GAZBTAo&.i _ .. ",...',,'< t;:t.h,<;; ', .. - I . ł, '_ I\ ,," . 7 \' I I'r.' ,';i ') I .' ,... I,tł:, \(1 ' .

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1843.01.24 Nr20

li' U' I"'IJ';I ,f "" " ',i" J IJ "'i\i!łCl ' l" 8 .OL I: I ,\ III '>. ' " , I" ' I II ' " J" I I . _\ IIIIJ . J{ I," I.. l.3 r ''o' . \ . hl,, '=ił l, '. l' 'T'li,.:. ' ' " 'II"" .I, ", ,J"T ';" .1,\ _' \I ł'l, . 'II r r " I ' " {I.\' I II' I ,.>.1, '" Ą ..> J ", .'I

WłeIkłel;o

Xłę81wap o Z N A Ń S K I E G O.

&11 \10.

Nakladem Drukarni Nadwornćj Jr. Dekertl i Spółki. - Redaktora A. WQfjtlofl:8ki.

łSłt3.

\Ve Wtorek dnia 24. Stycznia.

Wiadomo ści zag raniczne.

Polska.

Z Warszawy, dnia 15. Stycznia.

Dnia 14. b, m. przeniosła się do wiecznoci, przeŻYwszy lat 92, ś. p. Barbara z Kamińskich Górska, wdowa po niegdy Kazimierzu, Szambelanie dworu Króla Stanisława Augusta. F r a n c y a.

Posiedzenie Izb na dniu 14. Stycznia.

- Na lożach publicznych widziano dziś bardzo wielu inwalidów, tak oficerów jak prostych, którzy przybyli słuchać mo,,,,y mianej na pamiątkę dawnego ich Rządzcę, Marszalka l\loncey. Zaraz po otworzeniu Izby wstąpił na mównicę P. Charles Dupin, i miał rzeczoną mm"'ę wśród najgłębszej cichości, Xiązę Nemours był na tern posiedzeniu przytomny. Potem udali się parowie do s",ych biór, końcem badania podanych ",niosków do prawa. Z P a ryż a, dnia 14. Stycznia.

D z i e n n ik s p o ró '" za,,,,iera dziś następującyartykuł: "Dzienniki oppozycyjne zrobiły t;l'ibokie odkrycie, że partya konserwatywnama za sobą większość., ale nie ministeryum. Oppozycyi zdaje się, ze w debatach po biórach dostrzegła, jakoby pod względem prawa rewizyjnego ministeryulD miało mniejszość za sobą. Ale cóż się istotnie z badań owych wykryło? Oto, że '" Izbach, a nawet między członkami partyi konserwat)'Wnej, powszechne panuje uprzedzenie względem prawa rewizyjnego. Zaiste wielka tajemnica, o której dotijd nikt nic nie 'wiedział? Czyliżeśmy sami po wielekroć nie zwracali uwagi na uprzedzone żdanie o tej kwestyi, i nie sprzeciwiali się telnu kierunkowi? Tak jest, Izby nie lubiiI prawa re",izyjnego, jest to rzecz, o którejśmy przed miesiącem ró",nie dobrze wiedzieli: roztrząsanie więc po biórach nic nam nie wyjawiło nowego. Gdyby traktatów z r. 1831. i 1833. nie było, obecna opinia publiczna nić dozwoliłaby ich zawrzeć. W wielu umysłach wkorzeniło się według zdadnia naszego niesprawiedliwe i fałszywe wyobrażenie, jakoby prawo rewizyjne, zamiast, odpowiadając prawdziwemu swemu przeznaczeniu, przytłumić handel niewolnikami, do tego tylko slużyło , aby naszę' żeglugę i nasz handel poddać pod jarzmo 4-nglii. Uczucia .fi odniosły, ustąpiły uczuciu ślepćj nieufności ku mniemanym zamiarom Anglii. Przed 10 laty widziano w lJrawie rcwizyjnym tylko środek do osi<lgnienia wielkiego celu, t. j; do znił)sielIia handlu niewolnikami. Przez pożałowania godl1.l, lubo niezaprzeczoną zmianę Slwsobu myślenia, widzą teraz w prawic tym tylko po. święcenie niq10dlcgłości narodu i wolności zp{!:lugi. Naród nasz niestety zbyt często podo.

bnym podlega rewolucyom moralnyni, i szybko z jednego entuzyazmu przechodzimy w d. ugi. Dla tego tez badania 1)0 biórach wcale nie zdziwiły ani nie zatrwozyły. Dwa są tylko pytania w traktatach z r. 1831. i 1833. Zgodzić się na nie nie można, a jednak można mieć tyle rOz opności i tyle miłości pokoju, IIby przyznać, ze koniecznie je naleŻY obserwować i prawnym sposobem wykonywać, dopóki istnieją. Konserwatyści nie gadzają się ze sobą co do pićrwszego pytania; nie zgodząi się tez co do drugiego? Grozą mini stery um frazesem, który podobno do adressu chcą ,,,trącić. Jakiz to jest ten frazes? Nikt go nie zna, bo jeszcze nic ułożony. ,Ale o to mlliPjsza. Oppozycya pochwyciła już ten frazes, 'uderza nim na milliteryulD; wzywa Pana Guizota, aby frazes ten magiczny, "który przed swem urodzeniem jui tyle robi hałasu, a po urodzeniu zapewne tćm mniej go robić będzie, albo przyjął, albo go odrzucił. Co do nas, nie posiadamy tej sztuki, rozprawiać nad czemsiś, czego jeszcze nie znamy. Nim zdanie nasze względem tego frazesu objawimy. będziemy pierwćj }lai. czekać. Jednę rzecz tylko zdaje nam się, ie JUJ; 1eraz przewidujemy r t. j., ie frazes ten, jeicli według myśli pewnych oSllb ułożonym zostanie, mnić'j daleko mieć bęfłzie na celu prawo rewizyjne, jak r,aczćj minister'yl1l11. Chcia1I0by go tak zręcznie ułozyć, aby zmusił Pana Guizota do eo£llięcia się, nie obowięzując przez to w sposób nicdogodny tych, którzy go chcą ()(hiedziczyć, Tyle n\aj;! roztropności, aby 111(' chcieć zry\vać z Anglią. Idzie więc o to, aby lu'awo I'ewizyjne tym samym zgladzić ciosem, któryby zwalil ministeryum. > To jest cała intryga; jnL co znić; przebija w niektórych dziennikach oppozyeyjnych. Wykrywamy ją, i spuszczamy się na IH"awość i czujność partyi konserwatywnej ."

Kilka tutejszych dzienników donosi, ze Generał llugeaud przybędzie w tych dniach do Paryza i zapewne juz do Algieru nie powróci.

- Dodają takie, ze po ukolIczeniu obrad nad adressem mianowany będzie Marszałkiem Francyi. .

Słychać, ze Królewna Klementyna mająca się zaślubić z Xięcicm sasko-koburgskim, otrzyma w posagu tylko milion franków; ale Xięzniczka Adelajda zapewniła jej prócz tego rocznego dochodu 200,000 fr., a w klejnotach i biiuteryach otrzyma Królewna pół miliona. P. Biscmt, sławny IJrzedsiębierca robót fortyfikac,yjnych na około Paryża, o którego bankructwie doniesionem było niedawno, umarł w Charenton. '

Anglia.

Z Londynu, dnia 1t. Stycznia.. Odebrane pJ.lez rząd nasz wiadomości z KonstantynolJOla żadnej nie pozosta",iają wątpliwości, ze się Rossya restauracyi w Serbii stanowczo domaga. Wychodzący z inny cli widoków Lord Aberdecn, oświadczył Rossyi, ze Anglia utrzymallic Status qno i rZ'ldów Alexandra Georgiewicza za nieodł.owne dla zapewnienia powagi Turcyi poczytuje. To samo zdanie podzielają mocarstwa niemieckie i nawet Hrabia St. Aułaire, czego się bynajmnićj nie spodziewano, gdy listy z Konstantynopola wspominaj.! o zblizeniu się tamie Posła francuzkiego do rossyjskiego. Albo więc doniesienia owe z stolicy tureckiej na samych polegaj;} domysłach, albo też wydarzyła się w Paryżu pomyślna dL1 Ros.syi clmiJa, w którćj udzielono istotnie. Panu Bourquenejowi odpowiednich temu pddaniu instrukcyj. Być może, iż się teraz pr.lCkonano. ze zbliżenie się Francyi do Rossyi nie moze juz być tak korzystne dla interes sów francuzkich, jak sądzono, i ze w Paryiu natychmiast znowu z drogi tej zboczyć postanowiono. Pewną jest neczą, ze tutejszy Poseł francuzki .zupdnie zdanie Lorda Aberdeena podziela. Cztery mocarstwa spodziewają się zatem, ze Naj. Cesarz 1\1 i koł aj, powodowany tylokrotnie okazaną wspaniałomylnością, patrzeć będzie przez szpary na popełnione przez Portę w Serbii uchybienie, i nie zechce domagać się restauracyi w Xięstwach naddunaj5kich, przez coby kraje te na nowy bezrząd narazone zostały. powtdrzam cenia rodziny Obrenowicz(Jw domaga, że teraźniejszemu rządowi serbskiemu antirossyjskie dążności przypisują, i że myśl prassy francuz_ kiej, jakoby Rossya tylko ządała, aby ją o to proszono, 'czego gorąco pragnie, albo wymy_ śloną zostilla dla pokrycia pewnych dwuznacznych krol,ów Bourqueneja w Konstantyno_ polu, kf!irych powodu przecicŻ w Paryżu zaraz załować zaczęto, albo, ze dla swego dowcipu zwolenników znalazła. Jakkokolwiek się przeciez rzeczy te mają, branie się dypiomacyi nie jest bynajmnićj stanowczem, i dla tego bynajmnićj nie wątpię, aby Ross ya swego zamia_ ru przywrócenją dawniejszego porządku rzeczy w Serbii przeprzć nie miała, gdy w razie takim nie chciałby żaden gabinet rzeczy tćj do ostateczności poprowadzić i poróinienia z gabinetem petersburskim szukać. Courrier des Etats Unis donosi wiadOIlJOŚć banłzo rozgłoszoną w Stanach Zjednoczonych Ampryki ptllnocnćj, to jest o odstąpieniu unii amerykailskićj Wyższćj Kalifornii, jako wynagrodzelJie reklamowane od Meyyku. Jeżeli się ta "iadomość potwierdzi, witMmaczony będzie powód, dla cZeę:o Prpzydent Zjednoczonych Stanów nalegał o potrzebę pomnożenia uzbrojeIJ. Trudno jest zaiste, aby Anglia spokojuie patrzała na to odstąpienie, które stawiając unią w posiadi!11iu odnogi St. Fran-. ciszka, zapewni lo by jćj panowanie nad calem tem l>obrzeżem. Tenże dziennik zwraC;l uwagę na deklaracyą w poselstwie (mowie) Prezydenta, iż nie mieszl!jąc się w interesa Europy, Stauy Zjednoczone zaprzeczają mocarstwom europejskim prawa mięszania się do spraw Ameryki, i sądzi, ze mOZna upatrywać w tćj niespodziewanej. deo klaracyi, stanowisko zajęte naprzód przeciw intenvencyi jakiego mocarstwa europejskiego w ukladzie zaszłym między Stanami Zjedlloczone_ mi i Mexykiem. O'Connel IJrzesłał dn. 30. Grudnia do Pana BaITet pismo, w którem mówi: "Kochany Panie DalTe!! Rok 1843. nazwa1em rokiem zniesienia unii. Mamy do naszego rozporządzenia żywioły polityczne, które nam w r. 1843. zapewniają wielki postęp na korzyść zniesieniaunii, jeŻeli go jeszcze calkiem nie pozyskamy. Więcej w tym Pl'zedmioeie powiem w mowie do narodu Irlandzkiego przy okoliczności nowego roku; w przyszły czwartek odczyta będzie na posiedzeniu towar7ystwa. Przyr>zeknę narodowi Irlandzkiemu, ze żaden dzielI nie minie, ab.v w. nim coś uie uczynić dla sprawy zniesjp/lia unii, a W pan mo:iesz zaręczyć za wypełnienie tego IJrzyrzeczenia. Gdyby wszyscy repeałowie połączyli nsiłowania swoje z mojemi, IrI<uidya odzyskalaby wkrótce swoją iJarodową niepodległość.re Publiczne walki na kulaki (Loxy) tak dillece się w Anglii upowszeclmily, ze rząd uzna' potrzebę uzycia surowych środków dla zniesienia tego bezprawia. Szwecva i Norwegia.

Z Sztokhllllu, dn. 3. Stycznia.

D. 5. Lutego r. b. upłynie 25. lat od '''stąpienia na tron Króla naszego (181R), który d. 26 b. m. skończy 79. lat życia swPęo. Uni_' wen:ytet Upsalski obelJOdzić ma urol'Zystością ten 25 -letui jubileusz; Professor Hwasser będzie miał mowę szwpdzką, Pro£. SiIlen, łaciiłską, zaś M<lgister MaImstrom będzie mówił imieniu 'ucznirhv. -:- Szwecya przy ludności około 3 milionÓw, ma blisko 70 dzienników, nie licząc w to dzienników'literilckich. Dzienniki te wychodzą częścią w Stockholmie, częścią na prowincyi. ipktóre z niell mają licznych czytelników. Kajwiększą liczbę prenumeratorów ma dziennik ACtonblad, który ich liczy 5000.

H i S Z P a n ł a.

Z Madrytu, dnia 5. Stycznia.

Według dOłłiesieił z H a w a n y, wypIynęły ztamtąd dnia 16. Listopada 3 okręty do Hajti, Z żądaniem wydania zabranych okrętów hiszpańskich. - Spalonc w Barcelonie archiwum akt dawnych, zawierało w sobie ważnc historyczne dokumenta od r. 818. Austrya.

Z Wiednia, dnia 10. Stycznia.

Xiązę Bordeaux wyjechal ztąd do Gracu, dla odwiedzeniil swćj matki. Czy powróci do tutejszej stolicy, i jak dlugo tu zaDawi, nie wiadomo. Z Monachium, dnia 10. Stycznia.

( G a z. p o w s z.) - Dzisiejsze posiedzenie naszej Izby depulOwanycb zal)ełnily podwojne obrady najpierw o dopuszczalności, a potem o rrzyjęciu podanego przez 36 protestanckich deputowanych Izby wniosku: ..o zaniesienie do N. Króla na drodze konstytucyjnej prośby, aby reskrypt Ministra wojny z d. 14. Sierp. 1838, ciążący wolność sumienia protestantów, który przyklękanie przed Sanctissimum w czasie mszy dla żołnierzy nakazuje, cofnięlo," albo raczej "\V ostatnim względzie w ściślejszem znaczeniu nad dodaną do wniosku tego popra\vką deputowaneO'o :Bestelmejera tej osnowy, aby zalIiesi:no do Królewskiego tronu najuniieńszą })rośbę o taki środek, któryby sunął oba\vę, 'Wznieconą -między pTotestantann przez wspoumiany reskrypt. Zastrzegając sobie umieszczenie dalszeO'o uzupełnienia tego sprawozdania, ograniczal:y się na teraz na samem udzieleniu obydwóch uchwal Izby. Po trzechgodzinnych obradach oświadczyła się Izba równającą się niemal jednomyślości większością za dopu81..czalnością wniosku. - podobniei uchwaliła 'Znaczna większość natychmiastowe obrady i llcbwałę. Nakoniec większość Izby powyższą })opra\vkę deputO\Val}ego :Bestelmejera przyjęła, przez co pierwiastkowy wnioek sam przez sę usunięty został. W całym ciągu obrad rów me zachowane loże, jako też ławki i t;alerye publiczność licznie zapełniała. Przy stole ministeryalnym siedział królewBi :Minister spraw we- . wnętrznych, jako też Minister wojny i trzech Kommissarzy rzą\lowych.

Z Freiburga, dnia 13. Stycznia.

Donoszą, że podczas 'burzy zaszłćj dnia 10.

Stycznia, VI której pionOl uderzył w wież:! JlIOllasteru, spadły także kamienie meteoryczne.

:Niektóny twićrdzą, ole widzieli nie piorun u(lerzający w wieŻą, ale raczćj spadającą kułę egnistą, że kiedy z jednćj strony piorun mOcnym płomieniem się walił, z drugićj strony toczyła się kula ognista aż do pobliskiego odwachu. Żołnierz, który się zblizył do miejsca, {i;ozie tai kula zgasła, znalazł kalnie!l; chciał go l)odnieść, ale slJarzywszy się lpocno, rzucił f!;O. Oficer dowodzący straią zachował go potem. 'V cdług doniesień z dnia. 14: b. m. jest toł6prawdziwy kamień meteoryczny, wielkości 2", bardzo ciężki i brunatnego koloru z białemi metalliczncmi kropkami, ł\vardy, pokazuje ślady o1l:ydowanego żełaza na stronie spłaszczonej, w środku nabity i koloru oliwnego. - Póznićj znaleziono takich kamicni jeszcze 40 - 50, róinćj wielkości, waząre 1 kwintllt ai do 5\ łóla, wszystkie razem 1 funta. - Kamicń znaleziony przez żołnierza zdaje się byC: cząstką środkową rozpękłej kuli, która pozbywszy się części ulotnych, przeszła w stan ielaza meteorycznegO. Z Wirtemberga, dnia 9. Stycznia.

Dnia 27. z. lU. wydział kryminalny Senatu tutejsżego zatwierdził wyrok sądu w Obcllelorf, skazujący 11letniego podpalacza Jana "' elleser za 3 podpale!}, w owem micście dokonanych, na karę 12 letniego zamknięcia w przeznaczonym ella młodych z!oczY!ICÓW domu kary i poprawy, i na 5 letnie zostawanie pod dozorem policyi po wysiedzeniu powyzszćj kary. W skulku o\vycb 3'2 podpaleń, do których jedynie zemsta za małoznaczące pokrzy,,'dzcnia spowodowała, powstało tylko 5 pożarów, pomiędzy innemi wielki potar w cło 1. Lipca r. Z., który 35 domuw w Obendorf w popiM zamienił. Szkoda zrządzona lnzez tego Illałco złor.zy!}cę, wynosi w ogóle 1iO,000 złr. (blisko 570,000 zlp.)

\V ł O C h y.

Z Rzymu, dnia 9. Stycznia.

(G. P.) - Onegdaj wieczorem strzelec polowy pIzybył tu goi1Cem z Berlina z depeszami dIn tutejszego poselstwa Pruskiego. O treści ich tylko !'ame pogłoski. Goniec ten przywozi też Papiezowi urzędowe donicsienie o śmierci Afcypiskupa Gniei.nieilsko - Pozna!)skiego, X.

DUllina.

Z N e a p o l n., dnia 31. Grudnia.

Xięzna Lignicka przybyła tu wczoraj.

Trzeci brat królewski, Knile\vicz Antoni, Hr. Lecce, chory jest bardzo niebezpiecznie.

Mamy tu ciągle najpic,kniejszą pogodę przy temperaturze 15 stolmi ciepła w południe. Od czasu, jak Etna przestała si sroieć, występuje 'z. Wezuwiusza gęsty dym.

)Gęstwa naddnnajs'dc.

Z Ducharestu, dnia 'l. Stycznia.

,"V yznaczony Da dzieil 1. b. m. wy})ór 110'\'Ct;O .Hospodara woloskictJo odbył się w duiu ciw 48 obrano "'Tielkiego Logoteta Jerzego Bibescfi. Szesnastu kandydatów dobrowolnie ustąpilo. "'Tybór ten trwał aż do dziś rano ł;odziny 2., poczem ardmahzar pod względem inwestytury do Wysokiej Porty, jako też urzfidowe noty do mocarstwa opiekullczego t:złonkowie nadzwyczajnego zgromadzenia ogólnego podpisali. Az do nadejścia zatwierdzenia llOwego Hospodara z Konstantynopola, stósownie do regulaminu rząd tymczasowy sprawami łJallstwa trudnić się będzie. W całym kraju 'Zupełna panuje spokojność.

Z na d granicy turec ki ej, dn. 6. Stycznia.

,.y Serbii r.nowu wielc aresztowano osób.

Upowszechniona wszfidzie niechęć, którą suTO,ve środki przytłumić "mialy, nabiara właśnie )Jrzez nie nowego żywiołu. O (UuZsr.em utrzymaniu się teraZniejszego porządku rzeczy ani myśleć uie można; dobrze zawiadomiane osoby mniemają, że nowa rewolucya na najwyższą GOpóty się je8zcze przewlecze, dopóki łago, 'duiejsza pora roku pobytu na wolnem po"'ietrzu nic dozwoli. - Z Bucharcstu douoszą, ie w'bór "Yielkiego Logoteta G. Bibesci na Hospodara wszystkicll zadowolnił; wszyscy czy łnzyjaciele, czy nieprzyjaciele, jednomyślnie IJ01viadają, Że "'łaśnie mąz ten jest naj'ldatniejł>zy i slopnia tego najgodniejszy. Z Belgradu, dnia 2. Stycznia.

Stan teraźniejszego rządu ciągle jeszcz wątrJiwy, bo jawna nieprzyjaźłl Rossyi restaura(':Ją zagraza. O niebezpieczellstwie ltm kazdy jest przekonany i wie, czego Rosl'ya 'W krajacb ty('h dokazać moze, 8koro zechce. Z powodu swego gcograficznego połozenia nie tylko ma oua najprzewazniejsze siły w krajach naddunajskich, ale ma także \v samym środku tych :xifi8tw liczne i potfizne stronnictwo, posilkowane zaró,vllo przez popów jak i przez religijne i hierarchiczne wJ"obrazenia. Austr.va z drugiej strony, chociaż gotowa teraźniejszy stan rzeczy w Serbii, przez względy na Francyą utrzymać, nie poczyniła jeszcze przygotowań -do oddalenia Exxificia i jego zwolenników od ranicy, a tak Serbia od obecności i rozpaczy tegoz wszystkiego złego obawiać się musi. Nie dziw więc, że r.ląd ze strony granicy austry.łckiej uajwiększćj przestrzega czujności.

Turcya.

Z Konstantynopola, d. 28. Grudnia.

Com Panu niedawno temu _ o zwycifiztwie odniesione m przez Czerkiesów nad Rossyanami z tej strony t. j. na lewym brzegu Kubanu doniósł, po części się potwierdza, 5ami nawet Rossyanie wyznają, że wojsko cesarskie w kilku utarczkach z Góralami porażki doznało. Stany Zjednoczone Ameryki północnej.

Podlug dzienników wychodzących w Nowym Orleanie, uzbrojono w Hawannie wyprawę przeciw wyspie hajfyjskieJ. Powodem do tej wyprawy ma być to, ie mieszkań,cy wyspy Hajty wbrew uchwałom mocarstw europejskich, które uznały ich niepodległość, uzbroili mały statek, który gdy do Porto-Rico zawinął, przez tamtejsze władze zagrabionym został W odwet za to, mieszkaiJcy wyspy Hajty uzbroili korwetę i zabrali kilka hiszpańskich kupieckich okrętów. Generalny Gubernator na wyspie Kuba, dowiedziawszy się o tem, odkomenderował wszystkie hiszpańskie statki wojenne w Ameryce Południowej do Porto-Rico, zkąd przeciw wyspie Hajty odplynąć mają. Cała morska siła tegoż ostatniego ma być złozona z nadmienionej korwety O dwudziestu czterech działach. - Podlug listu Z HawannJ pod dniem 16. Listopada, zawartego w Illdicateur de Bordeaux, wysłał pomieniony gubernator fregatę, korwetę i statek parowy dla odebrania hajtyjskiej korwecie, której osada sUada się z samych Murzynów, zagrabionych sześciu hiszpailskich okrętów kupieckich. Ameryka południowa.

Z L i m y, dnia 16. Października.

Peru jest ciągle widownią wojny domowej.

VVlaśnie opuściły je dwa wojenne okręty strollnictwa Generała Torrico, i odstąpiły od blokady portu lsIay. Mieszka{lcy w, Mungueguo wzięli sił. do broni i wypędzili Generała CasLiIlo wraz z jego wojskiem. ubiw8zy mu prawic wszystkich oficerów. GeDeał Yidal, drugi wspólubiegający się o prezydenstwo, stoi w Jea, Generał Vivanco z 600 ludźmi chciał wsiąść na okręty w Islay i udać się do Callao, aby uderzyć na Generala Torrico, ktory z tego powodu jest w' krytycznćm polozeniu, będzie bo,viem zapewne zmuszony opuŚcić stolicę i pobrzeŻe, i cofnąć się wewnątrz kraju.

'\.

'11 - Z Poznania. - Dnia 6. b. m. umarła tu w Poznaniu, w tutejsz.ym śpitalu franciszkańskim Katarzyna Andrzejf'wska, przeżywsz:r 110 lat. Była to zapewne najstarsza osoha w calem paiJstwie! Bliisze wiadomości o sMsunkacb iycia domowego ttj osoby redakcyi znane nie są. - - "Orędownika Naukowego" wyszły Nr. 2. i 3. na r. 1843. i zawit>rają: Listy naukowe p. Br. Trentowskiego, List II. o H. Bocbwicu, A. Bukatym i Eleonorze Ziemęckiej. (O Antonim llukatym, Polska w apostazyi i apotcozie. ° p. Eleonorze Ziemęckićj.) List do Redakcyi Orędownika przez J. J. Kraszewskiego. ° Etanie literatury w W. Xięstwie PoznalJskiem w r. 1842. - Korrespondencyja z Krakowa. - - "Dziennika domowego" wyszły Nr.1.

i 2. na r. 1843. i zawierają: Artykuly wstępne. Oda, powieść z czasów Bolesława Chrobrego, przez Seweryna Goszczynskiego. ° polilycznćm znaczeniu kobiet. Rozmaitości. Mody. Objaśnienia ryciny.

Z Wrocławia', dn, 16. Stycznia. - Professor filozofii przy Uniwersytecie tutejszym, Dr. August Henryk Hoffmann wydał jak wiadomo, drugą część swoich Unpolitische L i e d c r w Hamburgu. Pieśni te wstały natycbmiast zakazane nietylko w Prusach, lecz teL w innych pailstwach Rzeszy Niemieckiej i Minister 0świeceuia publicznego, JW. E i c h b o r n, uwazał rzeczą konieczną przeciw Panu Hoffmanowi formalny proces wytoczyć a poniewaz się pokazało, że w pieśniach rzeczonych stósunki polityczne i socyalne Niemiec, a mianowicie Pruss są wyszydzone i wyśmiane i takie zdania i zasady obwieszczane, które do nienawiści i pogardy przeciw Królowi i rządowi zachęcają i powszechnelll powinny być zgorszeniem, zapadł więc wyrok, obecnie przez N. Pana potwierdzony, w moc którego P. Hoffmann od professury swojej bez pensyi zostaf oddalonym. _ Najwięcćj inkryminowane pieśni są następujące: 1) Grosshan deI (Wielki handel), w której wskazując na Polskę, podział kraju tego zaszły w skutek traktatów, P. Hoffmann jako handel ludźmi i zaprzedanie dlLz wystawia i go Z handlem niewolnikami porównywa.

2) LeoniIlischer Vertrag, w którćj to pieśni wyrala , ze Związek ł'licmieckł ujarzmił ojczyznę wspolną Niemiec; trzeba więc więzy te skruszyć. 3) "Die himl1llijJ'che Etymologie", w której pod postacią wyszukiwania źrudłosłowtl »demagoga" Zwi.!zek lheszy Niemieckiej wyśmiewa. 4) "Au ch i ch war in Arcadi en gebor en" i "Aben(llied eines alt en lnv a l i d e n" w pierwszej pIesIU przyrzeczl'nie władzców zapobieienia ułomllościom administracyi jak ą c z c z ą p o e z y ą, a w drugiej, wszystkie obietnice Królów jak b rz m i e n i a pło nu e i wiatr wysta\via. 5) ,,0 as aIlgemeine Beste", w którćj .

wyraza, ze zamiar Królów »chcieć" "d a s B est e" ludów, polega na ź.!dzy'pieniędzy tychże, bo te są »das Beste" ludu. 6) "llienenloos<c w kttJrćj zdanie przytacza: Król bierze, poddani dają i służ.! jak. pszczoły, nie mogą jednak nigdy językiem rucbać. 7) "s c IJ n a d e rh ii P f e l" gdzie z cierpkićm szyderstwem Króla porownywa z łowczym, szlachtę z psami a lud :lo szcznaIuim zwierzem. 8) "Tiirkische Liturgie« zalecającaironicznie modły kocielne za Króla a to (lIa tego ponieważ "nieprzJjaciół naszych kochać lJOwinniśmy.« 9) "Petitionsreehtte w którćj rozwija myśl: ze poddanym o to wszystko prośić wolno. co im sił. na nic nie przyda; skoro zaś dant'tJo im słowa się dopominają, odpychajq ich surowo; wszakze Bl'g Kr6lów, co dalie slowo złamali i dzisiaj się jeszcze przcniewierzają, do odpowiedzialności poci.!gnie. 10) .,vieh und Virilstimente w którćj powiada, ie prośby i błagania poddanych niemieckich w uszach władzców nil'przyjclllllitij jeszcze brzmJ:! aniżeli ryczcnie wołów albo krząkanie świiI. 11) ..Salziges fl w którćj wskazując na podatek od soli w Prusach wynurza życzenie, aby łzy poddanych stały się solą, by oni do kawałka chleba swego soli mieli. Oprócz tych pieśni przytaczają jeszcze z dwadzieścia, w k16rycb Pan Hoff:mann urzędników cywilnyeb i wojskowych, a mianowicie szlachtę lliclitościwie siecze.