ANNA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1985.04/06 R.53 Nr2

KBZYMIEŃ- BIESZKA

STATUS WŁADZ POZNANIA W LATACH 1975-1984

Wprowadzony w 1975 r. nowy administracyjny podział kraju spowodował zasadnicze przekształcenie struktur i zasad funkcjonowania terenowych organów władzy i administracji państwowej. Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym kraju oraz o zmianie Ustawy o radach narodowych poprzez likwidację powiatów i zwiększenie liczby województw spowodowała istotne przemieszczenie zadań między organami władzy i administracji państwowej wszystkich szczebli. W sposób szczególny w wyniku reformy zmieniła się pozycja władz miasta Poznania, zmienił się przede wszystkim zakres ich kompetencji i stopień samodzielności. W celu uświadomienia rozmiarów dokonanych zmian, celowe wydaje się choćby najbardziej skrótowe przedstawienie sytuacji władz miejskich przed dniem 1 czerwca 1975 r., tj. przed wprowadzeniem reformy. Na mocy Dekretu Rady Państwa z dnia 31 grudnia 1956 r. o wyłączeniu z województw miast Krakowa, Poznania i Wrocławia oraz nadaniu Miejskim Radom Narodowym tych miast uprawnień wojewódzkich rad narodowych 1, Poznań od dnia 1 stycznia 1957 r. został wyłączony z granic województwa poznańskiego. Oznaczało to uzyskanie przez miasto rangi jednostki podziału administracyjnego szczebla wojewódzkiego i równoczesne wyposażenie Rady Narodowej Miasta Poznania i ówczesnego Prezydium tej Rady w kompetencje władz wojewódzkich. W myśl stosownych przepisów Ustawy o radach narodowych, posiadały one również kompetencje zastrzeżone dla miejskich rad narodowych, a także - w pewnym zakresie · - kompetencje rad powiatowych 2.

Kumulacja na szczeblu Rady Narodowej Miasta Poznania zadań i kompetencji wojewódzkich, miejskich i powiatowych rad narodowych

1 "Dziennik U staw" r. 1957, nr 1, poz. 1.

2 Art. 22 Ustawy z dnia 25 I 1958 r. o radach narodowych. "Dziennik Ustaw" r. 1963, nr 29, poz. 172.

Anna

Krzymień- Bieszka

stwarzała władzom miejskim pozycję szczególną, umożliwiającą sterowanie złożoną problematyką naj szerzej pojętej gospodarki miejskiej. W celu pełniejszego skorelowania wzajemnych interesów rozwojowych miasta i bezpośrednio przyległych doń terenów ościennych, od 1 stycznia 1975 r. Radzie Narodowej Miasta Poznania podporządkowany został powiat poznański. Jeszcze przed wyłączeniem miasta z administracyjnych granic województwa poznańskiego, bo od 1 stycznia 1955 f., W wyniku podziału miasta na dzielnice, utworzonych zostało pięć dzielnicowych rad narodowych 8. Rady te nie posiadały ustawowo określonego zakresu zadań i kompetencji. Jedynie w sprawach indywidualnych z zakresu administracji państwowej, władzom dzielnicowym przysługiwały uprawnienia powiatowych rad narodowych \ Rada Ministrów nie skorzystała z ustawowej delegacji do określenia zadań, których przekazanie władzom dzielnicowym byłoby obligatoryjne. Zakres kompetencji powierzonych dzielnicowym radom narodowym nie został też wyraźnie określony przez Radę Narodową Miasta Poznania; został on ukształtowany w ciągu kolejnych lat, w drodze stopniowego ich przekazywania ze szczebla miejskiego. Odzwierciedleniem postępującego procesu decentralizacji zadań na rzecz dzielnicowych rad narodowych były kolejne uchwały Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania, stanowiące wytyczne do zakresu działania i podziału czynności w jednostkach organizacyjnych prezydiów dzielnicowych rad narodowych 5. Dzielnicowym radom narodowym powierzono m. in. nadzór nad dzielnicowymi przedsiębiorstwami remontowo-budowlanymi, rejonami dróg i zieleni, zarządami budynków mieszkalnych. W dziedzinie gospodarki komunalnej sprawowały one nadzór nad utrzymaniem budynków, remontami bieżącymi dróg, konserwacją zieleni, utrzymaniem porządku i czystości. Do organów dzielnicowych należała także realizacja szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego, w całości - w odniesieniu do budownictwa jednorodzinnego oraz w szerokim zakresie - dla budownictwa jednostek gospodarki uspołecznionej. W ostatnim okresie powierzono także dzielnicowym radom opracowywanie szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego. Dzielnicowe rady narodowe sprawowały nadzór nad placówkami

3 Uchwała nr 966 Prezydium Rządu z dnia 7 X 1954 r. w sprawie podziału na drielnice miasta Poznania. "Monitor Polski" r. 1954. nr 111, poz. 1547. * U stawa z dnia 25 I 1998 r. ..., art. 23, ust. 3.

5 U chwały Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania: nr 25/194/58 z dnia l VII 1958 r. w sprawie zasad organizacji wewnętrznej, zakresu działania i podziału czynności w jednostkach organizacyjnych prezydiów dzielnicowych rad narodowych w Poznaniu; nr 33/267/69 z dnia 24 X 1969 r. w sprawie wytycznych do organizacji wewnętrznej i zakresu działania wydziałów prezydiów dzielnicowych rad narodowych. -*.#

otwartej służby zdrowia, higieną szkolną, organizacją działań profilaktycznych, świadczeniami w ramach tzw. pomocy społecznej, przysposobieniem do pracy inwalidów. W gestii dzielnicowych rad narodowych pozostawały również sprawy funkcjonowania oraz sieci handlu i usług, szkolnictwa podstawowego i ogólnokształcącego, działalności żłobków i przedszkoli, sprawy rozwoju masowych form kultury i kultury fizycznej. Na krótko przed reformą przekazano im niektóre kwestie z zakresu gospodarki terenami. Przytoczone sfery działania nie wyczerpują problematyki właściwości rzeczowej dzielnicowych rad narodowych i ich organów wykonawczych. Wyliczenie nie uwzględnia przede wszystkim działalności dzielnicowych organów w sferze tzw. spraw indywidualnych z zakresu admini. .., .

