PRZEGLĄD WYDARZEŃ W POZNANIUsierpień - grudzień 1994

Kronika Miasta Poznania 1995 R.63 Nr1; Chwaliszewo

Czas czytania: ok. 21 min.

RADA MIEJSKA

Przed rozpoczęciem V sesji Rady Miejskiej, radni z "Naszego Poznania" wnioskowali o odwołanie ze stanowiska wiceprzewodni - czącego Rady Antoniego Szczucińskiego. (zob. POZNAŃ POLITYCZNY) N astępnie radni wysłuchali raportu o stanie społecznym i gospodarczym Poznania przedstawionego przez wiceprezydenta T. Kaysera.

Podjęto uchwały o wystąpieniu Miasta z czterech spółek. W zastępstwie prezydenta W. Sz. Kaczmarka, służbowo przebywającego w Genewie informacje o pracach Zarządu Miasta i realizacji podjętych uchwał przekazał wiceprezydent T. Kayser. (13.09) Sesję VI zainaugurowało głosowanie w sprawie odwołania A. Szczucińskiego. W głosowaniu tajnym za odwołaniem opowiedziało się 24 radnych, przeciw 37, dwie osoby wstrzymały się od głosu. Głównym tematem obrad były zmiany w tegorocznym budżecie Poznania. Po dyskusji przyjęto wersję zaproponowaną przez Zarząd Miasta. W dalszej części obrad radni ustosunkowali się krytycznie do ankiety U rzędu Rady Ministrów dotyczącej podziału kompetencji między administrację rządową a samorządową. N astępnie wyrażono zgodę na otwarcie przez Miasto konta w Banku Ochrony Środowiska. Końcową część obrad wypełniły pytania i interpelacje oraz jak zawsze informacje o pracy Zarządu Miasta i realizacji uchwał. (27.09)

VII sesję Rady Miejskiej zdominowała wpierw dyskusja, a następnie podjęcie uchwały o nowych cenach za przewozy osób środkami komunikacji miejskiej. Ustalono , że od pierwszych dni listopada ceny jednorazowej opłaty wzrosną do 3 tys. zł (bilet lO-minutowy), 6 tys. (bilet 30-minutowy), 9 tys. (bilet 60-minutowy). Dotacja Miasta do biletów wynosi bez mała 50% ceny. Ustalono też grupy społeczne mogące korzystać z ulg i przejazdów bezpłatnych. W przerwie obrad odbyło się wręczenie nagród - naukowej i artystycznej przyznawanych przez Radę, oraz 10 stypendiów dla młodych poznańskich twórców, (zob. POZNANIACY). W drugiej części obrad radni wprowadzili poprawki do kilku wcześniej podjętych uchwał, zostali też poinformowani o pracach Zarządu Miasta. (18.10) Od powołania kolejnego samorządu pomocniczego Krzesiny- Pokrzywno-Garaszewo rozpoczęto VIII sesje Rady. Następnie przyjęto uchwałę o procedurze uchwalenia budżetu Miasta, pozwalającej zatwierdzić go do końca roku poprzedzającego rok budżetowy. W dalszej części obrad radni uchwalili tymczasowe zasady gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, oraz wprowadzili zmiany do uchwały w sprawie nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości gruntowych. Radny Andrzej Karaś został zaakceptowany przez zebranychjako pełnomocnik Prezydenta Miasta do spraw przejęcia szkół.

Przegląd wydarzeń (sierpień - grudzień 1994)

Radni pozytywnie przyjęli propozycje lokalizacji kasyna gry i salonu gier w hotelu "Polonez", oraz salonu gier w restauracji "Adria". Znowelizowano uchwałę w sprawie podziału miasta na strefy (główne ciągi handlowe, śródmieście, ciągi handlowe o mniejszym znaczeniu, strefa miejska, peryferie) i w związku z tym zróżnicowaniu stawek czynszowych za lokale będące własnością Miasta. Ponadto Kluby działające w Radzie Miejskiej uzgodniły, iż konieczne jest podjęcie prac nad regulaminem Rady, który usprawniałby jej działanie i maksymalnie ograniczał proceduralne utrudnienia. Do komisji mającej zająć się regulaminem powołano Andrzeja Porawskiego ("N asz Poznań"), Pawła Chudzińskiego ("Samorządna Wielkopolska") i Andrzeja Baranieckiego (Sojusz lewicy Demokratycznej). (15, 16, 22. 11.) IX nadzwyczajna sesja Rady poświęcona była dyskusji nad Planem Ogólnego Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Poznania. Wysłuchano głosów Jacka Mayawiceprezydenta, Tadeusza Gałeckiego - generalnego projektanta planu, Klemensa Mikuły - przewodniczącego Komisji Wnioskowej. Wysłuchano także 2 koreferatów, Kazimierza Balda i Zygmunta N owaka. Swoje stanowisko przedstawili również przewodniczący komisji Rady Miejskiej. (29.11.) Posiedzenie Rady rozpoczęto od przyjęcia uchwały dotyczącej Planu..., nad którym obradowano na sesji poprzedniej. Do projektu Planu mieszkańcy miasta zgłosili ok. 250 wniosków w większości wziętych pod uwagę. Prace nad Planem trwały 3 lata usiłując w sposób optymalny pogodzić potrzeby i wymagania mieszkańców Poznania. Plan zakłada podział miasta na strefę śródmiejską, pośrednią i zewnętrzną. Nie przewiduje się ekspansji przestrzennej na zewnątrz, a raczej mądre i maksymalnie użyteczne wykorzystanie istniejącej infrastruktury. Plan będzie podlegał aktualizacji. N astępnie zmieniono uchwały dotyczące budżetu miasta. (6.12.) N a początku obrad radni wyrazili zgodę na wzniesienie w Poznaniu Pomnika Katyńskiego.

N astępnie ustalono nowe stawki podatkowe - 18 gr za l m powierzchni użytkowej w budynkach mieszkalnych i 6,60 zł w pomieszczeniach wykorzystywanych w działalności gospodarczej. Podatek od czworonogów ustalono na 17,59 zł.

