GAIZISTA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.08.06 Nr181

JI61 Ił

>tIWO: ""), h;

EJ*«

' b ? , . u. ....

Wielkiego

Mięsiwa

. . I U 1 L rr -..i i J o '. .- >} »>ł«ox«i9J i»ii i tclayijj p OA>ZN A Ń f S K I E G O

Nakładem lIrlItWni Ńadirbriiej lP. Dcc*'*re · Spółki. - Redaktor: 5iC m "%X;fz' .» lU MIli ii ia'O. Sierpnia.

Wmctoino ści, zagr aniczne.

PO,lSKa.

Stowarzyszenie erriefytalne: -i Czynny sfan majątkowy Stowarzyszenia emerytalnego, do roku 1841. wynosił w gotowiźnie w niedoborze i w kapitałach wypożyczonych, w 0« gole; do 1,470,871 r. sr., a tern samem w por o w n a n, U z rokiem 1839,- zmniejszył się o 25,243 rjA r . N, PaD, z.\yrÓciwszy na tę okoli cznosc NajWyźizą uwagę, rozkazał zajA ć erę przeirzeniein (J stawy o pensyacli emerytalnych cywilny eh urzędników Królestwa, >vskutek czego ustanowione zostały dodatkowe w tym względzie przepisy. Liczba Stowarzyszonych dochodziła w roku 1839 do 12,705, TY. roku. 184Q do 12,778; a liczba emerytów, ich wdów i sierot: w roku 1839 dochodziła do 2142, w roku 1840 do 2245. Ogół wydatków na pensye 2245 osób, wynosił 526,669 f. \T. \ na. to płacono: 2 luuduszów towarzystwa 197,539 r. sr., ze skarbu 329,430*. 'Oprócz tego, pensye udzielone ze Skarbu urzędnikom i wojsKowyna b. wojska polskiego, icb wdo

11. 4<innmmhf.

184«.

iwom i sierotom, uczyniły 356,687J. »r.; liczba osób pobierających takowe pensye dochodziła do 2742. Ogółna zatem liczba emerytów cywilnych i wojskowych w Królestwie, docho» dziła do 4987 osób, a na ich pensye i wsparcia, z funduszów Towarzystwa i ze bkarbu, wypłacono 887,457 r. er. V. Wiadomości dotyczqce Kommissyi Rzq dowej PrzYchodów i Skarbu. - Dochody celne w tym roku, pomimo pomnażających się w Królestwje fabryk CHKfH burakowego i araku, będących przyczyną zmniejszenia się przywozu, a tern samem i opłaty od tych artykułów, uczyniły 1,577,605 r. sr.; więcej od zamierzenia budżetowego o 197,605 r. sr. Korzystny ten wypadek przypisać należy powiększeniu straży pogranicznej, i zaprowadzeniu ścisłej kontrolii, tudzież zmianie i dopełnieniu niektórych zasad taryfy, stosownie do stanu, przemysłu i potrzeb kraju. Zmiana ta, we Wrześniu 1840 roku wprowadzona, takie poczęści na ożywienie handlu wpływać zaczęła. Bilans handlowy, wzięty w porównaniu z rakiem 1839, przedstawia wypadek następujący: Handel wchodowy. W roku 1839., wprowadzono za 8,710,081 r. sr., - a w roku 1840 za 8,491,468 r. er. Handel wychodowy. W roku 1839., wypro

wadzono za 7,724,04:$r. sr., - awrokul84Q łabezpieczenie, praw! ich i powinności. Zaza 8,980,612 r. sr., a to szczegófniei płodów.. sada ta atósuje się i do reszty dóbr rzędowychi godnemi korzysta roku 1837., t" )«t od czasu ustanowienia pre- tej obmyślone i dla nich swobody Tym spo. mij, 166,136 rub. sr. sobem, w roku 1840. oczynszowano wsi 122, Największy przywóz i wywóz towarów, z dozwoleniem podziału pomiędzy nich, gdzie ; !t Vhsnd'ii z, Pru»»am'. Zresztą, co do itan- tego zachadziła potrzeba, i gruntów fołwarDiu wchodoWego, szczególnie sprowadzanem cznych; w innych 10ciu powiększono osady jest srebro wsztabach, którego, z przyczyny włościańskie, a nawet byli i tafcy, których, wysokiej jego ceny za granica, W roku 1840. jako ludzi z zamożności i rządności WAkwalizapisywano mnićj niź w r 1839. fikowanych, dopuszczono do pomniejszych Aonsumcyo. Dochody z tego źródła wyno dzierżaw siły 1,662,529 r. sr. Podniesienie się jeszcze Koloniści. W ciągu 1840 roku, przybyło z ich wysokości, jest zapewnionero przez odno- zagranicy kolonistów 131 familii, które, przywienie w roku 1840. kontraktu, o wypuszczę« jąwszy poprzednio ustanowione przez Rząd tćj części dochodów w trzechletnio, admini- w tym względzie ogólne warunki, ImQą sobie Slracyą dzierżawną. ' wydzielone grunta, i na nich się teras osiedlają.

Opłaty stemplowe. Dochody stemplowe u- * (Dokończenie natbyii.j czyniły 464,394 rub. sr., oprócz pozostałych W niedoborze z lat poprzednich 42,494 r. sr. R O S S Y a · Śól. W magazynach soli w Królestwie i 2i Petersburg , dnia 25. Lipca.

