GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1843.01.19 Nr16

'VJelkłełfo

Xięst,va.

p O Z N A Ń S Ii: I E G O.

.Ag- ts.

Nakładem Drukarni N adworrtj 'f. DcTtcra l Spółki. - Redaktor: A. Wannof.C8Tti.- I

18..3.

\-V Czwartek dnia 19. Stycznia.

Wiadomo ści zagr aniczne., F r a 11 c y a.

Izba deputowanych. Pusiedzenie d. 10. Stycznia. - Prczes przeczytał po zagajeniu pusiedzenia list Pana llillaulla, w którym tenze uświadcza, ze, będąc pO' dwóch miejscacb ubranym przyjmuje wybór kullcgium ubiurczcgu w Ancenis. Tak więc trzecie paryskie kuIlegium dO' nuweo wyburu })rzystąpić musi. Nastęlmie wszedł na mównicę Mi nisłer skarbu i przedłozył IzbiC' 1) projekt dO' prawa u upurządkuwaniu budietu na ruk 1840") 2) projekt dO' prawa o nadzw.yczajuycb i dudatkuwycb kredytacb ua ruk 1841 j 1842.,i 3) budzet na rok 1844. Minister bandlu, który po' swym kulc-dze na mównicę "'stąpił, przełozył prujekt doprawa u cukrze krajuwym. "Stan cukru krajuwegu, rzckł Pan Cuuin Gridaine, pugurszył się uwszcm, w miejsce, cuby się był puwhiien naprawić. Na targu znajduwału się 40 miliunów kilugramów więcej, niż w ruku zeszłym; z drugiej strony zaś połużenie usad jest prawdziwie' upłakania gudnc. - Takiemu stanuwi rzeczy sprężystym środkicm w pumuc przyjść

cbd,eliśmy i dla tego wnosimy a przytłumienie fabrykacyi cukru krajuwegO' za pamucą wynagrodzenia.« (Szcmranie na kilku ławkacb.) Minister rozbiera po krótcc,. czyliby innegu,. nie tak ostatecznegO' środka użyć w tej mierze nie mażna. Cbwiluwu, rzekł, u tem myślanu,. aby maximum wyrubllw na 40 miliunllw kilogramów ustanowić; ale środek ten ukazał się nacłwen.żeniem wulnaści handlawej. (Śmiecb. ) J cd en gł a s: Pan rozprawia u walnuści bandlu, a wnusisz a przytłumienie' jednej gałęzi przemysławej! (paruszenie.) Pan Cunin Gridainc przcczytał datyczący projekt dO' prawa,. stós'Ownie do ktorega acl dn. 1. Września' 1844.- ma być cukier krajawy zakazany a fabrykantam wynagrudzcnie 40 mit fr. w pięciu tenninach wypłacalne, wyznaczanc. Następnie udała się Izba dO' biór swaich.

Z Paryia, dnia 10. Stycznia.

Z wyłączcniem Dziennika spurów i Presse, twierdzą wszystkie inne dzienniki, że muwa ud tronu najmniej ze wszystkicb dawnicjszych. jf'st zajmująca. D z i e n n i k h a n ci l a w y puwiada; ,,0 muwie- ud trunu jedcII tylkO' głuS' w Paryżu panuje. I wistucie uie warla był() robić, członków Izb z taką wysław.! zwalyw.lć, abv im pawiedzieć nic nie znacz<!ce słowa, z ..,Z,remi nic się paró",nać nie da. l\lillisterYllm raz prz.rnajmllićj w życiu swajćm pozyskało tę slawt;, że wszystkie palączyło zdania j ba w Izbie, na giełdzie, na wszystkich miejscach publicznych jednO' tylkO' odzywa się zdauie. Sami nawet deputowani kanserwatystyczni zda wali się być niecO' l)amieszani spasabelU , w jaki się lHinisłeryum z Izbami ubeszla. Pawicdzieli oni, że nie jest przyzwaitą rzeczą, zgromadzać \vielkie ciała l)ailstwa na l)asiedzelliu królewslićm, aby mieć w icb abecnaści tak czczą i wszelkiej barwy l)azbawianą mawę. Muwa ad tronu zatem, zdaniem wszystkich, jest bez. uajullIiejszegu wyrazu, i tylkO' przez ta uwagi I"udna czc"a uie obejmuje. - Dotąd bardzO' 1:'... ' n ,vide U nasze m udosabnieniu rULl)rawiana; to błąd! l\lawa pawiada , że stósunki nasze z inncni macarstwami za\vsze są przyjazne j duwadem tegO' Hiszpania, Rassya j prasa tarysuwska. Dalychczas sądzanu, żc nalll si; nie wypada cieszyć z klęsk, jakie nasze inłeressa i nasza adnaść na W scbadzle paniasły; aszczerslwu! _ Ba Parta nadała Druzam iMaronilam ciei} zwierzchnika. Przekanywana sili dutąd, że ze. wnętrzny wpływ kraju ul)ada. Lecz cthL Millis'eryum ważnegO' i z trudnaściami połączone"a zdabycia wysl) l\1arquesas nie uskuteczni. .