W kolejnej części obrad zajęto się sprawą kont bankowych Miasta, przyjęto też plan pracy Rady na rok 1995. (20.12.) Ostatnia, XII tegoroczna sesja Rady była kolejną sesją nadzwyczajną. Zdominowały ją sprawy budżetowe. I tak na początku radni wprowadzili konieczne zmiany do aktualnej ustawy budżetowej, by następnie zająć się budżetem na rok 1995. Przyjęto, że dochody miasta będą wynosiły sumę 3 bin 113 mld zł. Podobnie jak w latach minionych utrzymany zostanie priorytet nakładów inwestycyjnych (m.in. Poznański Szybki Tramwaj, Centralna Oczyszczalnia Ścieków, remont Mostu Teatralnego). (30.12.)

POZNAN POLITYCZNY

Komisja Zakładowa NSZZ "Solidarność" UAM zaprotestowała przeciwko powierzeniu funkcji wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej Antoniemu Szczucińskiemu (Sojusz Lewicy Demokratycznej). Członkom Komisji chodzi o naganne, ich zdaniem, zachowanie Szczucińskiego w początku lat 80. (3.08.) Krystyna Łybacka stanęła na czele Rady Wojewódzkiej Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Przewodniczącym Sejmiku Samorządowego wybrany został Bolesław Rynkowski. (23.08.) Senator RP Wojciech Kruk zrezygnował z funkcji w Radzie Naczelnej Unii Wielkopolan, zawieszając jednocześnie swoje w niej członkostwo. Krzysztof Król wziął udział w poznańskich obchodach 15-lecia istnienia Konfederacji Polski Niepodległej. (3.09.) O ustawie oświatowej oraz decentralizacji kraju dyskutowano na posiedzeniu Prezydium Krajowego Sejmiku Samorządu Terytorialnego. (9.09.) Marszałek Sejmu RP Józef Oleksy spotkał się z mieszkańcami Poznania w Urzędzie Wojewódzkim. (3.10.)

N a pierwszym od czasu czerwcowych wyborów posiedzeniu zebrał się Krajowy Sejmik Samorządu Terytorialnego, wybierając na swego przewodniczącego Adama Struzika.

Antoni Szczuciński pozwał do sądu Krystynę Andrzejewską i Kazimierza Świrydowicza z Kom. Zakład. NSZZ" Solidarność" UAM. jzob. 3.08./ (13.10.) Działacze U nii Wolności powołali do życia Wielkopolsko-Lubuskie Forum Unii.

W Sejmie RP ukonstytuował się Zespół Parlamentarzystów Ziemi Poznańskiej na czele z Konradem Napierała. (20.10.) Przede wszystkim o problemach podatkowych rozmawiano na spotkaniu przewodniczącego ZChN-u Ryszarda Czarneckiego z mieszkańcami miasta. (21.10.) W. Sz. Kaczmarek wziął udział w łódzkim spotkaniu Unii Wolności z prezydentami dużych miast polskich. Omawiano problemy samorządu terytorialnego w Polsce. W czasie pobytu w Poznaniu Aleksander Kwaśniewski, lider SLD spotkał się m.in.

z dziennikarzami, z którymi rozmawiał o wyborach prezydenckich i akcji" czyste ręce". (4.11.) W centrum naukowym PAN odbyło się spotkanie premierów państw Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Słowacja, Węgry, Polska). (25.11.) Minister prywatyzacji Wiesław Kaczmarek uznał, że Rolniczy Okrągły Stół obradujący w Poznaniu jest "rolniczym" jedynie z nazwy, nie reprezentuje bowiem rzeczywistych interesów tego działu gospodarki. Marek Jurek stanął na czele poznańskiego oddziału Zjednoczenia Chrześcijańsko- N arodowego. (3.12.) Zarząd Wojewódzki PSL obradował w Poznaniu z udziałem premiera Waldemara Pawlaka.

Lider Ruchu Trzeciej Rzeczpospolitej, Jan Parys spotkał się z przedstawicielami poznańskich mediów. (5.12.) "Solidarnościową" pikietę zorganizowała poznańska służba zdrowia przed Urzędem Wojewódzkim. Zebrani uczestnicy poparli głodujących działaczy "Solidarności" służby zdrowia w Warszawie. (7.12.) Prezydent W. Sz. Kaczmarek wziął udział w manifestacji prezydentów miast, burmistrzów, wójtów i radnych, która miała

miejsce w Warszawie, a dotyczyła samorządności społeczności lokalnych. (15.12.) Dwie pracownice poznańskiej służby zdrowia rozpoczęły głodówkę, przyłączając się do trwającej od 17 dni głodówki-protestu służby zdrowia w całym kraju. (19.12.)

SPRAWY PUBLICZNE

Podobnie jak w innych miastach, także w Poznaniu odbywały się obchody 50. rocznicy Powstania Warszawskiego. Pod obeliskiem przy ul. Szymańskiego złożono kwiaty i wygłoszono stosowne przemówienia. (1.08.) Od 27 lipca poznańscy dziennikarze kwestowali na ulicach miasta na rzecz ofiar wojny w Rwandzie. Akcję zakończono 5 sierpnia gromadząc: ok. 208.000.000 starych zł, 22 $, 586 DM, ok. 500 lirów, 20 koron duńskich, 100 szylingów. Jak co roku w sierpniu rozpoczęto zapisy do 17 klubów, zespołów i pracowni działających w Centrum Kultury "Zamek". Lato dla najmłodszych, a więc pokazy filmów, zajęcia sportowe, wycieczki, zajęcia plastyczne, muzyczne, tygodniowe biwaki w okolicach Poznania, "Lato moli książkowych" -dobiegły końca we wszystkich poznańskich Domach Kultury. 550 dzieci z najuboższych rodzin skorzystało z akcji letniej organizowanej i finansowanej przez U rząd Miejski. "Przełamać strach" to akcja zorganizowana przez poznańskie media w związku z coraz częstszymi i brutalniejszymi działaniami gangów wymuszających haracze od właścicieli poznańskich sklepów. U ruchomiono specjalny interwencyjny telefon. Z badań mammograficznych prowadzonych bezpłatnie z inicjatywy Ligi Antyrakowej skorzystało dotąd w Poznaniu ok. 3 tysięcy kobiet. W "Zamku" przez dwa dni trwały targi dystrybutorów kaset video "Video Lega1'94". (3-4.09.) Targi Konsumpcyjne "Jesień'94" zgromadziły 1451 wystawców z 19 krajów. Imprezie towarzyszył "Poznański Tydzień Mody" oraz oferta handlowców z Azji "Asia in Poland". (6-9.09.)

