.JI? 243. w (Sobotędnia 16. Października 1852
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.10.16 Nr243
Czas czytania: ok. 26 min.Drukiem i nakładem Drukarni Nadwornej W. Deckera i Spółki w Poznaniu. - Redaktor odpowiedzialny: N. Kamieński w Poznaniu.
Telegraficzne wiadomości.
Paryż, d. 13. Października. - Wedlu» pogłoski ma być w Algieryi wicekiólestwo zaprowadzone. Mówią że Napoleon Bonaparte, syn Hieronima, będzie wicekrólem Algieryi mianowany. Konstantynopol, d. 30. Września. -Muktar bey, dyrektor artyleryi, mianowany ministrem skarbu, Kiamil basza ministrem handlu. Beirut, d. 28. Września.- Przyszło do małych utarczek pomiędzy armia syryjską a Drujami, ale bez stanowczego skutku. Gubernator Mehemcd basza bawi jeszcze w Tripolis. Z Damaszku donoszą pod d. 23. Września, ie seraskier dotarł ai do Kteiba, ze większa część pokoleń Horan chce wejść w układy i że Druzowie Diebelu Horanu trwają uporczywie w zamiarach wojennych. * " A A
Berlin, d. 15 Października. - Naj. Pan raczył nadać inspektorowi w zakładzie miejskim chorych w Mcmiii, Karolowi Simon, powszechną oznakę honorową. Berlin., d. 14. Października.-Gaz. Spenera powiada, iż posiada wiadomość pochodzącą z dobrego źródła, iź rządy zawiązane w koalicyą darmstadzką, postanowiły się w układach z Prusami trzymać wspólnie, nie oddając się przecie ani Atislryi ani Prusom wyłącznie na diskrecią. (Kor. Cz.j - Sprawa handlowo celnn cłuiwnie się plącze. Król hanowerski udał się do Monachium. Elektor hescnkaselski ućtat się do Monachium. Pełnomocnik hanowerski, p. Klenze, opuścił Berlin. Poseł pruski przy dworze hanowerskim, bI. Nostilz, opuścił Hanower. Wysłany przez Prusy w nadzwyczajnej misyi do Hanoweru hr. Alvensleben powrócił w dwóch dniach, jak mówią," bez rezultatu. Austrya układa się podobno z Danią względem zawarcia trakIatu handlowego, przez który Holsztyn ma być wciągniony do koalicyi państw południowych. To wszyslko, razem wzięte, slawfa dla polityki pruskiej w sprawie handlowo celnej prognostyk nie najlepszy. Tak przynajmniej utrzymują ludzie, którzy mają się w sprawie tej za do brze poinformowanych. K r e u z - z e i t u n g dalej idzie, i uderza wprost na ministra prezydenta, przypisując jego dyplomatycznej niezgrabności, że rzeczy dobYze zaczęte zły biorą koniec. Kreuzzeitung zabraną była przez policyą. Nazajutrz w innej formie tożsamo powtarza, i wahanie si 9 Hanoweru przedslawia jako skutek samowolnego postępowania Prus w toczących się układach, bez należytego uwzględnienia swoich sprzymierzeńców". Inne dzienniki także mało okazują zaufania, aby sprawa dobry wzięła koniec. Stają im w pamięci unia crfurtska i umowy ołomunieckie. Rozchodzą się wieści, że z Austryą rozpoczęły się tajemne układy. Opinia publiczna zaczyna się niepokoić. Mówią coraz głośniej, że Austrya ściąga wojsko do Czech i do Morawii. Każdy pylą, w jakim celu? Otóż macic w krótkich słowach treść rozmów i dyskusyi prywatnych i publicznych, które w tej chwili wszystkie inne przygłuszyły. Najwięcej hałasu robią ludzie, a do nich i Kreuzzeitung policzyć trzeba, którzy dotąd najgłośniej i najnamiętnie] domagali się energicznej i nieugiętej polityki od rządu, każdy krok śmiało postawiony z ogromnym palhos wychwalali, i niesłychane do mego przyuięzywah znaczenie. Dziś, gdy rzeczy, co łatwo było do przewidzenia trochę kry t Y r z m e) aj e bynajmniej nie gorzej się J 0slawily, DO mwiia laka niepewności, jak obecna, po zerwaniu konferencyi kongresu koniecznie nastąpić musiała; dziś owi bohaterowie wielkich słów, ktorycn rwozy najmniejszy cień niebezpieczeństwa, albo raczej, którzy udają tylTM, ze 1c I, (rwoży, co innego mając na myśli, dziś krzyczą oni na alarm, jakby nieprzyjaciel był tuż przed bramami, i na pana Manteuffla, jako naczelnika gabinet", zwalają całą winę niebezpieczeństwa i domagają się nadzwyczajnych środków. Gdyby od nich zależało, fcwal.hby w pierwszym zapędzieParra Manteuftla z urzędu; i jednego ze SW (1' Gerlacha?) postawiliby u steru. Plagiat umów olo.nnnieckich hvnil A r w « V m zmiany tej skutkiem, i 11 ° 11 o r ,. Dyl ma1eryalny kraju faVtvL , sOL W",e do powszechnego życzenia uratowane! Stara, zużyta L; l 'l rq '»* 'JIko po T. ya ", ° z c > c e do czynienia, aby zapobicdl , zeh y si ę o .. O l) ° bl , czna n.e bnłn.nnciła. Dziś Kreuzpeilung n l a u p l l a pu stroi się w lisią postać 1 skarzy się, *« bi - zpoży, cczll ; e s t d I a "JAr l e c z a pisać artykuły wstępne, bo przyklaskiwać" nie Wo że, a syczeć polieya Jej zabrania, woli zatem pójść za przykładem J o u r n a l de s D e b a t s · szukać u anlypodów pociechy w dzisiejszym stanie rzeczy. Bezygnala słuszna, bo, jak już od dawna powtarzam, »piękne d"ni Aranjuez« a Kreuzzeitung przeminęły. Wreszcie położenie Prus nie jest ani ler *e ani gorsze, jak było przed kilku dniami. Hanower pośredniczą tylkogra rolę, ale nie myśli o zerwaniu trakIatu wrzesnioyvcgo. Oldenburg, Brunszwik, państwa Turyngii trwają jak dotąd w przymierzu z Prusami.
Stosunek Badenu do koalicyi bardzo jest wątpliwy. Izby zaś d,.nnsladtskie dały tamecznemu ministeryuin votiim niezaufauia względem dotychczasowej polityki w sprawie związku celnego i oświadczyły się za utrzymaniem tegoż, respeclive za odnowieniem, przed rozpoczęciem układów z Austryą. Alarm wzniecony w opinii tutejszej jest zatem sztucznym. Ministeryuin nie odepchnęjo układów z koalicyą, przeniosło je tylko na drogę dyplomatyczną. Żeby zachwiać się miało w dotychczasowych zasadach swoich, na to nic masz najmniejszego dowodu. Opuścić je może tylko inny gabinet, ale nie ten, którego p. Manteuffel jest prezydentem. MŁrólesiwo jtolshie. , .
