;- .. ;... . _ . \'. ..t . - . . . 1," - 1Iv .

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1842.11.25 Nr276

I\\- ',,-__...1\"""",7 .I'\\" '" " 11 '\1/1.\ . \ rł i .\ . 'i, "I' I(:.J . / '" j " .;-. ,'<k i ','1 '-1 \ "'_ 1 "'ir:: ',V' t- I, 1" .,. "ł, -' 11 'IY.

\,1 I- . ... I "ł. r .,,I',

, '.

tvlelkłel;o

o,

Xłęs1wRp O Z 'N A Ń S K I E G Oaił$ .'6.

Nakładem Drukarni NadworB.;J Jr. Deckerll i Spółki. - Redaktor: A. "r""".A'.

ł84.

W Piątek dnia 25. Listopada.

Wiadomo ści za grancizne.

Francya.

z Paryia, dnia 15. Listopad.. Woraj odbył si pogrzeb zmarłego przed kilku dniami Harona de Gerando, Para Francyi, członka akademii moralnych i politycznych wiadomoci i t. d, na którym iiię wszyscy nie. roal słynni dyplomaci i uczeni stolicy znajdoWali. Francya traci w nim jednego z swoich najcelniejszych geniuszów. który 80bie jako BIboko uczoy mijż i śiatły przyjacill.udzkoBCI szczególmej przez meustanne zalegl 'Ył'.ce.

lu wzmagania radij j czynem pomyslnoścl Clerpi'Jcego ludu, nieśmiertelnij zjednał &ław,:. _ Par} Alfons 1\occa, zi..ć Hrabi Rambuteau J ostatni syn P. Staelowej, umarł tu wczoraj.

Z różnych stron odbieramy doniesienia o ezodach, zrzi;lozonych na morzu przez os tałOJe burze. W zatoce kady"kiej rozbiło 8i.. kilka okl"ltt6w francuzkich, a niedaleko B o u. łogne W n.ocy.z dnia 11. na 12. Listopada Itałonął angielski oJcr..t ..Reliance" o trzech anasztach., wiozi)cy z <.:hin znaczną ilość hero aty. Z bdących na niln ludzi okr..towych I podróinych 7 tylko ocalało. a 109 W walach p-ób swój znalazło. . , rzez Havre doszły wiadomo!ici z R i oJ a. oelro do 10. Września. .BuDtownicy Wliczbie 3300 ludzi, pobici i 500 ludzi w zabitych i ranioych ułracili. .. . - - Gazety tutjsze naduiywa'l} korzysc.l nB&tr",czonej im przez obroł rzeczy W SY.r')'I. i to tak dalece iż jij moze niezadługo całkIem utraq. Z wypadków bo.wiem !la Libanie te.D prakt)czny wyprowadzaJ i} m?8ek.' źe 010 wi,¥l;ej nie pozostaje. d? czymenla. Jak pzywrócić 8tan rzeczy, ,akl b)'ł przed d. 15. Lipca 184.0 roku. a łćmj naturalnie jest zmienienie władzy Sułtana w Syryi na władz,: Mehmed. Alego. Szzeglniei Kuryer francu.zki odznacza Sl meustraszonój sofistykij , z Jaki) twierdzenie to przeprzeć usiłuj.e. Niepodlo. głoi\ć Syryi, powiada, jest rzeczi) niepodob.ną, bo ogloszenie tćjże byłoby poczi}tkie wiei. kiej w5chodnij katastrofy, rouzarpam.a pań. stwa tureckiego, wzgl..dem wstrzymama kt6rego polityka europejska zgodna Jest z 50bi); ie ZjlŚ Porta niezdolną jest oczywiście do utrzymania się o własnej sile przy Syryi, musi zatem wr6cić koniecznie do nadania je; pra.. wem lennem Mehmedowi Alemu. 'l'akowe I rozprawianie Kuryera francuzkiego i je. go KolJegów nie tylko je8t fałszywe, ale ta. ie nieroztropne, gdy z na;wi..kszą pewnoścll) twierdzić można, ie właśnie przez prass.. francuzki) wystawiony jako konieczny wyp. dek rvzterek syryjokich je6t jedyny, który 6JQ puściwszy: nawet, zeby układ z d. 15. Lipca 1840. był istotnie błdem, jak Francuzi twierdzą, zapóźnoby! jui teraz l było, gdyby go W podany sposób naprawiać chciano. Anglia.

Z L o n d y n u, (fnia 15. Listopaaa.