Wolnero mieście Krakowie, miało się sprze- Przez Ukaz Cesarski do Rządzącego Senatu dawać soli 686,446 cetnarów; lecZ'z powodu z dnia 30, Czerwca, urzędnik Ministerstwa powiększających się żądań, *przedano-737,339- 6 s VrltW ż h, Rzeczyw. Radzca Stanu cetnarów; w ilości tej, mieściło się kraj9wej, -.Hrabia oIDlnQ)!, mianowany bnrawRiacvm Z warzelni- Giechocińskiej, cetnar ,360-, IWęp;ę fł9 y '1::ł; W- KossYJsKle pry .ITworze reszta zaś pochodziła z zakupu od "Austryi. Portugalskim.- --- >...... .» - -- - - « e · .* Ze sprzedały ,soli zebrano 2,956,650 rubli sr,; F r a. n c y a.

więcej łńź w roku 1839. o 53,017' r. sr. Wy. - Z Paryża, dnia 28. Lipca. datki na zakupienie soli, jćl transport, i utrzy- Mianowanie Prezesów i Sekretarzy w bidma ie magazynów, ofieyalistów i inne, wy- rach Izby deputowanych wypadło, zupełnie nosiły przeszło 16 . w duchu konserwatystów. A 18 roianowań TymJI i Tabaka.. Przedaź tytuniu i tabaki, Konserwatyści 14 otrzymali. Z członków 0po expiraeyi poprzedniego kontraktu, odd,ana pozycyjnych tylko czterej, t. j. Panowie ReW ręce nowej administracyi, lłfffl1psła 530387 rousat i.Generał Thiars, Prezesami, a Panorubli sr. wie Elienne i Valon Sekretarzami mianowani Z krajowych plantacyi otrzymano liści ty. zos ali. Ogólną liczba członk w, mających tuniowych 21,099 cet., za suramę 76,964 r. sr. udział w tych wyborach, wynosI 3,62, z tych Dochody z. dóbr i lasów rządowych. Z dóbr i głosowało. przy wyb?rze Prezes w. 19 za różnych innych źródeł raialo wpłynąć rub. sr. kandydatami opoZYCYI. - Na dZIsiejszym 1,380.432, wpłynęło fub. Sf.. 1,029,IIS, zostało p o s i e d z e n i u Izby deputowanych trwały do pob:r;ania r. sr. 351,259; z lasów miało sprawozdania o sprawdzeniu pełnomocnictw, wpłynąc f. Sf. 323,422, wpłynęło f sf.237,468, i żadnego wyboru dotąd stanowczo nie zazostało do pobrania rubli sr 85,954. Jednćm czepiono, ani go też nie unieważniono. % główniejszych rozporządzeń w tćj części Pomiędzy ostatnią lewą stroną a frakeyami administracyi, było oczynazowanie włościan, opozycyi. reprezeritowanemi pVzez Panów stopniowo wprowadzane w Królestwie. Naj- Odilona-Barrota iThiersa, powstał spór, czyli Panu podobało się, obdarowywując dobrami przed lub po obradach nad prawem o regenrządowerai, w nagrodę szczególnych zasług, cvi starać eię trzeba o zaczepienie i zwalenie wyświadczyć zarazem drugą dobroczynną ła. Minisleryum. Także w lewym środku* i na ę.kę, przez, zapewnienie dobrego bytu wło lewej stronie zdaje się w tej mierze nieporoAcianom. Stosownie do tej woli Najwyższej, zumienie panować. Panowie Odilcm-Barrot jednym z główniejszych warunków przy wpro- i Thieft dokładają ile możności,. Va pomoce wadzeniu w possessyą do nataryuszów dóbr sWyCh/organów Konstytucyonisly i Kunadanych, jest oczynszowanie włościan przez rycra "francuzkiego i S i ecie, starania, zać, że takowe ścieranie się przy tak ważnej tpoaobności jest w- najwyższym itopniu dii opływu opozycyi szkodliwe.- Siecie, tak się o tym przedmiocie wyraża: »W wszystkich odcieniach fewej strony, lewego środka i Tiers-parti, do którego dyssydentów zeSałęgo roku liczymy, j e d n o tylko panuie zdanie o konieczności zwalenia rana Guizota. Można wite teraźniejsze Ministeryum za potępione przez wybory uwalać, i nikt nie wątpi, że byłoby ono zaraz na początku posiedzenia zwalone, gdyby smutna śmierć Xiccia Orleańskiego nie była na tera* urny »łów od wszelkiej walki wstrzymała. Ale chociaż o celu prawie tylko jedno panuje zdanie, przecież, «ego za taić nie możemy, pod względem stosownego czasu i środków bardzo się różne od siebie objawiają zdania. Jedni nie mogą się docze kac czasu politycznej wałki i ostrożniej»! ob» winiaią ich, że wszystkie nadzieje opozycyi niweczą i uczucie narodowe, wymagające pewnego rodzaju zawieszenia broni, obrażają. Drudzy pragnęliby krótszego lub dłuższego odroczenia walki, i ich także znowu obwiniają, że Panu Guizotowi zostawiają czas, lakiego on do wzmocnienia się na nowo gorąco pragnie. Takowe rozdwojenia są politowania godne, i jeżeli się przewloką, przyczynią się niezawodnie- do- zawstydzenia opozycyi i do -chwilowego tryumfu Ministeryum."pogrzebowy d. 30. Lipca jedynie religijny i wojskowy charakter mieć będzie. > Wielkie Ciała rządowe, wysocy urzędnicy, Trybunały < *.. d. nie będą w nim miały udziału, Natomiast cała gwardya narodowa departamentu Sekwany i całe wojsko załogi paryskiej wystąpią w nim w mundurze paradnym. W chwili w której trumnę z ciałem zmarłego Xiccia włożą na karawan, zapowie 21 wystrzałów s dział rozpoczęcie się uroczystości, i w ciągu pochodu orszaku żałobnego co pół godziny odezwie się huk dział. Cztery końce całunu poniosą Manzałkowie Soult, Molitor, Gerard i \ alee. Nadzieje legitymistów równają się teras icb łatwowierności. Słysząc ich rozprawiających, sądzićby Bałeźało, ze od śmierci Następcy tro. nu znikły wszystkie przeszkody do powrotu Xiccia Bordeaux. Najznakomitsze osoby tego · tronnictwa, lak Panowie Chateaubriard, Pastoret, Pradel i inni sądzą, że teraźniejsza dynastya mocno (wstrząśnięta. Ale to najbardziej zadziwia, że i rzeczpospolita, ich zdaniem, Xieciu Bordeaux drogę do tronu utoruje. Wszystkie te pytania obszernie w legitymistycznym Komitecie, którego z Komitetem obiorczym mieszać nie należy, i który już oddawoa posiedzeń nie odbywał, rozbierano. Na tćm się zresztą ograniczono, aby użytemi być mające w przyszłości środki oznaczyć, wicie rozprawiać i przyszłość do teraźniejszości zbliżać. Manife« W y bór Pana Emila Girardina, którego, jak stacyi takowych, jak się łatwo domyślać mowiadomo, równocześnie w Hourganeał i Ca- żna, dzienniki legitymistyczne nie umieszczą; «tel-Sarrazin deputowanym obrano, stanie się mowa ich jest w ogólności dwuznaczna; nie podobno znowu na tern posiedzeniu przed- śmia. one swoich istotnych myśli wynurzyć" i miotem żywych obrad.. W rojku 1839. wyłą- obracają się na wszystkie strony, rozbierając czono Pana Girardina, którego ojciec i matka na przemiany prawo regencyjne i pytanie misi/ nieznani, z Izby, ponieważ swego charakte- nisteryalne Naczelnicy tego stronnictwa nie ru jako Francuz i dopełnienia «woichiobowiąz- są zresztą z swoich organów kontenci, i od kówkonskrypcyjnych udowodnić nie mógł. dawna już głoszą o utworzeniu nowego dzienNiepewności, względem, miejsca jego urodze- nika legitymjstycznego, który dokładnie okrzenia nic można znowu teraz przeciw Panu sać zamyślają. Byłoby to dość niebezpieGirardinowi przytaczać, gdy go późniejszy cznem kuszeniem się, bo dzienniki, reprezenwyrok sądowy Francuzem uznał. Natomiast tujące to zdanie, tracą z każdym dniem część występują tęrąz jego przeciwnicy z twierdze- swych abonentów, a tak niezawodnie trudnoniem, że aż do swego 16 lub 17 roku źycja by było znaleść nowych abonentów na nowy mianował się Emilem de.Lamothe, a później d . . k A · k t b d , .. zlenni. .., nazwls o p ez za osyc uczynienia prawnym formalnościom na teraźniejsze zamienił i tym Na posiedzeniu dzisiejszym (dnia 28. Lipca) sposobem konskrypcyi uniknął. Obrady nad Izby Deputowanych zajmowano się spratym przedmiotem zapewne sie na jutrzeiszem wozdaniem o sprawdzaniu pełnomocnictw. · posiedzenia rozpoczną. Tylko trzy wybory uległy sporowi, t j. PP.

Henri de Larochejacquelin, Emila de Girardin D z i e n n i k S p o rów zawiera dziś program i Aylies. Pan Larochejacquelin został jako uroczystości, jakie się odbędą d. 30. Lipca przy Deputowany przyjęty,-. W Izbie Parów przeniesieniu zwłok Xiccia Orleańskiego do przeczytano i przyjęto projekt do adressu w kościoła Notre Dame, i d. 3. Sierpnia w'cza- odpowiedzi namowę od tronu sie wielkiego nabożeństwa żMobnego. Orszak . Giełda" dnia 28i Lipca- Renty fran

cuzkie na giełdzie dzisiejszej bardzo były poszukiwane. Okoliczność tę przypisywano mianowicie wypadkowi wyznaczenia biór. t Głcjssono takie, ii Pan Dupin znaczne większością głosów Prezesem Izby deputowanych obrany będzie. Z Paryia, dnia 29. Lipca.

Xiążę Orleans zostawił podobno dokładnie Wypracowane dzieło o kolonizacyi Algieru, i Odpowiedzialny wydawca Gazette de F r a n c e, P. Paweł Aubry, z przyczyny rozrnaitych w piśmie :tem ogłoszonych artykułów o pytaniu rejencyjnćm, przed Sąd Assyzów departamentu Sekwany wezwany został. Ponieważ nic stanął, skazano go zaocznie na 2letnie uwięzienie i zapłacenie '24,000 fr. kary. Baron Larey, generalny dozorca wszystkich · zpitalów, którego Napoleon w swoim testamencie najuczciwszym z łudzi nazywa, w Lugdunie przed kilku dniami umarł. Giełda, d. 29. Lipca. - Na giełdzie dzisiejszej nie było wielkiego ruchu. Przemyśl» nicy kwapili się z uregulowaniem likwidacyj swoich, z obawy, żeby uroczysty pogrzeb Xiccia Orleańskiego nic stał się powodem do jakich zaburzeń. Anglia; Z Londynu, dnia 29. Lipca.

* Nadeszły znowu smutne bardzo doniesie* nia z obwodów garncarskich i węgierskich. G lob e zawiera następujące doniesienie z Handley z dnia 25. Lipca: »Wczoraj odbyło się tu liczne zgromadzenie węglarzy; część" jedna Oświadczyła, że żądaną płacę im przyznano, że więc znowu ochotę mają do rozpoczęcia pracy, ale większość była przeciw temu i nareszcie postanowiono, żeby rvlJo1! łl:cJńi c1ia1i:', P Afat:gi; tl isiąL b ty puste i z 7 0- 8 O rzezmków ledwo 1 5 A W h było. Domy robo W Kurs lem . W g W J * smm paRS-łt.wodzie 1)oflKh<A\s Hzystko jeszcze spokojnie, co zapewne stojącemu w Newcastle wojsku zawdzięczamy. - Dnia 36. rano. Ośmiu czy dziewie« iu'przywódżców robotników w Newcastle albo'w oKcH'ca« n aresztowano. W dwóch wielkich kopaTniach ludzie pod zasloncj wojskową prace-swoje znpwu rozpoczęli;' ale massa cala się tuła, wielu, coLy chętnie do pracy powrócić chcieli, z obawy, żeby ich koledzy ich-nie zelżyli, uczynić tego się nie odważają."- '1 + W estcromyich donoszą pod. dniem'26go m. %.« Jłzisiaj kilka set węglarzy z Bilston do'Walsall wyszło, gdzie wielkie chcą odbyć zgromadzenie. W Wolverhampton węglarze >y zńaczneji liczbie szpital dla ubogich otoczyli i na mieszkaiicach pieniądze i żywność wynosili. Lu« dzie,w,kopalniach pracujący gwałtem do zaprzestania, robpty zniewoleni zostali. Cały nasz obwód w. nadzwyczajnem wzburzeniu; wszędzie panuje trwoga i zamieszanie; milicyc konną w pomoc wezwano.« - Dp tego jeszcze dołączamy następujące doniesienie z WalsalI z d. 26. Lipca, po południu: »Dragonia i inna jazda w mieście naszćm porozstawiana. Węglarze przymusili robotników w wielkich fabrykach 4« połączenia się z nimi. Tych, co się wzbraniali-, w kanałach zanurzano. Władze i Lor4 parmouth naradzają *ię nad środkami do przywrócenia porządku. Tłum, Wymuszający na mieszkańcach żywność, do liloxwich i lieball pociągnął, aby i tam robotników od pracy wstrzymać.« Parostatek. »Caledonia« z gazetami do dnia 16. m. b. z Nowego Yorku.tu.przybył. Dzienniki te niezawierają autentycznych doniesień o układach między Lordem Ashhurton i rządem amerykańskim; ale w> Stanach Zjednoczonych powszechnćiu podobno zdaniem. że Siunkta sporne nie tylko nie są załatwione, ecz źe nawet nowe trudności powstały, które załatwienie sprawy całej zapewne przewloką. Mimo to nie wątpiono oprzyjaznem onćj zakończeniu. liii .wzgrcdem wprowadzenia, bez op$I..I,y cła i zboża zagranicznego do zmielenia, abypotćm jako mąka lub suchary znowu było wyprowadzane, wzburzyło na nowo właścicieli dóbr ziemskich. Zapewniają, źe znaczna ich liczba zebrała się na zgromadzenie i uchwaliła, nie opponewać wprawdzie przeciwko temu bilowi * arie także wcale« go nie popierać ani żadnym sposobem- da przycięcia go zachęcać. W W'00iwrchu A donwiadcian6 temi'«dniami ogromnej armaty-24-funtowej, ulanej dla M»0 & £ A A , )J,.. H rp Jl m.) a K Vobie4vystaTviano, ale działanie btfo««okropne, gdy kuJna }łf>'feA*Y., łY dły. oiy« Z Mądry

Właśnie tera« »ejnitowam- ĘĘĘ'AIII.

wiiiiaiąMmbtrow 6 Wzmtf£an?I'M tych 1Ę W najgwaitbwnioszv Sp<UVŁ." Jetfnoc Cb.w:r..Ai.I f) ni r'*ir\X' fran.Mi.jL-ty ri'tnr-Jv'lAtii* rirl.

pad

'1111T Ce III S A Hl - 1 A' -*- I4iv » ID JI H vT'\.. . i ...> dział ''IlfĘ w KoAgreW: »Niech kto l o . w l e co ćłiee, ale ja jestem tego zdania, ze *?'?Mg e ' A » A przychodzą n a .tias ó d strony dem przywrócenia Królowej Krystynie uposażenia, wykręconego z budżetu w skutek wypadków październikowych. Były Minister spraw wewn. p. Infante, 0Iwiadczyl wczoraj w Senacie, że, stosunki Hiszpanii z mocarstwami cółnocnemi, które .dotychczas nieuznały Królowej Izabelli, są coraz pomyślniejsze i że w krotce spodziewać się należy, fe Królowa nasza przez» wszystkie mocarstwa uznaną będzie. Zalecał zatena Ministrom, że teraz, gdy dyplomatyczne stosunki z Prancyą są- poniekąd zerwane-, z Anglią za Aikłane, a względem Portugalii przyjęli niejako wyzywające stanowisko, wiele im na tern zależeć powinno, aby uznanie to ze strony mocarstw północnych niebawem nastąpiło. Senator Lasana żądał od Ministrów, ażeby wysiali armią do Portugalii i chorągiew Izabelli II. zatknęli na pałacu Lisbońakim. «My jesteśmy olbrzymami w stosunku do owych Pigmejczyków 't. j. Portugalczyków!* zawołał z zapałem. Z Salamanki, Zainory, Valladolidu wyruszają ciągle wojska ku granicy portugalskiej. Z Paryża, dnia 28. Lipc».

Mimo energii, z jaką Generał Zurbano zlecenie przywrócenia porządku w Katalonii spełnia, nocne napady, łupiestwa i rozboje wprowincyi lej ciągle trwają. Małe bandy po 10 - 12 ludzi zbrojnych wszędzie się Krzątają, szerząc trwogę między ludem wiejskim, a lubo wojsko królewskie ciągle je ściga, nigdy ich jednak dogonić nie może. Tymczasem Generał Zuibano, nie mając przedmiotu dla szabli swej rycerskiej, podnosi miecz sprawiedliwości. Do pamięci godnych czynów wymierzania sprawiedliwości ',jakimi tu zasłynął, należy tez następujący, "bardziej jeszcze uderzający od dawniejszych.' D. 4.3. m h. bowiem, wszedłszy AO Viclui, kazart natychmiast sędziemu instrukcyjiieinu oznajmić, *że nazajutrz akta processu wiezionych w tem'mieście Karolistów przezierać zamyśla. Po ogólućm zbadaniu onych TOzkn7.nł!mftychminst sześciu obżałowanych rozstrzelać:, innych bez dalszych wywo'dow na wolność puściłj Dnia itastępnego Wszystkich mieszkańców miasteczka Selłera zniewolił do vrrnagrddicrifn współobywatelowi ifch wykupiła W 400 aIlJ\ iłota, 'złożonych przez tćgoż ostalniemi-czasy Pelipowi, który go w niedzielę podczas nabożeństwa Z kościoła porwał i iiieduznawając, oporu ze strony Zgromadzonych Z Sobą w góry uprowadził. p O r t li fi Jl 1 i a. Z L i z b o n y, dnia 11. Lip ca.

Królową, zagaiła wczoraj posiedzenia Kortezów mową tronową, w której pomiędzyinne mi oznajmiła, ii stosując »ię do życzeń narodu, ogłosiła konstytucyą Dom Pedra, ojca swego, za prawo zasadnicze Monarchii, i takową do potwierdzenia Kortezom przedsta.wic" poleciła. Następnie zawiadomiła Królowa, iż * Anglią zawarła dwa traktaty, jeden względem przytłumienia handlu niewolnikami, drugi dotyczący wzajemnych stosunków handlowych i żeglugi. Belgia.

Z B ruxelli, dnia 28. Lipca. . f t Xiążę Sasko- Koburg-Gotha o mało wczoraj podług.doniesienia Gazet belgijskich, *»ie padł ofiarą niedbałości na kolei żelaznej. Gdy Xiążę ten wieczorem o godzinie 11 2 osobnym konwojem z £ruxeli do Ostendy wracał, nie ustawiono dobrze tak nazwanego »Excentrie«, i pociąg znadzwyczajnem udemeniem cemknął się z kolei. Zaraz potem następował zwyczainy pociąg, któryby pierwszy niezawodnie był zdruzgotał, gdyby go maszynista nie był na>-szczęście dość wcześnie wstnymał. Strażnik kolei żelaznej, który się tego niedbalstwa dopuścił, jest ojcem pięciorga dzieci i Tzucil się Xicciu do nóg, aby za wstawieniem gię jego przebaczenie Dyrekcyi otrzymać. Xfc nie odmówi! mu swego wstawienia się u rządu. T U r c y a. ' Z K o n s t a n t y n o p o l a, dnia 13- Lipca.

(Gaz, Pow.) - W okolicaeh Nissy i Sofii »nowu Wybuchło powstanie" sprawcami któręgo mają być hersztowie Bułgarów, którzy z Serbii wrócili. Hussein Basza otrzymał rozkaz, aby z Widdina 3000 wojska w tamte strony wyprawił. Podobnie liczny oddział stojącej pod Monasłirem armii już jest w pochodzie do Nissy Jutro pułk gwardyj konnej, pułk piechoty gwardyjski i 2 baterye artyleryi gwardii stąd do Bagdadu wyrusza. Pulk jazdy z Angory już do tego miasta ciągnie. Persowie za.ęli obecnie sześć wsiów i miasto Soli» mani. Wszędzie rabowali, pola zniszczyli i wsie popalili. A A A A A A

ROZlllaite wiadolllOŚci.

Z Poznania. - Dziennik Urzędowy Król.

Regencyi w Poznaniu z dn. 2. Sierpnia r. b. zawiera między inne mi następujące kroniki osobiste :-»1. Assessor Regencyjny Schnell, zatrudniony dotychczas przy tutejszej Król. Koramissyi Generalnej, przeniesiony został do tutejszej Król. Regencyi. II. Przez Król. Regencyą potwierdzeni zostali w drugićrn ćwierć» roczu b. f.: JI, P l e b a n i: 1) Pleban katolicki Antoni Michalski w Bukowcu jako Proboszcz w Nieparcie; 2) kandydat stanu kaznodziej w Waldenburgu jako ewanielicki kaznodzieja w Nowym-Tomyślu. B, Nauczyciele: l) Antoni Pawłow*k» nauczycielem w Kurniku; 2) Wilhelm August Gerlach nauczycielem W olędrach Cynskowskich; 3) Karol Aug. Strauss kantorem i nauczycielem w Rogoźnie; 4) J Ó «ei Łukomski nauczycielem w Poznaniu; 5) Jan Krzysztof Schubert naucz, w Cbmielinku; 6) Wilhelm Schlange kantorem i nauczycielem W Zdunach; 7) Karci Blankenfełd naucz, w Kowalewie: 8) Michał Grecki naucz, w Poznaniu; 9) Karol Eckebrecht naucz, w Skwierzynie; 10) Ignacy Pawłowski naucz, w Radlinie) 11) Daniel Rakwitz naucz, w Golejewku; 12) Józei Górski naucz. W Sikorzyrn'c; 13) Adolf Labes rektorem i naucz, w Skwierzynie; 14) kandydat stanu kaznodziejskiego Juliusz Józef Schellberger konrektorem iociin naucz, wSkwierzynie; 15) Fryd. Wilh. Froelich naucz, wSkwierzynie; 16) Ferd. Leułke naucz, wSkwierzynie; 17) Michał Kreoz kan torem i naucz, w Przy toczni; 18) Ludwik Bararszewski naucz, w Bułakowie; 19) ItzigLoe wenthal naucz, wSkwierzynie;" - doniesienie o jarmarkach; - że Herbarz polski Kaspra Niesieckiego Tom VIH. sprzedawać wolno; -.

i doniesienie o dochodzie z kollekty kościelnej na urządzenie i utrzymanie szpitala i szkoły dla ewanielickich chrześcian w Jerozolimie,

- O obecnym stanie politycznym N i e m i e c Gazeta Reńska następujący zamieściła aftykuł: »Przed niedawnym czasem wstydziliśmy się naprzeciw cudzoziemcom, osobliwie Anglikom i Francuzom, wyznać, że jesteśmy Niem« cąmi. Przynajmniej wyznanie takowe patryocie bardzo było bolesnem. Jakżeż też inaczej być mogło? Wystawmy sobie młodzieńca, dorosłego, z brodą i wąsami, którego przy muszają karmić się u piersi mamki policyjnej! Czyż widokiem takowym Anglik dumny brzy dzić się nie musiał? Dopiero od lat kilku zaczynamy się wstydzić sukienki dziecinnej; wstępujemy coraz więcej w prawa przyrodzone człowieczeństwa. W Prussach i Niemczech w ogólności obudziło się nowe życie, najpiękniejszą rokujące nadzieję. We wszystkich kierunkach obiawiasię dążność do wolnością życie publiczne nie chce być więcej tajemniczem; każde państwo, sądzące, że bez wolnego powietrza i światła słonecznego się ostoi, marnieje i samo się podkopuje. To obudzenie sił narodu, wzbijanie się do honorowego, politycznego bytu, pochodzi z czasów Wojny o niepodległość, zostało wszelako

wkrótce potem znajomym sposobem przez rozmaite nieporozumienia i złośliwe podstępy przytłumione, tak dalece, iż się zdawało, że Niemcy raz jeszcze w letargu uśpione sie, korzą. Wszakże ci Jchmościowie tylko sztuczny »en sprawili; teraz żadnemu Borne serce więcej krajać się nie potrzebuje. Nasze lody stopniały pod promieniami słonce Lipcowego, które ni e tylko dla Francyi wzeszło. Odtąd poznawszy się na nicości tyła wewnętrznych urządzeń, Niemcy w otchłani niewolniczego lenistwa znowu pogrążyć się nie mogą. Prus.y mianowicie zrobiły w ostatnich tatach doświadczenia, o których się wszelkim fabrykantom »gwarancyi« ani śniło. N awtt najkonserwatyesniejsi żelaznym głosem prassy do tego zniewoleni wyznania, że Prutsy jeszcze nie są gotowe. Jakoż najwznioślejsze urządzenia dopiero teraz się rozwijają i pomysły wielkiej rewolucyi jeszcze nie uleciały. Wszędzie kra historyczna u na» puszczać zaczyna. Prassa, jakkolwiek na ściśnionem polu, rozwija się z podziwienia godną energią, i ucisk dawniejszy przygniecie. W sądownictwie domagają się powszechnie jawności i ustności (Miindlichkeit), tych filarów wolności obywatelskiej i domowego bezpieczeństwa. Kościół, uniwersytety, szkoły, ulegają surowemu bada:; niu, i nie. przejdą przez czyściec ten bez poprawy. I z nich przywileje cechowe bccQ musiały ustąpić, tak jak się z nich rzemiosła otrząs-ły. Wszędzie słyszymy niebiańskie słowo wolności i lej ożywiający powiew przeniknie nareszcie całe życie ludzkie we wszystkich jego kierunkach. Wprawdzie umie niszcząca siła despoty i reakcyi wolny i naturalny postęp społeczeństwa ludzkiego tamować i krępować; ale zawsze znowu, ludy pęta f ta rozdzierają i idąc za popędem wyrozumowa nego czucia do doskonałości dążą. . Politowania godną i wzgardliwą jest owa obawa dusz nikczemnych, które czysty potok życia bliźnim swoim mącą> plugawią. Zycie bez wolności jest śmiercią. Wolności ten tylko nienawidzieć może, który nie chce, żeby ludzie do wskazanej im przez Opatrzność szczęśliwości doszli. Nieprzyjaciel wolności jest obrzydliwym kłamcą, choćby i sam o tćm nie wiedział; bo dla siebie samego żąda on nieograniczonej wolności, t. j. wszystko depćącćj samowolności, bezczelnego szamotania. Kto wolności się lęka, ten poczytuje ludzi za rodzonych niewolników. Ale u nas hasłem: »Ani pana, ani niewolnika!« »Wszakże, powiedzą może urzędnicy, jakże się ostoi porządek, prawo, kiedy wolność panować ma? Nie bójcie się; one nie zginą

Ludzie bowiem nIe są tale «tworzeni» żeby i zasoby życia wysuszają. Daj Boże, żeby ci, tkwili nakszłałt ćwieków; rzędem w ścianie co teraz rewizyą praw się zajmują, na tę wielpowbijanych, na których mężowie adroinistra ką prawdę pomni byli!« cyi rzeczy swoje zawieszają, (idzie wolny ruch zabroniony, tam panuje największy nie- Malarz chiński.- Pewien Chińczyk bęład i rewolucja stoi przędę .drzwiami, ale są dący naocznym świadkiem męczeńskiej śmierniestety! tacy, którzy mając wzrok nazbyt ci jednego z missyonarzy chrześcijańskich, był krótki porządku od nieładu rozróżniać me u- tak mocno wzruszony niezachwianym męzmieją. PrawnoiC ma być szatą wolności twem tegoż misyonarza, że przeszedł na wiarę »ale ta nie chce się dać sznurować." Prawo- chrześcijańską. Wsiadłszy na okręt popłynął dawstwo wszędzie więc "na przyrodzoną wol- "do Europy, i przybywszy jako pielgrzym do. ność człowieka wzgląd mieć powinno. Ale, Rzymu, zaczął się do malarstwa przykładać. rządy nie raz grubotbladza, nie tylko dawając Uczynił 'w-tej sztuce znaczne postępy, a w *le, nieużyteczne a nawet i uciążliwe prawa, L?ndynie wystawiono teraz malowany przez lec» też w ogólności narzucając taro prawa, nIego obraz, który Z poprawnego rysunku i gdzie praw żadnych nie potrzeba. Te nie - żywego kolorytu powszechnie jest wielbiony. p o t r z e b n e prawa; są właśnie przeklęstwem Przedmiotem tego obrazu Test: nśmkrćchrzew wielu krajach, są one hamulcami na równi- ściańskiego misjonarza«, której on sam był nanie, a balastem pod górę. Rozumne prawo- ocznym świadkiem, i która go do przyjęcia dawstwo powodów swoich z powietrza chwy- wiary chrześciariskiej skłoniła. tać nie powinno, rousi ono iyiąrą rzeczywletość obmiotów, istotne poirzeby narodu zbadać i je podstawą przepisów; prawnych uczynić. Dziennik Furyerystów T h e L o n d o n Phalanx, powiada: »Prawa wyszukiwane być powinny, nie r o b i o n e; istnieją one. równie w życiu narodów jak w astronomii.« Zdanie to istotnie głęboko pomyślane powinno być fundamentalrtem dla mądrości prawodawczej. Mieszkańcy każdego kraju mają właściwy sobie charakter, ten z dążnościami i potrzebami sw*mi w prawach jakby w zwierciadle odbijać się powinien; w przeciwnym bowiem razie nie są to prawa dla tego ludu n. p - dla Anglików, lecz dla innego, n. p. dla Hossyan, albo źadnem nie są prawem l)la tego koniecznie potrzeba, żeby naród Sam sobie prawa dawał, bo on sam siebie najlepiej zna. Mężowie, którym może polecają, aby stosunki -publiczne prawnie uporządko« wali, IMC innego nie mają do czynienia, jak rzeczy odcz-ytywać i lud/.i przepisywać. Tak to postępowali owi wielcy mężowie, co wskrzeszeniem ,Francy i, Prus» i innych krajówkiero vrali. Srodki ich były wiernem wyrażeniem ducha i obyczajów narodowych, (»dyby na etępcy ich system ten prawdy i sprawiedliwości kontynuowali, dopięliby istotnej sławy. Zaiste, narzucono nam ogromne mnóstwo praw, ale treść ich licha, a w działaniu swem podobne one sq do Moskitos. Nasamprzód są one udręczeniem dla kandydatów prawa, a poł/śm zamieniają one kraj w gabinet naturaliów. Jedno wzniosłe prawo, dające swobodom obywatelskim no /\ ą rękojmię, większćm jest dobrodziejstwem, aniżeli całe tomy praw i ustaw policyjnych. Te tylko szkodzą, bo obfitość

Utworzony przez nas zakład dla rozwiązania ubogich uczciwych kobiet miasta tutejszego, odtąd nazwisko Instytut Elżbiety prowadzić będzie, gdyż Najiaśniejsza Królowa następujący reskrypt gabinetowy wydić rał " , , czy a: -... - .. ..«Powziąwszy wiadomość, i£ Towarzystwo Dam w Poznaniu utworzyć się przez nie mającemu zakładowi miłosiernemu nazw i - sko Instytut Elżbiety przj łożyć żYCzY, a zatern nietylko zezwolenie Moie na to udzie. lam, ale tenże pod osobliwą Moją opiekę biorę i rocznie 50 Tal. jako składkę do nie« eo wyznaczam. Z nailrpszem życzeniem dla szlachetnych i ludzkich zamiarów Towarzystwa, zostaję jego dobrze życząca Berlin, d. 12. Maja 1842. JEiibiela. * Statuty Towarzystwa, przez Król. Prezydyum Naczelne potwierdzone, dla każdego odwiedzaiąćego Instytut Elżbiety, tam, celem przejrzenia ich, są wyłożone, Przez od.azd Pani Hrabiny Arnim wiele, ł śmy stracili; z rządkiem poświęceniem i wy- · soką mądrością wszystko tak w ogóle jak i w szczególności urządziła. Jednakże staraniem naszćm będzie, aby w jej duchu dalej działać. Niejakiego czasu potrzebowało, zaczćtn uboiszych mieszkańców wiadomość o Instytucie Elżbiety doszła, nawet wielokrotnie prze>sąd przeciw takowemu się pokazał. Terazjednak urządzone 4 łóżka są zajęte, a zameldowania się pomnażają. Celem ułatwienia zaraeldowań, złożyliśmy świadczeń o JMXięźy, Kommissarzy policyjnych i kilku z przełożonych cyrkułowych. Za udarowany Towarzystwu przychylny udział składamy naj czulsze nasze podziękowanie. Zebrane przez to fundusze i przyrzeczone składki upewniają trwałość Instytutu Elz» biety, o którego działaniu przy końcu roku publicznie rachunek złoieray. Poznań, dnia 27. Lipca 1842.

Przełożeni Towarzystwa Dam na wsparcie biednych uczciwyćh,połoznic. Grolman. Antonina Brexa. Ulryka JVaumann, Józefa Radolińsfca.

Breza. Dassel. Minutoli.

30 sztuk 1-, 2- i 3letnich rosłych tryków, wolnych od wszelkich chorób, z bardzo równą, cienką i obfitą wełną, z sławnej owczarni Pana Gadegasta w Oschatzu w Saxonii, stoi we Wsi szlacheckiej K o m o r n i k i pod Środą, w pow. Średzkiru, za bardzo umiarkowane ceny od 10 do 50 Talarów na sprzedaż, którą tameczny dziedzic, Pan P o n i ń s ki, a pod niebythość" jego Kommissarz gospodarski przy przełożeniu list sprzedaży uskuteczni. :R o e d e r.

«_A______

Zapobiegając mniemaniu, jakoby oboje Łazienek na "Kąpielnćj ulicy" moje były, oświadczam, iź t)lko »N owe Łazienki«, których brama powyżej, na prawo leiy, które więc wyższą mają wodę rzeczną, moją są własnością. Marya z Kurowskich Braun.

Świeże cytryny We.rduńskie odebrałem i przedaję takowe pojedynczo i biorącym sto razem za najpomiernjejsze ceny. - Nader przedniego prawdziwego salcesonu, niemniq świeżych ananasów takie ta mnie dostać moioa. -- Otrzymałem też nowe pełne śledzie. ,lI; ó z e fE p h r a i ID, W narożniku rynku i Wodnej ulicy.

Kurs giełdy Berlińskiej.

Dnia 2. Sierpnia 1842 .

S to-l Piapr. kurant" papie- gotowiJjC. rami. zną.

Obligi dlnga skarbowego. .

Obi. dł. skarb, na 3Q od eta prowizji odsteplowane . . , Pr. ang. obligacje 1830. . , Obligi premiow bandin niorsk.

Obligi Kunnarchii .... Hcrliuskie obligacje miejskie dito' nu 3k od sta odstępI. . Gdańskie dito w T.. ; . ' .

Zachodnio - Pr. listy zastawne Listy zast. W. X. Poznańskiego JIY.schodnio-.Pr. listy zast.

Pomorskie dito. . . . .

Kur- i Nowotuarcb. dito Szląskic dito . . . . .

Akcje Kolei llcrlińsko - Poczdamskiej dito dito akcje a prioris ; , Kolei Magdebursko .Lipskiej dito dito akcje a prioris . Kolei Berlińsko - Anhalłskićj dito dito akcje a prioris , Kolei Diisseldorf. - Elberfeld.

dito dito akcje s prioris . Kolei nadrciiskiej. . . . .. dito dito akcje a prioris - Kolei Herliusko - Frankfurt.

Złoto al maren Fr.vrfrTchodory. . ... Inne ińoaety" *łote po 5, tak Djsconto . . .

103V 10%.

102V "..... 85V 100 loibr 104 48 U 103 i w 107V lO2V hI'-2 103-'"'5 VMti 103V 1034io3V 102V >

127V 103 ,n; O * ł04V 103 82V 99 94V 99V 103 mIr 102V 103V lIfr -8- ' SVr ·

102 , oai3V 10 n 1 oj nia 18 13. ku

rl

*) KMpu }'\. cy-Wynagrad» « * p ł atny Jrua 2 .

pon \fi procentu.

W niedzielę dnia 7. Sierpnia 1842. T.. będą mieli kazanie; <

W eią «u. tygodnia od d.29, Łipa»do4.Słerp, 1842.

urodź, su

Nazwy lioielolow.

przed południem.

W kościele ka,tedralnym . . X Kan. Jiibczj uski.

W kośe. fam. S. Maryi Magd. - Maus. Fabisz.

W kościele SI Wojciecha. - Prob. Urbanowicz.

W kościele S. Marcina . .. · Prob. Kamieński.

Franciszk. (gmina niem.-katol.) - Pracb. Graudke., fcAraeb. Granake.

XV klasztorze Dominikanów - Pn. Wieruszewski. Naucz. rei. Maniurka W klaszt. Sióstr miłosierdzia - Wik. Multyszewski.,Kleryk Kegel.

W koso. cwaniel. Sj. Krzyża Superintend. Fischer. Kandydat.

W kość. ewaulel. S. Piotra ,R. Kons. Dr. Siedler.

W' kościele garnizonowym. LNadkazu. woj. Crauz.