ALEKSANDRA SMOCZKIEWICZOWA I HANNA MACIEJEWSKA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1988.07/09 R.56 Nr3

Czas czytania: ok. 13 min.

POCZĄTKI WYŻSZYCH STUDIÓW TOWAROZNAWCZYCH W POZNANIU

Towaroznawstwo jako nauka stosowana i przedmiot wykładany w wyższych uczelniach nie występowało do 1926 r. w spisach wykładów w całej Polsce. Istniały jedynie katedry materiałoznawstwa w politechnikach i zakłady chemii spożywczej w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego i na wydziałach rolniczo-leśnych uniwersytetów. Brak więc było tradycji w uprawianiu tej dyscypliny, a mimo to towaroznawstwo - wprowadzone do programu nauczania w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu z chwilą jej powstania - dopracowało się tu własnych programów dydaktycznych i - przed rokiem 1939 - Zakładu i Katedry Towaroznawstwa oraz własnej kadry dydaktycznej i naukowej.

Wyższa Szkoła Handlowa powstała w 1926 f., Z inicjatywy Izby Przemysłowo-Handlowej i Kuratorium Okręgu Szkolnego. W 1925 r.

ówczesny syndyk Izby dr Stanisław Waschko rzucił projekt powołania wyższej uczelni handlowej w Poznaniu. Inicjatywa ta była odbiciem życzeń wyrażanych przez społeczeństwo Wielkopolski i uzyskała aprobatę ówczesnego prezesa Izby dra Stanisława Pernaczyńskiego. Równocześnie Sylwester Dybczyński, naczelnik Wydziału Szkolnictwa Zawodowego w Kuratorium, wnioskował o zorganizowanie wyższych kursów handlowych dla absolwentów Miejskiej Szkoły Handlowej. Projekty te spotkały się także z życzliwym przyjęciem w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Formalne powołanie uczelni nastąpiło 19 lipca 1926 f., kiedy to ówczesny minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Antoni Sujkowski zatwierdził Statut Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu z trzyletnim programem nauczania. Według l tegoż Statutu, zadaniem szkoły było "krzewienie nauk i umiejętności handlowych poprzez dostarczanie młodzieży wyższego wykształcenia zawodowego, pielęgnowanie badań i prac naukowych, szerzenie wiedzy specjalnej w społeczeństwie". Wyższa Szkoła Handlowa była jednowydziałową uczelnią akademicką, utrzymującą się z funduszy społecznych (Izby Przemysłowo-Handlowej) i opłat słuchaczy, bez prawa

Aleksandro Sm o czkieioiczowa i Hanna Maciejewska

nadawania stopni naukowych. Po pozyskaniu własnej samodzielnej kadry naukowej i właściwego wyposażenia zakładów i biblioteki - Szkoła uzyskała w 1938 r. prawa akademickie i została przemianowana na Akademię Handlową. W 1932 r. zakończono wznoszenie budynku uczelnianego, w którym wydzielono także pomieszczenia dla przyszłego Zakładu Towaroznawstwa. Po utworzeniu w 1936 r. fundacji Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu uczelnia stała się instytucją samodzielną, wyodrębnioną z agend Izby Przemysłowo- Handlowej i posiadającą zabezpieczenie materialne. Początkowo trzyletni cykl nauczania obejmował grupy przedmiotów ekonomiczno-prawnych ogólnych (ekonomia, prawo, geografia gospodarcza, statystyka, księgowość) i przedmiotów specjalnych określonych dziedzin gospodarki (handel, przemysł, finanse, transport, spółdzielczość), a także przedmioty przyrodniczo-techniczne (fizyka, chemia, towaroznawstwo, technologia). W 1934 r. wprowadzono rok pracy badawczej jako fakultatywny IV rok studiów, umożliwiający słuchaczom pogłębienie wiedzy i specjalizację teoretyczną w określonej dziedzinie, m. in. w towaroznawstwie. Pierwszym dyrektorem uczelni był dr ekonomii Leonard Glabisz (1926 - 1930), następnym - prof. prawa dr Antoni Peretiatkowicz (1930 - - 1939), który po uzyskaniu przez uczelnię praw akademickich w 1938 r.

