Z PRZESZŁOŚCI URZĘDU STATYSTYCZNEGO MIASTA POZNANIAtych jest wcale ciekawa. W 7 dziesięcioleciu założyło z pośród miast pruskich jedno miasto własny urząd statystyczny, mianowicie Berlin. Obok niego posiadły urzędy takie przedewszystkiem miasta wolne: Frankfurt (wówczas 78.000 mieszkańców), Hamburg i Bremena (74.000 mieszkańców), pozatern jedno miasto saskie: Lipsk. W 8. dziesięcioleciu dochodzi wolne miasto Lubeka (stosunkowo małe), 3 miasta pruskie, a mianowicie Wrocław, Altona (w r. 1880:91.000 mieszkańców) i małe Zgorzelice (wówczas 50.000 mieszkańców), 2 miasta saskie: Drezno i Kamienica (w r. 1880:95.000 mieszkańców), oraz stolica Bawarji: Monachjuni. W 9. dziesięcioleciu słaby postęp: w Prusiech miasta Kolonja i Magdeburg, pozatern w Alzacji i Lotaryngji Strassburg. Poważniejsze zainteresowanie konstatuj emy w ostatniem dziesięcioleciu 'ranionego wieku. Do r. 1890 powstało ogółem 15 miejskich urzędów '- tatystycznych w Rzeszy Niemieckiej, w pozostałych zaś latach wieku 19 łącznie z r. 1900 dalszych 13. Przeważają teraz miasta pruskie, jest ich siedem: Królewiec, Hanower, Dortmund, Charlottenburg, Dusseldorf, Elberfeld, Essen. W innych krajach związkowych Rzeszy Niemieckiej powstały w tym czasie miejskie urzędy statystyczne: w Bawarji jeden (w Norymberdze), w Saksonji jeden (w Plauen -. 47.000 mieszkańców), w Badenji dwa (Mannheim i Karlsruhe), w Wirtembergii 1, (Stuttgart) i w Hesji 1 (Moguncja). W końcu roku 1900 istniało w Niemczech 28 miejskich urzędów statystycznych a w całej Europie 56. Z miast większych od Poznania lub jemu równych nie posiadały w Prusiech w r. 1900 własnych urzędów statystycznych Gdańsk, Szczecin, Akwizgran, Kassel, Krefeld, Barmen, Halla, Erfurt i Kilonja, W następnych trzech latach (do 1903) stworzyły urzędy takie Akwizgran, Schóneberg i Kilonja. W r. 1903 było ogółem w Rzeszy Niemieckiej 8 miast z ludnością ponad 100.000, które nie posiadały własnej placówki statystycznej: Szczecin, Gdańsk i Poznań na wschodzie, Halla 1 Brunświk w centrum, Barmen, Krefeld i Kassel na zachodzie. Z drugiej strony posiadało urzędy statystyczne 6 miast z ludnością poniżej 100.000 mieszkańców (Karlsruhe, Schóneberg, Moguncja, Lubeka, Zgorzelice i Plauen). Z przeglądu lat fundacyjnych, miejskich urzędów statystycznych w Rzeszy Niemieckiej wynika, że Poznań nie wysuwał się w tej dziedzinie do rzędu miast przodujących, a raczej pozostawał wśród ostatnich. N a korzyść zarządu miasta Poznania przemawiają jednak zabiegi, które są znacznie dawniejsze, niż faktyczna realizacja placówki statystycznej.

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1930 R.8 Nr1

Przeglądając sprawozdania roczne zarządu miasta Poznania stwierdzamy, że pierwsze, i to wcale rozległe, zainteresowanie dane mi statystycznemi widoczne jest w tym czasie, kiedy powstały pierwsze urzędy statystyczne w miastach Rzeszy Niemieckiej: w latach 1865-18JS8. Później sprawozdania przez