GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.08.15 Nr188

VVlel&iego

POZNAŃSKIEGO

Nakładem Drakami NadworHĆj W Deckera i Spółki. - Redaktor: A. ii'itnnotV8fit.

? 188.

W Poniedziałek dnia 15. Sierpnia.

- .... ....

Wiadomości zagraniczne.

Polska.

Z War s z a w y, dnia 7. Sierpnia.

Rada Administracjjna Królestwa wydała następujące postanowienie: «Zważywszy, źe otwarcie Warszawskich Rządzącego Senatu departamentów, z wielu przyczyn, a szczególniej z powodu rozpoczętych z dniem 20. Lipca (1, Sierp.) feryi rządowych, nie prędzej T należytą dla biegu spraw korzyścią nastąpić 100£e' jak w końcu Września lub w początku Października, nowego stylu; maiąc także na uwadze, fe niektóre z przepisów Najwyżej «stwierdzonego w dniu 26. Marca 1842. roku Postanowienia o sposobie zanoszenia i rOzPoznaffiama skarg jla wyroki w ostatniej instancji dotąd fyAawane, nie mogą być wykonane, jak po otwarciu Warszawskich Rządzącego Senatu Departamentów; stanowi: Arł.l) Wspomnio.f\e A wyżej l ostanowienie, wejdzie w moc obowiązującą dOpiero z dniem otwarcia Warszawskich Rządzącego Senatu Departamentów, o którym to dniu wszystkie w ogólności Sądy poprzednio zawiadomione będą. Art. 2. Do tego czasu, Izba Sądu Najwyższego i Kassacyjne wydziały Sądu Appellacyjnego, mają postępować podług dotychczasowego porządku. «

)]( <1>4<1»>

R o s s y a.

Z Petersburga, dnia 24. Lipca (5. Sierp.).

W dniu 25. Lipca odbędzie się tu w ko« ściele parafialnym katolickim Sw. Katarzyny żałobne nabożeństwo po J. K. W. Xieciu d'iirleans Następcy Tronu Francuzkiego,

F r a n c y a.

Posiedzenie Izby Deputowanych A dnia 5. Sierpnia. Drugie przegłosowanie względem wyboru Prezesa następujący miało Wypadek : Liczba głosujących . . . . *. 427.

Konieczna większość .... 214.

Pan Sauzet otrzymał . . . , 227 głosów» " Dufaure . . . . . . . .184 " " Dupin . . . . . . . ..5 " " Odilon - Barrot ..... 3 " " V iII p n e li v e . ....«.« 3 M " TocquevijIe . « * · 2" " Lalfii ł e . . . . . . ' ; .. 1 " Gras- Preville . . . . .. 1 " Corcelles......." 1 Więc Pan Sauzet obrany Prezesem, Posiedzenie dn. 6. Sierpnia. Dzisiaj obierano Wice-Prezesów Izby. Wypadek byl następujący: Liczba glosujących .390, Konieczna większość «... 196« Bi g 'ion . . . .208 głosów, " " J acqueminot . . . . .205 Debedle y me . .. .162 " » Trący. . . . . .. .167 Gannrron . . .. .155 " Vivien . . . . .. .150 " " Sade . . . . . .. .139 " P P. Salvandy, Bignon i J acqueminot zostali proklamowani W ite- Prezesairń, a przy odejściu poczty przystąpiono do mianowania 4go "Wice- Prezesa, Z Paryża, dnia 5, Sierpnia.

Król i Królewiczowje szczęśliwie dziś w nocy z Dreux powrócili, gdzie się znajdowa i na ostatnim bolesnym akcje złożenia w groble zwłok Xiccia Orleańskiego. Rozgłaszano wprawdzie i tą taza rozmaite złowieszcze wieści o zamachu, jaki przy tej sposobności na rodzinę królewską uczynić miano, ale cała ta rzecz* była bezzasadna Pewną natomiast jest rzeczą, że Król "Ludwik Filip, cho iaż a ciągle pojedynczych nieubłaganych nIeprZYJaciół, od doznanego d. 13. Lipca cipsu wielce na popularności zyskał. Zasługuje takA e na uwagęy fe odkąd jest pewność o mianowania Xiccia N einurskiego Regentem, już, się przeciw rn'eTTII nfep Yzychylne nie odzywają glosy. N awet dzienniki stronnictwa radykalnego milczą w tej mierze teraz zupełnie. Sjirphnf» ctwo to w ogólności codziennie coraz więcej utracą pola, a o istotnej przewadze, jak bą w kraju, w opinii publicznej mieć m g o, JUZ ani mowy nie ma, chociaż napuszonelnI wyrazami swój brak siły i potęgi zakrywa. Wszystkie dziennikj tego stronnictwa juź tylko o swój bytwalczą i ledwo przez ofiary pojedynczych dobrodusznych osób byt swój utrzymać mogą, podczas gdy przeciwnie dzienniki konstytucyjne, a między temi znowu konśerwalystyczne codziennie na'rpzszerzaniusię j wpływie' zyskują. Nieporozumienia Francyi z Sułtanem Marokańskim zwiększą się niezawodnie znowu z powodu nowego gwałtownegu czynu, o którym dziś wiadomość nas doszła. Kilka majtków ustawionćj przed, Tangerem floty francuzkićj zbliżyli się w szalupjc, mając jedynie zamiar kąpania się, do ziemi, gdy nagle, przez. liczny hufiec maurytańskićj milicyi, która SIę nad brzegiem morskim w strzelaniu ćwiczyła, liczuemi wystrzałami z ręcznej broni powitani zostali. Majtkowie francuzcy wtedy dopiero swoje niebezpieczne położenie poznali, gdy ich drugim gradem kul powitano i jednego z nich raniono. Zawiadomili natychmiast swego przełożonego o tym wypadku i ten także zaraz od władzy marokańskiej w Tangerze zadosyć uczynienia zażądał. Ale nim jeszcze tonastąpiło, juź się w mieście o tym wypadku dowiedziano, i powszechna panowała t oga, zęby miasta nie bombardowano. Stało SIę to d. 16. Lipca wieczorem, Unia 17. zrana oznajmiono juź komendantowi okrętów francuzkich, że głównych winowajców ujęto i że ich zasłużona nie minie kara. Rana majtka francuskiego nie była niebezpieczna i gdy Marokańczykowie wszelką gotowość do dania zadosyć uczynienia okazali, sądzą, że wypadek ten groźnyeh za sobą nie pociągnie skutków. H dnia 6. Sierpnia.