Przegląd wydarzeń (sierpień - grudzień 1994)

Ukazał się 1000 numer "Gazety Wielkopolskiej", dodatku lokalnego "Gazety Wyborczej". (10.9.) Rozpoczęto długo oczekiwany remont wieży poznańskiego Ratusza. Prezydent W. Sz. Kaczmarek spotkał się z przebywającą w Poznaniu delegacją rządową Republiki Litewskiej.

Prezydent uczestniczył także w spotkaniu Komisji Gospodarczej ONZ w Genewie. (11.9.) Międzynarodowe manewry wojskowe "Most współpracy" zgromadziły ok. 900 żołnierzy z 13 państw. "Działania bojowe" w Biedrusku zamknął Prezydent RP Lech Wałęsa. (12-16.9.) W ramach światowej akcji " Clean up the World" Poznaniacy sprzątali w czterech bardzo zaniedbanych miejscach (Lasek Marceliński, rezerwat "Meteoryt Morasko", okolice Rusałki, Ratajski park nad Wartą) swoje miasto. (17-18.9.) W hali "Arena" po raz drugi odbywał się Międzynarodowy Festiwal Mody Fryzjerskiej. (17-18.9.) W N ottingham trwał Tydzień Poznański. Do Szkocji wyjechali poznańscy sp Iewacy, plastycy, aktorzy, artyści rękodzieła. (17 -24.9.) Na poznańskich obiektach sportowych rywalizowali ludzie upośledzeni w czasie Tygodnia Olimpiad Specjalnych. (17-21. 9.) W Instytucie Zachodnim trwała konferencja poświęcona nacjonalizmowi oraz jednoczeniu się Europy z udziałem m.in. Helmuta Schmidta, Wolfganga Scheela, Tadeusza Mazowieckiego. (19-20.9.) Poznań był gospodarzem Konferencji Sieci Zdrowych Miast Światowej Organizacji Zdrowia. Ok. 100 przedstawicieli miast należących do Sieci obradowało nad rozwojem programu "Zdrowe Miasta". (2124.9.) N a ogłoszony w czerwcu konkurs "Zielony Poznań" zgłoszono 164 obiekty. Do II etapu zakwalifikowano 52 zielone mIeJsca, z których komisja Rady Miejskiej wybrała najładniejsze: tereny wokół "Polfy" i Międzynarodowych Targów Poznańskich oraz wokół Wyższego Seminarium Duchownego. Nagrodzono także właścicieli pięknych balkonów. Przy moście Królowej Jadwigi Poznaniacy żegnali lato na imprezie "Cygańska noc - pożegnanie lata".

N owym konsulem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej została w Poznaniu Janet Weber.

41 złotych medali i 10 Złotych Wstęg przyznano na X już "Polagrze " odbywającej się z udziałem ok. 2000 wystawców. (29.9-4.10.) Aby uczcić 160. rocznicę wydania "Pana Tadeusza" A. Mickiewicza zorganizowano w Poznaniu imprezę "Jesienny weekend z Panem Tadeuszem". (8.10.) W Domu Bretanii trwały "Dni Juliusza Verne'a".

27. sezon rozpoczęła "Pro sinfonika" przyznając Medal Honorowy Tadeuszowi Mazowieckiemu za aktywne zainteresowanie losem dzieci w byłej Jugosławii. (15.10.) Zakłady H. Cegielskiego zostały wykreślone z Programu Powszechnej Prywatyzacji. Niewielkie targi "Multimedia" otwarto w jednej z hal MTP. Minęła 100. rocznica powstania Muzeum Prowincjonalnego w Poznaniu, obecnie Muzeum Narodowego w Poznaniu. Siedem organizacji - Unia Wielkopolan, Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne, trzy związki regionalne ze Śląska, Związek Podhalan i Zrzeszenie Kaszubsko- Pomorskie utworzyło w Poznaniu Ligę Regionów, na czele której stanął Romuald Szperliński z Unii Wielkopolan. (22.10.) Targi "Domexpo" (sprzęt domowy, wyposażenie mieszkań) i "Toursalon" z udziałem 350 wystawców otwarto na terenach targowych. (25.10.) 583 tysiące mieszkańców liczy aktualnie nasze miasto. Od roku 1983 odnotować można spadek przyrostu naturalnego w Poznaniu. Dwanaście tysięcy inwalidów I grupy żyje, działa, pracuje w Poznaniu. Z myślą o nich obniżono krawężniki na Starym Rynku, schody na Rondzie Kopernika zaopatrzono w odpowiednie poręcze, a ich część pokryto specjalną "wykładziną". -. Kolejne 3 specjalnie przystosowane samochody znalazły się w zasobie poznańskich taksówek. W związku z trwającymi obchodami 75-lecia Aeroklubu Poznańskiego na Ławicy i w budynku PTPN -u (pierwsza siedziba Aeroklubu) wmurowano tablice pamiątkowe. Przez miesiąc, od 15 listopada do 15 grudnia w poznańskim Sanepidzie można było wykonać darmowo testy AIDS.

Z kurtuazyjną wizytą gościł w Poznaniu ambasador Królestwa Norwegii w Polsce Arnt Rindal, spotykając się z prezydentem W. Sz. Kaczmarkiem i wojewodą Wł. Łęckim. (16.11.) Wystawie Gospodarczej Miast Polskich"Investcity" towarzyszyły Targi Ekologiczne "Poleko" oraz "Komex" - Targi Urządzeń Komunalnych. (22-25.10) Przy ulicy Obornickiej otwarto Honorowy Konsulat Brytyjski. Otwarcia dokonał ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce Michael L. Smith. Konsulem honorowym został Włodzimierz Walkowiak. (22.11.) Przez cztery dni gościła w Poznaniu delegacja władz miejskich Kowna na czele z wiceburmistrzem Jonasem Vengeratisem. (23-27.11.) X-lecie istnienia obchodził Ogólnopolski Ośrodek Sztuki dla Dzieci i Młodzieży. W dniach 25-27.11. obradowała w Poznaniugrupa prezydentów, burmistrzów i wójtów na V Ogólnopolskiej Konferencji. Szczególnie w centrum Poznania spotyka się od pewnego czasu ok. 10 osób proszących o wsparcie w "swoich stałych" punktach. W większości przypadków leżą przed nimi kartki informujące o chorobie AIDS, braku pracy, ciężkiej sytuacji rodzinnej lub drogiej, a niezbędnej operacji. Dla miasta ludzie ci nie są problemem, natomiast na pewno są znakiem czasu. W I Kongresie Informatyków odbywającym się w Poznaniu wzięło udział ok. 400 specjalistów z całego kraju. (3-4.12.) Targi "Kooperacja'94" zgromadziły małą ilość wystawców i zwiedzających. Minister Spraw Zagranicznych RP Andrzej Olechowski zainaugurował obchody 50-lecia Instytutu Zachodniego. (14.12.) Po raz trzeci przedświątecznych zakupów można było dokonać w halach MTP na "Bazarze Wielkopolskim". (15-23.12.) Tegoroczna Wigilia dla wszystkich biednych, bezdomnych, a także życzliwych i miłych odbyła się pod Rondem Kopernika pod hasłem "Kimkolwiek jesteś - przyjdź". Inicjatorem spotkania wigilijnego były poznańskie media. (24.12.) Wieczerze wigilijne przygotowały także Ośrodki Opieki Społecznej, niektóre bary, a także poznańskie parafie. W okresie przedświątecznym Wydawnictwo 00. Dominikanów" W drodze" wydawa

