RAPORTY TARGOWE 1993-1995

Kronika Miasta Poznania 1996 R.64 Nr2;Targi, jarmarki, MTP

KAZIMIERZ MARCINKOWSKI, MIRON MACIEJEWSKI

I. OBRAZ BARDZO PRZYBLIŻONY (1993)

Prezentujemy materiały, które są pierwszym na krajową skalę i najbardziej aktualnym opracowaniem na temat rynku targowego w Polsce. Wielokrotnie wyrażaliśmy na łamach "GAZETY TARGOWEJ" opinie na temat żywiołowości tego rynku, ogromnie utrudniającej rozeznanie i uporządkowanie wiedzy na temat przybliżonej choćby skali kilkuset już imprez targowo-wystawienniczych, odbywających się w ciągu roku w Polsce. Utworzenie przy naszej redakcji "CENTRUM INFORMACJI TARGOWEJ" było pierwszym istotnym krokiem, dzięki któremu możliwe stało się skupienie w jednym miejscu praktycznie pełnej informacji o imprezach targowych w kraju oraz o ich organizatorach. Wykorzystując własny bank informacji, z początkiem tego roku wysłaliśmy do wszystkich organizatorów targów w Polsce - ankiety z pytaniami o najważniejsze fakty i liczby składające się na obraz ich działalności w roku 1993. Uzyskanie 51 odpowiedzi przesądziło o niezaprzeczalnym sukcesie RAPORTU. W naszym banku informacji jest odnotowanych wprawdzie organizatorów 87, jednak wnikliwa analiza ankiet wskazuje na to, że na prośbę naszą odpowiedzieli wszyscy, którzy liczą się w większym lub mniejszym stopniu w targowym biznesie w Polsce. Potwierdzają to takie końcowe dane, jak ogólna liczba imprez targowych w ciągu minionego roku, powierzchnie wystawiennicze netto i brutto, liczby wystawców krajowych i zagranicznych, liczba państw uczestniczących w imprezach etc. Można z pełnym przekonaniem powiedzieć, że margines błędu w stosunku do rzeczywistego stanu rynku targowego w Polsce Geśli rynek ten jest rzeczywiście możliwy do pełnego sprecyzowania, przecież niektóre firmy wycofują się, inne zaczynają działalność) nie przekracza granicy 10 procent. Potwierdza to również inny fakt. Przed rokiem, gdy powstała Polska Korporacja Organizatorów Targów i Wystaw Gospodarczych, liczba organizatorówoscylowała około pięćdziesiątki, czyli wszyscy liczący się na targowym rynku już na nim byli. I oni właśnie odpowiedzieli na nasze ankiety. Nie moglijej wypełnić ci, którzy dopiero zaczynali swoją działalność, bowiem wszystkie nasze pytania odnoszą się do całości imprez zorganizowanych w roku 1993. Z tego właśnie powodu nie ma w naszych klasyfikacjach na przykład Centrum Targowego Kielce, które zainaugurowało swoją działalność we wrześniu minionego roku.

Najczęściej w spółce

Kim są organizatorzy targów w Polsce, jakie są formy własności ich firm? Najczęściej - jak pokazuje wykres 1 - powtarza się odpowiedź: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Tę formę własności reprezentują również Międzynarodowe Targi Poznańskie, bezdyskusyjny lider we wszystkich możliwych klasyfikacjach. Skrót sp. z 0.0. spotykamy przy nazwach 17 jeszcze firm targowych, wśród nich większość to najbardziej liczące się. Dwaj znaczący organizatorzy - Międzynarodowe Targi Gdańskie i Biuro Reklamy SA w Warszawie reprezentują spółki akcyjne (od 30 kwietnia miał to być już trójkąt, z udziałem Centrum Targowego Kielce, poprzednio sp. z 0.0.). Inne formy własności to spółki cywilne, prywatne spółki prawa handlowego, joint venture, organizacje samorządu gospodarczego (izby gospodarcze), stowarzyszenia (wśród nich najbardziej chyba znane Krajowe Stowarzyszenie Propagowania Zdrowej Żywności z siedzibą w Tarnowie) oraz trzy fundacje prywatne, z których warszawska Fundacja Sportu w Policji FAIR PLAY była w 1993 roku organizatorem jednej, ale już liczącej się imprezy: Ogólnopolskiej Wystawy Systemów Obrony GARDA, z udziałem 88 wystawców, w tym 2 zagranicznych (w tym roku wystawa ta odbędzie się w dniach 5-8 października). Dwie pozostałe, to widoczne już na rynku krajowym fundacje regionalne: Fundacja Rozwoju Miasta Przemyśla i Okolic oraz Fundacja Rozwoju Ziemi Zamojskiej. Odnotowaliśmy również dwa przypadki joint venture, z których polsko-belgijskie Międzynarodowe Centrum Targowe w Krakowie - Cracow Expo Centrę staje się coraz bardziej widoczne.

