JI/. 256 w Niedzielędnia 31. Października 1852.
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.10.31 Nr256
Czas czytania: ok. 25 min.Drukiem i n'akladem Drukarni Nadwornej W. Deckera i Spółki w Poznaniu. - Redaktor odpowiedzialny: N. Kamieński w Poznaniu.
Telegraficzne wiadomości.
Turyn, 25. Paźdz. - Powszechnie głoszą, ze prezes ministerstwa d'Azeglio bierze dymisyą, a hr. Cavour ma utworzyć nowe ministerstwo. Podobno minister wojny Lamormora i minister robót publicznych Palcocapa pozostaną. Wen e c ya, 26. Paźdz. - Król grecki Otto przybył tu z Werony i popłynie ztąd na statku parowym »Otto« do Grecyi. Bruksela. 28. Paźdz. - Zdaje się, ze ministerstwo złoży się z osób poza parlamentarnych. Mówią, ze minister wojny i minister robót publicznych pozostaną w ministerstwie. Na ministra spraw zewnętrznych podają jenerała GobIet; spraw wewnętrznych, gubernatora wschodniej Flandryi de Vriera; sprawiedliwości, prokuratora N othomba; skarbu, posła w Madrycie Dujardina. Według innych ma jenerał Prisse być przeznaczony na ministra aiw ZaA mrifGznycli. Paryż, 27. Paźdz. -- M o ni t o r ogłasza d'.ls według Której turecka pożyczka stanowczo jest zakazaną. - Książe prezydent w piątek wyjeżdża do Compiegne. Pomiędzy Hieronimem, Mesnardein i Barocheui nastąpiła narada we względzie uchwały senatu.
Berlin, 30. Paźdz. - Naj. Pan raczył nadać: kr. duńskiemu ministrowi spraw zagr. Bluhrae, kr. duń posłowi przy ces. austr. dworze br. Jłille Brahe i kr duńskiemu laju. radzcy konferencyjnemu bar. Blome order orła czerw, pierwszej klasy; tudzież pierwszemu sekretarzowi przy ces. rosYJskiem poselstwie w Kopenhadze Tęgnborskiemii i serbskiemu uczonemu Or. Wuków Stefanowiczowi Karadziczowi w Wiedniu order orła czerwonego trzecie') klasy i sekr. leg. Rechenberg przy poselstwie w Kopenhadze order św. Jana jerozolimskiego.
B e r l i n, d. 29. Października. - Komisya ministeryalua wysadzona celem poczynienia projektów względem zmiany konslytucyi pruskie'j, odbyła onegdaj posiedzenie, na którein wszystkie odczytano sprawozdania nad nadesłanemi jej przedmiotami. Sprawozdań tych atoli jeszcze nieod«słano do ministerstwa spraw wewnętrznych. - Według wiadomości z Prenzlau nadeszłyrh, okropne fani poczyniła cholera spustoszenia. Liczba zapadłych tara na cholerę do onegdaj wynosi 589 osób według urzędowych doniesień, a z tej liczby mnóstwo codzień umiera. - Z Monastern donoszą, ze lam za stare obłigacye królestwa westfalskiego płacą teraz po 8 procent, a więc lepiej, jak nic. Domyślają się przeto, ie spekulanci mają nadzieje, ze skoro dynastyą zaprowadzi L. Napoleon we Francyi Bonapartych, niezapomni o dynastyach swoich krewnych, a tak Hieronim miałby widoki na dynastyą westfalską. Frankfurt, 24 Października. - Komisya wojskowa związku miała w dniach ostatnich kilka długich posiedzeń. __ Układy rozpoczęte z senatem wolnego miasta Bremen, względem, przezimowania pozostałych jeszcze okrętów z byłej niemieckiej floty mo rza północnego wBremerhaven, zbliżają się do końca, jak nam z strony dobrze zawiadomione) zaręczają Senat w Bremen po niejakie.» zdrażaniu się oświadczył gotowość swoje, pozwolić na to, aby trzy większe okreta w Bremerhaven przez zimę pozostały: jednak pozwolenie to jeszcze od warunków pewnych zawisłem uczynił; pomiędzy inne mi żąda, aby osada okrętowa w obec władz berneńskich pretensyi do praw służących osobom zagranicznym nierozściła. Reszcie pozostałej okrętów zapewne który z portów hanowerskich do przezimowania wyznaczonym będzie. . t i - i 4 i. " _ Owdowiała królowa Amał'a francuska, książę Joinville i księżna orleańska z obydwoma synami przybyli tu dzisiaj. Księżna aż do po jutra tutaj zabawi; goj tymczasem królowa Amalia j li t r o już miasto nasze opuści. - Nasz kościół Ś. Pawła oddany dzisiaj został napowrót do służby bożej, przyczem jednak oprócz śpiewu towarzystwa S Cecylii żadnej więcej uroczystości nie było. - D*isia) przed południem odbył się w synagodze śl"b pewnej chrzcściański, która poprzednio do judaizmu przeszła. Dania.