Warszawa, d. U. Października. - Bok J852 juz się starzeje: pierwsza jego siwizna, pierwszy mróz bhły, wczoraj z rana pojawił się. Dzień zaś cały, przy najpiękniejszej pogodzie i słońcu, był, jak to mówią, jędrny czyli chlodnawy. IUecz szczególna, ze w polach, znajdują teraz znaczną ilość myszy polnych, które za wyjściem ze swoich kryjówek, przewracają się i zdychają. Niektórzy z naocznych świadków tego zdarzenia, przypisują to wpływowi panującej w tych miejscach epidemii. Rttsya.
Dziennik bremeński H a n d e l s b l a t t podaje następujący artykuł O kolejach żelaznych w cesarstwie rosyjskiem: Trudno, aby względy wyłącznie wojskowe nakazywały budowę wielkich dróg żelaznych z jednej strony z Petersburga do Moskwy, z drugiej do Warszawy; zapewnie wiedziano, jak wiele na tern zależy, aby ożywić ruch handlowy. Obie te jednak tak znaczne koleje, są dopiero słabym początkiem, są dopiero pojedynczerni prętami, do których liczne inne przyczepić się mają, chcąc na całą Rosyą rozciągnąć sieć kolei, i zjednać odbył płodom drogocennym niernającym dziś pokupu. Główna kolej petefsburgsko moskiewska klóra już jest gotowa, musi być przedłużona do pewnego punktu nad morzem czarnein, zapewne do Odessy, i to będzie południowa kolej rosyjska. Kolej południowo zachodnia ciągnie się na 144 mil niemieckich z Petersburga do Warszawy; została ona przez rząd zatwierdzoną i będzie stanowić główną handlową drogę, łącząc bezpośrednio całą Polskę i znaczną część Rosyi z Niemcami i austryackiemi prowincyami, a właściwie z całą Europą. Trzecia kolej projektowaną jest przez kupców rygskich, a rząd na nią zezwolił. Cel jej przede wszy 9lkiem handlowy. Pójdzie ona z Rygi do Diiuaburga. Ostatnie to miasto przecięte będzie koleją petersburgsko warszawską, i leży prawie w polowie drogi od obu stolic, z klóremi przez kolej projektowaną Ryga bezpośrednio połączoną zostauie. Handel tej córy Bremy musi zapewne znamienicie się podnieść i do nowej przyjść świetności, bo mu wielka przestrzeń kraju się otwiera. Jeżeli kiedy Diiuaburg z Witebskiem i Smoleńskiem połączony zostauie, a droga pójdzie z jednej strony do Moskwy, z drugiej do Orelu, co niejest niepodobnem, na tedy kolej rygsko dynaburgska otworzy wszystkim wewnętrznym prowineyom, a nawet Moskwie, wielką drogę handlową, która rzeczonym okolicom uieobliczone przyniesie korzyści, a Rydze złote zrodzi owoce. Za porno cą kolei warszawskiej, Ryga wchodzi w związek z resztą Europy ai do Tryestu: Ryga znajdzie zapewne środki sprowadzauia wprost wszystkich towarów południowych, nie szukając dalekich dróg przez wszystkie morza. Również ważną, a dla wewnętrznego handlu ważniejszą jeszcze byłaby kolej z Rygi do Petersburga. Wiadomo, że lód w odnodze fińskiej opóźnia na"wiosnę i w jesieni żeglugę z Kronstadtu do Petersburga o kilka tygodni w slosunku do Rygi; było zatem raz juz w planie poprowadzić kolej z Petcrsbuga do Baltischporl, aby prędzej dojść z towarami do celu. Za pomocą kolei dynaburgskiej, zmniejszy się odległość Petersburga do Rygi o 22 godzin. Franeya. , . , P ary ż, 11. Paźdz. - Prezydent rzplitej odpowiedział na toast spełniony przez prezesa izby handlowej w Bordeaux w następujący sposób: "Zaproszenie izby handlowej i trybunału handlowego w Bordeaux, które z przyjemnością przyjąłem, nasiręcza mi sposobność podziękowania waszemu miastu wielkiemu, za wasze serdeczne powitanie, za waszą chojną gościnność i jestem przylem uradowany, że w końcu podróży mojej mogę wam udzielić wrażeń, jakich doznałem. Celem mojej podróży było, jak wiecie, poznać nasze piękne południowe prowineye i ich potrzeby. Doprowadziła ona jeszcze do większych wynikłości. W rzeczy samej, wypowiadam z otwartością swobodną, równo daleką od wy w sposób bardziej ochoczy, zgodny i bezpośredni, do oddalania ttosków o pizyszlość zapomocą ustalenia rządu jemu odpowiedniego w jednej i lej samej ręce Pochodzi to zląd, że zna teraz zarówno ułudne nadzieje, w których go kołysano, jak niebezpieczeństwa, które mu zagrażały. Wie on, ie w roku 1852 społeczność w przepaść leciała, ponieważ ka zde stronnictwo już naprzód pocieszało się nadzieja wśród rozbicia powszechnego, że zalkwi swoją chorągiew na szczątkach pozostałych. Czuje wdzięczność, żem ocajił okręt, przez zawieszenie samej chorągwi francuskiej. Poznawszy lud niedorzeczne teorie, przekonał się, że reformatorowie mniemani byli tylko marzycielami, bo zawsze znalazł pomiędzy ich środkami i zapowiedzianemu wypadkami niestosowność i sprzeczność. - Francya otacza mnie swe'm przywiązaniem, ponieważ niena leżę do rodziny ideologów. Aby pomyślność kraju popierać, niepotrzeba no» yrh syslematów, tylko zaufania przedewszystkicm do czasów teraźniejszych" i bezpieczeństwa na przyszłość. Z lego powodu zdaje się Francja powracać do czasów cesarstwa. Panuje atoli obawa, na którą winienein odpowiedzieć. W skutek ducha podejrzliwego odzywają się uiekłórzy: cesarstwo oznacza wojnę. Ja zaś powiadam: cesarstwo jest pokyjein. Jest pokojem, bo Francya lego sobie życzy, a skoro Francja jest zaspokojoną, natenczas świat jest spokojnym. Sława bierze się wprawdzie w spadku, ale nie wojna. Czyliź monarchowie, którzy za zaszczyt sobie poczytywali, być wnukami Ludwika XIV. rozpoczynali na nowo walkę? Wojny nie prowadzą dla przyjemności, toczą ją z potrzeby i w chwilach przechodnich, gdzie obok wielu żywiołów żywotnych, oścień śmierci przebywa. Zaprawdę powiedzieć można: biada temu, który da pierwszy hasto w Europie do boju, którego skutki niedadzą się obliczyć! Pizyznaję tymczasem, że nio jedne zdobycze mam do wykonania, podobnie jak cesarz. Chcę zwaśnione stronnictwa tak jak on, pojednać i sprowadzić nienawistne postronne ramiona w jedno łoże narodowe, aby nie ginęły bez korzyści dla całego świata. Chcę zdobyć liczną część ludności dla religii, obyczajowości i dobrego bytu, która śród kraju odznaczającego się religią i wiatą bodaj zna przepisy Chrystusa, która śród obfitości najpłodniejszej ziemi zaledwie może pożywać płody pierwszych potrzeb. Mamj jeszcze niezmierzone łany ziemi do uprawy, porty do otwarcia, rzeki do wyżłobienia, kanały do spławiania, koleje żelazne do uzupełnienia. Mamy naprzeciw Marsylii ogromne państwo do przerobienia na wzór. Francji. Potrzeba nam nasze wielkie porty na zachodzie połączyć z amerykańskim stałym lądem za pomocą szybszych komunikacji morskich. Wszędzie trzeba nam budować, fałszywych Bogów obalać i prawdom zwycięstwo zapewniać. W ten sposób rozumiałbym cesarstwo, gdyby miało być przywrócone. Piękne są owe zdobycze, które mam na myśli i wy wszyscy, którzy mnie otaczacie, którzy pragniecie szczęścia ojczyzny, wy wszyscy jesteście moimi żołnierzami. I i I - Czytamy w Debatoch: Journal de l ' Oise podaje Z Creil 30. Września co następuje: Wypadek, mogący na)simunłe )s*e »<<» o Q pociągnąć następstwa, gdyby nie zimna krew jednego mechanika, wydarzył się w upłyilionym tygodniu na kolei żelaznej północnej: we środę 21 , furman wiozący ogromny płyt kamienny, chciał przebyć w poprzek kolej żelazną pod Montalaire i pytał o to kobietę, trzymającą straż miejsca przejazdu, czy przed nadejściem pociągu będzie mógł przejechać. Pociąg oczekiwany był dopiero za 5 minut, zdawało się, źe czas do przejazdu wystarczy, kobieta otwarła zaporę, a wóz ładowny wjechał na kolej, lecz tam właśnie 3 konie zaprzężone do wozu, nie mogły go dalej uciąanąć. Nie było też już czasu szukania pomocy, bo w krotce dał się słyszeć gwizd machiny, furman chcąc coś jeszcze uratować, oderznął na prędre konie, a kobieta dała znak pociągowi, aby się wstrzymał, poczein oboje uciekli, niechcąc być świadkami nieszczęścia. Pociąg był naówczas o 420 metrów od drogi poprzecznej, kiedy maszynista dostrzegł znaki. W jednej chwili wypuści! parę i dal znak do spuszczenia haiiuiłców, ale pociąg prowadzony machiną Cramptona i rozpędzony do największej szybkości, nie powstrzymał się. Zaledwie dwie sekund upłynęło, kiedy maszynista spostrzegł wóz z ciężarem na drodze Nic Ir.icąc zimnej krwi, zamienia swój pierwszy zamiar i niemogąc już wstrzymać na czas machiny, rozpędza ją siłą zgęszczonej pary i puszcza się z całym pociągiem na przebój, tym nagłym rzutem rozbija wóz, kamień ważący 6000 kilogramów, trzaska na kilka kawałów, a gwałtowność właśnie tego rzutu uratowała właśnie pociąg, bo nawet lokomotywa nic wyskoczyła Z szyn. Dopiero w Creil podróżni dowiedzieli się o niebezpieczeństwie, jakie im w drodze groziło, bo w czasie tego wypadku o niczem nie wiedzieli. Maszynista obejrzał lokomotywę, która mocno uszkodzoną została. Maszynista, który na swojem miejscu pozostał i poprowadził ten pociąg z zadziwiającą zimną krwią, jest Polakiem i zowie się Piliński. - Kupiec żydowski w Bordcux napisał na swoim domu słowa Chrystusa: oddajcie cesarzowi, co jest cesarskiego! Żydzi stanowią znaczną część mieszkańców Bordeaux, i są zadowoleni z księcia prezydenta. Wielkiego ich rabina ozdobił krzyżem legii honorowej i na jego przemowę odpowiedział łaskawie. Kabin mówił: żydzi Girondy błagają Boga o błogosławieństwo dla ciebie i twojego opatrznego posłannictwa, podobnie też liczą na twoją pomoc potężną i wielkoduszną, iż utrzymasz wielkie zasady wolności religii, które Francya w świecie zaprowadziła i które cesarz nieśmiertelnej pamięci ze sławą swego imienia dalej prowadził! Książe prezydent odpowiedział: dziękuję za wasze życzenia, bądźcie przekonani, ze niewzruszenie utrzymam wszystkie wielkie zasady z r. 1789., które cesarz ustalił we Franc", i.
L o n d y n, d. 7. Października. - Ogłoszenie cesarstwa - powiada dzisiaj T i m e s w artykule jednym o stosunkach francuskich, -- samo z siebie niema większego znaczenia dla śwjai«, jak proklamacja Lainartina na ratuszu, albo Ludwika Bianca w Luxemburg!!. Wszystkie rządy łe i wladzry mają prawie tę/, samą podstawę i lęż sarnę wartość. Cesarstwo jest tylko jedną z owy cli wielu przemian rewolucyjnych Francji, a z ląd zgadzamy się zupełnie z organem dyplomacji rosyjskiej na stałym lądzie, kiedy tenźę zastrzeżenie układów z 1814. i 1815. wyłączające familią N apoleona Bonapartego za niebyłe ogłasza; postanowienie owo miało na celu danie opieki monarchii Burbonów, - cel, jakiego teraz już spełnić niemoże. Teraz obojęinem jest dla Anglii, i, jak zapewnie słuaznie dodać możemy, niemniej także dla całej Europy, czy członek familii Bonaparte władzę najwyższą w Francyi w rękach swoich dzierży, lub nic. Z drugiej strony zaś jest rzeczą wielkiej wagi, równie dla Anglii, jak dla całej Europy, aby panujący we Francyi, i bądź kto bądź nim jest, istniejące granice kraju uznawał i nam wszelkie rozsądne rękojmie i zaręczania pokoju dawał, które naród francuski nam pod obydwiema liniami monarchii i za czasów rzplitćj sławił... Szczerem życzeniem naszem jest, aby dla dobra Francyi i ludzkości drugie cesarstwo francuskie równie było spokojnem i blogiem, jak pierwsze było wojowniczem i nieszczęsnein; ale przynajmniej spodziewać się i żądać musimy zapewnienia tak zupełnego i zadowolającego we względzie punktu lego, jak tylko je kiedy rząd takowy dać może. Pospiech niepotrzebny w uporządkowaniu stosunków publicznych państw obcych do rządu, którego polityka jest ciemną, jeżeli niemamy powiedzieć: podejrzaną, uważamy za niekonieczny; ale godność i bezpieczeństwo Europy wymaga, aby główne mocarstwa, nim na stopie poufnego przestawania z"drugiem cesarstwem francuskiem staną, otrzymały od rządu francuskiego uznanie niedwuznaczne wszystkich zobowiązali" owych, które prawo publiczne Europy tworzą, a których żadne państwo bezkarnie lekceważyć niemoże.