został jej pierwszym rektorem (1938 -1939). Na nowy rok akademicki 1939/1940 powołano na stanowisko rektora prof. dra Witolda Skalskiego, a na prorektora doc. dra Jana Wiertelaka - specjalistę z towaroznawstwa. W miarę rozwoju gospodarczego kraju wzrastały wymagania odnośnie do rodzaju, gatunku i jakości produkowanych dóbr i towarów, przy czym podniesienie ich jakości było kluczowym problemem na wszystkich szczeblach działalności gospodarczej - od etapu planowania produktu i jego wytworzenia, poprzez magazynowanie i transport, aż do jego wymiany handlowej wewnątrz kraju i za granicą. Kontrolę nad jakością towaru przejęła nowo powstała dyscyplina o nazwie ,otowaroznawstwo". W swoim czasie lansowano w uczelni pomysł określenia tego kierunku studium jako: "technologia obrotu towarowego, akcentująca procesy magazynowania, transportu, opakowania, standaryzacji i normalizacji" surowców i produktów. Nazwa ta była i zbyt długa, i niepełna, ujmowała bowiem tylko część treści i zadań, jakie stawia się przed towaroznawstwem. Pomijała natomiast istotny aspekt składu i struktury materii, od których zależą jej właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i inne. Rolę towaroznawstwa docenia się zwykle dopiero wtedy, gdy wytworzone produkty spożywcze i przemysłowe nie zadowalają odbiórców. W Polsce w okresie międzywojennym zdawano sobie sprawę ze znaczenia, jakie dla gospodarki ma dogłębna znajomość surowców i produktów oraz ich właściwości. Toteż przedmiot "towaroznawstwo" wprowadzono do średnich szkół zawodowych, co prawda w formie opisowej, a także ujęto w programach kształcenia ekonomistów i handlowców w powstałych wówczas wyższych szkołach handlowych. Uwzględniono przy tym dwa kierunki w tym przedmiocie: - w którym znajomość właściwości i struktury towarów oparto na szeroko pojętych studiach przyrodniczych (fIZyka, chemia, biologia i nauki pokrewne) oraz technicznych (mechanika), co ułatwiało ocenę i kontrolę różnych wytworów, a także śledzenie ich przemian w czasie i w różnych warunkach środowiska; - zajmujący się optymalizacją produkcji, tak pod względem jakości jak i efektywności. W Wyższej Szkole Handlowej przedmiot "towaroznawstwo", początkowo tylko pomocniczy i uzupełniający w kształceniu handlowców, przekształcił się z biegiem lat w samodzielną dyscyplinę, z własną kadrą naukową i dydaktyczną. Historia towaroznawstwa w Szkole rozpoczęła się równo z historią uczelni i dowiodła słuszności założenia, że u podstaw poznania właściwości towarów, ich oceny, a także sposobów przechowywania, transportu i przemian - jakim podlegają w toku starzenia się - leżą szeroko pojęte nauki przyrodnicze i techniczne. Działalność Katedry i Instytutu Towaroznawstwa w latach 1945 - . - 1986 była uwzględniana w jubileuszowych wydawnictwach uczelnianych. Natomiast początki towaroznawstwa, przypadające na okres międzywojenny (1926 -1939), nie doczekały się jeszcze swego źródłowego opracowania. A przecież okres ten przyczynił się do późniejszego rozwoju tego kierunku i niewątpliwie wywarł na nim swe piętno. Przedstawiony poniżej szkic historyczny niech wypełni tę lukę. Wydaje się bowiem słuszne, aby w imię prawdy i rzetelności historycznej zarejestrować dane o faktach i zwłaszcza o ludziach, którzy wykazując godną podziwu zdolność przewidywania, wypracowali właściwą koncepcję towaroznawstwa jako kierunku studiów użytecznego dla gospodarki narodowej. Materiały do niniejszego opracowania zaczerpnięte zostały z archiwum uczelni, ściślej ze spisów wykładów i ćwiczeń Szkoły i Akademii Handlowej z lat 1926 -1939, oraz z jubileuszowych publikacji Wyższej Szkoły Ekonomicznej i Akademii Ekonomicznej.

