazecie b u n, w którym twierdzą, że Ludwik Filip na wodną puchlinę zapada, przyczynił się do zniżenia kursu rent. Z Paryża, dnia 6. Czerwca.
Odbieramy dziś z Londynu przez dwa dzienniki Sun i Morning Herald dość dziwne wiadomości o stanie zdrowia Króla Ludwika Filipa. Podług Morning Heralda
842 .
cierpi Król na wodną puchlin« która zatrważający przybiera charakter i z przyczyny kto« re) nawet Xiaicta Joinville i Aumal podróży swojej do Londynu zaniechali. Ale powody, dla których Xiaicta ci obecnie podróży tej zaniechali zdają się być całkiem inne, i równie bezzasadne są pogłoski o słabości Króla Ludwika Filipa. Kto dzienniki z dwóch ostatnich tygodni czytał, przekona się, że monarcha, który jużto wycieczkę do departamentu de 1 'Eure, jużto polowanie w Fontainebleau i zaraz potem przejażdżkę do Wersalu i Trianonu, a to wszystko w ciągu dziesięciu dni przedsiębierze, nie może być niebezpiecznie chory. Gdy Król przed kilku tygodniami Hotel de Ville zwiedzał, zaziębił się istotnie mocno, oglądając świeże jeszcze sklepy owego gmachu, a znużony prócz tego trzygodzinnym pobytem tamże, i wchodzeniem i schodzeniem ze wschodów, musiał się w łóżku położyć. Wtedy naradzali się istotnie lekarze, gdy zwyczajny lekarz przyboczny symptonata innej choroby upatrywał. Lecz już trzeciego dnia Król zupełnie zdrowy łóżko opuścił, i od owego czasu tak się ma dobrze, )ak tego tylko jego wiek podeszły i nie jedno doznane cierpienie dozwalają. Wczoraj widziałem na moje własne oczy Króla przechadzającego się W parku w Neuily, i mogę W Pana uroczyście zapewnić, że czerstwo i zdrowo wygłąda. (Zobacz artykuł z Londynu.) Anglia.
Z Londynu, dnia 4. Czerwca.
Przy końcu badania w Radzie Tajnej zwrócił Prezes uwagę Johna Francis, zbrodniarza stanu, na to, 'iż mu wolno świadkom pytania podawać; ale on z tego pozwolenia nie korzystał. Inspektor policyi, Maclean, oświadczył w Mansionhouse, że Francis'a w Lipcu r. 1841. z powodu kradzieży 32 dukatów przed Sądem stawiono, ale dla braku dowodów na wolność puszczono. Akta policyjne tego dowiodły. - - Dzisiejszy Morning-Herald powiada, że dobrze zawiadamiany Korre&pondonosi mu z Paryża co następuje: «Krążące od niejakiego czasu po Londynie pogłoski o słabowitem zdrowiu Króla Ludwika Filipa nie zdają się być niestety bezzasadne. Mimo pozornej siły JS. Król Francuzów ostatniemi czasy mocno ucierpiał, a słabość jego niepokoi bardzo czule do niego przywiązaną małżonkę, i całą rodzinę królewską. W czasie odbytej niedawno temu rady lekarskiej zastanawiano się troskliwie nad całym cierpiącym stanem N. Pana, a wypadkiem tej rady było powzięte przekonanie, że na wodną puchlinę zapada. Donoszę W Panu o tern z dobrego źródła.
Zycie N Pana może nie jest wprost zagreie także przyczyny, nie zaś z politycznych względów odroczono na teraz podróż Królewiczów do Londynu. Hrabia St. Aulaire, Poseł przy waszym dworze, powraca wkrótce do Paryża, dla posiłkowania ile możności Ministrów przy nastających wyborach. Majętni i wpływ mający Posłowie francuzcy przy dworach zagranicznych zwykle wpływem swoim i obecnością Ministrów w takim razie posiłkuj? Wasi próżniacy wiele niezawodnie narobią wrzawy * powodu chwilowego oddalenia się Hrabi St. Auiaira. A przecież tego powołanie jego wymaga!« W Kuryerze wyrażono: Na targu pieniężnym wielka się okazuje niespokojność. Najwięcej ją przypisują krążącym wieściom, że choroba N.Króla Francuzów jest niebezpieczniejsza, niż powszechnie sądzono." Galignanis Messen ger dodaje: »Umieszczamy list powyższy, widząc, że mu plyw na londyński targ pieniężny przypisy;ano. Ale nadmienić" musimy, ze przynajmniej powierzchownie N. Pan zupełnie »drowo wypatruje, i że ciągłe wycieczki jego do Fontainebleau, Wersalu i innych miejsc, łącznie z jego nieustannemi pracami w sprawach państwa, właśnie przeciwnie nam o stanie zdrowia jego sądzić każą, nie zaś tak, jak ÓW Korrespondent zapewnia.« Nictylko w Londynie budują katolicy wielką katedrę; także w mieście York ma być wystawiony wielki kościół, w miejscu gdzie niegdyś stał klasztor. Składki na tę budowlę wynoszą już 50,000 f. st. (2 mil. złp.). JLitterary Gazette donosi, że Kapitan Allen, dowódzca wyprawy na rz. Niger, odpłynął napowróf z wyspy Wniebowstąpienia na Niger, nim przeciwrozkazy z Anglii nadeszły. »Wiadomości z osady nad Nigrem - mówi taż Gazette - były tego rodzaju, ie musiały być przedsięwzięte spieszne środki, aby osadników oswobodzić od natarczywości ludów na około zamieszkałych i od wiarołometwa ich naczelników. Kapitan Allen postanowił zatem udać się w dół rzeki tylko do miejsca osady z okrętami "Wilbeforce" i "Suó* .3D"» Oby osadników z tego niebezpiecznego siedliska zabrać.« W Falmouth etoi teraz nowo zbudowany, do wschodniego towarzystwa w Londynie należący, nadzwyczaj mały parostatek "Mały Nil" nazwany, który wkrótce odpłynie Ido Alexandryi dla odbywania żeglugi po Nilu.