nlstracJl panstwoweJ. Charakteryzując istniejący od 1975 r. podział kompetencji gospodarczych między Radą Narodową Miasta Poznania a dzielnicowymi radami narodowymi należy stwierdzić, że władze miasta wynywały zadania związane z opracowywaniem planów przestrzennych zagospodarowania miasta, programowaniem, planowaniem oraz realizacją inwestycji gospodarki komunalnej i infrastruktury społecznej, a także koordynacją budownictwa mieszkaniowego, przy jednoczesnym wykonywaniu zarządu nad przedsiębiorstwami, zakładami i jednostkami o charakterze ogólnomiejskim. W dzielnicach koncentrowały się natomiast zadania związane z utrzymaniem i eksploatacją substancji mieszkaniowej i urządzeń komunalnych. W sprawach indywidualnych z zakresu administracji państwowej, organy szczebla dzielnicowego, w granicach uprawnień przekazanych powiatom, orzekały jako organ I instancji, zaś wydziały i Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania były organami odwoławczymi. Do czerwca 1975 r. Radzie Narodowej Miasta i prezydentowi Poznania podporządkowanych było egółem 81 przedsiębiorstw i jednostek organizacyjnych realizujących zadania z zakresu planowania przestrzennego, gospodarki komunalnej, kultury, opieki zdrowotnej, sportu i turystyki (zob. aneks 1). We wszystkich dzielnicach działały zarządy budynków mieszkalnych, rejony dróg i zieleni, zespoły urbanistyczne, natomiast jako wspólne dla dzielnic: w dzielnicy Nowe Miasto - Dzielnicowy Zarząd Gospodarki Wodnej i Melioracji oraz Stacja Kwarantanny i Ochrony Roślin, w dzielnicy J eżyce - Dzielnicowy Zarząd Gospodarki Terenami, a w dzielnicy Stare Miasto - Biuro Zamiany Mieszkań. Rada Narodowa Miasta Poznania sprawowała pełny nadzór nad dzielnicowymi radami narodowymi, a poszczególne jej organy - odpowiednio nad org mami dzielnicowymi. Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administra

Anna

Kr:zymień - Bieszkacyjnym państwa oraz o zmianie U stawy o radach narodowych zniosła podział Poznania, Gdańska i Szczecina na dzielnice, a w konsekwencji spowodowała także likwidację dzielnicowych rad narodowych i urzędów dzielnicowych. Na mocy postanowień tejże Ustawy, uchylającej wspomniany już Dekret z 31 grudnia 1956 r. o wyłączeniu z województw miast: Krakowa, Poznania i Wrocławia, Poznań pozbawiony został rangi jednostki podziału administracyjnego stopnia wojewódzkiego i włączony w granice nowo utworzonego województwa poznańskieg0 6 . Na tle zróżnicowanych rozwiązań przyjętych przez Ustawę dla pięciu wyłączonych dotąd z województw ośrodków miejskich, zmiana sytuacji Poznania była naj dalej idąca. W Warszawie, Łodzi i Krakowie utworzono bowiem woj e w ó d z - t wam i e j s k i e, Wrocław pozostał miastem w y ł ą c z o n y m z województwa, podzielonym na dzielnice (przy jednoczesnej likwidacji władz miejskich i utworzeniu wspólnej dla województwa i miasta Wojewódzkiej Rady Narodowej), natomiast Poznań stał się jednostką stopnia podstawowego, tak jak wszystkie pozostałe miasta w Polsce, a więc i te najmniejsze, które poprzednio nie miały nawet statusu powiatów. Nadzór nad Miejską Radą Narodową i prezydentem miasta przejęły odpowiednie organy wojewódzkie. Nie wdając się w szczegółowe rozważania na temat ustawowego zakresu zadań i uprawnień władz miasta Poznania po dniu 1 czerwca 1975 r., należy podkreślić, że zamykał się on co najmniej w granicach zakresu działania dotychczasowych dzielnicowych rad narodowych i dzielnicowych organów administracji państwowej7. Tak więc Miejska Rada Narodowa w Poznaniu ustawowo przejęła niejako zadania i uprawnienia dzielnicowych rad narodowych, i odpowiednio prezydent miasta - zadania i uprawnienia naczelników dzielnic.

Nowa sytuacja prawna władz miejskich spowodowała także istotne zmiany struktury aparatu administracyjnego. Działalność Urzędu Miejskiego została zdekoncentrowana poprzez utworzenie jego pięciu ekspozytur w siedzibach dotychczasowych urzędów dzielnicowych. Ekspozytury, powołane wyłącznie do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji państwowej, stopniowo przejmowały także inne zadania, których wykonywanie przez scentralizowany aparat administracyjny Urzędu Miejskiego okazało się znacznie utrudnione. Poważne, a być może decydujące przyczyny systematycznego rozsze

6 U stawa z dnia 28 V 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa oraz o zmianie U stawy o radach narodowych. . ,Dziennik U staw" r. 1975, nr 16, ipoz. 91, art. 1, ust. 2 i 3 i art. 51, pkt 2. 7 Tamże, art. 37, ust. 6.

rzania sfery działania ekspozytur Urzędu tkwiły w funkcjonującej nadal w świadomości społeczeństwa miasta tradycji dzielnicowej, a także wiązały się z utrzymywaniem dzielnicowej struktury instancji partyjnych oraz organizacji społecznych i młodzieżowych. Kształtujący się od 1975 r. nowy model funkcjonowania władzy i administracji terenowej powodował stopniowe przejmowanie przez władze wojewódzkie kompetencji nie tylko b. Rady Narodowej Miasta Poznania, ale także kompetencji należących poprzednio do dzielnicowych rad narodowych i naczelników dzielnic. Wojewódzka Rada Narodowa przejęła przede wszystkim zadania związane z programowaniem i planowaniem gospodarki komunalnej i infrastruktury społecznej, koordynacją budownictwa mieszkaniowego, lokalizacją ważnych inwestycji na obszarze miasta. Utworzony po 1 czerwca 1975 r. Urząd Miejski 8 nie posiadał Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej, co w praktyce oznaczało natychmiastowe wyłączenie z nadzoru prezydenta miasta spraw służby zdrowia i opieki społecznej, a w konsekwencji ograniczyło poważnie wpływ Miejskiej Rady Narodowej na ustawowo przypisaną jej dziedzinę działalności. Należy bowiem zaznaczyć, że dzielnicowe zarządy służby zdrowia, przekształcone następnie w zespoły opieki zdrowotnej, również podporządkowane zostały władzom wojewódzkim. W wyniku zmian strukturalnych oraz w zakresie podporządkowania, na szczeblu wojewódzkim skoncentrowane zostały wszystkie służby komunalne 9, również te, które zasięgiem działania nadal obejmowały wyłącznie miasto Poznań (przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania, Miejskie Przedsiębiorstwo Taksówkowe). Na bazie Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej oraz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, w połączeniu z odpowiednimi służbami wojewódzkimi, utworzone zostały przedsiębiorstwa wojewódzkie, mimo że około 80% ich potencjału służyło zaspokajaniu potrzeb miasta.