1 . Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 2. Fundacja prywatna - 3. Przedsiębiorstwo państwowe - 4. Spółka cywilna - 5. Joint venture - 6. Spółka akcyjna - 7. Organizacja samorządu gospodarczego 8. Zakład budżetowy - g. Stowarzyszenia - 10. Inne, nie sprecyzowane formy własności prywatnej -

Ryc. 1. Fonny własności organizatorów targów

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewski

Państwową formę własności utrzymało dwóch znaczących organizatorów: Wrocławskie Przedsiębiorstwo HALA LUDOWA oraz Przedsiębiorstwo Widowiskowo-Sportowe SPODEK w Katowicach. Trzecim partnerem w tym gronie jest Państwowa Agencja Reklamowa w Suwałkach, której patronuje Polsko-Litewska Izba Gospodarcza. Kilkanaście razy powtórzyła się odpowiedź własność prywatna, bez precyzowania jej formy.

"Targi uważam za otwarte..." - 239 razy

Tyle razy ktoś wygłosił zwyczajową formułkę Ueśli wszędzie ją wypowiadano...), inaugurując imprezy targowe w Polsce w roku 1993. Najczęściej można ją było usłyszeć (p. wykres 2) w Poznaniu, a potem kolejno w Katowicach, Krakowie, Warszawie, Szczecinie, Bydgoszczy i tak dalej, łącznie w 49 miastach (p. również Targowa mapa Polski).

Rzut oka na naszą klasyfikaq'e pozwala stwierdzić, że animatorami zdecydowanej większości imprez targowych w Polsce są organizatorzy z pierwszej dziesiątki - przypada na nich 197 imprez spośród 239 zorganizowanych ogółem (82,4 proc). Oczywisty stąd wniosek, że wśród organizatorów targów w Polsce liczbowo przeważają ci, którzy poprzestają na zorganizowaniu jednej-trzech imprez w ciągu roku, bądź działalność tę zaczęli zupełnie niedawno. Celowa wydaje mi się też w tej części RAPORTU wzmianka o dość nietypowym, ale znaczącym przedsięwzięciu, jakim jest Stała Wystawa Budownictwa BUDEXPO, organizowana przez Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa przy ul. Bartyckiej w Warszawie. W ciągu minionego roku, podczas 5 cyklicznych imprez, eksponowało swoją ofertę, na powierzchni ogółem 18 000 m kw. - 625 wystawców (plus 247 firmy na imprezach promocyjno-wystawienniczych), w tym 32 zagranicznych z 14 państw.

Międzynarodowe Targi Poznańskie - 25 Międzynarodowe Targi Katowickie - 20 Międzynarodowe Centrum Targowe w Krakowie -17

Kuro ReWarny SA -15 MleQzyaatadowe Targi Łódzkie -12

Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw -11 Międzynarodowe Targi Gdańskie -11 PrzedsięWorstwo Widowiskowo . Sportowe SPODEK -11 Wrocławskie Przedsiębiorstwo HALA LUDOWA - 8 Przedsiębiorstwo Produkcyjno. Usługowe TETRIX - 8 Agencja Artystyczna KONTAKT-8 Międzynarodowe Targi Bydgoskie SAWO - 7 Biuro Targów i Wystaw i Promocji DORAMM - 5

Stowarzyszenie PROPAK - 5

Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa - 5

Zachodnia Izba Gospodarcza - 5

Targi Pogranicza WSCHÓD - ZACHÓD -4 Targi Regionalne LESZNO - 4 Przedsiębiorstwo Promocyjno - Usługowe PADEX - 4

COTTON CENTRĘ-4 AGPOt PROMOCJA -4 PROMOTLtd.-4

33 324 wystawców w roku

Ryc. 2. Ranking organizatorów targów pod względem liczby organizowanych imprez (1993 r.)

Podczas wspomnianych 239 imprez zorganizowanych w Polsce w roku 1993, prezentowało swoją ofertę

26 021 wystawców krajowych oraz 7303 zagranicznych. Razem - 33 324.

