TYMCZ. PREZYDENT MIASTA PUŁK. DYPL. ERWIN WIĘCKOWSKI 3 11

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania: Antologia 1990 R.58 [Nr3/4]

Dziś - wobec tego, że zaledwie od 3 tygodni sprawuję mą funkcję i niemożiiwem było w tym czasie szczegółowe zapoznanie się ze wszystkiemi działami pracy, poruszę jedynie kilka podstawowych kwestyj, które wydają mi się najważniejsze. Nie chcę się przytem kusić przedstawianiem daleko idących planów i zamiarów, mój charakter Tymczasowego Prezydenta miasta nakazuje mi rozpoczynanie w formie nowych prac tylko takich, których - obojętne - samo rozpoczęcie czy ukończenie, będzie z mojej strony już służyło dobru miasta. Jednem z takich zagadnień jest kontrola. Tam, gdzie się wydatkuje pieniądze publiczne i gdzie ponadto przy skąpych środkach czekają ogromne zadania, - w tem dotyczące wprost życia, bytu, przetrzymania zupełnego braku środków do życia - tam wydatkowanie pieniędzy publicznych musi stać pod najściślejszą kontrolą opinji publicznej i wszystkich powołanych ku temu czynników. Kontrola ta jest przeprowadzana w Zarządzie Miejskim miasta Poznania, wydaje mi się jednak, że jej usprawnienie i przyśpieszenie jest rzeczą ze wszech miar wskazaną. Mam tu na myśli zaprowadzenie miesięcznej rachunkowo-pieniężnej kontroli aktów rachunkowych miesięcznych, a w tym celu przewiduję wydanie odpowiednich przepisów, oraz częściowe wzmocnienie składów osobowych działów tej kontroli. Po drugie obejmuję mianem kontroli - kontrolę faktyczną, wykonywaną przez fachowcówkontrolerów , a obejmującą badanie całokształtu działalności przedsiębiorstw, zakładów, wydziałów administracyjnych, a to przez badanie celowości wydatków, sprawności pracy, organizacji obowiązującej, jednem słowem całej działalności kontrolowanej jednostki. Ten rodzaj kontroli musi być częstszy, niż dotychczas stosowano i musi obejmować w ciągu roku budżetowego znakomitą większość działów, podlegających kontroli. I tu zatem, prócz opracowania planu kontroli i ścisłych zasad jej przeprowadzenia, przewiduję konieczne uzupełnienia składu osobowego. Prócz większej możliwości wykrywania ewentualnych nadużyć, dają sprawozdania inspektorów-kontrolerów, tak Radzie Miejskiej, jak i Zarządowi Miejskiemu cenne wskazówki i uwagi co do budżetu i organizacji pracy. N astępuje sprawa kontroli zamierzeń budżetowych, oraz kontroli wykonania budżetu.

Zaznaczam, że wskutek wprowadzenia od czerwca bieżącego roku preliminarzy miesięcznych, sprawa ta jest w Zarządzie Miasta naogół dobrze postawiona, lecz w interesie dokładności pracy i możności głębszego przemyślenia tych zagadnień byłoby wskazanem nieznaczne powiększenie personelu i wydanie wiążących instrukcyj. Zwiększenie personelu kontrolnego mam zamiar przeprowadzić przedewszystkiem drogą wewnętrznych przegrupowań osobowych z innych wydziałów. Wspomniałem już o preliminarzach miesięcznych. Uważam je za jeden znajskuteczniejszych sposobów przeciwdziałania wydatkom pozabudżetowym i zmuszania do celowej oszczędności w wydatkach, przyczem muszę podnieść, że jednak niestety jeszcze wciąż daje się zauważyć gdzieniegdzie dążenie do wykonania preliminarza budżetowego, a nie uchwalonego przez Radę Miejską budżetu. Gdybym zdołał przeprowadzić moje zamiary, dotyczące kontroli i uzyskać jednakowe ze mną zrozumienie wszystkich moich współpracowników, że w dzisiejszym stanie finansowym miasta wydatkowanie powyżej norm budżetowych jest karygodne, a przeciwnie dążyć należy do jak n aj w i ę k s z ej o s z c z ę d n o ś c i, to jakkolwiek zbyt rażących pod tym względem odchyleń niema, to jednak uważałbym, że temi dwoma sprawami już dobrze się miastu przysłużyłem. Dotknąłem dotąd zagadnień bardzo ważnych, niejako jednak wstępnych w stosunku do sprawy najważniejszej: jak przedstawia się obecny stan finansowy miasta i jaki są nadzieje na przyszłość. Jesteśmy już po pierwszem półroczu wykonywania budżetu za rok 1934/1935. Możemy więc zdać sobie sprawę z tego, jakim rezultatem zakończyliśmy pierwsze półrocze oraz jak należy przewidywać zakończenie całorocznej pracy. Wobec tego, że wydatki nadzwyczajne będziemy wykonywać tylko w miarę realizowania wpływów nadzwyczajnych, decydowanie o nadwyżce czy deficycie całego budżetu będzie wyłącznie wykonanie budżetu zwyczajnego. N a nim więc wyłącznie ześrodkuję swoje uwagi.

Gotówkowo wykonanie budżetu za l półrocze przedstawia się napozór korzystnie.

Dochody bowiem wyniosły Wydatków uskuteczniono za

7 684 266 zł 7 477 263 złnadwyżka gotówkowa

207 002 zł

Jednak dochody wykazane są definitywne - suma ich za pierwsze półrocze już się nie zmieni; natomiast do wydatków, już uskutecznionych za gotówkę, należy dodać sumę wystawionych asygnat rozchodowych, których z powodu braku środków hie wypłacono - 400 000 zł oraz również pozostałą kwotę obsługi długów, która winna być zapłacona w l półroczu, a nie została zapłacona l 468 214 złrazeml 868 214 złpotrącając nadwyżkę gotówkową

207 002 złdostaniemy prawdziwy deficyt l półrocza l 661 212 zł Dodać muszę, że pomijam tutaj świadomie, że wykonanie budżetu przedsiębiorstw i zakładów, których rachunkowość prowadzi Rachuba i Główna Kasa Miejska, wykazuje za i półrocze niedobór 330 696 zł Niedobór ten według kompetentnych zapewnień decernentów w tych zakładach-przedsiębiorstwach będzie pokryty w drugiem półroczu, tak, że realizacja ich budżetów zakończy się prawdopodobnie rezultatem, jaki przewiduje preliminarz, a więc w każdym razie bez deficytu. Niedobór ogólny powstał z powodu: a) zmniejszonych wpływów z przedsiębiorstw, co jest dla wielu zakładów letniego półrocza rzeczą normalną, b) zmniejszonych wpływów za korzystanie z urządzeń i zakładów dobra publicznego - głównie z powodu niewpłacenia opłat przez Poznańską Kolej Elektryczną. Podkreślić muszę, że wpływy z podatków, w ogólnej kwocie zł. 4 068 000, wpływają należycie, nie dopisały podatki na zł. 43 618, t. j. około l procent. Jako podstawowy swój obowiązek będzie Zarząd Miasta uważał silne prowadzenie akcji redukcji wydatków a to: a) przez bezwzględne ograniczenie w dodatkowych kredytach, b) ograniczenie wydatków poniżej sum preliminowanych przy pomocy miesięcznych preliminarzy. c) wspólnie z Radą Miejską starać się musimy o uzdrowienie finansów P. K. E., co odbije się dodatnio na świadczeniach tejże względem budżetu miejskiego, prowadzić będziemy akcję sprzedaży budynków i gruntów, w celu zredukowania zadłużenia krótkoterminowego. Zgóry jednak trzeba sobie powiedzieć, że kompresja wydatków może iść tylko do granic możliwości, a nie powinna zasadzać się na powiększaniu bezrobocia lub skreślaniu wydatków, potrzebnych istotnie poprostu na przetrwanie, jako też, że uzyskane w sposób podany fundusze nie uzdrowiąjednak budżetu i finansów miasta. Stąd też jasno zrozumieć można, że przy zastosowaniu w operacjach, a nawet pewnej poprawie wpływów z przedsiębiorstw w miesiącach zimowych, wyrównanie deficytu l 661 212 zł w drugim półroczu będzie w normalnym biegu rzeczy bardzo trudne. Podstawowem zagadnieniem zrównoważenia budżetu miasta Poznania jest sprawa wyzyskania źródeł dochodowych, a przedewszystkiem obniżenie ciężaru obsługi długów. Pozwolę sobie scharakteryzować stan zadłużenia miasta, albowiem właśnie to zadłużenie zniewala mnie do osądzenia sytuacji finansowej miasta jako bardzo poważnej i wymagającej poświęcenia szczególniejszej uwagi ze strony organów ustrojowych. Zadłużenie miasta na dzień 30 września br. wynosiło razem 74 761 388, 88 złotych. W powyższej sumie ogólnego zadłużenia mieszczą się oczywiście niezapłacone raty odsetkowo-amortyzacyjne około 8 miljonów zł., przeniesione w latach ubiegłych z powodu niedoborów budżetowych do zaległości biernych, czyli na t. zw. "listę wierzycieli" . Wyszczególnione codopiero ogólne zadłużenie miasta, oparte na danych cyfrowych odnośnego