« - lYIoruing C h r o n i c i e nieustaje w ostrzeganiu przed ' dumną chciwością L. N apoleona. W przeciągu trzech miesięcy kolej żelazna skończona do Cherbourga postawi nowego malnchnego cesarza w możności, skoncentrowania i wsadzenia na okręty armii napastniczej, nim wiadomość o wymarszu tejże do admiralicji liib generalicyi w Londynie nadejdzie. Dosyć jeszcze ma rząd czasu do przygotowania środków*odpornych; ale szaleństwem byłoby z jego strony, gdyby się spuszczał na L. N apoleona zamiłowanie w sprawiedliwości lub na" poważanie praw narodów, albo gdyby się spodziewał, że wyrachowana nieprzyjaźń jego przez nikczemne i niesłuszne zaczepki na prasę angielską (ze strony lordów i dziennikarzy minislerjalnjch) da się odwrócić. - Korespondent jeden dziennika C h r o n i c i e jeździ za księciem prezydentem w Francyi południowej, albo, jak sam się wyraża, jeździ »w orszaku prezydenta«, dla prostowania bulelynów Monitora. »Wielcem się zdumiał,« - pisze on z Montpellier 2go Października - »gdym przeczytał w gazetach, że L. Napoleon w Nimes dobrze przyjętym został Jako świadek naoczny mogę przeciwnie utrzymywać. "W" Nimes ani szpitalów niezwiedził , - co mu lud za zbrodnią poczytuje - ani wojska nieprzeglądał . Spieszył się tak na złamanie szyi, że do Luncl przed czasem zapowiedzianym przybył i na stacyi ani żywej duszy ani śniadania niezasiał . W Montpellier nicslyszal nic prawie jak wołanie o amnestyą Kiedy na bal robotników przybył i jednogłośnym okrzykiem: amnestyą! powi'tany został, widocznie się zakłopotał, ale w krotce zdobył się na odpowiedź, o jakiej już gazety doniosły. Mniemam, iż wielkj czas był dla niego, ze salę balowi) opuścił .« - Times podaje teraz szczegóły o śledztwie zarządzonem przez policya drezdeńską pized czasem niejakim w mieszkaniu Anglika Pageta. »PYzj przeszukaniu owein dnia 2. Września zabrała policya 200 do 300 listów, manuskrypt, zawierający skończoną niemal historyą rewolucyi węgierskiej, cztery tomy dziennika z r. 1849., również w manuskrypcie, mnóstwo innych papierów i 27 książek. Poseł angielski, Forbes ' , którego Paget niezwłocznie o rzeczy tej zawiadomił, otrzymał od ministrów saskich spraw wewnętrznych i zagranicznych odpowiedź równobrzmiącą, że o zdarzeniu owem nic niewiedzieli. Dopiero dnia 19. dowiedział się od Beusia o powodzie owego śledztwa w domu Policja zajęła się lem na własną odpowiedzialność i w skutek doniesienia z strony pewnego rządu zagranicznego. W doniesieniu lem siato, że Paget był agentem czynnym Koszula podczas rewolucji, podjął się wtedy misji ważnej, po skończonej wojnie z Bemem do Turcji umknął a potem, aż do przybycia Koszula do Anglii, w Londynie przebywał. Dalej że w korespondencji swojej z cinigracyą nazwisko Jol n Paff przybrał i «. d. W skutek dennncyaeyi tej papiery jego zabrano. Ponieważ jednak, - mówi dalej pismo Beusia do Forbesa, w papierach przvar<:sz,owa" .ych nic obwiniającego nieznaleziono, przelo takowe P ag e '" WI w całości zwrócone zostały. Ale ponieważ doniesienie co do pnnklii ostatniego było mylnem, przeto Forbes udał się znów urzę do III 11 I o do Beusta i nazwał doniesienia mu nadesłane fałszywemi i sprzecznemi, zadając przy tern usilnie wjdania napowrót papierów. Na to otrzymał Paget dnia 25. pozew, aby stanął przed policją i przy (ej sposobności rzeczy swoje odebrał. Szczęściem dla Pageta," z papierów samych udowodnić się dała bezzasadność obwinienia. Dziennik jego »P- "j kazuj e na każdej stronie, jak mało on politykę i charakter Koszula podziwia, Paszport jego i zawarte w nim pozwolenie posiadania broni, dowodzą, że on z Bemem w Sierpniu nieueiekł, ale aż do Lisiopada w Siedmiogrodzie pozostał, i że z tamtąd na Wiedeń z podpi A1 " wlafłz wiedeńskich do Londynu wyjechał. Również pokazało się. ze "n w korespondencjach swoich z wychodźcami węgierskiemi nieprzjbierał nazwiska zmyślonego, gdjż listy wszystkie tego rodzaju A "'IIrrO'a adresowane były. Paget więc, mając w ręka 'e dowody przeciwne, uczuwał, iż służy mu prawo zażądania od rządu saskiego iiniewinietiia za rozporządzenie przeciw niemu postępowania nieusprawiedliwionego. Nim jednak żądanie to przez Forbesa uskutecznił, odebrał od tegoż zawiadomienie, że Beust w imienin rządu oświadcza Paletowi ubolewanie swoje z powodu spóźnionego zwrolo papierów j wszelkich wyrządzonych mu nieprzyjemności; policya zaś, która na odpowiedzialność swoje działała, od ministra spraw wewnętrznych naganę surową odebrała.« Hiszpania.
Z M a d ryt u piszą pod dniem 3. Pażdz., że poseł amerykański przy dworze tamtejszym znów zaprojektował rządowi, aby wyspę Kubę za kwotę dawniej ofiarowaną 180 milionów dolarów Stanom Zjednoczonym odstąpiono, i że po poprzedniej naradzie ministeryalnej stanowczo odpowiedzi -no, źc Hiszpania nieinyśli teraz swej perty posiadłości zamorskich sprzedać. Owszem wszelkich sil użyje, aby wyspę tę dla kraju macie seł we wniosku napomknął, gdyż przeciw takowym z silą odpowiednią wystąpić potrafi Hiszpania ma (am wojsko dobrze wyćwiczone i \vierre- na urzędników cywilnych śmiało królowa liczyć może, iż najniższy "avvet z nich krew i życic za honor Hiszpanii by poświęcił. Odpowiedź owa kończy się życzeniem, aby poseł nadal rządu królowej wnioskami podobnenii nienagabał. Ze względu na projekt ów sądzą tu powszechnie, źe rząd amerykański sam pogłoski o napadzie rozsiewa, aby przez to celu swego dopiąć i cieszą się z odpowiedzi zwięzłej rządu. - Nadzieja królowej matki przy wiedzenia do skutku projektu ożenienia spełzła na niczem. Książe prezydent rzeczvpospolilej francuskiej zamysł len zaraz z początku odrzucił. "Książe podobno pełnomocnikowi królowej Krystyny, który po kilkakroć a na ostatku jeszcze w Lyonie o tern napomknął, nigdy ani sto«a nieodpowiedział . Porzucono więc zamiar odprawienia podróży do Valencyi, która jedynie za płaszczyk do pokrycia popróży do Paryża służyć 'miała, i królowa Krystyna jutro już lulaj przybędzie i przez zimę zabawi. - Jenerał Ortega, który za pozwoleniem rządu w Paryżu bawił, odebrał rozkaz, aby niezwłocznie do Hiszpanii powrócił Jenerał len wygnany jest na wyspy Kanaryjskie; policja bowiem wpadła na trop, ze głowa ta zapalona znosi się z Paryża z nieklóremi osobami exaltowanr mi w Aragonii; w Saragossie z powodu lego wiele aresztowań nastąpiło. Jeżeli jenerał niebędzie posłusznym, wledy z listy wojskowej wymazanym będzie a rozległe dobra jego w Aragonii na rzecz skarbu zabrane zostaną.
IftftCltff.
Rzym, 2. Pnźdz. .Jenerał Geuieau, który we wiórek z swej nagłej podróży do francy i tutaj powrócił, najął sobie na Via Condotti na łat 6 mieszkanie. Postanowił bowiem podobno służbę rzeczvpolite'j z naIcżąrą się mu pensyą opuścić, aby potem wnijść na żołd rzymski jako minister wojny. Chociaż może wiadomość ta w pierwszej chwili dziwnie wydawać się będzie, to jednak jest uzasadnioną Zasługuje przy lem na" uwagę, że nietylko papież, ink się zdaje, jenerała francuskiego do kroku lego irczwał, albo przynajmniej pośrednio zachęcił, ale że także, jnk powiadają, Ludwik Bonaparte, zamiary Gemean wielce pochwalił. W tein mamy dowód nowy, że Francuzi, nawet jeżeli się wpominane powielekroć ustąpienie wojsk ich z państwa kościelnego, z wyjątkiem twierdzy Anioła i Civitavecchii, rychlej czy później urzeczywistni, Z każdej okoliczności nastręczającej się korzystać umieją, aby wpływ swój polityczny raz w Rzymie pozyskany w jaki bądź sposób także na przyszłość utrwalić. I w rzeczy s, mej prezydent niemógł organu stósowniejszego w tym celu wynaleźć, jak jenerała Geraten, który z stosunkami (utajszemi nader dobrze jesl obeznany i w Watykanie jest osobą naj milszą. Z T u r y n u donoszą pod 4. Pnźdz., ze lir. Cavour powrócił z Paryża, a jenerał i minister wojny La Marrnora z Tnlotiu. - Z Sycylii odebraliśmy dzisiaj wiadomość, ic Kina od 16 ł. to-o znów zaczęła, swoje strumienie lawy na różne «trony wylewa«? Koryto teraźniejsze wyrzucanych mas wulkanicznych jesl w miejscach niektórych 1000 kroków szerokie a 30 łokci głębokie. Dnia 22. z m. wylew jeden zwalił 6 domów w wiosce Milo, ogołociwszy pola w okol leżące ze wszystkich roślin.
Lustry a.
Wiedeń, 7. Października. - Korespondeneya austr. pisze w sprawie celnej: Konferencye celne w Berlinie zamknięte zostały bez względu na formy. Oświadczenie ułożone w Miinchen nie mogło już być na nich wzięte pod obrady, a rządy które do niego przystąpiły, uczuły się mocno calem postępowaniem obrażone. Jakkolwiek stan rzeczy bardzo jest niepomyślny, jakkolwiek żałujemy, że do (rodności w sainejźe sprawie leżących, przyłożyły się jeszcze przeszkody pod względem formalności, wszakże mamy zawsze nadzieję, że jeszcze nie zamknięta droga do porozumienia się Jeżeli P,,, S J w v s z [ v z tef; o p'lnk(u, że na pierwiaslkowo rozpoczęlej drodze konferencji celnych nie można oczekiwać poparcia sprawy, to tein samem jeszcze nie zrzekły się, ani odrzuciły środków traktowania, jakich zwykle używają między sobą rządy zaprzyjaźnione. Wszakże obecne zagrożone położenie, do jakiego handlowe stosunki państw związku niemieckiego doszły, wkłada na Austryą obowiązek, aby pilnie baczyła na kroki, jakich się teraz chwycić wypada i z catq energią wprowadziła je w życie. Auslrya nie może'dozwolić na rozpadniecie Niemiec pod względem handlowo politycznym. Nie żałowała ona żadnych wysileu" , aby utrzymać związek celny'w całej swojej dotychczasowej rozciągłości na podstawie dla wszystkich stron dogodnej i przy zachowaniu dążności ku powszechnemu zjednoczeniu celnemu Niemiec, dziś po odrzuceniu wszystkich ku temu zmierzających projektów, zadaniem ,ej jest slarac- "f"jlnie, aby po odpadnięciu'nawet Prus, gdyhy rzeczywiście do tego przyszło, zapewnić związek organiczny między pozoslałemi państwami przy zachowaniu powyższych zasad. _ Plan burtowy k.dei żelaznej z Treviso ku Tagliamenlo, został przez ministerynm handlu zatwierdzony. Kolej podzielona na dwie sckeye, oddana jest dwom przedsiębiorcom pod warunkiem wykończenia robót za 20 miesięcy pod karą od 1-3000 za każdy dzień zwłoki. Kole J «a zostanie przeto otwartą w letnich miesiącach 1854. roku. . -7- Odwołanicposla tureckiego sprawiło w tutejszym dyplomatycznym sw.ecr. l ! . > k " rażenie , iz BUfidaaibo , że Arif Effendi m y ślał o dłuB B.IJ: w l V S Z e rTrJI" ,od'»4 pobycie, g<b'z przef1 K'IQ tygodniami prosił'rządu lurc, Kiep o o. P ( n A o l e n i e zajęcia pysznego pomieszkania w pałacu hr. MonterrHOYO, 1 takowepozwolenie, z podniesieniem "awet płacy, olrzymal. Nowy ni.msler Suli'nai' baszaj który, jeżeli sio nic inylę, był przed " · 'ku lały posłem w Paryżu, ma przybyć w końcu tego miesiąca. Jest · o człowiek podeszłego wieku, pięknej poslawy, lubiący świat i zabawy xwil zo wanej Eurppy.. .W Par .ż u on p ierws y z .().s.łó}Y 1lUlJ} cłt ich odi nh Y SIC koncerta, vrie'czory i nawet bale, które przepychem "Kazałością świetne trzymały miejsce. Może być, że dla zatarcia wszyB1*'crr śladów oziębłości politycznej, Sulimau basza użyje tegoż samegośrodka i w Wiedniu. Wszakże A zdaje się, że len środek byłby tu mniej właściwym. Polityka w Wiedniu robi się w gabinecie cesarza i ministrów, nie zaś w salonach otwartych dla muzyki lub tańców. Dyplomaci tutejsi wiedzą lo dobrze, i dla "lego ży.ą po większej części na odosobnieniu, przyjmując mało u siebie i ubiegając się mniej jeszcze za przyjęciem u drugich Przeszłej zimy hr. Westmoreland i bar. Lerchenfeld stanowią w tej mierze pewny wyjątek. Jeden i drugi dali kilka skromnych wieczorów. Poselstwo tureckie żyło w pewnej zaciszy, na przedmieściu Leopolda. Miarkując z nowego pomieszkania, które koszuje 8000 złr. na rok, wnosić można, że tej zimy wystąpią na widownią życia towarzyskiego z oryentalnym biaskiem. Cesarz wraca do stolicy na początku przyszłego miesiąca. Arcyksiąże Franciszek i arcyks. Zoliia przybędą do Schonnbrnnu za dni kilka.
Ameryka» Z N o w e g o Jor k u piszą, źe rząd amerykański postanowił pokój wieczny z szczepami indyjskiemi, na błoniach obszernych Missouri aż do oceanu Spokojnego koczującemi, zawrzeć, i ziemię potrzebną do założenia zaprojekowanćj kolei żelaznej do San Francisko od nich zakupić. N a czele misyi lej, której polecenie to ważne powierzono, stoi adwokat Kribben z St. Louis. Schadzka z owemi szczepami indyjskiemi nastąpi w odległości około 2000 mil od Si. Louis w puszczy. Poselstwo musi przy tern z każdym pojedynczym szczepem w układy wchodzić, podróż przynajmniej 3000 mil angielskich przez stepy nieurodzajne odbyć i powiększej części z łowów się utrzymywać. Kribben jest z okolicami teoii obeznany, gdyż w wojnie meksykańskiej był oficerem w korpu cie ochotników Doloplionia, klóry lo licząc 1300 łudzi wówczas przez 13 miesięcy w pustyni owej przebywał. C u r a c a o, 2-1. Sierpnia. - Pomiędzy rzeczpospolitą francuską a cesarzem hajtyjskim panuje nieporozumienie, któreby, skutki groźniejsze sprowadzić mogło, jeżeli jego czarna królewska mość uległym się nieokaże. Dnia 5. Czerwca rozporządził on ukazem cesaskim nabór wojskowy, na mocy którego wszyscy mężczyźni od 16 do 20 roku do wojska wsiąpić muszą, albowiem armia wkrótce do 30,000 ma być pomnożoną. Faustyn zamyśla, sąsiednią rzeczpospolitą St. Domingo zdobyć, i do cesarstwa swego wcielić, chociaż wie, że rzeczpospolita francuska zniszczenia tego państwa małego niechce ; właściwie nie z przywiązania do siostry rzeczpospolitej, nic ponieważ Francuzi z Dominikanami handel łatwiej prowadz.it mogą, aniżeli z Hajtyczykami. Jak inni znów utrzymują, Francya, niemogąc jeszcze zapomnieć straty wyspy Domingo, ma mieć plany dalej sięgające i wzmocnienie armii hajlyjskiej spowodować mo"fa depeszą do posła francuskiego w Port au Prince, w której temuż rząd jego nakazuje, aby od cesarza spłaaenia niezwłocznego dłogu należnego Francyi zażądał, z zagrożeniem, iż, gdyby on tego zdrażał się uczynić, już we Wrześniu wszystkie porly hajlyjskie w stanie blokady ogłoszone by zostały. Obecnie znajdują się dwie fregaty francuskie i wielki okręt parowy w Cajenne, a deportowanych w tej kolonii karnej, - w liczbie 2300, codziennie na lądzie i na okrętach w robieniu bronią ćwiczą, aby ich przeciw Hajli użyć, w razie gdyby cesarz Faustyn żądań Francyi uwzględnić niechciał .
Z Nowego Jorku piszą pod 23. z. m., że stosunki do Peru są przepełnione grzecznością urzędową. Onegdaj dopiero przyjął Fillmore nowego posła peruwiańskiegoiego, Senora Don J oaquin Jose de Isma, który przy wręczeniu pism swoich zawierzytelniających wyrzekł nadzieję, że bezstronność i rozsądek rządu amerykańskiego wszelkie nieporoznmie załatwi, a przy tern podziwienic swoje dla światłych instylucyi północnej wzorowej rzcczypospolilej wyjawił, na co prezydent Fillmore z zapaleni stosownym odpowiedział. Grzeczności podobne gadali sobie nawzajem dnia 21. t. m. prezydent i nowo zamianowany poseł brazylijski, Francisco Ignacio de C irvalho Moreira. -- Poczta najnowsza z Hawanny z dnia 19. t. 111. przywozi jedynie potwierdzenie szczegółowe dawniejszych depeszy telegraficznych z N owego Orleanu. Sąd wojenny wydał wyrok na 11 osób, z tych 8 skazał na wygnanie na wyspę Ceutę, a 3 na śmierć; z ostatnich jednak dwie osoby uciekły. Codziennie ludzi, na których pada podejrzenie, do więzienia odprowadzają, i wszystkie dzienniki amerykańskie surowo są zakazane, a potajemnie z chciwością czytane bywają. Parowiec wojenny amerykański »Pizano,« goniąc za wyglądającym podejrzanie amerykańskim okrętem kupieckim rozbił się i zupełnie zatonął. Później pokazało się, że okrył ścigany był statkiem zwyczajnym, uiemający wcale złych zamiarów. Na południu panuje z powodu lego przypadku nieszczęśliwego skryta radość.
Kronika miejscowa.
Poznań, 15. Paźdz. - Duchowny z Głuszyny, wsi do dekanatu uoznańskiego należącej opowiada w swem sprawozdaniu, że w parafii do niego należącej pokazała się cholera naprzód w dniu 30. Lipca r. b., najwięcej atoli zaczęła ofiar zabierać od dnia S). Sierpnia do 30. Września. Umarło na nią w tej parafii 128 w ogóle osób, z tych męszczyzn 66, kobiet 6>. Nie o jednym czasie we wsiach do parafii tej należących epidemia ta z równą srogością panowała, uspokoiwszy się w jednej wsi, rozpoczynała śmiertelny bój swój z lem większą zaciętością w drugiej. Wielu bardzo zapadłszy na cholerę wyzdrowieli, częścią pijąc wodę, częścią innych używając środków rozgrzewających. W orni ty, dalej powiada, tamowałem krwawnikiem popiołem posypaniu, a kurcze chłostanie» pokrzywami i nacieraniem na tych miejscach spirytusem. Środek ten bardzo się okazał skutecznym, bo kurcze natychmiast po największej części ustawały. Spostrzegałem, iż w którykolwiek dom cholera się zakradła, na jednej ofierze nieprzeslając, jednego członka rodziny po drugim ze sobą zabierała, spostrzeżenie to mnie spowodowało, iż później natychmiast trupa z izby wynieść kazałem, bądź na górę przewietrzaną, bądź do mieszkania takiego, gdzie żywi nie pozostawali, - bądź nakoniec do stodoły "a drągach, w poprzek sąsieków położonych. Z początku opierali się ludzie, widząc, atoli skuteczność rady mojej, trupów natychmiast z domów wynosili. Pokazało się, że pomór w takich rodzinach ustawał, które szły za moją radą. Dalej przekonałem także ludzi, że wtem samem się Imp znajdował i źe doń dopiero po upływie dwóch tygodni i po należylem przewietrzeniu i okadzaniu można się było na nowo wprowadzać - Chwytała dalej cholera ludii po największej części zdrowych, a nawet silnych, - a chorowitych i słabowitych omijała, jedni przy opatrywaniu chorych zapadali na cholerę, - drudzy bez żadnego powodu, co innie przywiodło do przekonania, że nie u wszystkich przyjmuje się cholera. Byli bowiem niektórzy, co najmniejszej styczności z cholerycznymi uicmieli i wystrzegali się jarzyn i napojów, a przecież zmarli na cholerę, gdy inni znów wszystkiego używając, zdrowymi pozostali. W ogólo zaś na cholerę mi poina lo po największej części do brych, b a! najlepszych rzekłbym nieomal, a wielu wyrzutków pozostało. Widać drogi boskie innym idą torem, od dróg ludzkich, a sądy boskie nie są sądami ludzkicini. - Na posiedzeniu onegdajszero rady gminnej rozbierano wniosek magistratu względem zakładania chodników granitowych po mieście. Rada nieprzyjmuje regulaminu magistratu w tej mierze, bo zmusza do zakła dania podobnych chodników. Co do sprawy budowniczego Schlarbatitna o wyuagiodzenie szkody przy budowaniu k?nalu za bramką, postanowiono na wniosek komisyi pójść drogą apelacyi. Knaulemu potwierdzono na domy jego położone przy ulicy Wodne 'j, pożyczkę 3(M)0 talarów. N astępnie losy ciąguiono na występujących z grona rady gminnej w roku 1853., i padły na następujących członków z pierwszej klasy wyborczej: p. Doennigesa, Dawidsona, Altmana, Leitgebra z drugiej klasy wyborczej: Jackla, Kocha, Szymańskiego, Ascha, z trzeciej klasy wyborczejr Valentine, Loosa, Ed. Mamrota i Schellenberga. Do przejrzenia rachunków depozytowych za rok 1851 wysadzono komisyą, złożoną z p. Chlebowskiego, Ascha i Mamrota, rachunków zaś kainclarnych za r. 1851.
p. Jackla, Hermana i Breslauera. Pani Bergeniolhowćj przyrzeczono pożyczkę 5000 lal. na jej dom przy alei, jeżeli go zabezpieczy na 10,000 tal. w kasie ogniowej, a potwierdzono wynajęcie obu kramów za wroniecką bramą za 20 i 15 tal. na rok. Wniosek p. Salkowskiego o wypuszczanie przez licytacyą in minus slawiania miejskich budowli otrzymuje potwierdzenie, równie jak wnioski pana Tschuschke o dochodzenie bezpieczeństwa hipotek, w razach, jeżeli będą zaciągane pożyczki z funduszu miejskiego. Pan profesor Miiller zdał następnie sprawę względem pomnożenia liczby szkół elementarnych, którego się domagała kr. rejeneya w skutek obliczenia ludności i przyjęcia stosunku dzieci do niej na 6, to jest, że jeszcze przeszło 1700 dzieci nie chodzi do szkoły, dla których należałoby jeszcze założyć 21 klas z 21 nauczycielami. Ponieważ magistrat i rada gminna uważają liczbę dzieci za przesadzoną, przeto wyznacza rada gminna fundusz na spisywanie dzieci w mieście. Co do szkoły realnej, powiada p. M uller w sprawozdaniu komisyi, że naczelny prezes p. Bonin w r. 1851. uczynił propozycyą, oby miasto Poznań podjęło połowę kos/tu w «a założenie i utrzymani«- zupt-łiiej szkoły realnej. W ła dze miejskie przysłały chętnie na lo. Tymczasem wniosek ten odrzuć«. nym został przez ministra oświecenia z powodu braku funduszów. Władze miejszkie postanowiły własnym kosztem założyć szkołę realną o 10 klasach i już od wielkie'j nocy r. 1853. ją otworzyć. Plan w tej mierze podany do kr. regencyi, został przez nią odrzucony. Kr. rejeneya w swej odpowiedzi z d. 23 Września r b, powiada, że wulpi, aby miasto zdobyło się rocznie na 6750 lal. na samą szkołę realną bez obciążenia zbytecznego podatkujących i aby opłata szkolna podana przez władzę miejską wynosiła 6100 tal. rocznie. Dalej, że polrzeba do szkół elementarnych jeszcze 21 nauczycieli przyjąć, a tymczasem szkołę realną można tańszym sposobem zastąpić, zatrzymując klasy realne przy gimnazyach tutejszych, które już zaprowadzono (primę, sekundę i lercią). Zgromadze
Le soussignć a l'honneur de pre'venir la hanie aristocratie de Posnanie et le public honorable qu'il a diabli a Berlin un grand pcn*iunnat de jeunes hoinmes d'iin age qui qne ce soit. On y aura la meilleure occasion de se peifeelionner dans toutes les sciences et arts (musiqne) ainsi qne dans les langues modernes. Savoir, au pensionnat on ne parle qtie francais et anglais. Oulre ca on gagnera la conversation et le commerce permanent et spirituel d'un homme dc lettres fonctionnanl romine gouverneur qui a sejourne longtems h Paris el dans les aulres grandes capitales de l'Europe. Le'pouse du sonssigne se charge de Ions les soins d'une mere aupres de la jeunesse qtie Ton voudra confier pour une educalion conscencieuseinent soignee el fashiouable sous tous les rapports de la vie pralique et sociale. Tous ceux qui voudront profiler de ces magnifiques moyens d'rduratiou fonrnis uniquement dans une capilnic abondante d'intelligences teile que Berlin, sont invites a s'adresser par lettre affranchie le ph»tot possible au directeur du pensionnat J. E. F. Veit, Charloltenstr. 99. 3 T.
Berlin ce 5. Oct. 1852.
Osoba kwalifikująca się nietylko do dozoru małych dziewczynek ale i do udzielania im początków w naukach, zechce się zgłosić do księgarni J. K. Z u p a o s k i e g o w P o z n a n i u .
PROCITANGIELSKr
w oryginalnych puszkach blaszanych, także naJlepezy proch niemiecki i śrót poleca Handel Żelaza H. Cegielskiego.
nie atoli przekonane o konieczności załżenia szkoły realnej w Poznaniu, postanawia się odnieść w tej sprawie do ministerstwa, a tymczasem obu gimnazynm wypłacać dawniejsze wynagrodzenia dla nauczycieli, którzy udzielają nauki w klasach realnych - Dziś władze, wojsko i instylula różne obchodzą tu uroczystość narodzin królewskich. Od rana kuk armat zwiastował pierwszy brzask juirzenki, po nabożeństwie zgromadziły się gimnazia na uroczystość na sale swoje i tam po śpiewie były miane mowy. Podobne uroczystości odbyły się po szkołach elementarnych z przemowami. - Sejm prowincyalny zapewne się zakończy z dniem 19. b. III., tyle przynajmniej się dorozumiewamy z robót pokończonych. W wydziałach skwitowano rachunki instytutu obłąkanych w Owinskach. Zgromadzenie potwierdziło zaprojektowaną wspólną administracyą funduszów prowincyalnych w obwodach rejencyi poznańskiej i bydgoskiej, po wynagrodzeniu 10,000 lal. teraz należących do Pruss zachodnich powiatów chełmińskiego, michałowskiego i toruńsKiego. Wygotowano petycye do ministerstwa o przyspieszenie robót około kolei żełaznćj poznańskowroclawskićj i zbliżenie drogi żelaznej z Poznania do Berlina na Krzyż i Landsberg. Podobno polecono p. Alfonsowi Taczanowskiemu, ułożyć adres do króla, w którym ma być podziękowanie wynurzone za stałość okazaną przez rząd królewski w kwestyi celnej. Sejm wyznacza z funduszu prowincyi oprócz już wyznaczonego 1000 lal., jeszcze 5000 tal. na rodziny ubogie cholerą dotknięte, któremi rozrządzać ma komisya administrująca funduszami budowy dróg żwirowych łącznie z panem naczelnym prezesem Sejm spodziewa się, że król. rząd równą sumę przeznaczy na wsparcie podupadłych rodzin w skutek cholery. Ślósarzowi Skamper w rynku ukradzioną została d. 13. t. m. w południe z mieszkania jego duża łyżka srebrna wartości 5 lal. - Gospodarzowi George Falkenstein w Lasku zginął z podwórza jego w nocy z 13. na 14. t. m. wóz szybowany.
Przybyli do Poznania dnia 15. Października.
HAZAH: Książe Woroniecki zWierzenicy; Kurnatowski z Bydgoszczy; Chylewski z Gniezna; Paliszcwski z Gębie; Mierzyńska z Bytynia; hrabia Mvcielski i Meissner z Dębni.
HOTEL LAUKA: Zymański z Kergony; Busse z Rngnlina; Schellhas z Bremen; Mej er z Berlina; Gassmansberg z Frankfurtu nad Odrą; Kahlo z Pforzheim. HOTEL BAWARSKI: Malczewski z Knichowa; Sokolnicki i Kowalska zWrotkowe; Johnstoii z Nowejwsi; Kempner z Wrześni. POlI CZARNYM OBbEM: Smitkowski z Dzielić; Mittelstadt z Carlshoff.
HOTEL DltEZDENSKI: John i Richter z Berlina; Dankowski i Zygianowski i. Trzcnicszna; Jiickcl z Wronek; Prusimski z Sarbi; Otocki z Chwalihoji-owa; Zelasko z Kowannwka. UOTEL P ABYSKI: Brix z Bybitw; Slawoszewski z Ustaszcwa; Rogalińska z GwlAxdowa; Imand F. Chlebowa; Itlliuid z Kołatki; Kosików ski i Górski z Kurnika. POD WIELKIM DĘBEM: Przadzjński 2 Biskupic.
PO D ZŁOTĄ G KSIĄ: Pomorski Grahiatiowa; Bicczyński z Grąblewa; Eifert z Grudzjądza; Heinrich z Swiecia.
HOTEL BERLINSKI: Kullak z Scbwirll: Heiupcl z Warszawy; Kulcke z Sommerfeld; Winiccki i Bańkowski z Katarzyno«a: Smoliński z Płocka. POD BIAŁYM OBbEM: Oranke z Rakoniewic: Weinhnld z Dąbrówki.
HOTEL EICMBORNA: Okoniewski z Kurebne: Drechsler z Bngoźna; Viktor i Oser z N akl a; Hirsehherg z Gniezna; Radt z Koźmina. POD TRZEMA GWIAZDAMI: Dobrogojski i Siebrecht z Wrocławia; Bandelow zLatalic. POD TRZEMA LILIAMI: Hoffman i Manthci z Obornik; Zakrzewski z Polski.
W" mieszkaniu prywatnćm: Miszewski z Gniezna, ul. Wrocławska Nr.
20.; Kurnatowski z Strzyżewa, ul. Królewska Nr. 2.
.* JW\, \ AVWł <VWł jvw» A i <j'ivvM A *vw jvvvł'VVVł'VVMavviivvM cIJ
Mieszkam przy ulicy Wrocławskiej Nr.
35. na pierwszem piętrze.
Dr. Święcicki.
@@@@@@@@@@@@oooassossam@@@@@@@@@@ G @ 8 Mieszkam w domu Pana aplekarza Kol- & @ skiego II r M o ' k . U 1 @ @ @ @ @ @ @ 1 III @ @ III @ @ (g n )(B frfuP8 (ghr III @'"f Najmodniejsze mantyle damskie, atlaso- $ i we, kilajkowe, lama i z rzucikiem tygryso- i wym, poleca po tanich cenach handel «#. w 1&. MSlatU;u w rynku pod Nr. 46. WKa- I mienicy 1 'ana D a n z i g er, posiadającego £ skład mebli.
N2SBBBBBBBBBBBB»BBB«BBBBBB@mmm2
Przeniesienie liandlu.
% H a n d e l mój od lat wielo przy ulicy & If Butelskiej pod Nr. 19. prowadzony, przc*0 niosłam od I. m. b. w rynek pod Nr. 46.
?f do domu Pana Danziger kupca mebli, )[( nadmieniając, iż zaufanie, klotem byłam III dotychczas zaszczycana, starać się będę A i nadal przez rzetelność, do bór i niskie K ceny utrzymać.
Q Poznań, dnia 8. Października 1852.
-#. S. Bianek.
Mieszkam przy Fryderykowskiej ulicy Nr. 25.
E d. P a t h c, nauczyciel muzyki.
Pod Nr. 18. ulicy Butelskićj sa. irz.y pokoje na parterze do wynajęć 13 -
Sln- Na pr. Icuraut
Unia 14. Października 1852.
P» "o.
I u* i /11 a,
papierami
Pożyczka rządowa dobrowolna.
dito z roku ISSO. . . . . dito 2 roku ibbi. . . . . Obligi długu skarbowego. . . . . . . . .
«lito premiów handlu morskiego . .
dito Marchii Elektoralnej i N owej . dito miasta Berlina. Listy zastawne Marchii Elekt, i N owej dito Prus Wschodnich . . . dito Pomorskie. . . . . . . . . dito W. X. Poznańskiego. . dito W.X.Pozn., nowe.. dito Szlaskie. . . . . . . . . . . dito Pru3 Zachodnich . . . . Bilety rentowe Poznańskie. . . . . . . . .
Louisdory. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Akcie kolei żelaznej Starog. Poznańsko 103? 103* 93
9li 103i 100 93 i 991 97 l
96i
92 A n i ;lilii ' w mieście Poznaniu.
JDiii" 13 Wrześni», 1852. r.
0(1 I tal. I ser. I fu tal-l ser l fu
Pszenicy, szefel . .
Zyta, szef el . . .
Jęczmienia, szcfrl .
Owsa, szefel . . . . . .I 3 Tatarki, szef el . . . . . .
Grochu, szifel . . . . . . . ., Ziemniaków, szefel . . . . . . .- 12 Siana, centnar. . . . . . . . . . .- 25 Słomy, kopa . . . . . . . . . . .I 6 - Masła, garniec. . . . . . . . . . .I · *.> Spiritusu (beczka 120 kw. )80 JTral.120 , 22
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.10.16 Nr243 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.