Hiszpania.
Z Madrytu, dnia 29. Mąja» Zdaje się, że poruszenie, które tu d. 23. wybuchnąć miało w celu prz róceni . k nstytucyi »r. 1812., zostało tylko na meJaki crntodłożone, dopóki stolice prowineyonałne nie zrobią pierwszego kroku. Armia północna pod wodzą Generała RodiI, cierpiąc najwick szy niedostatek, ma dać «hasło do tego poruszema. W istocie zasmucające zewsząd do<noozą doniesienia. Ani urzędnicy, ani woisKo, ani marynarka nie odbierają żołdu żołnierze na pół nago chodzą, żywności nie dosiaje, a kraj jęczy pod ciężarem podatków J1anne ministerstwo niemiało jeszcze tak wieł
żadne do takiej nędzy kraiu nie przyprowa
Infant Dón Francisco de Paula oświadczy! na wieczorze u Rejenta, że tu zabawi aż do przybycia swych synów z Hollandyi, pocz£o uda się do kąpieli morskich wAndaluzyi. T li r C y a.
Od gran.cy Turcy" dnia 20. Maja.
Niedawno przybyły do Belgradu dwa okręty ze znacznemi ładunkami kul armatnich z Au." stryi, zamówionych przez rząd serbski do ćwi. ZZAA y .nJfefIJe} T a k a P Aynajmniej dano odpowiedź tureckiemu Komendantowi Belgradu, który nader gorliwie dopytywał sie O przeznaczenie tej amunicyi. ' W graniczących z Serbią 'powiatach tureckich paIllIIe ciągle wielkie wzburzenie po. między ludnością chrześciartską, ktdre w nie. ustannych uciemięźeniach i okrucieństwach 1 urków codzień nowe znajduje zasilanie Dla tego też ciągle nadchodzą do Belgradu deputacye, z prośbą o pomoc rządu serbskiego i Konsulów mocarstw chrześcianskich, Indye Wschodnie. ' Z Bombaju, dnia 3. Maja.
Prawie równocześnie z powsUniem w Ka> bulu d. 2 Listopada wybuchło też, jak ,,', zda. je, powstanie Mghanów w Gisni. Już na samym początku kilka oddziałów wojska angieł. sk.ego w k.erunku ku temu miastu zniesiono. Ł. Gisni od dnia 7. Listopada aż do i. Marca nie miano żadnych pewnych wiadomości. Ta tylko wieść dochodziła., że na początku Grudnia cały kraj tameczny zaspy śniegu okrywały, ze miasto samo pełne powstańców, i £ * dowódzca, Pułkownik Palmer, w krytyć'n *m położeniu. Ponieważ jednak sądzono, £e w żywność i amumcyą obficie opatrzony, .podziewano się ,,««trzymać będziejdopóki albo Generał N ott z Kandaharu w pomoc <<11U przyjdzie, albo on sam porą wiosenną, po zniknięciu śniegów, w odwrót się uda. Wszakże ku końcowi Lutego załodze na wodzie zabrakło; nieprzyjaciel coraz bardziej nacierał i tylko atak na bagnety odpierać go zdołał. ną, aż depesza Falmera z dnia 1. Marca złudzeniu temu koniec zrobiła. Kapitan Arthur Conoliy, Poseł w Chiwie, W skutek wypadków w Mghanistanie, cofnął »ic. W granice Rossyi.
ROZlllaite wiadolllOŚci.
Ze Lwowa, d.7- Czerwca. - Dnia 29.
