KOŚCIÓŁ ŚW. MARCINA W POZNA:\1Ubiony, pomalowany, tu i ówdzie pozłacany, posiadał wszystkie potrzebne do msy św. przybory i miał pierwotnie dwa ministerja. Pierwsze ministerjum fundacji ks. Stanisława z Chwaliszewa, aHarzysty kolegiaty św. Marji Magdaleny, erygowane 10 lipca 1598 r. przez Jana Tarnowskiego. biskupa poznańskiego. Uposażenie wynosiło 100 węgierskich złotych, 18 grzywien:' 750 zŁutych polskich (z tych dał ks. Stanisław z Chwaliszewa 100 węgierskich złotych, Anna Jodłowska 100 złp., Szymon Tadeusz Kostrzeniewicz, beneficjat kościoła św. Marcina 1754) 500 zł., ale 1779 r. czynsz od. owych sum wcale nie dochodził i obligacjom nie działo się zadość). tPrawo patronat\! tego ministerjum przysługiwało bractwu ubogich księży w kolegjacie św. Marji Magdaleny, ale 14 kwietnia 1761 r. przelano je na proboszcza św. Marcina. Dom z ogrodem dla altarzysty zburzyli Moskale. Drugie ministerjum fundowali ks. Jan Lawęda, proboszcz jeżewski i ks. Paweł Rosmarynowicz, erygował je zaś 5 maja 1651 t. Andrzej Swinarski, oficjał poznański. Posag wyn'Jsił 1100 zł. i to 500 zł. z' fundacji ks. Lawędy i 600- zł. z fundacji ks.
Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr1
Czas czytania: ok. 3 min.Rosmarynowicza, w r. 1779 jednak czynszu od owych um cd trzech lat nie pobierano, a inne czynsze z domów zaginęły. Posag tego ministerjum wcielono do pierwszego tak, że altarzy.
sta pierwszego i drugiego był ten sam ksiądz, którego preZ2ntowało Bractwo ubogich księży. W r. 1779 nie było osobnego altarzysty, a obligacjom (msze za dusze fundatorów) nie działo się zadość.
3. OŁTARZ ŚŚ. PIOTRA I PAWŁA, APOSTOŁÓW CZYLI ZAKRYSTY JANSKI.
Ołtarz ten wymurowali z przyzwoleniem królewskiem i proboszcza ś. Marcina przy filarze w chórze po lewej ręce 1575 r. Paweł Gorgon z Nowej Grobli i żona jego Urs21ula, zaopatrzyli go w obrazy, kielich srebrny, antypedjum i inne aparaty i zapisali mu 100 złotych na wszystkich dobrach swoich z warunkiem, aby altarzysta czytał w piątek mszę ś. o Męce Pańskiej, drugą w jakikolwiek dzień w tygodniu z kolektą za fundatorów, ich rodziców i dzieci, aby stale mieszkał przy kościele, uczestniczył w procesjach, służył Bractwu Literatów
KRONIKA :MIASTA POIlNANIA
i był zakrystjaninem, a aparaty kościelne utrzymywał w porządku. Patronem miał być fundator z żoną, dopókiby żyli, a po ich śmierci Bractwo Literatów. Altarją erygował 10 czerwca 1575 r. iPaweł Powodowski, proboszcz katedralny poznański i administrator beskupstwa 2'». Ołtarz posiadał czynsze od rozmaitych sum wynoszących razem 1710 złp. i 12 grzywien (z tych 1000 zł. z fundacji ks. Adama z Sremu (1654 r.), 30 zł. z fundacji Zofji Orostkowej), ale 1779 r. nie mial ołtarz ani grosza dochodu; altarzysty od wielu lat nie było, obligacjom nie stało się zadość, dom zaś dla ałtarzysty zburzyli Moskale.
4. OL T ARZ Ś. KRZYżA.
Fundatorem tego ołtarza był Wawrzyniec czyli Lorek, ksiądz przy kościele ś. Marcina, który testamentem z 21 stycznia 1450 r. mianował senior6w Bractwa ubogich przy kościele ś. Marcina patronami tego ołtarza i przekazał mu kielich srebrny z pateną, dwa ornaty, dwie alby, komżę, mszał i wszystkie inne sprzęty, a dla altarzysty dom swój na cmentarzu napneciwko głównych drzwi kościoła, zastrzegając sobie, aby się ani krewni jego ani proboszcz do spraw ołtarza nie mieszali 27). Ołtarz ś. Krzyża erygował 16 listopada 1454 r. Andrzej z Bnina Opaleński, biskup poznański, a 9 czerwca 1488 zapisał mu Jan z Stobnicy, altarzysta w Krerowie, 18 groszy czynszu na Markowicach. 2) Uposażenie ołtarza ś. Krzyża wynosiły czynsze od rozmaitych sum, wynoszących razem 2376 złotych, 38 grzywien i 200 tynfów ( z tych too zł. fundacji Stanisława Wojciechowskiego z 1626 r., 200 zł. fundacji Andrzeja Obory, 50 zł. fundacji Jana z Opalenicy z 1662 r. 100 zł. fundacji Anny Kwiatkowskiej, 590 zł. fundacji Marjanny Załęskiej, 100 zł tynfów fundacji Barbary Osołańskiej, 50 zł. fundacji ks Szymona Księskiego z r. 1760).
Z tych sum miał ołtarz 1779 r. jeszcze tylko czynsz od 100 złotych i 100 tynfów, altarzysty od dawna nie było, obligacjom nie działo się zadośĆ'.
26) Wizyta Rogalińskiego z r. 177927) L. 8.
28) L. 57.
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1929 R.7 Nr1 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.