zu

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.08.19 Nr192

VVi e lki e go

)Gc l ap o Zj T AŃSKI E GO.

Nakładem Dru kami Nadworaei W. D eckera'- Spółki. - Redaktor: JI. Wannouxkl.

JWM2.

W Piąte KCl nIa l . S IerpnIa.

181«.

Wiadomości zagranIczne.

Polska.

Z Warszawy, dnia 11. Sierpnia.

Minister Sekretars Manu Królestwa Polkiego oznajmił J O. Xieciu Namiestnikowi Królestwa, źe N. fan, w skutek wstawienia sie J. X. Mości, dozwolić raczył powrotu do Królestwa Polskiego niżej wyrażonym wychodź com, obecnie za granica, przebywającym, » mianowicie: 1) W m Lwowie, Walentemu Karasińskiemu, b. wolnopraktykujueemu lek» rzowi W Warszawie, a w czasie rokoszu, naprzód Porucznikowi w jednym Z nowo formowanych pólków jazdy, a następnie zanominowanemu lekarzem dywizyinym. 2) We j Ara ncyr , W m. Marsylii, Ludwikowi Hofman, I 6dporucxnikowi kwatermistrzostwa b. woj ska polskiego, zanomino-wanemu: w oraMe rokoszu'Porucznikiem. 3) W Lalicyi, Konstantemu Niddckiernu, rodem z Krakowa, podoficerów' W" Iszym. pułku strzelców konnych podczas rokoszu, przY powróceniu mu, obok dozwolenia powrotu do kraju, »skonfiskowanego majaku, 'wartości 2250 I. SI. 4) W Paryżu, · Andrzejowi BaraiVskiemir, który rtoaJać w cza'iIVrdfrosfcu'la'r 17, wszedłw Maiu 1831 rb*6 ilh'M. puH<u piechoły. 5) W Au · ty'». W twierdzi Ołomuńcu" Ludwikowi.

(iosikowskfemu," dymissyon. z Igo pułku strzelców pieszych w stopniu podoficera który w cza>ie rokoszu wszedł na nowo do służby wolskowej i zostawał w uforftiowanym podówczas 6tym pułku strzelców pieszych. R O S S Y a.

Z Petersburga, dnia 23. Lipca(4.Sierp).

Przez Ukaz Cesarski, Tvajrailosciwiej mianowany został Kawalerem orderu św. Włodzimierza klassy 3e/, były Członek Kommissyi do rewizyr i ułożenia praw dla Królestwa Polskiego, obecnie Naczelny Prokurator IXgo Departamentu Rządzącego Senatu, Rzeczywisty Radca Stanu This, w nagrodę za jego prace, tak w pomienionej Kommissyi, jako i w Sekretariacie Stanu Królestwa Polskiego, przez Ministra Sekretarza Stanu tegoż Królestwa poświadczone. i (Gaz. Niem.) Generalny Adjutant, Generał - Porucznik Grabbe, potwierdzony teraz szefem części armii kaukaskiej, działającej obecnie przeciw Goralom. Doniesione niedawnemi czasy uderzenie nagłe na Rossyan ' przez Lesgiów zaszła na 1 pocziAku Czerwca? w dolinach skalistych południowego Daghe A stanu. Chociaż strata nasza była znaczna, w owych doniesieniach jednakże przesadnie M< podawano. Nie strabisiśmy nad 40 oficerów ii 600 »zcregpwjck Podług, ostatnich w»adc dków ostrożności, iź tuszyć sobie można, źe .większa część nieprzyjaciół wkrótce przez woj sko nasze będzie otoczona. . Rotmistrz sztebowy Xiąźę Jaszwil, w pułku gwardyjskim huzarów, temi dniami w obozie pod Krasnoje-eieło służącego w tymże pułku W randze rotmistrza Xcia Dołgorukiego w pojedynku zastrzelił. Ukazem dziennym Cesarskim Xiąźę Jaszwil, wszelako z zastrzeżeniem jego godności xiąźęcej, aż do przyszłego odznaczenia się w walce z nieprzyjacielem na prostego żołnierza zdegradowany został. Francya.

Depesza telegraficzna.

p a ryż , dnia 11. S i e rp ni a o 4. Z południa: Izba Deputowanych adres bez wszystkich obrad znakomitą głosów większością przyjęła. ( " Na posiedzeniu Izby Deputowanych dnia 10. Sierpnia Prezes następujący przeczytał adres: »N. Panie! Izba Deputowanych widząc, jakeś boleść własną pokonywał, aby wnijść pośród nas, aby szukać pociechy jako ojciec i dopełnić jako Król obowiązku Swego, uczuła, że )ej wzniosły przykład dałeś. To wylanie serca i ta stałość umysłu, która Cię w dniu owym Wpośród ludu Twego sprowadziła, sprowadza dzisiaj zastępców ludu twego do Ciebie. Sam straciłeś syna, a Prancya panowanie (un regne). Opatrzność zniewala Cię, byś jej jeszcze błogosławił, źe Ci zostawiła synów. "Wielkie przymioty Xiccia, tranowi wydartego,' nie wyciągają innej pchwały, prócz uczu» cia zostawionej przez śmierć jego próżni między obudwoma panowaniami. Dzieje spisują nadzieję, mają one bezwzględnie na losy, swoje sprawiedliwość, Xią£ę Orleański miejsce swe w historyi łzami ludu oznaczone znaj dsie. Zaiste, cały naród z boleścią ojca i z myślą Króla się połączył. Upokarza się przed matką, którą by rad raz leszcze pocieszał, przysposabia sobie owę Xiężnę, która owdowiała, miasto tronu i ojczyzny, grób swego małżonka i przyszłość dzieci swoich przed sobą widzi. Wszakże mieszcząc w sercu nassem smutek narodu, pogrążonego z jedną rodziną w utrapieniu i zastępuje»» oraz ów niezwiędły naród, który przed żadną klęską kolana nie zgina i na wszystkie rzeczy ludzkie 2 stanowiska ich trwałości się zapatrywa. Korzystać będziem Z tej stałości i oziembtości, aby jako zastępcy potrzebnych chwycić się środków do utrwalenia i porządnego wykonywania władzy królewskiej podczas małoletności następcy tronu. Ludy tći

mają duszę i czują frasunek podobnie jak Królowie. Ale jakkolwiek ciężkie są owe doświadczenia, mądrość, miłość ojczyzny i stałość Prancuzów na przeciw nim wystąpią. Prancya żyje w swoich instytucyach. Wielkie uczucia wielką dają siłę. Prancya chce być niezawisłą, silną i jedną. Przy kaźdem przesileniu, wzruszającem ją albo wstrząsającem, zyska ona na sile i wielkości. Piękny to widok, jak lud taki pod ręką Boską kolano zgina, potem wycierpiawszy boleść i zamknąwszy z Tobą grób tronowi tak drogi, przerwane prze» śmierć zadanie swe znowu rozpoczyna, wiary w przyszłości swć I nie traci i instyutcye swoje uzupełnia.« Na posiedzeniu dzisiejszćm obrano kwesto.

rami Izby PP. Clement i Laydet; P. Meynard, którego Ministrowie zalecali, przepadł.

Anglia.

Z L o n d y n u, dnia 10. Sierpnia.

Obaj nowo mianowani Biskupi osad wkrótce do dyecezy i swych się udadzą. Biskup Gibraltarski będzie miał duchowną władzę i opiekę nad posiadłościami Anglii nad morzem Srodziemnem; kościoły jego katedralne będą w Gibraltarze i na Malcie. Biskupstwo nowe w kraju Van Diemen liczy 50,000 ludności i 30 duchownych. Z czasem i dla innych osad Biskupi mianowani zostaną. Zdaniem G lob e odpowiedź Sir R. Peel na zapytanie Lorda Palmerstona, dotyczące Aighanistanu, bynajmniej obawy powszechnej nie rozprasza, którą zresztą Times z pewnością potwierdza. Xję£uiczka Zofia, która zupełnie wzrok utraciła, czyni wielkie, postępy w sztuce świeżo wynalezionej uczenia pisać niewidomych. Przez ten dowcipny sposób Jej K. Wysokość jest. w stanie prowadzenia korrespondencyi z swemi przyjaciółmi. Przybyły tu z Ameryki pocztowy parostatek "Caledonia", przywiózł pomiędzy inuemi passaźerami, także ubóstwiauą w drugiej połowie świata tancerkę Panuy EisleI. Lord Ashburtou oczekiwany jest w Londynie dnia 20. p. m. z swego poselstwa do \ Vąshingtonu. Inspektorowie wyznaczeni do układania cęn zboża, otrzymali polecenie, aby pilnie dawali baczenie na każdą sprzedaż zboża, w celu wykrycia: czyli rzeczywiście panuje zwyczaj, sprzedawania zboża po wysokMj cenie, ale,tylko nominalnej, sprzedający zaś zobowiązują się potem zwrócić część odebranej ceBY; ,ta-. kowe bowiem postępowanie wpływa na «tan ogó lny ce n z b o żowyc h i :Q a - w j i i o l i A Ć . fł * «chodowego.

nel pod Tamizą od strony Whapping, i przeszło 500 p*£h przebyło te podwodne sklepie» pienia. ! Dla całej jednak publiczności otworzony dopiero zostanie za 3 miesiące, gdyż schody nie są jeszcze gotowe. Wtedy pobierana ma być oplata po l pence (5 grp.) od osoby. Z Manchester, d. 9. Sierpnia, (Borsenhalle.) Dzisiaj tu i w okolicach rozruchy wybuchły. Wczoraj rarto robotnicy w Ashton under Lyne niespodzianie pracować przestali; ssażądawszy wyższej płacy opuścili fabryki i wynieśli się do pobliskich wsiów i miasteczek zniewalając wszędzie przędzarzy do zamkniecia rękodzielni. Dzisiaj rano powróciwszy do Manchester, przymusili najbogatszych fabrykantów do rozpuszczenia swych ludzi,przyczem odgrażali, źe w południe na giełdzie staną. Dla tego wojsko i policya giełdę i wszystkie do niej wiodące ulice obsadziła, w skutek czego hałastra się nie pokazała ale równocześnie u Birleys i Oxford Road Mili okna powybiiała, garstka zaś żołnierzy w owych stronach bezprawiom tym zapobiedz nie mogła. Krząta się tu obecnie około 30,000 oiezatrudnionych ludzi zapewne w zamiarze wyruszenia dalej, aby osobliwie przędzalnie niszczyć. Słychać, ie fabrykanci prawom zbożowym przeciwni ruchy te wywołali. Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 2. Sierpnia.

Infant Don Francisco de Paula z rodziną swoją do San Sebastian się udał. Zabrał też z -obą syna, nadliczbowego kapitana huzarów.

Ten przed odlazdem swoim ze strony Rejenta nowej jeszcze doznał grzeczności. Wyszedł bowiem rozkaz dzienny, aby młodemu lufan» towi w służbie i po za służbą żadnych innych nie wyświadczano' honorów prócz tych, które lic zwyczajnemu Kapitanowi należą. Pozbawiono go więc w istocie dostojeństwa Infanta i żaden nawet porucznik mu się nie kłaniał. Zdaje się zresztą, że pobyt Infanta Don Francisco Rejenta obawy nabawił, i że go więc czem prędzej oddalić się starał. Od kilku dni wychodzi tu nowy dziennik Ib er i a pod opieką ministeryum. Zadaniem j * 8 o: «uświęcenie prawa oppru ludów prze#iw przywłaszczeniom i nadużyciom tronów;« religią chrześciańską nabywa on: »sektą filojpticzną.«galskiego tu przybył. Między innemi żąda on zwrócenia 32,0 O piastrów, płaconych dla okupienia uprowadzonego przez bandytó- Ar hiszpańskich do Portugalii Senatora liiszpaóS skiego :Aaeoz, oraz zwrócenia 6000 dolarów, z powodów podobnych za 6 akademików hiszpańskich złożonych. Rozumieją" ze rząd; Portugalski w sprawie tej zupełnie pójdzie za poradą Lorda Howard de Waiden i że tak wszelkich kollizyi uniknie. Zresztą niesie wieść, że Lord Howard dejWalden po wiadomości o przejściu wojsk hiszpańskich przez granice Portugalii parostatek »Montrose « prędzej jak zwyczajnie do Anglii wyprawił.

Wiochy.

Z Rzymu. - Dokument pąpiezki, wypuszczający zażalenia przeciw Rossyi. (DaUzy ciąg.) Co się pierwszego tyczy, to z rozmaitych powodów, a mianowicie ponieważ on wyżej wspomniany ukaz, zawierający zakaz dawania sakramentu osobom nieznajomym ze stro- ' ny duchowieństwa, podp sał i duchowieństwu katolickiemu zalecił, J. Swiątobliwość sumieniem swolćm do tego naglony, kanoniczne potwierdzenie jego na AreybiskupstwoMoliiłcwskie wstrzymał. Drugi, aczkolwiek w oczach katedry apostolskiej zupełnie czysty od skazy nagannej, o którą go rząd obwiniał, i jako taki w każde m udzieleniu ministeryum papie» 1 skiego do poselstwa rossyiskiego w Rzymie o» ' pisywany, na rozkaz rządu Cesarskiego gwal *' tern z siedziby swćj oddalony i w klasztorze Oźeransk w prowinryi Mohilewekiej zamknięty został. Nie potrzeba dopiero wspomnieć, że po pierwszej wiadomości o tćj nowej kościołowi wyrządzonej obeldze - sam poseł Cesarski o teru doniósł - głcs tego, którego Bóg dla obrony prawa ustanowił, nie wytrwał w raił- 1 - czeniu. Owszem Ojciec św, zawsze ożywiony zupełnem o powinnościach swoich przekonaniem, rozkazał, ażeby w urzędowej nocie Kardynała sekretarza Stanu z d. 1. Czerwca r.

1840. - druga nastąpiła d. 16. Sierpnia - energiczne czyniono przedstawienia. Było tez zgodnćm z wolą jego że przy tej sposobności i inne wyłuszczone zażalenia, na które kościół katolicki w Rossyi i Polsce od r. 1832. narzekał, oraz i wynurzono obawę, aby nowe nie zaszły krzywdy, o których wtenczas jeszcze s pewnością nie wiedziano.. Kilka miesięcy nadaremnie na odpowiedź p O r t U g a l i a . czekano, aż nareszcie w Październiku r. 1840. Z Lizbony, dnia 31. Lipca. Radzca Stanu Kawaler Fuhrmann z listem Mi- Zbliżanie się woisk hiszpańskich ku grani- nistra spraw zagranicznych, Hrabiego Nessescom naszym mnóstwo wywołało pogłosek, rode, do Rzymu przybył, aby wstąpić avte h ile źe równocześnie poseł hiszpański, P. Aqui- cahinet pontipcal dant quelques pourparkrt rela-.; lar, SI liczb? nowych roszczeń do rządu portu-' tmmeni li dijftnnttt qutsuons> które-'»obie N. tfppil de conciliution ei de convenances mutifelles. Cel tej w: Griidriiu powtórzonej i po nieszczęśliwym nagłym zgonie wspomnianego poslannika przez i'ana IJotemkina dokończonej missyi',Oni6 był inny, jak w. imieniu naiwyższem Cesarza l i Rróla 'o kanoniczne potwierdzenie Mons. Pawłowskiego na Arcybibkupstwo Mohilewskie upraszać, oraz współdziałania papiezkiego, aby X Gutkowski dobrowolnie ilbdykowńl, 'dostąpić. Poda' ac te roszczenia nie omieszkił Posrt rossyjski wyraźnie <lać do poznanja, ze przyzwolenie Ojca św. będzie zadatkiem i miarą dobrych chęci Monarchy swego ku kościołowi katolickiemu W całem Imperium. »Tei/es sont, wyraża Kawaler Fuhr mann xv podanej d 19. Grudnia nocie do Kar dynala Sekretarza Stanu - les deux Jemandes don t \ accą >tatum amenerail 1 accomplibsementdes voeux A quetSa Saintete s 'est plue a exprimer a dif jeręiiles reprises en faveuf du culte et du clerge catholiaj.ierdąns les Etats de Sa Majeste rempemeu2 et Roi A na początku tej noty wyrażając ubolewanie Cesarza, że dawniejsze przyjazne stosunki między obydwoma Dworami przez Wspomniane dwa wypadki przerwy doznały, zapewnią: >. que U cabinel lusse desirait infine in,ent.rein,editr a un etat den cltoses, qui, s'il devuit se prolonger reugii uit necaisserement sur la paix de l'egli.se calhoiique duns les eiuls de Sa Majeste 1 'empereur ainsi que sur fes dispositions qui anirnenl, Sa Majeste a san egurd." Oprócz tego JW. Fuhrmann, w drugiej, nocie z dn. 23. tegpż mca, zwróciwszy uwagę Ojca św. na konieczność dokładnego zastanowienia się nad temi cesarskit-nn roszczeniami" wyraził, że te raz idzie »du mąlntien de la pa ix religieuse et dela consolidation du hlen-etre de l'eglise r du clerge et des pupulations cathuliquea en Russie et en Hologne, que le gouvrrnement imperial desire seconder par tous le * mo \ens en son pouvoir " D o d a ł oraz, że »un. appel fait au clief de l'eglise catholique auiKimd'interels aussi graves merile de fixt r ląsollicitude pa tern elle de Su Saintete.« W podobnym sposobie tłumacz) ł »ię sam N a]. Pan W piśmie swojem. do- Papieża z d- 3. Grudnia 1840. r, które JW.. Fuhrmann przy wtórem, przybyciu jwojem da Rzymu, przywiózł (Duhaif ciąg. nustaju.) Niemcy.

z Monachium, dnia, 30, Lipca. Koromissya wojskowa, wyznaczona do kierowania budowa twierdzy związkowej Ulm (wł Hawaryi), rozpoczęła już. swoj e ezyftnoścL · Z, Frankiiortu n/M." dnia; 12> Sierpnie.. ».IW»Xia)ae,eoALeski. poser przy dworze Peters.burskim, Xicżę Augus» Wirgenetein, .powracając Ł Petersburga, przebjwat ta dni. kuka»

Przywozi on jak najpomyślritefsze nowiny o stanie zdrowia \ V. Xtcźny', m>ł'żonki i. €. w. w. X. Następcy Rossyjskiego; \fyglą.da ona rozwią*zania swego w p'ierwsfcej p o l o w i e' VVirfcesnia. (raK przynajmniej tu głoszą).

Rozmaite wiadomości.

Z Poznania. - Dziennik Urzędowy Król.

Regencyi w Poznaniu z dnia 9. Sierpnia r. b.

obeimuje między inne mi ogłoszenie względem examinow dla kandydatów urzędu kaznodziejskiego; - o utrzymaniu ksiąg kościelnych; - kroniki osobiste, że praktyczny lekarz i chirurg Dr. Konstanty Tabernacki osiadł w Wrześni i t. d.

- - "Orędownika Naukowego" wyszedł Nr. 32, i zawiera: Wyjątek z 3go działu 1 'rze.

glądu powszechnego Arcytworów Poezyi, przez Wł Wężyka z Krakowa. O »Iowie pulskiem przez Dr. Cegielskiego. - O życiu i pismach Mickiewicza. - - "Roczników Xięży Missyonarzy do rozszerzania wiary katolickiej i t. d.", wyszedł drugi zeszyt i zawiera: Liąg dalszy uwag nad stanem chrześciaństwa w Korei. List X. Palagois, Apos1. Miss. do swych rodzic ów. B ang - Kok, 2 i. C z e rw c a 1 8 3 1 . - Li» t X. Bruguiere, Bisk. w Kapsie. - List X. Pallagoix do XX przełożonych Bang-Kok, lOgo Września 1831. - List X. Pallagoix do XX.

Dyrektorów zakładu nauk dla XX. Missyonarzy. Juthija, 14. Sierpnia 1832 - List Pana Embrechta, kupca z 1'adang, do Podp>zeora.

2 Stycznia Ih33 - List X. Pallagoix do swoich. Jutya, w Paźdz. 1832. - Missya w Kochinrhioarh. - List JW. X. Biskupa Taberr, Apos1. Miss. i Wik. w Kochinchinach. Niższe Kochinchiny, 20. Grud, 1832. - Arcy-Bi. skupi i Biskupi Zjednoczonych Stanów Ameryki, do Towarzystwa rozszerzania wiary. - Dochody i wydatki Komitetów Paryzkiego i Lugdiińskiego

Ceny «argonę Dniu 17. Sierpnia wifticście 1842. r. £ O*Z N A N i U. od I do fal. >>ęr. f»n.ITal. łguftli. Pszenicy szełel . . . T 25- 1 27 6 Zyta, d1. 1 3 4 1 4 J ęczmieniadt . . . « . . . 22 6 22 6 Owsa dt 22 6- 22 6 Tatarki dt. 25 - - 26 Grochu ..dt. . . . . ... l 7 6 Zieraiaków d t , . m ą t . . 15 6- 17 Sjana. cetnar l-.J- 1 . .

Słomy kopa '6 m- 8 15Masła garniec.. >. * - . . ii 20 - 1 22