8 Zarządzenie nr 33/75 Prezydenta Miasta Poznania z dnia 31 VII 1975 r.

w sprawie statutu organizacyjnego Urzędu Miejskiego w Poznaniu. 9 Zarządzenia Wojewody Poznańskiego: nr 100/75 z dnia 17 VII 1975 r. w sprawie połączenia Wojewódzkiego Zjednoczenia Przedsiębiorstw Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Poznaniu z Miejskim Zjednoczeniem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej; nr 101/75 z dnia 17 VII 1975 r. w sprawie utworzenia Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Poznaniu; nr 102/75 z dnia 17 VII 1975 r. w sprawie zmiany nazwy i zasięgu działania Miejskiego Przedsiębiorstwa Robót Drogowych i Wodociągowo- Kanalizacyjnych w A Poznaniu; nr 68/76 z dnia 22 VI 1976 r. w sprawie powołania Wojewódzkiog.o Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Poznaniu; nr 69/76 z dnia 22 VI 1976 r. w siprawie utworzenia Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Poznaniu; nr 70/76 z dnia 22 VI 1976 r. w sprawie utworzenia Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Poznaniu.

Anna

Krzymień - Bieszka

Analogiczny proces objął służby planowania przestrzennego. Utworzenie Wojewódzkiego Zarządu Rozbudowy Miast i Osiedli Wiejskich spowodowało wyłączenie z nadzoru władz miejskich Miejskiej Pracowni Urbanistycznej oraz dzielnicowych zespołów urbanistycznych, a także Dyrekcji Rozbudowy Miasta Poznania i Miejskiego Przedsiębiorstwa Geodezji i Kartografii la. Od 1976 r. nadzorem władz wojewódzkich objęto także Poznańskie Ośrodki Sportu, Turystyki i Wypoczynku".

W konsekwencji przyjęcia wielu podstawowych zadań dotyczących miasta przez Wojewódzką Radę Narodową i wojewodę poznańskiego, nastąpiło istotne ograniczenie kompetencji Miejskiej Rady Narodowej w podstawowej sferze jej działalności, tj. tworzeniu planu i budżetu, oddziaływaniu na przebieg i kontrolę ich realizacji. Koncentracja decyzji inwestycyjnych oraz zarządu gospodarczego na szczeblu wojewódzkim znalazła odzwierciedlenie w budżecie miasta, z którego wyłączono istotną część dochodów i wydatków przeznaczonych na finansowanie dziedzin stanowiących w świetle U stawy o radach narodowych bezsporne zadania miejskich rad narodowych. Finansowanie zadań inwestycyjnych w zakresie gospodarki komunalnej, oświaty i wychowania, kultury fizycznej a także w całości działalności służby zdrowia i opieki społecznej włączono do budżetu wojewódzkiego. W budżecie miasta pozostało jedynie finansowanie zadań z zakresu kultury, oświaty i wychowania (bez działalności inwestycyjnej), utrzymania oraz konserwacji dróg i mostów, oświetlenia i oczyszczania miasta. Dysponentem środków przeznaczonych na eksploatację urządzeń komunalnych stało się jednakże Wojewódzkie Zjednoczenie Przedsiębiorstw Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, podporządkowane władzom wojewódzkim. Pozbawienie Miejskiej Rady Narodowej samodzielności w określaniu zadań przyjmowanych do planu społeczno-gospodarczego rozwoju miasta oraz nadzoru nad przebiegiem realizacji tych zadań stało się już wkrótce przedmiotem negatywnych ocen zarówno radnych, organów samorządu mieszkańców, jak też licznych środowisk miejskich. Krytyka dotyczyła nie tylko pozycji samej Rady, lecz także modelu organizacyjnego aparatu administracyjnego. Szczególnie negatywnie oceniano fakt zniesienia podziału miasta na dzielnice i likwidację dzielnicowych rad narodowych.

10 Zarządzenia Wojewody Poznańskiego: nr 103/75 z dnia 18 VII 1975 r.

w sprawie powołania, organizacji i zakresu działania Wojewódzkiego Zarządu Rozbudowy Miast i Osiedli Wiejskich w Poznaniu; nr 169/75 z dnia 22 X 1975 r.

w sprawie powołania, organizacji i zakresu działania Biura Planowana Przestrzennego w Poznaniu. 11 Zarządzenie Wojewody Poznańskiego nr 4/76 z dnia 15 I 1976 r. w sprawie powołania Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji.

\ J

Brak rad dzielnicowych szczególnie dotkliwie odczuwały ogniwa samorządu mieszkańców. Rady te w okresie dwudziestu lat swego istnienia wypracowały wiele pożytecznych form współdziałania z samorządami, a przede wszystkim wykształciły sieć pożytecznych więzi społecznych. Ograniczenie kompetencji Miejskiej Rady Narodowej i prezydenta miasta poważnie utrudniało szybkie i skuteczne ich reagowanie zarówno na wnioski smorządów, jak i na interwencje oraz skargi mieszkańców miasta. We wszystkich, nawet drobnych sprawach związanych z funkcjonowaniem służb komunalnych konieczne było teraz kierowanie określonych postulatów pod adresem władz wojewódzkich. W tej sytuacji, próbę zapewnienia prezydentowi miasta ograniczonego wpływu na niektóre dziedziny gospodarki miejskiej podjął wojewoda poznański. W lutym 1977 r., nałożył on na dyrektorów i kierowników określonych przedsiębiorstw i jednostek komunalnych obowiązek dokonywania uzgodnień (konsultowania) z prezydentem miasta założeń programowych i planów w zakresie budowy i remontów dróg, rozwiązań komunalnych, budowy i konserwacji zieleni, remontów budynków mieszkalnych, lokalizacji przystanków tramwajowych, tras połączeń komunikacyjnych, zmian rozkładów jazdy środków komunikacji miejskiej, rejonów działania Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania. Zarządzenie wojewody nakładało również na dyrektorów wydziałów Urzędu wojewódzkiego obowiązek uwzględniania opinii resortowych wydziałów Urzędu Miejskiego, przy ustalaniu miejsc realizacji inwestycji handlowych, usługowych, socjalnych i zaopatrzenia, zapewnienia prezydentowi udziału w ustalaniu programów wykorzystania obiektów sportowych, uzgadniania z nim projektów zmian planu zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, a także upoważniało prezydenta do wydawania decyzji lokalizacyjnych dla niektórych inwestycji na obszarze miasta, m. in. pawilonów handlowych i usługowych poza terenami budownictwa osiedlowego, obiektów usługowych i zaplecza magazynowo-warsztatowego spółdzielczości, stacji benzynowych Centrali Produktów Naftowych, hoteli robotniczych, przedszkoli i żłobków, szkół podstawowych, średnich i zawodowych 12 . Równocześnie jednak utrzymane zostały dotychczasowe struktury organizacyjne, zasada podporządkowania służb komunalnych władzom wojewódzkim a także sposób finansowania zadań planu społeczno-gospodarczego. Stan ten spowodował, że zarządzenie o poszerzeniu kompetencji prezydenta miasta Poznania nie zostało wdrożone la. W kwietniu 1979 r. zostało ono uchylone.

12 Zarządzenie Wojewody Poznańskiego nr 11/77 z dnia 22 II 1977 r. w sprawie poszerzenia kompetencji prezydenta miasta Poznania. 13 Zarządzenie Wojewody Poznańskiego nr 24/79 z dnia 18 IV 1979 r. w sprawie uchylenia Zarządzenia Wojewody Poznańskiego nr 11/77.

Anna

Krzymień- Bieszka

W miarę ograniczania samodzielności władz miejskich, coraz liczniej pojawiały się krytyczne oceny przyjętych dla Poznania rozwiązań. Kilkuletnia praktyka wyraźnie ujawniła potrzebę zapewnienia władzom Poznania pozycji odpowiadającej potencjałowi demograficznemu, przemysłowemu, naukowemu i kulturalnemu miasta. Inicjatywę zwiększenia kompetencji władz miejskich podjęła przede wszystkim Miejska Rada Narodowa. Na posiedzeniu w dniu 30 I 1981 r. jej Prezydium przyjęło postanowienie formułujące wnioski w sprawie uprawnień Miejskiej Rady Narodowej i prezydenta miasta u. Propozycje Prezydium były ograniczone ramami obowiązujących w tym momencie przepisów prawa. Na podstawie art. 9 Ustawy o Radach Narodowych, Prezydium wnioskowało więc o wyodrębnienie w planie społeczno-gospodarczym województwa istotnych dla miasta zadań oraz o rozszerzenie źródeł dochodów budżetu miasta. Dalsze wnioski Prezydium brzmiały: podporządkować Miejskiej Radzie Narodowej: Komunalne Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej, Poznańskie Przedsiębiorstwo Zieleni, Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej, Miejskie Przedsiębiorstwo Taksówkowe, Zarząd Dróg i Mostów; przywrócić terytorialny zasięg działania, a następnie podporządkować Miejskiej Radzie Narodowej: przedsiębiorstwo wodociągów i kan ali - zacji, przedsiębiorstwo energetyki cieplnej, przedsiębiorstwo komunikacyjne, Ogród Zoologiczny; podporządkować Miejskiej Radzie Narodowej Kombinat Budownictwa Komunalnego wraz z wszystkimi jego oddziałami; podporządkować Miejskiej Radzie Narodowej państwowe i spółdzielcze zakłady produkujące na potrzeby rynku lokalnego; stworzyć warunki organizacyjne dla sprawowania faktycznego nadzoru nad zespołami opieki zdrowotnej i przemysłową służbą zdrowia; przekazać władzom miejskim uprawnienia lokalizacyjne dla wszystkich inwestycji na obszarze miasta, z wyłączeniem zastrzeżonych dla władz centralnych; stworzyć warunki organizacyjne dla realizacji planu zagospodarowania przestrzennego w odniesieniu do wszystkich inwestorów. W uzasadnieniu przyjętych wniosków Prezydium podkreśliło, że aktualny zakres kompetencji Miejskiej Rady Narodowej i jej organów jest znacznie węższy aniżeli wynika to z treści stosownych przepisów U stawy o radach narodowych oraz U stawy o dwustopniowym podziale adrnini

14 Postanowienie Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu nr 57/81 z dnia 30 I 1&8I1 r. w sprawie zwiększenia uprawnień Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu i jej organów oraz prezydenta miasta Poznaniastracyjnym państwa, nie obejmuje bowiem wielu dziedzin wchodzących w 1975 r. bezspornie w zakres kompetencji dzielnicowych rad narodowych.

Stanowisko Prezydium poparła Miejska Rada Narodowa, podejmując na sesji w dniu 26 II 1981 r. uchwałę w sprawie wystąpienia do Rady Państwa o zwiększenie uprawnień Miejskiej Rady Narodowej i prezydenta Poznania.

Realizując nałożony przez Radę obowiązek, przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej w dniu 6 kwietnia 1981 r. skierował stosowne wystąpienie do zastępcy przewodniczącego Rady Państwa Kazimierza Secomskiego, będącego jednocześnie przewodniczącym Zespołu do Opracowania Projektu U stawy o Radach N arodowych. Pismo to zawierało przede wszystkim sugestię przyjęcia w nowej ustawie o radach narodowych zróżnicowanych rozwiązań prawnych dla miast, stosownie do ich wielkości, oraz rozważenia możliwości przyjęcia w przyszłości dla największych ośrodków miejskich w kraju koncepcji miast wyłączonych z województw. Należy podkreślić, że starania Miejskiej Rady Narodowej o zmianę statusu miasta zbiegły się w czasie z opracowywaniem i dyskusją nad kolejnymi projektami ustawy o radach narodowych i samorządzie terytorialnym. Opiniując te projekty, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej konsekwentnie podkreślało konieczność stworzenia prawnych gwarancji ,.załatwiania spraw miejskich w mieście". W wystąpieniach kierowanych do centralnych organów władzy i administracji państwowej proponowało przyjęcie dla Poznania i innych tej wielkości miast jednego z następujących rozwiązań: terytorialnego wyłączenia z administracyjnych granic województw, a zatem powrotu do strukturalnych i kompetencyjnych rozwiązań sprzed roku 1975, bądź też wydzielenia funkcjonalno-kompetencyjnego z województw, przy zachowaniu dotychczasowego podziału administracyjnego. Druga z przedstawionych koncepcji sprowadzała się do zapewnienia radom narodowym dużych miast samodzielności w podstawowych dziedzinach ich działania, przede wszystkim w zakresie tworzenia planu i budżetu, w sprawach gospodarki komunalnej, oświaty, kultury, służby zdrowia oraz funkcjonowania przedsiębiorstw powiązanych z gospodarką miejską. Jako istotny warunek sprawnego wykonywania zadań terenowych ornów władzy i administracji państwowej w dużych ośrodkach miejskich, przedstawiano również konieczność przywrócenia struktur dzielnicowych i powołania dzielnicowych rad narodowych. Opinie i wnioski formułowane w sprawach nowego kształtu rad narodowych przez władze miejskie, odpowiadały wnioskom napływającym od mieszkańców Poznania, a także stanowisku, jakie w kampanii sprawozdawczo-wyborczej zajęły w swych uchwałach dzielnicowe i Wojewódzka

Anna

Krzymień- Bieszka

Konferencje Sprawozdawczo-Wyborcze Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 15. Dążenie Miejskiej Rady Narodowej do szczególnego potraktowania w ustawie o systemie rad narodowych problematyki dużych miast znalazło zrozumienie i życzliwe poparcie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej i wojewody poznańskiego. Sprawom poszerzenia kompetencji Miejskiej Rady Narodowej poświęcone były spotkania przedstawicieli Prezydium tej Rady z wojewodą poznańskim oraz wspólne posiedzenia Prezydiów Wojewódzkiej i Miejskiej Rad Narodowych. Efektem podjętych z władzami wojewódzkimi uzgodnień były działania wojewody poznańskiego na rzecz realizacji wniosków Prezydium i Rady Miejskiej zawartych we wspomnianych wcześniej dokumentach ze stycznia i lutego 1981 r. Rozpoczął się proces powrotu do miasta niektórych utraconych poprzednio kompetencji. Na podstawie zarządzenia wojewody poznańskiego z maja 1981 r., przekazane zostały pod nadzór prezydenta miasta następujące służby komunalne w: Poznańskie Przedsiębiorstwo Zieleni, Komunalne Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej, Wielkopolski Park Zoologiczny, Miejskie Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej, Zarząd Dróg i Mostów.

Następnie, w czerwcu tegoż roku, władzom miejskim podporządkowano Kombinat Budownictwa Komunalnego". Kolejne decyzje wojewody poznańskiego spowodowały przyjęcie przez prezydenta miasta funkcji organu założycielskiego w stosunku do dalszych przedsiębiorstw komunalnych 18, a mianowicie: Komunalnego Przedsiębiorstwa Robót Drogowych, Przedsiębiorstwa Robót Oświetleniowych "Reklama", Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych.

15 Uchwała Wojewódzkiej Konferencji Sprawozdawczo-Wyborczej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z dnia 24 X 1981 r. w sprawie samorządu terytorialnego. M Zarządzenie Wojewody Poznańskiego nr 16/81 z dnia 30 V 1981 r. w sprawie przekazania nadzoru nad niektórymi jednostkami gospodarki komunalnej i mieszkaniowej prezydentowi miasta Poznania. 17 Decyzja Wojewody Poznańskiego nr 11/81 z dnia 8 VI 1981 r. w sprawie zmiany podporządkowania przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą "Kombinat Budownictwa Komunalnego" w Poznaniu.

i8 Decyzje Wojewody Poznańskiego: nr 7/82 z dnia 18 II 1 12 r. w sprawie zmiany podporządkowania przedsiębiorstwa państwowego "Komunalne Przedsiębiorstwo Robót Oświetleniowych «Reklama» w Poznaniu: nr 40/82 z dnia 20 V 1982 zmiany podporządkowania przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą "Przedsiębiorstwo Robót Oświetleniowych «Reklama» w Poznaniu: nr 40/82 z dniia 20 V 1082 r. w sprawie przekazania Dyrekcji Rozbudowy Miasta Poznania prezydentowi miasta Poznania; Zarządzenie nr 44/82 z dnia 27 IV 1982 r. w sprawie podziału Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego; nr 82/82 z dnia... w sprawie utworzenia Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Poznaniu; Decyzje nr 46/82 z dnia 23 VI 1982 r. w sprawie zmiany podporządkowania przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą "Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne" w Poznaniu oraz nr 48/82 z dnia l VII 1982 r. w sprawie przekazania Przedsiębiorstwa U sług Komunalnych w Poznaniu.

J5

Nadzorowi prezydenta powierzono także Dyrekcję Rozbudowy Miasta Poznania. Od 1 stycznia 1983 r. z Biura Planowania Przestrzennego wydzielono Miejskie Biuro Planowania Przestrzennego jako jednostkę organizacyjną podległą władzom miejskim. W harmonogramie działań zapewniających zwiększenie samodzielności Miejskiej Rady Narodowej, wojewoda poznański zapowiedział dalsze przesunięcia kompetencyjne ze szczebla wojewódzkiego na rzecz miasta, m. in. w sprawach lokalizacji inwestycji, zdrowia i opieki społecznej, a także podporządkowania Poznańskiego Przedsiębiorstwa Geodezji i Kartografii. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, podzielając pogląd o potrzebie stworzenia prawnych ram sprawnego funkcjonowania systemu zarządzania dużymi miastami, podjęło, wspólnie z Miejską Radą Narodową, działania na rzecz przyjęcia stosownych rozwiązań w ustawie o systemie rad narodowych. Kolejne projekty nowej ustawy nie uwzględniały jednakże sugestii władz Poznania. W związku z tym, w grudniu 1982 r. przewodniczący Wojewódzkiej i Miejskiej Rady Narodowej skierowali w tej sprawie wspólne wystąpienie do marszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Treść wystąpienia przekazana została również przewodniczącemu Zespołu do Opracowania Projektu Ustawy o Radach Narodowych. P> czasu uchwalenia przez Sejm ustawy o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, wspierane przez władze wojewódzkie, wielokrotnie podejmowało interwencje w sprawach statusu miasta, również w Ministerstwie Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz poprzez posłów reprezentujących wyborców poznańskich. Temat podjęła ponownie także Miejska Rada Narodowa. Na sesji w dniu 10 lutego 1983 r. przyjęła ona uchwałę w sprawie popierania działań Prezydium Miejskiej Rady Narodowej zmierzających do zwiększenia kompetencji Miejskiej Rady Narodowej i prezydenta miasta ". Przyjęcie w dniu 20 lipca 1983 r. nowej ustawy zakończyło kolejny etap zabiegów Miejskiej Rady Narodowej o zmianę statusu miasta Poznania. U stawa nie przyniosła postulowanych rozwiązań dla dużych ośrodków miejskich. Propozycje władz miejskich i wojewódzkich Poznania uwzględnione zostały jedynie w zakresie stworzenia możliwości powoływania dzielnicowych rad narodowych. Zapewniając generalnie gwarancje większej samodzielności rad narodowych wszystkich szczebli, ustawa utrzymała jednakże dotychczasową pozycję Poznania jako jednostki podziału terytorialnego stopnia podstawowego, a co za tym idzie także zakres kompetencji przewidziany dla miast stopnia podstawowego. ». Uchwała Miejskiej Rady Narodowej nr XXV /88/83 z dnia 10 II 1983 f.

W -prawie popierania działań Prezydium Miejskiej Rady Narodowej zmierzających do zwiększenia kompetencji Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu i prezydenta miasta.

Anna KrZjlmień - Bieszka

*. .

,

Prawną szansę zapewnienia władzom miasta Poznania korzystniejszej niż dotąd sytuacji stanowi zawarte w ustawie prawo wojewódzkich rad narodowych do przekazania niektórych spraw należących do ich właściwości radom narodowym stopnia podstawowego 20. O przekazaniu dodatkowych kompetencji i ich zakresie decyduje zatem w stosunku do rad stopnia podstawowego - wojewódzka rada narodowa. Zasada powyższa stwarza podstawy elastycznego stosowania (w ograniczonym oczywiście zakresie) zróżnicowanych rozwiązań lokalnych, dostosowanych do specyfiki jednostek podziału administracyjnego, których rozwiązania te dotyczą. Okres dzielący uchwalenie przez Sejm ustawy o systemie rad narodowych od wejścia jej w życie stanowi dla Miejskiej Rady Narodowej, a w szczególności dla jej Prezydium, kolejny etap prac zmierzających do wykorzystania prawnych możliwości osiągnięcia przez miasto większej samodzielności, jak również ustalenia optymalnej w istniejących warunkach struktury władz miejskich. Stanowisko w tych kwestiach wyrażone zostało w treści postanowienia nr 112/83 Prezydium Miejskiej Rady Narodowej z dnia 5 października 1983 r. *\ a następnie w uchwałach Miejskiej Rady Narodowej w sprawie wniosku o podział miasta Poznania na dzielnice oraz w sprawie przekazania Miejskiej Radzie N arodowej i prezydentowi miasta Poznania niektórych spraw należących do właściwości Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz rozgraniczenia zadań między Miejską a dzielnicowymi radami narodowymi w Poznaniu 22. W dniu 23 lutego 1984 r. podjęta została uchwała Wojewódzkiej Rady N arodowej w sprawie podziału miasta Poznania na dzielnice.

Ostatecznie uchwałą Rady Ministrów nr 53, z dnia 30 marca 1984 r., w Poznaniu wprowadzony został podział na pięć dzielnic: Stare Miasto, Nowe Miasto, Wilda, Grunwald i Jeżyce. Przebieg granic między dzielnicami odpowiada, z minimalnymi korektami, podziałowi obowiązującemu do roku 1975 23. W dniu 17 czerwca 1984 r. społeczeństwo miasta, po kilkuletniej przerwie, wybrało ponownie swych przedstawicieli do dzielnicowych rad narodowych. Od dnia wyborów więc na terenie Poznania, obok

20 U stawa z dnia 20 VII 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu te ytorialnego. "Dziennik Ustaw" nr 41, art. 34, poz. 185 z późniejszymi zmianamI. 21 Uchwała Miejskiej Rady Narodowej nr XXXIII/113/84 z dnia 21 II 1984 r.

w snrawie wniosku o podział miasta Poznania na dzielnice. 22 U chwała Miejskiej Rady Narodowej nr XXXV/121/84 z dnia 22 III 1984 r.

w sprawie przekazania Miejskiej Radzie Narodowej i prezydentowi miasta Poznania niektórych apraw należących do właściwości Wojewódzkiej Rady Narodowej i wojewody poznańskiego oraz rozgraniczenia zadań pomiędzy Miejską a dzielnicowymi radami narodowymi. 23 "Monitor Polski" r. 1984, nr 10, poz. 68.

Miejskiej Rady Narodowej, podjęły też działalność dzielnicowe rady narodowe. Zakres kompetencji tych rad określony został przez Wojewódzką Radę Narod ową 24. Wojewódzka Rada Narodowa postanowiła rozszerzyć kompetencje Miejskiej Rady Narodowej o następujące sprawy, należące dotąd do właściwości organów władzy szczebla wojewódzkiego: uchwalenie, po zasięgnięciu opinii Prezydium Wojewódzkiej Rady N arodowej, planu ogólnego zagospodarowania miasta; wyrażanie zgody na lokalizację inwestycji w zakresie uprawnień do wydawania decyzji lokalizacyjnych, jakie wojewoda przekaże prezydentowi miasta Poznania; -- nadzorowanie zespołów opieki zdrowotnej dla ogółu ludności (przychodni ogólnych, specjalistycznych, żłobków, domów dziennego pobytu i oddziałów szpitalnych), przemysłowych zespołów opieki zdrowotnej Nowe Miasto przy "Pomecie" i Wilda przy HCP, a także zespołu opieki zdrowotnej dla szkół wyższych; wykonywanie nadzoru nad placówkami ochrony i rewaloryzacji zabytków, a także przedsiębiorstwem energetyki cieplnej i Wielkopolskim Parkiem Zoologicznym; utworzenie i współgospodarowanie Funduszem Gospodarki Wodnej oraz Funduszem Ochrony Środowiska. Wojewódzka Rada Narodowa powierzyła także Miejskiej Radzie Narodowej sprawy nadzoru nad średnim szkolnictwem ogólnokształcącym, instytucjami i placówkami kulturalnymi oraz podstawowymi i średnimi szkołami artystycznymi. Zadania te znajdowały się w latach 1975 - 1984 w gestii władz miejskich, jednakże - w myśl nowej ustawy o systemie rad narodowych - należą do właściwości organów wojewódzkich; konieczne zatem było dokonanie formalnego ich przekazania. Do końca grudnia 1985 r. władzom miejskim powierzone zostaną dalsze niezwykle istotne z punktu widzenia sterowania gospodarką miejską zadania, obejmujące opracowywanie programów i planów inwestycyjnych dla gospodarki komunalnej i infrastruktury społecznej oraz realizację tych planów poprzez samodzielnie podejmowane decyzje inwestycyjne. Do właściwości Miejskiej Rady należeć będzie także opracowywanie programów i planów budownictwa mieszkaniowego wraz z budownictwem towarzyszącym. Oznacza to przejęcie przez tę Radę funkcji koordynatora budownictwa mieszkaniowego na obszarze miasta. 24 Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu nr HI/9/34 z dnia 27 VII 1984 r. w sprawie przekazania Miejskiej Radzie Narodowej w Poznaniu niektórych spraw należących do właściowści Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz rozgraniczenia zadań między Miejską Radą Narodową a dzielnicowymi radami narodowymi w Poznaniu.

2 Kronika m. Poznania 2/85

Anna Krzymień- Bieszka

Najpóźniej do końca 1985 r. nadzorem Miejskiej Rady Narodowej objęte zostanie przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji. W ten sposób wszystkie podstawowe służby komunalne ponownie znajdą się w gestii władz miasta. Na mocy wspomnianej wyżej uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej, Miejska Rada Narodowa sprawować będzie nadzór nad radami dzielnicowymi. Rozgraniczając zadania Rady Miejskiej i rad dzielnicowych, Wojewódzka Rada Narodowa zastrzegła do właściwości Miejskiej Rady N arodowej: - wszystkie sprawy przekazane miastu przez Wojewódzką Radę Narodową, ustawowo należące do właściwości rad wojewódzkich, a zatem zadania, o których mowa wyżej; stanowienie prawa miejscowego; - stanowienie o podatkach, opłatach i świadczeniach; - tworzenie przedsiębiorstw i zakładów mających znaczenie ogólnomiejskie ; - prowadzenie gospodarki terenami i urządzeniami mającymi znaczenie ogólnomiejskie; - opracowywanie, uchwalanie i zatwierdzanie sprawozdań z realizacji planu i budżetu Miejskiej Rady Narodowej; - wytyczanie kierunków rozwoju budownictwa mieszkaniowego; - ustalanie ogólnomiejskiej polityki w zakresie gospodarki mieszkaniowej i lokalowej, drobnej wytwórczości, handlu, rozwoju usług i rzemiosła; - pozostałe sprawy należące do właściwości rad narodowych stopnia podstawowego, a nie powierzone dzielnicowym radom narodowym. Dzielnicowym radom narodowym przekazane zostały natomiast następujące zadania: - ustalenie rocznych i wieloletnich planów dzielnicowych oraz budżetu w zakresie remontów i utrzymania budynków mieszkalnych, szkół średnich ogólnokształcących, szkół podstawowych i przedszkoli, dróg i ulic, konserwacji terenów zielonych, eksploatacji oświetlenia ulicznego, czynów społecznych oraz utrzymania porządku i czystości; - inicjowanie, organizowanie i nadzorowanie czynów społecznych; - zapewnienie utrzymania porządku i czystości w dzielnicy, koordynowanie działań administracji budynków i przedsiębiorstw, zakładów oraz instytucji w tym zakresie; - organizowanie i nadzorowanie przedszkoli, szkół podstawowych, zapewnienie realizacji zadań związanych z opieką nad dzieckiem, sprawowanie nadzoru nad zespołem ekonomiczno-administracyjnym szkół; - podejmowanie działań na rzecz poprawy zaopatrzenia placówek handlowych i zaspokajania potrzeb mieszkańców w zakresie usług i gastronomII;