łi>? Obywatelc skarzą się nil ciągłc zwiększanie podalków. Ale gdy się podatki zwiększają, nie jestżc ta dawadem, żc nie zbywa ua piclJiędzacb da placenia ich? na rozchód przewyżS'l.a istatllie dacl,ód; niedabór jest nieustający, krc(lyt publiczny już dla patrzeb nie wystarcza. Sątu przeciei lekkie tylkO' cienie, które I;1taran,.

nie z uśmiecbającego się obrazu usuniętO', i dla zupełnegO' zaspukojenia i pucies'l.enia nas, ząpawiadają nam, że pusied'l.cnie szczeglllniej finansawem będzie. Przemysł i handel musiały naturalnie mieć swój ud'l.iał w tój szczęś!jwaści o..ólncj. Zwiastu\...ana im, że gabinet zajmuje si zawarciem jak najkarzystniejszycb traktałów. ltrzytćm z. pewnuścią o przyszlości wniatikawać mażemy. l< Siecle prz,p1luh;zy niecO' arhrkuł U tym samym przedmiucie nash,lmjqcemi' kU{lczy słuwy t >IW czurajsze pasiedżenie w O o-ólnuści bardzO' bvła zimnc. Mawa taka nie .

mogła też zapału wywołać. ZJ'eszl i liczna w

Izbie deputowanych opozycya raczćj szacunek, nie zaś l)aklask bnmiem się swajem akazać chciała. Nie zapomniała ona ani nil cbwilt" ie się w obliczu Króla znajdowała j ale })amiętala takie U palityczn,rm systcmacie, rt'l)rcl.cntowan'm przez lUinistfłlw, - znicn1\widzan,y1U syI:'temacie, który sobic zwalczać i zwalić zamierzyła. « Z dnia 10. Stycznia.

Ściągający się dO' Hiszpanii paragraf \V 'mu,,'ie ad tronu nie tegO' jest rudzaju, aby prz.ywrócenie dabregu parozumienia mięcIzy gabinetcm l)aryskim a madryckim mógł ułatwić. Sła\V<1 Ludwika Filipa zapewne w Maclrycie uie najle})szegu daznają przyjęcia. Tun gazet madryckich ministeryalllycb jest ciąglc jeszcze bardzo nicprzyjazny ł'rancyi, chociaż. mu z tlrugićj strony naszc dzienniki zustaji!CC 7 ::\liuisleryum w bliższych stósullkach, bynajmnićj nie ustl;pują, ile razy O rządzic biszpailskim l)rzemawiają. I tak np. powiada dziś D z i e nn i k s l) U r il\v, że EsparterO' macna zamyśla O przy,vróceniu_ i przywłaszczeniu sabie nieu.gnmiczanej władzy królewskićj, al)fer<lj<jC twierdzenia. takawe na tćj okolicznaści, że dekret, rozwięz.ujtjcy Karłezów \V takiej samćj ułużuny jest formic, w jakiej z\vykle Fcrdynand VII. ruz.kazy swuje wydawał. Rzecz ma się wprawdzic istułnie tak, jak n z i e nn ik s pa rów l)uwiada, ale wJProwadzane z nićj wniosli razbijają sili o t'ł; akalicznuść że w mowie bt;dące farmy ani na cbwilli z uiywania nie wyszły, ze icb Króluwa KryitYlla zawsze używala i że EsparterO' ud l)acząłku zaraz swćj regencyi to samu czynił. Opinia publiczna nie przestaje jeszcze wynurzać pl'zy każdej pasabnaści aburzcnia swet;a nad pustc,puwaniem Anglikó,v w Arghanistanie, Z niecierplhvaścią wyglądają tu wyroku dzienni1illw IOlUlyiJskich O uwycb wypadkacll. Gazety indyjskie branitj w części - zburzenia Kabulu i DscbcUalabaclu. I tak Bambay Caul'ier pawiadai JJ \Viclkie tylkO' cele mugły }}ustępawanie takawe usprawiedliwić, ale 'wielkie zamiary także szczęśliwie i rzec lIJużna, ostatecznie asiąguięta. - Chła:,tę, jaką Ar. gbanowie z nIk naszych adebrali, jest tylkO' śroclkiem da celu, da celu zaszczytnegO' od. wrulu z kraju, \v którym dłuższy lwbyl bylby mógł dla nas stać się zagubnym. K PO' zajęciu się wczaraj przez Izbę Dcputuwanych utwurzeniem biur, sprawdzana pełn?macniclwa nuwo -mianuwanJch deputuwanych i złazu na stósO\vne. sprawozdania. Biura b.by w następuj:!ce sposób urządzune: Prt'zt'sem : Sekrrtarzem, 1) Biuro MarszałekSebastiani, P. Sagliu.

'2) « Generał Schneider, P. de Lasteyrie.

3) « Generał Duguercau, de :Muntesquieu.

4) « P. de Salvandy, P. Sahume.

5) <r P CalmGn, P. de Lascases.

6) (( P. Dupin, J. Eti<>nne.

7) .. P. IJcbeIleyme, Dejean.

8) ... Gencrał Durieu, P. Paweł Daru.

9) .. Generał BflUlet, P. Persils.

Gazety ministeryjalne tryumfują z puwadu tych mianowaiI, które wśród ubecnych ukałicznaści za nader ważne puczytują. Według icb abliczcnia z pamięrlzy tych 18 nominacyi, . 15 należy dO' strunictwa kunserwatystów a tylkO' 3, t. j. Gł'nereł Schneider i PP. Lastcyric i Eticnne dO' appazycyi. - Dzicnniki appazycyjnc wyznają w ugólnuści, żc ministeryjum przez tc mianowania korzyść udniusła, zwalają winę, jak tu zwyklc czynią, ua. opieszałaść; wielu z swegO' stramIictwa, którzy na wyburach wcale nie byli abcclli. Oraz nie cbcą PP. Salvandy, Dupin i Calmun za minisłeryjalnych dCIHItuwanych uważać, twicrdząc, że ci trzej nawct i glasy oppuzycyi pazyskali. JJzisiaj Izba Deput. zgromadziwszy się w biurach swuich człanków kammissyi adresuwćj obrała. lUianawana PP. Felix Real, OdilanDarrat, Dumant (du Lut), Schauenburg, Bi6nan, Dl1pin, DebclIcyme, Hebcrt i de Pauillct. - 'V"yjąwszy P. Odilun-Barruta, a muże jł'szcze P. Dupin wszyscy człankuwie nalcżą dO' stronnictwa ministeryjalnego. 1\1 u n i t urdunasi: »Rapart kapitana kurwety II r i g n a u d, da,vadzącegu stującym u wYSP l\larquesas ukrętem ,. nuussule,.. danusi u zasmucającym wypadku, zaszłym tam dnia 18. "'rześnia r. z. Kapitan kurwetuwy Halley, duwódzca wyspy Krystyny, żądał ud naczelnika jednegO' krajówców, żeby się z zataki w bliskaści twierdzy addaIił. Na wzbranianic się Juutatisa PP. Halley i parlIcznik Ladcbut przeciw uiemu wystąpili, alc w tejżc chwili rhvuma kulami krajówców \V krzakach ukrytycb śmierteinie ugarlzeni zostali. Kapitan,. BucephaIa le ubj,)wszy dowództwu na wyspie Krystyny, poczy-nił wszelkie przygotowania, aby zaczepk krajówcó,,. dzielnie odeprzeć... Anglia.