Hadra nauczająca wywodziła się w latach 1926-1939 w przeważającej mierze z Uniwersytetu Poznańskiego. Bowiem tak jak nauki ekonomiczne zasilili wówczas profesorowie i docenci z Wydziału Prawno-Ekonomicznego tej uczelni, tak nauki towaroznawcze objęli pracow

Aleksandra Smoczkiewiczowa i Hanna Maciejewska

nICY naukowi z jej Wydziałów: Matematyczno-Przyrodniczego i R 01niczo- Leśnego. Do wykładania towaroznawstwa specjalistycznego powołani zostali ponadto fachowcy z różnych dziedzin przemysłu i rolnictwa. Podobnie jak na Uniwersytecie, rok akademicki w Wyższej Szkole Handlowej - i później w Akademii Handlowej -. dzielił się na trymestry. Liczba godzin wykładów i ćwiczeń dla towaroznawstwa była początkowo dość znaczna i dochodziła w niektórych latach do jednej czwartej całego obciążenia dydaktycznego studentów uczelni. Jednak program zajęć z towaroznawstwa, tj. tytuły wykładów, ich treść i liczba, zmieniał się prawie co roku, w zależności od pozyskiwanych wykładow, cow. Chemia i fizyka stanowiły w pierwszych latach funkcjonowania Szkoły przedmiot osobnych wykładów, później natomiast weszły jako podstawa w skład tytułów przedmiotów specjalistycznych (np. towaroznawstwo chemiczne, technologia chemiczna itp.). W pierwszym roku istnienia Szkoły przedmioty przyrodnicze wypełniały w skali rocznej 160 godzin czasu studenta I roku, tj. zajmowały od 4 do 6 godzin tygodniowego pensum zajęć. W następnych latach część szczegółową nauczanych przedmiotów - tj. towaroznawstwo różnych specjalności - przeniesiono na II i III rok nauki, przy czym liczba godzin "towaroznawczych" dochodziła niekiedy w okresie trzyletnich studiów do 350. Zmieniająca się w poszczególnych latach lista pozyskanych wykładowców wpływała na zmiany tej liczby godzin, np. w latach 1931 - 1936 zmniejszyła się ona z 350 na 160 - 190. Od 1936 do 1939 r. zaznaczyła się pewna stabilizacja w zakresie tematyki towaroznawczej i także liczby wykładów w skali całych studiów, przy czym towaroznawstwo stanowiło wówczas jeden z przedmiotów egzaminu dyplomowego. We wprowadzonym w 1938 r. IV roku studiów, tzw. roku pracy badawczej, pojawiło się ponadto wyższe seminarium specjalistyczne z towaroznawstwa i obowiązywać zaczęły samodzielne prace studentów z tego zakresu. Problematykę studiów towaroznawczych w latach 1926 - 1939, obligatoryjnych w kształceniu handlowców i ekonomistów, oraz listę wykładowców przedstawiamy w Aneksie. Tematyka wykładów i ćwiczeń towaroznawczych grupowała się więc w okresie międzywojennym wokół następujących głównych zagadnień: - nauk przyrodniczych (f1Zyka, chemia); - nauk towaroznawczych (ogólne lub z wyszczególnieniem towaroznawstwa rolniczego, spożywczego, tekstylnego, metalowego, budowlanego) ; - spraw związanych z technologią surowców i produktów oraz ich -opakowaniem.

Dr Kazimierz Celichowski (1877 - '954)

