JI?\ 274 w Medzielędnia 21. Listopada 1852
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.11.21 Nr274
Czas czytania: ok. 25 min.Drukiem i na kładem D ;.ru. .N -;'dwo ej W ' Deck; ;;.i- sp. ó iki w Pozn; ;i;:--R daktor- .
dp ;i dzialn --;-N :-Ka i e Óski '.' --P ;;;iu.
Telegraficzne wiadomości.
p a ryż, d IR Listopada. - Z 1. Grudnia roku bieżącego armia cała jinniąszoną zostanie do 370,000 ylów, a więc o 30,000 żołnierza. Berlin, d. 20. Listopada. - Naj. Pan raczył zezwolić- podpułkoVMrikowi księciu Adolfowi Bentheim Teckleuburg na noszenie wielkiego krzyża orderu białego sokoła, który mu nadał Jego kr. w. wielki książę sasko- wejmarski. Berlin, d. 19. Listopada. - Kreuzzeitung donosi, ze w gronie ministerstwa panują nieporozumienia i ze z tego powodu minister spraw wewnętrznych podał się do dymisyi; proźby lej pana Westphalcn król nieuwzględnił . - W A " I li C «rzędowych sprawozdań, cholera w marchii brandenburskiej nie wiele sprzątnęła ofiar. Występowała w Szpandau, Orauienburgu, Chailotenburgu i Friedrahslhalu sporadycznie, natomiast z niepohamowaną zaciętością panowała w Prcnzlau, gdy dawniej to miasto niebyło nasyiedzane cholerą. Naprzód zachorowało na nią od 8. do 13. Października 41 osób, z tych 4 wyleczono, 28 pozostało chorych, 12 umarło. Od 14. Października zaczęła się liczba zapadających na tę epidemią powiększać, wieczorem tego dnia zachorowało 70, a 20 umarło, <<10 20. I. m. zachorowało 186, umarło 64: a tylko 11 uleczono. D. 21.
i 22. Października zachorowała 86, dnia 23 i 24. Października zacb. 100 i umarło 10. Dnia 25. i 26. zach 133 i HIII. 23, tak że zachorowało doiad w ogóle 505 osób, z tych umarło 14Y, choruje jeszcze 356. Do 2. Listopada podaje urzędowe sprawozdanie: zachorowało 881, umarło 274, wyzdrowiało 264, i jeszcze choruje 313. Ponieważ Prenzlau liczy 12,556 mieszkańców, przeto 14 mieszkaniec chorował, a 45 umierał.- W ' Berlinie do 15. Listopada zachorowało na cholerę 234, umarło 155._ Przebieg choroby gdzie się wydarzył, był nagły i gwałtowny. W 5ciu do 6ciu godzin ludzie umierali.
(Z kor. Cx.) - Słychać, że minister spraw wewnętrznych wydał re skrypt do obcrprczydeiitów prowincyi, aby z miejsca urzędowania swego jak najmniej się oddalali, a jeżeli który wybranym został do izby, aby lepiej zawczasu mandn) złożył, któregoby dopełnić nie mógł. Wia domość ta potwierdzałaby część mojej ostatniej korespondencyi, o zamiarze rządu wydania prawa, ograniczającego wybór poselski urzędników administracyjnych. W skutku powyższego reskryptu, p. Pullkamcr oberprezydent poznański, złożył mandat. Chwilowe z resztą położeuie polityki europejskiej lego jest rodzaju, ze obecność naczelników, prowiucyi potrzebniejszą jest w miejscu urzędowania niż w sejmie. S ciąga się to i do landratów, lecz o wystąpieniu icli z sejmu nic nie słychać. W ybory do izby pierwszej powołały wielką liczbę posłów stanu rycerskiego. "Wiadomo, 'że według konstytucyi, właściciele ziemscy wybierają 90, miasta 30 deputowany eh, albo raczej parów; drugie tyle, nigdy więcej, mianuje król. Tamci wybierani są na 6 lat, ci są dziedziczni lub dożywotni. Lecz lą rażą legislatora izby pierwszej będzie jeszcze tymczasową, bo ogłoszone przed kilku miesiącami prawo wyborcze, ma moc prawa obowięzującą tylko na rok jeden. Z tego powodu parowie przez koronę mianownni będą także tylko tymczasowi. Zamiarem bowiem jest rząd u, aby reforma izby pierwszej, na którą się w przeszłej legislatorze niezgodzoim, " nowo'w obecnej była podjętą. Wyłączna uominacya przez koronę in być reformy lej zasadą. Imiona parów nominacyi królewskiej do obecnej izby. nie są jeszcze wiadome. Zachodzi jeszcze wątpliwość, czy książęta'krwi zajmą tą rażą w niej miejsce. Mnie zdaje się, że nie. Lecz zasiędzie w niej bezwątpienia wiele znakomitych osób dygnitarzy, wysokich urzędników cywilnych i wojskowych, zapewne i ludzi uczonych. Posłami do pierwszej izby, wybrani zostali w Księstwie Poznańskiem: radzca sprawiedliwości PRaski z Poznania, który już dawniej był posłem do pierwszej izby; z prowincyi br. Tytus U ziałyński, jenerał Dezydery Chłapowski, były dyrektor towarzystwa kredytowego hr. Grabowski, dziedzic dóbr Węsierski, w ogóle 5 Polaków, 5 Niemców. Wybory wzmiankowane padły na ludzi specyalnic z różuemi gałęziami admiiiisliacyi w Księstwie obznajmionych, i Z tego względu mają pewną wyższość nad wyborami do izby drugiej. Stosunki miejskie, gminne, prawnicze, stosunki wychowania publicznego, stosunki amelioracyi krajowych, stosunki towarzystwa kredytowego i inne, znajdują w nich świadomych obrońców. Oby tylko wybrani nie usunęli się od przyjęcia powierzonego im mandatu, co w przeszłej legislalurzc było tak zwyczajem, ze
w końcu polska część Księstwa w izbie pierwszej wcale nie była reprezentowaną. Z powodu zamierzonych reform w ustawie konstylucyjuej, panować ma w łonie ministerstwa pewne rozdwojenie. Minister spraw wewnętrznych, p- W 7 estphalen, skłania się jak wiadomo, do reform w duchu instytucyi stanowych, i w tym kierunku silnie jest popieranym przez slron.rnYtwó krzyżowe, przeciwko prezydentowi gabinetu panu Manteuft1owi, który jest więcej za reformami w duchu cenlralnobiurokratycznym. Nieporozumienia, które z tego powodu wyszły tak wyraźnie na jaw w prz szłej legislaturze przy okazyi obrad nad kwestyą parostwa, mogą SIę i w tym roku powtórzyć. Wiadomo, że minister spraw wewnętrzuych zwołał komisyą pięciu radzców ministeryalnych, w zamiarze przygotowania projektów do praw dotyczących pewnych zmian w konstytucyi. Kouiisya nie wicie przygotowała, bo zdania były różne. Projekte wygotowane, mają być przedłożone do bliższego porozumienia i przyjęcia radzie ministrów. * Dzienniki koloru ministra prezydenta twierdzą przeciwko Kreuzzeitung, że projekta te zostaną przez większość członków gabinetu, która jest za p. Manteuft1em, odrzucone. Rozdwojenie to może przenieść się do izby. Obrady i uchwały w duchu jednej