GAZ

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.10.26 Nr250

Wielkiego

T A

Xicstwa POZNANSKIEOO.

Nakładem Drukarni Nadwornej W Deckeroi Spółki. - Kedaktor: A*WannoH>attt t

JW950« W Srodę dnia 26. Października.

184£<

Wiadom ości za graniczne.

Polska.

z War s z a w y, dnia 19 Października. Przez Ukaz Cesarski d 29. Września (11" Paźd.) r. b. w Warszawie wydany, Rzeczywisty Radca Ta,ny, Senator, Hrabia Alexander Walewski, mianowany został Członkiem Rady Administracyjnej Królestwa. Przez Ukaz Cesarski do Rządzącego Senatu w d. 29. Września r. b. wydany, Sekretarz Stanu przy Radzie Administracyjnej Króle A * tWa' Radzca Stanu Tymowski, Najłaskawiej mianowany został Radźcą Tajnym. Je S o C. W. W. X. Michał raczył zawczorai, w towarzystwie J O. Xiccia Warszawskiego Namiestnika Królestwa, zwidzać zakłady dobroczynne i więzienia, a wieczorem zaszczycił obecnością Swą świetny bal, dany przez Xie,etwo Jmć Warszawskich. Z dnia 21. Października.

Postanowieniem N. Pana z d. 29. Września (11. Paźdz.) r. b., Radca Stanu Nadzw., Tomasz Le Brun, Podsekretarz Stanu przy Radzie Administracyjnej, mianowany został Sekretarzem Stanu przy tejże Radzie. Jego Cesarska Mość w skutek wstawienia się JO. Xiccia Namiestnika Królestwa, oraz ze względu na chwalebne sprawowanie się idobry sposób myślenia obywatela gubernii Płockiej, Wojciecha Łcpickiego, raczył Najmiłościwiej udzielić przebaczenie synowi te« goż, Eugeniuszowi Łcpickiemu, który _ w r. 1834. za znoszenie- się z bandami zbrojnych włóczęgów, posłany został na Syberyą na zaludnienie, z utratą szlacheckiej godności, - i dozwolił mu powrócić do Królestwa, bez zwrotu wszakże- skonfiskowanego majątku. Zawczoraj J. C W. W. Xiąźę Michał, zaszczycić raczył obecnością Swą widowisko sceniczne, dane w teatrze Pomarańczami Łazienkowskiej. Świetne grono najznakomit« szych osób płci obojej otrzymało zaproszenie na to widowisko. Wczoraj rano J. C. Wysokość w towarzystwie J O. Xiccia Warszawskiego, Namiestnika Królestwa, udał się dla zwidzenia twierdzy Iwangrodu.

W zeszłą sobotę odbyła się instalacya JW.

JX. Dułkiewicza, Prałata Kustosza Dyecezyi Augustowskiej, na Rektora Akademii Duchownej Rzymsko-Katolickiej w Warszawie. Yrancya.

Z P*a te£\> Ania 16. Października.

W Korrbq JIM cy oniście 'czytamy: »P rze d niespełna tygodniem doniósł dziennik jeden, źe P. Thierew v<gu tygodnia tego do Paryża przybędzie; zwracał uwagę, ze powrót jego ła ta nowina czystym jest wymysłem. Wszystkie osoby, co Pana Thiersa znają, wiedzą, dobrze, źe on w Lille przebywa, całkiem oddany historycznym pracom swoim i ani myśli powracać do Paryża przed Listopadem. Aby dziennikowi owemu, który już wczoraj głosił, że Pan Thiers w Paryżu stanął, niepotrzebnych domysłów i przypuszczeń oszczędzić, powiadamy mu, że go mylnie zainformowano, że Pana Thiersa w Paryżu nie ma, lecz, że on ciągle w Lilia nad »historyą konsulatu i Cesarstwa« pracuje.« Z dnia 17. Października.

Nadeszły tu wiadomości z Algieru z d. 10.

Października. Kolumna pod dowództwem Generała Bugeaud bez oporu nieprzyiacielskiego W 'głąb kraju się wdzierała. W pochodzie zburzyła twierdzę należącą do byłego kalifaBen Salem. Opodal znaleziono wiele silów pełnych pszenicy, jęczmienia i soli. Dnia 5. Paździer. Stała kolumna nad Qued-Suffiah w kierunku ku Bordschel-Garubi. Dniem przedtem Ben Salem na czele konnych kabylów, puścił się się za kolumną. Małoznaczący od razu ogień broni ręcznej stawał się coraz żywszym, ponieważ kilku dotychczas spokojnych pokoleń zniewolonych było do połączenia się Z hufcem Ben Salema. Generał Gubernator dowiedziawszy się,o tern, co się na straży tylnej działo, rozkazał natychmiast zaczepne działania rozpocząć i po krótkim czasie kabylowie we wszystkich kierunkach pierzchać zaczęli. W tej nie wiele znaczącej utarczce Francuzi dwóch mieli zabitych i 11 ranionych. Między pierwszymi jest pułkownik Leblond od 48go pułku liniowego, który przeszyty został dwoma kulami z zasadzki w chwili gdy przed pułkiem swoim postępował, aby miejscowość rozpoznać, na której działać miał. VV roku 1841. znajdowało się w trzech instytutach karnych galerowych, to jest w Brest, Rochefort i Toulonie, 6968 więźniów.

Pomiędzy temi było: Francuzów 6461, cudzoziemców 447; według rodzaju przestępstwa rozklasyfikować ich można w następu. jacy sposób; za morderstwo skazanych było 175, za udział w bandzie należącej do wspólnej zbrodni 11, za bankructwa oszustowskie 11, za wieloźeństwo 5, za pobicie i ranienie 109, za przestępstwo w urzędowaniu 24, za polityczne przestępstwa 3, za biegostwo po poprzedniem ułaskawieniu 4, za otrucie 69, za gwaUowne zmuszanie do z?nisu dłggu 15, za fałszowanie 192, za fałszow4' .ił, monet \ \6, za fałszywe świadectwa 6, za podpalanie 139, za przestąpienie karności 13" za pogróżki piśmienne 3, za zabójstwo 867,"*za ojcobójstwo

18, za rabunek 13, za bunt 9, za sprzeda! effektów* wojskowych 3, za zgwałcenie kobiet 314, za kradzież 4546. Pomiędzy temi więźniami znajdowało się: 12 lekarzy i chirurgów, 5 księży, 2 autorów, 5 prawników, 27 nauczycieli i proffessorów, 7 muzykusów t innych artystów, 12 jeometrow i optyków, 381 tkaczów, 114 krawców, 360 handlujących, 184 cieśli i stelmachów, 1110 rolników, 110 stangretów i Woźnic, 76 piekarzy, 58 rębaczćw drzewa i węglarzy, 30 karczmarzy, 189 stolarzy, 105 młynarzy, 105 żołnierzy i celników, 49 robotników portowych i tragarzy, 815 wyrobników i t. p. Anglia.

Z L o n d y n u, d. 15. Października.

W gazetach naszych znachodzimy mnóstwo bajeczek pod względem podatku od dochodów i wybierania go, zmierzających oczewiście do obudzenia nienawiści przeciw temu środkowi. A tak opowiadał Sun przpd kilku dniami, że wielki dom Baring i spółka czysty dochód swój podczas ostatnich trzech lat w przecięciu tylko na 150 funt. szt. podał; wspomniana gazeta tłomaczyła nawet szczupłość tej summy z stosunków domu tego ku wielu państwom Unii północnej Ameryki, które wypłaty swe zawiesiły; G lob e wszelako zaraz oświadczył, źe cale to podanie o domu Baringów niedorzeczną brednią, - Teraz opowiada Stamford Mercury, Te znakomity dom handlowy w Gainsborough postanowił wszystkie swoje księgi handlowe przesłać Sir R. Peeioyvi do przejrzenia, jeżeliby podania domu tego co do ilości dochodów bez dowodów przyjąć nie chciał. Liczba ksiijg ma być tak znaczna, iżby dość wielkiego okrętu potrzeba była, aby je do Londjnu sprowadzić, a zapewne czas trwałości podatku tego upłynąłby, nimby przejrzenie ksiąg handlowych domu uskutecznić się dało. - Wszakże i ta historyjka należy zapewne do rzędu bajek. Jon tfean, który z pistoletu do Królowej strzelił, w więzieniu, gdzie robotami krawieckićmi trudnić się musiał, zachorował i zdaje się, źe dostał obłąkania zmysłów; dla tego może zgładzenie kary nastąpi. Jako niepocieszający wpływ podatku od dochodów donosi Globe, że pewna liczba poważanych fabrykantów w Glasgowie i Paisley, przenosi się do Ameryki lub na ląd stały, dlazałożenja tam swych fabryk, i uniknienia tego podatku. Ostania poczta z Ameryki przywozi ważne nowiny. MexYK powstał z ponowionemi siłami; flntilla jego Yacatan bez oporu zajęła i zdaje się, źc się teraz są w stanie prędko prze* ciw Texasowi zwróci. Tameczni republikanie im napieniędzach, abyuzbrojone już prawie okręty wojenne w N owym Orleanie, do żeglugi przysposobić albo opłacać ochotników, co tłumami z Stanów Zjednoczonych w pomoc im przybyli, ale teraz podobnie tłumami ich «nowu opuszczają.

W roku 1841. wypalono wódki w połączonych królestwach Wielkiej Brytanii: w Anglii 5,919,207 galionów, (1 galon zawiera naszych 8 garncy), w Szkocyi 8,504,333, w Irlandyi 6,359,124 gal; razem 20,782,664 g.: akcyza od tej całej ilości wynosiła 5,161,611 f. st. Z zagranicy i z osad wprowadzono jeszcze do tego 3,464,074 galionów, od których cło wynosiło 2,417 166 f. szt. W stosunku do ludności wypada konsumcya wódki: w Anglii na każdą głowę przeszło 2 kwarty, w Śzkocyi przeszło 2 gali., a w Irlandyi przeszło 3 kwarty. Z tego więc okazuje się, że naiwięcej wódki piją w Szkocyi. Według wykazów statystycznych, roczna ogólna wartość rzeczywistych nieruchomości wynosi w Anglii 59,685,412 f. s1.: z których 30,448,991 t. st. przypada na grunta, 25,990,572 f. na domy mieszkalne, a reszta 6,244,949 f. na inne nieruchomości. Najbogatsze ze wszystkich hrabstw jest Middlesex, lubo najmniejsze , ponieważ obejmuje w sobie większą część Londynu, to jest nad północnym brzegiem Tamizy; reszta zaś Londynu, Southwark, należy do hrabstwa Surrey. Odbywa się tu ciągłe śledztwo z powodu .wielkich malwersacyj w departamencie cełl, przez ułatwianie kontraband od wielu lat prowadzonych, które obliczają na miliony; 25 oeób zostało uwięzionych. Hr. Errol, W. Koniuszy Królowej, zapozwany został do sądu za to, że podczas uroczystości wojskowej w Portemouth, wybił policyanta. Od czasu Roberta Burns, szewca BIomfield i owczarza Hog, nie wydała Anglia żadnego · naturalnego poety« j teraz znowu otrzymała go w osobie niejakiego T. Cross. Jest on woźnicą dyliżansu, który od wielu lat odbywa drogę pomiędzy Londynem'i Cambridge. Li tęracka atmosfera tego ostatniego miejsca zara ziła Crossa, tak, fe w wolnych godzinach, a łez i na koźle, ulegając natchnieniom Melpomeny, ułożył bardzo szacowne drama w pię ciu aktach, które teraz wyszło z druku w Londynie i wkrótce przedstawione będzie na teatrze w Cambridge pod opieką kilku Profeseorów. Naturaliści unoszą się nad tym utworem poetycznym. Drama to ma nazwę: JSdrik t/i« Forester, a bohaterem jest możny

angTo-sazoński szlachcic, który po nieszczęśliwej bitwie pod Hasting, wiernie mając w pamięci Haralda, walczy jeszcze nad brzegami Seweknu przeciw N orraandczykowi Wilhelmowi, ale nakoniec pokonany przez Balia de Mortimer, z całego majątkn swego ogołocony został. Dziennik S u n udziela Z te) sztuki rzeczywiście bardzo żywy obraz zwolna zaświtającego poranku - widowisko na.tury, które poeta w swojej professyi jako -woźnica, miał sposobność często i wielorako uważać. Gazeta Nadworna donosi o awansowaniu 12 kapitanów, którzy się odznaczali w obronie Dschellalabadu, na Majorów, częścią; do angielskiej częścią do wschodnio-indyjskiej armii; pięciu z nich otrzymało zarazem krzyże orderu Łaziennego. Podpułkownik Monteith, który jako dowódca brygady pod Ge» nerałem Pollock dowodził, mianowany został Pułkownikiem i Adjutantem Królowej; ostatnie jest zupełnie nadzwyczajnem odznaczę» niem dla oficera wschodnio indyjskiej armii. Hiszpania.

Z Madrytu, dnia 1. Października.

Traktat, zawarty w Madrycie dnia 9. Października 1841. r., mocą którego Hiszpania uznaje rzeczpospolitą U ruguay i pokój z nią zawiera, przyjęty został dnia 21. Lipca przez Senat i Izbę reprezentantów w Montevideo.

Biskup Walladolidu, Ueden z mianowanych przez Papieża) został tu powołony, dla wy« tłóroaczenia się przed najwyższym Trybunałem z tego, że w r. 1838. dał poświęcenie kapłańskie dwom duchownym, którym Papież w Rzymie udzielił dyspensę. Mianowany takie przez Papieża Biskup z Astorga, jeden z najgodniejszych Prałatów hiszpańskich, tłumacz biblii, prosił rządu o pozwolenie złożenia swojej duchownej godności. Pewien Włoch, który miał grać znaczną rolę w poruszeniach politycznych kraju swego, i tam na szubienicę skazany został, tu zaś przybrał nazwę Misleya, podał rządowi projekt, w imieniu pewnego nieznanego towarzystwa, względem wystawienia floty wojennej, to jest obowięzuje się dostarczyć co rok po 7 uzbrojonych okrętów, czyli w przeciągu 14 lat, 1900 okrętów; za to zaś żąda, aby mu wolno było z lasów rządowych wycinać drzewo, i wyprowadzać je za granicę. - Niektórzy przewidują w przyjęciu tego projektu zupełny upadki- \a"ów hiszpańskich; tymczasem zaś Ministrowie wyznaczyli komraissyą do roz« trząśnienia tego projektu, i dzienniki ministeryalne zapowiadają, fe wkrótce Histpania prowadzić będzie wyłączny handel drzewem po wszystkich częściach świata. dowi, źe banda głośnego Romerito, jedna z tych, które pustoszyły Seranią de Ronda, zo stała pobita i r l?roszona. Włochy.

Z R z y m u, dnia 11. Października.

(Gaz Powsz) - O prawdziwości twierdzeń gazecierskich, jakoby gabinet Petersburski zachodzące z dworem Rzymskim stosunki względem poddanych katolickich w Cesarstwie obecnie zerwał, bardzo powątpiewać należy. Owszem stanął tu w osobie kapitana Gregoriewa nowy goniec gabinetowy z Petersburga z waźnerai depeszami. Osoby rzeczy świadome powiadają, źe się one zawiązania nowych układów, tyczą. Jeżeli zaś mimo to odwołanie zawierzytelnionego tu Cesarsko pełnomocnego posła Potemkina i zastąpienie go tylko sprawującym intaresa nastąpi, nie Wypada w tern nic innego upatrywać prócz demonstracyi dyplomatycznej bez następstwa.

Rozmaite wiadomości.

Z B e rlina, dnia 14. Października. - Słychać, źe rząd pruski ma zamiar zaciągnąć pożyczkę w summie 80 milionów talarów na budowę kolei żelaznych kosztem skarbu, tam, gdzie dotąd nie ma przedsiębierców prywatnych. Z Berlina, d. 12. Paźdź. - Od obydwóch oficerów pruskich, służących w wojsku Rossyjskiera w Czerkassyi temi dniami listy tu odebrano, a tak pokazało się, źe podawana W gazetach (i w Poznańskiej) wiadomość jakoby zginąć mieli, wierutnem jest kłamstwem. W listach tych wyrażają, źe straty przez wojsko Bossyjskie ostatniemi czasy poniesione" są małoznaczne, źe jednak wojny zaczepnej zaprzestaną i górali tylko w wąwozach ich. coraz ściślej opasywać postanowiono.

(*) Nie uwłaczając bynajmniej zasługom i zdolności obydwuch tu zamieszkałych dentystów, znanych już zaszczytnie publiczności tutejszej, sądzimy jednak, że nie będzie od rzeczy zwrócić uwagę szanownej publiczności na przybyłego tu niedawno dentystę, P. Wolf" który w biegłęści i gruntownej znajomości sztuki swej do rzadkiego doszedł stopnia doskonałości. Roboty Pana Wolfa róyye czyste- jak skrupulatnie wykonane tafc "'AIOWŁ Swemu odpowiadają, źe ich od zębów naturalnych rozróżnić nie można i źe prawie te same czynią usługi. Ceny robót Pana Wolfa tak są zresztą umiarkowane, że i mniej majętny rady i pomocy jego szukać może.

Pomieszkania moje przeniosłem teraz na ulicę Bramkowa pod Nrem 15., o czem zawiadomiam szanowną Publiczność. A u g u s t H e s s e, rzeźbiarz i sztukator.

Poznań. dnia 22. Października 1842.

JPoleceuie oberży.

g Hotel de linviere. j2 · x- MCMe+x+x+x-SX +x+ Xfix* Szanowną podróżującą Publiczność mam honor niniejszem uniżenie zawiadomić, iż nowo urządzoną oberżą moją w miesiącu bieżącym otworzyłem. Oberża ta położoną jest w naj dogodniej szej części miasta przy Ziemstw ie i naprzeciw Królewskiej Poczty. Nie tylko dla wygodnego i przyjemnego położenia przy Promenadzie, lecz i dla szybkiej usługi, jako też najurniarkowańszych cen polecać się może, Poznań, w Październiku 1842. R. Przybylski, (dawniei oberżysta w Hotelu saskim) , O r i l g i t r a fi s P o r t świeżego Astrachańskiego kawiaru otrzymał cotylko G. Bielefeld.

Swieże holsztyńskie ostrzygi dzisiej odebraliśmy. Bracia Andersch*

Stan Termometru i Barometru A, oraz kierunek iciułrtt w . Poznaniu.

Dzień. Stau Wiatr Daronlc,ru 16. Paźdz + 4,1° -f 8,3° \i8 -. 0,9« Polud. z.

17. » + 6,20 -f 8,8° 27 = 11,9« dto.

18. » + 6 1° + 10,9° 127 « 8,3 * Połud. xr.

, 19. + 3,0° + 14,0° 127 « 4,8 - dto.

20. » + 3,2° + 7,8° [27 * 7 , 1. Polud. z.

21. + 0,7° + 7, 1» 1-27 * 10,4 . dto.

22. + 1,7° + 7,2° 127 = 11,7 - Polud.

za i + 1,1» + 7 ,0° 127 * 8,8 - Połnd. w. + 2,5» 1 + 12,0° 127 . 7,0 . dtofeny targowo w mieście. p O Ł N A 14 LU.

Dniu 21. Paździoru.

1842. f.

Pszenicy szefel Zyta d1.

Jęczmienia dt Owsa . d1.

Tatarki d1.

Grochu... d1.

Ziemiaków d1. .

Siana cetnar .

Słomy kopa . . .

Masła garniec .

od Tal. sgr. fen. Til. ler. fen.

17 - 1 II 7 6 1 8 1 1 21 - - 22 11 - 1 12 7 6 1 8 16 6 - 17 7 6 l 10 7 5 - 7 10 2 2 1