_" f'
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.11.16 Nr268
Czas czytania: ok. 11 min.G..4 B TA,
....1l. , , .1' . r.t-I .. 1 , I : ")' .... 'II I.. " .. t ... ,lo
DTlelk.łego .. r:, ... .. ,'otl t.
."t'l"..I. -'1
......13:1: "T ','
\ ,
. I
.Ił r
,.
.'1 .. . ol , J 11
Xłęs1wR
I'
P.O Z!N A Ń S K I.E;G O.
." I t 1 . "
.Ai .68.
Naklaclem Dmkarnl Nadworaej 1r. Decltere i Spóllti. - Redaktor: A. 1ł".....łł.At8..
W Środę dnia 16. Listopada.
Wiadomo ści z agraniczne.
R o s s y.a.
Z P e te re b u r g., d. 31. Października.
n'lia 17. Października, J. Ces. Wys. W. Xźę Midlat Pawlowicz, raczył powrócić tutaj . Wernawy w poa'Jdallfm zdrowiu.
Przez Reskrypt Cesarski z dnia 5go Paźdz.
Najmilościwiel mianowany zOltał Kawalerem orderu Orla Bialego, ",ojenny Gubernator m. Warszawy. Pełniący ob. I:)yrektora Głó. wnego Prezyd. W' Kommiaayi RZijdo. Spraw W. i D. KróleStwa Pobkiego, i Zarz'idzaił<;Y gbcrni'i MazowieckiJ, General - Poruczmk 1'lsarew.
. Tc;>warzvstwo kupców Petersbugskich pre.. ,ukmone uczuciem spólubolewama n.d Ole.
doJą, która do,knc;la mia.to Kazan. na proponcy'J PrezJdenła miasła, Radcy nandlowe. f;0 Alfeowskicgo; ofiarowalo ze kładów obywatelsJm'h 52,500 ruLli assygn.. i przytem otworzyło .kładk9 przy sieldzie Kupieckii. Kwot. t.a odesłaną :tostała do Kazania, bez potrącenia porto.ryi. któr towarzystwo kupó\V Petes6ursklch prz;yj..ło na swój rachunek. Prezes I pyrcktorowle kompanii rossyjskiej ,., Londyme, oraz klub miejski w Oorpacie.
przesła!i do P. Miistra spraw ,,!ewntrznch: pirW6ł 1280 rubla f., a druOJ 155 rubb er.,
"'-
o6arowanych na wsparcie mieszkańców mi..ta Kazama, dotkriił:tych poparem.
Francya.
Z p a r y ia. dnia 6. I...istopad. 1 Wielkie przemysłowe zgr.omadzeme :wczoraj w salach P. Lemardelav SIC; odbyło; lakkol. wiek liczne skladalo sił: jednak tylko z deputowanych m'iast handlowyc nie spl'zyiał'icych związkowi celnemu z Belgi" Pana Mlmerel obrano Prezelem a Pana Barbet z Rouen Wi. «:eprezesem. P. Miroerel przedstawiwszy W królkolici cel zgromadzenia, reprezentantom róiny«:h odnó6 przemysłu po kolei Słos zabierać pozwolił. Nare.zcie zspadlo nast..pujłce poetanowienie: ..Zważywszy, że w.zyatki. przemysły francuzkie, jedn.. ty! twoł 1'0dzin. uorganizow.ną i rOWJaJQ('ą su; pod tymże samym systemem ople1 prc narod!3wych j że przem,'y te na r?lnlctV\'e polegają. że jedne 00 drugich .są zayv,sle. Ił:!= updek jednego n. drugi Jwmcczme szkodlawl.e dZiałać musij zważywszy, że one wszystkie ra2em nie tylko kla&& producentów, lecz też konsumentów przedstawiaj'i, źe plan zwi'Jzku celneso albo traktatu handlowego Iz Belóią. polegajijc na :He zrozumianym .pol!tyczny intere.ie, przemys10m FrancYI CIOS śmiertelny z8da może; &ważywszy, łe niebezpieczeństwo jest 6foinei źe zapowiedziana wlo. pm by byla złem; którego przemysł znie nie mo!e, źe wil;c jest .