lub drugiej frakcyi ministerstwa, mogą wywołać kryzys w gabinecie. Kreuzzeitung wytęży wszystkie siły, aby ministra prezydenta wysadzić z krzesła, a pana Weslphalen powołać do steru rządu, rozumie się w spółce z kilku członkami jej koloru, aby za pomocą ich wysadzić później pana Weslphalen. Pia desideria. Plan zanadto widoczny, i opinii ptibłjcznej zbyt przeciwny, aby się mógł udać. Minister prezydent znalazłby w takim razie w sejmie poparcie nawet od opozycyi, która, jeżeli go niechętnie widzi u steru rządu, nie chęlniejby widziała ludzi stronnictwa krzyżowego. Żywioły rozdwojenia w ministerstwie są prawdziwie dość wiocz e,. bYllfiJmnićj jednak lak przeciwne, aby obok siebie dłużej ostać SIę .nle InOgpy. Prognostyku losów ministerstwa w tej chwili siawiać nie mozua. Wszystkie waznleJsze dzienniki w Niemczech traktują w tej chwili kwestyą cesarstwa we Francyi. Można z nich widzieć różność opinii panujących. Nie można także niedoslrzedz pewnej obawy względem przyszłości. Sposób wysłowienia umiarkowańszy i oględuiejszy. Narzekanie na obecne rozdwojenie Niemiec powszechne. Wiara w utrzymanie pokoju ustaje. Przemysł, handel, spekulacya, ograniczają się do bardzo podrzędnych przedsięwzięć. Angielski Pu lich jak tu sądzą, może będzie miał racyą, że lempire to re'pe'e. Wielka wystawa obrazów, która trwała 1\ miesiąca, jutro się kończy. Nie pisałem wam o niej w mych korespondeneyach, bo opisy o gólne w tym przedmiocie dla nieobecnych mało przynoszą pożytku, opisy szczegółowe zbyt wiele zajmują czasu i miejsca. Koroną wystawy jest obraz malarza Gaflait, Belgijczyka, pod nazwą .Muzykanci słowiańscy«, własność jednego z bogatych kupców berlińskich, utwór niewypowiedzianej piękności i rozrzewniającej poezyi. Przed tygodniem wystawiono tu osobno obrazy Francuza Dclarocna: Skazanie na śmierć MaryiAntonietty«, który zachwyca publiczność. - Cholera zabiera ciągle pojedyncze osoby; pokazuje się sporadyesnie i na prowincyi. - Dnia*3 Listopada skończył śię olbrzymi proces lichwiarza sIarozakonnego Wolfa z Diirkheim w" Palatynacie. Wyrok spisany jest przeszło im 60 arkuszach i brzmi ostalecznie, iż Wolf za lichwiarstwo długo prowadzone z kapitalem 680,000 złbaw., skazanym zostaje na karę pieniężną 30,000 złb., a za zdzierstwo i oszustwo na lat 2 więzienia i $0 fr. k»>y, nadto pozbawiony został praw cywilnych na lat 10 i skazany na koszta, które zapewne resztę jego majątku pochłoną, bo śledztwo i dochodzenie trwało 6 miesięcy i przeszło 500 świadków stawało w tej apn" I l I, która przep samym sądem przysięgłych przez trzy tygodnie się ciągnęła MŁrótesfwo pohIhIe.
Warszawa, 17. Listopada.- Jedną z najważniejszych i najpauiiętniejszych, a w ciągu r. b. rozpoczętych prac, mających na celu nietylko upiększenie miasta Warszawy, ale nadto i korzyść dla ogółu mieszkań ców, . wodociągi. Uświęcając pamiątkę rozpoczęcia tego dzieła, feldm; bzałek ks. warszawski, hr. Paskiewicz Erywański, namiestnik królestwa wczoraj osobiście dopełnił założenia kamienia węgielnego. J uz od rana na placu otaczającym przeznaczone na wodozbiór miejsce, to jest w ogrodzie saskim, obok ogrodu ordynacyi Zamoyskich, gdzie juz wzniesiono główne fundamenta, zebrały się licznie w mundurach znakomite osoby, jak równie i te, pod okiem których odbywają się te prace, Mości, wojennego jenerała gubernatora miasta Warszawy, p- o. gubernatora, jenerał lejtnant Tutczek; rz. r. stanu Andrault, prezydent miasto, W assystencyi członków magistratu; rz. r. stanu Koczakowski, dyrektor kancellaryi wojennego jenerała gubernatora; kierujący częścią techniczną ro bót: radzca kolleg. Ritschel, starszy radzca rady budowniczej przy kom. I. s. w. i d.; radzca dworu Marconi, radzca tejże rady; kapitan in żenicrów Spirydonow; i inienier miasta radzca dworu Świątkowski. Obok powyżej wymienionych osób, grono mieszkańców miasta otoczyło plac, bo każdy pragnął być świadkiem obrzędu uświęcenia dzieła, które powiększa liczbę pomników, wznoszących się w Warszawie za panowania N ajj. Mikołaja I. cesarza, pod zarządem królestwem namiestnika księcia warszawskiego. Przy głównej bramie ogrodu, od strony placu saskiego, oczekiwali na pizybycie J. Ks. Mości, p. o. gubernatora jenerał lejtnant Tuczek i prezydent miasta rz. I. stanu Andiault. Za przybyciem o 11. godzinie księcia namiestnika, w chwili gdy J. Ks. Mość zbliżył się ku Fundamentom wznoszącego się wodociągu, biskup Fijałkowski, administrator archidyecezyi warszawskiej, otoczony iieznem duchowieństwem i poprzedzony krzyżem Św., wyszedł na spotkanie dostojnego księcia, a zatłrawszy głos, przemówi! w następujące słowa: »Wezwany do spełnienia religijnego poświęcenia budowy, od dawna w tutejszym grodzie Eoźądaucgo wodociągu, duchowną przejęty jestem radością, że prace ędące płodem rozumu człowieka, wspieramy pomocą nieba Bo cóż człowiek pomyśleć i wykonać może dobrego i pożytecznego dla siebie i dla społeczeństwa bez pomocy Boga? »Jeżeli Pan nie zbuduje domu, próżno pracowali którzy go budują«, mówi psalmista pański (p. 26. Y. 1) a najwyższa prawda i razem dobroczyńca rodu luclzkiepo Jezus Chryslus, pragnąc zawsze wspierać słabe siły ludzkie, wyrzekł le pamiętne słowa: »Wszelki który przychodzi do mnie i słucha mów moich i czyni je, okaże wam komu jest podobnym: podobny jest człowiekowi dom budującemu, który wykopał głęboko i założył fundament na skale, a gdy wezbrała powódź, otrąciła się rzeka o on dom. a nie mogła go poruszyć bo był założony na skale« (Lucae c'. 6. v. 47. i 18.), to jest na fundamencie wiary i religii. Nie miała Warszawa dotąd ani wodociągów ani wodotrysków; tej niezbędnej potrzebie mającej na celu wj'gode mieszkańców i ozdobę miasta, zaradził w mądrości swojej wspaniałomyślny monarcha, przeznaczając hojną ręką znakomite fundusze na ten dobroczynny zakład, należy mu więc od nas uwielbienie, wdzięcztiośr i wierność niezachwiana, bo on chwałę miłościwego panowania swego na szczęściu poddanych zasadza. Do ciebie zwracam głos mój, dostojny książę. Iluż to już pomnikami szczyci się Warszawa, cło których coraz więcej nowych przybywa, a wszystkie są dziełem lwojem,; bo sprawując godnie namiestniczą władzę w królestwie, poświęcasz drogie zdrowie, siły, niezmordowane trudy i czas, dla dobra i pomyślności kraju. Niechże za to wiekuisty Pan, zlewa na ciebie i na twoją dostojną familię, obfite łaski i błogosławieństwa. My żyjący wielbimy ciebie, czcimy i kochamy, a wysokie iuiie twoje, przejdzie z wdzięczności;) do potomności.« - Następnie biskup przystąpił do obrządku poświęcenia założonych fundamentów. Jednocześnie też zabrzmiał chór kleru ze zgromadzenia kks. misyonarzy, otaczający dostojnego bisluipa, i przez cały czas poświęcania wykonywał religijne pienia, pod dyrekcyą ks. Pliszczaka. Po dopełnieniu lego* obrzędu ksiąze warszawski, otoczony gronem znakomitych osób, podpisał przygotowany na pargaminie akt złożenia, brzmiący w tycli słowach: »Za panowania Najj. Mikołaja, cesarza wszech Rosyi, króla polskiego, a za uamieslnikoslwa jen. fcldm. księcia warszawskiego, hrabi Paskiewicza Erywańskiego , oraz za jenerał gubernatorstwa miasta "Warszawy jen. adj księcia Gorczakowa, przedsięwzięło budowę wodociągu warszawskiego, według planów i pod kierunkiem budowniczego radzcy dworu Henr. Marconi, członka rady budowniczej królestwa, najwyżej zatwierdzonych Wodociąg zaopatrywać będzie część miasta Warszawy w wodę Wiślaną, z obcych ciał oczyszczoną, w ilości około 60,000 stóp kubicznych dziennie dostarczaną. Z urządzonego tym celem na brzegu Wisły po prawej stronie mostu zakładu wodociągowego, woda pompowana siłą pary przez rury żelazne podziemne do wodozbioru w saskim ogrodzie, z tegoż rozchodzić się rurami ielazneini pudziemnemi i napływać będzie do 16 zdrojów, w różnych punktach C7ęści miasta od saskiego ogrodu aż do ulicy Bonifrater skiej, tudzież za Żelazną Bramą i na placu Grzybowskim wystawić się mających, które do użytku powszechnego służyć będą bezpłatnie, jako też do wodozbiorów urządzonych w domach prywatnych za opłatą: niemniej oddzielną rurą płynąca woda tworzyć będzie cztery wodotryski, jako to: w ogrodzie saskim, na placu przed teatrem, na placu przed b. zamkiem królewskim, przy kolumnie Zygmunta i w rynku Starego-Miasta. Pod wodociąg ten, kosztem wspólnym skarbu królestwa i iniasla budujący się, położono kamień węgielny w dniu 16. Listopada 1852. r., w czasie sprawowania obowiązków prezydenta miasta przez rzeczyw. radzcę stan« Teodora Andrault, oraz członków magistratu radnych: radzcę kolegialnego Eleuterego Sliżewskiego, radzców dworu Mikołaja Roguskiego, Norb.-tta Jeskiego i naczelnika kancellaryi Ksawerego Lu ceńskiego; nadlo ławników; assessora kolłeg. Ambrożego Tarauowskiego, radzców honorowych Stanisława Mazuikicwicza, Jerzego Berthołdi i sekretarza kolleg. Aleksandra Szymanowskiego; zaś członków techników dodanych do rady budowniczemu kierującemu robolami: radzcy kollegialnego Rilsela, starszego członka rady budowniczej królestwa; Sirydonowa kapitana inżenieryi czynnej armii i inżenicra miasta radzcy dwom Świątkowskiego.« (Dok. nast) Francya.
Paryż, d.16. Li-Iopada. - Dziś po południu wrócił Ludwik Napoleon z Fontainebleau do P aryż a. Wf dworcu kolei żelaznej Lionskiej witali go prefekt policji, ministrowie i rada administracyjna. U dał się ztąd po król kim pobycie do St. Cłoud. Jechał otwarlym pojazdem przez bulewary i pola elizejskie. Towarzyszyło mu 25 dragonów Za nim jechały 4 pojazdy z oficerami służbowymi i adjutantami. Dwóch ministrów i Edgar N ey siedzieli z prezydentem.
Biskup w (Jap wydał list pasterski do duchowieństwa swojej dieceZYI, wzywając je aby glosowało za cesarstwem i prowadziło lud na mIejSCe głosowania. C y tamy w lyui liście między innerni: Starajcie się przekonać pytających o radę, że przywrócenie cesarstwa Francyą podniesie z jej poniżenia, ożywi siarą naszą sławę i zapewni ojczyźnie naszej przyszłe dobre powodzenie. Starajcie się ilcmożności waszemi radami wpływać, aby obojętność nieczułość nie oponowała ludu i aby się w skutek lego nie wstrzymywał od udziału w głosowaniu. Bardzo rzeczą jest ważną dla Francyi, Aby jej nowy rząd spoczywał na najszczerszej podstawie, wstrzymywanie się więc od głosowania, przynosiłoby jej szkodę. Tak objaśniona ludność z naszych Alp i tym większym zapałem i jednomyślnością pójdzie do urny wyborcze'j, ile że ujrzy na czele swym maszerujących swych proboszczów, z których żaden niezapomni o swych obowiązkach względem religii i ojczyzny. - Ludwik N apoleon płaci za swoją lożą we włoskim tealrze 100,000 fr. Prezydent włożył obowiązek na senatorów, aby się abonowali na widowiska teatralne. - W obec ważności kweslyi dziedzictwa tronu we Francyi podajemy (u spis członków rodziny Bonapartów, mogących mieć praw* do tronu, a temi są: 1) synowie Lucyana z drugiego małżeństwa, jakolo: Karol Lucyan, książę Cauino, 49 lat; Ludwik Lucjan 39, Piotr 37, Antoni 36 lat. - 2) Synowie Hieronima z 2go małżeństwa Hieronim Napoleon 38 lat, Napoleon Józef 30 lal. - 3) Synowie Karola-Lucyana księcia Canino, wnuki Lucyana brata cesarskiego: Józef-Lucyan książę MuaigllttUO 28 lal, Lucyau- Ludwik 21 lal, iNnpoleon J akó b 13 Oprócz powyższych książąt żyją jeszcze następujący członkowie tej rodziny: księżna Zenaida- Karolina, najstarsza córka Józefa za księciem Canino; trzy córki Lucyana, ij. Letycya, żona Tomasza Wise członka parlamentu angielskiego, ks. Aleksandra żona hI. Wincentego Canino, księżna Konstancya zakonnica u Sióslr Sacre Coeur w Rzymie-, ks. Joanna żona marg, Honorato; następuje księżna Matylda córka Hieronima. Do lego 5 córek księcia Canino. W raz z księciem Hieronimem rodzina ta liczy 21 członków. Do nich doliczyć jeszcze trzeba księżnę Napoleonie Bacchiochi córkę Elizy siostry cesarskiej, żonę hI. Camerata, córki Karoliny Murat siostry cesarza, księcia Lucyana Mural, Lctycyę Murat, żonę hI.
PepÓTi, księżnę Luizę Karolinę Murat, żonę hI. Rasponi i dzieci Murata a między niemi panią Chassiron. Nie mówimy tu już o dzieciach ex-króla Hieronima z p. Palcrson.
Belgia.
Le o di urn, 16. Listopada. - O ile z objaśnień dotychczasowych sądzić można, zdaje się, że projekt prawa prasowego izbom przedłożony ważnych i głębokich modyfikacyi dozna. Poprawki przygotowane przez członków stronnictw obydwóch zmierzać mają do tego, aby śpiegowaniu z czasów panowania auslryackiego postrach i nienawiść wzbudzającemu zapabiedz. Większa część wydziałów oświadczyła się też już za wpro wadzeniem na nowo ślepia od g.izet, który przed rokiem 1818 skarbowi publicznemu rocznie 500,000 fr. przynosił. Ministerstwo chcąc niechcąc będzie musiało pod/lać się zmianie tej projektu swego. Wrażenie niepomyślne , jakie projekt ten we wszystkich częściach kraju sprawił, podobno króla głęboko dotknęło. Powiadają przy tern, że monarcha ów podstarzały zmianom tym wcale nie jest przeciwny. Ministerctwo nowe postanowiło podobne układy toczące się, na wszystkie strony z zapałem dalej prowadzić. Dyplomaci wszyscy, którzy obecnie nieznajdują się na posadach swoich, otrzymali rozkaz, aby się niezwłocznie na miejsca swoje udali. Minister nowy spraw zagranicznych uchodzi w życiu prywalne m i w izbie za męża przezornego i zimnego; nie będzie mu zbywać na sposobności do zastosowania tych przedmiotów. Anglia, L o n d y n, 14. Listopada. - Doląd bywało w zwyczaju, że wszystkim dziennikom porannym nadsyłano do ogłoszenia treść mowy od tronu, jaka popołudniu powiedzianą być miała. Ministerstwo Derby chciało od zwyczaju tego odstąpić i oświadczyło, że to jest bez celu, aby mowa królowej poprzednio w czczym opisie a polem znów w całości po dziennikach świeciła. Tymczasem w czwartek zrana pojawił się uprzywilejowany H e r a l d z szkicem wielkiemi czcionkami oddrukowanym tego dokumentu uroczystego, kiedy inne dzienniki lylko powiedzieć mogły, że rząd teraźniejszych panów niezaszczycil >C" zaufaniem. Ale T i m e s na tern niepoprzestała, tylko występując z krytyką mowy od Ironu, zaczęła od zemszczenia się za obrazę honoru dziennikarstwa. Ministerstwo - powiedziała - mogło pójść jAdną z czterech drogą, albo przesłać treść dziennikom wszystkim b>D żadnemu, albo wyraźnie oświadczyć, że łaskę tę tylko organowi swojemu chce wyświadczyć, albo nakoniec otwarcie wszystkie dzienniki bez wyjątku oddalić a potajemnie H e r a l d a łaską udarować. Ponieważ taktyka ostatnia jest najoebydniejszą i najnieszlachetniejszą, jaka lylko być może, przeto gabinet Derby chwycić jej się nieomieszkał- "rzeczach małych jak wielkich pozostaje ono sobie wiernem. Kroku przyzwoilszego uiemożna było po rządzie tyni się spodziewać. N a to odpowiedział dzisiaj Forbes Mackenzie w liście do T imesa, że minis1erslwo słowa swego dotrzymało, i wyjątku żadnego niezrobiło. Herald mógł jedynie IlB drodze nieprawnej mowę od Ironu dosiać, I dla le o o 'eź on wydawcy jego dał poznać zdumienie ministerstwa we względzie tego niegodnego postępku ze strony dziennika angielskiego. Ma to być zadosyćuczynieniem dla gazety Times. Tymczasem H e r a l d wyszedł bez artykułu wstępnego, czemu niewiadomo ; ale nadspodziewanie w dodatku później zamieścił artykuł wstępny i powagę miuisleryalnego Whipper- in zniweczył. Uważa się za zaszczyconego udzieleniem mowy od tronu (przez jednego z ministrów), i zaręcza że wpływ Ti mesa się skończył!
Szwafcarya.
B e r n, d. 14. Listopada. - Znów wietrzą u nas sprzysIęzenia komunistyczne i związki socyalislów. Przynajmniej polieya rozporządziła śledztwo w skutek denuucyacyi nadesłanej, która związek śpiewaków, składający się z samych niemal rzemieślników szwajcarskich o dążności komunistyczne posądza. Według okólnika znalezionego u jednego werbownika rzymskiego, zaciąganie się do pułków rzymskich wyświad znaczone są, do pełnienia służby w Rzymie w miejsce armii francuskiej, i zapobieżenia wszelkim przedsięwzięciom zbrodniczym naprzeciw głowie kościoła katolickiego. Dla lego też tylko ludzie młodzi niepodcjrzaui, lub tacy, którzy nawrócenie przerzekają, przyjmowani być powinni. Prasa szwajcarska od kilku dni więcej życia objawi;" jednostojność sporu o koleje żelazne ustępuje przynajmniej*na chwilę interesowi, jaki w ludzie naszym wielkie rady kantonalne wzbudzają. W Frejburgu kilku nowo wybranych deputowanych chciało tylko warunkową przysięgę złożyć, na co wielka rada niepozwoliła. Przedewśzystkicm zaś szczególniej wielka rada berneńska, która się d. 22. ta. t. zbierzo, zwiaca uwagę publiczną na siebie, z powodu ważności przedmiotów, jakioini się ma zatrudnić. Tymczasem wspomnieiny tylko o no wem prawie prasowem, nad którem wciąż jeszcze miecz Oamoklesa rady federacyjnej wisi, a które rząd powtórnie pod rozbiór oddać zamyśla. Potem następują z kolei reformy w nauczaniu publiczne«), gdyż w miejsce gmachu Uli wiosnęzburzoncgo, coś nowego postawić trzeba. Niewiadomo dotąd kto powołanym zostanie do objęcia steru w zarządzie oświecenia, gdyż rad/.ca Moschard stanowczo urząd ten składa. Kwestya kolei żelaznych pewnie dyskusyi wielkich niewywoła, Bazylea bowiem zdaje się pewną jest zwycięstwa swego, i tutaj też żądanie koucesyi podano przez inżyniera Gisborne w imieniu Foxn, Hendersona i spół. nietylko do Bernu ale także do wszystkich dotyczących kantonów zachodnich we względzie uporządkowania wód Jura, jako ponętę uważają, na spełnienie której bardzo długo czekaćby można. Tym trudniejszem zaś będzie uregulowanie podatków, które gruntownej reformy wymagają - Doniesienia najnowsze z Genuy także utwierdzają nas w mniemaniu, że rząd James Fazy w nadchodzącej walce wyborczej jeszcze raz plac boju otrzyma. - N owe zaczepki policyjne naprzeciw robotnikom szwajcarskim w Lorrach ze strony wielkoksiążęcych władz badenskich potwier dzają doniesienia najnowsze, że widocznie zamiarem jest, aby z Szwaj caryą wciąż stosunki nieprzyjazue utrzymywać. Co niezadługo zapewne spór dyplomatyczny okaże. Austrya.
W i e d e ń, d. 17. Listopada. Coraz jaśniej wykazuje się, że w obec wypadków możebnych z zachodu we względzie środków mających być rozporządzonemi zgodność zupełna pomiędzy mocarstwami pół nocnemi panuje. Przynajmniej zdaje się postanowiono niew /.ruszeuie, tym razem z zasady prawowitości ani odrobiny nieuronić. Wkrótce z.apewne się pokaże, iż nowy cesarz także system swój według wyższych Zyczeń mocarstw europejskich zmienić będzie musiał.
Pomiędzy salonami dotąd otworzonemi arystokracyi wyższej odznacza się salon "starego księcia iMeiiciuicha szczególniejszą prostotą i gościn uością. Arystokracya formalnie dom książęcy oblega, co starcowi temu, który i tak już w nieomylność swoje od dawna na seryo wierzył, bardzo się podoba, gdyż on wciąż jeszcze lubi swoich pouczań politycznych nieskąpić, Zresztą dyplomata ów zgrzybiały, jak z źródła pewnego za ręczaja, przychylności więcej okazuje gabinetowi Buol Schauenstein, aniżeli krokiem zbyt śmiałym księcia Schwarzenberga. !\lei(crnich, jak powiadają, miał niedawno zdania swoje tej treści objawić, że zaborcze cesarstwo francuskie na Irudności nieprzezwyciężone napotkać musi, a cesarstwo spokojne w krótkim czasie się przeżyje. Dodają przy tern że dyplomata ów wciąż jeszcze przeważnie przychylny jest Orleanom. - Słychać z pewnością, że prace przedwstępne do konkordatu już są ukończone, a teraz przystąpić mają do ułożenia punktów samego konkordatu. Prace przygotowawcze wypadły zupełnie w duchu kleru ullramonlanskiego We względzie sianu niepocieszającego szkół w Węgrzech nadchodzą tu wciąż sprawozdania najżalośniejsze. W wiciu okolicach szkoły wcale zamknięte, w innych, gdzie się nauczyciele znajdują, obawiają się rodzice dzieci swoje do szkółek przyległych posilać, dla niebezpieczeństwa po drogach publicznych. Nie trudno powiedzieć, jakie owoce stan laki wkiótce wyda. W i e d e ń, d II. Listopada. - Gaz. poczt, frankf. pisze z Wiednia o urządzeniu stosunków starozakonnych w monarchii: »Coraz więcej zasługuje na wiarę wieść o wyjściu osobnego prawa względem cywilnego stauowiska Izralitów. Głoszą, że prawo lo wyjdzie z tej zasady, że nigdy nawet pośrednio nie uznawano w Auslryi narodowości żydów, których liczą do 800,000, gdy tymczasem mniej liczni Sercowic od I. 1849 (podobnież Rnsini ilp.) w nowych instytucyach państwa zawsze z pewną wyłączną odrębnością bywali wzmiankowani. Wprawdzie nieuznanym dotąd urzędownie ludom nie będzie w ogóle wzbronionym pobyt i przytułek, jakiego i teraz doznają, ale zawsze pozostaną one w stanowisku wyjątkowem, w taki sposób, że nie obszerniejsze przyznane im będą prawa aniżeli le, jakie przysługują cudzoziemcom przebywającym za pa sporlaiiv. Znowu więc mają być zaprowadzone dla nich karty pobytu, tudzież zakaz przebywania na pewnych miejscach lak ze względów policyjnych jak i ekonomicznych, tudzież ograniczenie liczby mieszkańców starozakonnych w pewnych miejscach. Z rozporządzenia spodziewają się dobrych skutków, mianowicie zniżenia reny produktów i zmniejszenia lamującego handel pośrednictwa, (udzież łatwiejszego i tańszego pomieszczenia klas uboższych w zdrowych mieszkaniach, które w razie współubiegania się, zawsze tak jak i artykuły żywności przechodziły w ręce więcej dających siarozakonnych cudzoziemców, a fakt ten żywo zajął uwagę władz.« Artykuł ten zdaje się, iż podyktowany był pod wpływem miejscowych waśni i nieprzychylnego żydom ducha frankfurtskiego senatu, pozbawienie bowiem siarozakonnych praw politycznych przed kilką laty nabytych, pociągnie za sobą niezawodnie znaczne zmiany w ich położeniu ".;> w S2vS [kich krajach rzeczy, wszakże zapewne nic dojdzie do wskazanepo powyżej systemu. - P r e s s a donosi, że brygady piechoty będą nowo organizowane i składać się będą z 1 batalionów piechoty i l strzelców. Liczba przeto tych ostatnich, która wynosi dziś 24, doprowadzoną być ma do 26, a później aż do 48. - W tych dniach wyszły rozporządzenia tyczące się ajentów han
dlowych. Jeżeli ajent nie zostaje bezpośrednio w obowiązkach u krajowych przedsiębiorców, czy sam jest krajowcem Inb nie, musi się starać o pozwolenie do prowadzenia czynności swoich. Zagraniczny ajent uie może otrzymać dłuższego pozwolenia nad jednoroczne i wymienić musi prowineye, w których zamierza czynności prowadzić. Może on tylko wozić próbki, modele, wzory, cenniki i zbierać obstalunki u kupców, rękodzielników i fabrykautów i wozić ze sobą starannie utrzymywane księgi handlowe. Za konsens ajenta płacić się miesięcznie będzie w Wiedniu 4 zlI., w krajach koronnych 4 do 6 złr., w miarę ich obszerności, konsens na kilka razem krajów koronnych kosztuje miesięcznie 20 złr. Vurcya.
G a z e t a t ry e s t s k a podaje następujące wiadomości ostatnią pocztą konstynopolitańską nadeszłe: Pożyczka narodowa idzie w najlepsze. Przeszło 160 milionów już zapisano i po większej części złożono. Aby gotówkę zebrać udają się do Francyi i Anglii. Abbas basza również pokazał się być wiernym wazalem i wystawił weksle na 300,000 funt. set, w 30 dniach płatne w Londynie. Abdullah bej wysłany tam został dla zarządzenia osobiście co potrzeba. Należytości zwlekane z całą surowością bywają ściągane. Armeżski Seraf Dźezaeli dzierżawca ceł, który dłużen jest skarbowi przeszło 60 mil. piastrów, a nie może złożyć rachunków, płacić zaś nie chce, został uwięziony i wszystkie jego pałace i nieruchomy majątek uległy zaborowi. Równocześnie porta postanowiła zaprowadzić własną adininistracyę celną Hadźi Hussam effendi zamianowany dyrektorem ceł w stolicy, Nedżyd effendi w podobnym charakterze w Galacie. Ostatni wydał nowe rozporządzenie, mające na celu uchylenie dotychczasowych nadużyć i uwzględnień niektórych kupców. J o u r n a l de C o n s t a n t i n o p l e mówi, iż dzienniki europejskie mianowicie zaś Ł e b a ty źle bywają poinformowane o stanic rzeczy w Syryi przedstawiając je w ziem świetle dla Turcyi; gdy tymczasem rząd wszędzie zwycięsko wychodzi, a powstańcy pójdą zapewne w krotce w rozsypkę. Ale tenże sam dziennik donosi 13. Października z Damaszku, że powstańcy rosną w siły i tworzą ściśnione massy, zagrażają po drogach i nabawiają kłopotu wojska sultańskie, które dotąd żadnej przeważnej korzyści nie odniosły. Tenże sam dziennik podaje korespondencyę ze Smyrny 25. Paźdz.
W połowie Listopada francuski kontradmirał Desfosses przybyć ma z Pireu z całą flotą i slauie tu na slacyi. Wszystkie oKręty żaglowe zastąpione będą parowcami. Tym sposobem flota francuska byłaby gotową do boju, a uzbrajanie floty w Tulonie i spodziewany przyjazd admirała La Siisse wraz z osobną flotą w ścisłym zostają związku z wypadkami na wschodzie. Zapewne i flota chwilowo stojąca pod Corfu, która admirał Dundas dowodzi, pokaże się niezadługo w naszej zatoce, a jeżeli jak powszechnie utrzymują austryacka flotylla z morza śródziem - nego (adryalyckiego?) stanie tu na zimę, to spodziewać się będzie można ożywionego ruchu.
Kronika miejscowa.
P o z n a ń, 20. Listopada. - Podobny przypadek jak we Wiełenki nad Wartą, wydarzył się także na dniu 14. b. m. na kolei żelaznej wschodniej pod Czerwińskiem niedaleko Pelplina, gdzie trzech urzędników przy pociągu znalazło śmierć swoją. Dotąd niewiadomą jest przyczyna tego przypadku, być może że parowóz się zepsuł, bo dziś jeszcze tkwi w trzęsawisku obok drogi żelaznej i niernożna go dotąd obejrzeć. Z tych tedy powodów wniesiono do ministra handlu pana Heydta, aby przy parowozach były zaprowadzone manonietra, które pokazują miarę gorąca w kotłach parą napełnionych. - Ouegdaj stał tu przed sądem przysięgłych, Hirsch Izrael Aron, zwany Lachasz z Mosiny, oskarżony o krzywoprzysięstwo, którego się dopuści! na dniu 1. Grudnia I. p. "gdy był słuchany jako świadek w sprawie krawca Freunda ze Stęszewa oskarżonego o konlrawencyą poborową. Zapytany bowiem czyli był karany za jakie przestępstwa, odpowiedział, że nie. Pokazało się przecie później, że dwa razy był w śledztwie za kradzież, a w roku 1835 ukarany więzieniem trzymiesięczne ' !« za kradzież. Oskarżony tłumaczył się, żeniewiedział , iż i pytania jencralne mają być zaprzysiężone, a prawdy się wyparł dla tego, że się wstydził powiedzieć, żckradł i był karany, bo ma dwie córki, które pójść mają za mąż, a byłoby to dla nich hańbą, a może nawet zawodem przyszłego losu. W" ogóle oskarżony jest ograniczonego umysłu i nierozgarniony , 10 też podaje na swe uniewinienie, że pytający go sędzia fnknąl na niego i on się uląkł i niewiedział co gadał Świadek jeden potwierdza fakt ten. Sąd przysięgłych uznaje go niewinnym. Publiczność okazała zląd radość, ale zbyt głośną, dla czego przewodniczący ostrzegł, że każe publiczności opuścić salę, jeżeli się nie zachowa spokojnie. P o b i e d z i s k a, 18. Listopada. - W jak opłakanym stanie znajduje się jeszcze u nas szkólnicwo i przewodniczący jemu, mianowie tam, gdzie kapłan powagą swojej nie wspiera nauczyciela, dowodzi lego na stępujące w okolicy naszej zdarzenie. Wieśniacy wsi jednej, której nazwiska potrzeby wymienić nic widzę, podwyższeni w bieżącym roku o 1 tal. w poglównem, musieli takoż 2 złote więcej, jak zwykle na szkołę opłacać, które (o składki plus, nie dla nauczyciela mającego podług repartycyi wyznaczony swój dochód, ale ad extraordynaria przeznaczone były. Oburzeni z tein wszystkiem wieśniacy zebrali się u proboszcza i tam w przytomności jego i nauczyciela powstawali przeciwko ostatniemu oświadczając bez wszelkiej ogródki, aby jeźli mu się u nich niepodoba, przecz się od nich wyniósł; mimo to, że nauczyciel, który jest pod każdym względem człowiekiem wzorowym, usiłował ich z błędu wyprowadzić i rzecz całą jak najdokładniej wyjaśnić. Podobne zgorszenia, zatruwające nieraz życie nauczyciela, pojawiają się na wielu miejscach; a to dla teęo, ze składki na utrzymanie szkoły i nauczyciela noszą miano składek tegoż samego nazwiska. Dopóki więc nauczyciele nie będą pobierali dochodów swoich z kass rządowych, dopóty'zawsze lud na nauczyciela nienawislnem spoglądać będzie okiem. Oby więc rząd tyle biegły w urządzeniach innego rodzaju, zechciał się nareszcie przekonać o nadużyciach ztąd wynikających i rze niu szkoły i nauczyciela, korzystnych dobro moralne na celu mających zmian, raz na zawsze położył tamę. - Dnia wczorajszego znaleziono na drodze żwirowej pomiędzy Kostrzynem i Gnieznem niedaleko olendrów Sannickich kobietę dobrze ubraną z matem zawiniątkiem bez wszelkiego znaku życia. Po obuwiu zupełnie czyste m i suchem wnoszono, ze zabrana może przez jakiegoś woźnicę, zachorowawszy nagle w drodze, od tegoż dla uniknienia mogących wyniknąć nieprzyjemności i kołowodów, z woza wysadzoną została O "bliższych szczegółach, jak sobie z nią postąpiono i czy śladów zaraźliwej choroby na niej nie spostrzeżono nie móglem się wywiedzieć.
Wiadomości handlowe.
Giełda zbożoua.
Berlin, 19. Listopada. - Pszenica 58-65 tal. Zyto 48-55 tal.
Jęczmień 40-41 tal. Owies 26-28 tal. Groch 51-55 tal. Rzep zimo wy 72-71 tal. Rzepik zimowy dito. Rzepik lalowy 62-61 tal. Siemię lniane 60-59 (al. Olejrzepiowy 101 tal., siemienny II j-Il-Jlal. Okowita bez beczki 2I{ i 2U; tal. Pszenica stale się trzyma, równie i żyło.
Szczecin, 19. Listopada. - Zyto 48-48} tal. Olej rzepiowy 9 T \.
Okowita 15', tal; na dostawę wiosenną 17, 16 A tal.
Gdańsk, d. 18. Listopada. - Od ostatniego sprawozdania naszego nie widzimy żadnej zmiany w pozycyi targów zbożowych Angielskich. W Londynie na dobrą pszenicę ceny, trzymały się mocno, ale bez ożywienia. A lubo dla trwających słot, zasiewy nadzwyczaj się opóźniają; wobec dostatecznych z zagranicy dowozów ruch handlowy się nie zwie. ksza. Ogólna przemaga opinia, że przy ogromnej konsumcyi, wartość zboża w bliskim peryodzie koniecznie podnieść się musi, bo zasoby spichrzowe w Anglii są szczupłe; dowozy mąki francuskiej zupełnie ustały a zbiór tegoroczny niższej od średniego co do ilości i gatunku potrze bom kraju nie odpowie. W ciągu tygodnia dostawiono do Londynu: pszenicy, ięcziti. owsa. bob. i proch. sieni. In. i rzep. cet mąki. Z kraju 7899.* 8906. 10,086. 1628. » 32,070.
zzagr. 19,375. 5579. 7778. 5674. > - 16,248. Na targach prowincyonalnyeh tudzież szkockich, - prawie powszechnie cieszono się podniesieniem cen; a obrót interesów był znaczniejszy jak w stolicy. We Francyi handel zbożowy obazywał dążność ku poprawie. Rezerwa mąki w Paryżu znacznie się zmniejszyła, a na ostatnim targu młynarze z łatwością otrzymali 1 frank więcej na worku mąki.
OBWIESZCZENIE.
Wdowie Doreben Schwarzwald w Kroto szynie skradziono wedle jej podania w końcu Sierpnia r. b. Poznańskie 3 A - listy zastawne: Nr. 7/1196. Wieczyn powiatu Pleszewskiego, na 500 T a l , Nr. 70/1220 Dobrojcwo powiatu SzamotuIskiego, na 100 Tal., bez kuponów do nich należących, i gdy łąkowe dotąd sit; nie okazały, wniosła o ich umorzenie. Zawiadomiając o tern publiczność stosownie do przepisu Powszechnej Ordyuacyi [sądowej . 125. Ty t. 51. Części 1., wzywamy zarazem dzierzyciełi tych lislów zastawnych, izby sic; do nas zgłosili i prawa swe wykazali. Gdyby zgłoszenie się to w czasie prawem przepisanym, to jest do 17. Lipca 1855. nie nastąpiło, wówczas dzierzyciele spodziewać się mogą, iż dalsze postępowanie względem umorzenia powyższych listów zastawnych rozpoczętem zostanie. Poznań, dnia 16. Listopada 1852.
J encralna Dyrekcya Ziemsłwa.
OBWIESZCZENIE.
Stosownie do przepisów . 130. Ty t. 51. Cz. I.
Powszechnej Ordyuacyi sadowe'j podajemy do publicznej wiadomości, że prawomocnym wyrokiem tutajszego Sądu powiatowego z dnia 18. Sierpnia r. bież. następujące 31 £ listy zastawne Wielkiego Księstwa Poznańskiego: Nr. 1/2953. P o K 1 a l K i, p. Średzkiego, na 1000 Tal.
«4/2956. dilo dito 1000« « 6/2958. dito dito 1000 « U 9/2804. dj (o dito 5Qo " «22/3133. dito dito 100-< «23/3134. d.to dito 100 « «24/3135. dito dito 100 « «25/3136. dito dito 100 « «26/3137. dito dito 100 « « 27/3138. ditu dii« 100 « umorzone zo-tały. Poznań, dnia 15. LisIopada 1852.
Dyrekcya Prowinoyalna Ziemstwa.
GIWERA Polak, równie biegły w niemieckim, muzykalny, życzy sobie jako takowy pomieszczenia w polskim domu. Bliższą wiadomość pod J. Ł. w K o s trzy nie. Annoncujący posiada przy tern leoryczne i praktyczne wiadomości pszczelnie!wa podług metody Dzierżona.
W Holandyi, Belgii, oraz na wszystkich morza bałtyckiego i niemieckiego portach lubo się ceny trzymały, ruchu jednak wielkiego nie było, a spekulacya wyjątkowa tylko zawierała tranzakeye Na gdańskiej giełdzie całotygodniowy obrót ograniczył się do 14,640 szef. z wody, 1500 ze spichrza, tudzież 960 szelli żyta. Próbki tegorocznego ziarna łatwy po dobrych cenach znajdowały odbyt, a cytowano sprzedaż po za giełdą bardzo pięknej Gostyńskiej pszenicy po 2 tal 23 sgr. 4 fen szefel. Na żyto mało żądania, jęczmień również muiei poszukiwany.
Płacono za szefel wagi beri. Tal. sgr. fen. Tal. sgr. fen.
pszenicy z wody od 86-89 ft. 2 1 3 2 10 Ę dito. . . . . . . .. .89-91 «> 2 5 N 2 13 4 » ze spichrza. . » 85-92» 1 27 11 2 15 5 » z wody . . .. » 91- 94» 2 6 8 2 16 3 żyta ....... 1> 86- 8 7» 1 2 5 Pomimo znacznych dowozów drzewa, odbyt po cenach podnoszących się jest najłatwiejszy; i z wyjątkiem dębiny belki murłaty i okrąglaki w miarę przybycia znajdują kupców. Po kilkudniowych silnych mrozach, nastąpiła odwilż.
W ciągu tygodnia na 17 berlinkach jednej gabarze 19 tratwach przebyło Toruń pszenicy 21,060, żyta 900, belek sosnowych 6557, kłód dę* 16, bali 33, klepek pipowek lasztów 39, makuchów cetn. 21.
Wysokość wody w Toruniu 1 stopa 4 cali.
Kursa zamian. - Londyn 202. Hamburg 451. Amsterdam 102£.
Warszawa nie notowana. Makowski, Kend%ior cf Comp.
Przybyli do Pomania dnia /0. Listopada.
r . IIAZAU: Mańkowski z Źrenicy; Łalcwicz z Gowarzewa; Łaszczewski z Jeiewa; Koczorowski z Jasinia; Swinarski z Kruszewa; Mielecki z Mirogo niewic ; Niegolewski z Niegolewa; Mizerska z Borowa; lir. Grabowski z Łukowa; ks. Worouiccki z Wierzenicv; Brandt z Warszawy. BUSC1LA HOTEL KZYMSKI: Wciiksleiii z Woldenbnrga; Schicferoecker z «OT. Szląska ; pani Jacobi z Piły; Lovensteiu z lierlina; Vogel i Kriiger IŁ Szczecina; Metzenberg z Wrocławia; Jasacki z Królewca. HOTEL BAWARSKI: Kierski i Kierska z Gąsawy; Bi-okes z Główny; NiemojeWiki z Siedlce; Blockwood i Voslier z Londynu; Farber z Frankfurtu n. O.: Janiszewski z Raszkowa. POI) CZARNYM ORŁEM: Kosewa z Strasburga.
HOTEL DREZDEŃSKI: Stoeki i Salucki z Wolsztyna; Brezina z Jankowie HOTEL RZYM SKI: Giirtler z Rudnik; Budziszewski z Malachowa; Dutkiewicz zDalabuszck. HOTEL PARYSKI : Kuczborski z Dominia; Skrzydlewski z Ocieszyna; Skrzydle» ski z Czarnego Piątkowa; Złotnicki z Gonie; Mielecki z Nieszawy; Iffland 2 Kołatki; ks. Urbanowicz e l. Sosnowy.
HOTEL BETłLINSKI: Strasburg z Czarnkowa; Giersch z Ciesiel.
POD HIAŁYM ORŁEM: Scbirniacber z Sorau; Seemann z Wrocławia.
W m i e s z k a n i u prywa t u ein: Rossen z Książa, na ul- Magazynowej.
Szanownych Członków koła towarzyskiego zaprasza na wieczorek z lancami w lokalu koła odbyć się mający dnia 21. Listopada 1852. I) Y reK c y a.
, Przeniosłem się )I( Poznania do S r e m n i mieszkam w rynkn W kamienicy kupca Landsberger. , Dr. Swięcicki.
W boni majętności Dąbrówki (powiat Poznański) stoi ustawione opałowe dębowe drzewo sążniami, wkloftach, wałkach, wioracli i phikach, jakoteż stosy gałęzi, które sprzedaje tanio leśniczy Stefański lnb tez majster (»ottlieb Ludwig.
Kamienica położona w najpiękniejszem miejscu Poznania, przynosząca dochodu od blisko 25,000 Tal, ma 'być tanio sprzedaną z zaliczeniem 5000 Tal. Bliższych szczegółów dowiedzą się osoby chęć kupna mające same przy ulicy Wilhelmowskiej pod Nr. 2. na pierwsze m piętrze.
Skład mój Herbaty Chińskiej uzupełniłem wyborowemi gatunkami' JT. 2f. B4< li <>u sl .i.
(Hotel a la ville de Róme).
Kobierce pokojowe rozmaitej szerokości, Ott 9 + Sff*'" ""o I Tal. za łokieć Berliński, Angiel. dywany aksamitne rozmaitej wielkości po lt<ifl:ri$Z//jll cenach fabi*ycznycn w handlu płótna i fabryce kobierców S. Kantorowicza * rynku Nr. 65.
Najpiękniejsze Berlińskie sofy, krzesła wyściełane, fotele, krzesła z poręczami i materace na sprężynach, trwałej roboty, są do sprzedania w wielkim wyborze po naj ta ńszy eh cenach u tapicera Jj. Neunlann przy narożniku rynku i ulicy WiocłSwiece stearynowe otrzymałem w komissie z najlepszej fabryki w Niemczech rozmaitej wielkości i polecam takowe po najtańszej cenie; lakże otrzymałem nowy transport oleju rafiiiiowanego., który nowym sposobem czyszczony, Jasno i oszczędnie się pali, 9 funt. za 1 Tal. Bańki blaszanne do tej ilości są gotowe i po 12 Sgr. do nabycia. ,
Jf. JPttl 'tseh w Bazarze.
, l/HI Swieży Hawiar, duże HIlhL #*»!nogi i wędsone Iososie p::ha Izydor Appet i""Wilhelm, ni, Nr. 15. obok PruSkiego Banku.
Duże BSut/łtttl'. pólffCShi odeJahób Appel.
Wilhelm, ul. Nr. 9 l}o s tronie poczty.
Wystale MŁuttnbtMCilSkie p <<,V o i różne zimne potrawy poleca. .1. F r e li n d tbrał
S'tiit Termometr * * Barometru, ora- kierunek iriutrn w Po sn an tu.
. 4 - l s , fi " termometru Stan Wiatr l"«.jiiiisjv I n<<i" ni. 'laroinetru , y. j.isiop. + 8,3» + 10,3- 27" 11, 9 '" l' oluiłn.
9- + 8,0 e + 12 0* 27" 7, O'" Zachodni.
10 » - 3,3» + 5,4 0 27" 6, 3 " Zachodni.
11. . + 1.0« + 3,0 0 27" 9, O'" Północny.
12, . + 0,6" + 2,5 0 27" 5, 6'" P. z zorzo.
13 » - 11,0« - 2,3 0 eZJ" 9, 2'" Póln. wsch.
J4. » - 5,0« + 1,0 0 2 7 " 6, O'" h>ólii «sch.
Kurs giełdy Berlińskiej.
S]o- N» pr. buranl Dnia 19. Listopada 1852. p» I i, al»»e- I K"topC. muu Pożyczka rządowa dobrowolna . . . . . l-i \au, dito z roku 1850. . . . . . 10 dito z roku Ib52. . . . . . 4 103J Obligi długu skarbowego. . . . . . . . . . 93,} dito premiów handlu morskiego . . . 147 dito Marchii Elektoralnej i N owej .. eei 90* 90} dito miasta Berlina. e e e e e e. . . . . . 6 103 A Listy zastawne Marchii Elekt, i N owej 100 dito Prus Wschodnich .. . dito Pomorskie. . . . . . . . . 'ł 99} dito W. X. Poznańskiego. . dite W.X.Pozn., nowe.. 31 971 »lito Szląskie. . . . . . . . . . .
dito Prus Zachodnich . . . . 1 96 81 Bilety rentowe Poznańskie. . . . . . . . . H 100} Louisdory. . . . . . . . . . . . . e e. . liii . . . . 91{ Akcie kolei żelaznej Starog. Poznańsko I IJ
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.11.21 Nr274 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.