OZNAIVSKIEGO ił me I y Ablem Drnk.nj Nadwornej »K Dekira i Spółki. - Redaktor: A IflTmt.otr«*!.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.07.29 Nr174

GAZ

<lf H-F, t.

VVielkiegooj łir-t

JIn*4.

TA

'e. * ( . ,

VIcstwa

W Piątek dnia 29. Lipca.

184« .

Wiadomości zagraniczne.

Polska.

Warszawy, dnia 23. Lipca, troff1' m C 'IIl,8 z Sprawozdania Z działań Admini$ trący i Hróhslwa Polskiego w r. 1840.

(. Ciąg dal,zy.) . Sprawi Duchowne. W rzymsko-katolickiej hierarchii było 270.3 księży świeckich, (więcej w porównaniu z r. 1839. o 105); zakonnikó:v 1307, (mniej niż w r. 1830. o 161); z konnIc powiekszej części Sióstr Miłosi rdz a 370. Kościołów j kaplic było 1873; w lIczbIe tych, przerobiono i naprawiono kościelnych budo» vi li 53. \v Warszawskiej Duchownej Akad mii, przeznaczonej dla wyższego ształcenIa cię duchowieństwa, znajdowało SIę 40 alumnów» *aś w Dyecezyalnych Seminaryach liczba ich doszła do 342; z tych, 57 po ukończeniu kursu nauk, na kapłanów zostało wyświęconych, w ogólnej liczbie ludnośei Kr lestwa znaidowało się osób rzymsko-katolIckiego' wyznania 3 534,694. S tan kościoła Wschodnio »katolickiego w Królestwie Polskjem wytnagał nadania mu więcej mo y :v wewnętrznym składzie. Na przedstawIenIe przeto Nalśw. Synodu, w tej mi rze aj ?,żej rozkazano Wikaryat WarszawskI zamIenIC na Dyecezya,: i Arcybiskupowi jej nazywać Ul,

Warszawskim i Nowogieorgiewskim. W należących do Dyeceayi tej 11 głównych i 3ch przydanych parafiach znajdow,ało się: c r wi 14 duchownych osób 24, oprocz zakonnIkow, zo tających przy cerkwiach pułkowych i Głównym sztabie armii. Pod zarządem r ck uniackiego Biskupa Dyecezyi ChełmskIej, 281 głównych i 84 przydanych parafiach, znajdowało się cerkwi i kaplic 334, osób duchownych 226, zakonników 30. Przestawiono i odnowiono kościelnych budowli, należących do wyznań: grecko-rossyjskiego l,grecko-uniackieg027i ludność tych dwóch wyznań wynosiła w ogóle 237,840 głów. Kościołów i kaplic ewangelickich parafii było: w.yzna ia Luterskiego 53, z których przestawIono I odnowiono 2; i\eforroowanego 10. Sta« rolnictwa krajowego.--Ze zbioru zasie» wów otrzymano w 1840. roku 11,230,000 korcy zboża i 10,650,000 korcy kartofl.i. W p.orównaniu ze zwyczajnym urodzajem kraju, taki urodzaj zboża nie może być uważanym za korzystny. W niektórych Guberniach, osobliwie w Sandomirskiej, ciągle deszcze i nastąpione po nich powodzie, przeszkadzały zbiorowi. w Gubernii zaś Lubelskiej zboże , .

wybite zostało silnym gradem. W wykonanIu Najwyższej woli, poszk do:v nym mieszk ń «III rozdano zuacftne plenlęzne zapomogi, I

oprócz tego rozłożono na raty opłatę skarbo- Tuiuaryow uatawione będą. .Król, Król Betwych podatków. gijczyków i wszyscy Xiąźęta konno do Paryża Zapasowe magazyny zboża, założone w ca- ; się udadzą. Xiężna Orleańska, Nemurska i łem Królestwie, stopniowo zaopatrują się w" Xiężniczka Klementyna z młodym Hrabią Pazboże. W ciągu roku znajdowało się w skła- ryża w otwartym pojeździe jechać będą. Ni« dzie, W magazynie Włocławskim, do 15,049 wiadomo jeszcze, czy stan zdrowia Królowej korcy. Na szczególną uwagę zasługuje zupeł- jej dozwoli być obecną na tej uroczystości. nie ukończony w tym roku i przygotowany Konsty tucyonista umieścił wczoraj ardo przyjęcia zboża, magazyn w Nowym Dwo- tykuł, kłóry wielkie sprawił wrażenie i którze, którego budowa, z rozkazu Najwyższego remu dzienniki ministeryalne.riaiwicksz*. odporućzona Bankowi Królestwa Polskiego, wy dawały pochwały. Wyrażono w nil»,: ża pżzy magała znacznych kosztów, tak z przyczyny obradach nad pytaniem regencyjnem duch miejscowego położenia budynku, lakoteż szcze- stronniczy umilknąć powinien, pytanie to gólnie dla tego, że budynek ten, znajdując się albowiem nie iest pytaniem oppozyw obrębie Nowogieorgiewskiei twierdzy, mu- cyjnem. Wszakże dzisiaj naraz zmieniwszy siał być zastosowanym do systcmatu obronnego swój ton, dziennik ten artykuł w całkiem przepod względem strategicznym. ciwnym duchu umieścił, oświadczając, i« Mi* Gospodarstwo wiejskie ciągle się doskonali, nisteryum, osobliwie Pan Guizot, pod całuz odmianą w wielu gałęziach dawnego syste- nem się ukrywają i z nieszczęścia kraju w zamaku, na inny korzystniejszy» Wełna, stano- miarach samolubstwa korzystać chcą. Widać wiąca główną i najobfitszą gałąź tego gospo- stąd, jak rozmaitym wpływom redakcya Kondarstwa, zwróciła szczególną uwagę i troskli- styturyonisty ulega; pierwszy bowiem art ywość gospodarzy, na poprawienie rasy owiec kuł miał wypłynąć z pod pióra Pana Dupin tak dalece, że pomimo panującej pomiędzy (starszego), a autorem drugiego jest P. Tliiers. niemi choroby, ilość wełny przywiezionej na Z Algieru donoszą z o. 10. Lipca: Nocy jarmark Warszawski w roku 1840., okazała onegdajszej BenrSalem napadłszy na pokolenie, aię znacznie wyższą od dawniejszej. które się władzy francuzkićj było poddało, bła- postawienia Gubernij w możności po- wszystkim mężczyznom bez wyjątku głowy prawienia rasy koni, ze stada Rządowego ko- poucinał. Kobiety i dzieci r /lona w u;ory uni w Janowie wysiano w różne miejsca 138 prowadził.« ogierów, które pokryły w ciągu roku 3,910 Dziennik Sporów zawiera artykuł roklaczy, Utrzymanie tego stada, według raehuo« zumujący o ostatnich doniesieniach z Chin, któków 1840, roku, kosztowało do 27,000 r. sr. rego treść można w następujących objąć wy(Dalszy ciąg nastąpi.) razach: Przy uporze Chińczyków nie masz F r a n c y a. widoku na bliski pokój, zwłaszcra, że z nich Z Paryża, dnia 20. Lipca, coraz lepsi staią się żołnierze. Na wybuchnię"Messager o pokojach wielkich w Tuille- cie wewnętrznych nitspokojności nie powinni ryach dnia jutrzejszego, donosi w sposób na- Anglicy wcale liczyć, jakoż zdaje się, że zustępujący: «Mimo ciężkiego utrapienia, w pełnie już się zrzekli tćj nadziei.; Tak więc którćtn N. Pan jest pogrążony, chce jednak nie pozostaje im nic innego, jak ruszyć na PeJ. K. M. okazać, o ile żal powszechny i wy- kin, a przyszłe wiadomości doniosą nam o nurzone Mu uczucie cenić umie; dnia jutrzej- przybyciu tch pod mury tej stolicy. Zresztą szego więc przyjmować będzie Ciało dyplo- zachowywany przez Anglikóiv system rabomatyczne, PP, Parów i Deputowanych, oraz wania, a bardziej jeszcze gwałty, jakich się korporacje i deputarye.« dopuszczają na kobietach chińskich, czynią ich N a wpół urzędowe doniesienie w D z i e n - coraz bardziej znienawidzonymi w Chinach; niku Sporów wyraża, że młody Hrabia bo lubo Chińczycy co do tego ostatniego punParyża przy zagajeniu Izb obecny będzie. ktu nie bardzo są czuli, to jednak gwałt taki, Marszalek Gerard, naczelny wódz gwardyi popełniony przez pogardzonego cudzoziemca, narodowej i Generał Darriole, komendant uważają za hańbę. Paryża; mieli wczoraj posłuchanie u Króla, Giełda z dnia 20 go Lipca. - Giełda aby słuchać rozkazów N. Pana względem śro- dzisiaj w skutek pogłosek o zmianie ministedków wojskowych mających być użytemi w ryalnej w wielkim była ruchu. Słychać, że dniu zagajenia Izb. Uchwalono tam następu- PP. Mole i Dufaure do Neuilly zostali wezwające środki ostrożności: Cała załoga Paryska ni, gdzie im dano zlecenie utworzenia gabiod Neuilly aż do pałacu Bourbon szpaler po- netu nowego, Renty kur» zniżył się. trójny tworzyć będzie. Oddziały gwardyi Z Paryża, dnia 21. Lipc». narodowej na placu Cnrousseł i na' nadueczu Król, Królowa i część rodziny Królewskiej z Neuiily, aby się do Tuilleryów udaeV Xiczna Orleańska p«*'ostała w-Neuilly. Ws!ępUja> do Tuilleryów KróloWa takiego doełiała wzruszenia, &e nie. była w stanie pokazać się na publiczrtetn posłuohahiu. O godź. V2. zaczęły się przedstawienia i trwały przez całe popołudnie. Marszałek Gerard był na czele oficerów gwardyi narodowa); oprócz niego byli jeszcze Marszałkowie Va4ee i Molilor-obecni.; Wie tntano żadnych mów, lecz przechodzący echyłali-łyik-o- głowę. -Aęday-pafHjtow-eoynM»* którzy «e nader licznie zebrali, spostrzeżono też PP. Thicrs, Lafitte. Briqueville i Odilon-.. Rarrot. Ciało dyplomatyczne o gódz. 3. do sali wstąpiło. - Na twarzy Króla można było wyczytać ślady ciężkiego strapienia, ale wyglądał jednak zdrowo, i mocna postawa jego. Wzniecała nadzieję, że dliigo jeszcze rządom bc£*ię mógł przewodA.Vzyc. Dziennik bpprów donosi, IŁ wczoraj błędnie, ogłosił, jakoby młody Następca tronu przy zagajeniu Izb mia! być obęcnjrn;, podobnie tćź ani mowy o tern nie ma, żeby lira-' biemu Paryża odtąd tytuł Xiccia Orleańskiego miał być nadany. _ ,Piervysz<*m pytaniem, nasuwającćm sic przy układaniu projektu do prawa o regencyi, było to, azali ogólne postanowienia dla kaźdei-na. przyszłość wydarzyć się mogącej mełoletności miały być uchłyalonp, albo też takie lylko, ktdre do t e raź n i ej s z ej małoletności zastóso-, wane być mają. Względem tego pierwszego i najważniejszego punktu Ministeryum samo, jak się »daje, jeszcze się między sob;j nie porozumiało, prłynajrrAiićj Dziennik Sporów i P r e s s e przeciwnego w tej mierze są zdania. Dziennik Sporów łącząc się w tym, przedmiocie z oppozycyą, oświadcza się za prawem «pecyalnero, Pres»c przeciwnie- za prawem ogólnem i stałćm. Anglia.

2 Londynu, dnia 19. Lipca.

Kząd na 'przedstawienie kupców Irlandzkich płótnem handlujących i« przędzarzy lnu odpoWiedzieć kazał, że rządowi francuzkiemu z powodu podwyższonego cła od przędzy lnianej angielskiej energiczne przedstawienia uczyni., Statek »Maria., który do Filadelfii zawinił, przywiózłtatn wiadomości z P o r t - a u - P r i n. ce (Hajti) po d. 17. Czerwca. Doniesienia da. wniejeze o złożeniu z urzędowania Prezydenta Boyer nie potwierdzają się, ale ma on być tak chory, że o utrzymaniu go przy życiu, juź AWątplono. Podług Nayar and Military (iaeette; dowodzący obecnie stojącym w Poohie (w Indyach Wschodnich) oddziałem wojska angieltÓ7Sskiego General- Major Sir Charfee Napier, ode« braI rozkaz, aby się w Październiku r. b. do Alghanistaau udał i .dowództwo nad wojskiem tamże objął. Lord LUenborough miał bowiem postanowić skoncentrować tam liczny korpua wojska europejskiego, na czele którego stanąć musi Generał, znający dokładnie sposób prowadzenia wojny na wielka stopę; ponieważ zaś, dowodzącym w Indyach oficerom na wiadomości tej zwykle zbywa,_ trzeba więc tyra razem odstąpić od zasad slusznpici i Generała P.ollock, jakkolwiek walecznego, pominąć.

Zresztą nie ulega wątpliwości, ie będący teraz w niewpli angielskiej DostMohamed za zezwoleniem Anglii władzcą Ajghanistanu raianowa« ny zostanie. T aż sama gazeta donosi według listów prywatnych z. Chin, że Sir Henry Pottinger powróciwszy z Macao do Hong-Kong- za dni kilka do flotty udać się miał, aby; przedsięwziąć wyprawę przeciw Pekinowi. Rozumiano w Macao i Hong-Kong powszechnie, że pełno, mocnik ten całą odpowiedzialność na siebie weźmie i wojnę równoesesnem uderzeniem na Pekin z strony lądowej i morskiej do koń» ca doprowadzić,postanowił. Jeżeli Cesarz ustąpi, Anglicy kilka stacyi handlowych zajmą i.mocny korpus wojaka na obronę poddanych angielskich w Chinach pozostanie.

ROZlllaite wiadolllOŚci.

Z Poznania. - Dziennik Urzędowy Krdł.

Regencyi w Poznaniu z dn. 26. Lipca r. o. obejmuje między inne mi obwieszczenie Względem uszkodzenia drzew; - przesiedlania się żydów doAstarych prowincyj; - następujące pochwały: 1) Pilarz Józef Piasecki w Poznaniu, z własnćm życia niebezpieczeństwem, wyratował, od zatonienia w Warcie d. li. Czerwca r. b. IAletniego syna tutejszego czeladnika ślósarskiego Erdmanna Heim na iraie Karola. 2) Przy wydarzonym dn. I. m b. w odbudowaniu Czcluściósfciem pożarze ognia, odznaczył się chlubnie siodlarz Karol Abel z Kobylina przy ratowaniu w palącym się budynku będących przedmiotów, nieustraszpnością i szczególną gorliwością; - o darach pobożnych;i kroniki osobistej z pomiędzy których tu tylko przytaczamy, źe'stosownie do urtawy z d. 30. Czerwca 1834., tyczącej się postępowania w czynnościach podziału wspólności, abluicyów i urządzeń stosunków dominialnych · włościańskich, obrani są i potwierdzeni na Deptitowariych powiatu Bukoskiego, w miejsce zmarłego Rocha DrWęskiego i w miejsce Bazylego Morkpwskiego, który się 5l powiatu wyprowadził, Wny Grabs Haugsdorf, dzie Ander», posiedzicie jojwałiu (PawWw.k*.

* Królewca, d. 22. Lipca. -- J. K. M., Pan nasz miłościwy, dnia onegdsjszego po« wracając 2 Petersburga, tu 'być raczył, (idy Miniatur Stanu S c h o e n członków Stenów* J. K. M. przedstawiał, raczył N. Pan - V n * - »łepujący«h do nich przemówić słowach: "M Panowie! Cieszy Mię to, żeście się tak licznie tu zebrali; czuje albowiem potrzebę Wam, osobliwie tym, którzy do ostatniego Sejmu należeli, wdzięczność moje i uznanie Wynurzyć. Panował na t/m sejmie tak pickny duch wierności i przywiązania i tak chwalebny sposób myślenia, - a był to pferwszy aejm po zmianie rządu. Nic jest to bez zna cienia i w tym to względzie duch, okazany Mi przez pierwszy sejm po Mojem na tron wstąpieniu, na wdzięczność z Mojej strony zasługuje, - bo inaczej byłoby to obrazą, gdybym chciał dziękować, przy uczuciach wierności i przywiązania, które u' nas od po kolenia niejako spadkiem przechodzą.« 30ra Za to publicznie wyrzeczonej a tak zaszczytne uznanie Królewskie, upoważniające nas do najpiękniejszej nadziei pod względem rozwijania się naszych stosunków stanowych, dziękowali w imieniu obecnych Marszałek sejmu Hr. Dohna Schlobitten, JW. Drandt. Bossen i Fahrenheit.

Z dnia 23. Liipca. - Podczas bytności J. K. M. w Petersburgu na uroczystościach srebrnego wesela pary Cesarskiej, Cc sarz Mikołaj z własnego natchnienia wszystkich w Rossyi, przytrzymanych poddanych Pruskich, z powodu kontrawencyi celnych na deportacyą do Syberyi skazanych, ułaskawił i wydano juz rozkazy, zęby ich natychmiast wolno puszczono. Zbrodnie we Francy L-Podług dziennika Charivari Francuzki Minister sprawiedliwości zdając sprawę z mównicy, życzył so bie szczęścia, że w roku 1841: nie więcej - jak tylko 90,000 zbrodniarzy we Francyi liczono! Srogie obęhpdzęnie się z niewolnikamL-Anglik Sturge, który wydał dzieło o Stanach Zjednoczonych, opowiada, że w Nowym Jorku żyje pewien Hiszpan z wyspy Kuba, który dawniej w Hawannie prowadził handel niewolnikami i niegdyś omal że nie liadł p:fiarą zemsty jednego z swych niewolni - fjSw. Zappwiedział on mu na dzień nasię« pny eurowg karę. Przywiedziony do rozpaczy Amerykanin, akryl się w pokoju swego Pana i godząp na jego życie, przez oroyJkę pr*ebił sziyletera jego ionc. Z powodu tego

Kmwypadku powieszono wraz )K sprawca trzech Mwaynóir jak« wiedzących o tym zamachu, Hiszpana zaś ogarnia tak wielka trwpga, i« opuścił łlawannę, i pm<Mo«l ei A do Nowego -Wku. Witfcelako i tatst nie poprzestał pro.

wadzić haniebnego: handle, a zeszłego rok« miał *Q<l odnieść sto ty»łicqy dolarów czystego zysku. Hiszpan ten żyje dotąd w N owym Jorku bardzo wystawnie i ma być bardzo przyiemny w towarzystwie, »Ie tchnie największą nienawiścią ku wszystkim Murzynom,

Wyrokiem prawomocnym i dnia 17. Lipca r. b. wsprtłka pomiędzy P. Leopoldem Ogród owiczem i mną dotąd istniejąca rozwiązaną i cegielnie przez nas założone z wezelkiemi przyleglościami na wyłączną własność mi przysądzone zostały. . W»kutek czego sprzedaż wyrobów z tychże cegielni przczemnie tylko uskutecznianą będzie. Poznan, dnia 24. Lipca 1842.

J. E. Krzyżanowski.

· · . . · . i ,

. ; . , /

- L

Hura giełdy U erlińskiej.

Dnia 26. LiDca 18-<2.

8to- ]I a Dr. kurant pa papie. gotowiill rami. m&

Ohligi długu «karbowego .

Obi. tli. sliurb. nu 3'-j od sta prowizji odsteplouaue . . . Pr. ang. obligacje 1830. . .

Ohligi premiów handlu morsko Obligi Kurinarcliii .... Berlińskie obligacje miejskie «lito Ha y od »ta odstęp], .

Gdaiiskio dilo w T. . . . .

Zachodnio - Pr. listy zastawne Listy zatst. W. X Poznańskiego Wschodnio-Pr. listy zast.

Pomorskie dilo.

Kur- i JNoMoinarch. dito .

Szliiskie dito . » AU eJ e Kolei Berlińsko- Poczdamskie dito dito akcje a prioris . Kolfci Magdebursko - Lipskiej «lito dito akcje a prioris .

Kolei Berlińsko-Aułialtskiej dito dilo akcje a prioris . Kolei Dusseldorf. - Elberfcld.

dito dito akcje a prioris . Kolei uadiońskiej dito dito akcje a prioris . Kolei Berlińsko · Frankfurt.

-) «03'TI 1110% li 102V 85V 85% ? 102 . 104 2 1łWr m .

I u 103% 103%, W3V 103 103Y 102%

126% lt1BY 105 102% 84% 99% 94% 100 m%n&% i 102% 1,04 102% 83%

93%

Zlolo al inarco . , , . . .

Prj drychsdory. . · ' Inne monety złote po 5 tal.

Uiseonto . . . . .

13% 10 3 9%

II Kuplliący wynjgJjdia aa flalny dni« I. Styciuli 1843. kuj on 1/4 ytoecutu.