)J( 269w Wtorekdoia 16. Listopada 1852.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.11.16 Nr269

Drukiem i nakładem Drukarni Nadwornej W. Deckera i Spółki w Poznaniu. - Redaktor odpowiedzialny: N. Kamieński w Poznaniu

Telegraficzne wiadomości.

Paryż, dn 11. Listopada. - Książe prezydent wyjechał dziś na 4 dni do Fontainebleau, gdzie oc,- odbędzie wietkie polowanie. Krąży (u potajemnie manifest hr. Chambord, w którym tenże broni zasady czystego legityinizmu, protestuje przeciw przywróceniu cesarstwa i radzi swoim wstrzymać się od wyborów i złożyć urzędzy publiczne. Kolonia, dn. 13. Listopada. - Wyrok zapadł na więźniów stanu kolońskich: Roser, Riirgers, Nollijung na lat 6; Reiff, Becker, Ottona 5 lat; Lessner na 3 lata fortecy. Wszystkim odejmują się prawa honorowe. L o n d y n, d. 12. Listopada. - ViJliers żąda w izbie jasnego wykładu Ptiblyki ministerstwa Disraeli powiada, że mowa Ironu wyłożyła jasno sir j@nml uj V ; t:łai l" ( icm$bme ii tA11PWni r.ąj ' illiersa. palmerslon żąda przegłosowania, ponieważ wolność handlowa jest zasadą, a nie środkiem administracyjnym. Adres przyjęto. Hr. Derby oświadcza w izbie wyższej, że rząd przedłoży kweslyą co do handlu wolnego, pod uchwałę kraju i pozwoli na rozwój*zdań szczery i ucziwy.

Berlin, d. 14. Listopada. - Naj. Pan raczył nadać byłemu radzcy budowniczemu Diihring w Berlinie i byłemu dyrektorowi seminaryum i sierot Sleeger w Królewcu order orla czerwonego czwartej klasy. Berlin, dn. 13. LisIopada. - Trybunat tutejszy wjdał wyrok na dniu 25. Września, że przeciw rozporządzeniom "Indz komunalnych względem ściągania podatku klasowego nie może być przed sądy proces wytoczonym. Dalsze instancje przechodzą nawet przez władze admini nistracyjne. Według nowego prawa karnego . 349 Nr. 3. kto owoce, przedmioty do jadła lub napoje porywa i na miejscu zjada lub wypija, len za kradzież w ścislem znaczeniu nie jest karany, lylko wymierza się na nmi kara 6 tygodniowego więzienia lub 50 tal zapłaty. Trybunał tulaiszy w wyroku na dniu 20. Paźdz. zapadłym orzekł, że kto na miejscu zjada, nie znaczy przestrzeni, tylko czas i tyle znaczy co natychmiast, a chociaż rzeczywiście kto nie zje, ale tylko zabierze, co na raz wypić lub zjeść może", dopuszcza się porywania i jest karany jak wyżej. - Skazany w Kassel na oletnie więzienie pułkownik d'Orvillc za postępowanie swoje w czasach zamieszek konstytucyjnych, po 13miesięczuem odsiedzeniu uwolniony został i z peHeTa, ze służby oddalony. - Ma rozkaz wydany z Darmstadtu, polieya zamknęła »nowe kasyno« w Moguncyi. M a i n z. V o l k s z t p twierdz'i, że powód tego zamknięcia nic znany, albowiem kasyno to składało się głównie z obywateli średniej klasy i zdała trzymało się od polityki; inne dzienniki utrzymują, że pod pozorem zabawy, ukrywały się tani dążności demokratyczne. - Sąd przysięgłych w Wrocławiu skazał za wypadki w jesieni 1848 r. Dra Engelmauna na 5 lat, Ungera na 3 lata, kupców Meyera, Helda, poroezników Beyre i Schlinkc na 4 lala więzienia. Wszyscy skazani zbiegli z kraju. b · ID i , · francy a. 1 ar y z, W. Listopada, - Z dzienników nadchodzącyach z departamentów widać, ze władze tam po odebraniu uchwały senatu rozwijają niezmierną czynność, ażeby w wyborach niepokazalo się gorszące minus. Prefekci wydają odezwy do U du, wychwalają cesarstwo jako dzieło chłopów i robotników i powtarzając frazes prezydenta: cesarstwo to po kój! , zapowiadają wszystkim szczęście i dostatki. N apoleońska prasa po departamentach takzc nie zasypia i z jej to natchnień tworzą się po wielu miejscach prywatne towarzystwa, celem upowszechniania szału wyborczego w duchu cesarstwa. Cónsti lufionnel z tego powodu mówi: ażeby "owy rząd, Uórego się Francya domaga, miał całą siłę jako tarczę na wewnątrz celem utrzymania porządku, a na zewnątrz dla utrzymania godności narodowej, powinien mieć za sobą w dniach 21. i 22. Listopada jak największą liczbę głosów, a pizvuajmuiej tyle co rząd dziesięcioletni, po Którym teraz ma nastąpić Abd cI KaCler opuścił wczora Paryż i wraca do Amboise. Towarzyszą »ni w Podróży Kara Mahomed i Sidi Allah. Godzina odjazdu jego trzymaną była w tajemnicy, celem uniknięcia manifestacji Jenerał Daumas i panowie Rellemare i Urbaiu towarzyszyli nu, aŻ do dworca kolei żelaznej. Zanim wsiadł do pociągu uścisnął rękoma jenerała Daumas i prosił go, aby prezydentowi rzeczplitej jeszcze raz podziękował za przyjęcie, jakiego doznał w Paryżu. - Mówią, że ministerstwo tureckie nie bardzo jest zadowolone z przeznaczenia Abd el Kadera do Brussy

i nie chce żadnych brać na siebie rękojmi względem niego. Emir ma zamiar po przybyciu do Turcyi udać się na pielgrzymkę do Mekki. Dwa dzienniki paryskie ogłaszają powieść amerykańską: chata wuja Toma, a dziś Pays przyrzeka ją dać bezpłatnie swoim prenumeratorom.