19'

InICjOwanie i organizowanie różnych form sportu masowego i rekreacji, współdziałanie z samorządem mieszkańców w tym zakresie; - podejmowanie i koordynowanie działań w dziedzinie upowszechniania kultury, organizowanie imprez kulturalnych w placówkach osiedlowych i zakładowych; współdziałanie z organami samorządu mieszkańców, udzielanie pomocy w realizacji ich zadań; - realizowanie ogólnomiejskiej polityki, w szczególności w zakresie rozwoju budownictwa mieszkaniowego, gospodarki mieszkaniowej i lokalowej, drobnej wytwórczości, handlu, rozwoju usług i rzemiosła. Należy podkreślić, że zakres kompetencji przekazanych miastu przez władze wojewódzkie uwzględnia większość propozycji przedstawionych przez Miejską Radę Narodową. Wojewódzka Rada Narodowa nie uwzględniła jedynie wniosku o przekazanie nadzoru nad szkolnictwem zawodowym, zakładami pomocy społecznej i zakładami rehabilitacji zawodowej oraz nadzoru farmaceutycznego. Nieprecyzyjnie określone zostały kompetencje lokalizacyjne Miejskiej Rady Narodowej, gdyż ich zakres uzależniony został od uprawnień, jakie w tych sprawach wojewoda poznański przekaże prezydentowi miasta. W części uwzględnione zostały propozycje miejskie dotyczące fundu, szów Przedsiębiorstw Gospodarki Wodnej i Ochrony Srodowiska. Rada Miejska otrzymała kompetencje do współgospodarowania tymi funduszami, a nie - jak wnioskowała - do samodzielnego dysponowania zgromadzonymi tam środkami. Wojewódzka Rada Narodowa zadecydowała też o przekazaniu władzom miejskim kompetencji związanych z programowaniem, planowaniem i realizacją inwestycji komunalnych oraz infrastruktury społecznej, a także koordynacją budownictwa mieszkaniowego, jednakże przejęcie tych spraw zostało przesunięte do końca 1985 r. Ze względów organizacyjnych, w terminie późniejszym przejęty także zostanie nadzór nad przedsiębiorstwem wodociągów i kanalizacji. Dokonany przez Wojewódzką Radę Narodową podział zadań między Miejską a dzielnicowe rady narodowe stał się podstawą określenia struktury władz miejskich i dzielnicowych oraz podjęcia niezbędnych kroków organizacyjnych i osobowych, mających na celu wdrożenie przyjętego dla Poznania nowego modelu ich funkcjonowania. Model ten stanowi kolejną próbę rozwiązań strukturalno-kompetencyjnych dla rad narodowych dużych miast. Z« perspektywy kilkumiesięcznego zaledwie okresu działania w zmIenionych warunkach prawno-organizacyjnych trudno dokonywać oceny skuteczności tych rozwiązań z punktu widzenia celów społecznych 1 gospodarczych, jakim mają służyć organy przedstawicielskie i organy admii«

Anna

Kr:zymień - Rieszka

nistracji. Konieczne jednakże wydaje się zasygnalizowanie pewnego niebezpieczeństwa wynikającego z istoty przyjętych rozwiązań: równoległe funkcjonowanie na obszarze miasta Miejskiej i dzielnicowych rad narodowych jako organów tego samego szczebla powoduje zróżnicowanie, ale zarazem i ograniczenie rzeczowego zakresu kompetencji tych organów. Sfera działania dzielnicowych rad narodowych jest ograniczona do zadań wyraźnie im powierzonych przez Wojewódzką Radę Narodową, nie obejmuje więc całokształtu spraw należących z mocy ustawy do kompetencji rad stopnia podstawowego. Miejskiej Radzie powierzony został nadzór nad radami w dzielnicach, jednakże brak analogicznych rozwiązań w odniesieniu do organów administracji (prezydent - naczelnicy) rodzi obawy, czy nadzór ten będzie mógł być w pełni realizowany i czy w związku z tym nie nastąpi niekorzystne rozdrobnienie celów i dążeń.

ANEKS Nr l

JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE PODLEGŁE RADZIE NARODOWEJ I PREZYDENTOWI MIASTA PRZED WPROWADZENIEM DWUSTOPNIOWEGO ADMINISTRACYJNEGO PODZIAŁU KRAJU (na dzień l VI 1975 r.)

Lp. Nazwa l 2 l Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków 2 Biuro Wystaw Artystycznych 3 Dom Weterana 4 Dyrekcja Inwestycji Miejskich 5 Izba Wytrzeźwień 6 Kolumna Transportu Sanitarnego 7 Liceum Medyczne Medyczne Studium Zawodowe: 8 Nr l 9 Nr 2 10 Nr 3 11 Miejska Biblioteka Publiczna im. Edwarda Raczyńskiego 12 Miejska Pracownia Urbanistyczna 13 Miejskie Hotele Miejskie Przedsiębiorstwo: 14 Budownictwa Komunalnego 15 Energetyki Cieplnej 16 Geodezyjno- Kartograficzne 17 Komunikacyjne 18 Oczyszczania

Siedziba 3 pi. Kolegiacki 17 Stary Rynek - "Arsenał" ul. Ugory 20 pl- Młodej Gwardii 6 ul. Podolańska 45 ul. Świerczewskiego 12 ul. Szamarzewskiego 99ul. Ratajczaka 47 ul. Świerczewskiego 29 ul. Stalingradzka 41pi. Wolności 19 pi. Kolegiacki 17 ul. Mielżyńskiego 23ul. Wilczak 16 ul. Krauthofera 10 pl- Kolegiacki 17 ul. Głogowska 131/133 ul. Stalingradzka 69 37 38 39 40 41 42 43 44 46 49 50 51 52

53 * 54 19 20 21 22 23 24

U sług Samochodowych Remontowo-Budowlane Nr l Nr 2 Nr 3 Nr 4 Robót Drogowych i Wodociągowo-Kanałizacyjnych Taksówkowe Wodociągowo - Kanal izacyjne Zieleni Miejskie Zjednoczenie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Miejski Ogród Zoologiczny Miejski Szpital: Ortopedyczny Położn iczo- Ginekologiczny Miejski Zakład Weterynarii Muzeum: Archeologiczne Historii Ruchu Robotniczego im. Marcina Kasprzaka Pałac Kultury Państwowa: Bursa Szkół Plastycznych Filharmonia Opera im. Stanisława Moniuszki Podstawowa Szkoła Muzyczna Nr 2 im. Henryka Wieniawskiego im. Karola Kurpińskiego Szkoła Baletowa " Muzyczna Nr 3 " im. Fryderyka Chopina Państwowe Liceum: Muzyczne im. Mieczysława Karłowicza Sztuk Plastycznych im. Franciszka Bartoszka Państwowe Przedsiębiorstwo Balet Poznański Państwowy Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych: Nr l Nr 3 Nr 4 Nr 6 Nr 7 Państwowy: Dom Rencistów Nr l Ośrodek Organizacji i N ormowania Pracy Państwowy Teatr: Lalki i Aktora "Marcinek" 26 27 28 31 32 34ul Kazimierza ul Bema 3 ul Dzierżyńskiego 290 ul Cicha 8 ul Koronkarska 12ul Północna 14 ul. Dąbrowskiego 29 ul. Grobla 15 ul. Mielżyńskiego 23pi. Kolegiacki 17 ul. Zwierzyniecka 19ul. Gąsiorowskich 7 ul. J arochowskiego 18 ul. Grunwaldzka 248ul. Wodna 27

Stary Rynek ul. Czerwonej Armii 80ul. Solna 12 ul. Czerwonej Armii 81 ul. Fredry 9 ul. Bydgoska 4 ul. Solna 12 ul. Głogowska 90 ul. Gołębia 8 ul. Cegielskiego l ul. Głogowska 90ul. Solna 12ul. Junikowska 33 ul. Gołębia 8ul. Pokrzywno 58 ul. N iedziałkowskiego 22 ul. Mogileńska 40 Osiek k. Rawicza Gębice k. Czarnkowaul. Konarskiego 11 ul. Wiśniowa 13al. Stalingradzka 6l , 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81

Anna KrzYmień-Bieszka

Muzyczny Nowy Polski Poznańska Gra Liczbowa "Koziołki" Poznański Ośrodek Kardio- Pulmunologiczny Poznańskie Ośrodki Sportu, Turystyki i Wypoczynku Przedsiębiorstwo Usług Projektowych "Reklama" Stacja Pogotowia Ratunkowego Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Terenowy Zespół Usług Projektowych Wielkopolski Zespół Specjalistyczny Medycyny Przemysłowej Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Turystyczne " Przemysław" Wielospecjalistyczny Szpital Miasta Poznania Wojewódzka Federacja Sportu Wojewódzki: Fundusz Turystyki i Wypoczynku Ośrodek Informacji Turystycznej Zakład: Leczenia Odwykowego

Szkolenia Inwalidów Zarząd: Dróg i Mostów Gospodarki Terenami Inwestycji Produkcyjnych Lasów Komunalnych Zespół: Domów Pielęgniarek Miejskich Przychodni Specjalistycznych Opieki Zdrowotnej dla Szkół Wyższych Specjalistyczny Chorób Płuc i Gruźlicy dla m. Poznania ul. Niezłomnych la ul. Dąbrowskiego 5 ul. 27 Grudnia 8/10 ul. Fredry 7 Kowanówko k. Obornikul. Chwiałkowskiego 34 ul. Chudoby 24 ul. Chełmońskiego 20 ul. Sieroca 10 pi. Kolegiacki 17ul. Poznańska 55ul. Mielżyńskiego 23 ul. Lutycka ul. Chwiałkowskiego 34pi. Kolegiacki 17 Stary Rynek 77

Charcice 3 k. Chrzypska Wielkiego ul. Szamarzewskiego 78/82ul. Wilczak 16 pi. Kolegiacki 17 ul. Kantaka 4 ul. Woźna 12ul. Kazimierza Wielkiego 24/26 ul. Chudoby 9 ul. Stalingradzka 24ul. Szamarzewskiego 62

Aneks Nr 2

JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE PODPORZĄDKOWANE WŁADZOM MIEJSKIM PO WPROWADZENIU DWUSTOPNIOWEGO PODZIAŁU ADMINISTRACYJNEGO KRAJU (1976 - 1980)

, Lp.

l 1 21 23 24 25 26 27* 28 29

Biuro: Badań i Dokumentacji Zabytków Geodety Miejskiego l Wystaw Artystycznych Zamiany Mieszkań Izba Wytrzeźwień Miejska Biblioteka Publiczna im. Edwarda Raczyńskiego Miejski: Zakład Weterynarii ul. Grunwaldzka 248 Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół ul. Stalingradzka 32/40 Muzeum Archeologiczne ul. Wodna 27 Muzeum Historii Ruchu Robotniczego im. Marcina Kasprzaka Pałac Kultury Państwowa: Bursa Szkół Artystycznych Filharmonia Podstawowa Szkoła Muzyczna Nr 2 im. Tadeusza Szeligowskiego Podstawowa Szkoła Muzyczna Nr 3 im.

Karola Szymanowskiego Szkoła Muzyczna im. Henryka Wieniawskiego Szkoła Baletowa " Muzyczna I stopnia im. Karola Kurpińskiego Szkoła Muzyczna II stopnia im. Fryderyka Chopina Liceum Muzyczne im. Mieczysława Karłowicza " Sztuk Plastycznych im. Franciszka Bartoszka Państwowy Teatr: Muzyczny Nowy Polski Policealne Studium Zawodowe Piosenkarskie " "Rytmiki Polski Teatr Tańca "Balet Poznański" Poznańska Gra Liczbowa "Koziołki"2.

Poznański Teatr Lalki i Aktora "Marcinek"

Nazwa 2 2 3 4 5 6 8 9 10 13 14 18

Siedziba 3pi. Kolegiacki 17

., Stary Rynek - "Arsenał" ul. Gwardii Ludowej 45 ul. Podolańska 45pi. Wolności 19

Stary Rynek ul. Czerwonej Armii 80/82ul. Solna 12 ul. Czerwonej Armii 81ul. Bydgoska 4ul. Cegielskiego lul. Solna 12 ul. Gołębia 8ul. Głogowska 90ul. Solna 12ul. Junikowska 33ul. Niezłomnych la ul. Dąbrowskiego 5 ul. 27 Grudnia 8/10 ul. Głogowska 90

»3ul. Kozia 4 ul. Fredry 7 al. Stalingradzka 6

Anna

Krzymień - Bieszkal 2 3 30 Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki ul. Fredry 9 31 Zarząd Gospodarki Terenami 3 pi. Kolegiacki 17 32 Zespół Usług Projektowych m. Poznanial Obecnie Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami 2 Uległa likwidacji z dniem 31 V 1982 r.

3 Obecnie Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami