DZIEJE FUNDACJI KS. LUDWIKI RADZIWIŁŁOWEJ

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1930 R.8 Nr2

III. OKRES TOLERANCJI ŻYWIOŁU POLSKIEGO W LATACH 1840-48.

l. Zakład naukowy dla wychowawczyń I nauczycielek.

Ze zmianą statutu Szkoły Ludwiki, podjętą przez dyrektora Bartha i radcę szkolnego J acoba w r. 1837, związane było opracowanie statutu dla innej, nowej instytucji, którą Barth zamierzał utworzyć przy Szkole Ludwiki, a był nim Zakład naukowy dla wychowawczyń i nauczycielek. Pobudki tego przedsięwzięcia szukać należy nietylko w germanizacyjnych zapędach samego dyrektora i radcy Jacoba, ale również w ubocznych wpływach Flottwella. Barth w jednem z swych pism przyznaje, że Flottweli, zaszczycając go swem zaufaniem, dawał wyraz oburzeniu, stwierdzając, jak wielki wpływ na narodowe życie Polaków mają kobiety Polki. Szczególnie bolała Flottwella rezerwa, z jaką damy polskie przyjmowały zaproszenia na przyjęcia oficjalne w jego domu. Dygnitarze pruscy zjawiali się na tych urzędowych recepcjach w towarzystwie żon, Polacy zjawiali się sami 208). Barth solidaryzował się z niechęcią Flottwella dla kobiet polskich, do której to niechęci przyłączały się urazy innego rodzaju. Bartha raziła wytworność Polek, którą identyfikował z brakiem zalet gospodarczych. Barth w swojem , ,promemoria" z r. 1872 wyraźnie przyznaje, że seminarjum nauczycielskie stwarzał w tym celu, by wyrugować na ziemiach polskich tamten typ Polek, a wzamian stworzyć inny wzorowany na typie niemieckiej "Hausfrau". N owy zakład miał pozatem przygotować nauczycielki i wychowawczynie, zdolne przeciwdziałać narodowym mrzonkom kobiet polskich, których to wpływ Barth uważał za szkodliwy. Polki to przyspieszały wybuchy powstań i zagrzewały Polaków do walki z rządami. W przekonaniu tern utwierdzały Bartha wypadki historyczne, których był świadkiem.

208) A. U. D. Einrichtung der Bildungsanstalt f Erzieherinnen 1836--45. (Koncept listu Bartha do Bejencji z r. 1837).