ło za darmo swoje publikacje dla dorosłych, młodzieży i dzieci. Mszą św. w Farze i apelem na Placu Wolności uczczono 76. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. N oc Sylwestrowa zakończyła długi okres irytujących mieszkańców miasta wybuchów petard i innych "materiałów strzelających" . Poznaniacy bawili się na Sylwestra głównie z swoich domach. Wstęp na bale kosztował od 450 tys. do 6 min. starych złotych "Głównym" poznańskim balem była zabawa w "Zamku".

POZNANIACY

Włodzimierz Ścisłowski, znany poznański poeta i satyryk obchodził 50-lecie swojej pracy twórczej. Medal "Ad Perpetuam Rei Memoriam" wojewoda W. Łęcki wręczył siostrze Gertrudzie Kryszak zajmującej się dziećmi specjalnej troski oraz pułkownikowi Lechosławowi Buchajzerowi. (12.8.) W drodze na festiwal w Edynburgu zginął w wypadku samochodowym aktor Teatru Biuro Podróży Andrzej Rzepecki. Zmarł profesor Władysław Rekść z Politechniki Poznańskiej. (27.8.) Małgorzata Musierowicz została laureatką "Parasola szczęścia", nagrody przyznawanej przez miesięcznik "Twoje Dziecko". Laureatem II nagrody (I nie przyznano) na II Międzynarodowym Konkursie Organowym w Szczecinie i Kamieniu Pomorskim został muzyk z Poznania Zbigniew Radowski.

Rafał Szukała zdobył złoty medal mistrzostw świata w pływaniu na 100 metrów stylem motylkowym. Prezydent Poznania W. Sz. Kaczmarek wybrany został Prezesem Związku Miast Polskich. (17.9.) Hanna Suchocka i Jerzy Kurczewski otrzymali od wojewody W. Łęckiego medal "Ad Perpetuam Rei Memoriam". (26.9.) Takie samo odznaczenie wręczono generałowi Krzysztofowi Pajewskiemu.

Ambasadorem RP w Kazachstanie i Kirgistanie został Marek Gawęcki. Business and Professional Woman Club wybrał Kobietę Roku 1994. Została nią Prze

Przegląd wydarzeń (sierpień - grudzień 1994)

wodnicząca Rady Miejskiej Jadwiga Rotnicka. Piotr Pużycki zwyciężył w XXV nowojorskim maratonie w klasie osób niepełnosprawnych. Wojciech Standełło, aktor Teatru Nowego obchodził 40-lecie swojej pracy scenicznej. Maciej Gorzeliński i Piotr Najsztub, autorzy artykułu w "Gazecie Wyborczej" na temat korupcji w poznańskiej policji otrzymali nagrodę II stopnia im. B. Prusa przyznawaną przez Stowarzyszenie Dziennikarzy RP. 70-lecie urodzin Jerzego Kurczewskiego uświetnił wielki koncert w auli uniwersyteckiej. (13.10.) Wręczono doroczne nagrody Miasta Poznania.

N agrodę naukową przyznano profesor Teresie Rabskiej, nagrodę artystyczną profesorowi Janowi Berdyszakowi (po 50 .min starych zł).

Stypendia dla młodych poznańskich twórców Rada przyznała następującym osobom: Darii Kwiatkowskiej za działalność kompozytorską Magdzie W dowickiej za osiągnięcia w dyrygenturze Bogdanowi Cieślakowi za prace scenograficzne Joannie Hofmann za obiekty i książki artystyczne Ewie Hornowskiej za utwory poetyckie Barbarze Kowalczyk za instalacje i rysunki Tomaszowi Matusewiczowi za instalacje i malarstwo Alicji Szutarskiej w dziedzinie tańca Lucynie Winkiel za osiągnięcia aktorskie Poza osobami wymienionymi stypendium otrzymał kwartalnik "Artelier" wydawany przez Galerię Miejską w Poznaniu. Wysokość stypendiów wynosiła po 20 min starych zł. (18.10.) Dyrektor Muzeum Archeologicznego Lech Krzyżaniak powołany został do sprawowania nadzoru merytorycznego nad Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. K. Michałowskiego w Warszawie.

"Giganta'94" za poznański styl pracy otrzymał od "Gazety Wielkopolskiej" Stanisław Barańczak. (21.11.)

N a czele Oddziału poznańskiego Związku Literatów Polskich stanął Marceli Kosman. Andrzej Skworz, red. naczelny "Gazety Wielkopolskiej" został naczelnym tygodnika "Fortuna" .

W Urzędzie Wojewódzkim grupie mieszkańców Poznania nadano Tytuł "Sprawiedliwy Wśród Narodów świata" w podziękowaniu za pomoc udzielaną Żydom w czasie II wojny światowej. Odznaczenie wręczał ambasador Izraela w Polsce Gershon Zohar.

Lech Raczak i Zespół "Teatru Ósmego Dnia" zostali laureatami nagrody im. Konrada Świna rskiego.

UCZELNIE

Pod koniec sierpnia ogłoszono listę wolnych miejsc w poznańskich wyższych uczelniach. Najwięcej oferowała ich Politechnika Poznańska, Akademia Muzyczna i Akademia Rolnicza. W Małej Auli Collegium Minus odbyło się sympozjum zorganizowane z okazji 70. rocznicy urodzin profesora Janusza Ziółkowskiego. Obchody 20-lecia Wydziału Turystyki i Rekreacji połączono z konferencją na temat znaczenia rozwoju turystyki w procesie integracji europejskiej. (15-16.9.) Akademia Ekonomiczna i Francusko-Polska Wyższa Szkoła N owych Technik Informatyczno- Komunikacyjnych zainaugurowały rok akademicki 1994/95. (29.9.) Marszałek Sejmu RP Józef Oleksy uczestniczył w inauguracji roku na Uniwersytecie. (3.10.) Połączono dwie poznańskie wojskowe szkoły wyższe - Kwatermistrzowie i Pancerniacy stanowią odtąd Wyższą Szkołę Oficerską im. Stefana Czarnieckiego. Komendantem-rektorem uczelni został Jó,zef Flis. (4.10.) Profesor Ryszard Ganowicz zainaugurował kolejny rok nauczania w Akadenii Rolniczej. Tę samą uroczystość w Akademii Medycznej połączono z wręczeniem doktoratu honoris causa dr Wandzie Błońskiej. (5.10.) Z kolei w Akademii Muzycznej początek roku akademickiego zbiegł się z wmurowaniem kamienia węgielnego pod noweskrzydła Akademii u zbiegu ulic Św. Marcin i Towarowej. (6.10.) W Belwederze tytuły profesorskie odebrali: Juliusz Pernak - Politechnika Poznańska, Anna Kozioł, Marek Rekowski - Akademia Ekonomiczna, Seweryna Wysłouch - Uniwersytet Poznański. (10.10.) Po raz pierwszy Gaudeamus zabrzmiał w Wyższej Szkole Bankowej. Rektorem Szkoły został prof. Władysław Balicki. (15:10.) Ustalono wysokości stypendiów socjalnych i za osiągnięcia w nauce (kwoty w starych zł). UAM 400 tys. miesięcznie, stypendium socjalne 590-1.100.000 zl, stypendium za naukę 2.100.000 zł, stypendium ministerialne Akademia Medyczna 400-800.000 zł, stypendium socjalne - 1.500.000-2.000.000 zł, stypendium za naukę Akademia Ekonomiczna - 340.000 zł, stypendium socjalne - 1.400.000, stypendium za naukę Politechnika Poznańska - 700.000 zł, stypendium socjalne - 1.500.000 zł, stypendium za naukę Akademia Rolnicza obchodziła urOCZYSCle 125-lecie studiów rolniczych w Wielkopolsce, 75-lecie studiów rolniczych i leśnych oraz 43-lecie Wydziału Zootechniki. (22.10.) Centrum Studiów Otwartych UAM przygotowało kolejny cykl wykładów, tym razem pod tytułem "Czy Polsce potrzebne są partie polityczne?" W listopadzie dr Krzysztof Rzepa zastanawiał się "Czy socjaliści zdradzili Polskę?" (3.11.), prof. Stanisław Sierpowski zaś przygotował wypowiedź "Narodowa Demokracja - mity i rzeczywistość". (17.11.) Bardzo zła sytuacja szkolnictwa wyższego sprowokowała spotkanie wszystkich senatów poznańskich uczelni wyższych. (22.11.) Profesor Tadeusz Kotłowski mówił o drogach i bezdrożach ruchu narodowo-solidarystycznego, a prof. Janusz Pajewski o Piłsudczykach w cyklu wykładów w ramach Studiów Otwartych UAM. Prezydent Lech Wałęsa wręczył 11 poznańskim naukowcom nominacje profesorskie. Byli nimi: Andrzej Mackiewicz, Andrzej Bręborowicz - DAM

Piotr Pierański, Andrzej FerchimPAN Anna Bujakiewicz, Lubomira Burchardt, Marek Kraska, Tadeusz Hilczer, Tomasz Maruszewski, Henryk Hudzi - UAM Andrzej Jajszczyk - Franc.-Polska Wyższa Szkoła N owych Technik InformatKomunikacyjnych. (20.12.)vnnKŁADY, PRELEKCJE, SPOTKANIA

Poznańskie obchody Europejskich Dni Dziedzictwa Kulturowego poprzedziła sesja dotycząca bardzo ważnego, a jak się okazało mało znanego tematu "Kościoły drewniane". (9.9.) Gościem "Czwartku Literackiego" był Artur Międzyrzecki. (22.9.) O malarstwie II połowy lat 50. mówił w Muzeum Narodowym Włodzimierz N owaczyk. (27.9.) Wykład na temat znanego "Serwisu łabędziego" przygotował w Muzeum Sztuk Użytkowych Zygmunt Dolczewski. (2.10.) N a zaproszenie Instytutu Zachodniego przyjechał do Poznania Piotr N owina- Konopka z wykładem na temat priorytetów, szans i wyzwań polityki zagranicznej Polski. (4.10.) Krzysztof Rutkowski będący gościem "Czwartku Literackiego" wygłosił prelekcję "Czy Mickiewicz był Żydem? I kilka innych szczegółów". O kubizmie w cyklu "Pro Arte" mówiła Beata Rymkiewicz. (4.10.) Cykl "Jaki jesteś Poznańczyku" zainaugurował wykład Stefana Bratkowskiego "Wielkopolanie sami sobie. Wczoraj i dziś". (11.10.) Fowizm przybliżyła zainteresowanej sztuką młodzieży Agnieszka Nowicka w Muzeum Narodowym. (11.10.) W Centrum Kultury "Zamek" przedstawiciele wszystkich zainteresowanych środowisk spotkali się na dyskusji panelowej zatytułowanej "Po pierwsze kultura". (15.10.) Martwe natury holenderskie były tematem wykładu Heleny Stęszewskiej w Muzeum Narodowym. (16.10.) Także w MNP Aleksandra Węcka prowadziła prelekcję na temat rzeźby Augusta Zamoyskiego "Lech I". (18.10.)