łuszna przyczyna do ustanowienia wspólne; obrony i do oddziaływania prlez j.wność i wytł6maczenie 'prawy na umysly narodu, - zgromadzenie postanawia: A r t y k. I. Mają by przez biuro kom. missyje z rozmaitych gałzi przemysłu utwo rzone. Kommiaayje te wszystkie dokumenta i połączone z nimj statystyczne wykazy zgromadzi( i zł»adat majlJ. i po wystawieniu pra. wdziwego stanu rzeczy, opisa likutki. które z zniesienia rogatek celnych wynakn.,. A rty k. II. Połączone kommissyje pracy te przejrze i W jedną systematyczną całość polączył ma. ją; powinnł: w l 'ak naikótszy'm czasie z-łoźyć .prawozdanle d a wyśwlecela rząu Krórewskiego i obydwuc.h h.b. Biuru wilie poleca ai, aby pismo zbiorowe do ministrów ułożył? Projekt d te&o na prz)"szł,em zgroadzemu ł. j. w pomez'ałek pr,edłozone bde.". . , W dzienmku Haro czytamy: P. M., Jedel) z najbiegre!szych mysli!"ych w mieście Caen, udając 8j", na polowanae nad brzeg morza od strony d'Ouistreham, przebywał rzek", Orne W malej barce kiero",'anej prze.z Asselina; w tm nadleeiały dwa golbje,. strz.elił i jeden II ftioh wpadł w rz('k. Pospeszo x. łódk po zabitego, do którego Sdy 61 zbhzvłe, drugi goląb oblatywal tuż na OKoło zabitef?o. Mysliwy zabrawszy' zdoby.ca, 6otował Sili do z.adania podobnepo ci05 druglcmu, gdy en lata jąc na około mego. usadł m Ia .r4lIonch I dał się ujęć. Ale Jakzł: zdzlwle'.ll zstllb tak myśliwy jak przewoźlllk, #;dy Jreh na szyjach go.",bi ohr'Jczki i na kaźder z m.ch po dwa brylanty; .\ljrzysz przvtem napisy: Ą.1.e. V i c, e t Al. 1840. i se.-ce przeszyte dwiema strzała mi: Zkąd one pochodziły? Czy napi" .nie 0znacz.ją Ale:randrine Yiaor;e fil Albert? i cz.y te dwie obrl)cki ni n;lleią do Królowej ano gielskij? To .dotijd jest zaądką. Za dyamen., ty na, .orąckacb d.wał r jubiler W Caen ł2,OOO franków.
" I
Anglia.
Z L o n d y n u. dll4a 5. Listopada, Paroatatek .bis.. zatonął przy wyspach Bermudas. \ Bisku p. norwichski powstaw.ał niedawno temu n- pu.bli.cznłę1 :Zf5romadeiu przeciw przsadf.o.nćj gorliwośc.I theetotahstów, kto. 1'8 do tC60 dochodzi stopnia. iż angielskią i zapl'amczne to.warzystw() wstne.mi-:źli.. WOŚCI, zobowięz.ujące si tylko do mierne.
go uiycia gorących napoi, W orszćm niż opilców wrslawia wietle. - Theetotaliści zakazuj uzywania każdćj rzeczy. zawiera..
-ł6S0
-a\
jącf!; '" sobie alkohol, a przecie! cukru ulywają. - Wino, które Zbawiciel wiata na go.dach w Knie galiljskiej i rł cz.asie ostatnif!j wieczerzy pił, bl'.ło Ich zdamem. ałod"im tylJc mo&zcem: Tak iI;C, powiada Biskup.
nie aą 0.01 ant z chemią, am z exeguą biblii dokładme obeznani. bo biblia naucza że nie używanie, .Ie nadużywanie iest ukodliwe. Prawdziwe umiarkowanie zasadza ai.; na w.trymywani? się nie tylko od opajający.ch pOI, ale tze ob \V&FY..tkieo, co' dU8& 21 Jel fó,,!nowa1 wprowadza; ale na lem zbywać alI; iłdaJe Wielu theetotaliatom tak ie ai na.... moralne odurzenie zapada zdają. Adrea wielkiej Rady towarzystwa przeciw prawom zbojowym, W)licza wszystkie środki Jakich towarzystwo uiylo dla osiągnienia swes go celu: Dwa tysiące odczytó'W o prawach zbożowych, pi.. miJionówrozrzu(;onych egzemplarz)' rozprawy. petycy'e d ('..-Iamentu milionami pO.E'isów ppai6JQue, pi.rrazy p_ wtórzona konferency Deputowanych towarzystwa rol1Jadzonych W I...ondynie, nue.. 1>zcie zromadzenia duchownych w M.anche.
ster., Edynburgu i w Curnarvon. na kt6.rych " .miano pubJinne mowy. dowodzIłre; fe te prawa prz.eciwne są Opatrzności. Na te wszy stkie środki użylo 100,000 {uno azterlin. A lu. bo usilowania nie był)' daremne. sPQwodowały bowiem modyfikacyą praw zbozowJch, f. 0trzeba jednak jeszcze usiłowań, aby zupe ny cel osiągnąć; z tego powodu otworzone 'zostąni) w całym kraju skladki dla zebrania 60,000 f. at. - . .
Dz. J o h n B u Ił twierdzi wedłu listo 4 trzymanego od {enerała Sale z Dżellal='lbadu, źe wymi.na jPńcó'Y i ustąpienie wojskIt an. sielski.ego " Afhanistanu 'krótce' 'nas'iJpią. Gerlerał Sale spodziewa siC; niezadłu{$o przy być z bohalerską żonlł s.....o;ą do Anghi. Z robionych tmi .dniami doświadczeń w porcie Porłsmouth, okazało się, że uywana Clotychczas ochrona kotłów na okrttJacb paroS'Vy,ch, zależąca na Mm, iż kotły te pobi1anó. 15 jedna na druESie; kłdzionemi płytami metalo" \'\.cmi, z których każda ma grubość -ł cala, hic jest .dos.tat,eczn'J, gdyż kilkanaście kul działowyc.h. wY!itrzelo,nych e zwykłe; odległości bojowej na ,ćwiefć mili angił!lski,e; f rozgruchotały zupelni.e tarcz z tylut płyt złożom!. . Projekt wybudow.ania latarni morskiej na niebezpiecznej piaszczyznie Gqodwin- Sands. ni pl'Zyjdzie do skutku. Zaloione tam lu' {undamenta zbunone zostały podclas ostatniej burz)', protez uderzenie o nie okrtu budulcem na!adowaneBo, który zatonął wraz z 3 ludźmi na nim bctd'1cer,gi. Z Bomba;u; d.ia, 1. PaiodalerOlka.. f., Margrabia Tweeddale , 110WO miaDowaDf Wielkorządzcl M.dralu, przybył do Ind" p i wieU się rozu..... ii..w kr.ółce.w mieiaee Lo!!. da ElJeClboroush a jakol G.!neraJClY uberna.tor "s4pi . gdy ten do Adt;h. powrócui,pragme.
Na idowni- wojny A1gbanistańskieJ nic stanowe.ego !)i. &aslo. Tylko f:z..śł zapowiedzianych ruchów woj8k. wykon,no a obsadzenie Pendszabu także nieewne dotychc.za.. Generał Nott .d. 10. Sierp. z Kandaharu wyszył, mial onjuz t 50 in.. ant;.. ujić JW" kiel'u", u JGu Gslli i K..bulowi ,Nilp, K;andaha... opuścił, maazyn prochu, ':V którym 4ą.000 nabojów było. w powietrze wysadzll kazał. Miał on 7000 woilca z 21 działami, .9000 ciur j '8000 wielbł<jdów POSłt;puj'e ..za obozem. Zabrano z 40bą na 40 dni żywnąści..- W.ojsko Nołta podlug doniesień kr.ajowc6w,' przybyło do Mukor, 152 mil a06. od Kandaharu; itanie mbie w Gisn'i d.1. Września; . przypuściwszy, ic tam 5 dni zabavvl, r.,Bila 88 ".liJ ant;. fi ot? Kabulu aż do połowy Wtzdn. ujdżie', .ntltuI':llnie W łym r:łzie, jeieli nigdzie na Opór nie natrafi. W szakie na wiadomościac.h auten. tycznych od d. 10. SierpJl. }w...' zupelni Jeżeli Nott do Kabulu się .dosfani.e i'ceJ swój.
zdaniem pow.sz.echnem osw.qbodzenie jeńców, osiągnie, powróci przez (;iłni, nie ocieriiJ.e $ię wcalf" o ChurAl Kabul albo wąwozy ełber. - W pochodzie Generała' England do Qua.b termometr we dnie pokazywał 105 6topni a wlI,ocy 60°. .
W Bombaju Cholera okropnie się sroiy, mianowicie między świeżo z Europy przyby łtm woikiem; pułk 6IłY ;u£ 100 łuCJzi atra' ł?ił i na okładzie parostatku "Zenobia", który 160 .Iudżi pulku 28mego do Kurrałscłiłt prze wieść miał, 6Ó żołnierzy stało sic; ofiariJ It!i choroby.:- C\)o:\sułm, o którym 5ądzoo. że iuż przeminął, z widką' gwałtownoścliJ P«?-, ;wr6cił i 'straszenne .ulewy :II 60bą, sprowadził.
- Ressursa, o 'ktt:Cj w Gazecie 'Pozn,uiskie; V( numeach 2ps:do tygodniowych kilka, --:t' w ogół&oścl tylko. rtif'przyjazn,.t-,h a£łyk.ułów u mieszcQno, odbyła 'wczora swe trzecie po siedzenie. .Na posiedzeniu lem uchwalono, że ressursa. ta ma nosił, na.zwę: &. a s s y.no p o z n a Ó a k I e ł .1 .'IV)' pracowane .przz komitet Statuta t poh'zebrumi dod&tkamł-i dmłarrami zgodną więksościij głosów przyjęto. I. . Ę:ażdy paragraf SłiltutÓ'! po'ązczeglni rot-o bJera?o, dy.su&:io)'e nad Dlekł.6i)'rui były bał:; dzo aywe, towarzyshvo cale w nieli udział brało, przyczćm się okazało, że członkowie po najwi..kszej czści składają ai'ł: z ludzi, ma.
..............
..
165'i.eyc:h ł.sne sdanie, ił lubii) rzecz naJd)'cie rOlebra. lec:t azanb;ł adanie w i C; la "o ś ci i 6iętoH jelo zna;,. .Ztąd td jkkołwiek niechętni, o niez80dzie 61 0 '" ł uSiać by: ii) tliiłowali . .Iarania ich iat tułaj tak i nadaJ daremne się oka£:a. _ Artykuł: '»af1y kasayno 'VV zgromadzeniach walnych ! .półroznycb, członka towarzy.twa je"'ZCze raz balotowalo, skoro ł zebranych »członków trgoiyczyt będzie. II .
i te samem, aby miało środek pozbycia lIiC; moźbwego niegodneo e.łonka. Kił k u _ p'Ytarm. kilku ty.IJ{o Ilę '!łiepó<łoba.r .- opuśCIli 001 OIezn.aczme sal", I odmóW"1 .",eso podpisu atatutom. ' : Nie('hcę sj domyślał. dla czego im.lię ar: tylcuł ten nie podobał i dla aeo 'aami z to.. warz)'.twa wy.t'lpili?
W,.......ski.
u Polak ma wrod2bną cnotę mił\:)śc ojczyzny, Ia jej dobra poh"ęC:" m.aji}tek i tycie _ jene.; tyłko 'Wyrzet. Sil; nte potrafi nałogu, t. j. niezody,. powstającej z obraionego honoru. Cechy te oChrakterysl:rc.me ostały mu .i.. od pradziad6w w dziedzictwie, i cbociaż przez długi przeci.,g czasu .był się nie jedne' zdrnżn08ci:, lo przec:iei. ....ymienlone odzna. ki o. ,niś dnia' wiernie zlcbowal. _ U ra .dek polski w !'. 830 z łych samych powstał prz,..yn. . U"J£lony orą dumy awej nie uwaa na srodk". na opin,') publiczną, na za.. ,sługi swych bracI. - ale ślepo rzuca pociak zemst). przeciwko ty,m, .którzy go obrazili. _ Te same odrienia ok1łzują sit; na no\yo u n.. przy st:ow3rzyszeniu lIię rsuTsy; gzety przepelniQ{}e l'ozpmow.a n iami. 8ylc:anami.. kryty.. kamil tak przecież it'dnostronnemi, iż publi. znść ien3jąc, ski)d pchodzą, nipoimuie Ich I WJd2.1 tylk? wnawJany zywiłei Polakóyv, ,szerzeme. Ol e zgody. Mo£naby powie. dZle IZ krytya. Jedy,oą jest drogą do ulwo. rzenaa ,czegoś rozs.,d(leo i dobrelilo; n,ieprze. (,.Zł; temu wcale, a1e .krytyka nie powinna w niJCni)ć z .0sobistoAci, j' na niej Sil; tylko ogra, nic.zat, .- prz('dmiom jej .być .tylko moie myśl og61na, godna roz1rJąla.nia i rozwaiania jej ze wszech stron. Dotychczasowe TOŹUmo\'Vania. jak mów.iI,em, ('.z}'sto je.dnosł.ronne, niero'Zsądne i haniebne. łakdal.ec, jż wimieoiu uczciw):ch rodaków wzywam wszyslkich do jenoci, i z6 0d y ł. kt6i I'i tak pj,.nie .obia. wiła podczas posledzema na o.statmern wal. nm zebraniu towarzystwa. Dop.óki}d mieszzanin nieporzuc1 dumy swej i chęcI wynoszema się i odosobnienia dopóki szlach!a ni. z()iecha o'kazywania, dopókąd brudna egolscl zemsty I podli podszczuwacze
(którymbym radził, aby pil n o "V'.a I i J>raktyki ,"Wej, J'luga. wista Ib olrzyka), ..kr.ytycb nie poprze.ltaną acłH?acYI.. towarzystyvo,,:e. ,ursowe Iledlisk...m q<jglych pozosLanle ,ue.
.nasek i żakłPce. Niest t.. tak b)'łp u..o.. dawniej, tak i dziś jest w-roku 1842. 'I! Poznań, dn. 13. Listopada 1$42. o ...JE.
. oz polecenia autórki uwiaai'am azanowni) Pubhczność, iż powieść . 'r .-. . fU e d o w i a rek "Tt . .
p. Konstancyą Ł . ... o. . . -iJ ." .11 wyula jut; Prenumeratorowie raczą .ifW;PO nią z biletami prenumeracyjnemi W księgarni podpisanego zgłośić. " .:. Księgarnia Jana K. Zupańsklego.
U W l AłJOMlEl'Ił.E.
Gdy' posada nauczyciela przy parafialnej lizkole ewangelickiCI w W M. Krakowie zawakowała, do które; prócz miekaflia j ..opalu przywiązana jest roczna pens)'a 1000.zJtp.; satem kandydaci eWAngel.ickiego .wyznania, tćj posady sobie .żYC1.ący, jeieli (lok/adnie jzyk polski i niemiecki posidają i na. o.rganach. ga umieją, a takowe swoJe zdatnosCI, rówme lak i 8oje postł..powanie pod wzolędem I'eiigii i 1D0ralFloci przez wirogone. 8wi.ada;ctwa f' dowodmć są w stame, winna padarua S.WOJA wraz lem i ś",iadecłwami aż .do 20. Grudnia 5842. do kollt"gium.ko5cielneL')o .franco na rr,:co podpisanego przesiać. o . Kraków. dn. 1. Listopada 1842.
Ewanelickie kol/eium kościelne.
X. A. Ot rem ba, Pastor .ewange/.
Młody pewien człowiek,. :wyuczysy &i.. gorzelnactwa , obeznany orn z spt:l$obelu o za'li:ładania gorzalni i urz-ad7.aniao I;;kowych podług oajnoW8zych j najdol)odniej5z)'ch ma: .ayo i apparatów, a posiadai:.lcy clubne zdatności .wojej świadectwa. oraz Język polski svrój rodowity j niemireki, poszukuje posady W' tym zawodzie. łHiisze Iiceoó!y i d?k/ac1nie;szł) l'ekomendat."}'iJ udz,e,J. k"5lęo?rlllr,,; StefańHie60 w 8azarze pod adrrsaelu: . : D o .1, l\. R. .. - ... Poznań, dnia 15. Listopada ł842. I PolecajiJc laakaw)"m wz';''i'dom towary $łro.
jowe i m«?d.ne na oitatni':ll rmarku Lipskir,n najslaranmeJ dobrane. oswladc_zam or"14, IŻ także nadewsz.ystko posiadam dobry wybór przednich Paryskich r'ikayvice dla da, o i ID,:źczyzn, to samo kwiatów, sprowadziłam niemniej cotylko prawdziwOj wódkI: kolońkij i Drezdeński} szokolatl; parOWi}. C. B a u m a n n, " rynleu Nr. 94. na pierwsz6m pitr&e.
Dywan)" . pl.ś.' pokrywające szczelnie' podłogę, trwale j;zQrabnie zrobione. poleca jako bardzo zast6sowane do wygody fabryka wełnianych. der na k04 nio. i dywanóW handłeł'za płótna , . I J(' 'I '. S. K:a n t r o w i C:l a, i . narożnik 1Jlicy'roda.\Vskipj i r nku Nr.60.
>,#. "";''';-' , Handel sukna -. .
lU. I H. lUamroth I ,., , . w rynku Nr. 53. i . poleca znaczny . dobór najnwyąh I materyj na surduty. spodme l (l4 . - 'rnizelki" za - nader mskie ceny. I ,'.u.."--'J. ,'.u...u.. .:I#lo"""##<_"'''Vll.'''""",,,, ,,,, _.
.' ti."".oe-."....--':-,,"'ł-m ' = """" '""'....,">,....... '.." ..'<S'i\:.
Dnia 10. Listopada r. 1;1. wieuorem. zin:jł w Poznaniu, Da ulicy Szerokiej, ogierek maści.skarogniade;. z gwiazdki) białą na czole, miesiące maji}cy. Kto go znalazl, lu jaką"olwiek o nIm może dać wiadomość, OIcchąy, ti.c; złl?sić raczy do OOliium T a n o w ppd Kostfz)'nem 1 'Y powlt'cle Sredzklm, lub td'w'cukierni Pana P'revostbo W Poznaniu na Garbarach, a stósowne odbierze 'WY4 na orodzf'nie: o kandel Sy p nie wskJego w Poznaniu jest znó.w opatrzony zapasem 'Świeżycb ostrzyg dzjaJ oiJebr.an. '5. Li5topada 11;42. .
Dnia 14. Listopada.
18-12. r.
el1" łarA"owe 'I\' mieście p O Z N A N I U,; T.1. :. '....ITd. _ 'on. ;:nic: 4t-. .: I I I g l l1: Jf;czmielliadL . . . - 27 - - 28 1 tł Owsa. dL . _ - 20 1 6 - 21 - Tatarki dł.'. . . .. 1 11 6 1 12! 6 Grocbu . dt, . . . . /_ j 1 1 :1 0 61 - 61 7 1 6 6 Ziemiaków dt.. . .
Siana celnar . . . .. 1, 12 / 6 1 13 6 Słomy kopa . . . . .. 6;25 - 7 - - Masła..sarn,ec . . 2' 2 6 2 S
SIIItł Tef'1II0mfllru i BOr/Jlnełru, ora" lIierullelt Ulwł,.. . ID Po".oniu.
Od dnia 5. Paidz. do U. Listopada.
Wiatr.
6. Pai.dz 1 -: " go 6..w - 7. ';' - 7,0 0 B. . - 7,0 0 9. . - 7,0 0 10. . - 3,00 11.. - 7JJo
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.11.16 Nr268 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.