Lwia część udziału wystawców przypada oczywiście na dziesiątkę największych (p. wykres 3). Pierwsza dziesiątka bierze prawie wszystko, bo przypada na nią 22 682 wystawców ogółem (68,1 proc.), w tym 6130 zagranicznych (83,9 proc.) Jest to przy tym grupa ogromnie zróżnicowana - od samotnego lidera MTP z 15 214 wystawcami do Stowarzyszenia Producentów i Użytkowników Materiałów Opakowaniowych i Opakowań PRO PAK w Warszawie i jego 702 wystawców na powtarzanej pięć razy w roku wystawie. Dodam także, że nie znaleźli się w pierwszej dziesiątce tacy nabierający rozpędu organizatorzy, jak wspomniane już Międzynarodowe Centrum Targowe w Krakowie (656 wystawców, w tym 80 zagranicznych) oraz Międzynarodowe Targi Bydgoskie SAWO (540, 60 zagranicznych) Targi Pomorza i Kujaw (496,12 zagranicznych).

4 Międzynarodowe Targi Poznań*» 4070

Międzynarodowe Targi Katowickie M I i 14«> 240

Międzynarodowe Targi Szczecińskie

Międzynarodowe Targi Gdańskie

HO!!tm

Międzynarodowe Targi Łódzkie

Wrocławskie Przedsiębiorstwo HALA LUDOWA

Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa

SPODEK

Biuro Reklamy SA 102

Pro pak

- wystawcy krajowi

- wystawcy zagraniczni

Ryc. 3. Ranking organizatorów targów według liczby wystawcówi Międzynarodowe

Znów MTP - i pozostali

Jednym z naj surowszych weryfikatorów każdego organizatora targów jest kryterium zajętej powierzchni wystawienniczej netto, a więc tej powierzchni, która jest wykorzystana efektywnie pod ekspozycję targowej oferty. Spójrzmy na wykres 4. Chyba w żadnym zestawieniu przewaga Międzynarodowych Targów Poznańskich nie jest tak przygniatająca jak właśnie w tej konkurencji. Tutaj szczególnie widoczne jest znaczenie własnej infrastruktury dla targowo-wystawienniczej działalności. Co naturalnie nie znaczy, że właśnie kryterium powierzchni netto odpowiada na każde pytanie o rangę targowego organizatora. Wymowne są także inne porównania: jeśli weźmiemy pod uwagę, że powierzchnia wystawiennicza netto w czasie wszystkich imprez w kraju wyniosła - według naszych analiz ankietowych - 637 150 m kw., to na pierwszą dziesiątkę przypada 582 279 m kw., czyli 87 proc. powierzchni ogólnej. Już tylko dla dopełnienia tego tematu przedstawiamy wykres 5, ilustrujący kolejność organizatorów według powierzchni brutto, czyli składającej się również na te wszystkie fragmenty targowych terenów, które stanowią bezpośrednie otoczenie ekspozycji.

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewski

1 . Międzynarodowe Targi Poznańskie - 2. Międzynarodowe Targi Szczecińskie - 3. Międzynarodowe Targi Katowickie4. Międzynarodowe Targi Gdańskie - 5. CARDINAL AGENCY Ltd. - Agencja Artystyczna KONTAKT - 6. Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa - 7. SPODEK - 8. Międzynarodowe Targi Łódzkie - 9. Wrocławskie Przedsiębiorstwo HALA LUDOWA - 10. AGPOL PROMOCJA - 47 000 31 000 21 400 17 688 17 000 15 000

Ryc. 4. Ranking organizatorów targów według zajętej powierzchni wystawienniczej netto w metrach kw. (1993 r.)

1. Międzynarodowe Targi Poznańskie2. Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - 3. Międzynarodowe Targi Szczecińskie4. Międzynarodowe Targi Katowickie - 5. Biuro Reklamy SA6. SPODEK - 7. HALA LUDOWA - 8. Międzynarodowe Targi Gdańskie - 9. CARDINAL AGENCY - KONTAKT - 10. AGPOL PROMOCJA - 72 000 53 100 51 000 40 900 30 000 27 000 25 000 20 000

Ryc. 5. Ranking organizatorów targów według wykorzystanej powierzchni brutto w metrach kw. (1993 r.)

Przewaga lidera jest tu taka sama jak w poprzednim rankingu, chociaż dalej pojawiają się interesujące przetasowania oraz przypadki, których wytłumaczenie wymagałoby dodatkowych konsultacji z organizatorami (dotyczy to np. ogromnej dysproporcji między powierzchnią wystawienniczą brutto -110 000 m kw. i netto - 8600 w przypadku Międzynarodowych Targów Pomorza i Kujaw). Przewaga całej dziesiątki nad resztą organizatorów nie jest tutaj tak duża jak w poprzedniej klasyfikacji, jednak również jest bardzo wyraźna: 1 108 292 m kw. brutto przypadające na dziesięciu pierwszych, to 75,4 proc. ogólnej liczby 1 469 452 m kw. ujętych w całości naszych obliczeń.

