.M 298 w Niedzielędnia 19. Grudnia 1852

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1852.12.19 Nr298

Drukiem i nakładem Drukarni Nadwornej W. Drckera i Spółki w Poznaniu. - Redaktor odpowiedzialny: N. Kamieński w Poznaniu.

Drogą nadzwyczaj uą.

Paryż, dn. 15. Grudnia. - Monitor donosi o uznaniu cesarstwa przez Holandyą. - Pays mówi dziś za jednością władzy, dla łatwiejszego zaprowadzenia zmian w syslemacie celnym na rzecz wolnc»o handlu, które tylko rząd samodzielny, bez oglądania się na inlercsa pewnych kół prywatnych może do skutku doprowadzić. - Abd el Kader w Marsylii.-. W krotce ma wyjść na widok publiczny pismo: Les limiles de la France, napisane pod natchnieniem wyższem, w którem autor dowodzi, ze Francy a dla obrony własnej potrzebuje koniecznie Belgii, Sabaudyi i reńskich prowincyi. Na ten cel żąda sojuszu z Hiszpanią i Włochami, neutralności Holandyi i Szwajcaryi i kilku sprzymierzy. - Układy o małżeństwo z księżniczką Waza zerwano. Cesarz podobno z tego powodu obruszony na dwory północne. - W salonach krąży następujące zdanie Thierse: II y a deux ans, je disais, l'Einpire est failj, anjourd'hui I'afflfine, la guerre est dcclaree. Telegraficzne wiadomości.

F lor e n c y a, d. 11. Grudnia. - Deputacya z Bastyi kupiła od spadko ierców zeźbiar a Batolini posad Napoleona za 2,OOO fi-., który w Ba stYl ma byc osławIony na brzegu morza, ku wyspIe Elbie. Turyn, d 13. Grudnia. - Izba postanowiła zastanowić się nad pelycvami. klóre nadeszły względem zabrania, dóbr kościelnych. Na zapylanie deputowanego liorelli odpowiedział prezes ministerstwa, że gotów podjąć rozprawy każdej chwili nad tak ważnym przedmiotem.

Berlin, d. 18. Grudnia. - Naj. Pan raczył nadać byłemu radzcy przy sądzie powiatowym w Dainburgu Bredowowi tytuł tajnego radzcy sprawiedliwości i uwolnić z urzędowania radzcę konsystorskiego i profesora w teologicznym ewang. fakultecie akademii w Bonn Dra Dornera, :o;a jego własne żądanie.

B e rlin, d. 17. Grncnia. - Naj. cesarz austryacki i J. C. M. arcyksiążc Maxymilian austryacki przybyli na zamek w Charlottenburgu. Berlin, cI. 16. Grudnia - Głównym przedmiotem rozmów w Berlinie jest obecność cesarza austryackiego w tej stolicy. Nie wdając się w głębsze domysły polityczne, sądzą, ze nic o handlowe chodzi tu stosunki. Publiczność nasza' domyśla się, ze chodzi tu o zachód i postawicuie na przeciw niemu silnych i zgodnych państw rzeszy niemieckiej. - Nie ulega tu juz żadnemu powątpiewaniu, że księżniczka Karola Waza idzie za saskiego następcę Ironu księcia Alberta, syna księcia Jana.

Zaręczyny już nastąpiły. Upatrują w tern wpływ Austryi.

(Kor. C%.) - Tcżsame projekta do praw, dotyczące wewnętrznej organizacyi państwa, które minister spraw wewnętrznych wniósł do pierwszej, wniesione zostały przez niego następnie i do drogiej izby. Przepomnialem w ostatniej korespondencyi wyszczególnić pomiędzy niemi projekt piawa dotyczący zbierania się na przyszłość sejmu nie co iok lecz co dwa lata, co niniejszem dopełniam. Przez tę ostatnią zmianę Icgislatura zwyczajna nie trwałaby trzy lecz sześć lat. Ponieważ wszystkie te projekta pociągają za sobą zmianę pewnych artykułów konstytucyi, izba druga uważała za rzecz slósowniejszą, nie oddawać ich do rozpoznania pojedynczym komissyom, l e c z wybrać ku temu celowi jedne osobną, X 21 czonków złożoną komissyą, któraby zarazem roztrząsla wszelkie do rewizji konstytucyi odnoszące się projekta. Komissyą ta zawczoraj wybraną została. Znajdują się W niej członkowie prawie wszystkich frakcyi izby, z wyjątkiem junkerskiej i polskiej. Zdaje się, że frakeye katolicka, iewa i Belhman Hollwegowska połączą się z sobą i W kwestyach rewizyi konstytucyi zgodnie przeciwko stronie prawej występować będą. A ponieważ i frakeya polska, z wyjątkiem jednego członka, który się do prawej strony przyłączył, w najbliższych stosunkach do frakcyi katolickiej zostawać będzie, stać się łatwo może, że koalieya tych wszystkich frakcyi, jeżeli okaże się wytrwałą, wszelkie ważniejsze kwestye tegorocznej legislatury będzie miała w swym ręku, tein więcej, że prawa strona obecnie aż na cztery frakye jest rozdzieloną: najunkerską, ministeryalną, księcia Hohenlohc i nowoutworzoną frakcją Fock. Nigdy izba nie była podzieloną »a tyle drobnych frakcyi, których, gdyby się jeszcze lewa na swe dwa odcienie Patowa i Biedla podzieliła, nie mniej jak dziewięć, mówię dziewięć, naliczyćby można; teraz jest ich 8. Że przy takićm rozstrzelaniu się izby na części, stosownie do kweslyi to łączące to odpychające się od siebie, przeprowadzonie zamierzonej rewizy konstytu ćyi wystawionćm będzie na wiele i wielkie truduości, nie trudno pojąć.

Nadchodzące święta przerwą nasamprzód czynności izb; upłynie następnie czas niemały, zanim sprawozdania komissyi zostaną wygotowane. obiady w plenum, regulaminem przepisany przeciąg czasu 21 dni pomię dzy pierwsze m a drugiem nad kazdćm prawem głosowaniem, różnice zachodzące w opracowaniu tych samych projektów w jednej i w drugiej izbie, które wyrównywać należy; wszystko to stanie na przeszkodzie obszernej rewizyi konstytucyi, jeżeli tegoroczna legislatora nie przeciągnie się nad 4 do 5 miesięcy. Skończy sie podobno na reformie izby pierwszej, która stanowi kwestyą naglącą. Izby wiele dokażą, jeżeli i knestyą ordynacyi gminnej przywiodą wreszcie do ostatecznego załatwienia. Obrady nad budżetem niewiele tego roku czasu izbom zajmą. Budżet zwyczajny przechodzi bez dyskussyi z jednego roku na drugi; budżet nadzwyczajny małą tylko w wydatkach przedstawia przewyikę. Projekt do prawa o opodatkowaniu cukrowni, był już w przeszłej sesyi obradowany, i nie zajmie teraz wiele czasu; więcej zajęcia wymagać będzie projekt do prawa o opodatkowaniu dróg żelaznych Mówiąc o drog.ach żelaznych, nadmieniam nawiasowo, że minister handlu, opierając SIę na prawie o drogach żelaznych z dnia 3. Listopada 1838. roku, które rządowi zostawia prawo nad wszj-slkiemi drogami prywalnemi, zwraca wydanym świeżo okólnikiem uwagę ich dyrekcyi na . 29. i 33. powyższego prawa, które stanowią, że jeżeli czysty dochód od zakładowego kapitału wynosić będzie więcej niż IO , w takim razie taksa podróżna stosunkowo zniżoną być powinna. Ponieważ w ostatnim czazie jeżdżenie drogami żelaznemi znacznie się pomnożyło, tak że dochód czysty prywatnych dróg prawdopodobnie powyższą normę przewyższa, minister handlu wzywa dyrekcje, aby w danym razie taksę podróżną stosunkowo zniż ł . - Komunistyczny środek, który publiczność z wdzięcznością prZYJmIe. Moguncya, duo 9. Grudnia. - W 7 czoraj uwięziono tu redaktora N owej mogunckićj gaz., ponieważ wydrukował w niej mowę depo Mullera Melchiora, którą miał tenże w izbie drugiej względem sprawy celnej. Mową tą czuje się obraźonem ministerstwo wielkiego księcia. JŁrólesfwo polskie.

Kaliski korespondent Lloyda pisze pod dniem 5. Grudnia. Jeżeli JUZ teraz krążą wieści o zgromadzeniu wojsk nad granicą, są to przedwczesne wiadomości, albowiem powiększenie wojsk na granicy ma dopiero nastąpić. Odkąd wieści te krążyć zaczęły w królestwie polskiem, owies niezmiernie podrożał na wszystkich largach, i z pewnością przyprzYP-ł:ścić należy, że wielkie zakupna przedsięwzięte będą dla wojska, al.bowlem na wszelki przypadek potrzebne przygotowania będą poczyi. on e. Rozmaite zmiany i awanse w czynnej armii wyraźnie to pokażują. I tak znany z wojny węgierskiej jen. por. Czcodajew, zamianowany został dowódzcą wszystkich rezerw, a jen. por. Dannenber» dowódzcą 1. korpusu piechoty. Jenerał artyleryi Iwiu posłany został na dowódzcę twierdzy Nowo Georgiewska, w miejsce chorowitego jenerała Fedorenko, i wielu słabowitych lub podstarzałych yyyższych oficerów otrzymuje ciągle uwolnienia. Dotychczasowy dyrektor seininaryum ksiądz Adam Wojtkiewicz, zamianowany został biskupem rzymsko katolickim dyecezyi mińskiej. JFvancya.

Paryż, 14. Grudnia. - Monitor ogłasza dziś senntuskonsulluin z 11. Grudnia, potwierdzone przez cesarza, względem listy cywilnej i wyposażenia korony. Lista cywilna cesarza wynosi rocznic począwszy od 1. Grudnia 1852 - 25 milionów fr., >>0 r s l Ij l e, ile. pobierał N apoleon pierwszy według uchwały senatu z 28. Floriala r. XII. Wyposażenie korony składa się z pałaców, zamków, domów, dóbr i rękodzielni, tudzież z pereł, diamentów, drogich kamieni, posągów, obrazów, rzeźb, muzeów, bibliotek, pomników sztuki, ruchomości, mebli i gmachówoddanych do użytku cesarzowi, a to wszystko własnością będących państwa. Posiadłości cesarza od wstąpienia na tron stają sie lem samem częścią uposażenia korony. Dobra należące do wyposażenia korony wolne są od podatków, muszą atoli ponosić ciężary departamentalne i gminne. Nie mogą być sprzedane i nieulegają przedawnieniu. Natomiast cesarz może w czasie swojego rządu nabywać dobra prywatne, któremi ma pra wo rozporządzać według własnej woli, jak dziedzic. Oprawa cesarzowej ma być ustanowioną, przy ożenieniu się cesarza, w skutek osobnej uchwały senatu, natomiast przeznaczono rocznie 1£ miłiona ft. dla książęl i księżniczek rodziny cesarskiej, pomiędzy których cesarz rozdzielać ma prawo dekretem. Z ogłoszenia jednego tylko senatuskonsultu w Monitorze pokazuje aby alrybucye ciała prawodawczego żadnego nie miały znaczenia. I na posiedzeniu dzisiajszein senatu pod tym względem, do żadnej uchwały nieprzyszło. Mówią, że na próżno starano się nakłonić samodziercę frencuskiego do przyznania ciału prawodawczemu choć cienia znaczenia .w stanowieniu o układach handlowych. Według prawdopodobień stwa samodzierca nieda się skłonić do żadnych ustąpień, a jeżeli senat nie pazyzwoli, natenczas dobierze sobie nowy poczet senatorów, którzy będą. pochopniejsi do postępu w ideach cesarskich. Z lego powodu przywołał do siebie pana Carnot i długo z nim rozmawiał o tym przedmiocie. Cesarz nie jest chorym i nie dla jego choroby odłożono podróż do Compiegne. Chce się doczekać ukończenia obrad senatu i od reszty posłów odebrać pisma zawierzy lelniające. - Dekretem z dzisiaj, daty mianowanym został Achilles Fould ministrem stanu i domu cesarskiego. Będzie administrował listę cywilną i wyposażenie korony, ułoży budżet cesarski i odda go do potwierdzenia cesarzowI. - Monitor ogłasza dziś zdobycie Laghouaty ua d. 4. Grudnia przez Francuzów w Algieryi. W nocy z 3. na 4. b. m, ustawiono baterie do , wyłomu w marabucie Sidi-Haidi el-Aissa, a o godzinie 7 z rana rospoczął się ogień na oblężonych, którzy z ogrodów i wież strzelali do Francuzów. O godzinie 10 wyłom dostateczny został uskuteczniony i nieui dwa bataliony żuawów, mając w rezerwie trzeci batalion żuawów i dwie kompanie wyborcze do zakrycia tyłów i skrzydeł, poszły do szturmu. Mimo oporu zdobyli Fraucuzi miaslo i wkrótce powiewała chorągiew francuska z domu licu Salcmsa, który, jak cytadela panuje nad miastem. Przy rospoczęciu ognia armatniego, został rannym w nogę jenerał Bouscaren. Anglia.