Z Lundynu, dnia 10. Stycznia.

Wschodnia-indyjska paczta prybyła tu w subatę, ale umieszczane w tutejszych gazetach z wschudnió-indyjskicb wyciągi, nie zawierają nic ważnego o znanych nam juŻ wypadkach ''ł' Afghanistanie, z wyłączeniem jerlnej urzęduwćj depeszy Generała Pullucka, pahvierdzającej zburzenie wielkiegO' bazaru w Kabulu. »Szczątki dawnicjszegu Pusła (Mac Naghtena) wysta,vianO' na tym bazarze dla publicznegO' urągania się, wyrażunu w tej dcpeszy, a pawudem do zburzenia teguż była mi danie przestrugi Afghanam, że ich akrutne pustępawanie z Posłem angielskim bezkarnie im nie ujdzie... Dziem1iki .upuzycyjne, palegające na duniesieniu B u IDb a y T i m e s, mucne czynią wyrzuty Generalnemu Gubernatoruwi, Lurduwi ElIenburoughowi i Gel1eraławi Polluckuwi z puwodu puczynianycb w Afghanistanie spustaszeil, a miano.. wicie akrucieiIstw jakich się żałnierzę dapuszczali. Także Times, chwaląca w ogólnuści l)astępuwanie Larda Ellenburallgha, widzj się być zmuszaną nazwać wywartą zemstę uieui"vteczną, niemądrą i ukrutną. Standard jednak pawiada wtYIl1 względzie: ..Wypada wierzyć pugłaskum u zburzeniu wszystkicb afghanistaóskicb cytadel, padubnie jak bazaru w Kabulu, gdyuczywiście ubuwiązkiem była duwódzcy angielskiegO' pazastawić te akrapue pamniki zwycięstwa i palc;gi Anglii, ale do uwych pogłosek dułączunu apisy damniemanycb okrucieilstw, jakich się przechv ludnuści dapuszczać mianu, a na tu większych wymagamy dowudów, niŻ 11am ich dastarczyć magą niepewne twierdzenia gazct indyjskich, które już często, 'mianawicie przy sposubnaści dumniemanej rzezi w Kndaharze, z złaśIiwemi na plac wyjeidżały kłamstwami. CO' tylkO' o polityce GeneralnegO' Gubernatura wiemy, nie zgadza się bynajmniej z akrucieóstwami, jakie popełnić mianu. Wszystkicb jeilców afghańskich, z wyłączeniem przywłaszczyciela Dasta :Mabammeda i małżonki Akbara Cbana zaszczytnie na walnaść ,vypuszczauo i t1 tylko, magacy raczćj za grzecznuść być poczytany, połozano im wa barze czyli publicznem przedstawieniu u GeneralnegO' Gubernatora znajdowali. WIndyach sprzeczanO' się wprawdzie pad ",'zględem Jną . draści tegO' aktu łaski, Clle w Anglii zapewne jerInO' tylkO' w tćj mierze abjawi się zdanie. Z wajną musiały się naturalnie i wszystkie sjawiska wajny ukuńczyć, a gdy rząd angielski bardzo mądrzc postanawił pozustawić uparnych łatrów afghailskich kh własnemu bezrządawi, nie czuł się takZe upawazmonym da trzymania dłnzćj"\V niewali mężczyzn i kubiet którzv się usabiście przeciw nam zadnej llie 'dapuśiIi niesprawiedliwaści. Gdyby się Akbar Cban lub inny murderc.3 w nasze ręce był dastał, Minister alba Generał, k1óryby gO' pawieśić nie kazał, samby na szubicnicę zasluzył; alc jak sprawierIliwaść 'ł'Yll1agała ukarania tych łutrów, gdyby ich dostać b,yła można, tak z drugiej struny wymagała także wYI>uszczenia. na wulnaść prostych jcilCów, skaro wujnę ukańczona.« V\Tedług Hampshire Teleg r a p h Lard EUellburaui'ih wkrótce da Anglii powróci, a l\'largrabia T\\'ecdalc, Gubernatar l\'Iadrassu, będzie jegO' następcą. Zresztą ostatnie wiadomaści wschodnio-indyjskie korzystny wywarły wpływ na stan papierów publicznych. Portugalia.

Z Lizbony, dnia.3. Stycznia.