Podług wiadomości z Mexyku, .ic;gających '" V era-Cruz u do d. 6. Pażdziern., krążyła W Vera-Cruzie wieść, że Santana miał zamiar przeniesienia tamie siedliska rZi)du z Me. xyku, moie. tylko a czas tliejai, aby gorliwe uzbrajania przeCiw Texasowl powaga rządu tem .ilniej popierać. Głoszono, że Sanlana zamyśla osobiście hetmanić wojsku do wtargnięcIa do Texasu przeznaczonemu. Standard zawiera artykuł z napisem .Nieludzka wojna W Chinach ,er W którym między innemi wspomina o proroctwic chiń' skiem, ie Kobieta Chiny zawojuje. Alc wspomniany dzicnnik sądz, że kraj, jakimi są Chiny, nawet w ra zj e' zdobycia go z hono.

rem, nie przestałby by uci'iiliwi) zdobyczą dla korony angielskiej. . - - Observer obejmuje teraz wyraźną c]eklracyt; ad\vokata. Parkinson imieni Xięcla Jerzcgo CambrIdge, w której pogłoski o miłosnych awantrach m!zy XIcem tym · i Lady - Somersct Jako na)megodme)szą potwarz odpiera.. .. . W T i m e S znaJdował SIC: me dawneml czasy (Redakc'ya Gazety Ponańskij !eż czytelnikom swoim rozprawy te, udLlehła) obIzerny arl)'kuł, w klórym kościołowi greckie.

mu prZ}:plsywano poch'.'V"ał, że p,?onie jak angielsk!, inne. wyznan!a, z (;hr.zescl,anką ła godnośclij uZna)e. choclaz ludzIOm sWlatłym wiadomo, że prawdziwą toleran('yą dotychczas żaden kosciół poszczycić 5ię nie moie; kaźdy ty le do siebie garnie! I. moze. W rew przeciw temu arty.ułowl Ilnes z ma 1? Listopada przystępuJc do zdania D.z I n nika Sporów powst)e na rzij ros»)sk, z powodu prześladowama prZf>.zen kosclOla k?lickiego. Artykuł ten całkiem w duchu II" m c s pisany, t. ;. z niesłychan.ą zapalczyw?ścióJ i grubiaństwem. Rozl'óżma dwa rodzaje fanatyzmu, t. j. fanatyzm zaślepionych nabo: inisiów i sióstr róiańcoVl-'ych, n. p. Izabelh Katolickiej, a drugi jeszcze gorszy, kił-dy religia staje się narzdziem do uzupełnienia zaLorów iołnit'rskich i kościół Chr)'stusowy tern .amem 5ię slaje igraszk \I wrł:ce światowej władzy H i S Z P a n i. a.

Z Madrytu, dnia 7. Listopada.

Regcnt Pana Gomez Hecerra Prezesem Sf!.

nalu mianował. - Na prezesostwo 'v Izbic Deputowanych koalic)'ja Pana Cortin«;. stronł698nicłwo zaś ministeryialne Pana FernanłJez de ROI Bios przedstawia. Pomic:dzy projektami, które rZi)d Kortezom przedłoiy, wymieniajóJ 1) zmniejszenie armii na 60,000 ludzi, 2) projekt do traktatu handlowego zAnglią i 3) plan do nowej pol)'czki. Urzc:dowa G a c e ta oświadcza dzisiaj, ze podanie gazet tutejszych, jakoby Rejent maloletność Królowej przedłużyć chciał, je6t potwarczym wymvsłem; Rejent O tem ani myśli. Multany i Wołoszczyzna.

Z nad granicy wołoskiej, dnia 2. '.,isłOp.

(Gaz. Powsz.) - Wysłany do Wołoszczyzny kommissarz W. Porty. opuściwszy d. 28. m. z. k,varantanę w Giorgewie, do Bukarestu si udał. Xiązę Alexander Ghika, który właśnie z objazdżki kilku dystryktów, gdie go lud z miłością i wdLicznościi} przyjmował, powracał, juz d. 21. z Konstantynopola wiadolność o złożeniu swem otrzymał. Nie narzekając bJnajmniej na wyrządzoną 50bie krzy-wdl,; i nie używając żadnych dla uniknienia gromu tego zabiegów, nazajutrz wyjechał, zostawia.. ji)C 8zefów trzech M inistcł8tw jako członków rzi}du tymczasowego. Spathar Konstantyn Ghika jako szcf ilicyi Wołoskiej pozostał na 6WOlem url,;dowaniu i dotychczas zmiany w posadach nie zaszły. Kraj spokojny korzy ii przed nieugiętą wolą, która oddalenia Xcia dokazała. Pismo z Jass donosi o przybyciu tamże Xil,;cia Suwarowa, adiutanta Rossyj.kie. go Ministra wojny. XiąiQ uwarów.uda się [\Idem przez Turcyę europejską. przez Bal.

kan do tambułu, skąd do Azyi sic: puści. Serbia.