Gazety dziejsze prawie jedynie tytko owczoraiszem mianowaniu Prezesa prawią, wyszukując każda z sweąo stanowiska rozmaile p o . wody, aby z mniej więcej kunsztownego składu liczb pomyślny wypadek dla siebie wyprowadzić. . Giełda, d. 6. Sierpnia. - Rozumiano, że mianowanie Pana Sauzet Prezesem Izby Deputowanych kursom nowego doda podlotu. Wszakże renta zniżyła się i ku końcowi giełdy chętnie ją zbywano. f Paryża, dnia 6. Sierpnia. Prawo regencyjne zostanie Jzbie przedłożone skoro się zupełnje urządzi, więc zapewne już w pierwszych dniach przyszłego tygodnia. Stosownie do pogłoski pytanie finansowe o dotacyj przyszłego Regenta zupełnie zostanie pominięte; zachowają je na przyszłe zasy, mofe aż do chwili, kiedy Regent w istocIe stanie u steru rządów. Chciano najprzód pytanie to wnieść do Izby Parów, aby jej dać do* yvód szczególnego szacunku i zaufania,. ale później z obawy, żeby tym sposobem nIe 0Łraźono Izby Deputowanych zamiaru tego odstąpiono i nasatnprzód rzecz całą Izbie Deputowanych pod wyrok oddadzą. Jakkolwiek Dziennik Sporów i Presse przez zręczne gruppowanie liczb wczorajszy wybór Prezesa w pomyślnem dla Ministeryum śwjetle wystawić usiłują, wyznać jednak musim, że większość, z którą P. Sauzet obrano, stosunkowo małą była, ile kiedy i na to jeszcze »wrócim uwagę, ze owe 13. głosów, które Pan Sauzet przy drugiem przeglowaniu nad liczbę koniecznej większości uj.y. skał prawie wszysjkie są legimistowskie. Legity iści ci, kreskowawszy przy pierwszefn scrutinium za PP. Gras- T'reville i Beryer, pi źy drugiem. za Panem Sauzet się oświadczyli, już to ponieważ osobistość jego bardziej im do gustu* przypada aniżeli osobistość P. Dufaure, już to ponieważ oppozycyi lewej bardziej jeszcze nie cierpią jak teraźniejszą większość, ale spuścić się na nich nie można i za lada okazyą może się od Ministeryum odstrychną. Mimo to mogłaby się jeszcze teraźniejsza wiek

-:.

między nią panowała; ale wiemy, że na tej właśnie zbywa, i że część konserwatystów dla tego tylko z Panem Guizot trzyma, ponieważ »ię przejścia władzy do rąk innych obawia.

Anglia.

z L o n d y n u, dnia 5. Sierpnia. Times rozważa, coby wśród obecnych okoliczności za i przeciw odwrotowi wojaka angielskiego z Afghanistanu powiedzieć rnozna, uznaje wielkie trudności, oświadcza wszelako, że niehonorowy pokój dla Anglii zawsze niepodobnym być powinien, a hańbą b )łoby, ustąpić z Dschełlalabadu, nie osiągnąwszy wydania jeńców. Globe powiada po dobnie, że rozkaz takowy Lorda Ellenborough jest czysłem niepodobieństwem, przyna<mniej nie można uwierzyć, żeby krok tyle Anglii uwłaczający uczyniono, zanim się to urzędoWnie nie potwierdzi.

Powstanie węglarzy rozpostarło się teraz aż do Szkocyi i objawiało się najbardziej w okolicach Glasgowu, gdzie prawie wszyscy robotnicy, zaprzestawszy pracy, zgromadzenia odbywają uzbrojeni w kije i nabawiając obawy mieszkańców Glasgowu. Na posiedzeniu dzi siejeżem Izby wyższej zapytał Pan d'Israeli, azali wiadomość ta autentyczna, że Generalny Gubernator Indyj Wschodnich z Aighanistanu ustąpić chce; na to odrzekł >ir R. Peel, że rząd przed godziną depesze z Indyi Wschodnich odebrał, że on Wszelako ich dotychczas nie czytał.

Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 30. Lipca.

Markizowa Belgida, W. Ochmistrzyni Królowej, występuje teraz z wielką skargą przeciw opiekunowi Królowej. Obwinia go, źe umyślnie takie młodej Królowej i siostrze jej dają wychowanie, aby władze ich umysłowe przytłumi,; i je wszelkie) pozbawić sposobności otraymania nauki skąd inąd. Królowa w pałacu swoim otoczona śpiegami i ograniczona na «bcowaniu z kliką niegodziwych osób, któ re godności ej uwłaczają i powagę tronu pod kopulą. - Z podobną skargą wystąpił też P. Ventosa, nauczyciel Królowej.

J?.. Lf ate , tak opisuje obecny stan Hiszpanii: "Nigdy jeszcze niepanowała większa sauiowolność, niemoralność, nieporządek we wszystkich czynnościach rządu hiszpańskiego, A l A a Z , Ł każdym dniem powiększają się podatki, które juz teraz wynoszą dwa razy tyle, co za czasów Ferdynanda VII., a jednak wówczas pobierali urzędnicy regularnie swoje płace, kiedy teraz od 6 lat mają zaległości za 40-50 miesięcy. Zniesiouo dziesięciny, jako

niby uciążliwe dla ludu, a teraz na otrzymanie kościołów i duchowieństwa ustanowiono opłaty i to tak wysokie, że np. wieś o 1000 mieszkańców, która dawniej dawała 600 fanegas zboża i 30 jagniąt, razem wartości 12;00U realów, płacić teraz musi gotowemi pieniędzmi, i to brzęczącą monetą, 30 - 36,000 realów. A jednakże duchowieństwo nie jest płatne; i wielką część kościołów musianoby zamknąć, gdyby pobożność i wiara nie stały temu na przeszkodzie. Ogromny majątek, jaki Hiszpania w klasztorach posiadała, znikł bez korzyści dla narodu. Sprzedaż dóbr kościelnych przyniosła dotychczas 2 miliony realów w papierach, ale jednoczesno'z umorzeniem tych 2ch milionów wypuszczono najmniej w obieg dwa razy tyle papierów. Dobra przeszły w ręce małej liczby kapitalistów, a tak majątek ten, zamiast się rozdzielić, zostaje w mniejszej liczbie rąk niż dawniej. Obojętność narodu coraz się powiększa, a najwidoczniej objawia się przy udziale w wyborach. Niedawno w jednej prowincyi, mającej 15,000 wyborców, należało do wyboru Deputowanego tylko 287 głosów. Niderlandy.

Z H ag i, dnia 30. Lipca.

J, K. Mość Hrabia Nassau, miał przyjąć na siebie nie tylko bogate wyposażenie Xiczniczki Zofii, ale nadto odstąpi dla listy cywilnej 500,000 zł. holi., które ciągle pobiera i po zrzeczeniu się tronu. Teraźniejszy Król pobiera) z tego powodu 500,000 złt. holi. mniej, niź jego poprzednik.

Belgia.

2 B r u x e II i , dnia 3 O . Lip ca.

Centralna sekeya Izby Reprezentantów, zajmująca się roztrząsaniem traktatu handlów ego między Francyą i Belgią, dotyczącego głównie wyrobów lnianych, jednomyślnie oświadczała . . . .

SIę za Jego przYJęcIem.

Szwajcar y a.

Z Ziirieh u, dnia 27. Lipca.

Katolicka Gazeta Kządowa zaczyna artykuł jeden od godła: Aide-tui et Dieu t'aidera a kończy go następuiącemi słowy: Sejm nigdy nie będzie miał tyle siły, aby Argowią do przywrócenia klasztorów zniewolić, ale jeżeli katolicy później przy stosowne) sposobności klasztory przez sprawiedliwą p o m o c w lasną przywrócą, ani Argowia ani Sejm nie będą mialv tyle siły, aby przywrócone w ten aposób klasztory znowu znieść.« Gazety Szwajcarskie umitAeiiy słowa, któremi X.Aloizy Fuchs zdania swoje odwołał. »Ja Aloizy Fuchs oświadcaam szczerze i jawi ie przez przewielebnym X. Hieronimem, szem w Sz\ vajcaryi, źe odrzucam i potępiam wszystkie zdania dzieła mego: »Bezt.hrystusa nie ma ocalenia«, odrzucone i potępione przez Ojca naszego Św., Papieża Grzegorza XVI. w brewe apostolskim z d. 17. Paźdz. 1833. r., Wierny przysiędze kapłańskiej.

W 1 O C h y.

Z P a l e r m o, dni» 10. L i p c a .

Wczoraj w wieczór Król nasz w pożądanem zdrowiu wysiadł tu na ląd. Królowa matka przybyła dziś rano. ,Z Królem przybyli Xiążę D» Antonio brat królewski, Admirał obojga Sycylij, i dwie Xiężniczki siostry królewskie. Rozpoczynająca się jutro uroczystość śt. Rozalii będzie bardzo świetna. Mnóstwo cudzoaiemców na nią.opzekuje. Z N e ąp o l u, ., dnia 19. Lipca, Eskadra francuzka, jak niedawno donieśliśmy, opuściła dnia 14. naszą »atokę, ale tegoż samego jeszcze dnia powrócił od niej parósta tek »*Ye.10ce»,' dla wzięcia na pokład oficerów marynar ki francuzkiej, d w ó c h, któ r zy się b) li pojedynkowali, a z których jeden zginął a drugi niebezpiecznie jest raniony, i trzech »ekundaplów; ci wszyscy przcie władzę miejscowa osadzeni zostali w (,astel N uovo. Aolf»'rał llugonAw-spólnie z Posłem fr3ncuzkim zażądali jch wydania. W skul ku tego »ebrała kię nazajutrz rada Ministrów, na którrj jednak nie nie postanowiono, pozostawiając teri wypadek do rozstrzygnienia samego Króla, ktcremu do Palermo przesłano'o lem wiadomość. Odpo« wiedź nie nadeszła, gd) ż Król miał zamiar sam tu dziś powrócić,' jakoż po południu przybył. N agłe ukazanie się eskadry francuzkiei przy we ściu do naszej zatoki między Capri i Ischia, które zdaje sic mieć związek z odwłoczoną odpowiedzią, sprawiło pewne wrażenie, zwłaszcza że Francuzki sprawujący inhresfa F. Lutteroth wydalił się z miasta wczoraj na parostatku nVeloce« dla rozmówienia się z Admirałem. Od wczoraj w wieczór stoi tenże pa rostatek w zatoce na kotwicy, z czego domyślić się można, że Król nie ma chęci wydać tych czterech oficerów. Raniony ma się znacznie lepiej, i pomimo głębokiej rany w'czple, nie jest w niebezpieczeństwie. Przypominamy sobie, że prawo przeciw pojedynkującym się przed kilku lały znacznie obostrzone zostało, l najmniejsza kara, jeżeli pojedynek szczęśli wie,się zakończył, oznaczona jest na pojedynkujących się 10 lat na galery, w razie przeciwnym, Qara śmierci na tego, który zabił przeciwnika. Przy takich okolicznościach ńatęio na jest powszechnie ciekawość, co rząd w tym interessie postanowi. - [\ozwiozle postępowa n)Q francuzkich majtków W czasie tutejszego

H!ich pobytu ['rrab3 powo'd do rozlicznych zaża« leń i strony mieszkańców Neapolu; jeden a* nich, który będąc pijany porwał się na oficera francuzkiego; , gdy go ten na ulicy przywieść chciał do porządku, został tegoż samego-dnia rozstrzelany na pokładzie okrętu. Turcya.

Z Konstantynopola, dnia 23.-LipcaPorla zaprowadziła dla rachunkowości, w miejsce dotychczas używanych machometań« skich miesięcy księżycowych., chrześciańskie-, miesiące słoneczne starego (greckiego) stylu,lzzed Mehmed może robić co chce, nie ganią go za to, i owszem wszystko co robi, uważają, za dobre. Porta zyskuje na tej zmianie rocznie 11 dni, przez co oszczędzi sobie ogromno» summy przy wypłacie tak wielkich pensyj.' j . _ E K * P *.

., , Z A I e x a n d r y i, dnia 28. Li p c a.

· Przywiezione, ostatnim angielskim parostatkiem wiadomości z S y r y i dochodzą dnia 10. Lipca. Wszystko jeszcze w niezmiennym po-] zostaje stanie; intryga ciągle jeszcze ważną odgrywa rolę i Seraskicr niczego niezaniedbuje, co rząd turecki w górach utwierdzić może; lecz usiłowania jego są nadaremne i raczej nowa wywołają rewolucją, do której się postępowanie żołnierzy albańskich nie mato przyłoży,. Mówią już, źc Druzowip wezwali chrzcściau, aby się z nimi przeciw Turkom połaczyff, Indye Wschodnie.

Z B o m b aj u, dnia 1cV: Czerwca.

(Bombay Times.)-Od czasu ostatnich do» niesień % nad granicy indyjskiej zodiic dalsze wojsko Pendszabu nie przebiegało; podobnie» i przez wąwozy Keiberskie nie przeprawiana znacznych posiłków wojennych, ani też amu« nicyi i inn>ch potrzeb. Wąwóz od IJscherorud do Ali Mesdschid wciąż Szeikowie dla wojsk i taborów angielskich otworem zostawiaj;); ale w ciygu Czerwca cłicą podobno tej przykrej nader dla nich służby zaniechać, Ojbok tego głoszą, że Elridisowie do swyth warowni po górach powrócili i znowu ndra fióry zamknąć zamyślają. Przyzwoitą ilość wolska naszego ustawiono w Lalpurahu, o 40 md angielskich od IJ echellalabadu, dla utrzyniania związków naszych z dolinami. U pal w okolicy Dschellalabadu nie znośny, w cleniu bywa przez cały dzień po 35° Reanm. Wszędzie pod namiotami wykopano doły dla żołnierzy na 4 stopy głębokie, a 10 w obwodzie, ale i tam jest 27° IV. ciepła. ZVWH6lfc żołnierzom zwiększono nieco, ale 'w skufeK dawniejszego niedostalku pojawiaią się teras mocno różne choroby, mianowicie biegunki. Nie mogli oni jeszcze dotąd sprowadzić wszy rzeczy, i dla tego długo zbywało im na namiotach i odzieży. Haz poslanowio'no wyruszyć do Goendamoecku, stanowiska' przy końcu do Kabulu wiodącego wąwozu i wyżej od Dschelblabadu Jeżącego, ale choć podróż ta tylko 11 do 12 godz. W) nosi, nie miano dosyć środków przewozowych dla przeprawienia tamie woj »ka.: General Poliocrk miał tylko 3500 wiel-; błądów przy sobie, a wojsko lego, łącznie z ewykle w wyprawach tamecznych połąezo. nymi ludźmi i tobołami, potrzebowałoby ich najmniej 10,000, i w Peschauerze mimo wszel kich zabiegów nawet ich 1000 zgromadzić nie było można. Zebrano wprawdzie w owych · okolicach od 1839. roku na cele wojskowe 70,000 wielbłądów; ale 5'»,000 z nich zniszczało, a nie ma ich czćm zastąpić. Dotąd nie ogłoszono jeszcze żadnego rozkazu do coinic cia sic wolaka naszego, ale wnojzą, że je wkrótce <b, Afganistanu colną. Nie może się ono takie w żadnym kierunku naprzód posu-. w»ć i pozostaje w zsjętem rar stanowisku wśród zwiększających sic codziennie niebezpieczeństw, a to · # t)m celu, aby na nieprzyjacielu wymo dz lepsze warunki i wydanie trzymanych w niewoli jeńców, którzy teraz, jak z pewnością wiemy, łagodniejszego obchodzenia się z nimi doznają. Z Delhi i Kernalu Wyprawiono z umysłu znaczną ilość rac Kongrewikich dla użytku Generała łJoilocka i za · pewne je w pierwszej połowie Lipca otrzy'na, leżeli tymczasem do Pesehaueru nie po · *vróci, i\az sądzono, źe Akbar Chan jest skłonnym do przychylenia .się do naszych wa rUnków i do powierzenia nam osoby swojej; j e jeżeli istotnie byio to myślą jego, wkrótce 'A. *nowu -porzucił. Kapitan Makenzie, ledeń .JAcdvv w Kabułu, jak lui się dawniej donoI 1°' *oslal d. 26. do naszego obozu w Dschelrr,n;\> e p r z y S ' a n y , ID i a, ° d Ak b a r a C h a n n 8 ?P'Jjąre przywieść warunki: 1) Mieliśmy i-,osta Mii j i. <i · · .JlJ. .i "'ołi.imeda na wolnoscj wypusric i dać rze K qA" Afghanistan opuścimy a przy dwoYY.'/ n""1»kiin Rezydenta zobtawimy; wtedy Brosłu" · ' l a ID fń c ów; albo 2) mieliśmy po ** i, I C" l, Ó W za Dosta Mohameda wymienić, si ",? .» A SI A orArąi t t n uj arzmić chcieli, abyśmy fdl'tl,ti- dtJ.ii. em JW L ręku . ku»ilI. i 91I! ral - , 'r .iY k;ó I ' I2oaoono te warunkI I ofIaro'r a»» I.p ." >'t. szf. za uwol"riKrite. )"cnco\V.

L tą onpow'ed*i, A ro(.; I K a" , t' n Mackenzie łW U;« rry dane słowem honoru, do obozu Afghanow n u z z r i ( ) v v u d (J M a ja' r o t i I Z (polecerrlOraAChana, abyśmy mu za okop jeń«tfw 60,000 lunt, szt. zapłaci! i r5Ij.eT tron Kabu. Lki. A .rorztfą pensyą 20,000 fnrit. sjterl.

»apewnili. Dnia li. Maja opuścił Kapitan

Mackenzie powtórnie Ds,ch,e1l3Iaba<jlli .pownS-, ci Cznowu z odpowiedzią Generała Po) locie .j, o której łatwo domyśli<<! się można, do'Xiecia Alghańskiego. -Akbar Chan tymczasem, po staw-iwszy leńców swoich w Tisenie, wybrał, się do .Kabulu i wziął z sobą Majora Potlingera i Kapitana Troupa. W Bali łłissarze, warownym zamku Kabulskim trzymał.się jeszcze ciągle Foęttich Dschoeng zswojem stron-' nictwem, ciśnięty nincno przez inne stronnic , twa, które się, podobno przeciw niemu połączyły; lut od niego z d. 8. Maja', w którym swoje powożenie opisuje i usilnie o pomooprosi, doszedł rąk Generała Pollocka. Podług innej pogłoski miał się do Akbara Chana przyłączyć, gdy będące w Hali Hissarze woj»ko z tymże się bez oporu połączyło. Podług późnieiszej wieści Akbar Chan ma teraz 50,000 wojska pod rozkazami swemi Wszakże pismo z d. 26. Maja z Dschellalabad głosi wbrew powyższemu podaniu, z e w' Dschalalabad odebrano doniesienie, iż Akbar Chan d. 20. Maja pod Kabulem na głowę po -' bity został, przez kogo, czy przez Fottich Dschom; czy leź innych pretendentów albo' naczelników, tego nie wspominają. Cholera po okropnych spustoszenieh, które w Indyaih zrządziła, ostainieini czasy prawie. całkiem ustala. -

Brazylia.

Rio-Janeiro, dnia 20. Maja.

Rząd poczynić kazał przygotowania na przyjęcie Xiecia Adalberta pruskiego w najuroczystszy, sposób; Cesarz wyznaczył pewną liczbę osób, aby jak tylko okręt wiozący, dostojnego gościa wpłynie do portu, udały się ua po* kład · dla powitania J. K. Wysokości w imieitlt Gdy przed kilku miesiącami prowineya S, Paulo tak namiętnie protestowała przeciw reformie processu kryminalnego, lecz stanowczym krokiem rządu zaraz uspokojoną została, mówiono, że ta spokojność jest tylko czasowa, jakoż na nieszczęściu spełniły się przepowiednie. C-dy zwołane zgromadzenie przed swein otwarciem rozwiązane zostało, akt len by ł ha A _ skui do powstania, które wybuchło,wS. Paulo.

Rozmaite wiadomości.

Z Leszna. Wjdawanego tu u Pana G i i n t h r a za współdziałaniem Towarzystwa kpsyna Gostyńskiego "Przewodnika rółniczóprzemysłowego«, który właśnie rpk szósty swego istnienia rozpoczął, wyszedł JYŚ 1. i 2. · - '1' r e i 6 p i e r w s z e g o n u m e r u j e s t' n a · s t ę P uj ąc a: Działanie pięcioletnie Towarzystw?, rolniczego w tinifiznie, - Zielono przy dnewek na wiosnę, chociaż już soki w drze wie zaczęły cyrkulacyą. Numer 2gi zawiera: Statystykę powiatu Babimostskiego. - Słowo o drogach. - Protokuł o szoseach w Wschowie z dnia 5.

Lipca r. b. - Sprawozdanie wydziału literackiegovy Kasynie (iostyńskiem d. 7-Waja 1842. - O pożyczkach na dobra ziemskie z Towafzystwa kredytowego. - O gipsowaniu. - Wypróbowane lekarstwo na mokrzenie krwią bydła rogatego. Z B e rl ina, dnia 8. Sierpnia.- Bardzo wa iną jest ta wiadomość, źe rząd nasz istotnie postanowił, idAc w t e m za przykładem Austryi, wszystkie koleje żelazne zrobić zakładami rządoweroi; stosownie do pogłoski gwaraneya takowa tymczasem od tego eię zacznie, iż pewne procenta jako prowizye będą udzielane. Z Berlina, dnia 11. Sierpnia. - Przed niejakim czasem zawiązało się na uniwersytecie tutejszym między Akademikami t o war z y et wo historycznego Chrystusa w zamiarze li tylko naukowym wzajemnego zachęcania się do głębszego badania prawd teologii ewanielickići. Prosili Senat Akademicki o potwierdzenie związku swego. Ten oświadczył wprawdzie, iż towarzystwo podobne stósoWnie do iktuty i celów swoich, nie może być zaiste pociągnięte pod kałegoryą» towarzyszeń prawnie zakazanych, że jednakże z tej przyczyny formalnego mu potwierdzenia odmawia, ponieważ ukonstytuowanie onego łatwoby przeciwne towarzystwo t. j. towarzystwo filozoficznego Chrystusa wy wołać mo gło. - Ministeryum przecież inaczej zawyrokowało. Towarzystwu historycznego Chrystusa sankcyi swej udzieliło, ale uprzednio już Senat Akademicki ostrzegło, żeby na zawiązanie się przeciwnego towarzystwa zadną miarą nie zezwalał, ponieważ zasada i nauka o filozoficznym Chrystusie lest zbocze niern od fundamentalnych prawd wiary chrze ściańskićj i podaniom teologii ewanielickiej i W ogólności chrześciańskićj wbrew przeciwna.

Z nad Renu. (G. R-) - Stosownie do wiadomości w Gaz. Lipsk, z Berlina z duia 1. m. b. zagraża nam niejakiś rodzaj wolności frass y ; bo gdyby nowe prawo tyczące prassy stotnie takiem być miało, jak tam podają, musiałoby tylko naj surowszą wywołać cenzurę. Wszystkich autorów dzielą tam na mających Slopuie akademickie i niemających takowych, Pierwsi żadnej nie mają ulegać cenzurze. Wszakźe cenzura jest tylko przeciw złośliwości wymierzona, a jakby stopień akademicki od tej mógł zasłonić, pojąć trudno, ile źe osławieni

liberalni pisarze wszyscy są akademicko-promowowani. Czyż dla tego wolnością druku cieszyć się będą? Bynajmniej, bo nad ich głową wisieć będzie miecz sądowych wyroków, więc aby przed tym ujść, będą się musieli sami cenzurować i tak jak sknera trzy razy grosz obraca, nim go wyda, tak i mający stopień akademicki % obawy przed śledztwem sadowem myśli swe taić będą. Ale w jakiemźe położeniu będą ci, «o cenzurze ulegać mają? Ci obecnie od wszelkiej odpowiedzialności wolni są. Ma kogoź więc spadnie odpowiedzialuość? Na cenzorów. A jakiż ztąd wymknie skutek? Bojaźliwość, ambaras, a tak jeszćze surowsza cenzura. Jest to zaiste dziwnym stanem prawnym, jeżeli cenzurze ulegający autor jeszcze ma być odpowiedzialnym i 2 tych trudności ledwo wyjść można. Ale to właśnie dowodzi, źe cenzura jest stanem opaczności. INowe prawo o prassie złe jeszcze by pogorszyło, bo teraz przynajmniej mamy jakiś s t a t u s q u o , podający jakąkolwiek przynajmniej wygodę. Zaś nowe prawo u eximowanych (nie ulegających cenzurze) surowszą cenzurę własną, a u ulegających surowszą cenzurę odpowiedzialności niemylnie by wywołało Dziwna to rzecz ta cenzura, równie jak system reprezentacyjny. O tym też powiadają, ze koniecznie monarchię, władzę monarchiczną ścieśnia, podczas kiedy ja w isto)e ustala. l\obi bowiem z poddanych, których tylko podług ilości głów liczą, mężów, a zaiste większą to chlubą, być naczelnikiem męźów, aniżeli panem poddanych. System rcprezentacyjny chce jeno dozorować władzę, monarchom równie jak poddanym często szkodliwą, t. jest władzę urzędników, - Gdy d. 6. Sierpnia minister Oświecenia, JW. Eichhorn, w Wrocławiu przyjmował duchowieństwo katolickie, oświadczył mu: »Wiadoma mi gorliwość i szlachetne chęci Panów z jakiemi kościołem i szkołą się opiekujecie, tuszę sobie, że i nadal w tym duchu działać będziecie, aby uzdatnionych i dobrych dla kraju kształcić obywateli.

---=s P o d r u i e I o d U r y c l a p . E. S t r» e l e c h t e * r o .

(Ciąg iiahxy i dokończenie.) »Podania te tą ważne nade wszystko dla tego, fe pokazują jak łatwo można tym sposobem zrobić plan bardzo rozległego skrapiania p o I wodą. Każdy osadnik, który chce ztąd rnieć korzyść dla swoich posiadłości, i poronoiyć svvoje bogactwo, może się teraz przekon a ć, że jest wykonalnem; a nadto jeżeli tD czyni według wykazu powyższego, może się razem przekonać o wysokości »WAj własnej ttacyi. « I>ipca 1840. do Listopada 1841. zrobił Pan Strzelecki w miesiącu Lutym, r. z. krótką wyprawę dn Kraju Gippsa., Na posiedzeniu kró I. towarzystwa jeograficznego londyńskiego dnia 13.1\ Grudnia r. z. odczytano sprawozdanie z tej wy p r a wy , którego treść następująca: *) "U Y prawa wypłynęła z Melbourne dnia 6.

Lutego, a dnia 13. prz)była do Corner Inlet.

Zbadano kanał, który łączy się z Corner Inlet, a który morzem śródziemnem nazywa Kapitan Lewis. Do tego Kanału wpada mała 'rzeka, którą nazwano "T-erra;" na.wscho dniej stronie nalrafiono na inną małą rzekę, której dano nazwę »Albert,« a u.ście jej uWaźano jako punkt ważny do założenia miasta, tegoż nazwiska. **) Od rzeki Terra udała się wyprawa lądem w kierunku północnowschodnim. Dnia 25fto przyśli na wzgórek, zkąd miel» śliczny widok na rozległe i uro dzajne równ i ny Kraju Gippsa. Spuścili się ku rzece La Trobe (tak nazwanej imieniem Gubernatora), . która płyn ie nie KU, po i u d n i owozachodniej stronie, lecz, jak podaje P. Strzelę« ki, na wschód. Przeprawiwszy się przez Maconochie i Barny, przybyli do rzeki Dun lop. Te trzy rzjeki łączą się z La Trobe, i wpadaią nie bezpośrednio do morza, lecz do znacznego jeziora, 20 mil angicl. długiego i 6 szerokiego. I rzeka Perry wpada do tegoż jeziora, które przy tej okazyi zostało przezwane »Wellington.« Dnia 30, (?) Lutego zaczęli powracać. Prawie w całym Kraju Gippsa bKa! nie widziano,*;

Tyce, na lądzie i na morzu; to tylko dodam, iti sześć razy przebył równik. Zaledwo wierzyć można, że to wszystko jeden człowiek wykonał, i to nie dla zabawy, ale li w nauko, wym względzie, i dla dobra ludzkości. Tylko natura uzbrojona w moc wewnętrzną, ea się spuszczaiącą, potrafiła się oprzeć wpływom zmiennych klimatów, które on przebył, i pokonać trudy tak olbrzymiego przedsięwzięcia. Nie_ wątpimy, źe te łat;gi i uczone prace rząd angielski wrodzoną sobie hojnością wynagrodzi. Nie mogę tu milczeniem pominąć" czynu szlachetnego P. Strzeleckiego, który razem dowodzi, jak wysokim szacunkiem darzą naszego uczonego podrużującego osoby nalwyższe urtędy piastujące. Za przybyciem do Nowej Hollandy i, widzi Pan Strzelecki braci Litwi nów z Anglii deportowanych i do ciężkich robót skazanych - i owych Polaków cierpiących, co to w roku 1832- z Pruss wywiezieni zostali. Poruszony tym widokiem jo żywego błaga (Jenerała Gubernatora za swą bracią,.a wstawienie się nie było darei mne, wielu 'odcierpień i kar uwolniono, i ich nędzy ulżono. Pan Strzelecki bawi się obecnie w Nowej Hollandyi, i zbiera materyaty do dzićła mającego wyjść w Anglii pod tytułem: "Bysy jeograficzrte Nowel Hollandyi i Van Diemen:« które wielką wartość dla świata uczonego, a szczególniej dla Anglii - obiecuje. Dzieło to zawierać będzie pomiędzy innemi; hydrografa krajową, spostrzeżeni» nad magnetyzmem ziemskim, obserwacye meteorologiczne, klima krajowe, geologią, mineralogią, botanikę, zo* ologią i obyczaje kraj ów, do czego przyłączona będzie Karta topograficzna i geologiczna. - Za powrotem zaś naszego uczonego rodaka do Europy, będzie ogłoszona drukiem ciekawa podróż jego od r. 1Y34. począwszy; spodziewać się także należy, że literatura mineralogiczna, którei się P. Strzelecki szczególnie 'poświęcił, przez niego zbógaconą będzie.

Pan Strzelecki jest niezmordowanym w podróżach. Wystawia się na największe niebezp,ePzeństwa n% lądzie i na m o rz u; nie <jba o 1\ g o d y idosiatki; , 'we dnie nie »waza na s . M,ary słoneczne, a w nocy spoczynku sobie o. n'avvia; z całą tęgością charakteru poddaje A. r,Jdom i niedostatkom; nauczył sję na)fio,szl\koritentować slra.wą; suchary i. słonina, '.e8° najlepszy pokarm, woda lub herbata, b , ° papai ied>ny. Podróże na lądzie od y ? pip!>/o Instrumenta matematyczne, 45 ZAPOZEW EDYKTALNY. łuntOW W-.,; .J, 11. Xk Nad pozostałością Władysława Rokos. " "s'ace sarn wszęl\j.ie dźwigając. Ub- sowskiego zmarłego w Korskwach dnia 4.

szedł "n_p;c"zo VTę7el jąk 4,600 md ftHRlfel, Listopada J840 otworzono dziś process spad· w * V1 ?) H. -Ij 4d yi, a.2000 ..«ii ę e1 n14rnIR ęe kowo-I i kwidacyj ny. > u, m:*n. Z« r lle w. PM mft;..biłifhJY liroie i Arne- T erm i n do podania wszystkich pretensyi, uczony r 10 'neK o 1} jE wyznaczony, przypada -J/ i a A o m o I ć A a? B A P P et> ] p VI * - 4"iieszczam n a d, z i e ń 27. P a ź d z i e r i k a , Ł 300. i doaat F&Vę&Ułk,o b Seo . * ,zrana god lnę 10tą przed połudn,lem w Izbie "'»II Odkrvcio 'fi :- 304_ % roku «eszle o. I Btron tutejSzego Sądu przed sędzią Alker.

., '1.« .. cjI-A"".!Pp.s,n"dM.:>nrąwiło, U ort Al- Kto się w terminie tym nie zgłosi, zostanie b Kr ertJuz. Sle -'- waUOl" .Kolonlsclliczn do odkrytego za utr ca j ' ce g o P rawo P ierwszeństwa j 'akieaJu Slę- CISną. PruJ; -P ]I II , [ '""t '""t , go odesłany, .coby się po zaspokojeniu zgłoszonych 'wierzycieli pozostało. W Pleszewie dnia p ( z.-rwca 1842.; Król. Pru ski S : td Ziemsko-miejski.

! " p - A " Ó i i W II A C Z Ł l M i i . · Dobra Sędzino w powiecie SzamotuIskim, będą wydzierżawione najwięcej dającemu na trzy po sobie idijce lata, od S Jana I. b. aż do tegoż cj.asu w roku 1845., w terminie dnia 25. Sierpnia r. b. od godziny 4tćj do 6tej po południu w domu Towarzystwa Kredytowego.

Wszystkich chęć dzierżawienia mających wzywamy na termin powyższy z ostrzeżeniem, iż <1 tylko do lfcytacyi przypuszczonymi 'będą, którzy w gotowiznie żloźą kaucyą 500 *Tal. na zabezpieczenie podania, a w razie potrzeby udowodnią, iż warunkom dzierżawnym Zadusyć uczynić mogą.

Warunki dzierżawne mogą być przejrzane C yy Regislralurze naszej.

. "Poznań, dnia 9. Sierpnia .1842.' , I) v r C K C V a P r o w i ri rva I 'n a Z i e m s t w a .

Właściciel gruntu młyńskiego Retzlaff, W Ciszkowie, do tutejszego powiatu należący się, ma zamiar na tymże, po lewym brzegu N oteci i po prawej stronie ztąd do Wielunia idące) drogi położonych s\v)(h rolach, dwa wiatraki, każdy o dwóch gankach, wystawić, dopraszając się na to konsensu polic) jnego. W myśl rozporządzenia Prawa Powszech nego Krajowego, Części II. Ty t. XV. .229. i następnych, jako też obwieszczenia w Dzienniku Bydgoskim z roku 183,7. na stronicy 274. objętego, wzywa się niniejszćm wszystkich tych," którzyby mniemali mieć prawo do uczy. "nienia oppozycyi przeciw imającemu nastąpić zakładowi, aby takową w przeciągu ośmiu t yf Odni pod zagrożeniem prekluzyi podpisanemu Irzędowi Radzczo-Zierniąńskiemu podali: ile że po upłynieniu pomienionego czasu na żaden wniosek uważano nie będzie, i owszem żądane zezwolenie do wystawienia wspomnionych wiatraków. udzielonern zostanie. W Czarnkowie, d. 5. Sierpnia 184'2. I.

Król. Urzad Radzczo -Ziemiański.

D n i a 5 g o W r z e ś n i ar. b. o d b ę d z i e się licytacja w B e l ę c i n i e pod Wolsztynem na» «tępujących sprzętów, jako to: srebra, porcelany, miedzi, szkła, sukien, bielizny, futer, mebli i powozów, które ś. p. JWny Kazimierz Mielecki testamentem oddzielnie przeznaczył.

Młodzieniec może ńieoawrite jako uczeń» być pomieszczonym u złotnika B I a u, pizy Wrocłayyskiej ulicy pod Nr. ól.

Z odwołaniem się do mego'dawniejszego Obwieszczenia, donoszę najuniźeniej, że od dnia dj.isiejszego gotów jestem robić I portrety u la Daguerre. Zgłoszenia się. w tej mierze preyjttiuie księgarnia M i t t l e re. · Th. Will no w, malarz portretów i dagyerreotypista Z Berlina.

JKurs giełdy Ilerlińskiej.

»nut II. Sierpnia' 1842.

810- na nr. kurant pa papie- igotowiDrC. rami. I ztiii.'

Obli<*i dlujru skarbowego. .

Obi. ilt. skarb, na 3 U odsla pro wijyi odste. plouane . . Pr. anp. obligacje 1830. . .

Obliąri premión handlu niorsk.

Oblij-i Kurinarchii .... U erliiiskie obligacje miejskie ci i (o na 3 A od sta odstęp!. . Gdańskie dilo w T. .

Zachodnio-PI. listy zastawne Listy zasf. W. X. Poznańskiego A Vschodnio- PI. listy aast, Pomorskie dito . .

Kur- iNoHomarcu. dito 1 Szluskic dito .... i k t j e Kolei Berlińsko- Poczdamskiej dito dilo akcjo a prioris . Kolei Magdebursko - Lipskiej dilo dilo okoje o prioris . Kolei U erlińsko - Anhallskićj di( o dilo akcje a prioris A . Kolei Dusseldorf. - liiboi f-Id.

dilo dito akcje a prioris . Kolei nadreńskićj. · . . .

dito dito okeje a prioris . Kolei, Berlińsko - Frankfurt.

Zlólo al mfrrco.

Pr.idrycTisdory . . ' . . . ' . 13!, 13 Inne mofiely złote po & tal, 1 O' 9 V Discoulo 3 4 *) K«ip!1ilcy -'YYlligmdTi n* ptatny An'a n. Styczni» 1&4 3. k»pon /4 procentu. .

*J 1

I03V 1 021 s85V 102 104 102V 48 103 107

103 'r 102V

W3'T

1031/\ 103 £ 103k % 103Y 103£ 103 127V III 102U ii6V 1 02/\JÓ4V 103V 103 1 02LJ,81V 99 92V 91V 98V 102V IOTVteny targowe Dnia A 12 Sierpnia ib4i. r. POZNANIU. od do -; I ; Tal. ser .fe». Tal. IRT. ten.

Pszenicy szelel 1 20 - l 27 6 Zyta dt 1 a 4 1 4 - Jęczmienia d1. - 22' - 22 6 Owsa dt. J . 1 23 - - 22 6 , 25 - - '26 1 ń 11 7 6 - 13 - - 1 4 - Sianą cetnar , 25 - 2 7 J , -. - - , ".,.. Sjomykopa.. . 10 5 - 10 15 - Masła garniec 1 t& l- I 17 :h ..... 1 - - .