Przegląd wydarzeń (sierpień - grudzień 1994)

Adam Zagajewski przyjechał do Poznania, by uczestniczyć w kolejnym "Czwartku Literackim". (20.10.) Kolekcję malarstwa polskiego z 20-lecia międzywojennego w zbiorach Muzeum Narodowgo przybliżyła wszystkim Maria Gołąb. (23.10.) Czytelnicy krakowskiego periodyku "NaGłos" spotkali się z jego autorami na "Czwartku Literackim". (27.10.) Po ekspozycji judaików w Muzeum Sztuk Użytkowych oprowadzał Zygmunt Dolczewski. (6.11.) M uzeum Archeologiczne przygotowało cykl wykładów - "Archeologia Starego i N owego Testamentu". Kolejne dwa wykłady "Pro Arte" dotyczyły futuryzmu (A. Nowicka) i konstruktywizmu (B. Rymkiewicz). "Spotkanie z obrazem" w MNP wypełniła prelekcja Agnieszki Ławniczakowej na temat obrazu Jana Spychalskiego "Walka Jakuba z aniołem". (22.11.) Instytut Zachodni wraz z Gustav-Stresemann Institut z Bonn zorganizował Międzynarodowe warsztaty "Polacy-Niemcy, zbliżenie przez kulturę". (27-29.11.) Po wystawie prac Rona Arada w Muzeum Sztuk Użytkowych oprowadzał jej komisarz Grażyna Szponder. (27.11.) Poznańska Szkoła Sztuk Zdobniczych była tematem wykładu Jarosława Mulczyńskiego w Muzeum Historii Miasta Poznania. (4.12.) Kolejny z serii wykładów "Pro Arte" poświęcony był dadaizmowi, a przygotowany przez B. Rymkiewicz. (6.12.) Historyzm w złotnictwie europejskim był motywem wiodącym w wystąpieniu Renaty Jaskulskiej z Muzeum Sztuk Użytkowych. (11.12.) W Sali Renesansowej Ratusza wykład pt. "Wiwat Poznańczanie, czyli o Poznańczykach doby romantyzmu" wygłosił Przemysław Matusik. (13.12.) W ramach "Czwartku Literackiego" o historii sztuki w wieku XX mówił Ryszard Stanisławski.

WYSTAWY

Wystawę obrazów Grażyny Kielińskiej i Beaty Pendowskiej przygotowała Galeria "Profil" . ( 4. 8 . )

Trzej artyści z Francji wystawiali swoje prace w "Arsenale", Rene Barreau, Herve Girardin i Patrice Moreau. (9.8.) Polskę Jagiellonów przybliżyła Poznaniakom wystawa otwarta w Bibliotece Raczyńskich przy PI. Wolności. (10.8.) Przez cały wrzesień w "Art and Business Gallery" trwała wystawa obrazów Andrzeja Zdanowicza "Spacer".

Rysunki Janusza Stannego z motywami erotycznymi wystawiono w "Profilu". (8.9.) W "Arsenale" swoje rzeźby prezentował znany artysta młodego pokolenia Sylwester Ambroziak. (9.9.) Tego samego dnia otwarto wystawę Katarzyny Skibińskiej - Koralewskiej oraz jubileuszową (w 85. rocznicę urodzin) Tadeusza Kalinowskiego. Obie w "Arsenale".

W Galerii Fotograficznej "pf' w "Zamku" przygotowano ekspozycję fotografii Herberta Lista z lat 1930-1970.

Grafiki Liliany Chlebny można było obejrzeć w Galerii "Garbary 48". (19.9.) Prace artystów-pedagogów PWSSP znalazły się na wystawie zrealizowanej w związku z 75-leciem Szkoły Plastycznej w Poznani u. (3 - 8.10. ) Wernisaż wystawy rysunków Jacka Strzeleckiego odbył się w Galerii "Profil". (6.10.) Rysunki dzieci na temat człowieka i samochodu znalazły się w miejscu niezwykle odpowiednim, tj. w Galerii Grażyny Kulczyk. "Zooart" to tytuł wystawy zorganizowanej przez Międzynarodowe Centrum Sztuki, a prezentujące prace młodych artystów polskich i skandynawskich na terenie Starego i N owego Ogrodu Zoologicznego. (9.10.) W "Arsenale" swoje rzeźby pokazał gdański artysta Grzegorz Klaman, obrazy i rysunki zaś Eugeniusz Markowski. (12.10.) Grafiki Wojciecha Mullera znalazły się w Galerii " U Jezuitów". (17.10.) Tego samego dnia w Galerii Fotograficznej "pf' otwarto wystawę fotografii Tomasza Michałowskiego "Kształt gestu". W "Art and Business" wystawiała Teresa Pągowska. Grażyna Szponder przygotowała w Muzeum Sztuk Użytkowych wystawę mebli wybitnego współczesnego artysty Rona Arada. (21.10.) Przegląd polskiej twórczości video trwał przez dwa dni w Muzeum Narodowym podtytułem "Video- Instalacje- Performance". (28-29.10.) Fotografie z lat 1948-65 pokazano na wystawie "Fotografia subiektywna" w Galerii "pf'.

(02.11.) Galeria "Garbary 48" prezentowała w listopadzie prace Krzysztofa W. Skórczewskiego i Maji Godlewskiej. (5.11., 19.11.) Młodzi artyści z Hanoweru przywieźli swoje prace do "Arsenału" na wystawę "Dziesięciu artystów z Hanoweru". (8.11.) Relacje człowiek-przyroda w sztuce uwidoczniła wystawa otwarta także w "Arsenale": "Ekoart - widzenie własne". W Muzeum Archeologicznym otwarto ekspozycję czasową "Dwa stulecia wykopalisk w Kowalewku" zorganizowaną w ramach programu koordynowanego przez radę Europy - "Epoka brązu, pierwsza Złota Epoka w dziejach Europy". (10.11.) Obrazy z lat 90. wystawił w galerii Grażyny Kulczyk Andrzej Popiak.

W Galerii "U Jezuitów" znalazły się obrazy i rysunki Józefa Świtki. (14.11.) "Art and Bussines Gallery" wraz z Międzynarodowym Centrum Sztuki zorganizowały ekspozycję prac artystów z Seulu. (17.11.) Rysunki Jerzego Nowosielskiego można było oglądać w Galerii Polony. Biblioteka Raczyńskich przygotowała rocznicową (lOO-lecie urodzin) wystawę "Świat mnie wabił" poświęconą Arkademu Fiedlerowi. (28.12.) Eksponaty etnograficzne ilustrujące okres Godów znalazły się na wystawie w Muzeum Etnograficznym - "Gody, od Bożego Narodzenia do Trzech Króli". (1.12.) Niemiecką fotografię reklamową z lat 19251988 pokazała Galeria "pf'. (5.12.) Prace tegorocznego stypendysty Rady Miejskiej Tomasza Matusewicza wystawiła Galeria ON (5.12.). Od połowy miesiąca wystawiała swoje instalacje druga stypendystka Rady Barbara Kowalczyk. Wernisaż wystawy obrazów Andrzeja Macieja Łubowskiego miał miejsce w Galerii "Profil" .