Podobno śmierć księcia Leuchtenbcrga w Petersburgu bardzo zmartwiła prezydenta rzplitej. Zdaje się, że przez niego nie jedno w swoim interesie odrabiał przy dworze petersburgskim. Według pogłoski obiegającej, miał Coruienin zaprojektować prezydentowi zniesienie ciała prawodawczego i przeniesienie tej władzy na radę stanu. - Obiega w Paryżu dowcipna opowieść o spotkaniu p. de Mallac z hrabią Chambord w Frohsdorf. Pan de Mallac ma opowiadać, że prawnuk Henryka IV. bardzo był wesół i pełen uprzejmości dla niego, ale mu zarzuca, że jest zbyt liberalnym - dziwny zarzut w ustach byłego prefekta za Ludwika Filipa. Gdy przyszła rozmowa na wielką kwesłyą cesarstwa, książę wyraził opinię, że jeźli Ludwik Napoleon nie ścieśni sprężyn swojej dyktatury, to będzie miał szausę trwałości. - »Czy W. K. Mość wziął na uwagę ewentualność wojny? zapytał wówczas p. Mallac. - «Bez .yąlpieiiia, miał odpowiedzieć hr. Chambord, trudno byłoby ks. prezydentowi ze względu na unie, jakie nosi, nie prowadzić wojny, gdy w oczach wielu ludzi stanu w Europie, imie to tyle znaczy, co granica Renu i odwet za Waterloo; ale może jej uniknąć dzięki swoim ogromnym środkom wewnętrznym. Gdyby, co Boże zachowaj, wojna wypaść miała fatalnie dla Francyi i pociągnąć za sobą ścieśnienie jej granic lub honor jej naruszyć, zrzekłbym się wszystkich praw moich, bo imie Burbona zamrzeć musi w dniu, w który niby imie Francyi było pouiżonem.« Se nou e vero... I n d e p e n d a u c e udziela niektórych szczegółów o odpowiedzi jaką miał dać ojciec ś. na pośrednie lub bezj>ośrednie, ale nieurzędowe, insynuacye o przybycie jego świąlobłiwości na koronacyą L. N apoleoua. Ojciec ś. miał oświadczyć, źe Napoleon zaprowadzając nowy porządek rzeczy i nową dynaslyą mógł wyjątkowo pragnąć uświęcenia jej przez papieża: ale bratanek jego przyjmując tytuł Napoleona III. wskazuje przez to samo, że tylko dalej ciągnie porządek rzeczy i dynastyą z roku 1814, że zatem ojciec ś. niernógłby udzielić mu specyalnego poświęcenia, bez wystawienia się na podobneż żądanie ze strony innych katolickich monarchów. - Komitet Teatru Francuskiego w Paryżu, przyjął jednomyślnie komedyą w 5 akiach pani de Girardin, pod tytułem: »Lady Tartufle,« która zapewne w ciągu przyszłego miesiąca będzie przedstawiona. Mięty hi.

Bruksela, 10. LisIopada - Rząd przedłożył wczoraj izbie nowe prawo prasowe, albo raczej wniosek do przejrzenia prawa z roku 1816. Według lego każdy, który mową, pogróżkami, pismami, rysunkami intiego panującego zaczepia lub obraża, lub powagę jego narusza, ukarany być ma zapłaceniem 100 do 2000 fI. i od 3 miesięcy do 2 lat więzieniem. Niema żadnego w tern uniewinicnia, jeżeli pisma lego rodzaju za granicą drukowane b\ly. Dochodzenie nastąpi na żądanie reprezentantów tych panujących, którzy się za obrażonych uważają. Skarga staje się przedawnioną po trzech miesiącach Izba wysłuchała wniosku tego milcząco. Minister sprawiedliwości uzasadniał takowy, podając za potrzebne , aby prawo z 1816, które w prawomocuości swojej stało się wątpliwe i sporne, znów we względzie zaczepek na mocarstwa zagraniczne do zupełnie niewątpliwego przywieść znaczenia. Any/hi.

Londyn, 8. Listopada. - Królowa opuszcza jak mówią, w przyszłą środę Windsor, dla przewodniczenia tajnej radzie w Bouckingham Palące i dla potwierdzenia mowy od Ironu, którą ministrowie przedłożyć mają. W czwartek więc królowa osobiście parlament zagai. -. Księżna Orleańska wyjechała z synami obydwoma hr. Earyża i księciem de Chartres z Claremont do Ki'tley, gdzie pierwsze miesiące zimowe przepędzić zamyśla. Jak się wydaje, księżna zupełnie wydrowiała z choroby, jakiej się w skutek przypadku w Szwajcaryi nabawiła, ale dotąd jeszcze rękę obandażowaną na chustce nosi. · - Granville, ostatni sekretarz stanu spraw zagranicznych gabinetu Russla, powrócił z podróży do Włoch austryackich a jutro spodziewają się go w Londynie. - Według depeszy telegraficznej z Liyerpoolu z 9. m. t. uczuć się tam tlały 20 minut po godzinie 4 rano, w mieście i okolicy dwa nader mocne wstrząśnięcia ziemi, które kilka seKund trwały, a które grzmot niacli owych deszczyk lekki poprószył. - Z admiralicyi nadeszło nareszcie do Portsmooth rozstrzygnienie , ie rząd na obszarze do niego należącym lamie przyzwolić niruiożc na urządzenie portu dla okrętów kupieckich. Powody przeciw temu przemawiające, jakie pizy toczono , są natury strategicznej. MBiszitaniti.

M a d r y t, 5. Listopada. - Po wielu debatach uchwalono, ie Bravo M urillo z dnirin I. S tycznia r. p . obejmie tekę ministra wszystkich piowincyi zamorskich, a tekę ministra finansów odbierze od niego Canga Arguelles. Królowa matka po rozlicznych naradach z rozmaitymi dyplomatami nareszcie na to przyzwoliła. Murillo pozostanie, jak dotąd, prezesem rady miuisliów: Arguelles zaś ma wolne ręce, i jeżeli jako minister zasadom swoim dotychczasowym wierny m pozostanie, może ekonomią bezwzględną w administracji państwa zaprowadzić. Lecz wszystko to zmicrja do rychlej zmiany ministerstwa. Jak tylko Murillo raz już pozbył się zarządu finansów, wkrótce też znajdzie powód do uwolnienia się od tiiiiiister-t«a zamorskiego. Choio ba lub inny jaki pozór uwolni go od prezesostwa uciążliwego, a wtedy ministerstwo już upadło. Wtenczas -jueeh Hóg pocieszy tych, którzy niedawno 3proeenlowe obligi długu państwa lak wysoko popędzone zakupili! Arguelles znów je bez względu i litości na jeden pioeenl zmży. Inleresa najlepsze w lem królowa matka ziobila, która przynajmniej 46 milionów papierami temi posiadała. Zaraz po podwyższeniu stopy procentowej papiery owe pozbyła i na jakim bądź jyskti poprzestała. J ak zazwyczaj lak i teraz najwięcej ludzi obcych w pole wyprowadzono. V\ Londynie i Paryżu sprzedano przynajmniej 3(1 milionów. Otóż znów nowy powód do ostrzeżenia, aby zagranica papierów hiszpańskich niczakupowała. - Jenerał iV-ivaez, kliny jako świadek był przy urodzeniu infantki m Sevilli spodziedziewany jest IV1adi\cie. II lachy.