,Kopenhaga, 23. Paźdz. - Volksling wczoraj nawet jeszcze nie skończy! dyskusyi nad przeniesieniem granicy celnej nad Elbę. Mówców wielu głos zabierało, pomiędzy innymi Kayser, który planu całości państwa uiemógł pojąć, prawo to z punktu zapatrywania się administracyjnego za niesprawiedliwe naprzeciw królestwa uważał, i wypowiedziałżyczenie, aby zagwożdżony system opiekuńczy całkiem porzucono. Tschermink także przemawiał za wolnym handlem. Powiedział on, że związek niemiecki niema prawa, ale moc do mieszania się w sprawy Holsztynu, podobnie jak w roku 1848; krok więc teraźniejszy jest niebezpieczny, a pamiętać trzeba, że Dania jest małem państwem. Minister finansów powtórzył, że związek niemiecki niema ani prawa ani mocy mieszania się do spraw naszych; w roku 1848 nie związek ale rewolucya niemiecka wystąpiiła, i jednak celu swego dopiąć niemogła. Zabezpieczeniem najlepszem na przyszłość jest silne nawzajem połączenie. Granica Eidery jest dla Holsztynu i Szlezwigu zarówno uciążliwą. Dla zapobieżenia przemytnictwu urządzoną być ma podwójna linia celna nad Elbą, a przylcin żandarmerya odbywać będzie straż graniczna. Wyłączenie Lauenbnrga objaśniają szczególne, chwilowe okoliczności. - Dzisiaj toczyły się debaty dalej. Monrad zgadzał się co do treści z ministrem finansów; był za zjednoczeniem cc-Jnem z Holsztynem, ale jednak przejmowały go obawy z powodu związku niemieckiego, lubo mniemał, ze o" ółne interesa europejskie w lej chwili przeważać będą. Dalej niebyl zadowolony z tego, że sejm uchwałę takową dla Danii ma stanowić, kiedy w księstwach tylko stany doradcze zapytywane bywają, których zdanie przeczące przez car tel est notre plaisir da" się usunąć. Poprzednio d<> konslytucyi wspóluej przystąpić było trzeba, a potem dopiera do stosunków spccyaluych. Po przyuiówicniu się kilku jeszcze członków, odezwał się znów minister finansów, głównie przeciw Monradowi, przyczem W obc<- usilnego z stron różnych zaprzeczania powtórzył, ie środkiem najpewniejszym przeciw wdzieraniu się niemieckiemu jest ścisłe połączenie się naprzeciw Niemcom. Jeżeli o potędze moralnej Niemiec mówić chcemy, z biedą by jej nakazać można, aby się nad Eiderą, zaledwo nad K6nigsau wstrzymała: przecież o przystąpieniu całej Danii do niemieckiego związku celnego mówiono. Przeciw lej sile przyciągającej z południa należy ani chwili nie zwlekać z wystawieniem lara sił odpowiednich, aby nieprzyjaciela na ostatecznych kończynach kraju spotkać. Mimo tej mowy brzmiącej tak wojowniczo zrobił minister jednak uwagę na skrupuł deputowanego Hagę, że układy we względzie krainy oldenburgskiej idą bardzo pomyślnie. Miał nadzieję, zez obydwoma zgromadzeniami stanowe mi już sobie poradzi Dopiero kiedy następstwo Ironu uporządkowanem zostanie, osądzić będzie można, co się dla przeprowadzenia obwieszczenia królewskiego z 28. Stycznia r. I. uczyniło. O odroczeniu prawa słyszeć niechce. Zaiste w kwestyi tej zajmuje srjm stanowisko wyjątkowe, ale takowe wypływa już z zrównania cła z Szlezwigicm. Monrad odparł, że. po za lem prawem czycha niebezpieczeństwo przyłączenia do niemieckiego związku celnego. Na końcu 79 głosami przeciw 2 uchwalono, aby projekt len wziąść powtórnie pod rozwagę i na wniosek deputowanego Hagę komisya z 7 członków wybrano. MŁróleslwo itolsHie.
Warszawa, d. 26. Października. - W zeszłym tygodniu, Towarzystwo warszawskie dobroczynności, zdawało sprawę z czynności swoich za r. 1851. Z ogłoszonego drukiem sprawozdania, okazuje się, że towarzystwo posiadało na dn. 31. Grudnia r. 1851., kapitałów i zapisów wieczystych, na mocy art. 33. ustaw i woli dobroczyńców: rs. 124,597 k. 25*. Z tych funduszów wieczystych, jest zapisanych dla starców i kalek, rs. 67,798 k. 77; dla sierot, rs. 19,980 k. 981; dla sal ochrou, rs. 14,992 k. 50; dla zupy rumfordzkiej rs. 21,675. W ciągu rzeczonego roku, przybyły towarzystwu w nowych kapitałach: z zapisów: śp. Ludwika Adama Dmuszew-skiego, redaktoraAK uryera, rs. 750; Klaryssy Biaunig, rs. 450; (ierlachowe'j rs. 415 k. 70, i z ofiar: W. Józefa Górskiego, rs. 375, i Hieronima Gostmskiego, rs. 678 k. IIi. Dochody to-, warzysIwa z zasiłków rządu, darów ks. namiestnika i prywatnych, oraz 2 kapitałów instytutu, wyniosły w r. z., rs. 36,423 kr. 20. Z tych było tylko rs. 6,401 K. 30 z procentów od kapitałów, reszta zaś, z dobroczynności opiekuńczego rządu i osób ofiarami swemi, w pomoc towarzystwu przychodzących. Wydatki towarzystwa wynosiły w f_ z., na utrzymanie w przecięciu, dziennie 297 starców płci obiej rs. 13,062 k. 25; na sieroty płci obiej (w przecięciu po 140 dzietThic) rs. 5596 k. 71 J; nasale ochrony, rs. 3939 K. II.-, na obiady pięciogToszowe, rs. 367 K. IIi\ na zupę rumfordzką, której rozdano w ciągu roku 47,018 porcyi, rs. 971 k. IIi; na wsparcie w pieniądzach, artykułach żywności i drzewie, rs. 3495 K. II.; w lekarstwach rsr. 413 K 81. Pozostało w kasie towarzysiwa na «trzymanie zakładów jego i wsparcie biednych, w r. b. rs. 3519 k. 79 A .
Sprawozdanie drukowane, towarzystwo zakończyło w tych słowach: »Podając do wiadomości powszechnej powyższy rys działań, towarzy silone hojnemi darami feldm. ks. warszawskiego namiestnika Królestwa, który troskliwie czuwa, nad dobrem tej instytucji, oraz wspierane przez przyjaciół ludzkości, składa imieniem ubogich, najczulsze dzięki tym wszystkim, którzy w jaki bądź sposób, podali mu środki do ulżenia w części niedoli i nędzy ubogich starców i sierot.« Szczerą tę, i tyle zasłużoną podziękę towarzystwa, z przyjemnością powtarzamy w piśmie niniejszem, które tylekroć razy służy i służyć pragnie nadal za pośrednika, przy niesieniu dobroczynnych ofiar. Kur. war. Hossy a.
- Z powodu zjawienia się w gubernii grodzieńskiej epidemicznej cholery, cesarz, najlaskawie'j raczył rozkazać: zaciąg rekrutów w lej gubci-nii, który stosownie do najwyższego manifestu, miał się rozpocząć, od dnia 1. b. m., odłożyć do dnia 1. Grudnia r. b. Wrancya.
Paryż, d. 26 Października. - IYloniteur de rarrrree rzuca sobie pytanie z powodu ustępu w niowie prezydenta w Bordeaux: cesarstwo jest pokojem, - co na to armia powie? Czy nie będzie zadowolona z programatu spokojnego cesarstwa? Organ ministerstwa wojny odpowiada, że armia podzieli powszechną opinią w (ej mierze. Legitymislyczna U n i o n bardzo wątpi, czyli Francyą w stanie obecnym znajdzie spokojność tyle upragnioną. Nie wierzy w pokój, który ma być cechą nowej ery zapowiedzianej. Zdaje się, że niedługo pozwolą powątpiewać temu dziennikowi o pokoju. - Skazano tu niejakiego Wasse, za sprzedawane pisma Wiktora Hugo »Napoleonie pelil« i »la voix mysterieusc« na rok więzienia. W powodach wyrokupowiedziano, że każdy wiersz w tych pismach obrzuca obelgami ks. prezydenta, każdy wiersz pobudza do zemsty spokojnych obywateli, każd,y wiersz miota nienawiść, że w Napoleonie le petit niema uszanowania dla niczego, co ludzie w społeczności szanują. Z tych powodów sąd skazuje rzeczonego Wassc na rok więzienia. Muszą to być przeto bardzo niebezpieczne książki! Anglia.
L o n d y n, d. 24. Października. - Minisfcryałny H e r a l d prostuje dzisiaj bajeczkę przez gazetę T i m e s w obieg puszczoną. Mylnem jest, powiada on, aby Henry Bulwer rządowi papieskiemu zawiązanie stałych dyplomatycznych stosunków zaprojektował. (Właściwie wiadomość la pochodzi z korespondencyi rzymskich dzienników d e s J D e b a l s, U n ive r s i innych pism francuskich). Poprzestaj emy, powiada H e r a l d, na oświadczeniu wyraźnem, że H. Bulwer, żadnego projektu tego rodzaju nieuczynił , tylko starał się, nieszczęśliwemu w błąd wprowadzonemu Murrayowi, który za popełnienie moiderstwa na śmierć skazany został, życie uratować. Znakiem pożałowania godnym jest, jaki duch teraz w tym pogromcy wielo władnym panuje, kiedy zabiegi usilne rządu Derby około otrzymania akt procesowych dla przejrzenia i około opu szczenią spełnienia wyroku, T i m e s o w i wczoraj uowód do zarzutów nastręczyły. H. BuJwtr ratuje poddanego angielskiego ód rusztowania w Rzymie, a tu mu zarzucają, że nie jest w Florencyi dla oswobodzenia z więzów Madiaiów. Pozwalamy sobie zrobić przypuszczenie, że. lord Malmesbury trzymał się zdania, iż bliższa koszula ciała, aniżeli suknia. N aprzód idzie Anglik - potem następują Włosi. Ostatni, chociaż nie są poddanymi angielskimi, doznawali tak od dawniejszego jak od teraźniejszego rządu udziału ile możności jak największego - jak to autorowi artykułu Ti mesa dobsze wiadomo; - ale kiedy powód mamy do mniemania, że usiłowaniom rządów protestanckich, znamienitym osobom i szanownym deputacyom, jak lorda Rodena, udać się powinno, serce wielkiego księcia zmiękczyć i do czynu łaski i ludzkości spowodować, obawiamy się jednak, że ostra lubo nie niesłuszna mowa Timesa z dnia onegdajszego wpływowych wstawień się zneutralizować może. - Ro berti, prezydent teraźniejszy' rzeczy pospolitej Liberii, który tu czas niejaki bawił, wsiądzie na początku przyszłego tygodnia na okręt i odpłynie do Mourowii nad brzegiem afrykańskim. -- Od kapitana Belchera, dowódzcy wyprawy nowej do bieguna północnego nadeszły listy z 7. Czerwca (późniejsze o 2 miesiące od na ostatku odebranych). Kapitan ma nadzieję, że tym razem kanał Wellingtona wolnym od lodów zastanie, i na drodze lej dalej będzie mógł dotrzeć. "- Książe Terceira przybył tu z Lizbony, aby być na pogrzebie księcia Wellingtona. SBisqitttiia.
Madryt, 20. Paźdz. - Z źródła zupełnie pewnego donieść możemy, że z Francyą układ tajny zawarto, w którym mocarstwo (o zobowięzuje się do pomagania, aby Hiszpania w posiadaniu wyspy Kuby pozostała. Wszystkie okręty francuskie znajdujące się na wodach Ameryki odebrały polecenie, aby się rozkazom jenerała kapitana Kuby poddały, skoro pomocy ich potrzebować będzie. Trzy francuskie okręty wojeulie stoją już od czasu niejakiego w portach Kuby. Eskadra nasza tamże która dotąd tylko z trzech statków się składała, także powiększoną zosta nie jednym okrętem liniowym o 86 armatach, który dnia 16. m. t w Kadyksie na wodę spuszczony został, i nazwę »8. Edward« otrzymał. Tym sposobem wyspa ta dostatecznie zasłonioną będzie przed napadem par tyzantów, jaki się obecnie na północy Amervki znów organizuje. ,. T n h ' fi ,,1 "".,OC y. Rzym, d. 19. Października. - Allokueya papieża, na posiedzeniu ostatniem konsyslorza tajnego miana, została teraz ogłoszoną Zaczyna się od zarzutów ciężkich i ubolewań z powodu nadwerężeń praw kościoła katolickiego, jakich się rząd Nowej Granady dopuszcza. Przy tein widać dosyć wyraźnie, że rzeczy powiedziane ściągać się mają poniekąd także do Piemontu. J ego świętobliwość oznajmia kardynałom, że dekretem z Maja r. z. Jezuici »» N owej Granady wygnani zostali, i każdemu zakonowi z posłuszeństwem biernem pobyt tamże zakazany został. Arcy biskupowi w Santa Fe de Bogata zabroniono wszelkich ścisłych reform klasztornych. Temże samem prawem «niesiono wszelkie sądownictwa duchowne, nawet biskupi na przyszłość przed kratkami trybunałów świeckich stawać mają. Mianowanie plebanów powierzył prezydeut Cabildo uarroquial, ustanowienie dochodu księży od zdania swego zawisłem
pczynił, wszelkie opłaty duchowne zniesiono, prebendy kanoniczne rozdzielane być mają jedynie z przyzwoleniem rad kościelnych dyecezalnych, abluicyą dziesięcin kościelnych nakazano, i zupełną wolność nauczania i wiary zadekretowano. Arcybiskup w Santa Fe di Bogata, J. de Monsquera, który temu wszystkiemu odważnie opór stawiał, odsiedział kilka miesięcy z powodu tego w więzieniu, a potem z kraju wygnanym został. Los podobny spotkał biskupa w Kartagenie i wikaryusza dyecezalnego od S. Marty, biskupa Nowej Pamplony. Wszelkie zażalenia stolicy apostolskiej, zaniesione z powodu tego do prezydenta Nowej Granady, pozostały dotąd nieuwzględnionc. Papież więc w swej mocy wszechwładnej apostolskiej ogłasza wszystkie rozporządzenia te za niebyłe. - Sie cle zamieszcza korrespondencyą z Turynu, w której donoszą, że pomiędzy posłem francuskim de Buttenval a ministrem d'Azeglio wywiązał się spór ostry z powodu jednego wychodźcy francuskiego, nazwiskiem Paelorel. Dwie w sprawie tej przezposła francuskiego do d'Azeglia przesłane noty, zostały napowrót bez odpowiedzi odesłaue. Zdarzenie to wzbudziło w publiczności zdumienie wielkie i stało się powodem do rozmaitych pogłosek. Turcya.
G az e t a t ry e s l s k a, która najdokładniejsze ma zawsze wiadomości ze wschodu, lozpisuje się obszernie nad obecnem położeniem Turcyi, z okazyi upadku Ali baszy i zamianowania Mehmeda Ali baszy w. wezyrem. Mehmet Ali basza, który powielę razy zajmował w ciygu lat dziesięciu posady dowódzcy artyleryi, ministra wojny i w. admirała, jest ulubieńcem i szwagrem sułtana, i w lem główny powód jego wyniesienia. Zwią go tani poważnym i dzielnym mężem i lud go kocha, bo on dużo traci pieniędzy i robi długi; nic ma on jednak ani zdolności, ani nauki potrzebnej na ten stopień, i trzeba spodziewać się, że nim kilka tygodni upłynie, zrzuci on z bark swoich ciężkie jarzmo, a Reszyd basza obejmie wezyrat, Mehmed Ali basza nie liczy się do ortodoxow, ale jest przeciwnikiem Reszyda. Mahmud basza pierwszy raz jest ministrem. W roku 1846. był on wojennym gubernatorem Smymy, potem przeniesiony do Trapezuntu, powołany był zaraz do w. rady, i od kilku lat jest dowódzcą gwardyi. Dzielny z niego żołnierz, ale się nie zna na marynarce, chyba że zaprowadzi większą karność. Z tego wszystkiego domyślać się można że te zmiany w gabinecie tureckim nie będą długotrwałe i że w krotce do innych przyjdzie. Mówią, że Riza basza były i wszystko możny minister wojny, napowrót posadę tę otrzyma. Zresztą przeciwnicy Reszyda wzmacniają się przynajmniej, jeżeli -więc on powróci, dużo zmian nastąpi. Co się tyczy powodu upadku w. wezyra Ali baszy, dymissya ministra skarbu Nafiza baszy pociągnęła i wezyra za sobą. Nafiz nie chciał podpisać układu o pożyczkę bankową i ustąpił jako uczciwy człowiek. W dniu 2. b. mi była rada ministrów, na której znajdowali się wszyscy dostojnicy państwa. Szło tam o przedmioty finansowe i_po yczkę.. Nafiz utrzymywał, że bank w kilku latach kosztował )UL -sKarb 100 mil. piastr. nic przyniósłszy rnn indnych konyaci, pożyczka więc bankowa pod żądauemi warunkami szkodliwą byłaby dla skarbu. Dowodził on, że skarb gwarantując procenta i amortyzacyą papierów w obieg puszczonych na 50 mil. franków, musiałby się przez cały ciąg umorzenia to jest lat 23, wyrzec haraczu z Egiptu i księstw naddunajskich, gdy tymczasem bank po obliczeniu się w kilka lat wydałby tę summę. Obwiniał on Beszyda i Ali baszę, iż dla własnego interesu zaniedbywali dobro państwa i skarbu, i odmówił podpisu na pożyczkę. O 7. wieczorem skończono posiedzenie po gwałtownych kłótniach, a o 9. Ali basza dostał dymissę, a Mehmet Ali nominacyę. Nazajutrz odczytano nominacyę obu nowych ministrów; być może że pożyczka nic została uznana przez porte, zwłaszcza że nowy w. wezyr nie był przychylny bankowi, jego dyrekcyi i pożyczce, a większa część wyższych urzędników przeciwna była istnieniu banku. Tymczasem nazajutrz niewiedzieć skąd poseł francuski p. Lavalette, natarł na nowego w wezyra żądając uznania pożyczki, która rozpisana już była na paryskiej giełdzie, i zagroził, że w ciągu tygodnia zażąda paszportu. Kłopoty przeto są ogromne, zajście z Francyą niebezpieczne, a może przyjdzie do podobnych i z Anglią. Intrygi i kabały pierwszą rolę grają w Turcyi. Reszyd basza działa w ukryciu, mąci i pracuje nad przyprawieniem nowego ministra o upadek, j'akiekolwickby mu do tego posłużyły środki. Dla banku idzie tu o śmierć lub życie. Za kilka dni wszystko się wyjaśni O s t d e u t s c h e P o s t maluje charakter Mehemeta Alego w najgorszem świetle. Mahmud basza nie ma żadnej ważności i jest tylko jego narzędziem. Pierwszy robił niegdyś pudełka w Galacie , będąc młodym chłopcem przecudnej urody, zwrócił na siebie uwagę zmarłego sułtana, którego w krotce został ulubieńcem i z jednego stopnia na drugi był posuwanym. Potem wszedł w łaskę sułtanki Walidy i przez wpływ jej zosta! kapudanem baszą a nawet na krótką chwilę w. wezyrem. Ma on być charakteru okrutnego i przytoczony tu dziennik maluje sceuę dowodzącą okrucieństwa i podstępu, i wróży nie jedną burzę dla państwa pod j ego rządami. Tymczasem na prowineyach nie dobrze się wiedzie. W Albanii górale wzbraniają się stawić do poboru wojskowego. W Syryi 15,000 wojska bez wodzów i karności, przeszło od roku bez płacy, nie zdołają powstrzymać Daszów grożących buntem, zwłaszcza że cała wschodnia Syrya wystawiona na ciągłe napady Arabów, a wzgórza uzbrojone drnzyjskiemi góralami. Lada chwila lub sposobność może chorągiew powstania zatknąć w Arabii i kraj ten wydrzeć Turkom, gdy dotąd nie tyle orężem, ile wzbudzaniem niezgody między arabskieuń szeikami, umi«no utrzymać się przy zwierzchnictwie* kraju. 'Mehmed basza pragnie jednak sławy wojennej i porzuciwszy dotychczasową politykę, orężem zamierza szczyty Horanu zdobyć, czemu trudno pomyślny rokować skutek, i zapewne do lego też nfe przyj dzie, b o w stolicy widzą A.. fA. ; . " , A.' , P O" słano Mehmetowi rozkaz traktowania z Druzami i * * "H> ,000 piastrów uwolnienia ich od poboru. Zdaje się więc, że armia la odwołaną zostanie, lecz czy długo Turcy a utrzyma się w posiadaniu Syryi, to inne pytanie. carogrodzkiego stanowczo odrzuconą została. Gaz. t ry c s t s k a donosi, źe czterech bankierów ormiańskich znaczne suminy ofiarowało, które tez przyjęto. N adto kilku ministrów po odbytej naradzie podpisało dobrowolnie 40 mil piastrów, a również kilku bogatych Greków, wniosło znaczne summy, jak np. Nisse Jani 4 miliony. Jeżeli to wszystko nie wystarczy, sullan gotów jest osobiste ponieść ofiary i własne srebra zastawić. Zarazem jak utrzymują, postanowiono wziaść cła pod własną administracyę skarbową i oddać je w zarząd Hussejnowi bejowi. Dawniejszy dzierżawca ceł Dżejarli winen skarbowi 40 milionów piastrów, a twierdzą, że Reszyd basza, który się z nim dzielił tak jak i dawniejszy minister skarbu Nafiz basza, będą"za ten dług w dywanie pociągnięci do odpowiedzialności. W ogóle zbladła już gwiazda Reszyda: jeden z jego protegowanych Selim bej, pierwszy sekretarz sułtana, wyniesiony przez Reszyda na ten stopień i przez stanowisko swoje obeznany dokładnie, ze wszystkiem co się w pałacu dzieje, doznał losu księcia Kallimaki, a prawdopodobny powrót Nizy baszy do dawnej łaski i znaczenia, rozstrzygnąłby dostafeczuie los głównego jego przeciwnika Reszyda. c JIme2yHa. oan Francisco, 14. Września. - Sprzęt złota jest wciąż nader obfitym, gdyż miesięczne wysyłki złota dochodzą zazwyczaj do 2 milionów dolarów. Handel i rzemiosła wszędzie kwitną, mianowicie w San Francisco, gdzie teraz około 300 gmachów murowanych wystawiono, z których każdy miesięcznie za 2 do 3000 dolarów wynajęto. Przedsiębiorcy budowli bardzo teraz zarabiają. Cegły (eraz są tańsze, aniżeli drzewo. Papieru do drukowania jest wielki niedostatek, tak iż większa czyść dzienników obecnie o dwie trzecie w mniejszym formacie wychodzi. W San Francisco zawarto teraz z robotnikami chinskimi układ, o wykopanie kanału do min północnych. Trzech Chińczyków zrobi tyle, co dwóch ludzi białych, i doslanie30 dolarów na miesiąc i żywność. Przybysze z zachodu poświęcają się powiększćj części rolnictwu. W dolinie Sacramento zakładają teraz kolej żelazną aż do rzeki Juba do miasta Mountain. Niejakiś porucznik Moore, który przy wycieczce przeciw Indyanom Sierra Nevada przekroczył, złożył sprawozdanie, w którem powiada, że na wschodniej slronie gór także znajduje się obfitość złota, ziemia żyzna, stromieniami licznemi poprzerzyuana, i klima przyjemne. Okoliczności powyższe przyczyniły się do lego, że już ludzie z:a zynają . . , J J SIę tam przenoslc.
Kronika miejscowa.
P o z n ań, d. 30. Października. - Mamy przed sobą teraz statystyki zmarłych na cholerę w Poznaniu i w okoliczny cli wsiach, które należą do parafii poznańskich. Przyjmujemy ludność miasta według wyznań 1) 22,000 katolików, 2) 11,000 ewangelików, 3) 9000 żydów. Z katolików ad 1) umarło na cholerę a) w parafii św. marcińskiej 150 mężczyzn, 177 kobiet, razem 327; b) w parafii św. Wojciecha 18 mężczyzn, 18kobiet, razem 36; c) w parafii św. Maryi Magdaleny 125 mężczyzn, 141 kobiet, razem 269; d) w parafii św. Małgorzaty 124 mężczyzn, 158 kobiet, razem 282; e) w parafii św. Kocha 1 kobieta. Z ewangelików ad 2) umarło na cholerę a) w gminie należącej do kościoła garnizonowego 153 mężczyzn, 12 kobiet, razem 173. Tu są policzeni wojskowi; b) w eminie kościoła krzyża 145 mężczyzn, 151 kobiet, razem 447; c) w gminie kościoła Piotra mężczyzn 14, kobiet 27, razem 80; d) staro luterska gmina 1 mężczyzna, 2 kobiet, razem 3; e) chrześciańsko katolicka gmina mężczyzn 4, kobiet 8, razem 19. Żydów ad 3) w ogóle 167. Umarło przeto w mieście: 1) katolików 915, 2) ewangelików 723, 3) żydów 167, razem 1805. Podania te, co się tyczy katolików i ewaugelików są wsparte na spisach kościelnych, co się zaś tyczy żydów na przypuszczeniu, bo o rzeczywistej liczbie j. pewnością dowiedzieć się nigdy nie można U czynić nam jeszcze uwagę potrzeba, że wielu parafian święto lnarcińskich umarło w lazaretach miejskich, których podauo yv spisie pod parafią ś. Maryi Magdaleny. Dodania te scatystyczne kończymy spisem zmarłych po wsiach należących do parafii poznańskich. I tak'l) w parafii ś. marcińskiej umarło w Górczynic i na Wildzie mężczyzn 27, kobiet 18, razem 45; 2) w parafii ś. Wojciecha 50 mężczyzn, kobiei 50, razem 100; 3) w parafii św. Jana jerozolimskiego mężczyzn 93, kobiet 88, razem 181; 4) w Głuszynie należącej do parafii Św. Maryi Magdaleny mężczyzn 66, kobiet 62, razem 128. Po wsiach przeto należących do parafii poznańskich umarło razem 451 na cholerę. Kajs_ew]oI25.' 1>,v2(,z_ _ Szanowny Redaktorze! Późno bo dopiero w kilka dni odebrałem Twój dziennik z 20.mics., (?) wyczytawszy w nim korespondencyq z Gniezna, na którą mimo całej odrazy w rozpisywaniu się gazeciarskiem, kilka słów odpowiedzieć zniewolouy jestem. A najprzód Szanowny Redaktorze, dostałeś jakiegoś dvlenlanta korespondycyjnego, który jak ze wetępfc sam się określa, pisze darmo (?), a zatem tamo (?), potwierdzając stare przysłowie, że wszystko tanie jest drogie m - bo jest kiepskiem; tak i ty "a : e " O towarze tracisz, bo moralnie jesteś zobowiązany przyjąć te kUk a g j o w' co ci miejsca w twym dzienniku i czasu zajmie a ogół mało zainteresuje. Niestały t * ój korespondent (bo niewiem jak «o określić) wartyku e z Gniezna datowanym opisuje wypadki wsi mojej z czasu grasującej cholery. Nieszczęściem ze takowe nie kreśli ze życia tylko z plotkarskiego ob.egu, ŁO się to rozbijają po miejscach publiczuyeli. Ty sam szanowny redaktorze, gdybyś byt trochę ściślej przejrzał artykuł nie stałego - b y ł byś nieochybnie zbadał niesumienność, bo (o ścisłe określenie wsi i osób bez ich wYmie"ienia jak to "czynił niestały - cechuje pewien rodzaj nierzetelności (?) Jl\z czego ta lękhwość? - Kto o krok stoi od osoby powinien ją powitać po nazwisku. Co do wypadków. Potężnie się u mnie rozgościła cholera, na dzień umierało po 10 osób. Najukochańsza żona po 6 dniowej chorobie mimo staranności trzech doktorów skonała bez najmniejszego bólu. - Okropny był widok, niebyło zakątka wolnego od tej epidemii, wszelkie starania lekarskie uieznajdowały żadnego owocu; zdawało się jakby śmierć rozwiesiła sztandar po nad domami nieszczęśliwego Karsewa. W tern opłakanym stanie rzeczy trzeciego dnia po śmierci złożywszy do grobu zwłoki
najdroższej żony, wyjechałem dopiero do Berlina. Poleciwszy poprzednio chorych pieczołowitości szanownego Dra Langiewicza, a majątek mój ekonomowi z poleceniem wypełnienia wszelkich jego rozkazów, tak że spokojnie mogłem wyjechać zaspokój wszy we wszystkie zasoby możebne nieszczęśliwą wieś. Fałszem jest, że komisarz zajmował się mą wsią, bo nieraczył nawet przybyć, a żandarmi unikali Karsewa z bezprzykładnem tchórzostwem. Co się tyczy fatalizmu, który ma ciążyć nad moją wsią jest mi niewiadomem, wiem tylko że ostatni jej dziedzic miał ją w posiadaniu przeszło 15 lat, a o poprzednich tyle tylko zasłyszałem że niechętnie ją pozbywali. Szanowny redaktorze! kończę rzecz dla mnie tak przykrą i bolesną z tą radą dla twego korespondenta, by z niestałego zrobił się stałym, z nieznajomego znajomym, a wtenczas więcej prawdy będzie ci donosił, jak w obecnym charakterze. Racz przyjąć wyraz szacunku. B o j a n o w s kiR o m a n
Hosmaitewiadomości.
- Nie eleganckie to nazwisko świnka, nie wielka to okazałość ośle uszy. Znalazło się przecież w naturze zwierzę, tyle upośledzone od losu, że mu dostały się w podziale pokrewieństwo bliskie z nierogacizną i ozdoba głowy znanego zwierza nieuka. Tym nowo odkryłem zwierzęciem, jest »choiropolamus« czyli Świna czerwona, znajdujący się w rzece Cameroons i kilku innych w Afryce. Zwierze to świeżo do ogrodu towarzystwa zoologicznego w Londynie sprowadzone, podobne jest z wejrzenia do świni, chociaż odznaczają go, kolor szczeciny jasno czerwony, biały pas na grzbiecie i długie kosmate uszy. , l - l III - I i --5£:J/I-<
Wiadomości handlowe.
G i e ł d a z l t o ź o n » .
Berlin, 29. Października.- Pszenica 57-64 tal. Zyto 47-52 tal.
Jęczmień 40 - 4 2 tal. Owies 27 - 29 tal. Groch 5 1 - 5 5 tal. Rzep zimowy 72-70 tal. Rzepik zimowy dito latowy 61-60 tal. Olej rzepiowy 10, lA i siemienny 1 Q tal. Okowita bez beczki 23\ tal., z beczką 2 3 I i 2 3 I tal.
Gdańsk, 28 Paźdz. Dla niedojścia zwyczajnej poczty Angielskiej nieinamy wiadomości szczegółowych o pozycyi handlu zbożowego. Wiemy tylko z Londj'im. że pszenica zagraniczna w średnich gatunkach wyższe przyniosła ceny, że mąka nic miała odbytu i ie czas był dżdżysty. We Francyi ceny powszechnie mają sie ku podwyższeniu. Rezerwa mąki w Paryżu się zmniejsza, a na prowincyonalnych p acach dowozy tak szczupłe, ze to samo już wywołuje konkurencyą między kupującemi a zlad podnosi wartość pszenicy. W Hollandy i, Belgii i nad Renem stan rzeczy się zmienił i opinia o przyszłości handlu na dobrą stronę przeważa. Na Gdańskiej giełdzie mato mieliśmy ruchu, i ceny bez żadnej zmiany na dawnej slupie zostały. Gatunki mierne zeszłoroczne chętnych znajdowały kupców a ziarno świeże z łatwością po dobrych odchodziło cenach. W ciągu (vgoclnia sprzedano szcfli pszenicy z wody 22,980, ze spichrza 3240; żyta'1800, jęczmienia 480. Płacono za szefel pr. wagi beri. Tal. sgr. fen. Tal. sgr. fen pszenicy z wody. . . . 89, 6-91 fi. 2 9 2 2 11 3 dilo. . . . . . . . .91, 92 - 4" 2 1 O 2 15 10 « ze spichrza 91,92-4» 2 12 6 2 13 4 żyta świeżego. .87, 5 » 1 24 2 jęczmienia .» 77» 1 21 6 W ciągu tygodnia weszło na wodę pruską 5 berlinek, 27 tralew , i 1 statek parowy pszenicy 6069 szefli, 8788 belek sosnowych, 484 belek dębowych, H3"łasztów dębowych bali i 258 łasztów klepki pipówki. Kursa zamian. Londyn 203. Hamburg 45 A . Amsterdam 102- r Warszawa Ę. Makowski, Kemhior rf Comp.
Loteria.
W dal-zym ciągnieniu 4. klasy 106. kr. klasowej loteryi padły 3 wygrane po 5000 tal. na nuuiera 6314. 11,989. i 68,660.; 2 wygrane po 2000tal. na Nra 4822. i 57,679.; 38 wygranych po 1000 lal. na Nra5086.
5953. 6487. 7891. 13,591. 16,588. 17,543. 24,841. 25,248. 28,914. 36,192.
36,329. 37,042. 37,169. 38,040. 47,701. 51,755. 52,016. 52,687. 54,850.
55,587. 58,665 58,880. 61,087. 61,093. 63,655. 65,698. 66,052. 66,491.
66,579. 67,687. 68,461. 72,288. 72,840. 74,235. 75,980. 77,666. i 80,163.
57 wygranych po 500 lal. na Nra 1815. 6263 6266. 7757. 8038. 11,066.
13,081. 14,850. 15,079. 16,329. 17.716. 19,826. 24,014. 24,730. 26,691.
29,921. 30,771. 31,217. 32,595. 33,419. 35,548. 38,947. 39,357. 41,413.
41,956. 42,163. 44,987. 45,036. 46,664. 49,220. 50,079. 50,740. 51,562.
51,666. 51,951. 52,370. 54,050. 54,330. 54,761. 55,045. 55,196. 56,724.
61,075. 61,211. 62,210. 62.518. 66,298. 69,934 71.938. 72,007. 72,757.
75,142. 75,703. 76,005. 76,290. 78,666. i 79,501.: 69 wybranych po 200 tal. na Nra 247. 849. 1139 2207. 2212.4382.7072.8197.9084.9301. 9777. 10,526. 11,156. 12,632. 13,467. 13,494. 13,827. 14,896. 14 994.
16,766. 18,033. 19,885. 20,200. 21,265. 21,675. 22,278 22,569. 25,355.
29,997. 31 255. 32,310. 33,267. 33,930. 34,410. 34,733. 35,514. 38,100.
38,503. 45,404. 45,838. 46,273. 47,102. 48,557. 49,105. 50,124.51,981.. 52,766. 53,721. 54,411. 58,035. 58,287 58,565. 60,242. 62,724. 62,610.
63,104. 63,243. 66,701. 67,077. 69,292. 70,164. 70,343. 70,825. 76,628.
78.74*6 79.672. 79.927. 80.770. i 84.353.
Przybyli do Poz nania dnia 3 O . Października.
HAZAU: Laskowski z Kruszewa; Dąbrowski z Winnygórj ; Modliński z Walentviiowa; Koczorowski zWitoslawin. POD CZARNYM ORŁEM: Gerber 2 Nenforwerk; Bolko t Raeola; Kleine z «tanowie; Wendorf z Pruśca. HOTEL DREZDE.J$94m Scheller z Magdeburga, Lr. Wollowicz z Dzialyma; Hojano-.vski z Malpina.
HOTEL PARYSKI. Hoppe z Sobolowa.
POD ZŁOTĄ GĘSIĄ: Bieczyóskt z Grąblewa; Ifflaud z Piętrowa.
POD BIAŁYM ORŁEM: Hartman z Słoniowa; Hoffmann z Mieścisk; Malow z Hntypustej. HOTEL BERLIŃSKI: Lewkowicz z Lonczy.
POD TRZEMA LIŁTAMI: Jung z Kowanowka; Borowicz ze Szremu W mieszkaniu pr.vwatnem: Andrzejewski z Berlina, ul. Fryderykowska Nr. 28; KIcczyński z Łączeczki, ul. S. Marcina Nr. 19.
$)et fiiihere . reS @lita Sie .bowo, Areie S6refcben, jefeitlcr IIirjJKX bi3 SomiitiimiS Jlrfu» faetuo, C9uefeiiev Ateife«, IIIeraHber Aolofi, bat untenn 9. 3auuar b. 3-Don bttn Aoitifll. Snnbnitbe* Slmte in Sorefcbat einen »on. ber Sonifll. Kegicritna. 5 u et:> o T «" unter bemfelben Saturn ausgefertigten SKei1e* pafj erhalten, mit roclcbem fpater ciu ftecf&riet1id; »erfolgtes 3nbioibuum feine Segitimation auf bet IHet:>1 rraet:> (Sita,la tib gefiihrt Gal.
3)iefer et:>a , TIKlct:>er hiemnter abgebmcft ift, mirb biemtit fiir ungtiltig erflart, uiib merben alle tefp.
Skborbeit 1xD 3» * uub 21u31aitbco hiennit bieiiftergebeuft erfitcbt, beufelbeii, wenn er etwa «orgejeigt merben fotlte, utriicfuibefialteti uub mir einjufeuben, reffen Sorjeiger aber ju. uerl;aften unb per Sraueport an baS Aonigl. $oIiaeU£>i«ftoiiiim tu et:>ofen abliefem }u 1affeu.
@ucfcn, ren 26. Oftober 1852. AOT,n;Ket:>er Saubratt) £takH>crt).
IlInu{m Arcujjifil)e JNQ 3. bee et:>a6«30Hrrrrrle.
Signalement: 1) SReligion: fatfjo1ifcb, 2) alter: 31 3a&JI 3) @roge: 5 gug 4 30M, 4) J&aare: bunfelbloitb, 5) S tirn: ftei, 6) augenbraunen: buufelblonb, 7) augen: blau, 8) 9fafe: jhiinpf, 9) IOcHIIb: geiufibulirb, 10) sSart: brauner @et:>rrHrr* unb Aiunbart, 11) Ainn: bebaart, 12) @eitebt: runb, 13) Cgefic&tefarbe: gefnttb, 14) Statur: mittel, 15) Sefonbcre Seniijeicbm: feine.
Unterfcbrift res et:> a A 3 H b a b rr B .
ausgefertigt im auftrage ber Aciiiglicbc-n Dicgieruug ju $ofen. SOrcfcbeii, reu 9. 3aHHar 1852. A6nigl. Sanbratb t>. a S a y c n f i m u u) .
OBWIESZCZENIE 3cpcpcpcpcpcpcpcpccpecl\cpelt1eccecpcccpcpcpcpcpcpcpcp. e -O Bufet w tutejszym teatrze miejskim, dotych- Prawdziwe Bossyjskic strączki, ł() czas przez cukiernika F r e u n d t używany, wy- ? Teltowskie rzepki, dzierżawiony ma być na rok jeden od I. Stycz- a- świeże sardele, o nia ai do ostatniego duła Grudnia r. 1853. "naj- O wicce; ofiarującemu. £ kwicie śledzie. M A J A M M M M M A « Termin licytacyjny wyznaczony na dzień 4. o świeże minogi, pojedynczo lub kopami, -c L i s t o p a d ar. b. przed południem o godziuie (Y piękny bulion, 'C 101 d P Z h S k t t * zielone pomarańcze, OC ej prze anem e e e re arzem mias a, o oliwki w butelkach, .0 na który zapraszamy interessenlów. te J wszelkie gatunki sera, ł() Warunki są do przejrzenia w naszej Regi- <y dobry cxlrakt biszofu, -€ slraturze. O JJ osmarzany imbier, Poznań, dnia 5. Października 1852. o ser śmietankowy w większych i mniejszych -e M a g i s t r a t . * bochenkach, nader smaczny, mogący * Powróciwszy z jarmarku Lipskiego, zaopa- byd szczególniej polecony.
trzyłam kompletnie skład mój w rękawiczki, o Na nadchodzącą porę, bardzo wyborną o hafty, czepki negliżowe, kołnierzyki, j> herbatę w najpiękni ejszy eh gatunkach, * i w najnowsze rzeczy w tym przedmiocie, nie- o prawdziwy arak i Jamaika ruin; - nowy · @ mniej w wszystko to, co należy do toalety * wybór smacznej kawy i pięknego cukru p'o A damskiej, nadmieniając, iż wskulek korzy- > i\ i 5 Sgr. funt., jako też dobre mydło, o stnego kupna, jestem wstanie ceny nader nisko % 15 funt., 10 funt. i 8 funt. za 1 Tal., ode- % o brał i poleca * posiawid. Karolina Baumann w starym rynku pod Nr. 95. na 1. piętrze. Izydor Appeljun., % przy ulicy Wilhclinowskiej Nr. 15. * Mieszkam teraz przy ulicy Wrocławskiej Nr. * obok Prusko Banku.
34. obok kamienicy Pana Kołanowskiego.
Poznań d. 28. Października 1852.
Bochacki, Metr tańca.
Donosząc Szanownej Publiczności o otworzeniu mojej cukierni, zaopatrzonej w najwykwintniejsze ciasta, cukry i trunki, a to wszystko po jak najumiarkowańszych cenach, polecam się Jej względom tak co do dorazowej sprzedaży, jako i co do łaskawych zamówień, które jak najsumieimiej będę się starał wykonywać". Alb iu G rusz czyński, Wielkich Garbar Nr. 4L, w dawniejszym Hotelu Hamburgskim.
etnatem Heile-I IIIIlI,n, auf «in 3 r . <Da ber @utźbefiter et:>err IIIexrrrrber Aolofi, geburtig auS J\ofeu, tuobiibaft in SSieeboiue, allein in eigenen an* gelegenfjfttcu»oH 33ied)oii>0 tiber2orefd)en, et:>oferr K. rraet:> @ e r l i n reifet, unb bureb Dfotoriettlt a! 3 uiioeibacbtia. legitirnirt ift, fo ift rernfelben ber ,n;e,n;emnam c et:>au; ertbeilt, uub werben alle (Siuil- uub UJcilita1D>33ebBrteii augeiuiefen uub refp. erfHet:>A beufelbeii ftei unb uiigebiitbert reifen unb jiirucireifm, aHet:> iiotbigeiifafla Hm @tufc uub Cgeiftaub aiigebribeu ju laffeu. SMeftr et:>ap mn aber »on ber 'AolijeiAObyigfeit eines jebeu Orts, an iiKltbein rer 3rr A aber :ffcb langer aIs 93teritubju>au$ig @titnben aufhalt, obite llntcrfcfeieb }IIMfclHf @tobt uub @olf, »ifirt unb it>r beSbalb oergejeigt roerbeu.
@cgeben qSofen, reu 9. 3arrHCH 1852.
I\ontgltd) <preH <pe Regierung, 21t»tbetluitrt fceS Innern.
». Stiuting.
Łakocie, najprzedniejszy rum i arak w największym doborze po nadzwyczaj umiarkowanych cenach poleca Joachim Peiser z Ameryki.
Najprzedniejszą esseneye. biszofu (wystarcza na wazę 6 butclk wina), flasseezhę po & AYłt poleca Ct Bt J aenicke W Poznaniu, ulica Szeroka Nr. 17. przy moście Chwaliszewskim.
Broderies francais et anglaises, nowe hafty i pólkoszulcza już uszyte, żaboty, zakładki, bransoletki, chustki do nosa, kołnierzyki itd., woale dla narzeczonych, mantylle, szarfy i chustki w naj nowszych i najmodniejszych modelach, suknie balowe i w towarzystwa, Moje Hawańskie cygary nawe wszystkich kolorach, w doborze zupełnym, ''''JIfAT » poleca po naj tańszych cenach treSZfy Joachim Peiser z Ameryki, narożnik Fryder. i Lipowej ul Nr. 19s. IITJIHEJIXT, Wilhelmowska ulica Nr. 7. obok poczty.
Moje mydła, mączkę i modre odebrałem Joachim Peiser z Ameryki.
Donoszę Szanownej Publiczności, że handel mój p a p i e r u i materyaiów piimiennych, iako też pachnitiel powiększyłem przez zakupienie rozlicznych przedmiotów galanteryjnych tak dla mężczyzn jako też dla dam. Polecam szczególniej znaczny wybór nosiffroszów, pugilaresów, teh, w najlepszych rodzajach i naj tańszych cenach. P. Przespolewski, w Poznaniu ulica Wrocławska Nr. 14. obok cukierni Plicnera.
Najpiękniejsze nowe JMuluffskie l nowe nvt«»sliie maroIzydor AppelywM., pod Nr. 15. Wilhelmowskiej ulicy obok Pruskiego bankuwin oyron a ny poleca
Przedniego wina ntUSZlialOlOWeyO kwartę po 2 Zlt. poleca Izydor Appel jun.
Wilhel. ul. Nr. 15. obok banku Pruskiego.
-Duże piękne i świeże Elblągskie minogi, w beczułkach po 1. i 2. kopy, poleca pojedynczo po 10 fen. a kopę po 8 Zlt. MzyAor Busch, Wilhelm, ulica N r. 9 pod Zlola kotwica · Bajońskie szyn h i w pęcherzach, świeże wątrobne kielbasy z sadełkami, włoskie rozmarynowe jablka i araneini otrzynnał Jakób Appel, Wilhelm, ulica Nr. 9.
prawdziwy Knlavia i Jamaika Rum poleca JŁ. Fjltzner ulica Wrocławsko Nr. 14.
Prawdziwe angielskie patentowane smarowidło do WOZÓW, nazywane także artyleryjnem lub metalowem smarowidłem, przydatne szczególniej do wozów z osiami żelaznemi, utrzymuje bowiem osi zawsze w chłodzie i czystości sprowadził wprost Z Ediverpol i przedaje w nietkniętych baryłkach, ważących i do 2£ cetnarów, jako też na wagę, po bardzo umiarkowanych cenach Skład gazu i rafio ery a oleju w Poznaniu przy zamkowej ulicy i narożniku rynku Nr. 84. .Ilao 1 rAsch.
Stan Termometr? i Barometru, oras kierunek iriatru u> Po zna n i'e.1
Sinn termometru Stan " · M'iizszv I mii» ]I i. 'litrilllll'tl' 11.
IS. I'ażdz. - 4,7° + u, ,., 27 "11, O'" l' oliu1n.
l 19. - O , O» + 5,0« 28"1 1, O'" Pniudn.
20. + 0,0° + 5,2° 28" 2, 2" Zachodni.
2I. + 5 2° + 8,4° 27" 11, O'" Zachodni.
22. + ' o o + 10,0° 27" 9, 7'" I'ohiiln. z.
« , 23 - 6,7" + 9,8° 27" 9, O'" Poludn. z.
2I. - 7 , O» + 16 5° 27" 9, O'" Poludu.
Kurs giełdy Berlińskiej.
Dnia 29. Października 1852. I lll a. pll-t. r a'''' Pożyczka rządowa dobrowolna. . . . . . U m dito z roku 1850. . . . . . dito 2 roku 1852. . . . . . Ą 1031 Obligi dhigu skarbowego. . . . . . . . . . 94 dito premiów handlu morskiego . . · 145 dito Marchii Elektoralnej i N owej .. 9IJ; dito miasta Berlina. . . . . . . .. · · .,. !- 1031 Listy zastawne Marchii Elekt, i N owej t 991 dito Prus Wschodnich.. . 994 dito Pomorskie. . . . . . . . . dito W .X.Poznańskiego.. t -» dito W.X.Pozn., nowe. - ---* 97 A dito Szląskie. . . . . . . . . . . dito Pm3 Zachodnich 96* Bilety rentowe Poznańskie. . . . . . . . . 4 1001 Louisdory. . . . . . . . . . . . .'n"''''' -' i" -) 'W Akcie kolei żelaznej SUrog. Poznansk. 4 «1
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.10.31 Nr256 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.