"Z dziejów prasy poznańskiej 1794-1939" to tytuł wystawy w Bibliotece Uniwersyteckiej. (8.12.) W Galerii Miejskiej "Arsenał" otwarto trzy wystawy: "Projekt przestrzeni" Antoniego Mikołajczyka, rzeźb i instalacji Madeleone Dietz i prac Marii Jaremy.

Po prezentacji Wildy i J eżyc Muzeum Historii Miasta Poznania przygotowało ekspozycję przybliżającą historię Chwaliszewa. (16.12.)

TEATR, MUZYKA, FILM

Kolejne dwa cykle "Nocnych Iluzjonów" przygotowało kino "Pałacowe". Pierwszy to "Świat zwariowanych komedii", drugi to "Dawno temu w Ameryce". (19-21, 2528.8.) Przez cały sierpień trwały Letnie Koncerty Organowe w Farze (w każdy wtorek, czwartek i sobotę o godz. 12.15.). W ramach cyklu Staromiejskich Koncertów Organowych w każdy czwartek sierpnia w kościele 00. Karmelitów grał Jerzy Kukla.

Na Starym Rynku, a niekiedy na Placu Wolności miały miejsce koncerty pod wspólnym tytułem" Podróż sentymentalna". Letnie wieczory można było spędzić w klubie "Eskulap" na zabawach tanecznych "Cudowne lata 60., 70., 80.,..." 75 lat temu na scenie poznańskiej Opery wystawiono pierwszy polski spektakl - "Halkę" Stanisława Moniuszki. (31.8.) Po 2-letniej przerwie swoją działalność artystyczną wznpwił Teatr "Maya" spektaklem "Śmiech" (1.9.).

Filharmonia Poznańska otworzyła sezon artystyczny koncertem Orkiestry Symfonicznej PFP z udziałem pianisty Miłosza Magina i skrzypka Manrico Padovaniego. (l6.9.) W auli UAM koncertował zespół "The King's Singers" . (l7.9.) "Hrabina Marica" otworzyła 37. sezon artystyczny w Teatrze Muzycznym. (20.9.) Kolejne 4 seanse filmowe rozpoczynające się w kinie "Pałacowym" o godzinie 22.00 w ramach " Nocnego Iluzjonu" poświęcone były twórczości Milosa Formana. (22-25.9.) W "Arenie" śpiewała dla bardzo licznego grona swoich miłośników Basia Trzetrzelewska. (29.9.) N iecodzienny koncert na dzwony kościelne kościołów Śródmieścia Poznania przygotował Lorenc Barbera. (1.10.) Na tegoroczne Międzynarodowe Dni Muzyki i Teatru złożyły się m.in.:

Przegląd wydarzeń (sierpień - grudzień 1994)

recital klawesynowy Elżbiety Chojnackiej premiera w Polskim Teatrze Tańca - "Już się zmierzcha", "Fantazja na Harnasie" koncert kameralny Kwartetu Wilanów (1-6.10.) 68. Poznański Poranek Muzyczny wypełniła muzyka w wykonaniu Kapeli Zamku Rydzyńskiego. (9.10.) W "Scenie na Piętrze" odbył się kolejny "Ring z... Hanką Bielicką" w 55. rocznicę jej pracy artystycznej. (10.10.) Kolejną premierą w "Teatrze Polskim" była "Antygona" Sofoklesa w reżyserii Jerzego Moszkowicza. (16.10.) Wznowiła swoją działalność Młodzieżowa Akademia Filmowa pod nową nazwą - Poznańska Akademia Filmowa.

"Bohaterami" kolejnego "Nocnego Iluzjonu" były filmy Wernera Herzoga. (13-16.10.) "Wilk" z Michaile Pfeiffer i Jack'em Nicholsonem był kolejną Poznańską Premierą Filmową. (14.11.) 285 Koncert Poznański odbył się w auli uniwersyteckiej. (22.10.) Koncert (128.) z cyklu "Musica sacra" związany był z 75. rocznicą śmierci księdza Józefa Surzyńskiego. (23.10.) Centrum Kultury "Zamek" zorganizowało "Dzień Kafki w Zamku" - imprezę poświęconą osobie i twórczości wielkiego pisarza. (25.10.) W Teatrze N owym wystawiono sztukę Jacka Kaczmarskiego i Jerzego Satanowskiego "Kuglarze i wisielcy" opartą na motywach powieści W. Hugo "Człowiek śmiechu". (29.10.) Jak co roku w pierwszych dniach listopada w kinie" Pałacowym" trwały" Zaduszki fumowe" poświęcone zmarłym w ostatnim roku ludziom kina. (2-6.11.) Księdzu Zdzisławowi Bernatowi zadedykowano 129. koncert "Musica sacra". (6.11.) Pokazy filmowe, wystawy, recitale, koncerty złożyły się na zorganizowane w "Zamku" "Dni Brunona Schulza". (6-23.11.) XXVII Poznański Tydzień Filmowy poświęcono twórczości brytyjskiego reżysera Petera Greenawaya. (7-13.11.) "Ojców naszych splew... tak zatytułowano koncert w Muzeum Narodowym z okazji 76. rocznicy odzyskania niepodległości.