Tqryrr, duo 6. Listopada.- i\ isso rgi m c u fo powiada, że od 2.

Grudnia 1 'iemoot wystawiony był na niebezpieczeństwo postradania swego iządu parlamentarnego. Tymczasem wytrwałość i piawy sposób my śleuia wszystkich do rządu powołany eh dyplomatów zw ynęztwo rozstrzygnęły, i złożono teraz dowó d, jak dojrzałym jest kraj len do konslytucyoualizmu. - Cor.ierc meicantile wychodzący w Gonny zbija doniesienie z kilku stron powtórzone, według K lóreco mocarstwa zagraniczne noty pizeciw zabraniu dóbr ki ścielnych, przeciw wolności prasy i prze ciw prawu ślubów cywilnych wydały, a odmian w urządzeniach państwa sardy oskiego zażądały. Ż strony jednej tylko nadeszły rady dążące do załatwienia kwestyi spornej z Rzymem, a z drugiej strony reklamacje energiczne kilku posłów zagranicznych przeciw rozmaitym płodom piasy. Reklamacje te jednakowoż wymierzone były nie przeciw prasie codzieeeej w ogóle ości ani przeciw prawu prasowemu, ale przeciw karykaturom pewnym i artykułom zanadto ostrym, które uwagę niektórych IBOCarslW Obcych, mianowicie Frnnc-vi, na eicbta iciijgnAły.

Austrya.

W i e d e ń, 10. Listopada. - Z listów kupieckich, nadesłanych tu z Konstantynopola, dowiadujemy się, że misya Muklara beya zupełnie się powiodła. Abbas basza oświadczył, iż gotów jest, nietylko haracz swój na 2 lala naprzód wypłacić, ale także inne jeszcze zaliczki poczynić i w Syryi, gdyby żądano, interweniować Co się tyczy punktr. ostatniego, ten jest równie niepożądanym, jak niepotrzebnym. Albowiem Druzowie na wielu miejscach przez wojska sultańskic zwyciężeni w góry się przenoszą. N owy poseł oltomański dla Paryża w miejsce księcia Kallimachi odpłynął dnia 84. z. in. do Marsylii. Dwaj bracia jego towarzyszą mu jako członkowie poselstwa. - Wychodźcy z Bośnii w Wojewoditrie przenoszą się wciąż z miejsca na miejsce, a wiele set juz w swoje góry rodzinne powróciło; do Raczki, którą im zalecono, wszyscy niechętnie się udają, nieprzypada im bowiem do smaku praca mozolna i sposób życia spokojny, gdyi przyzwyczaili się już do diikiego życia myśliwców, przy tein niejedna familia niema o czein gospodarstwa zacząć. T ry e s t, 9. Listopada. - Podczas kiedy Szwocya, zdaniem izby handlowej Karynty i, zwyrięzko z kupieclwem tutajszem idzie w zawody, i w ciągu roku le»o już około 9(1(10 skizyń stali nam przystała; Helgia szkło taflowe i g.TOZdzie wciąż i te coraz znaczniejszej ilości nie tylko do Tryestu, ale także na cały Levant rozwozi, a czeskie huty szklane podług ich własnego zeznania dłużej konkureucyi wytrzymać nie mogą, przybywa teraz jeszcze z N owego Jorku okrętem »Maria« ładunek 64,000 klepek dębowych. - Pomiędzy rządami pruskim i północno-amerykańskim nastąpiła umowa tycząca się stałych pocztowych przesyłek bezpośrednio. U mowa ta obowiązuje od Października r. b. Zwyczajne listy z Austryi do Stanów Zjednoczonych przesyłane i nawzajem, mogą być albo całkiem frankowane lub wcale nie i oplata listu pojedynczego bez względu na miejsce i odległość tak w Stanach Zjednoczonych jak w krajach związku pocztowego austrybefco niemieckiego wynosi 13 sgr. (38 kr. m. k.) List od 1 do 2 łutów wyłącznie, płaci podwójne porto, od 2 do 4 poczwórne i tak następnie za każde 2 »O(Y "yże'j podwójne porto. Listy mogą być rekomendowane jedynie do najdalszej granicy pruskiej, a dalej uważane będą jako zwyczajne Przesyłka próbek towarów podlega zwykłemu listowemu poiło; gazety pod przepaską muszą być frankowane do miejsca. - Gaz. tryestsKa pisze z Wenetyi, że zniesionym lamie został liakaz aby prywatne osoby wożące zp s o b ą książki, takowe uprzednio w urzędzie rewizyjnym składały. T eraz przydzielonym jest urzędnik renziiralny do urzędu łnylowego na kolei który przegląda wszystkie książki podróżnych. Większe tylko przesyłki książek podlegają dawnym formom rewizyjnym. - W końcu tego miesiąca hr. Chambord uda sie. do W enecyi i zimę tam przepędzi. Oczekują również w lem mieście księżnej Berry, księżnejparmezańskie, infanio Don Carlosa wraz z żoną i rodziną, Don Miguela z żoną, hr. Montemobu i księcia brunszwickiego. Hr. Montemolin zakupił tam piękny paląc Foskarych nad wielkim kanałem i zamierza przenieść się na stałe mieszkanie z Londynu. Galicy a.

Kraków, d. 10. Listopada. - Według listu prywatnego z Tarnowa, nastąpił w tych dniach wypadek otrucia w miasteczku Radłowie w o bwodzie bocheńskim. Żona rządzej dóbr dostała od miejscowego chirurga arszeniko na wylrucie myszy, i przyrządziwszy kompot z jabłek umyślnie czy przypadkowo posypała go arszenikiem zamiast cukrem, i zjadłszy takowy, pomimo najtroskliwszych starań dwóch lekarzy zawezwanych z Tarnowa, umarła. L w ów, 5 Listopada. - Gdy przed kilkoma miesiącami doszła nas wieść, iż ze strony dyrekcyi ogrodu botanicznego tutejszego, na opróżnioną posadę ogrodnika botanicznego, przedstawionym zoslał ziomek nasz Józef Warszewirz, dawszy się poznać światu uczonemu przez owoce swej pięcioletniej podróży po Ameryce kosztem towarzystwa bc'gijsko londyńskiego, cieszyliśmy się niewymownie, iż przecież i ta galęź wykształcenia wyższego bolanirzno ogrodniczego do nas kiedyś »awita w jego osobie; wybór albowiem człowieka obcego przez najpierwsze w swym rodzaju towarzystwo poszukiwaczów, obok lak licznie przedstawiających się do podobnych przedsięwzięć Anglików, Belgijczyków i innych krajowców, stanowi nam niepospolitą rękojmią jego wysokich zdolności. Prawdziwą też przyjemnością przejęła nas wyczytana o nim wiadomość w jednem z najceluiejszych pism peryodycznyeh treści bola nirznej, (Botanische Zeitung Nr. 40, 41, 42), przewodniczącem w pi śmiennictwie niemieckiem surową i poważną krytyką przedmiotów botanicznych ściśle naukowych, pióra Reichcnbacha młodego z Lipska. Donosi nam lenie, iż Warszewicz po ukończeniu swej podróży dwurocznej na izecz królowej angielskiej i króla pruskiego, przedsięwziął jeszcze i dalsze ściślejsze wycieczki po Ameryce na własną rękę, a po zwiedzeniu najglówniejszyrh jej krain, niewidziane dotąd w Europie zebrał skarby nasion i roślin żyjących zwłaszcza »Storczykowych« (Orchideae). Począł on od Guatemala przez Guatemala przez Vemgua, Chiappa i Vera Pał: dalej zwiedził w Ecuador gór łańcuch Kordelierów, ztamtąd północne Peru i Poliwią. brazylijskie graniczne Kordehery , a naoslalek, dla zebrania cudnych roślin szyszkowych (Coniferae), udał się do Chilii i Patagonii, aby wrócił przez Paraguay do Bi azylu. »Olbrzymie (o przedsięwzięcie« jak pisze autor artykułu, »dokonywał ciągle daleki od wszelkich osad, zmuszony zawsze i wszędzie torować sobie drogę przez nieprzebyte pierwobory i stepowe puszcze, o suszonem mięsie i dzikich owocaeh, niezn..jąc prawie w całej tej podróży innego schronienia jak tylko cień drzewa: ale za to zyskał w nagrodę śmiały ten poszukiwacz tryumf, w dostarczeniu szklarniom europejskim niesłychane') liczby i nieznanych dotąd gatunków roślin i krzewów«. Dalej wylicza Rcicbi-nbacli i opisuje szczegółowo, niektóre najosobliwsze storczyki odkryte przez naszego ziomka, pomiędzy którymi 7 gatunków poświęconych Warszewiczowi i jego nazwiskiem oznaczonych, naoslalek zaś donosi, iż mimo uczczenia go już raz po pierwszej podróży oznaczaniem jednego rodzaju mianem »Warszewizia«, powtórnie leraz. uwieńczono jego zasługi położone w nauce botaniki i ogrodnictwie, tworząc drugi rodzaj nowy» Warszewizella«, co rzeczywiście policzyć należy do nader rzadkich zdarzeń. Po takich wiadomościach, nie możemy jak pragnąć, aby wysokie minislerslwo, klóre tyle i lak wielkich dało dowodów, iż wszystko comoże podnieść oświatę i przemysł w kraju, popiera i ustala, raczyło Warszewicza na posadzie inspektora ogrodu tutejszego zatwierdzić, ztąd bowiem mogliśmy się spodziewać obudzenia i podźwignięcia wyższego ogrodnictwa w naszej prowincyi, na którem jej dotąd zupełnie zbywa. - Gazela lwowska w części urzędowej podaje: Dekretem wysokiego ministeryum spraw wewn. z dnia 31. Października r. b. 1. 25,748. uchwalono, że zakładanie ajenryi dla emigracji do Ameryki, jest w Austryi zakazane, a jeżeli pojedyncze władze nadały odnośne koncesje, ażeby je cofnęły, zaś istniejące bez koncesji takie ajeneye mają być niezwłocznie zniesione. Co do czynności upoważnionych i prywatnych ajenlów niemożna im wprawdzie wzbraniać udzielania pojedynczym party om w sprawach emigrowania żądanych wiadomości, ale ich czynność pozwolona ma się tylko na lo ograniczyć, i nie wolno im utrzymywać żadnych stosunków z domami handlowemi lub ajencjami zigranicznemi pod względem pośrednictwa w sprawie emigrowania w ogóle. Turcy a.

Gazeta triestska zawiera znad morza czarnego korespondencją z Października, treści następującej. Times utrzymuje, że rząd turecki nie ma żadnych innych długów, oprócz około 50 milionów pia slrów za dostawy i 170 milionów piastrów w bonach skarbowych. Nic wchodzimy w prawdziwość liczb wyżej przytoczonych, ale dziennik an gielski zapomina o nader znacznych należytościach, jakie wojsko i wszyscy urzędnicy cywilni i wojskowi do żądania mają, a jakie się od roku nieprzerwanie zbierały; podobnie nie czyni wzmianki najmniejszej o setkach miliouów piaslrów w monecie mniejszej wartości wewnętrznej - możnaby prawie powiedzieć: w monecie fałszywej -, jaka obecnie jako jedyny turecki pieniądz metalowy w tym kraju obiega, co naj gorszą część długu na państwie tern ciążącego'stanowi. O uporządkowaniu zaś finansów tureckich mówić niemożna, dopóki obecnie kursująca prawna moneta srebrna z obiego wyprowadzoną uie będzie. Summe ogólną owych beszlików i altilików z ich ułamkami podają wprawdzie na mniej więcej 500 mil. piastrów, tj. kwotę, jaką rząd wybił i wydał. Ale któż może zaręczyć, że oprócz tego nie kursuje moneta tego todzaju za summy nieohliczone, gdzie indziej wybita? Nie tak wiele lat jeszcze upłynęło, jak mahmudie po 25 piaslrów w Birmingham, a później jirmiliki po 20 piastrów na stałym lądzie zrobione i do państwa tureckiego wewleczone zostały. A jednak wartość wewnętrzna tego rodzaju pieniędzy jest bez po jak oddawna owe tak nazywane pieniądze srebrne. Orkan straszliwy, który jak się zdaje, srożył się daleko na morzu śródziemne»», zrządził tutaj także spustoszenie nadzwyczajne. Trzyna ście okrętów burza pod Biinta dei Barbieri na ląd wyrzuciła, trzy statki greckie do szczętu się potrzaskały. _ Ziver aga, szambelan porty, dostał polecenie, aby wicekrólowi Epip(u nowy order Medszydie pierwszej klasy zawiózł; zarazem wręczy mu szablędyamenlauii wysadzoną, jako dar honorowy sułtana. Mukłar bey wysłany dawniej z missyą nadzwyczajną do Kairo, powrócił jui z )am tąd i p"rzywiózł depesze do rządu gułtańskiego. - Eskadra zostająca pod rozkazami Achrneta baszy powróciła do portu tutejszego. Damaszek, 21. Października. -Doniesienia z Horami są wciąż treści wojennej. Z obozu pod Kteibą nadeszły wiadomości sięgające do dnia 18. Października. Wojska tureckie stoczyły z powstańcami dwie potyczki. Dnia 16. Druzowie napadli na trzy bataliony piechoty, pro wadzące żywność i amunicją. Bój trwał 1 godziny. Powstańcy pozostawili na polu bitwy 80 zabitych i wielu rannych. "Pomiędzy poległymi znajdow.ił się Schech Mahmud Azimeh , jeden 2 naczelników całego ruchu powstańczego. Nazajutrz drugą potyczkę zwiedziono, którą wojska tureckie pierwsze rozpoczęty. Oddział (en wojska składał się z 6 bata lionów piechoty, I pułku jazdy i 1 bateryi arlyleryi, i wyszedł z obozu aby zaczepić i zająć Habab, miejsce przez chrześcian zamieszkałe, gdzie Druzowie stanowisko silne zajęli. Lecz tymczasem powstańcy bronili się tu z małą energią i po zabraniu wstępnym bojem Hababu wojsko zwycięskie ścigało ich aż do Ledszyi. Zdaje się, że oni mają zamiar przerzuaić się w góry, ędzie przystęp jest nader trudny. Turcy w wyprawie tej utracili około 10(i ludzi, pomiędzy tymi "jednego kapitana jazdy nie regularnej . "- Zgromadzenie narodowe w Czarnogórzu odbyło się wedle praw krajowych, celem wybrania naj stosowniejszej księgi prawa. Książe ma złożyć przysięgę na krzyż i ewangelią, że wszystko działać będzie dla dobra kraju i wezwie starszych do zaprzysiężenia posłuszeństwa prawu, które nadane m zostanie. N owa księga praw ma być ułożona na podsta wie dawnej władyki Piotra I.

Kronika mieJscowa.

Poznań, 15. Listopada. -Gazeta wrocławska zamieszezz z poznańskiego korespondencyą, z której wyjmujemy, co następuje: od kilku dni obiega u nas pogłoska, o postawieniu armii na stopie wojennej. Naprzód miała odebrać tutejsza naddyrckeya poczty rozkaz, urządzenia poczt polowych, potem miał nadejść rozkaz di jenerała komenderującego 5 korpusem, aby wszystko trzyma! w pogotowiu, na postawienie korpusu swego na stopie woje -miej. "Od roku 1849 wciąż tu pracowano nad uchyleniem pewnych błędów i niedostatku, które się pokazały przy mobilizacji ostatniej. Zląd podobny rozkaz niezawieralby nic nowego, ale wzgląd na Francyą i na lo, na co się w nie'i zanosi, było powodem, że rozkaz (en uważano za początek do postawienia armii na stopie wojennej. - Robót około fortecy poznańskiej jeszcze nie pokończono od północ zachodu i na południowej stronie. Za Bernardynami na prostej drodze ku Dębinie już grunt przekopano na fosy i na założenie przez uie mostu, dalej przez łąki ciągną szańce z warowniami ku obronie przejścia przez dolinę i mostów, z lewego więc brzegu rzeki Warly mała przeStni ZWanĆJ M4m;łv»ivic;, K'1*."«" "T" A" 4 --«.«i..- yi *v<r «icj uiuga i,VTiiumi poznań-ko berlińska, ponieważ podczas targowych dni niemogąsię wszystkie wozy przecisnąć przez bramę dotychczasową berlińską, szczególniej w godzinach, w których pociągi na kolei żelaznej przybywają, wiadomo bowiem, że u lej bramy schodzą się trakty wrocław"ski, bukowski i bei liński, nie wyliczając już dróg pobocznych. - Niernasz widoku, ażeby długo oczekiwane drugie ziemstwo kredytowe dla mniejszych posia dłości przyszło wkrótce do skutku, tyle tylko wiemy o uiem, ile na sejmie rząd udzielił wiadomości, że król Jmość wydał rozporządzenie do ministerstwa, aby projekt w tej mierze wzięło pod rozwagę. Podobno do tej odwłoki przyczynia się oprócz innych i ta kweslya, co począć z oszczędzeniami, które pozostaną jako własność towarzystwu. Dotąd wynoszą one około 1 miliona talarowi lo jest majątek już towarzystwa. Jeżeliby więc nowe ziemstwo przyszło do skutku, mniej zamożni" dziedzice wystąpiliby z ziemstwa dawnego, aby znaczną amortyzacyą znów do ręki dostać i zruchomić, gdy tymczasem bogatsi, a więc mniej potrzebni, zostając w dawnem ziemstwie, posiedliby cały jego majątek. Czas krakowski pisze z poznańskiego: Przewidywania moje co do wyborów u nas do izby Hgiej w zupełności się sprawdziły, utraciliśmy jlwa °łosv jiimia.i i»l. V:IL« · > »clinr ni7ir i..;nt-,.:... J . : 1. . . . . :.. _:"

toulski, L L H U' A - A T O n i, ksiądz r rnsinowsKi, Adolt - Lączyński, Sobeski, Miszewski, M. Pallacz, Nowacki, Szmitkowski, J anecki, hrabia Szołdrski, a więc w ogóle wijb'fc drugiej mieliśmy 16 głosów z księstwa.

Obecnie wjbranen» zostnli JW. ksiądz arcybiskup Przyłnski, Guslaw Potworowfki, August hr. Cieszkowski, Adam Żółtowski, Józef Morawski, Walery hI. Kwilecki, Szmitkowski, Sobeski, A. Taczanowski, WYSOCZPI-)sjJ) Anastazy Badoński, A. Bentkowski, ksiądz Brenk, R. Berwinski, a w i c c w ogóle 14tu; a do tego zara dwóch z wybranych głosów na samym początku brakować będzie bo JW. arcybiskup niezawodnie wyboru nie przyjmie, a księdzu Brenk pewnie także przj jąć mandatu niedozwoli, wydawszy już w roku zeszłym rozporządzenie by duchowni mandatów nie przyjmowali; wątpimy zaś, by dla księdza Benka zrobiono wyjątek, bo w takim razie wyborcy, innych wielu duchownych byliby radzi w izbach widzieli, jakoto księży Janiszewskiego, Prusinowskiego, których tylko dla tego nie wybrano, ze wiedziano o rozporządzeniu zeszłorocznem arcybiskupa. Ześmy dwa głosy utracili, zamiastkilka nowych uzyskać, do tego wiele przyczyn Się złożyło: najpIerwsza niezawodnie opieszałość nasza przy wyborach pierwotnych, która w tym roku niesłychaną była, co już widać po stosunku głosów polskich do niemieckich, nawet w'okręgach przeważnie polskich, gdzie przecież ludność niemiecka od razu wzróść niemogł"a, tylko, źe oni pilnie wybierali, my zaś nie, w czem szczególniej wina na duchownych i większych właścicielach cięży; odezwa jakiego komitetu wyborczego poważanie mającego, odezwa arcybiskupa przypominająca wyborcom obowiązki, jako katolikom, byłyby niezawodnie stosunek zmieniły. Drugą przyczyną jest sztuczne złożenie okręgów wyborczych, aby kuusztowe większości niemieckie potworzyć, bo jest kunsztem tak rzecz ułożyć, aby tylko 700,000 Polaków reprezentowanych w księstwie było, kiedy nawet w poznańskooficyaluych statystykach, jeszcze cały milion ich się przyznaje. Ostatecznie nie pomniono do osiągnięcia rezultatu tego i rozmaitych drobnych acz bardzo skutecznych środków; takim jest mianowanie komisarzami wyborczemi przy pierwotnych wyborach, ludzi którzy nie rozumieją biegu rzeczy, błędy formalne przy wyborze popełnią, a polem przy wyborze deputowanych, odsuwa się wyborców polskich nie formalnie wybranych; lekcye p. Persygniego i u nas przynoszą owoce, ale tam przynajmniej, publicznie jako do zasady przyznawano się do tego w dziennikach, u nas droga skryta wybraną została. Przyszłość deputacyi naszej w izbach, pewnie taką samą będzie jak dotąd, nic się ztamtąd nie spodziewamy, nic nie otrzymamy, ale mamy nadzieję, że sztandar jej nie skalany jak dotąd był, wyjdzie znów z pośród walk stronictw nam obcych, a choć dwa glosy mniej mamy, to i tak nieraz decyzya w polskich rękach leżeć będzie; może też, przybędzie co polskich głosów z Prus zachodnich i Szląska Górnego.

B&ozmatte tciatlomośct.

Dowiadujemy się, że p. Michał Wiszniewski, b. prof. uuiwers.

krakowskiego, dziś zamieszkały w Genui, wypracował projekt Towarzystwa Kredytowego dla królestwa Sardynii, który lak przez rząd jako i właścicieli ziemskich bardzo dobrze został przyjęty, i jest nadzieja, że na najbliższe'«] posiedzeniu izb przedstawiowym będzie. - Konsumpcja guttoperchi w niezmiernym wzrasta stosunku. Wiadomo, że drzewo dostarczające tego artykułu, rośnie wyłącznie na wyspach malajskich, i zanim dr. Donlgomerie zwrócił nań uwagę w r. 1842., i wraz z dokterem d'Almeida użycie jego w Anglii wprowadził, nie wiedziano w Europie o użyteczności (ego soku stężałego. W r. 1845. wprowadzono do Anglii 20,600f. guttnperchi. W I. 1848. już 3 mil. funtów, a użycie jej od fe AO czasu znacznie się rozpowszechniło. Wielka fabryka gultaperchi w Londynie sama jedna wyrabia £ całego dowozu tego maleryałn, zacząwszy od taśm chirurgicznych aż do odlewów posągów. Obawiać się tjlko należy prędkiego spotrzebowania surowego materyału, dotąd bowiem Malajczykowie dla dobycia jego ścinali drzewa zamiast je świdrować lak, że drzewo to może być wytępione, zanim pomyślą o jego rozmnożeniu. Dr. Oxley pisze z Singapore, właściwc'j lego drzewa ojczyzny, że go (Jin już do 70,000 sztuk wycięto. "- Miss Ilarryet Sfovc, autorka romansu »Uncle Toms Cabin« (lepianka wuja Tomasza) który tak niesłychane sprawił w Stanach zjednoczonych wrażenie, i obecnie w czterech wydaniach po 20,000 egzemplarzy każde, w niemieckiem tłumaczeniu wychodzi, postanowiła poświci cić cały dochód z jego sprzedaży, na propagandę ku zniesieuiu niewól w Ameryce i wzniosła już w tym celu do kasy towarzystwa propagandy 100,000 -frr.nk.5w. J - Rzeczą jest prawdziwie szczególną, że dwa codzienne prawie napoje ludzkie, tak różne pomiędzy sobą w smaku i postaci, wydają przecież pierwiastek jednakowego składu. Kafeiua, ciało krystaliczne, znalezione w kawie, i teina, ciało krystaliczne zualeziono w herbacie, po długich doświadczeniach, okazały się być w analizie chemicznej, jeduem i tein samem ciałem. - Czytamy w dziennikach francuskich: Wiadomo, że w podróży do Ziemi S- pp. Sauley członek instytutu, Rothschild, Dellessert i inni odkryii miejsca, gdzie przed trzema tysiącami lat były miasta Gomora, Sodoma itd., tudzież grób króla Dawida. Kamienie z lego grobu przywieziono już do Luwru i złożono w muzeum assyrj jskiem. Jest ich dwa, z których jeden pęknięty na dwoje i brakuje mu jodnego okruchu. Kamienie" te są okryte napisami, ozdobami, gałązkami powoju i oliwy rznięlemi. Grobowiec ten będzie wypoKrądzony i wystawiony wkrótce na widok publiczny. A A Wiatlomvsci literackie.

Poszył VI. Szkoły Polskiej, wraz z Szkółką dla Dzieci wyszedł z druku i zawiera następujące artykuły: Dla czego chłopcom majętniejszych rodziców powszechnie tak trudno idzie w szkołach? - Jak trzeba przysposobić chłopca do szkół? - Uwagi nad prywatnem wychowaniem młodzieży uięzkiej. - Dalszy ciąg nauk wiejskich zawierający naukę dziewiętnaslą: o hodowaniu chmielu, winnej macicy, drzew leśnych i morwowych. - Wiadomości o gimnazyach i szkołach w Poznaniu, Trzemcszuie, Ostrowie, Śremie, Wachowie, Międzyrzeczu, Paradyżu, Jarocinie i Kłecku, - Doniesienie o dwóch nowych książkach dla młodzieży. - Ogłoszenie pani Białkowskiej tyczące się zakładu naukowego dla płci żeńskiej w Bydgoszczy. - Rozmaitości i oświadczenie redakcyi. Szkółka dla dzieci mieści w sob,ic wiersz,H. Feldmanowskiego pod tytułem: Wielkopolska pieśń. - O Żmudzi i Zinudzinach. - Kilka pieśni żmndzkich. - O cholerze w roku 1852. i Wspomnienia ojczyste o Gniewoszu i Jędrzeju Górce. W Iym poszycie czytamy następujące oświadczenie redakcyi: »Poszyt VI- Szkoły wraz z Szółką opóźnił się z przyczyn od nas niezależnych, a najwięcej z powodu grasującej przez dwa miesiące w Poznaniu cholery. Redakcya starać się będzie, aby dwa ostatnie w r. b. poszyty wyszły w najkrótszym czasie. «Wyznać także musimy otwarcie, że chęć do pracy i wytrwałości Sprengler z Żerkowa, na Grobli Nr, 7.

Dnia 15 Listopada.

BAZAR: Drzewiecki z Jaworowa; książę Woroniecki zWierzenicy; Dzierzbicki z Morki: Zakrzewska z Osieka; Mroziński z Michalczy. BUSCHA HOTEL RZYMSKI: Bosche i Criiseman z Berlin; Sawicka z Rybna; Mossman z Baborowa; Bastian, Schafer i Bechenthal z Lipska. HOTEL BA W AR S KI: Siren i Sandberg z Wrocławia; Goślinowski z Kępy; Mizerski z Borowa; Gravc z Borku; Koczorowski z Jasinia; Pomorska z Chybów; hr. Radem z Wąsorza; Neuman z Wrocławia; Skolkowski z Gniezna. POD CZARNYM ORŁEM: Dobrzycki z Chociczy; Nehring z Gozdowa HOTEL DREZDEŃSKI: Zabłocki z Malic; Bojauowski z Malpina.

HOTEL RZYMSKI: Wiese z Czarnkowa; Szniitl z Nowej wsi.

HOTEL P AR YS KI: Żakowski i Tański z Targowuicy; ks. Borowicz z Brodnicy; Merdas i Tyrankiewiczowa z Wrześni; Kirschenstein z Kostrzyna; Kowalski z Uściencina; Markiewicz z Niemczynka; Giebarowska z Gierzynka i Łiikomska z Paruszewa. HOTEL WIEDEŃSKI: Raczyńska z Nochowa; Dziembowski z Węgorzewa.

HOTEL BERLIŃSKI: PuchaIski z Donnatacza; Sobierajski i Objerzewski z Popów ka; Biunek z Ludziu; Wiesner z Roggcberga. POD TRZEMA LILIAMI: Jesionek z Międzyrzecza; Jackowska z Połajewa.

POD KORONĄ: Diiffel z Rawicza.

W mieszkaniu pry wat nem: Małecki z Wenecyi, Moliuski z Podobowic, ul. Podgórna Nr. 40nas opuszcza, pdyi liczba czytelników pisma naszego i prenumeratorów coraz się zmniejsza. Upraszamy przeto o łaskawe dla Szkoły i Szkółki względy Jedynie brak prenumeratorów spowodować nas inoie do zaniechania wydawnictwa pisma naszego. »W bili arem półroczu zapisało Szkolę i Szkółkę na p o c z c i e ledwo 50 prenumeratorów, chociaż liczba samych duchownych, wśród których najwięcej spodziewaliśmy się znaleść pienumeraterów, blisko 500 w samem W. Ks Poznańskiem wynosi.«

Przybyli do Poznania dnia 14. Listopada.

BAZAR: Lipski z Ludom; Nieiyckowski z Zylic; Gorzcuski zSiuiclowa; Grabski i Czapski z Piekar.

POD CZARNYM ORŁEM: Walleiser z Szremu; Smitkowski z Cielmic; W ęsierskn z Zennk.

HOTEL DREZDEŃSKI: Hr. Potworów ski z Przysieki; br. Kwilecka z Wici.

Siedlec; Zaleska z Boiejewic; Scbeuricb z Gorlic; ScbiflT z Bremen ; KaulFmao z Leszna HOTEL RZYMSKI: Kowalewski i Weber z Grochu; Pruski z Pieruszyc.

HOTEL PARYSKI: Górski z Kościana; Zimiuerman i Szafrańska z Trzemeszna ; HopUe z Sokołowa. HOTEL HER LINSKI: Rudnicki z Leszna.

POD TRZEMA LILIAMI: Jankiewicz z Trzemeszna.

HOTEL EICliHORNA: Mayer z Rawicza; NiLsihke z Wrocławia; Heilfronu i Purlis zWitkowa; Kallmau z Szczecina; Goldstein z Berlina.

Obwieszczenie

IIyreKcYbteneraiiiej £iemstvv& W roznaniu.

W skulę \ abluiry i czynszów i sprzedaży I>ar. . . nastę I inj ij c e 4 * i 2 fi.

CCIOW Wypo»IanaJą SIę listy zastawne, które w ksn;uze liypoteczuej mają b\ ć wymazane: Nr .lisij .«KI Kwota bil-J] I ainort. I) obra. Powiat. Tal 4 0A . , 3 2905'Chudzicc Sroda 1000 9 2407 dilo dilo 500 19 3770 diło dilo 100 32 4299 dito dilo 25 4 4022 llzienczyuo Krobia 1000 6 4024 dilo dito 1000 7 4025 dito dito 1000 9 4027 dito dito 1000 16 3361 dito dilo 500 17 3362 dito dito 500 24 5553 dito dito 100 36 2535 dito dito 50 45 5891 dito dilo 25 , 3 780 Gołuń Sroda 1000 14 838 dito dilo 100 25 840 dilo dilo 100 17 300 dilo dilo 50 18 301 dito dilo 50 23 412 dito dilo 25 12 3898 Golenia vel Golina Pleszew 1000 32 3274 dito dilo 500 33 3275 dito dito 500 34 3276 dito dilo 500 35 3277 dito dilo 500 36 3278 dito dito 500 37 3279 dito dilo 500 38 3280 dito dilo 500 117 5686 dito dilo 25 118 5687 dilo dilo 25 4 5306 Grab Pleszew 1000 14 4408 dito dito 500 15 4409 dilo dito 500 37 3540 dilo dilo 50 38 3541 dito dilo 50 48 7743 dito dilo 25 49 7744 dilo dilo 25 50 7745 dito dilo 25 51 7746 dito dito 25 52 7747 dito dilo 25 9 5579 Jeżewo Szrem 1000 10 5580 dilo dito 1000 14 5584 dito dito 1000 15 5585 dito dilo 1000 16 5586 dilo dito 1000 17 5587 dito dito 1000 18 5588 dilo dito 1000 20 5590 dito dilo 1000 21 5591 dito dilo 1000 22 5592 dilo dito 1000 26 5596 dilo dito 1000 27 5597 dilo duo 1000 35 466 dito dito 500 36 4661 dito dilo 500 37 4662 dilo dilo 500 38 4663 dito dito 500 39 4664 dito dilo 500 40 4665 dito dilo 500 41 4666 dito dilo 500 42 4667 dito dito 500

Nr .li s t seast i bit-j l imnrt, 1

Kwota Nr.lisl zast.

Tal. bież I ainort.

Powiat.

Kwota TJ.

Dobra.

Dobra.

Powiat.

eże«o , 441 4669 Szrem 500 9 1474 Kowalskie vel Ko Sroda 250 45 4670 dito dilo 500 I wal ska wieś 46 4671 dilo dito 500 12 3834 dito "dito 100 471 4672 dito dito 500 14, 6189 Kłony Sroda 500 48 4673 dito dno 500 26,11119 dilo dito 100 49 4674 dito dilo 500 27111120 dilo dilo 100 50 4675 dito dito 500 · £l lIlII dito dilo 100 55 2719 dilo dito 250 29 11122 dilo dito 100 56 2720 aUg dilo 250 40 5638 dito dilo 50 57 2721 dilo 250 4 1376 Kolowiecko Pleszew 1000 58 2722 dito dilo 250 5 1377 dilo dito 1000 59 2723 dilo dito 250 10 1144 dilo dito 500 70 8206 dilo dilo 100 14 772 dito dito 250 71 8207 dito dito 100 20 1593 dilo dito 100 72 8208 dilo dito 100 32 1680 dito dilo 25 73 8209 dito dilo 100 33 1681 dilo dilo 25 74 8210 dito dito 100 7 818 Kołaczkowo Gniezno 500 75 8211 dito dilo 100 10 602 dilo dito 250 76 8212 dilo dito 100 15 1028 dilo dito 100 77 8213 dito dito 100 17 1029 dilo dito 100 78 8'2\4 tliło dilo 100 27 453 dito dito 50 79 8215 dito dito 100 31 656 dito dilo 25 80 8216 dito dito 100 32 657 dilo dilo u 25 81 8217 dito dilo 100 9 7477 Kempno Ostrzeszów 1000 82 8218 dito dito 100 11 7479 dilo dito !OOO 83 8219 dito dito 100 12 7480 dito dito 1000 84 8220 dito dito 100 13 7481 dito dito 1000 85 8221 dito dito 100 14 7482 dilo dilo 1000 86 8222 dito dito 100 15 7483 dito dito 1000 87 8223 dilo dilo 100 32 6494 dito dilo 500 88 8224 dito dito 100 35 6497 dilo dilo 500 89 8225 dito dito 100 36 6498 dito dilo 500 96 3833 dilo dilo 50 37 6499 dilo dilo 500 97 3834 dito dito 50 38 6500 dito dilo 500 98 3835 dito dilo 50 39 6501 dito dilo 500 99 3836 dilo duo 50 42 6504 dito dito 500 100 3837 dilo dilo 50 52 3661 dilo dito 250 101 3838 dilo dilo 50 53 3662 dito dito 250 102 3839 dito dito 50 54 3663 dilo dilo 250 103 3840 dilo dilo 50 55 3664 dito dilo 250 105 3842 dilo dilo 50 56 3665 dito dilo 250 106 3843 dito dilo 50 57 3666 dito dito 250 107 3844 dito dito 50 58 3667 dito dito 250 108 3845 dito dilo 50 59 3668 dilo dito 250 109 3846 dilo dilo 50 97 11659 dilo dilo 100 110 3847 dilo dito 50 98 11660 dito dito 100 123 8071 dito dilo 25 99 U661 dito dilo 100 124 8072 dilo dito 25 100 11662 dilo dilo 100 125 8073 dito dito 25 101 11663 dilo dito 100 127 8075 dito dito 25 102 11664 dito dito 100 128 8076 dilo dilo 25 103 11665 dilo dito 100 129 8077 dilo dito 25 104 11666 dito dilo 100 130 8078 dilo dilo 25 105 11667 dilo dilo 100 131 8079 dito dito 25 106 11668 dito dito 100 132 8080 dilo dilo 25 107 11669 dito dito 100 133 8081 dito dito 25 108 11670 dito dito 100 134 8082 dito dito 25 109 11671 dilo dito 100 135 8083 dilo dito 25 110 11672 dilo dilo 100 136 8084 dito dilo 25 111 11673 dito dilo 100 5 2794 Kopanica Babimost 1000 112 11674 dito dito 100 33 3563 dito dilo 100 113 11675 dito dito 100 44 1750 dilo dilo 50 114 11676 dito dito 100 54 4163 dilo dilo 25 128 5906 dilo dito 50 2 5329 Krzyż anki Krobia 1000 129 5907 dito dito 50 34 7782 dilo dito 25 130 5908 dito dito 50 1 3864 Kurowo Odolanów 1000 131 5909 dito dito 50 23 2443 dito dito 50 132 5910 dito dilo 50 6 2430 Kowalskie vel Ko , 500 133 5911 dilo dilo 50 Sroda walska wieś 134 5912 1 dito dito 50 'Dodatek.)