2!W
Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr4
Czas czytania: ok. 3 min.KRONIKA !lfTAS1'A POZ,NANiA
mężów. zapał wzrósł do niebywałych rozmiarów, owacjom,- wiwatom nie było końca. Ale wśród ogólnego podniecenia były głosy, które na osobności z wahaniem pytały Wybickiego. co będzie dalej? Dobry duch i pewność Dąhrowskiego i Wybickiego. ich ufność w spełnienie marzeń, które przed laty 12 snuli gdy wstępowali na drogę sojuszu z Francją. tworząc legiony - sprawiły, że społeczellstwo poznańskie całkowicie za niemi poszło. Dwie rzeczy trzeba było wykonać przedewszystkiem stworzyć kadry .armji i przejąć z rąk pruskich administrację. Pierwszem zajął się Dąbrowski, drugie m Wybicki.
Narazie owe kadry 1') ograniczyły się do kilkunastu młodzieży, tworzących gwardję honorową i ścigających na zew wodza byłych wojskowych. Zarząd departamentu odehrano Prusakom, nie usunięto ich jednak. ale istniejącym urzędom doclaao kontrolę z głosem decydującym, złożoną z Polaków. W ten sposób uzyskano nieprzerwaną ciągłość administracji,. a zapewniano -wykonanie zarządzeń po myśli dążeń polskich. Tak więc objął prezesurę rejencji - kasztelan międzyrzecki Michał Krzyżanowski, prezesurę kamery - Stanisław Breza U)lI) ChlapowHki Oezyctery - Pflll1iętniki - Poznali 1S!I9, sil'. ;!-:3. llialkowski Antoni - Pfł1nit.niki stm'('!w ołniel'7.a - \\'ar'sza\\"'1 190:3, "h'. H i nasI.. \Veyssenhoff Józef - Pamiętniki genenlla - "Vm-szawa WOI!.
12) Bibl.iotpka ('niwersytecka w Tal'sza-wie - Korespondencja gen. Dąbrowskiego - Karton X - r. (prowizoryczny) !Ja-porówna,i Hl\.ndelsman - a.poleon et. la Pologne - str. 219-221.
Skład rejencji: prezes - Krzyżanowski Michał; radcy: 1) Hogaliński Hipolit, 2) Gajewski Adam, 3) Kwilecki Nepomucen, 4) Bieilkowski Sebastjan, 5) Szoldrski Wiktor, 6) Zakrzewski Faust.yn (jest równiez wymieniany jako członek kamery), 7) Korytowski Antoni, fj) !\;iegolewRki Chryzost.om, 9) Hadoliński Ignacy. 10) Sczaniecki Józef. 11) Hembowski Maciej. 12) Kurcewski Nepomucell. 1:3) KUl'Owsld Stanisław, 14) Poniński Józef (jest również wymieniony .iako czlonek kHmel'y), był później zastępclJ, prefekta, a od 1809 1'. prefektem departal/1Pntu poznaliskiego, l:i) Krzyżanowski Antoni. 10) Topiliski Feliki, 17) l\oczorowski Franch;zek, 18) Stahlf'wki Józf'f, 1!J) Rarlolijlski Pf1Shf1lis. 20) Walichnowski Fełicjf1IJ. Skład kamery - ze sh'ony pOlskiej: prezes - St-allisław Hl'pza (pózniej dyrektor depart.amentu spraw wewnętrznych, minister, sekretarz stanu), dyrektor - Jf1kób Kęs7.ycki. późniejs7.Y wiceprezes fzby
Polacy zaraz rozpoczęli urzędowanie. 11 listopada 13) zebrani polscy radcy rejencji pod prezydencją Krzyżanowskiego, delegowali Faustyna Zakrzewskiego i Stanisława Kurowskiego do byłego prezesa rejencji - Braunschweig'a, z zaleceniem zakomunikowania obecnego składu, oraz zamknięcia registratury. Braunschweig do wszystkiego zastosował się, w dniu następnym po zdaniu relacji delegatów, postanowiono zamknąć registraturę kamery, a kasę departamentową i sala'i"yjną opie czętować. Radcy pruscy. wysłuchawszy wszystkiego, obiecali wszelkie sp:rawy zaległe uporządkować i zgromadzić papiery. Do likwidacji tych czynności wyznaczeni zostali radcy: Szołdrski, Poniński. Kaczorowski. Wyganowski, Sczaniecki i Kurowski. Akta i kasy miały być opieczętowane dwoma pieczęciami, jedną "pod literą Najjaśniejszego Napoleona", a drugą dawną rejencji pruskiej. Wszelkie sprawy kryminalne miały się toczyć normalnym t:rybem z dwujęzycznem polskim i niemieckim urzędowaniem i dwoma podpisami prezesów polskiego i pruskiego. Postanowiono wreszcie kolegjum pol!;kie powiększyć o 12 członków 11).
Administracji Publicznej Departamentu L'oznaiu;kiego - po:,;el na sejmy Księstwa Warszawskiego z powiatu kościańskiego, dowódca gwar'(lji narodowej powstania poznańskiego \\" 1809 r., wreszcie płk i d-ca 4 p. p. galicyjsko-francuskip,i, na(lIeśny - Piot!. Zaremba; konsyljarze: l) Antoni GarczYłiski, późniejszy prefpkl departamentu kaliskiego, 2) Aleksander' Walichnowski, 3) kanonik Cuclniewicz, i) kanonik \\'0licki. 5) Taylor Km'ol, późniejszy radca Izby Adm. Puhl. PoznaIlskie,i, 6) i\lielęcki Ludwik (w rękOI)isie "iIiiIski z Grodziska), 7) Faust y)) Zakrzewski, 8) Eustachy I\:owalski, 9) Bogusław Unrug, 10) Poniilski Józef, 11) TMleusz Rożnowski (w r'ękopisie Rożniecki), 12) Kaspf'r WilLzyński, 13) Turno Kazimif'J'z, 14) Bonawentura Gajewski.
Zf' ,.;trony nipmieckie,i: pl'pzes - K6l1er, (ITf'ktor: GI'uner, na(łleśny: ;\ifłSSOW. konsyljarze: \\'itf,l'. Strachwitz, IIermann. Blltver, Ruchholtz, Lessman. TIhades, \Vahn, Archenborn, TOlkmith, Hf'ck, 1\:0łlf'll, Biilow, FiRcher, B6tther, Sperlinp:, Asesor: Pupke. WPeHf' kOl'PRp. Dąbrowskiego - karton X Xr. 7R ''') Bibl,iotl'ka Uniwel's:vtPcka \V \Y:uszHwie - KOI'f''''I)QIHif'nc,i fil, Dąhro\Vkiego - karton X, X.'. 17. U) Byli niemi: l) Bif'('z ń:-;ki, i\ Bogu,.;laWHki. :JJ Topir"1ski starszy, 4) \Vierzbil1ski, 5) \'Ol'czrczewski, Ił) Kunicki, 7) rpjent Gorzeil!'oki. 8) Tadeuz Hafloilski. 9) Macie,i Chht}lo,,'ski, 10) l'Pjenl Bie1iński.
11\ rejf'llt PI'I1{izYliski, 12) Józpf KUI'O\V!'!ki.
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr4 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.