Na dniu wczorajszym zagaiła Króluwa osubiścic pusiedzenic Kortezów następną lllUWą od tranu: "Szanawni Parawie Królestwa i Pana",ie Deputawani Nal"OrJu Portugalskiega! "Zawsze mi ta spra\via wielkie ukontentawanie, reprezentantów naradn widzieć JJ;t lem micjscu zę.ramarIzollyd).u "I Sobie i V\T alll zyczę szczęścia \v uroczystym tym kcie, i moeuą mam nadzieję, że natchnieni gorącem zyczcniem poświęcenia Waszej starauuuści zaszczytn,enlll zadaniu ustalenia systemu reprnentacyjnego, ku temu cclawi ,;szvstkich użvjecieśrodków i zabiegów. któr V\--;m mądrośĆ '\i\T asza na.stręczy.« Przybycie Pusłliw Austryi i Prus..du tego miasta, i wkrótcc oczckiwane przybYCIe reprezClltanta Jcgu C. Maści Ccsarza Ro.ssyjskief(u, przywrócą znów dyplomatyczne st6sunki kraju Ilaszegu rIO' macarstw prllnucnych, i 1l1:i1ll prz,vjcmnaść aświaclczyć "\tValll, ie- ud wszystkichprzyjaznych i związkuwych narudów wciąż ud. bieram najwyr.aźniejsze duwady przyjaźni i jednuści. Rządy moje czuwać będą traskliwie nad utrzymaniem tycb politycznych słósunków, ibędą się :starały, .aby przcz traktaty halldluwe i marynarskie, które natychmiast pad rozwag wzięte być mają, bandei ilc mazllaści ułatwić.« "Pewną mam nadzieję, 'że nie zadługO' puda się właściwa .spasubnaść, przy kłfirćj Wam udzielę rezultat ukłacMw między muil.l1 rządcm, a rządem JegO' Swiątabliwasci, a te wyjaśnią spa': sób, w jaki, bez nadweręzenia prerogatyw kuruny, .sprawy kuściała Luz)'tailskiego ustalić się oadzą... . ),Wykazy fmansawe na ruk następujilCY zostaną Wam przełażane, j zwrócić muszę przede '\vszystkiem uW3gę 'IV aszę na nicarJzowną pa trzebę zrównania dachodów i razchadów pai1 hva.(l »Ministrowie Mai zdadzą W a)l) .sprawę z k J"ł'lk ów., których przedsięwzięcie w czasie nie ubecnaści Ciała prawadawczpgu za kanieczne uważałm. tudziez udzielą "\Tam projektów, które pad względem róźnycb gałęzi służby rzą dawej nastręcza doświadczenic.Al »Zwyczajne pasiedzenie na r. 183. rozpa.. czyna sił. niniejszćm... .

Rozmait e \\ria domości.

Bil,.,}, B,,'"zie',,;cz.

Czytelnicy Gazety paznailSkiej, rJawiedzieli się w swuim c.zasie (Gaz.pozn. Na. 121. r. 1R42.) o mierci tyje z3sług w narurIzie mającegO' m.ęza, nieadrze czy będzie bliZćj tf'raz z jcga ży cim się abc znać. Karól Kl1iazj,ewicz urodzany 1762 r. w KurJandyi z litcwskiej familii, uclebrał wychowanie w szkale warszawskiej Kadetów, i v 1778 r. wszedł da karpnsu rzeczypaspaHtej. W CZasach, .w których stupnie sprzedawana za pieniądze, aW3ns Kniazicwicza mm;jał być powolnym, ledwie tez 1784 r. dosłuzył się stapnia parucznila. Wciągu krótkićj wujny 1792 r., Kniaziewicz znalazł pule dO' adznaczenia sił.

wiehlem męztwem i przezunlOścią. Pa bitwie pud Uubiel1ką (17. Lipca 1792 r.) azdabian.v przez Kuściuszkę krzyzem k3walrrski1l1 wajskuwćj zasługi , uzyskał zarazem zapewnie ruduwega pawstania , przeszkudził utrzymaniu przyzuanegu stapnia i zmusił gO' na dawnym .stanawisku pazostać. W 1794 t., dy 1\11\ dalii Iski pa{lniósł sztandard walności, Kniaziel wicz stojący garuizanem w Sjedlcachr by-ł'je" dnym z pirwszycb) którzy dO' wujska naro.. dawcgu w Lublinie paspieszyli. Ge[Jerał Zajączek wybrał gO' na szefa swajegO' sztab1i, a w nagrodę zasług po' bitwacb ,pad t:bełmem .(8. Czerwca 1794.) i Gułkowem) Kośc;imzko mianawał gO' Pułkawnikiem. W ciągu oblęienia Warszawy przez pałączone wujska Mu skali i Prusaków, Kniaziewicz atrzymał stO'.,. lJieil Generał-l\1ajara. W nieszczęśliwćj bitwie pad l\1aciejawicami 10. Października 1-794 r. dawodził lewem szkrzydłem, ktÓre ię najdłużćj aJJierału. Tak ciężkiemi ranami akryty, uległ przcmacy, i razcm Z Generalami Siera. kowskim i Kami{lskim, dO' Kijowa jaka wię zieil .,,,,ojskowy uprowadzony) nie odzyskał wolności aż pa śmierci Katarzyny. Pićnvszych chwil po ln\'olnieniu nz.vl, da udania się da VVlacb., gdzie wraz z li'Jbrowskim farmawał legie IJUlskie. "V Campo-FoJ"lllia przedstawiu łIY Gelle.ralawi BanalJarle, z rąk jegO' atrzymał l)atcnt na Kommcndarrta asobnea legiunu. Po kilku miesi<!cacb rożIJaczęle wajenne działania przeciw stanam papieskim, 'ł"ywolaly Kniazie wicza z Uimini, gdzie zc 8waimi na zimawych kwateracb przeb'ywał. W całej lej wajllie Kniazien icz zyskiwał IJatwien1zenic apinii O :l1iezaprzecwnycb zdaluościach i męztwie. Polacy po' zdobyciu LareUa zlJ:\leźli tam szablę Sabieskiegu i cbarągiew l\Iahameła, ltóre Król po odsieczy wicdcilskićj (1683 r.) Najświętszej Pannie paświęcił. Głos pawszechny zdecyda"al, iz jednl.mu kościuszce naJeżał się spadek.