Londyn, d. 10. Grudnia. - Według wiadomos'ci z Indyi zachodnich, które Medway przywozi, zgromadzenie ustawodawcze na Jamaicc zebrało się dnia 9. Listopada. - W Barbadoes wciąż srożyła się żółta febra; powietrze nader burzliwe i dżdżyste nastąpiło, które zbliżającym się żniwom cukrowym uiebardzo sprzyjać może, ale za lo ua stan zdrowia skutek błogi wywrzeć powinno. - W St. Lucia także zdarzały się przypadki śmierci z powodu żółtej febry. - W Trinidad czuć się dały dnia 31. Października lekkie wstrząśnienia ziemi. Wiadomości z Martinique zaś brzmią tym smutniej, tam bodaj febra żółta najokropuiej dokazuje. Opisy nędzy w St. Lucia Palladium serce zakrwawiają. Od chwili przybycia biskupa Lchcrpcur 20 księży z dyecezyi jego choroba la sprzątnęła. Teatr przeniesiony niedawno z Paryża do St. Pierce stoi opustoszały; ośmiu aktorów umarło spiesznie jeden po drugim, dla pozostałych zebrano składkę w kwocie 5000 fr., celem przeniesienia ich Z tego zapowietrzonego zakątka w zdrowszą okolicę; ale zdaje się, że oni zaród choroby owej z sobą zabrali, gdyż siedmiu z pozostałych niebezpiecznie zachorowało. Według spisu urzędowego w Fort au France T hI o v» S t. P i c fi o V * N2 0»« b « JI t Ó v j r » A . . i - ». . . .v _' »jv>. · » . · · ------. . ;" " " raza ta nieznacznie sfolgowała. W St. Thomas podobno jeszcze stali zdrowia jest zadowolającym. Sprawozdania z Sidnej (Australia) z dnia 3go Września powiadają, ie obszary złote Bingary w nowo południowej Walii uwagę wielką wzbudzają. l'rzy powierzchownem tylko poszukiwaniu zyskano znaczną ilość złota, i to co do jakości było bardzo dobre. Z Sidney wiele już ludzi lam się wynosi, i domysł jest, że we Wrześniu do 1000 zaświad czeń pozwalających na kopanie złota od rządu wykupiono. Szczegółów bliższych niema jeszcze; tyle tylko wiadomo, że kopalnie tu nowe zuaj dują się w odległości około 180 mil od Maitland. Do Sidney w Sierpniu aż do pierwszych dni Września mało złota wprowadzono. Drogi bowiem były tak zle, że niektórych miejscach niepodobna prawie było wyjechać. [Nadzorca rządowy złożył sprawozdanie, według którego naprawa dróg w Nowo południowej Walii kosztowałaby 500,009 funt. szter.fj nielicząc w lo jeszcze dróg nowych w okolice złole. Place robotników i niedostatek ludzi powiększa się z dniem każdym. Duch polityczny kolonii, wnosząc z mowy, jaką w radzie i dziennikach prowadzą, jest dość silnie przeciw administracyi kraju macierzystego wymierzony. Zgromadzenie ustawodawcze przedstawienie usilne do Londynu wysłało, w któram skarży się w wyrazach nader cierpkich na brak dróg, mostów, policyi, straży, na niedostatek regularnej komuuikacyi pocztowej, zarządu samoistnego, a przy tern na zbylek molłochu exporlowauego. - Wspomniona przed kilką dniami nota ministra spraw zagranicznych pana Drouiu de Lhuys do posłów obcych mocarstw brzmi jak następuje: »M Panie, mam zaszczyt przesłać W Panu w załączeniu obok tekstu senalus konsullu orzekającego w jakiej formie wykonywać się ma na przyszłość najwyższa władza we Fraucyi, urzędowy odpis plebiscytu, który ważną tę zmianę uświęca i w prawo publiczne zamienia. Nowy zatem cesarz Francuzów wstępuje z łaski boskiej Opatrzności na tron,na który powołuje go jednomyślne prawie wotum ludu francuskiego i pośpieszam z wykonaniem rozkazu naczelnika państwa, donosząc o jego wyniesieniu przez organ WPana, rządowi . . . . .To przekształcenie w politycznej b o 4siyi llc yi Francy i wymaga, wedle zwyczaju, aby agenci dyplomatyczni akkrfcdytpwani w Paryżu, równie jak agenci J. C. Mości cesarza Francuzów przy dworach zagranicznych, otrzymali nowelisty wierzytelno. Wszakże przyjemnie mi będzie dopóki formalność ta nienastąpi, utrzymywać z WPaUeiIl stosunki, odpowiednie dobrej harmonii jaka między rządami naszemi istnieje i sinieć nic przestanie Jakoż, jeśli Francya wybiera sobie rząd odpowiedniejszy swoim zwyczajom, tradycjom i stanowisku, jakie zajmuje w świecie, jeśli inleresa jej znajdują w przywróceniu monarchii rękojmie, na jakich im zbywało, nie idzie zatem, aby stanowisko jej na zewnątrz jakiejkolwiek uledz miało zmianie. Cesarz uznaje r potwierdza wszystko co prezydent rzplilej w ciągu lat czterech uznał i potwierdził. Ta sama ręka la sama myśl kierować będzie nadal losami Francyi, a doświadczenie w najtrudniejszych okolicznościach powzięle, dostatecznie dowiodło, źe rząd francuski zazdrosny praw swoich, niemniej przeto szanuje prawa cudze i największą do tego przywięzuje cenę, aby się z swej strony do utrzymania powszechnego pokoju przyczynić, do tego celu zmierzać będą nieustannie usiłowaniarządu cesarza Francuzów, który mocne ma zaufanie, iz skoro instytucye jego odpowiadają zupełnie uczuciom innych monarchów, pokój świata jest zapewniony. Nicwąlpię MPanie - że przywrócenie władzy cesarskiej we Fraucyi wszędzie uważane będzie za wypadek szczęśliwy, jest ono bowiem rękojmią stateczności i trwałości, daną polityce lak odpowieduiej interesom i potrzebom wszystkich mocarstw, polityce którą cesarz głównie zachować pragnie w stosunkach swoich z rządem . . . .Przyjm W Pan i td « MMUt&pania.

Z Madrytu piszą pod dniem 7. Grudnia: królowa przyjęła dymimisyą Martineza de la hosa jako wiceprezydenta rady królewskiej. - Wczoraj na pokojach deputowanego Barmudez dc Castro połączyły się w jeduość opozycye umiarkowane seualu i izby deputowanych. Jenerał Narvaez prezydował; Martinez de la Bosa, IYlayans i Mon nieprzybyli z powodu słabości zdrowia. Zamiauowauo komitet kierujący z około 50 członków. Komitet ów podzielił się na 9 sekcyi, których przewodniczący w liczbie 9 pod prezesostwem Narvaeza się zgromadzają. Jutro być ma drugie zgromadzenie u księcia Sotomayor, gdzie się z inuemi frakeyami stronnictwa liberalnego chcą porozumieć. - Dzienniki E s p eranza, el Diario Espanol i cI Obscrvador ogłaszają znów teraz artykuły treści politycznej. Madryt, d. 8. Grudnia. - Rząd wprawdzie niestawiał dotąd przeszkód żadnych zgromadzaniu się opozycyi połączonej kortezów rozwiązanych, ale też wodzów im bardzo niepopuszcza, tylko ciągle je ma na baczności. Nie trwoży się też z powodu tego, gdyż spodziewać się może, iż większa liczba deputowanych opozycyjnych na nowo wybraną niebedzie. Według nowego bowiem prawa wyborczego zbywa im na przymiotach wymaganych. (Przecież według dotychczasowego wybierani być mieli! Ale istotnie łatwo być może, że wszystkie projekta Bravo Murilla w jednej dobie przez zaoktrojowanie do prawa wyniesione zostauq). Deputowanymi owymi są powiększćj części literaci, adwokaci lub byli urzęduicy, a rząd ma w swej mocy, szczególniej tych ostatnich przenieść na mieszkanie, gdzie się mu podoba Lud, t. j. właściwy stan obywatelski Madrytu, troszczy siq mało o wzburzenie, jakie pomiędzy byłymi deputowanymi panuje. W tej chwili obiega wiele pieniędzy, handel i rzemiosła mają zadosyć do czynienia, z lombardu samego od trzech dni za 4 miliony realów fantów wykupiono. Żołnierzom na załodze stojącym wciąż jeszcze zakazane wszelkie przestawanie z obywatelami. D1a* nich niczego nieskqpiq i dają im co drugi dzień mięso i po butelce wiua. Batalion odbywający straż w zamku królewskim jakolez straże bezpieczeństwa u ministrów codziennie korzyści lej doznają. Z lego nowego przekształcenia rzeczy zysk największy odniosą Baskowie. Dekret dotyczący kouslylucyi uprzątną! powiększćj części przeszkody, które przywróceniu fueros zawadzały. Z rozporządzenia prezesa ministerstwa nadesłał markiz Miratlores obecnym tutaj deputowaA b» n uirkun xAicceuie, »Qjy »lii.i.lv [irzcrwaiic vre względzie uporządkowania fueros na nowo rozpoczęli i w dniu 10. m. I. w przeznaczonym do tego lokalu o godzinie zwyczajnej się zgromadzili. Narada poprzednia, która się dzisiaj odbyła, 8 godzin trwała. W kraju wszędzie spokojność największa panuje. Wiadomości z Kuby z 12. Listopada są także po myśli ministrów. Żółta febra i cholera usiały, ruch handlu ożywiouy, a nawet okazał się brak okrętów do 1 zabrania ładunku. - Eskadra angielska składająca się z 10 okrętów żaglowych i parowych, tudzież francuska z 8 okrętów znajdowały się w porcie Hawanny, a dowódzcy ich oddali się pod. rozporządzenie jen. kapilana. Mają oni, jak sprawozdanie jen. kapitana powiada, rozkaz surowy, aby jakiemubądź napadowi na wyspę Kubę wszelkicmi silami opór stawili, i flagę hiszpańską zasłaniali. Jenerał Narvaez dzisiaj rano z Aranjuez znów tutaj przybył. O godzinie 3 został przez królową jaknajuprzejmiej przyjęły. Niepowróci on już do Loja i musiał królowy przyrzec, że w Madrycie mieszkanie sobie obierze. Tymczasowo jednak będzie w Aranjuez w swej willi wspaniałej mieszkał, dopóki się mieszkanie dla niego w Madrycie niewynajdzie. Mówią tu, że jeueral pojednał się z prezesem ministerstwa, Brawo Murillo i że na postępowanie jego zupełnie się zgadza. Ale tak nie jest; gdyż on królowy ostrożność radził i niepokazał się ani u Murilla ani u żadnego innego ministra. Wiochy.

Turyn, 10. Listopada.- Publiczność zaczyna się na nowo prawem ślubów żywo zajmować, którego dyskusya rozpocząć się ma w senacie dnia 15. m. b Projekt minisleryalny, "przez izbę deputowanych przyjęły, został przez większość komisyi senalu w punktach licznych zmodyfikowanym, tak iz z stron różnych za uowy uważany bywa. Lubo ważność prawa tego jest wielką, trudno tu wymienić szczegóły i modyfikacye zaprojektowane, gdyż ono niemal 150 paragrafów liczy. Tylko niektóre uwagi ogólne uczynić sobie pozwolimy. Komisya senatu starała się szczególniej, kontrakt cywilny ściślej od sakramentu odłączyć, co jej się istotnie lepiej powiodło, aniżeli izbie deputowanych, gdzie projekt ministeryalny z pospiechem wielkim przedyskutowano i uchwalono; tymczasem "jednak kilka wewnętrznych sprzeczności projektu dawnego do nowego przeszło. Ministerstwo chce, zmiany po większej części przyjąć, a w punktach innych jeszcze się z komisyą porozumieć. Tym sposobem spodziewają się sporów zaciętych i nieporozumienia pomiędzy rządem a senatem uniknąć. Senatorów wielu, którzy od kilku miesięcy w izbie zasiadać zaniedbali, pospieszyło teraz do Turynu, i spodziewać się można, źe, senat podczas tych ważnych dyskusyi zbierze się w komplecie. - Smierć Gioberlego prowadzi do coraz jawniej występującego rozdwojenia pomiędzy klerem piemonckim. Chociaż biskup w CasaTe, arcybiskup w Turynie i inni prałaci księżom niższym pod zagrożeniem suspensą i I. p. za'kazali, aby mszy żałobnych za tego słynnego filozofa nieodprawiali, to jednak niemal codziennie z miast prowincyauiych nadchodzą doniesienia, że duchowieństwo wciąż szacunek swój dla Giobertego akiami religijnemi okazuje. W Turynie samym zawisła pogróżka suspensio a divinis nad głowami 100 przeszło księży, którzy trumnę Gioberlego do grobu odprowadzili, a na kilku pogróżka juz się spełniła,pszemcy, jęczm. owsa. bob. i a-roch. siem. In. i nsep. cet. mąki. z kraju 5765. 8571. 14,429. 1920. 20. 32,040. z zagr. 8910. 700. 4018. 6738. 7102. 5021. Targi holenderskie, baińburgskic i francuzki e zachowały ożywienie i dążność ku dalszemu podnoszeniu; a coraz bardziej ustala się opinia, że na rachunek Francyi we wszystkich portach znaczne rebią się kupna. Z Odessy donoszą, że legoroczuc zboże z bardzo małymi wyjątkami przychodzi tam w nędznej kondycyi i gatunku. Zapasy takie stosunkowo są szczupłe. Na gdańskiej giełdzie przy wysokich cenach kupcy postępowali oględnie; szczególniej w operacyach spekulacyjnych, a przesadzone żądania wykonanie rozkazów angielskich uczyniły niepodobnein zwłaszcza przy obecnej drogości frachtów. W ciągu tygodnia sprzedano z wody pszenicy szeili 16,980, ze -splchrza 6720, żyta 720, jęczmienia szelli 1200. Płacono za szefel wagi beri. Tal. sgr. fen. Tal. sgr. fen.

pszenicy świeżej .. od 88-90 ft. 2 17 6 2 20 10 dilo. . . . . . . . .90 - 9 2» 2 20 10 2 29 2 ». ze spichrza 88-92.. 2 20 2 27 6 żyta . . . . . . . . . . .; 86 » - 1 2 9 6 jęczmienia . . . . . . . .76-79» l 22 l 22 10 Czas mamy ciepły i sin.hy.

Od otworzenia żeglugi przebyło Toruń polskiej pszenicy szefli 747,660, żyta 118,321, grochu białego 2460, jęczmienia 1140, siemienia lnianego 6480. W ciągu tygodnia przebyło Toruń pszenicy szefli 2460, żyta 1020, siemienia lnianego 160. Wysokość wody 4 stóp 2 cali. Kursa %amian. - Londyn 200. Hamburg 45£. Amsterdam 102.

Makowski, Kendxior rP Comp.

Pomiędzy innymi takie biskup w Turynie suspendował a divinis WIce burmistrza Barrico, który w radzie municypalnej podał wniosek, jaki też przyjęło, aby zwłoki Gioberlego do Włoch sprowadzić. Gazeta d e ł P o p ó l o powiada, że król tegoż samego dnia przesłał panu Barrico order św, Maurycego i Łazarza.

Wiadomości handlowe.

Giełda / J inżunn.

Berlin, d. 17. Grudnia. - Pszenica 66-70 tal. Zyto 48' -501 ial.

Jęczmień 38-39 tal. Owies 26-29 tal. Groch 52-55 tak Rzep zi mo wy 72-70 tal. Rzepik zimowy dito latowy 60-58 tal. Olej rzepio wy 101 tal., siemienny Hf tal. Okowita bez beczki ,22 z beczką 21 * tal. Szczecin, 17. Grudnia. Pszenica 67-68. Zyto iii. Olej rzcpiowy 9f. Okowita 17 Gdańsk, dn. 16. Grudnia. - Wciągu upłynionego tygodnia targi angielskie podniosły się znowu o 2 szyi. na kwartet ze z wielkiem ożywieniem w tranzakcyachl, głównie na spekulacyę zawieranych. Czas ciągle słotny roboty w polu wstrzymuje. Na targu poniedziałkowym pszenica krajowa jakkolwiek w najgorszym stanie z łatwością 2 szyi. wyżej otrzymywała. Na zboże zagraniczne mniej było żądania, wszakże sprzedaże miały miejsce po pełnych podwyższonych cenach. Słabszy obrót ziarnem zagranicznem daje się tłumaczyć", ze i młynarze i piekarze i spekulanci w ostatnich tygodniach wielkie zakupili masy i dziś przed wyj ściem w dals7e interesa, chcą się rozpoznać w położeniu targów. Ze jednak powody, które wywołały podniesienie cen ciągle trwają, a nawet coraz większą przybierają ważność nic jest więc do przypuszczę nia: aby ruch w handlu zbożowym miał się zatrzymać, a tein bardziej cofnąć stanowczo. W ciągu tygodnia dostawiono do Londynu:

Teatr miej ski w Poznaniu.

Dziś w niedzielę dnia 19. Grudnia o s t a t n i a r e p r e z c n t a c y a. G e fi o w e f a, według historycznego opowiadania z roku 772 , w 4ch aktach. Nastąpi now} balet, a zakończy: pożegnalna metamorfoza, obraz wielki oświetlony ogniem bengalskim. Biletów dostać można w mieszkaniu naszein u kupca Pana G. Bielefeld a przy rynku Schwiegerliiig i Kleinscluicck.

W księgarni Źlljttittsli*€' 1/** są do nabycia: dwie mowy żałobne za duszę śp. X. BŁarola Antoniewicza Członka zgromadzenia Jezusowego, miane przez Xięl} Jana Ch rys. dlaniszewskieyo 1 A lex * M*rusinowskieyo.

Każdei c ena wynosi B Zł.

"OBWIESZCZENIE. - Dnia 10. b. m. spostrzeżono w rzece Warcie, niedaleko od lewego brzegu tejże, naprzeciw wsi Czerwonak, nagiego zupełnie trupa płci męskiej, i wyciąguięto go na brzeg. Trup, jak się z obdukcyi pokazało, był wysokim 5 stóp 6 cali, liczył około 30 lat, był dobrej tuszy i nie miał nic nienormalnego w budowie ciała; głowa była okryta 2£ cala długim czarnym na pól kędzierzawym włosem, twarz trochę nabrzmiała, nos na samym końcu w wielkości srebrnego grosza bez wierchniej skórki, zęby wszystkie i bez skazy, podbródek i wierzchnia warga okryta czarnym na jeden cal długim włosem, na szyi znaki dwóch pręgów, pierś wypukła i normalna. Sądząc po zewnętrznej budowie ciała, zmarły jak się zdawało, nie należał do niskiego sianu. Trup został dnia 12. b. m. rozbierany, i obducenci zdali zdanie że zmarły śmierć poniósł przez ulonienie. Wzywa się przelo wszystkich, którzy o stosunkach osobistych i o sposobie śmierci zmarłe go jakąkolwiek mogą dać wiadomość, żeby się albo u podpisanej władzy do wysłuchania zglo sili, albo w tym względzie piśmienne zrobili do . . .

nIeSIenIe. Poznań, dnia 14. Grudnia 1852.

Królewski Sąd powiatowy; wydział 1.

karny, Donosimy Szanownym Członkom koła Towarzyskiego, ze na rok 1853. obranym został na Podskarbiego, Członek Dyrekcyi j' N. Leitgeber, kupiec, przy ulicy Garbary mieszkający- Dyr ejtcy]L

DaguerreoApF robię także pięknie i w czasie pochmurnym w opalanym pawilonie szkiannym, które oprawiam zarazem w gustowne ramki, pudełka, brosze, uiedalioniki etc. Bernhard MPUehne, ulica Wilbelmowska Nr. 7.

Prelekcye mnemoniczne dla Dam i Mężczyzn.

Podpisany wyłuszczy zupełnie w trzech prelekcyach dla Dam i Mężczyzn swój systemat mnemoniki albo sztuki spamiętania. Reguły tego syte matu, których niemylności podpisany własną siłą pamięci dowodzi, są bardzo proste i łatwe do pojęcia. Można ich natychmiast z niesłychanym skutkiem użyć, nie posiadając nawet z natury wielkiego daru pamięci. Już po pierwszej prelekcyi potrafią słuchacze szereg 60-70 wyrazów, tudzież liczbę z 60 cvfer naprzód i wstecz powtórzyć. Podług tego systemalu postępując można dziesięciu, a nawet stu pisarzom razem rozmaitej treści materye dyktować: cały ogrom słów obcej mowy w krótkim bardzo czasie objąć; osoby raz widziane i po nazwisku wymienione, zagadywać zawsze raz usłyszanem nazwiskiem; zachować w pamięci pociągi w grze szachów i karty; liczby lat i inne, dnie urodzin i zgonów, nazwiska, cytaty, poezyc, rozprawy, anegdoty, zdania, mowy, kazania, każdą naukę w wszelkich jej częściach, treść całych książek, tysiące notatek najrozmaitszego gatunku, słowem za pomocą tego systemalu można sobie na całe życie przyswoić wszystko to co na pamięć zasługuje i źe tak powiem z głowy swojej zrobić bibliotekę i księgę notatek. W trzech zatem tych prelekcyach mieć będą interesenci nietylko przyjemną rozrywkę, ale także i naukę jak osięgnąć nadzwyczajną pamięć sztuczną. Prelekcye będą: w wtorek, środę i czwartek w przyszłym tygodniu, wieczorem od 7 do 9 godziuy w wielkiej sali w Bazarze. Cena subskrypcyjna za wszystkie trzy prelekcye wynosi 2 Talary; każdemu uczestnikowi wolno przyprowadzić z sobą bezpłatnie dwie osoby na wszystkie trzy prelekcye. Biletów dostać można w księgarni Mittlera i w cukierni Pana Prevosti.

1lI1lIe2manH Hot he.

AUKCYA WIN.

Mjłcytacya moich zapasów wIna w sklepie pod Ratuszem odbywać się dalej będzie w poniedziałek 21). Grudnia r. b. przed południem od godziny 9. i po południu od godziny 3., przez Król. komissarza aukcyiuego pana Lipschitz. Zwraca się uwagę, że oprócz win czerwonych i reńskich, tym razem partya zupełnie siareyo wina ivęyierskieyo i szczeyótnie piękny szampan sprzedawanym będzie. Karol fecholtz.

Wszelkie gatunki mąki pszennej i rzannel e n gros i en detail tanio pod Nr. 9. małej Garbarskiej ulic y w spichlerzu. Zamówienia na owies do siewu i na rozmaite nasiona pastewne, jakoteż zamówienia do sprowadza.. .. .. Ula Jęczmleula, przYjmUją W. Stefański i Spb w Poznaniu. Najlepsze mydło Szczecińskie, funt po 3 A Sgr., 9 funtów za 1 Tal , w Handlu R. Bischofa, Nowa ulica Nr. 4,

Kapitały od 5000 do 40,000 Tal.

są do wypożyezeuia na dobra, za listami zastawnemi. Bliższej wiadoinos'ci udzieli A. Bauer, przy ul. Zamkowej Nr. 83. ttvOO x J 6 l V A H Ł K D A 1 A. Skład mój herbaty chińskiej, uzupełniłem wyborowemi gatunkami Po 6, 9, 12, 16, 20, aż do 21 zł za funt czyli 32 łutów. Cukiernia J. N. Pielrowskiego.

Hotel a la ville de Korne.

Wystawę na Gwiazdkę poleca handel papieru i galanteryi P. Pr z e - spole wskiego w Poznaniu ulica Wrocławska Nr. ii.

Dobór przedmiotów na podarki, tak dla młodzieży jak dla dorosłych. Ceny najuiniarkowańsze lecz stałe.

Świece stearynowe, olej rzepakowy nowym sposobem czyszczony, śledzie świeże Hollenderskie w sadkach, minogi Elblągzkic, Sardynie świeże, cytryny MalIaga, oliwę prowancką świeżą, oliwę włoską (Nizza), poleca J. Dartech w Bazarze gotowaniem szkólnem poszukuje na ucznia do handlu swego. TI. .1. Kamieński, Skład Płócien i Bielizny w Bazarze.

rtSTe. *

J\:J\' .

ta *» ,v Wprost z Westfalii.

Co tylko odebrałem oczekiwaną jako doskonalą znaną II esłfalshjl wędzoną szynkę, również świeże IMiSZpańskie wiaOJjlOita, świeże roilzytiki w gronach i miffftal» W lupinach * Najlepsze świeże funtowe miodzie, poleca cze ściowo lub też cetnarami 2 razy dziennie. Izydor Appel, Wilhel. ul.Nr. 15. obok banku Pruskiego.

Cukiernia Albina Gruszczyńskiego, Gai bary, Holel Hambtirski Nr.41., poleca Szanownej Publiczności swoją wystawę cukrową, jakoto: rozmaite wyroby marcepanowe, figury liquorowe, morzelki, macarony, czekoladę waniliową, /ruda karmelowne i karmelki wszelkiego gatunku, po naju miarkow ańszych cenach, nadmieniam zarazem, że przyjmuję wszelkie obslalunki na torty, baby, strucle z makiem ilp., a będące staraniem moje'm wszy stkich zadowolnić ])odług życzenia. Magazyn ubiorów mezkich SIMONA BASCHA w rynku pod Nr. 67 na pierwszem piętrze, obok księgarni M i t t l e re. Na teraźniejszą porę polecam dobrany mój skład gotowych abioiów męzkich, jako to: eleganckie surduty, okrycia, twiny, fraki, spodnie, weslki i szlafroki, jako też surduty zwane kał muki i burki, zaręczając najmocnie'j, iż* wszystkie materye są dekaterowanc i wstąpione; zamówienia będą także najpunktualniei wykonane. iVIf. Zamiejscowe polecenia uskutecznią się również tak rzetelnie, jak gdyby kupujący byli obecnymi.

N owe muszko rodzenki w gronach, najprzedniejsze migdały w łupinach, duże Aleksaud. daktyle, nowe duże sułtańskic figi, włoskie prunele, słodkie pomarańcze, tuzin po 18 sgr., soczyste cytryny tuzin po 8 i 9 sgr., świeże zielone pomarańcze, ananasy, św. Strasb. pasztety, nowe śliwki Kat. i św, Astr. kawiar poleca *1 MSphraim * Wodna ulica * 1.

Zaopatrzywszy skład mój, przez osobisty zakup wybranych przezeinnie towarów, jakoteż przez bezpośrednie nadsyłki, wielkim wyborem najnowszych i najmodniejszych Francuzki eh i Angielskich inatcryj kwalifIkujących się na ubiory dla mężczyzn, polecam takowe na nadchodzącą porę jesienną, po umiarkowanych lecz stałych cenach. M. Graupe, Marchand tażlleur pour le cżvżl et mżUłaż rewrynku pod Nr. 79. Dobrany skład francuskich bronzów lanych, przydatnych bardzo tak z przyczyny użyteczności swoje'j, jakoteż pięknych kształtów, na gwiazdkę, jakoto: lichtarze stołowe, lampy, zegary .«(ołowe i nocne, narzędzia do pisania i skrzesania ognia, lichtarze ścienne i do zwierciadeł, figurki, litofanie pięknego rysunku i przezroczystości, poleca fabryka luster i ram IlI*. Hallera, na Wrocławskiej ulicy pod Nr. 31. Massa i lak do froterowania posadzek! Ktoby sobie takowych życzył przed świętami, (o uprasza się o rychle zamówienie.

p, p r z e s p o 1 e w s K i, w Poznaniu ul. Wrocławska Nr. 14. Wybór lalek strojonych, czepeczków negliżowych, sakiewek, czapeczek i innych rozmaił v<b »rzodmiolów. moaacycb sUiiyć na podarki na gwiazdkę, poleca skład Leokadyi Gruszczy nk iej, ulica W odua, naprzeciw szkoły Ludwiki.

OSTATNIE DONIESIENIE, tyczące się sprzedaży czysto lnianego płótna w B u scli a Hotelu Rzymskim, pokój Nr. 2. Sprzedaż towarów czysto lnianych trwa tylko jeszcze trzy dnI, aby więc cały zapas towarów w tym czasie zupełnie uprzątnąć", zniżyłem ceny wszelkich przedmiotów o t r z e c i ą c z ę Ś Ć, jak dotychczas sprzedawałem. Opierając się na wzięlość, jaką potrafiłem sobie zjednać, zaręczam, iz każdy, który mnie łaskawie zechce odwiedzić pomimo cen tak tanich jak najrzelelnie'j usłużoną zostanie, i że nigdy podobna sposobność się nie trafi do zakupienia ciężkiego czysto lnianego płótna po tak tanich cenach. Ceny od dzisiaj więc będą jak następują: sztuka płótna z biale'j lnianej przędzy, podług dawnego spisu cen S\ Tal., teraz 5* Tal., extra cienkie na trawie bielone płótna na tuzin koszul, dawniej w spisie cen 9, 10 i 12 Tal., teraz za 6£, lh 8 i 9 Tal., naj cięższe Rossyjskie konopne płótno, 8, 9 do 16 Tal. (najtrwalsze istniejące płótno), Brabanckie niciane płótno na cienkie poszwy i koszule męzkie, sztuka 10 do 16 Tal.; 14 sztuk nadzwyczaj cienkiego Courtray koronnego i Bielefeldskiego płótna za połowę ceny fabrycznej , uakrycia stołowe drelichowe i adamaszkowe w najpiękniejszych deseniach na 6, 12, 18 i 24 osób z tyloma równych serwet, o If do 24 Tal., ręczniki czysto lniane, cienkie, szerokie, odpasowane w atłasowe paski, cały tuzin za 2\ Tal., pojedyncze obrusy we wszelkich wielkościach od 10 Sgr., naśladowane chustki do nosa 10 do 15 Sgr., cienkie, białe czvsto-Jniane damskie chustki do nosa, dotychczas tuzin 34, teraz pół tuzin s 25 Sgr., cienkie A Tal., bardzo cienkie IJ Tal., czysto-lniane batystowe chustki do nosa, pół tuzina od If Tal., prawdziwie francuskie chustki batystowe (batiste clair) superfine, pół tuzina 2 Tal., _A szerokie obrusy, chamois, białe, szare i kolorowe od 17£ Sgr., serwety descrlowe z frentl)ami, białe, szare i chamois, pół tuzina od 20 Sgr., koszule męskie wicrzchuic z czysto-lnianego płótna, koszule z ciężkiego i trwałego płótna, bardzo tanie, kaftaniki i gatki trykotowe, trw;ite ; jep} e) O(j 171 Sgr., wielkie pólkoszulki, pół tuzina 20 do 25 Sgr., cienkie i bardzo cienkie podług najnowszego fasonu robione, 1 Tal. do II Tal., które zawsze dwa razy tyle kosztują. Salzwedelskie płótno domowe, sztuka 2i ,lo 33 T a I (zupelnie bez apreturv), k o s z u l e m ę z k i e z prawdziwego angiel. Shirling, elegancko zrobione, póftuzina od IJ T al. , prawdziwe wsehdnio indy jsk ie Cora s z samego jedwabiu i nie puszczające w prauiu, sztuka dawniej IJ i 2 Tal., teraz IJ Tal. Przy wielkich zakupach daje się zwyczajny rabat.

Sprzedaż trwa tylko jeszcze trzy dni.

lokal sprzedaży: Buscha ii olei Rzymski, pokój 1 %F2. 2. parterre. *Jt i.itSX SM HOJ/.

Cukiernia i fabryka karmelkowi czekolady A. Pfitznera w Poznaniu, ulica Wrocławska Nr. 14. poleca Szanownej Publiczności swój znaczny skład marcepanów nakładanych i owoców, funt po 16 sgr., likworowe kandyzowane karmelki, funt 20 sgr" figury glazurowane, 8 Zll. funt. - Wszelkie inne cukry, jako to: konserwy, migdały, czekoladki, makaroniki, kandyzowane owoce itd, 15 sgr. funt., karmelki wszelkich gatunków, jako orzechowe, berberysowe, 2 konfiturami nakładane, waniliowe, malinowe, cytrynowe piersiowe itd., po 16 , 15. i 1 Osgr., bez papieru 8 sgr.; codzień świeże czekolady waniliowe od 2 do 5 Złp. funt, oraz wszelkie do tego składu należące artykuły. Zarazem poleca się powyższa cukiernia do obstalunków na torty, strucle z makiem, z konfiturami (Krakowskie"), zaręczając taniość cen i skorą usługę.

Doniesienie dla Mężczyzn.

Dnia dzisiejszego otwieram na W J ff» helmowskiejulicy Nr. 9 pierwszem piętrze w domu cukiernika B e e l y drugi skład Gotowej garderoby męzkiój.

Skład ten zaopatrzyłem obficie w ubiory wszelkiego rodzaju podług najmodniejszego kroju i polecam go Szanownej Publiczności, zaręczając za rzetelną usługę i umiarkowane ceny. Zamówienia wykonywam jak najskrum puiatnicj, mając ku temu znaczny zapas sukna, b u s K i n ó w i d ii fI ów. Jako nowOŚĆ polecam jJaletoiy X dubeltowego du ILU po f B Talarów. m -I. II. Kantorowicz, ulica Wilhelmowska Nr. 7. i Siary Rynek Nr. 49. /\ } fcćWtfV% e'Ve4>?2m

Drożdże funtowe codzień świeże u J. Ephraim, Wodna ulica Nr. 2.

Stan Termometru i Barometru, oraz kierunek wiatru te Poznaniu.

Dzień. Stan termometru Stan Ml1l1117.KX.T I llllj« V7. 'L '11' o IIIPll-ll. Wiatr 6. Grudn. + 8,0' + 8,6" -Tl' 6, O'" Zarlimliii.

7. - + 5 8° + 6 , O » 27" 8,4'" Zachodni.

8. - + 4'0 0 +4,5" 2 7" 8, 6 " Poludn. w.

, 9. - + 5,0« + 5 , 7 » 27" 4, 8'" PnIudu. x.

10. - + 0,0 0 + 4,3" 2 7" 5, 9 ", Polu. jachII. » - 0,3« + 4.5 0 27" 11, 5' " Poludn. x.

12. - O . O » + 5 O" 28" O. O'" Poludn. w.

Kurs giełdy Berlińskiej.

Sto- Na I>r. kurant

D n i a I l 7. G ru d " «» l 8 5 2 _pa liG.

papie- K"H>rami trisna.

Pożyczka rządowa dobrowolna . . . . .

dito z roku 1850 I U, - ]'*« 2 roku 1852. . . . .'. 102 Obligi długu skarbowego. . . . . . . . .. II, dito premiów handlu morskiego . . . (lito Marchii Elektoralnej i N owej .. dito miasta Berlina . . . . . . . . . . .. , I ' , Listy zastawne Marchii Elekt, i N owej dito Prus Wschodnich. . , dito Pomorskie. . . . . . . . . dito W .X. Poznańskiego. . dito W.X.Pozn., nowe.. dito Szląskie. . . . . . . . . . . dito Prus Zachodnich Bilety rentowe Poznańskie. . . . . . . . .

Louisdory. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Akcie kolei żelaznej Starog. Poznańsko U,

101, 1 02»

9Il, 118 91/\ 103" 100J Ę 100

97$ 101 mi Dni» I? Grudni« .

(ID TARGOWE 1852. r.

w mieście Poznaniu. od do hi- 1«r.1 f". lal.lsitrlfn 2 8 10 2 15 c, Żyt a, szefel 1 25 6 1 28 10 1 18 10 1 23 4 1 5 6 1 li 2 Tatarki, szef el 1 14 5 1 18 10 2 5 6 2 11 2 13 15 26 28 7 8 2 10 2 15 Spiritusu (beczka 120 kw.)80 % Trał. 17 15 17 22 6