Maja odbyła się w Niżniowie obwodzie stanisławowskim, uroczystość poświecenia kościoła, który JO. Karol Xiążę Jabłonowski, Szambelan dworu ces. austriackiego, Deputat Stanów galicyjskich i dziedzic dóbr Niż niowa, swoim kosztem na nowo restaurował ł najgustowniej przyozdobił. Na uroczystość tę zjechał Jego Excel. Xiadz Arcybiskup Prymas i odprawił zwykłe obrzędy w gronie licznie zebranego duchowieństwa, urzędników cyrkularnych i miejscowych i licznie zgromadzonego ludu.
Płeć żeńska u narodów niechrześciańskich. - W Turcyi, Persyi, Indyach, Chinach, na całym Wschodzie i u wszystkich ludów dzikich, gdzie tylko światło Chrzęścians twa nie zajaśniało, państwo, obyczaje, uczucie, ludzkość, literatura nie maja tćj podstawy, którą u narodów chrześciańskich daie im rodzina, a rodziny podstawą jest uznanie płci żeńskiej w jej godności, przeznaczę niu i prawach. Poganie, którzy nic nie wiedzą o jednym prawdziwym Bogu, nie znają także w duchowe m znaczeniu niewiasty, i nie mają wyobrażenia o naszem życiu domowem i rodzinnćm. Wschód ma haremy - aą to menaźerye niewiast. Mąż tam nie jest małżonkiem, ale panem, właścicielem, a niewiasta narzędziem dla dogodzenia jego zmysłowości. Wybiera on je według chwilowego upodobania. Uirzysz tam trzody istot człowieczych, bez wychowania, bez wiadomości, bez uczuć i bez myśli, jak mieszkance klatek Van-Akcna, które właściciel żywi i tuczy. - Nie ma tam śladu domowego szcze ścia, moralnego przekonania, nie ma tej atmosfery, która u nas niewiastę tak tkliwą, tak kochania godną, tak słabą, i oraz tak mocną czyni; tę płeć delikatną i usterki iwą, otacza u na* moralność jakby murem ochronnym. Muzułmanowi podług prawa wolno mieć cztery żony i tyle nałożnic, ile mu się podoba, pogląda on na swoi harem, jak my na nasze ogrody, w których wedle woli zrywamy kwiaty, przesadzamy lub wycinamy drzewa. I on podobnie pomnaża liczbę swoich niewiast, tub zmniejsza, nawet je zabija, a nikt się zaniemi ni« ujmie. Tam też nie ma tej tęsknoty za domem, za rodzinnćm kołem z dobranymi t»rzyjaciołmi, z uciechami i troskami, za epólną radością i spoinym smutkiem, które miłość uświęca. Z wieloieństwem łączy się zabijanie dzieci, bardzo upowszechnione na Wschodzie. Szkocki missyonarz Dr. Duffe opowiada, że pokolenie Minas w oczach jego w dniu jednym tysiąc małych dzieci płci żeńskiej zamordowało. A w4pckinie, stolicy niebieskiego państwa, co-rocznic cztery tysięcy dzieci, a według innych doniesień, samych tylko dziewczą dziewięć tysięcy, z ręki rodziców ginie. Największa część dziewcząt, mówi missyonarz Gutzlaff, zaraz po urodzę« niu bywa zgładzona. Ten zwyczajem uprawioy występek, Icst tak powszechny, że nikogo nie zadziwia, tylko dzień, wktóry wiele małych dziewczątek naraz topią, ma niejaki pozór uroczystości. Wzgarda na płci niewieściej tak jest wielką na Wschodzie, że przyzwoitość nie pozwala nawet zapytać o zdrowie córek, i czy takowe matą. Drugim skutkiem tejże wzgardy są częste samobójstwa przez niewiasty popełniane. Nim Anglicy opanowali łndye, około 40,000 niewiast kazało się rok-rocznie palie na stosie ze zwłokami mężów. Przy takim obrazie znika niesprawiedliwość, z jaką Anglia wojnę wiedzie z Chinami. Niechby tam jej okręty zawoziły opium, byle z nićmi wstęp tak źa znalazły środki zapobieżenia tak wygurowanemu zepsuciu oby cza,ów !
W Mąknwnicy pod Witkowem odbędzie ,- d n. 4. Li p ca r. b. li cy tacy a na 400 owiec, 12 krów, 12 wołów, 6 koni, porządki gospodarskie, meble i inne sprzęty. Kapeluszy unif<*nnowych dla osób wojskowych i cywilnych z sutym garnirunkiem jest zawsze zapas u J. t». Buscha przy N owej ulicy. Dnia 13. Czerwca 1842. r.
od I do rA »gl-fen.I T»l. i2l". fen.
Ceny targowe w mieście POIMAKlU.
Pszenicy szeiel .
Zyta di.
J ęczmieniadt.. .
O w s a . dt. ». .
Tatarki dt.
Grochu . dt.
Ziemiaków d t .
Siana cetnar .
Słomy kopa. > .. Masła garniec .
Spirytusu beczka .
18 - 10 - 26 - 22 6 28 - 6725 - 20 -
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.06.15 Nr136 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.