Łopot flag

Malowniczym, a jednocześnie dumnym akcentem imprez targowych jest łopot flag państw - uczestników imprez. Oczywiście im ich jest więcej, tym ranga imprezy wyższa.

1 . Międzynarodowe Targi Poznańskie - 50 2. Biuro Reklamy SA - 35 3. Międzynarodowe Targi Katowickie - 30 4. Międzynarodowe Targi Łódzkie - 21 5. Międzynarodowe Targi Bydgoskie SAWO - 15 I NTERART - 15 PROMOT - 15 6. Folk-Expo Center Sopot - 14 7. Instalator Polski - 13 8. Międzynarodowe Centrum Targowe w Krakowie - 12 9. Zrzeszenie Polskich Hoteli Turystycznych - 11 10. CARDINAL AGENCY - KONTAKT - 10

Ryc. 6. Ranking organizatorów targów według liczby państw uczestniczących w imprezach (1993 r.)

Jak to wyglądało na polskich targach w roku 1993? Wśród targowych tuzów pojawiają się nowi ranking owcy (p. wykres 6).

Szczególnie interesujący jest awans sopockiej firmy Folk-Expo Center, znów nietypowego organizatora jednej imprezy w roku: Międzynarodowych Targów Techniki Wojskowej MILITARY ARMS. Udział w ubiegłorocznej, trzeciej edycji tych targów wzięło - jak widzimy - stosunkowo niemało wystawców i to z 14 państw. Podobny jest przypadek Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych, organizatora Międzynarodowych Targów Producentów dla Hoteli TREND HOTEL. Również jedna impreza, ale za to z przewagą wystawców zagranicznych! Są to przypadki wyjątkowe, potwierdzające jednak prawdę o względności liczb, które potrafią niekiedy zamazać rzeczywisty obraz rynku targowego oraz rangi jego animatorów.

Trudno policzyć...

Było jedno kryterium, które sprawiło naszym respondentom sporo trudności: liczba zwiedzających. To nie tylko cecha polskich organizatorów targów. Skłonność do stosowania metody "pi razy oko" nie należy tutaj do rzadkości.

Dlatego w Niemczech, gdzie rywalizacja miast targowych jest szczególnie żywa, przed kilkunastu laty utworzono FKM - stowarzyszenie organizatorów targów poddających się dobrowolnej, fachowej kontroli. Statystykę robi się tam dopiero po podliczeniu kasy: jako zwiedzający liczy się tylko ten, kto zapłacił za bilet Gest to ważne również dla celów podatkowych). Wzorem Niemiec FKM powstało również w Austrii i Szwajcarii.

My polegać musimy na danych podanych w ankietach. Chcieliśmy przedstawić wyniki w trzech kategoriach: sprzedanych biletów, rozesłanych zaproszeń oraz służbowych kart wstępu. Ostatecznie, po uwzględnieniu szczegółowych danych, klasyfikacja według liczby sprzedanych biletów przedstawia się tak jak na wykresie 7.

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewski

Międl\narodowe targi Poznańskie - 580* 1*4) f f f f f 111 ł 111111111 ł lIt lIt l t 11111 fIlItttłtttt tt M tt tttttttttt tttt N tt I t Tag - dE cmłłłftf'f t t ł t ł t ł ł t ł t t f f f ł Tag słI ;A-(j ' se-2!!D cm

fttttftffttfftt

SPODEK-126 111f t f f t ł t ł t ł t t ł t ł ł t H6lA W[X)NA-1A5X) f f f f f t f f f f f f f f f f _ Targ Gcł:t8<E -116 LOO ł f ł ł t t t t ł t t * ' ri CPRJ\łóltGł\Q' - KNTPKr -100 (XX)

TTffff Targ fANJ - 49 (XX) INTERART -47CID

Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - 45000

Ryc. 7. Ranking organizatorów targów według liczby zwiedzających (kryterium - sprzedane bilety)

Liczba wszystkich biletów sprzedanych przez organizatorów, nie tylko z pierwszej dziesiątki, przekracza półtora miliona. Zaproszeń wydano ponad 660 000, natomiast służbowych kart wstępu ok. 100 000. Oznacza to, że w roku 1993 imprezy targowe w Polsce zwiedziło ponad 2 miliony 300 tysięcy osób.

II. OBRAZ ZE SZCZEGÓŁAMI (1994)

Przystępując do opracowania drugiego RAPORTU, odzwierciedlającego działalność polskiego rynku targowego w całym roku 1994, przyjęliśmy założenia ambitniejsze. Polegały one przede wszystkim na opracowaniu nowych arkuszy sprawozdawczych, bardziej odpowiadających standardom europejskim, takim między innymi, jakie stosuje niemiecka organizacja targowa AUMA (nie oznacza to biernego powielania jej wzorów). Zadawało to wprawdzie więcej pracy jednostkom wypełniającym arkusze, jednak liczył się głównie cel nadrzędny, jakim było uzyskanie obrazu już nie przybliżonego, lecz rzeczywistego, zwłaszcza w tych jego konturach i fragmentach, które obejmują wszystkich liczących się organizatorów imprez targowo-wystawienniczych w Polsce. To samo założenie - uzyskanie całości obrazu - zadecydowało również o tym, że RAPORT 1994 obejmuje działalność nie tylko członków Polskiej Korporacji Organizatorów Targów i Wystaw Gospodarczych, lecz także organizatorów nie zrzeszonych. Ostatecznie wróciły do nas - nb. po wielu molestowaniach, ponagleniach itd. - materiały sprawozdawcze od 44 organizatorów impreztargowych w Polsce, w tym 12 nieczłonków Korporacji. Członków Korporacji było wprawdzie w maju tego roku formalnie 48, trzeba jednak wziąć pod uwagę, że czterech spośród nich organizuje targi tylko za granicą (RAPORT więc ich nie obejmuje), są też tacy, którzy nie zorganizowali w ubiegłym roku żadnej imprezy!

Liczy się pierwszych dziesięciu

Do przytoczonych powyżej liczb radzimy nie przywiązywać nadmiernego znaczenia. Jak się bowiem okazuje - a co w wykresach towarzyszących naszej wypowiedzi przekonywająco zostało uwidocznione - przygniatający udział w tworzeniu polskiego rynku targowego ma pierwsza dziesiątka organizatorów, z bezdyskusyjnym liderem - Międzynarodowymi Targami Poznańskimi. Reszta jest konstelacją zmienną i trudno uchwytną, w której jacyś organizatorzy pojawiają się, bądź znikają, lub też z sobie wiadomych powodów wolą się nie ujawniać, przynajmniej w naszym RAPORCIE. Wiemy na przykład, że ośmiu członków Korporacji nie nadesłało sprawozdań, mimo że zorganizowali oni łącznie 45 imprez. Żadna z nich nie miała jednak szansy znaleźć się w naszych rankingach, stąd strata dla RAPORTU niewielka. RAPORT informuje szczegółowo o 224 imprezach zorganizowanych w Polsce w roku 1994. Odbyły się one w 26 miastach i trwały w sumie 849 dni. Przypomnijmy, że w zapowiedziach na miniony rok pojawiła się liczba ponad 500 imprez. Widać więc, że na polskim rynku targowym sporo jest jeszcze życzeń i zamiarów, którym brakuje organizacyjno-finansowego wsparcia i tym samym szansy realizacji. Temu celowi służy też dwojaka tym razem klasyfikacja. Obejmuje ona oddzielnie rankingi dla organizatorów oraz oddzielnie dla samych imprez. Obie klasyfikacje interesująco się dopełniają, co - nawiasem mówiąc - jeszcze bardziej wzmacnia wymowę siły działania pierwszej dziesiątki.

Przesunięcia w górę i w dół

N asze rankingi zaczynamy od bardzo wymagającego weryfikatora ośrodków targowych - zajętej w ciągu roku powierzchni wystawienniczej netto (wykres 1). W stosunku do roku poprzedniego nastąpiły tu liczne zmiany.

Ówczesny lider ze Szczecina wypadł z dziesiątki zupełnie (podobnie jak Cardinal Agency i Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa oraz katowicki Spodek), pojawili się natomiast nowi konkurenci. Po raz pierwszy, i to od razu na czwartym miejscu (a niewiele brakowało do trzeciego) widzimy warszawskie Biuro Reklamy SA, na siódmym pojawia się Cracow Expo Center, a zaraz za nim również z grodu Krakusa - Chemobudowa. O kilka miejsc poszła w górę, dobrze usadowiona we wszystkich rankingach, wrocławska Hala Ludowa (z dziewiątego na szóste), podobnie Międzynarodowe Targi Łódzkie (z ósmego na piąte), na dziesiątym miejscu zameldowały się Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw.

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewski

1. Międzynarodowe Targi Poznańskie - Poznań 2. Międzynarodowe Targi Katowickie - Katowice 3. Międzynarodowe Targi Gdańskie - Gdańsk 4. Biuro Reklamy SA - Warszawa 5. Międzynarodowe Targi Łódzkie - Łódź 6. Hala Ludowa - Wrocław 7. Cracow Expo Center - Kraków 8. Chemobudowa - Kraków 9. Agpol - Warszawa 10. Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - Bydgoszcz 11. Pozostali

Ryc. 1. Ranking organizatorów targów według zajętej powierzchni netto (m kw.)

1. Międzynarodowe Targi Poznańskie - Poznań 2. Biuro Reklamy S.A. - Warszawa 3. Międzynarodowe Targi Gdańskie - Gdańsk 4. Międzynarodowe Targi Katowickie - Katowice 5. Hala Ludowa - Wrocław 6. Międzynarodowe Targi Łódzkie - Łódź 7. Cracow Expo Center - Kraków 8. Spodek - Katowice 9. Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - Bydgoszcz 10. Centrum Targowe Kielce - Kielce 11. Pozostali 31180 19850 1 64 11 13841 12 000 11 600 99346 57540 43500 38100 32000 27600 20600 184847

Ryc. 2. Ranking organizatorów targów według zajętej powierzchni brutto (m kw.)

Ogólna powierzchnia wystawiennicza netto w roku 1994 (668 597 m kw.) wyższa jest od tej z poprzedniego roku (637 150 m kw.), natomiast w przypadku pierwszej dziesiątki liczonej razem wyglądało to odwrotnie: 582 279 m kw. w roku 1993 do 569 251 m kw. w roku 1994. Nic nie zmienia faktu podstawowego: poza kilkunastoprocentowym marginesem, wszystko sprowadza się w tym przypadku do pierwszej dziesiątki (85,1 proc. powierzchni netto zajętej w ciągu roku), przy czym i w tym doborowym gronie rozbieżności są ogromne: od 57,4 proc. udziału MTP do 5,6 proc. wicelidera (!), potem różnice są już mniejsze.

Do wskaźnika powierzchni zajętej brutto nie przywiązujemy większego znaczenia (wykres 2). Zbyt duża tu dowolność w przypisywaniu tej powierzchni do danej imprezy. Również w tej klasyfIkacji spektakularnego awansu na pozycję lidera dokonało Biuro Reklamy SA, na trzecie (z ósmego miejsca) wyszły Międzynarodowe Targi Gdańskie, na piąte (z siódmego) podniosła się

Hala Ludowa. Po raz pierwszy pojawiły się - i to od razu na szóstej pozycji - Międzynarodowe Targi Łódzkie, podobnie Cracow Expo Center oraz Centrum Targowe Kielce, które w pierwszym RAPORCIE, ze względu na krótki okres działalności, w rywalizacji w ogóle nie uczestniczyły. Jeśli chodzi o globalne różnice, są równie wymowne jak w przypadku powierzchni zajętej netto (chodzi głównie o różnice między dziesiątką i resztą). Powierzchnia ogólna brutto w roku 1994 (1 246 738 m kw.) była niższa niż w roku poprzednim (1 469 452 m kw.).

Wystawcy zagraniczni lubią najlepszych

O randze organizatora świadczy również liczba wystawców uczestniczących w jego imprezach. Tym razem klasyfIkację rozbiliśmy na trzy oddzielne grupy: wystawców ogółem (wykres 3), wystawców krajowych (wykres 4) i wystawców zagranicznych (wykres 5). Różnice w stosunku do roku poprzedniego są znaczne. We wszystkich trzech rankingach znów najbardziej widoczny jest skok Biura Reklamy SA - w kategorii wystawców zagranicznych na drugie miejsce, ogółem na trzecie. Oprócz tych stałych uczestników rankingów, tyle że na zmienionych miejscach, widzimy nowicjuszy: Cracow Expo Center (w krajówce aż na trzecim miejscu), Folk Expo Center z Sopotu (to zasługa MILITARY ARMS) oraz zupełnie nowe na targowym rynku, ale ekspansywne Międzynarodowe Centrum Targowe z Warszawy, które wchłonęło znanego już Instalatora. Najbardziej zauważalne obsunięcie natomiast w gronie ubiegłorocznych pretendentów do czołowych miejsc to przypadek Międzynarodowych Targów Szczecińskich, które przed rokiem w rankingu według liczby wystawców były na trzecim miejscu, teraz są na dziesiątym, a w rankingu wystawców zagranicznych w ogóle wypadły ż dziesiątki.

1. Międzynarodowe Targi Poznańskie - Poznań 14 776 2. Międzynarodowe Targi Katowickie - Katowice 2870 3. Biuro Reklamy SA - Warszawa 1799 4. Międzynarodowe Targi Gdańskie - Gdańsk 1704 5. Cracow Expo Center - Kraków 1656 6. Hala Ludowa - Wrocław 1340 7. Międzynarodowe Targi Łódzkie - Łódź 1229 8. Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - Bydgoszcz 868 9. Spodek - Katowice 644 10. Międzynarodowe Targi Szczecińskie - Szczecin 610 11. Pozostali 7500

(UM k 4.

\\

\ I - r Iyy

'5 \ - <

AV.

6 / \**- *r u\ mtk Ę !

Ryc. 3. Ranking organizatorów targów według liczby wystawców razem

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewskin*

'.""N" \ n>w

1. Międzynarodowe Targi Poznańskie - Poznań

[ 3

N. 2. Międzynarodowe Targi Katowickie - \ Katowice 2581 J 3. Cracow Expo Center - Kraków 1619 4. Międzynarodowe Targi Gdańskie - Gdańsk 1472 W 5. Hala Ludowa - Wrocław 1296 Ww 6. Biuro Reklamy SA - Warszawa 1188 I B * A 7. Międzynarodowe Targi Łódzkie - Łódź 1126 8. Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - Bydgoszcz 844 9. Spodek - Katowice 598 10. Międzynarodowe Targi Szczecińskie - Szczecin 585 11. Pozostali 6511

ANAYYYYYY *4 A r*H

Ryc. 4. Ranking organizatorów targów według liczby wystawców krajowych

1. Międzynarodowe Targi Poznańskie Poznań 611

NSE/\

2. Biuro Reklamy SA - Warszawa 3. Międzynarodowe Targi Katowickie - Katowice 4. Międzynarodowe Targi Gdańskie - 5. Agpol - Warszawa 6. Międzynarodowe Targi Łódzkie - 1_ódź 7. Międzynarodowe Centrum Targowe - Warszawa Gdańsk 232 177 103

\ "Ndsiiiill N! AAA.

itAm' f Z l 'Y'A PfU nr'

8. Folk Expo Center - Sopot 9. Hala Ludowa - Wrocław 10. Cracow Expo Center - Kraków 11. Pozostali 45 44 37 807

Ryc. 5. Ranking organizatorów targów według liczby wystawców zagranicznych

Ogółem liczba wystawców w roku 1994 (34 996) była wyższa niż w roku poprzednim (33 324). Przyrost dotyczy tylko wystawców krajowych (z 26 021 do 28 956), zaś liczba wystawców zagranicznych nawet spadła: z 7303 do 6040. Zauważamy, że przewaga pierwszej dziesiątki nad resztą organizatorów jest tu miażdżąca, zwłaszcza w grupie wystawców zagranicznych: 86,6 proc. ogólnego udziału do 13,4 proc. Podobnie jak w pozostałych klasyfikacjach, wszystko rozgrywa się w gronie członków Polskiej Korporacji Organizatorów targów i Wystaw Gospodarczych.

Zwiedzający - jak zwykle kłopoty z liczeniem

Podobnie jak w roku ubiegłym, również tym razem spotkaliśmy się z wyraźnymi trudnościami organizatorów w określeniu liczby zwiedzających według poszczególnych grup (bilety sprzedane, służbowe, karty wolnego wstępu, gościezagraniczni etc). Dlatego zastosowaliśmy tylko jedną, wspólną kategorię. Tak powstała klasyfikacja (wykres 6), w której sprawcą najbardziej błyskotliwego awansu jest - po raz kolejny - nieobecne przed rokiem w tej dziesiątce Biuro Reklamy SA (teraz od razu na trzecim miejscu). Dziesiątkę zamyka jeden z rankingowych nowicjuszy - Centrum Targowe Kielce. Ogólna liczba zwiedzających w roku 1994 (2 618 946) jest wyższa niż ta, którą udało nam się ustalić dla roku poprzedniego (ok. 2 300 000). Świadomie zrezygnowaliśmy tym razem z klasyfikacji organizatorów według liczby imprez. Zbyt wiele spotkaliśmy bowiem przypadków, gdy jedna w gruncie rzeczy impreza rozpisywana była na kilka innych. Zbyt duże tu różnice w skali i randze imprez, by traktować je jako istotne kryterium oceny efektywności działania organizatorów. Na zakończenie tej partii RAPORTU nie tyle klasyfikacja, co informacja o formach własności organizatorów targów w Polsce (wykres 7). Tutaj zmiany są oczywiście nieznaczne - dominującą formą własności jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (24 organizatorów).

1 . Międzynarodowe Targi Poznańskie - Poznań 2. Międzynarodowe Targi Katowickie - Katowice 3. Biuro Reklamy S.A. - Warszawa 4. Międzynarodowe Targi Gdańskie - Gdańsk 5. Hala Ludowa - Wrocław 6. Międzynarodowe Targi Łódzkie - Łódź 7. AGPOL - Warszawa 8. Międzynarodowe Targi Pomorza i Kujaw - Bydgoszcz 9. Interart - Wrocław 10. Centrum Targowe Kielce - Kielce 11. Pozostali 232 942 112 300 105 000 102 821 71550 68 515 659 266

Ryc. 6. Ranking organizatorów targów według liczby zwiedzających

1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 2. Samorząd gospodarczy 3. Spółka akcyjna 4. Spółka cywilna 5. Przedsiębiorstwo państwowe 6. Przedsiębiorstwo prywatne 7. Jednostka budżetowa 8. Stowarzyszenia 9. Fundacja

Ryc. 7. Formy własności organizatorów targów

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewski

Dziesięć = 214

Drugą wielka kategorią (obok organizatorów imprez), którą w naszym RAPORCIE prezentujemy po raz pierwszy - są rankingi dziesięciu najlepszych imprez, opracowane przy zastosowaniu tych samych kryteriów, co przy klasyfikacjach organizatorów. I oto mamy jak na dłoni (wykres 8) dziesiątkę największych imprez uszeregowanych w kolejności podyktowanej wielkością zajętej powierzchni netto. Jedyną imprezą spoza rodziny MTP jest warszawski KOMPUTER EXPO, na miejscu dziewiątym, które jednak może organizatora satysfakcjonować tym bardziej, że ma za sobą najgroźniejszego konkurenta w branży - poznański INFOSYSTEM. Ijeszcze jeden szczegół: dziesięć prezentowanych imprez zajęło

Ryc. 8. Ranking imprez według zajętej powierzchni wystawienniczej netto (m kw.)

Ryc. 9. Ranking imprez według powierzchni wystawienniczej brutto (m kw.)prawie połowę całej powierzchni wystawienniczej netto w roku 1994, a więc prawie tyle samo, co 214 imprez pozostałych. Kryterium powierzchni brutto (wykres 9) wyeliminowało jedyną imprezę warszawską, sprowadzając cały ranking na grunt Międzynarodowych Targów Poznańskich. I tak w zasadzie pozostaje - z niewielkimi urozmaiceniami - do końca całej klasyfikacji imprez. Do dziesiątki imprez liczonej według wystawców ogółem (wykres 10) wraca - i to na niezłe szóste miejsce - KOMPUTER EXPO (tutaj poprawiają się też proporcje: dziesiątka - reszta imprez).

W grupie imprez według liczby wystawców krajowych (wykres 11) obok KOMPUTER EXPO pojawiają się wrocławskie targi budownictwa TARBUD, natomiast w bardziej prestiżowej dziesiątce, ustawionej według liczby wystawców zagranicznych (wykres 12), dzieje się nieco więcej: KOMPUTER EXPO

Ryc. 10. Ranking imprez według liczby wystawców razem

Ryc. 11. Ranking imprez według liczby wystawców krajowych

Kazimierz Marcinkowski, Miron Maciejewski

Ryc. 12. Ranking imprez według listy wystawców zagranicznych

Ryc. 13. Ranking imprez według liczby zwiedzającychawansuje na trzecie mIeJsce, zaraz za nim pojawia się gdańskie BALTEXPO oraz TARGBUD z Katowic. Warto przyjrzeć się tabeli imprez cieszących się największym zainteresowaniem zwiedzających (wykres 13). Tutaj na pozycję bezkonkurencyjnego lidera wyszła POLAGRA, i to z ogromną przewagą, natomiast do imprez pozapoznańskich oprócz KOMPUTER EXPO i BALTEXPO dołączył katowicki Autosalon.

Klasyfikacja generalna

Cymes na deser to prezentowana po raz pierwszy punktacja generalna, powstała w wyniku przeliczenia uczestnictwa we wszystkich rankingach w obydwu kategoriach: organizatorów oraz imprez. Spójrzmy na klasyfikację generalną organizatorów (wykres 14). Ciekawy jest skład pierwszej trójki, którą poza bezkonkurencyjnym organizatorem