JI£\ 50. w Sobotę
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1846.02.28 Nr50
Czas czytania: ok. 15 min.!!liliIdnia 28. Lntegol846.
Fa
Drukiem i nakładem Drakami Nadwornej W. Deekera i Spółki. - Redaktor odpowiedzialny: Dr. J. Rvmerkieteicn.
KlWOWE
Wrocław, 25. Lutego. - Po udaniu się dziś zrana kompanii strzelców i batalionu 10. pułku piechoty do Górnego Szląska koleją żelazną, wysłano dziś popołudniu dwa działa za nimi. Mnóstwo zgromadziło się przytera widzów. Jutro zrana odejdą zuów dwa działa w tamte stronę i połączy się z niemi batalion 22. pułku piechoty z N eisse. Większa część wojska pozostałego gotowa jest do marszu. Rannym pociągiem przybyli tu: rezydent pruski w Krakowie, pan v. Eugelhardt, generał Chłopicki, który od wielu lat mieszkał w Krakowie, senator Kirchraejer i wielu Polaków. Z nimi także przybył radzca rejencyjuy Bauer z Opola i młody Haller z Krakowa, który jak wiadomo schwytany został w Glejwic za popełnią na napaść na pruską pocztę. Koblencya. d. 18. Lutego. - W Trewirze zniesiouo pewne towarzystwo, jako bezprawne, którego członkowie w publicznej szynkowni przy kieliszku pomiędzy innerai także i o polityce rozmawiać byli zwykli, Wszyscy członkowie wezwani zostali przed sąd policyi; wyrok jeszcze nie nastąpił: ministeryum wniosło o karę jednego talara, adwokat zaś obżalowanych, sam także do nich należący, żąda pięciu tal., aby sprawę potem wnieść do apelacyi. Z nad Mozeli. dn. 18. Lutego. - Niedostatek jest u nas tak wielki, że większa część obywateli zostaje zupełnie bez zapasów, gdyż oddawna już spotrzebowano resztę zboża i kartofli, których sprzęt w tym roku bardzo był szczupły- Ażeby zapobiedz rozpaczy. postanowili zamożniejsi mieszkańcy gmin Urzig i Kinheira dawać codziennie ubogim obiad. podzieliwszy ich pomiędzy sobą. To samo powinnoby i w Croew nastąpić: lecz A . ntejszy pastor znalazł zaledwie 34 obywateli.' którzy jakąśkolwiek oiiarę i' łył'niĆ °byii zHaIWi: a 67 było takich, którym fii\ M Wl \łtf£ "ł1!l %wało. To są zdarzenia, które najlepiej prawdziwy stan rzeczy malują, i trudno sobie wytłumaczyA, jak lokalna władza niższej Mozeli mogła do,z w pogranicznym okręgu nędza nic jest tak wielką, ażeby wymagała rządowego zasiłku. Z małerai wyjątkami możnaby to samo powiedzieć o wszystkich okolicach nad Mozelą. Nie dziw więc, że coraz więcej zakrada się i pomiędzy nas zgubna chęć emigrowania, i to do tego nie u ludzi, któnchbysray się chętnie chcieli pozbyć, lecz opuszczają nas ludzie, których z żalem żegnać musimy, bo któżby nie ubolewał nad tćm. ze ojczyznie ubywają przez to najlepsze siły. Skoro tylko statki parowe żeglugę na naszej rzece otworzą, puści się niezawodnie nie mała karawana z Wehlen i Lieser do Ameryki
WJAOOMOŚCI Y JI ID M 1 ID .
Polska.
w ;ar sza w a, d. 24. Lutego. - J. W. Generał-Major Abramowicz, ober policmajster miasta Warszawy, w dniu wczorajszym wrócił z zagranicy do Warszawy. Wolne miasto Kraków.
Krakow, 19. Lutego. - Dostrzegacz austryacki taki daje obraz położenia Krakowa przed wybuchem rozruchów: W ciągu ostatniego tygodnia pokazały Się niewątpliwe oznaki bliskiego wybuchu sprzysiężenia w duchu komunistycznym, aenat i w dostatki opływający obywatele ujrzeli się zagrożonymi na majątku i życiu zarówno, a ponieważ im zbywało na dostatecznych środkach obrony, przeto wezwali pomocy państw opiekuńczych. W skutek tego wkroczył batalion pułku piechoty zwanego hrabia Nugen1.
półtora szwadronu jazdy i półbateryi z Podgórza do Krakowa w celu utrzymania spokojności i zabezpieczenia własności mieszkańców.
Dostrzegacz austryacki 2 dnia 22. Lutego donosi jeszcze o wypadkach w okręgu Krakowa co nastąpuje: od niejakiego czasu dostrzeżono w Kra* kowie ukryte poruszenia śród znacznychzwolenników stronnicwa rewolucyjnego, między młodzieżą nawet do wyższych klass społeczeństwa należącą i śród wiekiej liczby osób z niższych klass ludu. Wrzawa ta powiększała się z dniem każdym: nikt nie wątpił o tern, iż gotują się do uderzenia na Kraków, który za hasło służyć miał dla rewolucyonistów w pogranicznych prowincyacb, o których łączności jasno się przekonywano Z porównali 7. wypadkami galicyjskiemi i w Wielkićm Księstwie Poznańskiem. Ludzie prawowici, którzy majątki posiadali w Krakowie nie śmieli się prawie pokazywać. z obawy, aby na nich nie »pełniono pierwszych attentatów. Kawet władze i w usługach rządu zostające osoby pogróżkami bywały zastraszane przez osoby znane z ducha rewolucyjnego i to publicznie i wprost, iż przeciw nim skieruje się zemsta ludu, jeżeli się odważę stawiać opór lub chwycą się środków do odwrócenia przygotowanego powstania. Stan ten rzeczy rzucił postrach paniczny na całe miasto, a nawet osłabił działania rządu krakowskiego, który się odtąd łudzić nie mógł względem niedostatku swych sił ku uśmierzeniu sprzysiężenia Rezydenci państw opiekuńczych Krakowa otrzymali niedawno pewne doniesienia, iż dwie naczelne głowy stronnictwa rewolucyjnego polskiego ukrywają się w Krakowie, by stawić się na czele ruchu, który miał nastąpić między 20. t. m. a ostatniemi dniami karnawału, i/, wszystka młodzież w Krakowie, a nawet z naj dostoj niej szych rodzin otrzymała wezwanie do gotowości, aby na pierwszy znak dany łączyła się z dowódcami rewolucyi, którzy się pokażą, gdy równocześnie zagrażali hańbą wszystkim, którzyby nie usłuchali tego wezwania, a śmiercią. coby odważyli się o tein władze uwiadomić. Tak oznaczont' i w wysokim > niepokojące data nie dozwalały dłużej rezydentom państw opiekuńczych pozostać spokojuymi widzami tego, co się pod iCh- oczami. działd i-----co-S -«' bliSkiej IJtzyszłdści'ł stać rh-oglo. ztapytali przeto senat krakowski, czyli dość się silnym czuje, ku ukróceniu groźnego rewolucyjnego powstania, do utrzymania prawnego porządku i obrony własności i życia mieszkańców Krakowa. Po oświadczeniu senatu, iz nie posiada ku temu celowi dostatecznych sił i pozostawić musi państwom opiekuńczym chwycenia się środków skutecznych. wezwali rezydenci państw opiekuńczych gener. komenderującego wojskami cesarskiemi w Podgórzu położonemu naprzeciw Krakowu, jako najbliższego stanowiska, do gotowości wyruszenia i do wkroczenia z dostateczną siłą do miasta, gdyż kra na Wiśle mogła na kilka dni przerwać komunikacyą. Tak wkroczył batalion piechoty hrabiego Nugen1. półtora szwadrona jazdy i pateryi artyleryi polowej do Krakowa i obsadził główne odwachy. Deputacya senatu i zamożnych obywateli Krakowa udała się bezpośrednio do komenderującego generała cesarsko- królewskie mi wojskami, dla okazania głębokiego podziękowania ze strony senatu i obywatelstwa za pomoc daną w tak grożących okolicznościach. Francya.
Paryż, d. 20. Lutego. - Izba parów rozstrzygnęła wczoraj nakoniec główue pytanie co do własności wzorów w zakresie przemysłowym i przychyliła się do rządowego projektu, z odrzuceniem wniosku komissyi względem trwania praw własności. Pozostanie więc przeciąg czasu według rodzaju wzorów różny od 2 do 5, 10 i 15 łat, i klassyfIkacya tych wzorów ma nastąpić w drodze administracyjnej. Co się tyczy wzorów przechodzących w zakres sztuki. postanowiono na wniosek hr. d'Argout jednogłośnie, iż się dla nich warują przepisy prawa o wzorach z 19. Lipca 1 793, które stawiają je na równi z dziełami literackie mi i artystycznemi. Inne postano« wienia przyjęto bez dalszych dyskussyi. Semaphore de Marseille donosi pod d. 16. co następuje: Otrzy nie zawierają. Dnia 9. wyszedł konwój pod słabą zasłoną do Mas kary. Wszystko było spokojnie. Pismo prywatne umieszczone w kurierze marsylijskira z Algieru z d. 10. zawiera co następuje: Wiadomości brzmią dzisiaj daleko pomyślniej, jednak niepokoi nas spisywanie koni i mułów, jakoteż zamiar zruchomienia dwóch batalionów milicyi. Skazani do kuli zostali uzbrojeni w bataliony uszykowani, żądają koniecznie poprawadzenia ich na nieprzyjaciela. Nie pierwszy to raz, iż się chwytają tego środka i przypominamy sobie, czego dokazano tym rodzajem ludzi pod pułkownikiem Marengo. Jutro odchodzi wielki konwój, który ma przewieść żywność dla wojska zatrudnionego na wschodzie. Powiadają, że zbrodniarze zasłaniać go będą. W roku 1810 towarzyszyło 800 zbrodniarzy konwojowi mającemu 200,000 racyi do Blida, a w powrocie bronili konwoju, który miał 1200 rannych i chorych i oddali ich do lazaretów w Algierze. Dziennik sporów powiada, że żadnej nie otrzymał wiadomości, któraby potwierdziła ukazanie się Abd el Kadera przed bramami Algieru. Być może, że rada dana mieszkańcom, aby się nie puszczali w podróż do Fonduku, była powodem do lej pogłoski. Podobno udało się generałowi Cavaignac zdobyć dairę emira. Revue des dcux mondes przypuszcza paradox, iż rewolucya wywołana przez generała Paredcs w Mexiku zmierza do zamienienia rzeczy pospolitej w formę monarchiczną pod księciem jakim europejskim. Wyższe duchowieństwo i bogaci właściciele gruntów mąją sobie tego życzyć. Revue spodziewa się, ze księcia jakiego hiszpańskiego wybiorą na tron przyszły mexykanski, tym sposobem uchylonoby zawikłania dyplomacyi europejskiej. Cousin został mianowany przez ministra oświecenia prezesem komissyi, do roztrząsania i przyjmowania książek szkolnych, które mąją być przedłożone do potwierdzenia radzie uniwersyteckiej, lecz tego zamianowania nie przyjął. Królowa hiszpańska przesłała ministrowi oświecenia, hrabiemu Salvandy, wielki krzyż Karola III. Jest to drugie odznaczenie go, po otrzymaniu dostojności członka akademii petersburskiej z rąk Uwarowa, ministra rossyjskiego. Biskup z Texas, Odin, znajduje się tu teraz. Ma zamiar zabrać ze sobą znaczną liczbę duchownych do Texas, gdzie się bardzo ludność powiększa. Pan Dubrae, agent konsulatu w Hajti przybył do Paryża.
Dnia 15. zdarzył się smutny wypadek na kolei żelaznej z Orleanu. Inspektor służbowy, hrabia Laraorthonie, znajdował się u machiny pociągu, który przybył do Etampes. Ruch machiny był nader powolny, hrabia sądził iż bez niebezpieczeństwa może zeskoczyć, nogi mu się poślizgnęły, padł na ziemię na krzyż i zginął. W izbie deputowanych przegłosowano dziś nad prawem, względem kredytów na dokończenie rozmaitych kanałów, i przyjęto je większością głosów 238 przeciw 196. Proces wytoczony przeciw meklerora wekslarskira i agentom wekslowym z powodu handlu promessami został dziś ukończony. Kary wymierzono dość znaczne naprzeciw głównie oskarżonym. Z Tunisu odbieramy wiadomość pocieszającą. Bey wydał edykt, w skutek którego wszystkich murzynów ogłoszono w całej rejencyi za wolnych Judzi. Każdy niewolnik zagraniczny, który stanie na tunetańskićj ziemi, staje się przez to samo wolnym człowiekiem. W ogóle postanowił basza nie cierpieć niewoli w rejencyi Tunisu pod żadną formą i pod żadnym pozorem. Przeprowadzono to ogłoszenie beż żadnego oburzenia. Większa część wolnych murzynów pozostała z własnego natchnienia w usługach dawnych swych panów za opłatą odpowiednią miejscowości i czasom. Rozkaz ten wyraźny beja przesłano równocześnie wszystkim europejskim konsulom, wszystkim kaidom, szeikom i innym urzędnikom rejencyi tunetańskiej. Dyrektor królewskiej drukarni, pan Lebruu, podwyższył płacę pomocników drukarni, ci z wzdzięczności ofiarowali mu statuę Gutteuberga. Francuzkic renty zaraz z początku przy otwarciu giełdy zaczęły spadać, w skutek pogłosek, iż rząd miał odebrać drogą telegraficzną bardzo niepomyślne doniesienia z Algieru. Głoszą, źe Abd el Kader pokazał się we Fonduck, tylko na trzy lieues oddaioućm od Algieru. Mieszkańcy Algieru przerazili się, obronę miasta powierzono gwardyi narodowej, uzbrojeni zbrodniarze wyruszyli z miasta, w celu oparcia się pochodowi Abd el Kadera. Marszałek Bugeaud żąda 22,000 wojska na wzmocnienie armii algierskiej. National cieszy się z upadku ministerstwa Narvaeza, ale uważa za rzecz niebezpieczną, iż N arvaeza obrano naczelnym wodzem armii, bo to tyle znaczy, że pozostanie panem rządu. Dodaje nakoniec ironicznie: jest to wielka przezorność, zgadzająca się z konstytucyą. Poczekajmy tylko chwilę, Adyż Hiszpania jest krajem cudów, a kto wie, czyli naczelny wódz nie jest przeznaczony do zniszczenia wszystkiego, co minister utworzył. Dożyliśmy jeszcze dziwniejszych rzeczy.
Anglia.
Londyn. Indyjska poczta zwyczajna z 2. Stycznia przybyła tutaji przywiozła depesze dla rządu, z których jednakże nic więcej nie wiadomo jak to, co Times według depeszy przez Triest ogłosił. Wiadomości są bardzo sprzeczne jednakże, a powodem tego ich pochodzenie: Angielscy bowiem dziennikarze w Indijach zbierają wszystkie wieści z obozu sików wychodzące i posyłają one do Delhi. To tylko jest pewną rzeczą, iż napad sików wielki postrach rzucił na północne prowincje Indii Angielskich. Nie wiadomo jeszcze z pewnością pod czyjćm dowództwem bezpośrednićm sikowie ruszyli. Radża Gulab Sing sam jeden pozostały z braci Dżummi pozostał w swych górach z tamtej strony ludu, jakkolwiek, niektóre jego wojska ruszyły nad rzekę Sulecz wraz z wojskiem Kalsa. Zdaje się jednakże, iż on oczekuje tylko na zajęcie Pendszabu przez wojska angielskie, by następnie z gubernatorem generalnym rozpocząć na swoją rękę układy dla siebie najkorzystniejsze. Armja sików składała się. jak widać z depeszy, z trzeeh brygad piechoty i jazdy i W kilku miejscach przeszła rzekę. Kilka oddziałów wojsk krajowych angielskich przeznaczonych do uderzenia na niektóre czółna i pontony miały z swemi statkami przejść do nieprzyjaciela, to tylko jest rzeczą pewną, że w dniach 8. 9. 10. i 11. Grudnia sikowie z ogromnemi pociągami przeszli przez rzekę częścią na moście ze statków, częścią przez brody. Luidianah byłozagrożonćm, na Ferospore uderzono, a nawet pałace letnie w łańcuchu gór .Himalaja zostały napadnigtemi. Tutaj w Londynie rozmaite zdania krążą o całćm działaniu; niektórzy twierdzą, że Sir Henryk Hardinge dał się podejść i uprzedzić niestosownie, inni zaś, że dla tego tylko pozwolił wojsku sików przejść Sulecz. by całą armję. tein łatwiej zniszczyć i zwalić na nią cały zarzut wojny. Nawet listy z Lahory donoszą, że ajenci angielscy w tern mieście do ostatniej chwili starali się o utrzymanie pokoju. Sikowie zatem wywołali wojnę; postanowili oni walczyć przeciw Anglikom, przygotowania do tego wszelkie poczynili i rozpoczęli dzieło z fanatyczną odwagą. Zdaje się jednakże, iż generalny gubernator dobrze wiedział o ich zamiarach, kiedy przed dwoma niiesiącami Kalkuttę opuszczał, jakkolwiek jeszcze wszystkie przygotowania do wojny nie były jeszcze dokończonemi. Plan sików zresztą nie mógł pozostać w ukryciu, bo na kilka tygodni przed rozpoczęciem kroków nieprzyjacielskich wojska ich gotowały się do wojny z tamtej strony rzeki. Pomimo tego jednakże generał John Littler miał zaledwie pod swemi rozkazami 16,000 wojska, jakkolwiek blisko 50,000 zgromadzono w północnych prowincjach Indii. P o s t s c r i p t u m: Głoszą, że depesze z Indii obejmują raport o bardzo zaciętej i krwawej walce. Dwa ataki na obóz sików zostały odpartemi. Część armii angielskiej musiała się. cofuąć, jednakże wkrótce skoncentrowała zuowu w naznaczonćm stanowisku, a przy odejściu gońca już nie wątpiono o zwycięztwie. Londyn, d- 18. Lutego. - Times najlepiej ocenia ze wszystkich pism osobliwsze stanowisko Sir R. Pecla i pisze o ostatniej jego mowie, co następuje: Sir R. Peela mowa jest zwycięzką. Jest to przewaga zupełna dowodów, lecz zwycięzca jest wielkim jeńcem dnia tego. Pochód, łupy, znaki zwycięzkie i chorągwie są nader świetne, ale patrząc na samego bohatyra, widzimy go przykutego do kół własnego woza zwyciezkiego. Połamał wszystkie zarzuty, lecz one dawniej przez niego były czynione, zniszczył stronnictwo, którćm dawniej kierował; sprowadził wielkie przesilenie, ale ono jest katastrofą w dramacie jego życia; z silnem natężeniem obalił gmach opiekuńczy i cały tłum przeciwników, lecz jak jeniec w Gaza, sam siebie pogrzebał pod ruinami. Każdy przymiot wielkości w mowie sam pada na mówcę, jako wyrzut. Dowodzi okrutnej pewności głodu i nie może nic więcej uczynić, jak go złagodzić: lecz głód był wypadkiem, któren przewidzieć było można, a jednak mu nie zagrodził? On dowodzi, że opieka jest błędną, a współubieganie żyeiodawczem. Dla czego już dawniej tego odkrycia nie uczynił. 'Wskazuje prawdę, iż oblitość jest błogosławieństwem. Czy mógł kiedykolwiek temu zaprzeczać t Całe życie jest klęską tej jednej czynności. Powiedzielibyśmy za wiele, mówiąc, że mowa ta wyczerpuje cały przedmiot i uważa go ze wszech stron. Była to historya tylko całego życia Sir R Peela i jeg« czasu. Uważny czytelnik zaraz spostrzeże, jak rzadko minister wykracza poza ten zakres. Wątpiano o nieurodzaju kartofli Irlandyi, Peel przywodzi nowe niezbite dowody. Wyczerpuje wszystkie środki, ku zapobieżeniu niedostatkowi, za pomocą dowozu i cen niskich. To wymaga zniesienia praw zbożowych i temu środkowi przyznaje pierwszeństwo. Lecz do tego potrzeba rewizyi praw, równie jak odrzucenie, i zarzuca odpowiedzialność za przesilenie ministeryalue tym, co odrzucili ten środek. Rezygnacya i bezkrólewie sam znalazł na tej drodze. Sir R. Peel przechodzi potem do swoich stronników i pali im apologię. Stronnictwo to sprawia ryczałtowo i szczegółowo. W ostatnim względzie dostaje się niektórym po grzbiecie. Z nieporównaną zręcinością bije ich i nigdy może trudności tak zwyciezko nie przełamał, jak przekouywając teraz swych zbuntowanych zwolenniku»v o ich inkousekwencyi i niezdolności. Jakkolwiek szczęśliwie obszedł się z tymi winowajcami, przewyższył się według naszego mniemania, wybornym taktem, z jakim przytoczył świadectwa tych swoich zwolenników, którzy podziękowali za swoje miejsca, aby tylko nie nadużyć swych zobowiązań. Stracił ou ich gło z mowy. Tak zwyciężywszy ich szczęśliwie, miał mówca juz wolne pole, po którćm kroczył jak bohater honierowski. który powalił o ziemię nieprzyjaciela, aż ziemia jękła. Kończymy uwagi nasze życzeniami, napomnieniami i uroczyslćm wezwaniem, które towarzyszyły zakończeniu jego mowy, przekonani, że to jest dobra, sprawiedliwa, a więc zwycięzka sprawa. Londyn, d. 20. Lutego. - Wybór w Westminstrze został przedwczoraj wykonany. Pułkownik Ewans, kandydat wig o ski został wybrany głosami 3843 naprzeciw 2906 głosom, które otrzymał zwolennik ministerstwa Sir R. Peela i zajmie swe miejsce w tych dniach w jzbie niższej. Osławiony książę N orfolk, który niedawno zalecał proszek Curry, na uśmierzenie głodu dla swej niestrawności, miał się nakouiec oświadczyć za projektem Sir R. Peela. List, który major Harditige od swego brata generalnego gubernatora w ludyach odebrał, donosi przy końcu. że Anglicy stracili w bitwie z Sikhami 60 oficerów. Izba niższa. Posiedzenie d. 20. Lutego. - Dyskussya nad reformą handlową Sir R. Pe)a dziś jeszcze nie została zakończoną, lecz odroczono ją na nowo do 23. Lutego. Dora Stockdalc i »półka zbankrutował 18. t. ra. Passiva jego wynofXą 200,000 funt. »zt. Dom ten miał największą fabrykę mydła w Anglii. Hiszpania.
Madryckie dzienniki. jak mówi Journal des Debats. ząjmują się wyłącznie ministeryalną kryzą, która, jak już donosiliśmy, dopiero dnia 12. ukończoną została. Zdaje się, że po wystąpieniu generała Xarvaeza królowa wezwała do siebie pana Martinez de ia Roza i oświadczyła niu, że po. nieważ generał Narwaez złożył urząd ministra wojny. krok teu pociąga za sobą mimowolnie wystąpienie i reszty ministrów. -1 \ Martinez dc la Roza odpowiedział, iż żałuje, że nie podziela zdania królowej: »Jeżeli generał Narwaez wystąpił« rzekł on, »to ja i moi koledzy uważamy ja powinność pozostać w ministeryum i wezwać na jego miejsce innego generała.« Podobno chcieli obrać generała Concha. członka umiarkowanej opozycyi w kongresie, który w zeszłym roku Katalonią uspokoił i którego wszyscy jako rywala Narwaeza uważają. - Królowa oddaliła go. j. odpowiedzią, że się jeszcze namyśli- - Dopiero d. 12. wieczorem złożył p. Martinem de la Roza po powtórnćra wezwaniu do pałacu swój urząd. - Czterej inni ministrowie obstawali przy swych urzędach, które dopiero w skutek ordonansu królowej odebrane im zostały. - Ich wzięcie się rozmaicie osądzają madryckie dzienniki. Jedne chwalą ich, utrzymując, że postąpili sobie zupełnie stosowni* do konstytucji, ponieważ nie chcieli wystąpić jedynie dla przypodobania się Narwaezowi, tym więcej że posiadali zaufanie kortezów, którzy wszystkie ich wnioski z daleko znaczniejszą niż kiedykolwiek większością przyjęli. -- Inne. mianowicie »Heraldo« ganią ministrów, mówiąc, iż działali wbrew zasadom monarchicznym, nie chcąc złożyć urzędów, czego Od nich królowa w skutek wystąpienia prezydenta rady żądała. - Ta kryzys Adziwiła niespodzianie wszystkich, tak kortezów jak i publiczność. - Członkowie opozycyi w kongresie byli właśnie zgromadzeni d. 11. wieczorem ?*«by "aradzić się nad niektóremi projektami do prawa, które ministeryum ŁOIISresowi przedłożyło, kiedy ich doszła wiadomość o tern, co sig z ministrami dzieje. - Rozłączyli oni sie natychmiast, odłożywszy swe narady az *> ukonstytuowania się nowego ministeryum. W Madrycie nie znają jeszcze dokładnie przyczyny tych nieporozumień pomiędzy Narwaezem i jego kolegami, dzienniki madryckie, zwykle tak mało powściągliwe w swych doniesieniach, ta rażą zachowują wielką ostrożność. - Podczas trwania kryzy wielu oficerów armii, przychylnych Narwaezowi, otrzymało wyższe stopnic. Generał Roncali mianowany został hrabią Alcoy. - Bulletin, któryśmy drogą nadzwyczajną otrzymali, donosi. że gazeta urzędowa z d. 14. zawiera nominacyą p. Aronzoli, na ministra sprawiedliwości i tym sposobem gabinet c wyjątkiem ministra finansów uzupełnia.
HoIandya.
Haaga, d. 18. Lutego.-Journal de la Haye donosi: «Na tajeinnera posiedzeniu komissyi drugiej izby stanów generalnych uastąpiły sprawozdania rządu względem układów holendersko-belgijskicch. - Minister finansów i spraw zewnętrznych był przytomnym posiedzeniu. B e ł }r 'i a.
« o . B u x e l a, d. 19. Lutego. - Ministerstwo zupełnie ma być rozwiązane. £ .. r Wo J» y generał Dupont. nagle zachorował. Generał Willar, teraRrzyAweATl * Hadze, raa po IIi, u uast*p ić _ Fan Vandeweycr obstaje J 'H". ", t ". A I M l S s> li, a dotychczasowy gubernator Nemom- i mInister stanu O Huart uważąny te. * .. . * - · n,. * . · . . · .
Lni d . ł : a n ego następcę, ry tanIe o :fu UCZaniu raa hyc odroczone. v wo anę no. Q..... . 1 . .. ". ¥ , a h .. d .
pos a w tler lnIe, pana l"lot om potwler za SIę. " .
1 e III c y.
Karlsruh. d. 18. Lutego. w pismach publicznych głoszono, ze ordynaryat arcybiskupi nakazał okólnikiem, ażeby katolików, którzy wielkanocnej spowiedzi nie odprawili, nie przypuszczać do trzymania dzieci do chrztu. ani im nic udzielać sakramentu małżeństwa., Również donoszono we wielu pismach krajowych i zagranicznych, że Arcybiskup łub kapituła
wezwała a przynajmniej zachęciła proboszczy do podawania adresów i petycji przeciw Rongianom. - Tak jedno jak i drugie doniesienie jest zupełni» fałszywe i zmyślone. Szwajcarya.
Z gminy Stemenberg w kantonie Zurich donoszą, co następuje: przed kilku dniami odbyło się tu zgromadzenie sekciarzy, jeden z nich opowiadał, iż mu się pokazało we śnie 13 aniołów, którzy mu zapowiedzieli rewolucya, która nawzór berneńskiej przejdzie świat cały, tylko zachodziło pytanie, czyli rewolucya ma zaraz wybuchnąć, lub też aż przepełni się czara gniewu boskiego. Z tego powodu głosowały anioły: siedm głosowało za bezzwłoczną rewolucya, sześciu chciało jeszcze poczekać. · Ukończywszy ów ezłowiek opowiadanie o śnie Awoirn, wezwał swoich spółtowarzysz ów do głosowania nad tym samym przedmiotem. Ci przystali na wniosek jego. a po przegłosowaniu okazało się, iż większość postanowiła czekać za przepełnieniem się czary gniewu bożego. a więc przeciwnie aniołom. Dowodzi to spokojnego usposobienia głosujących. W ł O C h y.
Z nad granicy włoskiej. I..I,. Lutego. - We Włoszech ciągle wre niespokojność. Miesiąc Kwiecień podają za chwilę wybuchu powstania w legacyach i U mbryi. które ma być poparte wylądowaniem wychodźców z Hiszpanii, Algieru i wysp joriskich i Korsyki. Hiszpański generał Prira» który eiągle bawi w Marsylii, mimo kilkakrotnie powtórzonych wez.Wao.do powrotu ze »trony hiszpańskiego rządu. ma pewien udział w przywództwie otrzymać. Nagłe zjawienie się księcia Kapuy na Malcie także obudzą w niechętnych nadzieje. Rząd rzymski, który zapewne zna te plany, ma zamiar siły swe wojskowe w legacyach wzmocnić i dla tego wysłano dwóch doświadczonych urzędników do legacyi. aby się o duchu tamecznej ludności przekonali. W Lugo zostali zabici dwaj karabinierowie i jeden marszałek d'allogio. We Forlimpopoli strzelono do feldwebla ochotników papieskich.
ROZNUUTE WIADOIOSCL
Ha eh y eh. UZnany po indyjsku napad szału wesołości.) W południowej Azyi znana jest powszechnie roślina, nazywająca się »Cannabis indica.«(Konopie, słowo indo-słowiańskie.) Podług doniesienia francuzkiego lekarza Moreau, autora ciekawej monografIi botanicznej pod napisem »Du Hachych» sporządzają tameczni mieszkańcy z tej rośliny upajający napój, zaparzając jej kwiat i liście w gorącem maśle, i dodając do tego nieco różanej albo jaśminowej esencyi. Po zażyciu kilku kropel tego narkotycznego napoju, uczuwa się naprzód jakiś niepokój i lękanie się. poczćm robi się gorąco w twarzy, i przejmuje miła wesołość duszę. pobudzająca do ŻYWego, ciągłego śmiechu. Wszystkie zmysły nabywają nagle nadnaturalnej bystrości, przenikliwości i mocy. Cała atmosfera wydaje się natenczas przepełnioną najrozkoszniejszemi woniami i brzmi harmonią tysiącznych lubych dźwięków. Granice fizycznej możliwości znikają - miara przestrzeni i czasu ginie - sekunda staje się wiekiem, a jeden biegun świata od drugiego tylko o krok oddalony. Zdarzało mi się często - opowiada doktor Moreau - iż po zażyciu hachychu, wiszący na ścianie mego pokoju portret, na który wtedy patrzałem, przybiera) natychmiast ruchliwe życie: głowa zdawała się wychodzić z tła obrazu, cała fIzyonoinia nabywała wyrazu, jakim tylko życie przemawia. a osobliwie oczy patrzyły ostro, przenikającym strzałem duszy, i obracały się w swoich dołkach tak widocznie, iż byłbym przysi?gL ze to są czary. - Dla sprawienia sobie najprzyjemniejszych widziadeł w tych ekstazach, otaczają się krajowcy przed zażyciem hachychu najpstrzejszemi i najwonniejszemi kwiatami, każą sobie przygrywać na brzmiących instrumentach, i unoszą się przeto istotnie w urojoną krainę roskoszy i szczęśliwości. Od niejakiego czasu zaczęli już i Francuzi tego czarodziejskiego używać napoju, a zatem łatwo być może. ze on wkrótce po całej Europie się upowszechni'. l'alcnt muzykalny rodziny królewskiej w Hiszpanii. Przy koncercie dworskim w miesiącu Listopadzie r. z. śpiewała Jej Mość królowa Izabela ostatnią aryę z Normy, a potem odegrała kilka utworów muzycznych na fortepianie: jedno i drugie było, jak się rozumie, bardzo chwalone: obecnie uczy się Jej król. mość grać na arfie. - Tegoż samego wieczora śpiewała królowa Krystyna z jednym z artystów kapeli nadwornej duet z W i l h e l m a T e l i a . - Infantka Ludwika nie mogła mieć udziału w tej muzykalnej zabawie, gdyż była się zaziębiła. Infant Don Francisco de Paula, który z córkami w chórze śpiewał, ma bas prześliczny Następny koncert miał się odbyć w kilka dni później: dla urozmaicenia wezwano 40 góralskich śpiewaków do »półudziału. Ćwiczenia teatralne w szkołach wojennych stają się teraz coraz powszechniejsze. Ka wzór uczniów szkoły paryzkićj urządzili takie wychowamy zakładu wojennego w Konstantynopolu podohne przedstawienia w różnych językach europejskich. Przy ostatnim popisie grano Kup c a Weneckiego Szekspira po angielsku i Chorego z urojenia Moliera po francuzku. Wszyscy obecni Frankowie ni« mogli się wydziwić czystemu
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1846.02.28 Nr50 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.