Inż. Franciszek Magdziarski (1876 - 1>

Zastanawiający jest fakt, że te same zagadnienia weszły do późniejszych programów nauczania towaroznawstwa jako samodzielnego kierunku studiów po roku 1945. Towaroznawstwo mianowicie, rozbudowane szeroko na bazie fizyki, chemii , biochemii i technologii, stanowiło podstawę do utworzenia w uczelni nowych jednostek organizacyjnych, tj. Katedry Towaroznawstwa z dwoma zakładami - Towaroznawstwa Artykułów Spożywczych i Towaroznawstwa Artykułów Przemysłowych - oraz Katedry Chemii Ogólnej. Z obu tych katedr powstał w Akademii Ekonomicznej Instytut Towaroznawstwa na prawach wydziału, obejmujący siedem zakładów specjalistycznych. Już przed rokiem 1939 istniały przesłanki zapowiadające obecny rozwój towaroznawstwa jaKo nauki. J ak już bowiem wspomniano, na III roku studiów wprowadzone zostały wyższe seminarium towaroznawcze i tzw. rok pracy badawczej, przeniesione później na IV rok. W 1932 r prof. dr Julian Flatau zorganizował Zakład Towaroznawstwa, którym kierował do 1935 r. Doc. dr Jan Wiertelak przekształcił Zakład w Katedrę Towaroznawstwa i Technologii, i objął jej kierownictwo w 1937 r. Niestety II wojna światowa przerwała tę dobrze zapowiadającą się działalność. Dla uzupełnienia tego szkicu warto przypomnieć dzieje ludzi, którzy w latach 1926 - 1939 działali na rzecz rozwoju tej nowej dyscypliny naukowej, jaką stało się towaroznawstwo. Na ich czele należałoby postawić dra Kazimierza Celichowskiego i inż. Franciszka Magdziarskiego, którzy nieprzerwanie prowadzili w tym okresie wykłady i ćwiczenia z różnych dziedzin tej dyscypliny do 1939 r.

8 Kronika m. Poznania

Aleksandra Smoczkiewiczowa i Hanna Maciejewskafilii

I I I

Prof. dr Alfred Denizot (1873 - 1937)

Pro f dr Tadeusz Miłobędzki (1873 - 1959)

Dr Kazimierz Celichowski pełnił w latach 1919-1939 funkcję kierownika Stacji Doświadczalnej Wielkopolskiej Izby Rolnicze] w Poznaniu. Stąd też wynikały jego zainteresowania zawodowe i A« ™ ? ™ £ nie wykładów w Szkole na towaroznawstwo rolno-spożywcze Urodzi . w 1877 r. w Kórniku , a zmarł w 1954 r. w Poznaniu. Ukończ y SIę Wydział Chemii Politechniki w Berlinie-Charlottenburgu i tam uzyskał doktorat z chemii. Pracował kilka lat w przemyśle chemicznym. Zasłużony działacz w wielu dziedzinach rolnictwa, odznaczał się dużymi zdolnościami organizacyjnymi, szeroką wiedzą fachową i niezwykłą pracowitością oraz ujmującymi cechami charakteru. Inż. Franciszek Magdziarski przybył w 1919 r. do Poznania z Charkowa i towarzyszył Kazimierzowi Celichowskiemu w ciągu całego okresu pracy w Wyższej Szkole Handlowej i w Akademii Handlowe] . Urodził się w 1876 r. w Darzewie. Był urzędnikiem Departamentu Przemysłu w Ministerstwie b. Dzielnicy Pruskiej. n , . , Prof dr Alfred Denizot był kierownikiem Katedry Fizyki Doświadczalnej 'Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919-1937. Urodził się w 1873 r. w Poznaniu, i tutaj też zmarł w 1937 r. Studiował na Uniwersytecie w Berlinie i jako fizyk był m. in. uczniem Maxa Plancka. Stopień,doktora filozofii uzyskał w 1897 r. na podstawie pracy na temat przewodnictwa elektrycznego szkła. Jako pracownik naukowy spędził kolejno po kilka lat w Uniwersytetach w Halle nad Salą w Akwizgranie i Berlinie-Charlottenburgu. Od 1907 r. pracował jako docent geometrii wykreślnej na Politechnice Lwowskiej i tam uzyskał w 1909 r.

Prof. dr Antoni Korczynsid (1879 - 1929)

Prof. dr Julian Flatau (1870 - 1935)

tytuł profesora zwyczajnego mechaniki ogólnej i teoretycznej. Habilitację z fizyki przeprowadził w 1910 r. także w Lwowie. Oprócz geometrii wykreślnej, interesowały go szczególnie różne dziedziny fizyki, m. in. teoria ruchu względnego ciał, termodynamika i teoria ciepła właściwego ciał stałych. Ogłosił drukiem 53 prace. Prof. Denizot odznaczał eię szeroką wiedzą, umiejętnością jej przekazywania i zainteresowaniami zwłaszcza w zakresie nowości technicznych. Prof. dr Tadeusz Miłobędzki był kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1922-1929. Urodził się w 1873 r. w Kole, zmarł w 1959 r. w Warszawie. Studiował na uniwersytecie w Warszawie, gdzie uzyskał w 1899 r. tytuł kandydata nauk matematyczno-fizycznych. Był asystentem na Uniwersytecie i Politechnice Warszawskiej w latach 1898 - 1899. Przez piętnaście lat studiował i pracował w Berlinie oraz w Lipsku (1899-1915), a po powrocie do Warszawy został profesorem zwyczajnym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (1917 - 1922). W 1922 r. przeniósł się do Poznania i objął Katedrę Chemii Nieorganicznej na Uniwersytecie Poznańskim (1922 - 1929). Od 1929 r. kierował Katedrą Chemii Nieorganicznej na Politechnice Warszawskiej. Prof. Miłobędzki był świetnym znawcą przedmiotu, odznaczającym się ponadto wybitnym talentem dydaktycznym. Prof. dr Antoni Korczyński był kierownikiem Katedry Chemii Organicznej Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919 - 1929. Urodził się w 1870 r. w Krakowie, zmarł w 1929 r. w Poznaniu. Studiował na Uniwersytetach w Karlsruhe, Monachium, Erlangen i w Krakowie (1897

Aleksandra Smoczkiewiczowa i Hanna Maciejewska

Prof. dr Alfons Krause (1895 - 1972)

Doc. dr Jan Wiertelak (1900 - 1939)

- 1902) Tytuł doktora filozo:F uzyskał w 1902 r. na Uniwersytecie w Erlangen, nostryfikowany następnie w 1903 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim Pracę zawodową rozpoczął jako nauczyciel w Stryju. W latach 1909-1918 wykładał chemię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w 1919 r. objął jako profesor zwyczajny Katedrę Chemii Organicznej na Uniwersytecie Poznańskim. Prof. Korczyński jako doskonały teoretyk dał podwaliny pod rozwój chemii organicznej w środowisku poznańskim. , Prof. dr Julian Flatau był kierownikiem Zakładu Technologu Srodków Lekarskich Oddziału Farmaceutycznego przy Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1922-1935 Urodził sie w 1870 r. w Płocku, zmarł w 1935 r. w Poznaniu. Studiował w latach 1890-1894 w Zurychu, Berlinie i Wiedniu. Stopień doktora uzyskał na oodstawie pracy obroni wiej w Berlinie-Charlottenburgu na temat kondensacji kwasu migdałowego z fenolami Po studiach pracnwał naukowo w Szwajcarii (Berno 1894-1896) i we Francji (Paryz-Sorbona 1897 -1902). Osiągnięciem jego z tego okresu jest nowa metoda oddzielania geraniolu od cytronalu. Przez kilka lat pracował w przemyśle farb (Warszawa) i następnie przy fabrykacji siarczku sodu (Moskwa 1914 - 1918). W tym okresie prowadził równocześnie wykłady monograficzne na temat terpenów na Uniwersytecie w Moskwie. Po powrocie do Polski pracował początkowo także w przemyśle (Bydgoszcz 1920 - 1921 i Poznań 1921 - 1923) przy produkcji farb, lakierów oraz syntetycznych olejków zapachowych. Zwłaszcza w tej ostatniej dziedzinieuzyskał duże sukcesy. W 1932 r. zorganizował Zakład Towaroznawstwa w Poznaniu i był jego kierownikiem. Zapoczątkował także organizację Muzeum Towaroznawstwa w Szkole. Był zaprzysiężonym rzeczoznawca do spraw towaroznawstwa przy Izbie Przemysłowo-Handlowej. Z Wyższą Szkołą Handlową a później Akademią Handlową był aktywnie zwią* zany od chwili powstania tej uczelni aż do swej śmierci. Prof. dr Alfons Krause był kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu Poznańskiego od 1930 r. Urodził się w 1895 r. w Strzelnie, zmarł w 1972 r. w Poznaniu. Studiował na Politechnice w Berlinie-Charlottenburgu i na Uniwersytecie w Berlinie. Tamże uzyskał stopień doktora filozofii i magisterium nauk wyzwolonych w 1919 r. na podstawie rozprawy o związkach selenu. Po ukończeniu studiów pracował jako chemik w zakładach przemysłowych w Zagłębiu Ruhry. Do Poznania przybył w 1920 r. i podjął pracę w Państwowym Zakładzie Higieny, a później na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. Habilitował się na Uniwersytecie Poznańskim w 1928 r. w zakresie chemii nieorganicznej. Od 1930 r. przejął Katedrę Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu Poznańskiego jako profesor nadzwyczajny. W okresie okupacji przebywał w Warszawie i brał czynny udział w działalności Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich. W 1945 r. powrócił do Poznania na dawne stanowisko i w 1946 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. W badaniach naukowych zajmował się szczególnie strukturą i systematyką wodorotlenków metali oraz strukturą i aktywnością katalizatorów nieorganicznych. Opublikował wspólnie z uczniami ok. 650 prac teoretycznych i doświadczalnych. Jego niezwykle szeroka działalność naukowa zyskała mu uznanie w świecie. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Nauk. Z Wyższą Szkołą Handlową - Akademią Handlową związany był w latach 1935 - 1939. Doc. dr Jan Wiertelak był kierownikiem Katedry Technologii na Wydziale Matematyczno- Przyrodniczym U niwersytetu Poznańskiego w latach 1932-1933. Urodził się w 1900 r. w Daniszynie koło Ostrowa Wielkopolskiego, zginął w czasie działań wojennych w 1939 r. Studiowal na Uniwersytecie Poznańskim, specjalizując się w chemii rolno-spożywczej. Doktorat filozofii z zakresu chemii uzyskał w Poznaniu, habilitował się natomiast na Politechnice Warszawskiej w 1936 r. W tym czasie przebywał przez jeden rok w Stanach Zjednoczonych Ameryki Płn. jako stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej. W latach 1936-1938 wykładał na Politechnice Warszawskiej, dojeżdżając z Poznania. Katedrę Towaroznawstwa na Wyższej Szkole Handlowej objął w 1937 r. i prowadził ją do wybuchu II wojny światowej. W pracy badawczej zajmował się poszukiwaniem źródeł celulozy w rodzimych roślinach (osty, to

Aleksandra Smoczkiewiczowa i Hanna Maciejewskapole). Część doświadczalna tych badań, ukończona w 1939 r., nie została niestety opublikowana, została jedynie zreferowana na posiedzeniu naukowym Polskiego Towarzystwa Chemicznego w Poznaniu. Również materiały do polskiej bibliografii chemicznej nie zostały przez doc. Wiertelaka ukończone; część z nich ukazała się w "Rocznikach Chemii" (r. 1938). W 1937 r. doc. Wiertelak powołany został na kierownika utworzonego właśnie Instytutu Badania Handlu Wewnętrznego Akademii Handlowej w Poznaniu oraz na prorektora tejże Akademii w kadencji na rok 1939/1940. W latach 1938 - 1939 był prezesem Poznańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Chemicznego oraz rzeczoznawcą sądowym.

Towaroznawstwo w 1945 r. znalazło znowu miejsce w powojennych programach nauczania Akademii Handlowej, przemianowanej w 1950 r. na Wyższą Szkołę Ekonomiczną i następnie w 1974 r. na Akademię Ekonomiczną. Charakterystyczny dla środowiska poznańskiego zakres działalności towaroznawstwa miał niewątpliwie swe korzenie w okresie międzywojennym, przy czym zarówno władze uczelni jak i nowa po wojnie kadra nauczająca wykazały zrozumienie dla faktu, że u podstaw oceny jakości surowców i produktów leży dobra znajomość ich fizykochemicznych i biologicznych właściwości. W 1986 r. Akademia Ekonomiczna obchodziła uroczyście sześćdziesięciolecie swego istnienia. Z tej okazji dokonano przeglądu dorobku naukowego i dydaktycznego uczelni - wspomniano także postacie wybitnych nauczycieli akademickich oraz rezultaty ich działalności w kształceniu młodego pokolenia ekonomistów. Do poznańskiej uczelni ekonomicznej bowiem zawsze garnęła się młodzież z wszystkich zakątków Polski, i wielu jej absolwentów zajmowało i zajmuje nadal kluczowe i odpowiedzialne stanowiska w nauce, administracji państwowej i gospodarce narodowej. Towaroznawcy stanowią wśród nich znaczącą grupę. Historia towaroznawstwa jako dyscypliny nauczanej w wyższej handlowej uczelni poznańskiej w latach 1926 - 1939 jest niepowtarzalna i unikalna w kraju. Wydaje się więc, że warto wydobyć z kurzu zapomnienia ciekawe, nowatorskie ówczesne koncepcje nauczania towaroznawstwa oraz sylwetki tych osób, które do powstania tych koncepcji się przyczyniły.

ZRODŁA

Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, 1926 - 1976. Poznań 1976.

Informacje ustne K. Flatau, B. Celichowskiego, W. Wojciechowskiej.

J. p i a s n y: Sześćdziesiąt lat pracy Akademii Ekonomicznej yAa, rzecz regionu i gospodarki narodowej. "Kronika Miasta Poznania" r. 1986, nr 3, s. 5 - 24. Spisy wykładów Wyższej Szkoły Handlowej i Akademii Handlowej w Poznaniu (1926-1939).

Sprawozdania Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu 1925 - 1937.

Statut Fundacji Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu. Poznań. 1938.

Statut Wyższej Szkoły Handlowej. Poznań 1926 i 1935.

30 lat Uczelni - Wyższa Szkoła Handlowa Akademia Handlowa - Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Poznaniu, 1926 -1956.

ANEKS

PROBLEMATYKA TOWAROZNAWSTWA I WYKŁADOWCY W LATACH 1926- 1939

Tytuł wykładu Wykładowca Lata Fizyka doświadczalna prof. dr Alfred Denizot I 1926 - 1930 Chemia nie organiczna prof. dr Tadeusz Miłobędzkil 1926 - 1929 Chemia organiczna prof. dr Antoni Korczyński 1926 - 1929 Fizyka techniczna prof. dr Alfred Denizot 1928 - 1930 Elektrotechnika 1929 - 1936 Problemy technologiczne 1928 - 1929 (radio i inne wynalazki) Towaroznawstwo ogólne dr Kazimierz Celichowski 1926 - 1930 prof. dr Julian Flatau 1927 - 1930 inż. Franciszek Magdziarski 1927 - 1928 Towaroznawstwo chemiczne prof. dr Julian Flatau 1929 - 1930 prof. dr Alfons Krause 1935- 1936 Towaroznawstwo tekstylne prof. dr Julian Flatau 1927 - 1928 (włókiennicze) i rolnicze (spożywcze) dr Kazimierz Celichowski 1927 - 1939 doc. dr Jan Wiertelak 1936 - 1939 Metody badania towarów dr Kazimierz Celichowski 1932 - 1939 T echnologia chemiczna prof. dr Julian Flatau 1929 - 1930 prof. dr Alfons Krause 1935 - 1936 Technologia i towaroznawstwo chemiczne prof. dr Julian Flatau 1931 - 1935 prof. dr Alfons Krause 1935- 1936 doc. dr Jan Wiertelak 1938- 1939 T echnologia mechaniczna inż. Franciszek Magdziarski 1927 - 1930 Zarys mechaniki 1926 - 1929 Technologia mechaniczna oraz towaroznawstwo metalowe i budowlane inż. Franciszek Magdziarski 1927 - 1939 Towaroznawstwo nieorganiczne prof. dr Alfons Krause 1937- 1939 doc. dr Jan Wiertelak 1938- 1939 Opakowanie towarów doc. dr Jan Wiertelak 1937- 1938 Seminarium dyplomowe i wyższe seminarium prof. dr Julian Flatau 1934-1935 towaroznawcze - rok pracy badawczej prof. dr Alfons Krause 1936- 1938 doc. dr Jan Wiertelak 1936- 1938

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1988.07/09 R.56 Nr3 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry