, M. 5. w Srodęduia 7. Stycznia 1846.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1846.01.07 Nr5

N akładem Drukarni Nadwornej 1'7. Ueckera i Sp óljei. - Redaktor odpowiedzialny: Dr. J, Kymurkieicici.

Sprawy sejmowe.

Prowincja poznańska.

Odprawa sejmu zebranych stanów Wielkiego Księstwa Poznaukiego na siódmy Sejm prowincyalny. MY ERYDERYK WILHELM, z Bożej łaski król pruski itd.

oświadczamy naszym na siódmy sejm prowincyalny zebranym stanom W. Ks. Poznańskiego Nasze łaskawe pozdrowienie i udzielamy odpowiedź na przedłożone nam sprawozdania i wnioski jak następuje: I. Co do zaopiniowania względem przedłożonych .

pro pozy CVl. U triyuianie budynków szkolnych i kościelnych.

i) Co do rozporządzenia względem utrzymania budynków szkolnych 1 kościelnych Zasięgnęliśmy opinii Rady stanu, Nasze wierne stany spodziewać się mogą wkrótce jego ogłoszenia. Postępowanie \ >tif wyborach " etanie glnlu wiejskich.

2) Rozporządzenie podpisaliśmy względem zmiany przepisów zawartych w stanowych prawach dla V\iclk. Księstwa Poznańskiego, względem postępowania przy wyborach w stauie gmin wiejskich i wkrótce ogłoszonym zostanie w Zbiorze praw. Opinie naszych wiernych stanów względem przedłożonych proj ektów prawa, dotyczących: 3) Zniesienia przymusu co do obwieszczeń intelligeucyjncgo pisma; 4) ustanowienia i ściągauia szportli przez niższe władze policyjne i administracyjne ; 5) postępowania policyjnego ze służącemi; 6) zaprowadzenia książek służby służących; 7) zastosowania przepisów zachowywanych po miastach pod względem ogniowym i budowniezo- policyjnym, na grunta należące do wiejskiego okręgu, a znajdujące się śród miast lub gruntów miejskich; 8) zniesienia przymusu oprawców: 9) kosztów utrzymania i transportowania włóczęgów i żebraków:

List z Krakowa.

Dnia i. Stycznia 1S46. r. - Już Ci tyk- napisano panie Redaktorze obudownietxtie, o teatrze, o uroczystościach, o ruchu literackim żydów naszych i i, d. i t. d., żeby już nic można w lej samej malerji pisać ze stanowiska, z klóregoby już poprzednicy tnoi nie poglądali na ową część ucywilizowanego świata I cóż ci lit nowego donieść? o budownictwie, że obok bizantyńskich okien klasztoru św. Jędrzeja i pozostałych ozdób drzwi a la reuaissaucc ; umieszczono Aofvekio blanki: że most murują bardzo gruulownic, bo bardzo powoli: źc materiał do niego mający być kiedyś użytym już od kilku lal zakupiono i zapłacono, chociaż u nas stopa procentowa znacznie wyisza jak w Anglii; że jeden z dozorców mostowej budowy odda louy "'egdAś z budownictwa, dla bardzo ciężkich podejrzeń, ze swoje! bardzo szczuj,! A płacy żyje bardzo fashionablo; że krytyki teatralne pi szą ludzie «prawdzie iu spe, ale dziś dzieciuchy jeszcze; żeA propos teatru, grano lu przed parą dniami komedję, a raczej tylko obrazek; przez autora Rainotek, pod napisem: Emancypacja Sabiny ze stanowiska absolutnego. Sztuka ta, jakkolwiek miana komedji nie zasługuje, ma jednak wielkie zalety, bo wskazuje, gdzie szukać materiałów dla komedji polskich. Fredro jest to tylko europejsko-fiflneuski pisarz, Korzeniowski mimo wielkiego talentu uie ma ani humoru Szekspira, ani sarkaslyczności Moliera, chociaż na pierwszym się kształcił. W lej sztuce znajdziesz owego raka toczącego społeczność Polską, ową pozłacaną nędzę imion, chcących utrzymać pamięć wielkości przedków przez niszczący zbytek, a dla utrzymania sztucznego blasku poświęca

10) ordynacyi policyi polowej: l i) handlowych firm: i nakoniec 12) prawa fantowego wydzierżawiających i wynajmujących; zostaną podciągnięte pod ostateczną diskussyę nad temi projektami do prawa i znajdą możliwe uwzględnienie. Dochody 2 borów prjy układaniu tax sadowych w dobrach rycerskich.

13) Ponieważ nasze wierne stany oświadczyły zgodność swą z projektem do rozporządzenia zmieniającego Nasz rozkaz z 3 O. Listopada 1840., iż przy układaniu tax sądowych w dobrach rycerskich w porachunek wchodzić mają dochody z sprzedaży pochodzące w ostatnich sześciu latach, przeto został przez nas pod d. 3. Sierpnia t. r. podpisany i ogłoszony w zbiorze praw. Termin preklueyjny do zgłoszenia sie j prawami w lasności dawnych posiedzicicli posad chłopskich, regulacyi podległych. 14) Co się tycze tego terminu prekluzyjnego, z rozporządzenia 6. Maja 1810. i prawa z 8. Kwietnia 1823., przedłożyliśmy projekt w tej mierze wygotowany, a z którym wierne Nasze stany swą zgodność oświadczyły, Naszej Radlić stanu do zdania sprawy. Wydzierżawienie wieczyste gruntów, które należą dn zakresu lenna lub fideikoiuissuw. 15) J eżeli Nasze wierne »tany, co się tycze opinii względem proj ektu do prawa o wieczystych dzierżawach gruntów. należących do zakresu lenna lub fideikomissów, swój wniosek o zaniechanie tego projektu do prawa, i tego powodu wywodzą, iż on dobroczynnemu wpływowi obrachowanego prawa z roku 18 O 7. i 1811. na dobry byt wszystkich obywateli, a szczególniej biedniejszej klassy, sprzeciwia się, natenczas nie dopatrują celu jaki zamierza osięgnąć projekt do tego prawa. Cel ten nie zmierza do zaniechania zasady zbawiennej owych praw, lecz tylko do przywrócenia do dawnego błogiego wpływu postanowieuia . V., edyktu z 9. Października 1807który co do utrzymania fideikomissów w dawnej istności sprzeczne otrzymaj zastosowanie i dla tego przez Nasze rozporządzenie z 28. Lipca 1842-, zu Ateica i głowy; głupią młodzież, o której powiedziano, że wie o Nelsonie ze ztazów, o Hawannie z cygar; kobietę fUozotkt;, jeżeli nazwać moźiia filozofią pamięciowe nagromadzenie formułek i wyrazów technicznych; żyda pachciarza, który leczy przesądy dumnego szlachcica wyrazami: wszyscyśmy fabrykanci, ja fabrykuję mleko, JWP an fabrykujesz zboże, kupiec fabrykuje wino, uizędnik fabiykuje akta, sędzia fabrykuje sprawiedliwość, inny fabrykuje pieniądze* tamten fabrykuje sumienie, a są jeszcze między wielknni panami, którzy prefabrykowali to, oczeni nie woluo mówić, Gra pani Miiller, a szczególniej pana Hollzmaua przewybornn, mimo, że rola lego oslatniego niewdzięczna, co mu los często nadarza, a na co mato kto daje baczenie. P. Szturm b a n k o szczęśliwie przed»tawil jedne ze znanych figur w mieście, co się w podobnym zamiarze nie udało p. Cboiniiiskiemu starszemu. Młodszy jego brat jest zawsze ten sani wyborny komik, który nigdy w karykaturę nie wpada, a co się w tej sztuce wszystkim, wyjąwszy jego i pierwszyeh trzech tu wymienionych artystów, przytafiło. Przecież konieczność roli nie zależy na łamaniacb i arlekinowskiem wykrzywianiu! Od niejakiego czasu zaczęto tu na scenie przedstawiać miejscowych oryginałów, co się kilka razy szczęśliwie udało.

Utworzyło się u nas towarzystwo do rozdawania zupy rumfordzkiej między ubogich, i na dochód jego grano w teatrze. Jakkolwiek bardzo piękne i chwalebne, dziś przy ogólnym niedostatku klasa uboższych, chęci i ofiary, nie należy mi potępiać, muszę jednak zwrócić uwagę tych pauów na najnowsze chemiczne i fizjologiczne spostrzeżenia, które rfbwiodły, iż zupa hrabiego Rumforda, będąca jak wiadomo galaretą kostną, rospuszczoną w wodzie, nie jest posiłkiem, podobnie jak wszystkie