Z n ad granic:v S er hsk iej, d. 22. Listopada.

Natychmiaslo po przybyciu Emina Efł-ndego do Belgradu, wydał Kiamil Basza pismo do Xięcia Michała Obrenowicza, w którem od niego zwrótu Fess i lfłihar (orderów) żąda i niezwłóczne odł'słanie ich do Serbii w imieniu Sułtana mu nakazuje. Xiąi na pismo to podobno iadnej nie dał odpowiedLi. przeto Kiamil Basza do gabinetu Austr}'jaekiego udać sil,; postanowił, aby wydania owych przedmiotów do&tpić. Pismo tej trł-ści z Belgradu jui do "Tiednia odesłano, jeieli więc owe przedmioty do inwestytury Alcxandra Georgiewicza niezbdnie &'1 potrzebnc. to takowa '\'V skutek wzbraniania się Xi",cia Michała odwłoki dozna. Słychać o druj;im na iycie złożonego Xicia uknutym zamachu; wszakże pogłmka ta bezzasadną być sic;: zdaje i wymyślono j\l zapewne w zamiarze w}"tłurnaczenia r)'chłego wJjazdu Xiącia z Semlina. Podlug doniesień z ł"Ieusaz (w komitacie Haczkim), XiąL Imchał tamze przyb) ł.

... z Rio-Janeiro, dnia 13. Sierpnia.Walka W Minas Geraes jeszcze wpJawdzie ai',; nie skoriczyła, jednakie niewielką już wznieca ?bavvę. Podobnie jak w S. Paulo pierz. Chalą buntownicy na wszystkie atrony; naj zna('zniejsze ich miasta są już w rku nądu, a choćby siC; nawet potwierdiła wieść, któri) WCzoraj rozsiano, że buntownicy Ouro preto.

stolic',; prowincyj zaj"li, nie pociągnie to .źadnych ważnych skutków za sobQ, gdyż baron Carias poszerlł w pogoń za nimi. lm dalej co.

fa sic; walka ku północy w okolicę prowiAcyi. która jest coraz mniej zaludniona, Mm mniejsze ma polityczne znaczenie, i tem bardzie; zamienia siQ w łupieitwo i rozbój; prawda. że takim bezpra,'ViC!m w tej okolicy tamę połolyć trudno. Przytem naig1ówniejsza tru. oność dla, ł-Zi}du jest ta, ii się zbliża sprawa pien"ic;zna, to jest termin upływu bilu Erchequer'a, a jeszcze niewiadomo. jakim sposobem pienidzy dostał. Nastpnie nadchodzi takie rniesió)c ł ish>pad, a z nim podług brazylijskiego wykładu, koniec traktatu z Anglią; lecz Anglija obstale, p'rzy s'V\"oim -wr)'kladzie, podług którego pOlOlenIOny traktat ma trwać aż do oku 1844.; niewiadolOo, jak si ta sprawa zakon czy. ,Ostatnim statkiem pocztowym przybył do l\'o-aneiroicden z członków brazylijskie; legacYJ. w V. Y iedniu z tiJ wiadomości<J, źe już podplsno. ślubny kontrakt miłrdzy Cesarzem brazY"Jl(t;I a slOstr Króla neapolitańskieso. Przeszłe, medzieli odśpiewano z tego powodu Te Eeum w kościele, a miasto przez trzy noce było rzęsis!o .oświetłon. Teraz zaJmuj sie: pł'ZyozdobJemem okrtow, które do Nea polu popłyni); jeszcze nie wyznaczono posel6twa, które po Cesarzowe: pojedzie; mówi'} jednak, ze Aurt'liano, minister spraw zagranicznych, i baron Carias do tei)o poseł..twa wybrani b",dą.

Rozmait e wia domości.

z .p o z a n i a. - Dziennik Urzędowy Kr. l,\.nJencrl w oznaiu z dn. 22. Listopada zał"lera mJC(Jzy mneml obwieszczenia wzgle:dem doda!ku kommulncgo w Mi"dzyrzeczu i Poznamu; - ,'Vzgldem przyznania na o r6d za Ikarskie starania w celu przyr6ceni: do żyCIa pozornie umarłych lub meszczęściu uleSłych osób; - i przedmiot cenzuralny.

:- - Al Dziennika domowego" Nr. 23. zawlera: .1) Rusinka , powieść z prawdziwego zdarzenia przez Lucyana Sit'mieńskit!go. 2 ) J.>celcktye Mickiewicza od dvvudiestćj siódme;do łrzydzielłi łrzcciej, czyli al .10 czasu, \III' którym się pojawił ToW'iarlski. 3) Dwa li8ty pierwszych polskich autorek, Pani Z. do P. Hoffman i odpis. 4) Nowiny dla fortepianistów. 5) Rozmaitości, Mody i Objaśnienie, dołijczonc, ryciny. - -: .. Tygodnika literackiego ff wyszły Nr. 43. 144., zawierają: Ogólne uwagi o naturze. stoarzyszeń w państwie (c. dal. i dok.) - PIosnkI chłopskie przez Julii) W. - iwan Kaczuryn, .powieść z powstania rokl) 1830 - Przegląd pism (Wspomnienia Wielkopolskie :ł;:d. .Raczyskiego.). - Korrcs£ondencya z GahCYI. - (Ielgrzym, poezya Edmunda Wasilewskiego. - Ko rresponden cya z Marienbadu. O,ob liwości.-l)an J. Debeerki pokazuje teraz w Kolonii pod nazw"!; lrfulta in mi. nimo następujące przedmioty: 1) W polowie orzecha laskowego dam8ki necessaire, na kt6. rego 'YViecku jest portret Króla holenderskiegOj pomieniony necessaire składa si z trzydzieslu sześciu przedmiotów, mi',;dzy którćmi najgodniejsze uwagi są noiyczki i 8cJZoryk. 2) W orzechu laskowym: klatka z kanarkiem, który dziobek otwiera, skrzydełkami trzeJ>0ca i zupełnie śpiew żywego kanarka naślaouj.... 3) W sko' upce z migdału: tartak holenderski, który podczas każdej wystawy kawałeczt'k drewna przerzyna: 4) W połówce skorupy' jaja: przep)'8znie obity pokóJ, w którym .iedzi dama, oh'Vlera fortepijltn i dwie ar)je na nim pr7.pery-a. "'" 8ł9bi pokoju jf'sł J<olDiElc>k z marmUII.I, na t)'m stoi bronzowy ze "ar ścienny. przedstawiający Napoleona na koniu. 5) \Y skorupie włoskIego orzecha: kawiarnia z b.lUłetem. Dama stoi przy biurecie i nalewa likwor. Dwóch Pan6w gra na przemiany w bilard, który na środku pokoju ,toi. Pr6cz tego widać także źwierciadło. firanki u ()kien, lampio.ny . i obrazy, ktoremi salon lak najwy. h:vr: rme , If?st udcoowany. równie jak i śklankI, ImbrykI, .tudzlez inne do kawiarni potrzebne przedmIoty. 6) W muszli: siedzi przed nakytym stołem pasibrzuch i zdaje się 8maczme zajadać znajdujące się przed nim potrawy, gdyż. dokładnie widaf, jak za ka!dym kąskiem otwiera u.ta i poł}ka. 7) W apelc)'nie (w pomarańczy) widać pływaj:jcy statek parowf. wykollywaj')cy wszelki,.obroty. rzeczyW!stcgo okrętu. Na przednlei CZęŚCI okrętu widać wizerunck Króla holenderskiego w źłobkow}'fi1 bronzie. B) W skorupce ;aja: autolDat odpowiadający na pimie na to wsz:ystko, o co jest zapytany i rysu;,!cy różne przedmiot}' z wolnej r"ki. Jeszcze dziwniejszą rzeczą jest to, ze figura ta jakikolwiek szereg liczb z taki) sz)'bkoscii) rachuje, że skoro kto Jakie liczhv wymówi, ona. natyhm.iast z Diezawdni) dokladnością obliczy Je J summę napisze. W8zystkie powylej wymienione przedmioty Si} z zlota, srebra, stali i mosilJdzu delikatnie 'żłobkowane i z jak największij pracowitości&} przez je.nego tegoż samego artyst ykona. ne tak',lz ponilm?, le Sij nadwrczaJ obne, jednakze wlzystklch nawet na/dellkatmeJszych części golem okiem jak najdokladniej doatrzedz moina.

MacIliny gospodarcze Dajnowszego i najdegodnieiszego sposobu. iako to: znana najzaszczytniej nadana patentem Dllocka."nia ltIelchlorR Z1łm EtH;ens, kute o jednej kosie, Dlacllłny Evensa o dwóch kosach, i najnowsze o czterech kosach z do krakutemi .kólkami noi)'kowemi, jania panewkami mosięznemi i wie sieczki, lorakiemi przyrziJdzeniami, młynki .10 robienia szroty ł mą.. ki, rozmaitej wielkości.

takie luacltlny do krajania ł mlazgowania kartofli, angielskie lasy do suszenia ł DlaeJdny do. tarcia slo(lu, młyukl kouu.., mi!Urnie tnl'znne walce do oleju, najnowsze angielskie pltlgl,. reńskie przenośne ogniska kucllCIlUC, ulIynkł do ellęłłożenia zboza ł arfy, jako ti pojedyńcze ezJiicl Dlacltlu I t. d.

li) zawsze w zapasie i prze dają się za na;duszniejsze ceny; zamówienia na wszelkie tego wydziału tyczące siC; artykuły r6wniez jak Da; , lepiej są uskuteczniane u lU. J. Epl1rahn, 'ty' Poznaniu, stary rynek Nr. 79., naprze.

ciw słównego odwachu.

Skład towarów W rynku Nr. 79. na pierw.

BZem piętrze został nanowo jak najkompletniej dobrany i ofiaruje IDianowicie wybór na;nowsz)'c'h francuskich jedwabnych płaszczyków i materyj na suknie, jako też Long-Slla,,'ls I chustki li.azlnllrl...owe, jak wiadomo, w znacznie znłzouyeh, je. dnak 8tał7Cb ee.u.aeh f"brJł!JlDfel1.

W dobrach blisko Poznania potrzeba skrzętnej, dobre świadectwo maji)cej gospodyni która mianowicie zna się także dobrze na ku chni i posiada nadto język polski j niemiecki" <?sob)'udatnioe do .tyc obowiilZkó.v zechc<,J 81ę zgłosIć w ksu;garm tv! Jttlera W Poznaniu.

)(eJi._Jl exex e J( eJl.@!J A e;(eJl.Jl.eJl.eAej(ex eX f! U'VIAD Ol\I1ENIE. f! ł> Dotychczasowa tutejsza midzy nami (ł spółka handlu win została mocą zawar- ł tego dziś układu rozwiązaną; Caly ten ;.: ;.: handel, wraz z aktywami i passywami , ! zięła na swi wyłączny. ł:achunek podIJ pisana etc. M II e w s k a, I prowadzić lJo .

i b,.dzie nadal pod firmą: (t .. J. N. M i l e w ski. II IJ Upraszam {Janów dłuźników o wczesne (ł i uiszczenie SItW W swoich obowiązkach,; i gdyż inaczej grozące przedawnienie zmu- x ?( siłoby mnie do chwycenia się drogi prawa.

IJ Poznali, dnia 22 Listopada 1842. (t ?( Ad '. D k .;.: (t n rzeJ o mara c I. CI tJ 1\1 a r y a n n a I\J i I e w ska. . 3'-WiiJy.,i(WiiJiiWiiJ)(WiiJY.wX..*jeJ,WiiJx.e Y WrIiilXIliJX8YWiiJ Y r.( W nowo zało;)nej kawiarn i przy ulicy Wodnej Nr. 28. dostał moina w kaid)'ffi czasie, obok wybornej kawy, przedniego punczu. obiadowycn śniadań, wieczerzy, boulionu w najlepszym gatunku z na;prędszą i zrczn'1 u. aługą. Również zaopatrzona jest w znaczny · zapas star)'ch win W ęgierskich rzetelnie czy.. stych, z któremi jakoteż i w innych gatunksJcb m:łm honor polecil si-; łulu.wym WZBIdom Szanownej Publiczności, Jabłkowski, b. O. W. P.

. I Swieie Holsztynskie ostrzVgi cotylko odeb rali Bracia A n d e r'II c h. Drugą nadsyłkc; W}'borr.ego ASlrachańskieso L:awiaru cotylko otrzymał handel Sie k i es c hi n a pray WrocJawskie; ulicy Nr. 7.

£en7 targoue w micście p O Z N .A N I U.

Dnia 22, Listopada.

II:H2. I'.

od I do. Tal. SJ!I'. fen. Tat. If!;T. fenszemcy szefe . . / 1 171 li / i ib {::mi;nijt.: . . . : 21= 2 {; Owsa. dt. . o . . . - 20 / - - 21 - Tatarki dt. . 1 10 6 1 11 - k6;t.: : : : : I :I I J g j = Siana cetnar . . . . . 1 5/- 1 7 6 Slomy kopa. . . " .. 6 10 - 6 15 - Masła sarniec o. . . . . 2 51- 2 7 6