po wielkim wujawniku, a zaszczyt doręczcnia gO' w Paryzu najdzieJniejszemu w szeregach legii. "Vybór JcdnumyśhIJ padł na Kniazie.. wicza. W 1799 roku, ubjął kammcndę nad polska - rzymskiClll wojskiem, pabił pad Falari Hr. saskiea na c'lele 9000 zmusił pad C31wi Generała Mercy dO' złazen.ia broni Z 5000 ludzi, pad Tarracina tak dzielnie z artyleryą poczynał, iż w krdtkiej (:bwiIi mogazyny pruchawe i park amunicyi w ogniu splanęły. Odparł następnie waj ska neapalitailskie az da Gacty i zmusił miasta dO' poddania się z 4000 załagi.

Za tyle zasbłg Champiunet po' wzięciu Neapolu lIlianuwał gO' Generałem brygady, a dla. wię-, kszego zaszczytu, przeznaczył dQ złażenia 'v Paryzu dJrektaryatawi sztandilrów w czasie kampanii włuskićj na nieprzyj;I('ielu zdobytych. W hij padrózy Kniaziewicz rata\vał si ud śmierci rzadką przytomnością umysłu. Wzięt.}t bowiem w niewalą przez zburzonę ludilusć w AcqUl\peudente, usadzany w więzieniu, oczekiwał tyJk() na wyrok śmierci. gdy przyszła Um na. myśl- udać się za pusła hiszpailskiegQ) w.. inte. l'essie włuskiej sprawy wyprawionego dQ Fran:cyi - ten furtel ucalił mu życie. - W Paryżu atrzymał przeznaczenie farmowania sześcio-tyr 8ięcznćj palskiej legii nad Renem. Ze wszeclP str.on zn,lczna liczba gaI11ęła. się dO' szeret;ó\y jegQ; z którymi uu w bitwie pad HoheuIil1den, drugą brygadę dywizyi &icht:panse PQd r,ozkat za mi Generała Decaelł, ratował. ud zguby i tra1 fnaścią porusz.eń karzyści dnia tegO' zapewnili Paczem atrzymał raz.kal. powrotu z legią do Strasburga, wkrótce teZ Qdebrawszy wiadomuś.ć, iż pierwszy Kun8ul zamierzał wojsku palskie wcielić do swej armii, pudał się do dymissyi. Odmawiólno mn jej długa, a Minister Berthier pisał do niegO' duia 17. Kwietnia 1801 ruku: ),La faiblesse de sante quc vaus presentez, ne me parait pas ilU motif 8uffisant pum accepter definitivement vatre dćmiFcSiau, et priver ainsi IaRepubJiquc d'un ufficier Genral aussi distiu.. guc par ses talens et l'utiliłe de ses services, que par sa bravoure et Jes preuves de sun ZeJe.f. Wielka część aficeró\V paszła za przykładem swegO' dO\\'ódzcy. Mała ledwO' cząstka Pula: ków w braku byle jakiegO' utrzymania., pawstała w słutbie i da Włocb zesłaną hyła. Bunaparte pawtórllie ufiaI awal Kuiaziewiczuwi rangę Generała dywizyi w słuibie frąncuzkiej, Jecz -znalazł go nie ugiętym. Kniaziewicz wkrótce wrócił dO' rudtinm!j iemi, gdzie w braku własnej majętnóści, załrudnił się gaspodarstwem w tadzienawjanych dubracb. Niedługo \V pumy.ślnćro i bagatemownieniu zna,.. lazł zabespieczenie swegO' utrzymania. Gdy 'W 1806 r. Napoleun wkraczał do Palski, Cesarz Alexander utwierał Kniaziewiczuwi myśl utwarzenia nawej pulskiej amlii i jemu naczelnictwa pawierzał. Lecz Kniaziewicz przyjmawał proyekt pad warlUlkiem , jeźliby się Cesarzuwi padabałO' przywrócić zarazem niepadle

luść uaroduwą. Strze:tony więc l}fzez rossyjską pulicyą, zustawał w ciągu tej wojny, i następnie w roku 1809. nieczynnym; i ledwie w r. 181 'l. zdałał paspizyć pud narudawe clJOrągwie. Król westfalski wezwał go dO' główneł!)o swojego sztabu z razkazem utrzymywania ścisłej korrespundencyi z Xięciem Szwarcenberg. Kniaziewicz nie wiele putrzebuwał czasU dla przekonania l1ię, jak dalece intencye Austryi w tej wuj nie były ubujętnemi, i otwarcie Napaleonowi uwagi swuje i ostrzeienia zakumunikuwał. Pulacy dapominaIi się usilnie o dowódcę, któregO' samo imie tyle wplywu wywierału, żądali gO' mieć na swem czele. Klliaziewicz wiliC otrzymał 18 dywizyą piątegO' kurpusu pad kummendą Xięcia Poniatowskiego. W bitwie pud Muzajskiem 1)0 dwakruć wyparty, zdołał korpus na powrut urządzić, pad ogień uieprzyjacielski pupruwadzić, i dO' drugo okupiunegu zwycięztwa Inakomicie się przyczynił. Z pudabnem męztwem walczył pud Czerikuwem i W uronuwem, a adwról jego tamze był ilrcydziełem wajenllej czujnuści, drogO' przez nieprzyjaciela apłacanej. Pcu;zczęśliwćj bitwie pud WiazU1ą, .pusuwając się z artylcryą pad same czołu rossyjskich szeregów, śmiałym ubratem stracuną kummunikacyą z główną cesarską armią udzyskał i karpus ad uiebezpieczeilstwa ucalił. 'l6 Listupada w nieszczęśliwćm dniu pud Beryzyną, objąwszy po Xięciu Puniatuwskim i Dąbrowskim raniunymi naczelną kummendę nad wojskiem pulskim, sam postrzeluny musiał szeregi wujska apuścić. Tu się kańczy wujenny zawód Kniaziewicza. Dla poratawania zwątlanego zdruwia, tułał się w następującym raku dO' wód Świerzbice w Galicyi. W skutek wujny wypawiedzianej przez Austryą Napoleunuwi, wszyscy jegO' strunnicy i wujskawi w Galicyi zamięszkati, . byli uwaianymi za jeilców wujennych. Kniaziewicz utrzymał pozwalenie zamieszkać w Tarnuwie. W r. 1814. Cesarz Alexander wezwał gO' dO' rady wajennćj utworzunej dla OJ{;anizacyi wujska pulskiegO' ; gdy jednak lus llaradu palegał jedynie na obietnicach dalekich i niewyraznych, Kniaziewicz, z innymi generałami jednomyślnie oświadczyli się, ii parl rozkzy Cesarza w przó paddać się nie mugą, az ud przysięgi Króluwi saskiemu jaku W. Xięc:iu warszawskiemu złużonej, uwulniunYllIi uie

zustaną; i dupukąd Króleshvo palskie urzędawnie uznanem nie będzie. Kniaziewicz wsplil. llio z W ujczyilskim i Paszkowskim trzymali się stale w przyjęt)'1II pastanowielliu. ł,;cly jednak większaść głusów oświadczyła się za furmacyą wujska , przy silnćm zapratestuwaniu się wszyscy trzćj 3. Grudnia 1814. r. podali się dO' dymissyi. Kniazicwicz wybrał Drezno za miejsce p aby tu , tam ud Króla, jcgo familij i mieszkańców pawszechnie szacowany, uddał się jtldynie nauce i sztuk um. Putem Kniaziewicz udając sit; do Parya dla nawiedzenia licznych przyjaciół, przez szczególny wzgląrl Króla Lurlwika XVIII. aclebrał patwierdzenie na kumandorslwa legii Mnaruwćj, z ruzkazcm wypłaty zaległuści wynuszących 100,000 franków, Kniazicwicz dałku nie przyjął, udsełając gO' Królawi awiadczył: ..ii służąc Francyi, słuiył jedynie sprawie narudawej, ii do swych zasług Ojczyźnie, nigdy nie Przywilizywał własnego intcresu. c Przy wstąpieniu ua tron Cesarza Mikułaja, puseł russyjski w Dreźnie żądał ud wszystkich mięszkających tam Palaków przysięt;i na wiernuść, Kniaziewicz jej arlmówił. W kilka miesięcy własnuręczne listy Cesarza i W. Xięcia KonstantegO' wymagały wydania Kniaziewicza.

Razumianu z puczątku, iŻ udmówicllie przysil;gi byłO' całą pl zczyną gwałtawnegu kroku, znalazły się wszakże inne ważniejsze puwady. Tuwarzystwu patryutyczne \v Warszawie ubudzając trwagę i paszukiwania rządu rassyjskiegO', po uwilizieuiu Stanisława Sałtyka, nic magłu zakryć imicnia i wpływu Kniaziewicz Fryderyk August mima silne nalegania nie wachał się uśwadczyć z traskliwu5cią dla człowieka, któregO' usabiście pO\vazał. OdlJOwiadając d\",urowi russyjskiem udmówielliem wyda. nia, przeznaczył Kniaziewiczowi furtecę Kuenigsztein za więzienie, w nim zapewnił utrzymanie udpuwiednie jegO' charakteruwi i randze, zaręczył bezpieczeilstwo usaby. Przy kailcu 1826. r. Kniaziewicz pO' uśmiamiesięcznej indagacyi russyjskiego Kalllmissarza, został uwalniony1U. Powrót jegO' dO' Drezna wzbudził pawszechne współuczucie. W dniu 'l9. Listopada 1830. r. gdy nuwa nadzieja niepudległuści narudO\vej pudnusiła wnysły, Kniaziewicz spieszył dO' Paryza dla zabezpieczenia sprawie pumocy francuz.kićj' W rzeczy samej powio tJajpocl1lebniejsze zaręczcnia Ministra spraw zat;raniczuycb, lecz wszystkO' skailczyłu się na obietnicach, a Palska uległa raz jcszcze. Tak ,vięc Klliazicwicz zasłużył subic na piękną kartę w bistaryi naszej, mima tylu nicpawadzeń, niezwątpiał nigdy U zmartwychwstaniu Ojczyzny; ile razy błysła nadzieja jej oswabadzenia i tlapt)ki mu siły starczyly, Kniezie\vicz uiósł jćj w pmnac mężne swe ramie. Francya na IJamniku swych zwycięstw i sławy, wśród tylu świetnych bahatyrów , wyryła imie Kniaziewicza, nie zapamni o nim i Pulsla.

Finnan-Berat-Hatiszcryf.. - Padczas pulitycznych rozrudlllw, którc się ubecnic wydarzyły w Serbii, tłnmaczanu razJl]aicił pawyZł:j przylat'Zanc tureckic sława. Zamieszczamy tu objaśnienie: Firman \V turcckim stylu UJ"zę(lowym znaczy mandat czyli dckrct nadwarny ; Hatyszcryf znaczy rcskrypt cesarski, a nerat (czytaj Uiurat), jest dyplom, taki, jak nuwumianawany serbski Xi;,żę Alexander Karagieorgie-\Vicz otrzymał.

Apteka świata. - Pan Hall w Londynie dustarcza lekarstw dla wszystkicb krajów, ę;dzie tylko angielskie akręty zarzU(ają kutwicę, a zat':m dla wielkiej części wiata. Zważywszy przyl(:m, że pamilhliana apteka ma najwwksze zaufanie w Lundynic i w calem hn;Icstwie, że jest głównym i wzorowym instytutcm tak stulicy jak i całego kraju, maina z tąd powziąć jak wielki odbyt ma na swuje lćkarstwa. W pracawni jl:j, machiny parowc 1'0'pętJzaj;, w ruch retorly, banie, maździerze, pailwie i t. I). Bumy Chiiiczyków, te niskie, jcdnu-faremne sielhiby OZ wygiętćmi, jakby cieniutkiemi nitkami puzszywancmi dacby, są widucznym zabytIdem namiulów kaczującegu narudu. W- całYl'h Chinach nic znajdziesz aby jedncgo wielliega i sl)8niałegu prywatnegO' gmachu, każdy Chinczyk żyje z swują familiją w pa}edyńczych, 113 dzicdziilcn lub w ukału dziedziilca wystawianych nizkiclł damkacb, z których każdy l:tla tylkO' jedn tuz da tlrugich przyległą izbę z drzwiami, które na dziedziniec wychudz;,. Drz\vi te nic mają żadnćj kamunikacyi z drugieIlli. gc1yz kaida izba ma tylko jedne drzwi. Uudowniczych nie patrzebują ChiilCzycy; kazdyf'27buduje tak, jak buduwał jego ojciec i l)radziad, slylem namiatawym. Ale co dziesięć lub dwa.. - dzieścia lał, muszą Cbiilczykuwie stawiać nuwe pamicszkania, tak słabą i ladajaką jest icb robuta i materyał. Jednakie ten tani i nie trwały spusób budawauia upawszecbuił się dopiero za teraźniejszej dynastyi.

OBWIESZCZENIE.

W księdze hipotecznej dóbr ziemskich S m i e ł o waz przyległościami, w powiecie Odolanowkim połoionych, dawnie; do Scholastyki Świnarskiej, następnie do Kazimierza SieroszewskiegO', a teraz do Szczepana Sukuta należących sif,i, zabezpieczone s., nash;pujące kap;tały: . 1) w ł\ubr. 111. Nr. 1.15,000 Tal. (piętnaście tysięcy talarów) dla Teressy z Sółłyków, Sieroszewskiej (później zaślubionej Cze.

twerłyńkiej X ięiny) z inskrypcyj z dnia 20. Czerwca roku 1782.

2) w Rup. III. Nr.2. 26.200 Tal. (t1wadzie.

ścia sześć tysięcy dwieście talar6w) dla tejźe samej, z mskrypcyj z dnia 10. Li": słopada r. 1789. Wierzycielka zastawiła obydwa kapitały za summę 23,000 Talarów z prowizyą, którą od Ar,tonieo Siemitkowskiego i resp. od Li!wka Abrahamowiczo agenta zapożyczyła, i które ta hpitały p6źniej, po w}"płaceniu pewnej części, w mniejsze; summie różnemi ccesyami na ostatku na Szczepana Sukuta, teraźniejszego dzi,.dzica d6br rzeczonych, przeszły. . Ur. Szczepan Sukut wniósł sam, przy zastrzeżeniu pra\Y swych, o wywołanie kapita. łów w Rub. III. Nr. 1. i 2. zahipotekowanych. ponieważ wypłata takowych się twierdzi i udowodniani} Je.t. 3) w Rubr. 111. Nr. 4. udział nie oznaczony lIi6str obojga dawniejszycła właścicieli dóbr, mianowicie: a) Scholastyki zamężne; Świnarskiej. 6) Tekli zamężnej Bromierskiej, e) Franciszki Sieruszewskiei. d) Maryanny Sieroszewskiej, . e) Zuzanny Maryanny RomanySlerolzewskie;. f) Wilhelminy Antoniny Sieroszewlde;. z urzędu i w skutek rozrządzenia z dnia 20 Czerwca r. 1806go. .

Zaspokojenie o6b pomienionych takie się twierdzi, i po części udowadnionem jest, a gdy pobyt takowych, jako teź Teressy Sołłyk resp. sukceseor6w i następc6w tejże nieznajomy, została przez Szczepana Sukuta o wywa. łanie wnioskowanem. Wzywają się ninieiszem wierzyciele poprze.

dnio w Rubr. III. Nr. 1., 2. i 4. wymienieni, sukceSiorawie i c:ess)'onaryuszc tychźe, oraz aby pretensye swe naJPóźniej w terminie dnia 5. Kwietnia 1843. zrana o odzinie 10lc, przed Ur. Z i b ł e c k i m, ReferendaryusZt'm Sądu Nadziemiańskiego, w naszej sali instrukc)'jnej wvznaczonpn. podali. albowiem w razie pr/.eciwrt}(I1 z takowelIIi wyłączeni zastaną, i wymazanie ws.r.dkidl kapitalów z księgi hipoteczne; na mOl'y wyroku prekluzyjnego nastąpi. IJoznań, dnia 28, Listopada 1842.

Król. Pruski Sąd Nadziellliański 'W y d z i a ł li (g o.

P li. U C L A iłi A.

Na trakcie źwirawym z Inawracławia dO' Byd:ł;aszczy prawadzącym, za wsią Jaxicami znalezi()lJym został trzas z. 34 1 al. l sgr. 4 fen. - lstatny właściciel wzywa się niniejszem, aźeby się w zwyczajnem miejscu pasiedzeń . dnia 11. Kwietnia 1843.

wyznaczunym terminie z swemi l'rawami wlasnuści pupisywał, w przeciwnym buwiem razie wedle pusłanuwienia prawa & tymże pastąpiunem będzie. . Inawracław, dnia 11. Grudnia 18.J2.

Król. Pruski Sąd Ziemska-miejski.

O DEZWA.

..Święta i zbawienna myśl madlić się za umarłych,,, (Macchab. 12.) zwlaszcza, kiedy razliczne przypomnienia cnaty z ich pamiątką są połączone. Uwielbiony nasz Naczelnik wiary lzgasł dla uas; ('ześć Jednak JegO' żyć nie prze.stanie i zacbętą być maze dla wielu da chadzelJia pa drogacb cnoły. Ula JJomnażenia tcj czcści, padpisany , wraz z wielu innymi, uznał za rzecz stósawną, iżby za zmarłegO' Arcypasterza w kaściele głównym tu miejskim uroczyste odbyć uaboieńsłwo. Chociaż spadziewać się ualeiy, ii SzanawI)i ducbawni chętnie bez wyugrodzenia "'szelk poslugę uskułecznió): przeCiel bez. znacznych wydatków się nie abędzie: i czyni się dla tego adezwIi. izby kaidy, kaln1 się pada ba , na ręce P. Szumiliskiegu, zawladawcy kaściała farnegO', mieszkające<o tamie wedle zakrysłyi, za udbrauiem kwitu cłabrowalną składkę złaźyć raczył. Od ilości składek ł!tu'piei uroczystości zawisnąć będzie: przyczem Jednak ta, CO' tvlka się da oszczędzić, na pudział między patr'żebuj.,cyclI wsparcia uiytem zastanie. Podczas żałubnega tej;?a nabożeństwa ykonane zostanie słynne Requiem Kuzłuwsklega; i wzywa się asabv, zdolne i chcące w rem wykananiu mieć udział iżby się najdalej da dnia 22. Stycznia piśmiennie na ręce tegaż P. SzumińskiegO' zgłasily, a biletv na chór !la czas. próby i głównegO' wykonania przesłane Im będą. Uroczyste ta nabuźeńslwa w Piątek, dn. 10. LutegO' odbyć mażna. W yracbunek dachudu i ruzcb,?du zaraz pO' tymż.e 10łym Lutego da wszystkIch składkujljcych da przejrzenia obesłany będzie. .bIas Braun.

..

Z powodu otwarcia palskieQa kasyna paznal'iski egO' ma być zamówiany obiad dnia '1.2. Stycznia r. b. a gudzinie 2giej pa paludniu : dl) którcga sami człoukawie wraz z damami biorą udział. Wypada wiedzieć, wiele będzie zamówicieló\v da awegu uczestnictwa. Dla tego uprasza podJ)isana Dyrekcya szan, człanków. aby raczyli ołwarłą listę, złuźaną w lakalu kasynowJm l \'ł tym celu sporząrJzuną, padpisać. Uyrekcya pulskiegO' kasyna P 0'.7. 11 aJi-.

s kiegO'. , : Właściciel nowo załaiOliej kawiarni przy ulicy 'Vodnej Nr. 28. na picrwsz.em piętrze, uprzejmie donosi Szanowi1ym Ziomkom i Łaskawej Publiczności, że prócz starych jest na nowo zaopatrzony w świeży transport czysto "V ęgierskich ,vin; nadto przyjąwszy dobregO' kucharza" poleca się doborem potraw porządnie,. czysto i smacznie sporządzonych, przyjmując nawet obstalunki;: co do trunków jaka to ponczu staropalskiego, herbaty,. przedniej kawy z dobrą śmietanką i ro.. iuych likworów równiei poleca się. JaLłkowski, L.O. W. P.

Hurs ;;;iellly Be..Uóskiej.

, . !Sło- 1\." 1 '1'. k'II'''I,t (Dnia 16. SIJC7.nill 1843. 113 Ilupi,'. '!;lIht"iprC, raUli. Z";.

Obligi dlugu skarbo" ego. .

Pl', au. obligat:je 11):30. . .

Obligi l'rl'l1Iui\V hOlldlu l1Iorsk.

Obli!l;i li:m'lIIol'('hii . . . .

lierlili5kie oblig. IIołiej5lde .. Gtl'lIiskip tliło w 'r.. . . .

ZoclH'lo.lnio -III'. lisły zustllWUeListy zast. \V..A.,.lfJZ"IIU"kit'g d..ło dilo tliło '\V s('hotluio- 111', listy zust.

PO/IIOJ'skip diło .. Km'- i J\ o,. oRlllrtb tUto .

Sdąskie dito '.

AkeJe Kolei Rel'lillsko-PoewaDlskiej diio tlilo 1I1.('jt> a l'l'iOl'is . Kolei. lHagdplłUrsko. Lipskićj, diłu dilo ak('je- a pl'illris . Kolei Bedińslw - AllholtskiC:j diło dilo ak('Je a Pl'iOl'is . Kolei DiisseldOl'f. - Elbel'feld.

diło . dito akcje a prioris . Kolet lIadl'eńskiej. . . . .

diło, diło akcje a Pl'iOl'is Kolei lłel'li"sko - }'rollkfurł.

dfto ito akcje a prim'ili . Kolei' !Sląsk. gÓl'II.. . . .

FI''dl'ycbsdory .

Inlle mOlIet," zlote po f) tal.

DiscolIto . . . .

4

10"'',;:- I toj!.... łO:ł 1102's. I 9:} W2ł:.- I - IU2'...

3\; 2 .,!,"2 UW:, 102'.. lO6'\UW'.

IO;j I03'-i:10:j7.- }U 104M- I 10:j 102

3!: 2 4 32 'H t) 2 3' 31' 2f) 444 ::; 4 5 4 5 4 4

103':"'135? 102'" ( J07!o J02!r 58

108!o 1IJ3 59 93 83!;- 82';97!.- I - 104? I03!;r 102;' \ 101;- 97 13!o 13 11 I 10!;3 4