/K 194w Piątek
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.08.20 Nr194
Czas czytania: ok. 25 min.20. Sierpnia 1852
Drukiem i nakładem Drukami Nadwornej W. Decktra i Spółki w Poznaniu. - Redaktor odpowiedzialny: N. Kamieński w Poznaniu.
Telegraficzne wiadomości.
P a ryż, 16. Sierpnia. - Telegrafem odebrano wiadomość dzisiaj, że biskup jw Lucon niechciał odśpiewać na wczorajszej uroczystości tedeum. Prezydenta lud przyjmował wczora z rana zimno podczas deszczu i wiatru, wieczorem zaś z okrzykiem, wywdzięczając się zapewne za fajerwerk. Prezydent patrzał nań z pawilonu domu marynarki.
Berlin, 19. Sierpnia. - Naj. r au raczył nadać ces. ros. rzecz, radzcy stanu w departamencie poczt. Ulrichowi, gwiazdę do orderu orła czerwonego 2 klasy; tudzież assesorowi kolegialnemu i sekretarzowi w dcp. poczt. Kajukowowi order orła czerwonego 4 klasy. Berlin, 18. Sierpnia. - Podobno król Jmć. podpisał na dniu 4.
Sicpnia, jak mówi Kreuzzeitung, rozpogodzenie, wzglądem utworzenia pierwszej izby. Kozporządzenie to zapewne jeszcze w t j m mie siącu będzie ogłoszone w zbiorze praw. Augsburgska gazeta zasięgnąwszy wiadomości z Baden, twierdzi teraz, ze pogłoski o zaślubieniu księżniczki Karoli Wazy księciu prezydentowi Ludwikowi N apoleonowi są płonne i małżeństwa między nimi nic będzie. W S l a a t s a n z c i g e r z c czytamy rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych, ze landraloin sluźy prawo potwierdzania układów o polowania, które gminy zawarły jako wydzierżawiające. Z lego powodu landraci wezwiq gminy, aby podały tego rodzaju układu celem przejrzenia ich, czyli niezachodzą w nich warunki sprzeciwiające się przepisom nowego prawa o polowaniach. Bruski minister spraw duchownych Raumcr wydal następujący okólnik do reiencyi koblenckiej z okazyi pojedynczego wypadku, ale nakazał zarazem aby się we wszystkich prowineyach do tego stosowano: »U rząd ziemski w *'** doniósł, że uczeń teologii * * * tamże, podał prośbę o udzielenie mu pasportu do Rzymu, celem kończenia nauk w Collegium germanieum. Na mocy rozporządzeń wydanych przez śp. króla zabronione jest krajowym studentom teologii pobieranie nauk w Collegium german icum w Rzymie, lub tamtejszej propagandzie, lub też w zakładach zostających pod kierunkiem Jezuitów a to bez poprzedniego zezwolenia. Ze zaś niemasz dostatecznego powodu do udzielenia zezwolenia uczniowi teologii***, przeto rząd król. spowodowanym jest, zawiadowcy ziemstwa w *** polecić wydanie podającemu odpowiedzi odmónej i go zawiadomić, że gdyby pomimo tego udał się w pomienionym celu do Rzymu, winien się spodziewać, iż zawezwanym będzie do powrotu przy ostrzeżeniu przewidzianćm . 22. prawa z d. 31. Grudnia 1842 r. Wedle tego rząd królewski zechce w tym i podobnych wypadkach postępować, ró wuież zagranicznym Jezuitom i duchownym którzy pobierali nauki w zakładach jezuickich niedozwalić osiedlania się w Prusiech.« W r o c ł a w, 16. Sierpnia. - J e d e n z tutajszych nauczycieli chcąc się nieco zabawić podczas feryi, pojechał do Wiednia i tam chodząc sobie po ulicach i przypatrując się osobliwościom, nagle schwytanym zosIaJ. p rre7 _ żandarmów. Jeden z nich zdjął mu kapelusz i prowadził na 1»cyą z odkrytą głową, gdzie biedny profesor lubo dowiódł, że jestlzszy W , fi W i ifttrotesiwo polskie.
W ars z a w,i, i/. Sierpn ia, - Onegdaj, jako w dniu imienin księ""la Lutl ._ I alH.J1\.,'-u-Irct jJ1-""L y J""ll ta rzplitćj francuzkiej, zamieszkali w War
.", --.".y JRlt-i1tłJgOwie toast na czesc soionizanta. Drugi zaś toast przy wzniesieniu ° przemówił również konsul jeneralny, poświęcony został fdm. ke.
r r 07 ?,T "łYIt)I>tf?Hewiczowierywańskien,u) namiestnikowi Królestwa. WieUl Cy . ' oti u fl.!u fra1f uzkiego przy licv: bielańskięj,. zajaśniał ilu f N Vt., mln r, l e ozaS8Ee1 tftft ¥ U ft :13'r l E¥ff¥ f ł EH! Rf@ ¥d@Hfft
"t * i "i · "w ui zauzciii'" IIIŁŁ-, l?8£l1f tu musimy na pochwalę młodego artysty p a li a J a li a GrOnskiego, iż wspaniały transparent, był ,ego dziełem. ArlYs(a'o · f iem j Gł*WBckjegO, znanego dekoratora teatrów war«aw«kjcn. Kus. war Gdy wyrokiem polowego audytoryatu, przez jenerała feldm., główno dowodzącego Armią czyuną, ks. warsz. hr. Paskiewicza erywanskiego, na dniu 28. Lutego r. b. konfirmowanym, Mieczysław Chwalibóg, obywatel ze wsi Wechodłowa ptu miechowskiego gub. radomskiej, za przestępstwa polityczne na karę konfiskaty majątku skazanym został, przeto komisy a rządowa przych. i skarbu, zawezwała wszystkich kogo to dotyczeć może, ażeby zgłosili się z pretensyami, jakie mieć mogą do rzeczonego majątku, w terminach prawem oznaczonych, to jest najdalej do d. 1. Grudnia 1852. r., jeżeli mający pretensyę zamieszkuje w Królestwie polskiem; zaś naj dalej do d. 1. Czerwca 1853. r., jeżeli za granicą lecz w Europie zamieszkuje; nakouiec naj dalej do dn. 1. Czerwca 1854. jeżeli za obrębem Europy jest zamieszkały. Wczoraj zachorowało na cholerę osób 499; wyzdrowiał0218: umarło 222; ogólna liczba pozostaje chorych 1506. Wrancya.
P a ry ż, 15. Sierpnia. - W części urzędowej dzisiajszego Monitora czytamy: »Uroczystość 15. Sierpnia nastręczy sposobność do licznych ułaskawień, które stawią nowy dowód wspaniałości księcia prezydenta. - Pi zeszły'już czasy, w których wymuszone amnestie przez prasę i polityczną opozycią, stawały się czynami świadczącemi o słabości rządu i triumfie stronnictw, ze szkodą publicznego porządku. Rząd niemógł tego aktu rozszerzyć na pewnych ludzi, którzy tylko myślą o obaleniu społeczności, boby zaszkodził publicznemu bezpieczeństwu, o które się starać powinien. Ale korzystając z zupełnej wolności swej inirialywy i. po uwzględnieniu skruchy i położenia nieszczęśliwych, których uwiedli wyborcy, mógł udzielić przebaczenie. Tym sposobem pogodził interes ludzkości z publiczną spokojnością. W tym duchu udzielił książę prezydent przeszło 1200 osobom skazanym z powodów politycznych lub innych przestępstw zupełną ainnestyą, albo zamianę na mniejsze kary. N astępnie ogłasza Monitor dekret konłrasygnowany przez ministra skarbu Bincaii, rozporządzający natychmiastowe wypuszczenie wszystkich osób, które siedziały po więzieniach za niezapłacenie kar pieniężnych, na które były skazane z powodu przestępstw leśnych, polowania, rybołóstwa i regulaminu drogowego. Listy pozostałych osób amnestiowanycb jeszcze niezamieścił . W dalszych kolumnach zamieszcza listę nazwisk urzędników cywilnych, wojskowych i duchownych, którym prezydent ordery udzielił. - Pierwszy wice-prezes senatu i prezes sądu kasacyjnego Mesnard został miano waub wielkim oficerem, senator hr. Casabiania oficerem legii honorowej. Oprócz biskupa z Chalons ks. P r i ł l y, który został oficerem legii honorowej, otrzymali biskupi z Limoges i Careasowne, tudzież dwaj inni prałaci krzyże legii kawalerskie. Jenerał dywizyi Pclissier, były gubernator Algicryi otrzymał medal wojskowy. Najwięcej przecie orderów armia lądowa "i morska dostała, a liczba lak ich jest wielka, że Monitor niemógł wszystkich pomieścić, i dalszy ciąg dopiero iutro poda.
Pomiędzy ułaskawionymi znajduje się pani Rolland, znana autorka socyalislyczna i Desolme, były redaktor dziennika R e p u b l i c a i u de la Dordogne.
Bezpłatne widowiska po teatrach odbyły się wczora, aby uniknąć nieporządku Mimo to sceny zaszły burzliwe, szczególniej przed domem opery, Łaledwie drzwi otworzono, już tłumy sypnęły się wewnątrz 2 takim pędem że wszystkie straże wojskowe albo porwane zostały z prądem albo przewrócone. Po kupach przewróconych, szły tłumy dalej, a śród natłoku głosy dyszkantowe w niebo głosy podnosiły, na niesforność biegnących, którzy obrywali suknie i wydzielali niemiłosierne kułaki, aby się\lostać na miejsca. W* okamgnieniu zapełniły się wszystkie loże, parkiety i parter. Trzy czwarte zawiedzionych, przed którymi zamknięto drzwi, rozchodziło się z niezadowoleniem, pomrukując. Osobli "'szy był widok wnętrza wielkiej opery. W przepysznych lożach rospościcraly się same bluzy i czepeczki gryzetek. Co się niezmieściło w operze, szło na operę komiczuą. Dzisiajsza uroczystość była dżdżystą ai do popołudnia. Wiatr silny z deszczem niepokoił przechadzających się Paryżan. O godzinie 6 rano wystąpiła gwardya narodowa. Około 7 ruszyły bataliony z muzyką na pola elizejskie, place Magdaleny , 7 -SOdy, gdzie się uszykowały w szeregi. O godz. 9 udał się prezydent do kościoła Magdaleny. Świetny sztab towarzyszył jemu. Arcybiskup paryzki, otoczony duchowieństwem także się tara znajdował, senat, izba deputowanych, rada stanu i inne ciała państwa były na tein nabożeństwie reprezentowane. Po mszy i odśpiewaniu Te Deum, poświęcono chorągwie i rozdzielono je pomiędzy chorążych. O god. IIl, siadł prezydent na konia, przejechał poprzed szeregami gwardyi narodowej, które były ustawione od Magdaleny aż do bariery de PEtoilc, w końcu pol elizej nim. O godzinie 12 rospoczęła się defilada gwardyi narodowej, która trwała do lj godz. Gonitwy wodne rozpoczęły się o godz. 2. Dwieście przeszło slatKów stanęło do zawodu. Walka zaś na Sekwanie rozpoczęła się o godzinie 4. Jenerał Petit, podgubernalor inwalidów umarł onegdaj wieczorem.
On to jest na obrazach malowany, jak obejmował w swoje objęcia Napoleona cesarza żegnającego się z gwardia swoją w Fontainebleau. Proudhon wyjechał do swego miejsca rodzinnego we Franche Comte' .
Wkrótce wyda dzieło historyczno chronologiczne. Cavaignac jedzie do Bretanii.
Im szaleniej biją dzienniki niektóre na Proudhona najnowsze dzieło, lem bardziej je rozkupują. Nie wystarczają juź szkalowania, potrzeba gruntownego rozbioru. Dopiero jeden dziennik pokazał że ma zamiar z grunlownością przystąpić do okazania mylności zdań Proudhona, a nim jest G a z e t t e de F r a n c e . Oddaje ona świadectwo jenialności autora, postępuje z nim jako z przeciwnikiem, na którego uderzyć zamyśla godną bronią i powiada: .. Utrzymywać, że książka jaka jest niebezpieczną, gorszącą, godną potępienia, bez dowiedzenia równocześnie tego, co, się powiedziało, to służy na powiększenie zaufania do prawd niezbitych książki i zląd wypływającego niebezpieczeństwa. Żądać od rządu, ażeby autorowi założył knebel w usta, a na ciało serdak przymusowy, jest (o samo, co. ukazać swoją nieudolność do zbicia błędu, i że lyłko poiicya może przemocą uchronić nas przed zarazą nowych idei. Innemi słowy to znaczy: samowiadność uprawnić, - n dla dzienników, pożegnać się z swoją powagą. Nauki jeszcze nie ubito, chociaż nauczyciela zamknięto. Deklamacye ślepej gorliwości nikogo jeszcze nienawrócily i przekonały. A wiecie przeciw komu wy powstajecie? Utworzył się komitet najznakomitszych autorów i publicystów, któremi się poszczycić może konserwatyzm i opatrzono go w dostateczne fundusze, aby innem pismem zbić teorye tego socyalisty. I cóż napisali? Dwa pisma ulotne, których nikt niechce czytać Proudhona, którego chcecie jako wściekłego fanatyka pod klucz oddać, który sam jeden zadał cios śmiertelny teoriom Consideranta, Ludwika Blanka, Cabela i Piotra Leroux, Proudhona powtarzamy logiczne-, go i przekonywającego chcecie odprawić, kilku obelżywemi wyrazami lub wsadzeniem do więzienia? On wam wykłada jasno swoje pojęcia, bez kołowodów, ze szczerością i swobodą, walczcie przeciw nim, jeżeli je za błędne uznajecie, jako my starać się będ/icmy z całych sił dowieść w artykułach z calem przekonaniem, że on zostaje w błędzie. Poiicya aresztowała 11 jasnowidzących, których stawia przed sąd policyi poprawczej. Jules Favre zajmuje się ich obroną. Ponieważ U n i v e r s niedoirzymał danego słowa, że będzie w kwe-, 8 lvi klasyków umiarkowanym, przeto biskup z Chartres kazał się wykreślić z listy jego prenumcnilów. Koresp. Miiuelcryum wojny ogłosiło w tych dniach raport, z kló legO mOŻlia pOWZiąŻĆ dokładne wjobraicnic'o stanic kolouiiacyi francuzkiej w Algierze. Jes/ (o dokument fem większej wagi, że ogłoszojui go w drwili, kiedy mocny popęd ze strony rządu i napływ kapi talów poczyna nadawać tej osadzie kształt inny. Ale w Algierze, podobnie jak za czasów Rzymian, oręż idzie przed pługiem, między szeregami muzułmanów bagnet czyni rum cywilizacyi chrześciańskiej. Żelazo zatknęło tu niegdyś księżyc, żelazo wznosi dziś w to miejsce krzyż. Dla tego niniejsze sprawozdanie muszę poprzedzić obrazem działań wojennych od roku 1847. Rok ten ważnym będzie w wypadki. Zaczął się od poddania się Bou Mazy, skończył na poddaniu Abdel Kadcra. W miesiącu Lutym Bou Maza wypędzony z pokolenia Uled Yunues, ostatniego przytułku, błąkał się bez nadziei. Przez dwa miesiące ścigany, opuszczony przez pokolenia surowo za swą odwagę skarcone, odarły z uroku, poddał się 13. Kwietnia tym oddziałom, które go najmocniej prześladowały. W tymże czasie zaszły inne równie ważne wypadki, W Maju rozpoczęta wyprawa do wielkiego Kabylu, uwieńczyła najpiękniejszym laurem niar-załka Bugeaud, ówczesnego jeneralnego gubernatora. Już poddanie się Bel Ralem i Bel Kaeema otwarło drogę do Ka bylu. Marszałek Bugeaud założył stalą komunikacyą między Setif i Boncie. Chwila była stanowcza, Mulcy Mohammed ogłaszał wojnę świętą i powoływał do powstania. Marszalek Bugeaud ostrożny lecz i energiczny, prowadził ruchy wojenne z wyższością strategiczną, która cechowała tego niepospolitego wodza. Pięćdziesiąt trzy pokoleń, które mogły wystawić z górą 30,OUU walczących, uznały władzę Francy i. Marszałek Bugeaud nadał im organizaeyq administracyjną, która spokój tej okolicy zapewuiła. W Czerwcu kapitulowało N emenchns, potężne pokolenie z prowincyi Konslantyny; współcześnie w różne strony wyprawione kolumny, nieprzyjacielowi coraz to na innym punkcie ukazującemu się, nie dały odpoczynku. Mouley Mohammed sfanatyzowany z garstką wiernych napadł na Dzidżelli, ale odparły, hufce swe utracił. Pod koniec roku poddał się Abdel Kader, a ten wypadek jak okrył chwałą marszałka Bugeaud, tak zamknął ośmiomiesięczną kampanią prowadzoną z wielką zaciętością. Przez te osin miesięcy, nieszczęśliwy emir wydobył z siebie ogromny zapas energii i świetnych pomysłów. Schroniwszy się do Maroku, nie miłym gościem był cesarzowi, tein bardziej, ze wkrótce utworzył sobie gorących partyzantów i chciał zrewolucyonizować kraj na swoją korzyść. Pilnowany przez wojska cesarza, stara się wejść w negoeyacyc to z jenerałami francuzkiemi, to z władzami hiszpańskiemi; zewsząd odepchnięty porywa się na krok śmiały, i w pień wycina oddział marokański, który gO w ruchach jego wstrzymał. N aówczas cesarz postanawia z nim zakończyć, przewagą wojsk przygniata pokolenia, które wspierały Abdel Kadera, a przeciw niemu wyseła dwie armie pod wod7ą dwóch synów Abdel Bamana. Przyciśnięty gotuje się do walki i uderza w nocy na jednnę z armii, tym sposobem, którego niegdyś użył Hannibal przeciw Rzymianom. Zbiera wielbłądy, a nałożywszy na nie stosy chrustu i zapaliwszy, pędzi je w obóz marokański. Ale armia marokańska uprzedzona wcześnie, przywołuje drugą na pomoc.
Emir ani na chwilę nie wacha się. Siły nieprzyjacielskie dzicsięćkroć liczniejsze - to go nie wstrzymuje. Zaczyna się wściekła walka, walka niepodobna. Rozbity, straciwszy wszystko, zresztą wiernych wpada do Algieru. Tu na niego rzucają się Fraucuzi, rąbią ostatnich jego obrońców, a opuszczony od losu i od nadziei, dzielny Emir poddaje się pułkownikowi Marlignnc. Dziwnem zdarzeniem, poddał się on nad rzeczką Muzaja, w tej okolicy, gdzie niegdyś Rzymianie schwycili Jugurlę. Są okolice, nad któremi wisi nieszczęście. Historya zna takich miejsc kilka. Po tym wypadku, który zamyka! drugą epokę Francuzów w Algierze, nowa otworzyła się era. Pod najszczęśliwszemi dla armii francuzkiej wróżby, rozpoczął się rok 1848. Wieść o poddaniu się Abdel Ka dera, odjęła ducha wszystkim niemal obrońcom. N arody w chwili uroczystej skupiają jestestwo swoje w jednym człowieku; on jest ich sercem, za nich czuje; on jest ich głową, za nich widzi. On jeden wart jest armii. Takiego za czasów napoleońskich miała Hiszpania w Palafoxie, taki człowiek dostał się do niewoli na polach maciejowickich 10. Października 1794. Z upadkiem Abdel Kadera, Muley Mohamed oddał się oa łaskę Francuzów, Bej Konstantyny złożył broń. Nie trudno było Francuzom uśmierzyć resztę, bo Arabowie przed bitwą byli moralnie pobici. Dor wiodły tego łatwe wyprawy w pierwszych miesiącach 1818. Lecz i im rewolucya 1818. dodała odwagi. Mniemali, że wojna Frauevi z Europą jest nieuchronną, że Francuzi nie będą mogli z rówuą jak dawniej energią popierać wyprawy. N adto częsta zmiana gubernatorów jeneralnych osłabiła sprężystość administracyi francuzkiej. Do wojska i urzędnków wkrada się polityka, formują się stowarzyszenia, odzywają się kluby. W miarę jak w komendzie francuzkiej ubywało energii, napływała pod namioty arabskie. W Milianach, Tlcmken, pod Konstantyna, wybuchają powstania. Na krwawych ale niedecydującycb zapasach ubiega rok 1848. W roku 1849. zjawia się nowy apostoł Sidi Szcik ben Tajeb. Na niego uderzają Francuzi i wpędzają w Maroko; tam cesarz rozkazuje go zamknąć w więzieniu. Toczą się utarczki w prowincyi Algerze, ale naj zaciętsze w W'ielkim Kabylu. N akoniec dwa potężne pokolenia Beni Sliinan i Guesztula zmuszone prosić o pardon. Szeryf Ben Yamina w prowincyi Konstantynie pobity, wojna przenosi się aż na Saharę. Znajduje się fabzywy Bou Maza, ten rozpoczyna walkę w prowincyi Dżdżura. J eden podporucznik francuski napada go niespodzianie, w bitwie ginie apostoł, głowa jego i sztandar odesłane do obozu francuskiego. Lecz nie na tein koniec owej WOJnIe, która w jeduej chwili lu gasnle, lam się odżywia, w miarę jak podniesiony obrouą swych siedzib duch narodu, wydaje z łona swego dzielniejszych mężów, koło których naród pełen zapału gromadzi się. Zjawia się w okolicy Zaatsza szeryf Bu Zyan, człowiek niepospolitej energii i wysokiej intelligencyi. Długiego trzeba było boju i niemałego krwi rozlewu, aby dotrzeć do renInim powstania w Zaatsza. N akoniec rozproszywszy kilka powstań, Fraucuzi 7. Października przystępują do miasta. Było to pamiętne oblęicnie, pamiętne iiicsly-chaiicui z obu strun wysileniem, godne stanąć obok oblężenia Rzymu: lecz na mniejszym odbywając się teatrze, niezwróciło uwagi powszechnej Aby przemódz fanatyczną obronę, przedrzeć src aż do środka miasta, trzeba było przeciskać się przez lasy palmowe i ogrody, trzeba było 51 dni walki i pracy, 51 nocy czuwania i czterech ważnych bitew, to jest 25., 30., 31. Października i 16. Listopada przeciw mieszkańcom miasta i przeciw pokoleniom, które aż z Sahary biegły um na odsiecz. N akoniec po pierwszym bezskutecznym szturmie, pułkownik Canrobert zdobywa Zaalszę, ale niepierwiej aż Bu Zyan padł trupem, a obok niego wszyscy obrońcy oazy. Wojska franzuskie wycieńczone cholerą i kulami nieprzyjacielskicmi, wprawdzie dowiodły ogrom nego męstwa, ale zmniejszyły się tutaj do połowy. Po upadku /.aatszy, Arabowie jeszcze nie tracą uadziei, Ben Chabira zapala do walki mieszkańców Busady. Barykady stają nn ulicach, lecz wkrótce zburzyło je wojsko francuskie. W rokrr 1850. uczyniono wyprawę do Aurcs, zburzono do szczęlu miasto N ara, loczono walkę w okolicach Bougie, Selif i innych. .Ale Arabowie oprócz Francuzów, znajdują innego nieprzyjaciela. W kraju gdzie mieszkańcy nicodpasują oręża, rola zaniedbana, a wojna pustoszy niwy gdzie były uprawuc Ta potrzeba nakłania Arabów do rolnictwa i do pracy spokojnej. 20go Września odbywały się w mieście Algierze wyścigi konne, na nie 1500 jeźdźców arabskich przybyło pod wodzą kalifów i agów, bez myśli nieprzyjacielskiej . 12go Września Bu Akkas ben Aszur potężny szef Ferdżui, uznaje w Konstantynie panowanie Francuzów i odtąd staje się ich przyjacielem. Taki jest w najogólniejszych zarysach obraz wojny od roku 1847.
do końca 1850. toczonej w Algierze/ Francuzi w cywilizacyi europejskiej zyskują sprzymierzeńca coraz lo potężniejszego, a co oręż francuski podbije, to zwolna utrzymuje w ich mocy duch cywilizacyi, klóry młode pokolenie ogarniać poczyna. Widzieliśmy to w Paryżu podczas uroczystości 10. Maja. Tymczasem stan nrmi algierskiej dowodzi, że z każdym rokiem zaciętość wojny ustaje. Igo Stycznia 1848. siła zbrojna Francuzów wynosiła w Algierze 87,704, a z tych 18,742 jazdy: w roku 1849. wynosiła 75,017, z tych 14,003 jazdy; w roku 1850. już tylko 70,771, z t y * 13,189 jazdy. (Czas*.) " Melyia.
Bruksela, d. 13. Sierpnia. - We względzie kwestyi handlowej 1 stosunków do Francy i tak dzisiaj O b s er wa t c u r zdanie swoje objawia. »Belgia znajduje się teraz znów w przykretn położeniu. Zagranica rości prelensye, z popróżkami głośno się odzywa... - Rząd kraju, klóry potężniejszym jest aniżeli nasz, zdaje się zapomina, iż my tutaj jako mocarstwo przeciw mocarstwu, jako kraj niepodległy z krajem niepodległym układać się mamy; zdaje się w układy z nami niewchodzi, tylko nam warunki przepisuje, jak gdyby Belgia była wazaleoi Francvi, który się prawom jej poddać i przed wolą jej pokłonić powinien. Życzymy sobie, aby pogłoski, jakie o tern chodzą, były niedokładne; życzymy to dla honoru rządu francuzkiego , gdyż smutua. zawsze jest rzeczą, kiedy się rząd jaki przez nadużycie potęgi materyalnie dyskredytuje. Ale życzyć sobie nie jest mieć nadzieję, · zdaje się rzeczą pewną, że Francya niernożna z dwóch przyczyn, tak dla naszych interesów przemysłowych i handlowych, jako też dla godności narodowej. Ale Belgia powinna się tu niewzruszoną pokazać, i żądaniom niedającym się pogodzić z godnością kraju opór energiczny i palryotyczny stawić. Jeżeli Belgia lak sobie postąp'. z 11 ów, zwycięży, jak dotąd zwyciężała.« Opowiadają In «zis za rzecz pewną, że ministerstwo tern niejsze przy ste.zc pozostanie; Kogier, minister spraw wewnętrznych, obeJmiie tymczasowo tekę finansów, którą Frero składa, a Hoorebeckowi, mini sIrowi robót publicznych, przekazaucm zostaje zawiadowauie wydziałem sprawiedliwości, który Tesch również opuszcza. Obydwaj ministrowie ci byli podobno jedynymi, którzy układu z Francyą przyjąć niechcieli. Anglia.
L o n d y n , 12. Sierpnia. - Ministerstwo ma z obrońcami SWOImI w prasie nieszczęście widoczne. Standard u. p., popełnił niedorze czuość, utrzymując, że lord Aberdeeu w roku 1815 zatokę Fundy Ainc rykanom poza plecami swego ministra kolouialnego lorda Stanley (teraz Derby) otworzył. Na to oddrukował G lo b c kilka depeszy, które w tym przedmiocie w roku 1845 wymieniono, a które przez lorda Derby są podpisaue. Wszystkie dzienniki liberlalne spieszą się naturalnie z powtórzeniem tych dokumentów. Twierdzenie niedbałe dzienników Herald · I ł o s t, że ministerstwo angielskie, »status quo bynajmniej nicuaruszyło« powoduje gazetę Times do wycieczki cierpkiej na gburowaty brak taktu gabinetu Derby, który dla swej demoustracyi groźnej uicumial chwili stósowniejszćj wybrać, jak chwilę ruchu z powodu wyboru prezydenta, - przesilenie, w którem wzgląd na głosy irlandskic w Ameryce nawet wydanie mordercy irlandzkiego Kaine utrudnić może. Jak blisko leży obawa, że wzburzenie wyborcze spór z Anglią do celów stronniczych użyć i aż do zjadliwości pogorszyćby mogło! Śmieszną jest rzeczą, utrzymyuiać, że Anglia zważać niepowinna ua słabość rządu amerykańskiego w obce woli ludu. Każdy gabinet, niewyjmując angielskiego, jest nawałowi i burzy opinii ludowej więcej lub mniej podległym. Prasa rainisteryalna twierdziła, że publiczność angielska sama z muchy słonia robi; że jest w.błąd wprowadzoną i całej kwestyi lej nierozumne. Zkąd że to pochodzi, że amerykański sekretarz państwa zapewne dobrze rzeczy świadomy sprawę tę w lemże samem świetle widzi, jak publiczność angielska? »J eżeli wiec rząd lorda Derby istotnie prawa żadnego niewywodzi, któreb y Stany Zjednoczone zaprzeczały, to pokazuje się tylko znów, że on zamiary swoje tak zręcznie umie osłaniać, ii dwa wielkie narody takowe zarówno źle zrozumieć muszą.« - Ministerialny Herald powtarza zaś: »koncesya z 1815 niezoslała cofnioną. Amerykanie mogą teraz podobnie jak przed lem sieci swoje w zatoce Fundy zapuszczać. Ale statek »Co rai« tuż nad brzegami angielskie mi zabrano. Prawo wyłącznej własności mieszkańców nadbrzeżnych nawet według koncesyi z 1845 rozciąga się na trzy mile morskie od lądu. Lord Malmesbury, powiadają, powinien był o środkach rozporządzonych poprzednio zawiadomić. Zap.owiadaż kiedy rząd nowy formalnie, że praw poddanych swoich bronić, że obowiązki swoje pełnić bę zie? Zmiana żadna nie zaszła o którejby donieść trzeba, oprócz ze w miejsce karygodne) bezczynności czynne pełnienie obowiązków nastąpiło. Niemniej jednakże w Czerwcu 1852 Stanom Zjednoczonym doniesiono, że wzmocnienie eskadry nastąpi, dla zapewnienia rybakom angielskim praw owych, które po lorda Aberdeena koncesyi wyłącznie im pozostały. To jest czystym środkiem policyjnym. Kiedy Francuzi na kanale dla obrony rybaków fraucuskich swoje siłę morską wzmacniają, niedouoszą nam poprzednio o tein, a my lego nieządamy. Zarazem wypada nam uwagę uczynić, źe eskadra nasza zawsze jeszcze słabszą jest aniżeli francuska na wodach owych; i Francuzi przeciw którym tychże samych środków użyliśmy, nieokazują tej drzaźliwości, jaką Webster pomiędzy krewniakami naszymi w Ameryce pobudzić usiłuje.« Bezwąipienia gabinet Derby starać się terać będzie zwołanie parlamentu jak najdłużej odwlec, już to aby burzę z powodu rybołóstwa w czasie feryi uspokoić, już aby swoje własne łowy na głosy pomiędzy liberalnokonserwatywnymi lub wątpliwymi wygodnie i z przyciskiem uskutecznić. Jedynie przypadek jaki nieprzewidziany w zatokach makrelów i slokfiszów Ameryki mógłby mu wędę Z ręki wytrącić. Londyn, 13. Sierpnia. - l'rasa ministeryalua kwestyą rybołóstwa komentarzami swemi coraz więcej zaciemnia i gmatwa. Sprzeczności podań H e r a l d a i S t a n d a r d a każdemu dziwnemi wydawać się muszą. Ale wywód wczorajszy Heralda z żadnym faktem znacznym pogodzić się nieda Według lego dziennika ministeryalnego nieuchwalono żadnej nowej polityki w tej kwestyi i chodzi jedynie o zakazanie Jankesom łowienia ryb w zatokach w odległości trzech mil od brzegów. Według depeszy Johna Pakingtona (której przecież Webster nie sfałszował) przyrzekła Anglia kolonistom isotlnic, że według polityki nowej postępować będzie, niewspomniała nic o koncesyi lorda Aberdeena, tylko oświadczyła, ze się warunków konwencyi z r. 1818. i rozstrzyguienia prawodawstwa Nowej Szkocyi w roku 1841. trzymać będzie, według których Amerykanom uicwólno leź łowić ryb w zatokach wielkich, chociażby wody wewnętrzne ich więcej aniżeli 3 mile od brzegów obydwóch bylV odległe.« Times powiada, koloniom pochlebiano, a Amerykanów po drzaźniono, niewiedząo, co właściwie chciano, albo leż uiechciano szczerze, co przyobiecywano. Protektorów rybołóstwa równie trudno zro zumieć, jak protektorów dzierżawców w Anglii. ittstrya. W i e d e ń, 10. Sierpnia. - Dzisiejsza Gaz. wiedeńska mieści w sobie postanowienie ministeryum skarbu, obowiązujące we wszystkich krajach A ,n\YCh a stanowiące próbę srebra w monecie srebrnej bitej. Stosownie ? ™ ]I ? I I C e s a I * k . d 2 9 K . . b .. b . . b . ;" ,;.. ' lego 2 . wletnla,. Iez, a y mIeszanIna sre ra \? Jl ? 7 fi o " e c i e wynosiła jak 10: 1 wagi, i aby stopniowo przebi110 ciotycliczasowu u lon e' srebrną i nową wybijano, ministeryum sta
." "'''' ,w.- D - i» -.,. "; I Uli zmiany nosci czystego sreDra, to jem w *łr. z grzywny kolonsk.e, lub 24 złr. grzywny wiedeńskiej, pod wzglę
dem zaś rozmIaru l wagI, pieniądze te będą bite na wzór lombardzkoweneckiej monety, (skud, £ skuda, lit i i lira.) Wedle tego stosunku mieszaniny kruszcowej przyjętej w państwach południowych Niemiec tworzących związek inenniczny, tudzież wSzwajcaryi, Sardynii, Parmie, Modeuie, Państwie kościeluem, Francjij Belgii, nowa moneta różnić się będzie ciężarem i rozmiarem od dawnej. Dotychczas bito 2reńskowe i reńskowe sztuki z f cz. srebra I miedzi, cwaticygiery z A cz. srebra i T 5 T miedzi, 10 krajcarówki z '" srebra i £ miedzi. Moneta ta nie zmieni swojej wartości, lubo ilość przymieszanej miedzi się zmniejszy. Ciężar 500 złr. wynosi w dawnej monecie w 1 i 2reńskowych 12 f t. 16 T % łó1.; w dwódziestówkach 17 ft. 28/'" łót.; w dziesiątkach 20 ft. 28f[[ łót wied. N owa moneta uczyni na 500 złr. w każdym z tych gatunków 11 f t. Q_ '" łó1. Termin puszczenia w obieg nowej monety później zostanie ogłoszony. Na mocy postauowienia najwyższego z dnia 24. z. m. c. K. władze policyjne uorganizowane pod imieniem: »Starostwo Grodzkie,« nosić mąją odląd nazwę: »c. k. Dyrekcya Policyi.« Dzisiejsza Gaz. wied. podaje rozporządzenie cesarskie z d. 3.Sierpnia r. b. datowane z Klausenburga, ua mocy którego duchowieństwo katolicko łacińskie i grecko unickie na Pograniczu wojskowem, poddane zostaje tak jak dawniej nieunickie, juryzdykcyi wojskowej w sprawach karnych. Sąd śledczy winien wszelako zawiadomić biskupa dyecczyi o rozpoczęciu postępowania karnego, a po skoiiczoucm dochodzeniu przed ogłoszeniem wyroku przesłać akta najwyższemu sądowi wojskowemu i żądać potwierdzenia wyroku. Sąd najwyższy winien następnie douieść o wyroku zapadłym konsystorzowi biskupiemu celem pozbawienia skazanego godności duchownej w razie potrzeby. Jeżeli sąd najwyższy w ciągu 30 dni nicodbiera douiesienia, wyrok winien być ogłoszony i wykonany. Rozporządzenie to tyczy się również spraw już rozpoczętych. Z okazy i rozporządzenia o nowej monecie srebrnej donosi Kor.
aus tr. iż naprzód zaczną przebijać srebro sztabowe i talary południowoamerykańskie w ilości kilku mil. złr. które znajdują się w skarbie publicznym, następnie zaś wszystkie srebro banku zostanie przebite: nadto znaczniejsza stosunkowo ilość jedno i dwureńskuwek zostanie odbiła aniżeli dotąd bywało, aby tym sposobem ułatwić obieg monety srebrnej. Dziennik medyolański E p o ka donosi, ze ministeryum spraw wewn.
rozstrzyguęło, iż dzieci i żony zbiegłych za granicę w r. 1848. w skutku udziału w rewolucji, a którzy nie powrócili do domów i uznani dla teo za wychodźców, nie mogą być policzone do tej samej kategoryi co ?elł1 mężowie i ojcowie, ale przeslaja być poddaiieini austryackiemi.
Towarzystwo do dziejów południowo-słowiaiiskich ogłosiło nagrodę 100 dukatów w złocie ofiarowaną przez jednego obywatela z Fiume za najlepszą historyą powszechną w języku narodowym i w duchu słowiańskim napisaną. Prócz tego rękopis nie przestaje być własnością autora, a towarzystwo obiecuje mu pomoc do wydania onegoż. Włochy, Do dziennika Daily News piszą z Rzymu, że rząd papieski na wywóz budulcu okrętowego (dęby) cło podwójue nałożył, 100 kloców opłacać ma 600 skudów. Drzewo budowlane z prowincyi rzymskich brali głównie od lat 25 Anglicy. Ale ponieważ teraz drzewa takiego wszędzie taniej dostać można, przeto handel w tym względzie z Rzymem ustanie. Książe Parmy potwierdził kontrakt zawarty przez koinisyą międzynarodową z towarzystwem włoskiej centralnej kolei żelaznej. Kolej ta łączyć ma Piacctuę 2 Parmą, Reggio, Modeną, Bolonią, Prało i Pistoją. Ameryku» Nowy - Jork, d. 1. Sierpnia. - Admirał Sejmour, dowodzący eskadrą angielską, otrzymał, jak się spodziewać można, polecenie, aby z ostrożnością największą działał, i starcia się z amerykańskiemi okrętami wojenuemi ile możności unikał. Komuiodor Peny zapewne z strony amerykańskiej iustrukeye podobne z sobą ua morze zabiera. We względzie tym jednakowoż bynajmniej spokojnym być nicmożna. Newyork Herald czyni juź w przedmiocie tym uwagi czysto wojskowe. W kraju całym, powiada on, jest przekonanie, że oświadczenie dyplomatyczne niewystercza do naprawienia zniewagi wyrządzonej banderze naszej. Lord Derby i sekretarz jego przypłaci zapewne błąd popełniony w postępowaniu swojem utratą teki, a następcy ich muszą nam wielkie nstąEienia poczynić i pokornie nas przeprosić. Dotąd byłoby wszystko dorzc. Ale do chwili owej przyjść moźc każdej godziny do starcia; gdyż okręty nasze odebrały rozkaz wyraźny i jasny, aby stanęły w obronie handlu i rybołóstwa naszego, bez względu na następstwa. Znając temperament J ona Bulla i brata J onathana, poczytujemy rozprawę czynną za nieuchronną. Rządy z stron obydwóch, zdaje się, podobnie sądzą, i przez wzgląd na to posiłki w razie potrzeby w pogotowiu trzymają. Widać to z skizętności nadzwyczajnej w arsenałach naszych. Boże uchowaj nas od pierwszej wielkiej bitwy morskiej, gdyż niebyłaby ona ostatnią! Niemyślanoby już wtedy o slok'fiszu i makrelach, tylko o panowaniu nad morzami świata. Kiedy bracia o naczelnictwo boje staczają, jest to zawsze okropna i zacięta walka. Dla tego to Gwyu w senacie wzniósł o przedłożenie wykazu urzędowego we względzie siły morskiej, jaką mamy do rozporządzenia. Wiadomo nam, jak długo to trwa z lakierni wykazami urzędowemi. Tymczasowo spuszczamy się na nasze własne źródła, a te okazują nam, że do dnia 15. Sierpnia wystawić mogliśmy silę morską o 2000 armatach, aż do 20. Sierpnia zaś oprócz tego pięć fregat z 332 armatami, jakoleż kilkanaście statków pomniejszych. Armia stalą Stanów Zjednoczonych dochodzi do 10,129 żołnierzy, milicja do 2,180,486. W ogóle prasa cała wyraża się wiele spokojniej i zgodniej aniżeli Herald, tylko New Jork Sun okazuje wielką ochotę do wojny i żądzę nieutajouą wcielenia Kanady. Wydział handlowy w Washingtonie obradował nad kanadyjskim bilem wzajemności. Kanadyjczykowie zaprojektowali wzajemny, wolny od opłaty wewóz wszelkich artykułów, których nazbyt mają, a dla których im miejsca targowego zbywa. Wydział handlowy chciał też na to przystać, przypuszczając, że spis przedmiotów powiększonym będzie dodaniem narzędzi rolniczych i wyrobów żelaza lanego - a kładąc za Ale lord Derby swoją deuionslracyą nieprzyjazną wszystko pomieszał.
N a rzece Hudson wydarzył się w tych dniach przypadek okropny.
Parowiec Henry Clay ścigał się czas niejaki z parowcem Ameryka, kiedy nagle w pośrodku nawy się zapalił, i spiesznie do brzega doprowadzony być musiał. Wystawić sobie można przestrach 300 do 400 osób, które się na pokładzie znajdowały. Około 70 podróżnych, pomiędzy temi żony i dzieci z pierwszych familii N owego Jorku częścią się spaliły częścią utonęły, wielu się poparzyło nim się do wody rzucili, reszta z biedą życie uratowała.
Wiadomości archeologiczne.
(D&iennik Wars%Moski.) Czytelnicy nasi zapewne wiedzą i z dziennika naszego i z innych źródeł, ze w Kra k o w i e zawiązał się wydział archeologiczny przy uniwersytecie Jagiellońskim, który zbiera drogie zabytki przeszłości, (w Światowida jednak nie wierzym) . Otóż z polecenia le"'o wydziału, pan Józef -Łepkowski jeden z najczynniejszych archeologów krakowskich, odbywa podróż po Galicyi co lato i zbiera rozmaite rysy do hisloryi i fizyononiii kraju. Myśl przecudowuie piękna, i spodziewać się należy, że lepiej ją spełni pan Łepkowski jak podróżnicy warszawscy których cytuje, bo jeden z nich który zwiedza całe królestwo, nie tylko samo Płockie (w Płockiem był r. zeszł.), dotąd niczego publiczności nie udzielił, a drugi przypadkiem tyłko był w Radomskiem, ze zleceniem i podróż swoją dorywczo opisał, a nie mógł inaczej, bo pisał to jedynie co widział w przejeździe. Pan Łepkowski jeździł ode wsi do wsi, od osady do osady, nie mówim już o miastach. Wszędzie bawił tyle czasu, ile chciał, a to już wielka jego korzyść przed inne mi. W roku zeszłym zwiedził całą Sandeczczyznę. Nim wyjechał przejrzał całą bibliotekę pisarzy o tej stronie, od Długosza aż do naszych czasów. Długosz jednak przywodzi z tej okolicy tylko Sącz, nic nie mamy w jego dziele o Tatrach; historyk nie zna wcale lego nazwiska. W ogóle nie wiele znalazł w dawnych kronikarzach zasobów. Kremer, (iwanin itd. znają z całej tej strony jedynie Sącz, Dunajec i Czorsztyn Starowolski wyliczył kiika miast, kościołów i nagrobków. Władysław Alexander · Łubieński znał Sandeczczyznę jeszcze lepiej, ale powtarzając dobrodusznie bajki Sfarowolskiego i Rzączyńskiego, przekonał nas, że ta strona gdzieś wtedy jeszcze po za granicami Europy leżała. Rozpowiada np. o drzewach Tatrowych okolic, o dyamenlach, o złocie i rubinach, o wodach w które wrzucone żelazo zamienia się w mosiądz, o kozach które wśród skał Tatrańskich nie nogami, ale rrq rogach chodzą. Powtarzali za Łubieńskim inni te bajdy, które echo i dzisiaj jeszcze pomiędzy nami znachodzą, np. w malej Kncyklopedyi morskie oko znajduje się jeszcze na babiej górze. Przyjaciel ludu także wiele poplótł bajek. Nawet Sta rozyt. Polska nic nie zrobiła dla Sandeczczyzny i przepisywała poprze dników; nuto rowie dodali tylko kilka dziejowych wypadków z Metr. Kor. i lustracye miast. Pan Łepkowski oddaje sprawiodliw<>£ć mało znane'; książce w naszej literaturze, to jest Geograficznemu dykcyonaizowi E c h kar d a, który umieścił z Sandeczczyzny wiadomość o kilku tylko miasteczkach, ale z wszelką sumiennością, i s!ąd archeolog nasz powtarza, że dykeyonarz ten, podobno pierwszem i dotąd osfalniem jest w tym rodzaju dzieleni w piśmiennictwie naszem I nam się lak widzi, bo i nowo w Warszawie wychodzący Słownik p. Lisieckiego, może położy ja
OBWIESZCZENIE.
Uwagę rodziców i opiekunów, którzy od St.
Michała r. b. synów swoich lub wychowańców powierzyć zamyślają gimnnzyum prowincjonalnemu, zwracamy celem zapobiegania próżnym kosztom i niedogodnościom na nasze ogłoszenie dziennikowe z dnia 24. Czerwca 1851. r., stosownie do którego chłopcy po ukończonym 12tym roku wieku do sex [y, po ukończonym 13tym roku do kwinty,a po ukończonym 14fymroku do k war t y pomienionego instytutu przyjmowani już nie będą Poznań, dnia 13. Sierpnia 1852.
Król. prowincya1ne Kollegium szkolne.
ZAPOZEW EDYKTALNY.
Król. Sąd powiatowy w Poznaniu.
Wydział I. dla spraw cywilnych.
Poznań, dnia 6. Kwietnia 1852.
Nad majątkiem kupca A. P a k s c h e r a w miejscu otworzono dziś konkurs: termin do podania wszystkich pretensyj wyznaczony, jako i też do obom kuratora, przypada na dzień 21. Września r. b. przed południem o godzinie 10lej przed Uf. Radcą Sądo powiatowego N e u m a n e m w izbie instrukcyjnćj tutejszego Sądu. Kto się w terminie tym nie zgłosi, będzie z pretensyami swemi do messy prekludowany i jemu przeciw drugim wierzycielom wieczne milczenie nakazane. Wierzycielom zamiejscowym proponujemy Panów Radzców sprawiedliwościTschuschke, Zembsch, Giersch i Dóninges obrońców praw, celem opatrzenia ich w plenipoiencyq. Nieznajomy 7" pobytu swego główny dłużnik A. P a k s c h er, zapozywa się na takowy publicznie.
" OBWIESZCZENIE.
Dostawa drzewa opałowego dla biór Ziemstwa około 80 sążni wynosząca, ma na r. 18ffkąś zasługę w literaturze polskiej dla jeografii obcej, ale wątpieiny, że by co zrobił dla polskiej. W nowszych czasach oprócz dzieł już wymienionych, w samej Auslryi dosyć o Saudeczczyznie pisano. Żegota Pauli, PilIer, Stęczyński, zostawili dzieła po polsku; są też i dwa niemieckie, z których jedno Kronbacha, miało być encyklopedią całej Sandeczczyzny a zawiera tyle błędów ile wiadomości. Pan Łepkowski już w innem miejscu rozbierał obszernie to dzieło. W kodeksie dyplomatycznym Ryszczewskiego, znalazło się zaledwie kilka przywilejów dla tej strony dawnej ziemi polskiej. Oto był cały zasób naukowy p. Lepkowskiego; reszty szukał na gruncie, i pokazało się, że ta reszta więcej warta jak biblioteka którą przeczytał. Podobnym sposobem jak on, wszyscy podróżujący po kraju naszym, do drogi gotowaćby się powinni i tak podróż swoją urządzić, jak ją Łepkowski urządził; zajrzeć mają w każde miejsce, do każdej chaty; trud wielki ale nie daremny. W iunym artykule powiemy czytelnikom po krotce o owocach z podróży po Saudeczczyznie; tutaj tylko musimy dodać, że p. Łepkowski jest dopiero pierwszym z uczonych polskich, który wzór daje innym, jak pracować należy na raz obranej drodze. Mamy kilka dzieł pięknych podróżniczych po naszym kraju, ale pierwsze dopiero dzieło p. Łepkowskiego, będzie podróżą archeologiczną po Polsce. Nie same opisy kurhanów, mogił, miast, kościołów da nam p. Łepkowski, ale ile możności wszystko. Jest to człowiek, którego wielce wiuua cenić publiczuość polska. (Dz. war.)
IfiaAomości literackie.
Kaz. W}, Wójcicki wydał nowe dzieło pod tytułem: «Jan Stefan Wydźga i jego pamiętnik spisany podczas wojny szwedzkiej od r. 1655 do 1660.« - Pamiętnik len obejmujący ciekawy ustęp dziejów krajowych przez lat 5, napisany przez współczesnego świadka i działającego nie mato, nie obojętnym jest przyczynkiem dla badań historycznych. Poprzedzony jest obszernym życiorysem J. S. Wydżgi.
IiOtei'ia.
W dniu 18. Sierpnia, a drugim ciągnieniu 2 klasy 106 klasowej 10teryi padła wygrana 3000 tal. na nr. 61,917; dwie wygrane po 800 tal. na nr. 34,818 i 38,251; 3 wygrane po 500 tal na nra 20,399, 65,721 i 82,199 i 5 wygranych po 100 tal. na nra 556. 6414. 20,119. 43,995 i 73,513.
Przybyli do Poznania dnia 19. Sierpnia.
HOTEL BAWARSKI: Bar. Frankenberg z Lcubersdorff; Treskow z Wierzonki; Saiidberj* z Szkudly. l'OD CZAB.NYM OKfcEM: Zabłocka z Czerliiia; Zasliow z Rybna. HOTEL DKEZDENSKI: Potworowski z Przysieki; Unruh z Pniew; Potocki z Hędlewa. Kruger-, Kleinschniidt i Michaelis z Lipska; Heyman z Berlina' HOTEl: RZYMSKI: hr. Zółtowski z Urbanów»; David i Liliclilhal z Berlina.
MOTM. I'AIWSKI: SInlir i Kristnian z Zielonki.
HOTEL WIEDEŃSKI: Szoldiska z Nirm. Popowa; Hey des z Solenciua; Drieiucr zGuben.
HOTEL BERLINSKI: Diitscbkc z llouioczyna; Gatke z Rakowca.
POD ŁABĘDZIEM: KulIner i Charzig z Wrześni; Abraham z Londynu.
HOTEL KRUGA: Bonn i Kutzner z Nowego Tomyśla; Ruhesch z Łignicy.
POD TRZEMA LILIAMI: Roli z Ostrowa.
W mieszkaniu prywatiiem: Chylewski z Berlina, ul. Rycerska Nr. 2.
w drodze submissyi nastąpić. Mających chęć podjęcia się dostawy tej wzywamy, ażeby nam cenę sążnia drzewad ę bo we go ze zwózką na dziedziniec domu Ziemstwa do dnia 31. ni. bież. w podaniach zakopertowanych donieśli. Warunki dostawy tej mogą w Begistraturzc naszej być przejrzane. ' Poznań, dnia 17. Sierpnia 1852.
Dyrekc.ya Jencralna Ziemstwa.
'" Dom pod Nr. 34. za St. Wójcie » · Echem jest do sprzedania z wolnej l a i r c k i ni b o J o w y n aj ę c i a n a lat - kilka. Bliższa wiadomość u właściciela.
Prześwietnej Publiczności polecaswój now» założony Skład materyaJów piśmiennych i rysunkowych, zaopatrzony we wszelkie przedmioty codziennej pulrzeby dla biur, szkół, na stół literata i do pracowni artysty.
.5.9 9 9 Q 9 9 C 9 9 9 9 9 9 9 9 : 9 : 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 + - 0- Wełniane muśTi huwe gtikiii " ddi { 'Tal.- c % poleca %
II. WOMOWITZo przy rynku Nr. 91. w domu wdowy Pani -@ % KOnigsbergerowej. «
Każdego czasu lub od St. Michała r. b. są pod Nr. 14. ulicy Wrocławskiej nowo tapicerowane
cztery pokoje na pierwszem piętrze wraz z angielską kuchnią, sklepem, drwalnikiem, górą do bielizny suszenia, stajnią, remizą lub bez tejże do wynajęcia. Poznań, dnia 11. Sierpnia 1852.
Jako najpewniejszy środek zapobiegający CHOLERZE
wynalazłem kompozycya, składającą się z przedmiotów najnicszkodliwszych, która już po wiclckroć użyta do najśpieszniejszego i najpewniej - szego uzdrowienia się przyczyniła. Flaszeczka oryginalna tych wzmacniających kropli kosztuje tylko 2\ Sgr., i lakowych dostać można u mnie, jakoleż w księgarni" , #. »J. H e i n e w rynku Nr. 85. Poznań, dnia 19. Sierpnia 1852.
Edward Kantorowiczprzy moście Tumskim.
Kars giełdy Berlińskiej.
Dnia 16. Sierpnia 1852.
Sto- >'*}'" kuranI V pCl papie. goto(rami wizn» .
Pożyczka rządowa dobrowolna . . . . .
dito z roku 1850 . . . . . dito z roku 1854. . . . . . Obligi długu skarbowego. . . . . . . . . .
dito premiów handlu morskiego . . · dito Marchii Elektoralnej i Nowej . . dito miasta Berlina . . . . . . . Listy zastawne Marchii Elekt, i >owej dito r" 13 Wschodnich . . . dito Pomorskie. . . . . . . . . dito W. X. Poznańskiego.. dito W.X.Pozn., nowe., dito Pnia Zachodnich dito Szląskie. . . . . . . . . . . Bilety rentowe Poznańskie. . . . . . . . .
Lo . d " , ",,, ,,,, V " UIS ory. . . . . .... n .
Akcie kolei żelaznej Starog. Poznansk.
»1
102J 104J 1041
.1 IV :1 1274
92J 104}uj 5" M
JOOJ 97 J 991 105.1 98 994 1011 no; 93i
97}
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.08.20 Nr194 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.