Jury I Międzynarodowego Konkursu Organowego im. Feliksa Nowowiejskiego nie przyznało nagrody Grand Prix, nagrodę II otrzymał Adam Zaleski, III Adam Lenart. (12-20.11.) N ajwiększą gwiazdą bardzo udanej imprezy jazzowej - "Poznań Jazz Fair '94" był amerykański trębacz Winton Marsalis. (16-21.11.) Na premierę w Teatrze Polskim sztuki "Ucieczka" w reżyserii Edwarda Wojtasiaka przybył autor dramatu Gao Xingjian. (18.11.) 31 młodych skrzypków stanęło do V Ogólnopolskiego Konkursu Skrzypcowego im. Zdzisława Jahnkego. Zwyciężyła Dominika Falger (krakowianka, absolwentka poznańskiej Akademii Muzycznej). (21-26.11.) Spektakl" Tańcz póki możesz" Teatru Ósmego Dnia uświetnił jubileusz 30-lecia pracy artystycznej Zespołu. (1.12.) W cyklu "Polscy artyści w orkiestrach świata" w Pałacu Działyńskich koncertowała skrzypaczka Wiesława Szymczyńska. (3.12.) Ciągle dobrze przyjmowany zespół "Mazowsze" wystąpił w "Arenie". W kinie "Pałacowym" można było obejrzeć replikę Festiwalu Polskich Filmów fabularnych Gdynia ' 94. "Świnki i wilk" były premierą grudniową w Teatrze Animacji. (4.12.) 70. Poznański Poranek Muzyczny wypełniła muzyka w wykonaniu Młodzieżowej Orkiestry Dętej Huty Szkła "Warta" w Sierakowie. (4.12.) Ewa Podleś wystąpiła na inauguracji działalności artystycznej Agencji "Art- Power" . W auli UAM odbył się koncert galowy I Ogólnopolskiego Przeglądu Zespołów Wokalno-instrumentalnych Inwalidów Upośledzonych Umysłowo. S-lecie działalności chóru "Fermata" uczczono koncertem w kościele 00. Franciszkanów. (10.12.) W kinie "Pałacowym" trwały Dni Kina Europejskiego. Teatr Wielki przygotował premierę "Halki" Stanisława Moniuszki w reż. Sławomira Żerdzickiego. (17.2.) Gośćmi "Sceny Verbum" byli Julia Hartwig i Artur Międzyrzecki. (19.12.) W auli UAM muzykował "rodzinny klan" Pospieszalskich prezentując kolędy. (27.12.)

Słowicze kolędowanie pod batutą Stefana Stuligrosza Poznaniacy usłyszeli w auli uniwersyteckiej. (28,29,30.12.)

VARIA

Ładną i "znaną" kopułę Collegium Maius pokryto nową blachą miedzianą. Do końca sierpnia, czyli przez cały sezon wakacyjny poznańską Palmiarnię odwiedzało każdego dnia ok. tysiąc osób. Temperatura wody w poznańskich basenach wynosiła w sierpniu ok. 23 stopni C. By wejść do obleganego basenu, należało zapłacić za wstęp 20 tys. zł. Bardzo niski stan wody w Warcie spowodował odpłynięcie "Joanny" do Gorzowa. Statek wróci do Poznania w kwietniu. Między mostem królowej Jadwigi a mostem Rocha zorganizowana I otwarte Zawody Wędkarskie na Warcie z udziałem 54 zawodników. Długotrwałe upały spowodowały wprowadzenie zakazu sprzedaży masła i margaryny w handlu obwoźnym. Aż 99 różnych tytułów prasowych wydawanych jest w Poznaniu. Przez kilka dni część Starego Rynku opanowali sprzedawcy samochodów uczestniczący w akcji "Lato Dealerów'94". Kolekcję 150 storczyków z królewskiego Ogrodu Botanicznego w Hanowerze można było podziwiać przez l O dni w poznańskiej Palmiarni. Znana powszechnie hala widowiskowo-sportowa "Arena" stoi już w Parku Kasprowicza 20 lat. Ambasada królestwa Szwecji patronowała "Festynowi z Astrid Lindgren" zorganizowanemu w Szkole Podstwowej Nr 34. (8.10.)

N owy sezon narciarski na stoku "Malta Ski" zainaugurowano z udziałem mistrza olimpijskiego Franza Klammera. Po bardzo upalnym lecie nadeszła zimna jesień.

Już w pierwszym tygodniu października zgodnie z zarządzeniem wojewody rozpoczęto sezon grzewczy w Poznaniu. Temperatura w nocy spadała do ok. 5° C.

Około 3 tysięcy psów pokazano na XXIX Międzynarodowej Wystawie Psów Rasowych odbywającej się jak zawsze na terenach targowych. (5-6.11.) Konkursy, kiermasz i korowód ze Świętym Marcinem jadącym na koniu uświetniły obchody imienia ulicy Św. Marcina. (11.11.) Po wystawie psiej ok. 300 kotów prezentowano na poznańskiej wystawie tych zwierząt. W 5 kategoriach wiekowych rozegrano V Turniej Halowy Piłki Nożnej Szkół Podstawowych Poznania i województwa. 800 kolorowych lampek utworzyło z iglicy targowej wspaniałą, barwną choinkę. "Drzewko" widoczne było z wielu miejsc w otoczeniu Targów. Obok tej "choinki" w całym mieście stanęło jeszcze 16 ozdobnych drzewek w centralnych jego punktach. Świąteczne drzewka i piękne wystawy poznańskich sklepów nadały miastu miły, bożonarodzeniowy wygląd. A . Podrożały poznańskie taksówki, za wejście należy zapłacić 26 tys., za każdy kilometr 6 tys. zł.

Wszystkie miejskie targowiska pracowały przed Bożym Narodzeniem i Sylwestrem do późnych godzin wieczornych. Stragany wyglądały bardzo efektownie, kolorowo i... bogato. Coraz więcej Poznaniaków bawi się w noc sylwestrową w okolicach godzin 24.00 na centralnych ulicach miasta.

Opracował Andrzej Król ze zbiorów: Muzeum Narodowego w Poznaniu: 62, 64, 66, 67 Muzeum Narodowego w Poznaniu Oddziału Muzeum Historii m. Poznania: 1, 7, 8, 15 - 17, 20 - 22,25 - 27, 36, 39, 55 - 60, 77, 78. Wielkopolskiego Muzeum Historycznego w Poznaniu: 61 Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków: 10, 13 Miejskiego Konserwatora Zabytków 40, 58 Urzędu Miejskiego w Poznaniu: 71 Archiwum Państwowego: 2 - 5, 9 Biblioteki Uniwersyteckiej: 12, 14, 18, 19, 23 - 35 Biblioteki Kórnickiej: 6 Biblioteki Raczyńskich: 28 są własnością prywatną: 37, 38, 41, 43 - 54, 63, 74 - 76, 81 - 86 Franciszka Burkiewicza: 65, 68, 72 Bożeny Hubickiej: 70 Andrzeja Kandziory: 73 , Stefanii Smiełowskiej: 69

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania 1995 R.63 Nr1; Chwaliszewo dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry