UAI

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.07.22 Nr168

VVlelkiegolicsJwa,.A..

POZNAŃSKIEGO.

yafcladeniDrufcHrni l V f _.I w» rII e i IV. Dek.rai S rfM i. - ReJ.Łlor: A e 7 f H Al _ er. oir. .

JI?MS.

W Piątek dnia 22. Lipca.

184U&.

Wiadomości zagraniczne.

Rossya.

z nad granicy rossyjskićj, dn. 2. Lipca. (Gaz. Fowsz.) - Przed dworna dniami ode» brano tu gońcem wiadomość, że oddział korpusu Grabbego przez Lesgiów vr boru napa» dnięty i zniesiony został. Strata wynosi podług najniższych podań 1500 prostych i 25 oficerów. Artylerya, która nieco w tyle pozo« stała, ocalała. Z P e t e r s b u r g a, dnia 9 . Lipca.

Stolica nadzwyczaj jest ożywioną mnóstwem przybyłych z różnych miast Bossyi. Pogoda pr j ez kilka dni jest najpiękniejsza. Wieczora :" e. > mnóstwo osób udaje się na spa<ery za Iblast? Dr?ga. Peterhoiska okryta jest pojazdamI. Udają Się tam tłumy, aby ujrzeć przybyłych do nas Wysokich podróżnych » znakow y c h cudzoziemców. Dnia 16. .]li. we si swej Zwanka, gub.

JdOWgorocbklej, zakonczyła życie w 76 roku wieku swego, iiarya Uerzawin, małżonka słaJI-nego naszego poety. Zwłoki jej pogrzebionf zostajy obok męża, w klasztorze N owogrodzkim Chutyńskim. . P.odług doniesień .p r y,w ł n Y c h Z Taganrogu I .ws M ngusza" w bhskoscl Almy (w Krymie) ajanlła Się szarancza.

F T a ,n c y a.

Z P ary ż a, dnia 14. Lipca.

"'Dziennik Sporów o okropnćm nleszczęiciu, kto're Francy;; całą dotknęło, po stos wnym wstępie w sposób następujący donosi: »Wczoraj w południe o 12 godz. Xiążę Orłeanski do St, Oraer udać się chciał, aby tana odbyć przegląd kilku pułków, przeznaczonych dla korpusu obserwecyjnego nad Mosną; ek<<i> paże irgo i orszak cały był w pogotowiu. O godz, 11. Xiąźę wsiadł do pojazdu, chcąc się udać do Ncuilly i tam się z królewskimi rodzicami swymi pożegnać. Poiazdem, w którym Xfążę jechał, był kabryołecik o czterech kolach, przez parę koni ciągniony (uttele de. diix chevaux a la Dacemont). W tym ekwfpazu Xiązę okolice najbliższe Paryża zwiedzać zwykł. XI'QZC był tylko sam, ponieważ żadnemu 2 oficerów nie pozwolił byl sobie toW3iz)szyć. Gdy wjechał na wzgórze Porte Maillot, koń, na którym pocztylion siedział przeląkłszy się zaczął pojazd unosić. Xiąźę Widząc, ze pocztylion już końmi władnąć nie umie, jedni} nogą stanął na stopniach-od pojazdu, bardzo bliskich od ziemi i wyskoczył. Obie nogi jego dotknęły się ziemi, ale skok !ak był gwałtowny, że się nic mógł utrzymać I głową o bruk uderzył; uderzenie to było okropne, J. K M. został na bruku bezprzyto dle z Porte Maillot stykającej się. Przyspieszono zewsząd Xieciu w pomoc i zaniesiono go do domu kupca handlującego korzeniami, na przeciw stajen Lorda Seimour. Podczas tego pocztylion znowu konie owładnął i powrócił, aby stanąć do dyspozycyi J. K. W. Xiążę nie odzyskał był jeszcze przytomności.

Położono go w izbie na dolnćm piętrze na łóżko i szukano ile możności jak naj śpieszniej pomocy lekarskiej. Mieszkający w bliskości Dr. Baumy stanął w kilka chwil potem i kazał Xieciu natychmiast krew puścić, co wszelako algi mu żadnej nie sprawiło. Tymczasem wieść o tern nieszczęściu do Neuily doszła. Królowa w największym pośpiechu pieszo W drogę się wybrała, Król aa nią poszedł. J. K. M. w południe w Tuileryach radę gabinetową odbyć chciał. Pojazdy stały juź w pogotowiu; udały się za N. Państwem, którzy w towarzystwie Madame Adelaide i Xiczniczki Klementyny następnie do nich wsiadły i aź do domu pojechały, w którym nieszczęśliwy Xiąźc .leżał, nie dając prawie żadnego znaku życia. Zadne pióro opisać nie zdoła wzruszenia i boleści Królestwa na widok, który się im tu przedstawiał. ' (Ciąg dalszY i dokończenie nastąpi. ') Wszystkie prawie gazety każdej barwy przyzwoicie, a nawet i z udziałem o nieszczęściu tern donoszą; Konsty tucy on ista wyszedł podobnie jak i Galign." M essenger z czarną obwódką żałobną; tylko ta nikczemna Gazette de France w następujących lakonicznych wyrazach o śmierci Xiecia donosi: »Rok ten obfituje w nauki i pogrzeby: Marszalek Clauzel, PP. Uumann, Aguado, Admirał · 'Dumortt d'Urville; a dzisiai Xiążę Orlean»!!« - Na to uważa P re s s e: »Donosimy o tych słowach oburzenia Francyi całej! Gdyby one tylko były rewolucyjne - nie, one są bezbożne! · Zwłoki śp. Xiecia Orleańskiego w grobach familijnych królewskich w Greux złożone bę. dą. Powiadają, że uroczysty pogrzeb nie przed dniem '23. Lipca się odprawi. , Dom, w którym Xiążc Orleański umarł, należący do kupca handlującego korzeniami, l.ecordier, natychmiast na rachunek listy cywilnej kupiono i zamknięto. Pan Ganal dzisiaj rano do smutnej operacyi balsamowania do Neuilly zawołany został. Król dzisiaj tak dobrze się miewa, ile tylko okropność położenia jego na to zezwala. Nocy zeszłej N.Pan, wyrzekłszy słowa pociechy do Todziny swojej 1 po załatwieniu niezbędnych czynności państwa, uczuł się na raz bez sił i popadł w dumanie melancboliczne, które przez kilka godzin trwało. Dopiero, gdy mu łzy W oczach stanęły, uczuł niejaką ulgę.

Anglia.

Z Londynu, dnia 12. Lipca.

Morning Chronicie donosi zParyźa, że traktat handlowy B Belgią jest już prawie gotowy do podpisu. Belgia zniża cło od win francuzkich, od towarów jedwabnych i od soli. Francuzi dozwalają za to dowozu przędzy belgijskiej do Francyi. W Colosseum biegano wczoraj pierwszy raz łyżwami po patentowanym lodzie. Mąją; tę korzyść, że tam nie mogą się topić i nie potrzebują używać przy tern futer. Teraźniejszy Lord Ashburton, więcej znany B od nazwiskiem Baring, jest synem człowieka ory prowadził handel towarami norynbergskiemi. Wielki majątek Baringów pochodzi z wojny z Ameryką północną. Baring i lirugam dostarczali obudwom stronom artykułów wojennych i zyskali ogromne summy. Wyszły z tego towarzystwa Alexander Baring, teraźniejszy Lord Ashburton ulokowanych ma w domu, który nosi jego nazwisko, 1,300,000 f. szt, na procencie. Z Birma donoszą, że Król Tharavaddy, po ustaniu czasu dżdżystego przedsięweźmie wyprawę do nadbrzeża. To zrządzi dla kompanii indyiskiej wielkie koszta, gdyż musi posiać, korpus obserwacyjny na granicę. Hiszpania.

Z M a d ryt u, dnia 3. Lipca.

W tych dniach spodziewany t" jest naj starszy syn Infanta C. Franci«co cle Paula. Wiadomo, że Izba Deput. uchwaliła wysokość siły zbrojnej hiszpańskiej na 130,000 lu. dzi, t, j. 90,000 armii regularnej a 40,000 milicyi. Na dzisiejszem posiedzeniu Kongressu upoważnionym został rząd do postawienia tej milicyi na stopie wojennej, gdyby tego bezpieczeristvvo kraju wymagało. W Kadyxie panowało dnia 18. b. m. oburzenie przeciwko Anglikom, w skutku tajemniczego zniknięcia pewnego officyalisty celnego na pokładzie angielskiego okrętu " (Jambria«, kto» ry z powodu przemycania towarów zakazanych, został przez Hiszpanów ujęty. Człowiek ten, nazwiskiem Cosmo- Sanz, wysiany będąc dla straży na pokład tego okrętu, odtąd nie powrócił, a po zarządzonem w tym względzie śledztwie znaleść miano tylko kapelusz i pas, które do niego należały. Sądzą więc w Kadyxie, że tego nieszczęśliwego Anglicy zamordowali i w morze wrzucili- A Dnia 19. Czerwca, kości bohatera hiszpańskiego Cyda i jego małżonki Ximeny, przeniesiono uroczyście z klasztoru św. Piotra pod Burgos do kaplicy ratuszowej tegoż miasta, gdzie pozostać mają aż do wystawienia zaprojektowanego grobowca. z Koburga, dnia 28. Czerwca. W mieści« Gota czyniono właśnie przygotowania do przyjęcia obojga panujących Xia. iąt. P«y wnijściu do miasta miał być wzniesiony łUk. try«mfa!ny. Już jedna część łuku była całkiem, a druga do połowy gotowa, gdy w tern pierwsza cześć łuku spadła i sześciu robotników zabiła. W kilka godzin po tern nieszczęściu wybuchnął pożar w wiosce Friemar o miję od roiasta Gotha odległej i 85 domów obrócił w perzynę. Dania.

z K o p e n h a g i, dnia 7 - Lipca. Podróż na około świata wspomnianym dawniej okrętem, została w tym roku zaniechaną. Brazylia.

z R i o J a n e i r o, dnia 19. Maja. W Surro.caba w prowincyi St. Paul wybuchło.,po wstanie, wywołane przez zniechęcenie 2 Minjsteryum i środków tegoż, miano. wi<ie z prawa, dotyczącego reiormy kodexu kryminalnego. Około 2000 wojska niezwłocznie z stolicy Wysłano; wątpimy jednak, żeby ono do powściągnienia buntu dosyć sił miało. Cesarz brazylijski rozwiązał dziś Izbę Deputowanych, a nową Izbę zwołał na dzień 1. Listopada. Przy dekrecie rozwiązującym dołączone iest sprawozdanie Ministrów, w kto. rem dowodzi), ie Izba Deputowanych nie posiada należytej siły moralnej, ponieważ dała się opanować ludziom z pośród siebie, którzy nie szanując konstytucyi, dążyli do zupełnego bezrządu i do obalenia wszystkich innych Władz politycznych. Twierdzą zarazem, ie wybory z r. 1640., w skutek których teraźniejsza powstała Izba, nastąpi w sposób burzliwy i ustawie przeciwny. Państwo La Plata.

z M o n t e v i d e o, dnia 4. Maja. ,((*ac' Brem.) - Położenie nasze, Ltóre się nieco polepszać zdawało, staje się smutniej«reT, niż kiedykolwiek. Admirał Brown z Rucnos Ayres nie wrócił jeszcze, a przedłużona nieobecność jego utrzymuje umysły w wielkiej obawie. Zdaniem mojćm, zamiary jego są szczere i ujmuje się za nami nawet Podczas niebytności swojej. Przyrzekł, że 56 Ao1tą j z wyspą Martin Garcia na nasze stronę przejdzie, a tego też bardzo potrzeba, Do Lopea a S a n t a p,s ostatniemi czasy na głowę pobity został. Nie wiem istotnie, co naprzeciw armii Generała Rosas, pod wodza. Oribego, Paeheoo i Echagne w 13,000 przeciw nam ciągnącej, wystawić mamy. bkoro eię te-potwory tu usadowić zdołają, to Mon

tevideo zginęło, bo Oribe zawsze tylko służalcem Prezesa Rossas będzie. Nieszczęśliwego miasta Buenos Ayres anibyś nie poznał. Całe szeregi domów są zamknięte i pieczęciami sekwestru napiętnowane. Mimo rozkazów Generała Rosas mordy, choć nie na otwartej ulicy, to jednak w więzieniach i domach ciągle trwaią. Nie wolno ani żałoby przywdziewać po zabitych, ani nabożeństwa żałobnego za duszę ich odprawiać. Handel zupełnie zatamowany, nikt się wieeej ani sprzedawać ani kupować nie odważa. Mimo to poseł angielski, Pan Mandeville, bywa na wszystkich ucztach Dyktatora, widziano go nawet w teatrze przywdzianego w czerwone poncho. Sprawujący interesa Francyi nie 4 wie, jak sobie poradzić. W roku 1840. należał on do rzędu tych, co nas o przesadę obwiniali, powiadał, ze z fałszywego stanowiska na poloienie nasze się zapatrujmy. Ale teraz »am gorzko się żali w depeszach swoich; Ministeryum zaś jego zapewne samo wiedzieć nie będzie, co mu ma odpisać.

Rozmaite wiadomości.

z Poznania. - Dziennik Urzędowy Król.' Regencyi w Poznaniu z dn. 19. Lipca r. b. obejmuje między inne mi Regulamin tyczący się policyjnego znaczenia łodzi rzecznych (szkut) ; - dodatek do spisu gościńców; -. następujący przedmiot centuralny: Poniżej wymienione, w języku polskim za granicą wydane dzieła, w obrębie państwa przedawane być mogą: 1) Lwowianin. Pismo peryodyczne przez Ludwika Zielińskiego, we Lwowie u Filiera. 8., 9. i 10'y zeszyt z 1841., i 1., 2. i 3 zeszyt z 16422) Pamiętniki o Koniecpobkich, Lwów 1842.

u Pillera. 3) Adept. Tragedya w 5. aktach z niemieckiego na polski język przetłumaczona, przez Kłobukowskiego. Lwów, Stanisławów, Tarnów, 1842. 4) Miłostki poety, przez Józefa Kalasantego z Siderowa. Lwów 1842. 5) Officium codzienne. Mała książeczka do nabożeństwa, Przemyśl, 1842. 6) N owe Abecadło z wyobrażeniami zwierząt. Lwów 1841. 7) Bieg roku całego na cześć Boga. Lwów, 1641.; - doniesienie, że dzierżawca dóbr Giersch w Separowie potwierdzony został jako agent Głównej Dyrekcyi towarzystwa zabezpieczenia od gradobicia i ognia w Schwedt dla powiatu Bukowskiego; - doniesienie, źe dotychczasowa miesięczna opłata szkolna dla uczennic 5 i 6. klassy Król. szkoły Ludwiki tutaj zniża się od dn. 1, Października b. r. z 1 Tal. 10 sgr., na j e d e n Talar; - · względem organów kościelnych; - doniesienie o zasłudze posiedzicielijdóbr, braci Michała, Adama niesienia o darach pobożnych: a) Katolickiemu kościołowi w Brodach,' ptu Bukowskiego, darowali: 1) kolatorka tegoż, Wna Sczantecka, 4 cynowe świeczniki, wartości 13 Tal., na ołtarz ś Walentego, 2) Pan Józef Piński z Hród 2 kierce przed wielki ołtarz, wartości 12 Tal., 3) Regina Dziamska, Katarzyna Piotrowska, Franciszek Czaprecki i Apolonia Manys 2 cynowe świeczniki, wartości 6 TaL," i cynowy krzyi na ołtarz św. Antoniego, 4) inne nie wymienione gospodynie 2 świeczniki wartości o Tal. na tenże sam ołtarz; - b) Ołtarze w katolickim kościele we Lwówku otrzymały następujące dary: 1) od Pani Kurowskiej z Bolewic dwa pięknie haftowane obrusy, wartości 4 Tał., 2) od Pani Heleny Koetrzyńskiei i córki tejże Anny Rutkowskiej dwa cynowe krzyże, wartości 3 Tal.: - i doniesienie tyczące się wypłacania wojskowych pensyj łaskawych. Z Bydgoszczy. - Liczba osób, które w obwodzie Regencyi bydgoskiej w Czerwcu- przez nieszczęśliwe przypadki zginęły, wynosi 10; z tych 4. utonęły. 5cioletni syn młynarza Schulza w Grostwic, pow. inowrocławskiego śmiga wiatraka ugodzony, umarl,. a llstoletnrą córkę kapelusznika Zimmer w Inowrocławiu koń tak uderzył, że w 24 godzin umarła. Dwaj studniarze, Szechlinski i Besen z Klonowa przy kopaniu studni w Mońkowart, pow. Bydgoskiego zapewne z zaduchu w dolnej atmosferze śmierć znaleźli. Przy pożarze w Feyerłand powiatu Bydgoskiego gospodarz Kuhnke z Steindorf życie utracił; podobny los spotkał żonę gościnnego, Annę Steinbeiger, w karczemce ptu Gnieżnińskiego, która się tam d. 15. Czerwca spaliła. N a polu pod Kobełnikicm powiatu Inowrocławskiego d- 22. Czerwca kupca żydowskiego Meyer z Inowrocławia znaleziono zabitego. Zabójcy jeszcze nie wykryto. Dnia 28. Czerwca powiesił się w więzieniu tutejszym z powodu kradzieży przytrzymany łokarczyk, Franciszek Piotrowski. - Sprawc?w kradzieiy popełnionej u R.idzcy miejskiego Zakowskiego w Szubinie, któremu rozmaitych rzeczy w wartości przeszło 10,000 T al. ukradziono, wykryto; złodziejami tymi są parobek Maciej Brocki i wdowa Julianna Bobrowska, Pan Żakowski wszystko napowrot odzyskał, wyjąwszy 400 Tal. w błocie. Z War s z a w y . - W G az Co dz. czytamy: «Z powodu znalezienia dawnych monet pod Dałheim w Luxemburskicm dnia 7- Kwietnia r. b. i zajęcia się tern odkryciem badaczów starożytności, donieść możemy, że i u nas w Wielu miejscach 1 znajdują rzymskie monety.

mo

Na polach wsi Zbójna pod Nowogrodem brrsko Łomży, wyorano 1839.-roku przeszło 200 sztuk monet"'rzymskich i kiłka medali, zachowanych w naczyniu glinianem, grubą śniedjią zielonawą okrytych. Z tych do zbioru Pana Kuczyk w Międzyrzeczu, dostało się sztuk 1 J 9. Są to srebrne denary od czasu Trajana aż do początku 3g o wieku naszej ery. Z jednej strony jest popiersie, z drugiej osoby, napisy lub inne wyobrażenia. Trajana lest sztuk 'ż; Adryana3, Antoniusa Piusa 42; ConsecratioB; Faustyny 8; Diva Faustina 9; MapKa Aureliusza 17; Luciusa Verusa 5; LucilIi 2; Konimoda 28; Pertinaxa 1; Didiusa Juliana 1; nieczytelnych 15 Tamże znajduje się złota moneta Cesarza Waleryana, ojca Galliena, słynnego w historyi z okrutnei śmierci poniesione) w niewoli u Sapora Króla Persów, wyorana we wsi Kurowie, powiecie Łukowskim 1841 roku. Ten dukat bardzo wyraźny waży gr. 43. Do wspomnionego zbiorą przybyła moneta miedziana większa od trojaka Cesarza Filipa, zmarłego roku 249. po Chrystusie, znaleziona w grobie w Sniaiyczach pod Zamościem 1838 roku.»

Dominium Góra W powiecie Poznańskim ma na przedaż dwieście skopów do chowu zdolnych i sto macior z prawdziwej Saskie) krwi do rodu zdatnych.

Stan Termometru i Barometru, om * kierunek uriatra te Pozna» "'Od dnia 10.-16. Lipca:

Dzień. Stan ter iometru Sta» Wiatr.

nnjniisjy najwyiszj Iiarometru. 10. Lipca. + 10,2° + 17,4° 27 c. 10,51. P.-Zacb.

11. + 0,6» + »9, 1 ° 28 = 0, 1 -- Y%o.

J2. + 7,0° + 21,8° 28 » 0,3 - 13. + 6 5° + 22,8° 28 - 0,9 . PJI.

, 14. + 12,8° + 18,9° 28 * 0,0 -- Pz.

15. + 11,6° + 16,0° 28 - 1,8 - pz.

16. - + 9,7° + 15,2° 128 > 0,0 < i'Z.

Ceny targowe Dnia 'JO. Lipca 1812. r.

POZNANIU. od cIoTal. sfr. fen. T»l. ipr. fen.

Pszenicy szeiet 1. 2 17 6 2118 - Zyta ó4. l 10 - 111 - - 27 - -128] 6 Owsa dt - 23 - - '24 Tatarki. dt - 28 - - 29 - 1 6 - 117 6 - 7 6 - 8 6 - 25 - -W Słomy kopa 10 - - 10 ;10 - 1 12 6 ii lb - Spirytusu beczka - - ] - *'"'* J - ,