KR

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1980.07/09 R.48 Nr3

Rektorzy poznańskichuczelni

PROF. DR HAB. JANUSZ PIASNY

Janusz Piasny urodził się dnia 17 kwietnia 1930 r. w Dachowej, w powiecie śremskim, w województwie poznańskim, w rodzinie robotnika kolejowego Tomasza Piasnego i jego żony Marii z domu Mikołajczak. W 1935 r. rodzice zamieszkali w Poznaniu. W latach okupacji hitlerowskiej (1940) zostali wysiedleni do Skarżyska- Kamiennej. Od 1943 r. Janusz Piasny zaczął uczęszczać ma komplety tajnego nauczania, dzięki którym ukończył dwie klasy gimnazjalne. Po wyzwoleniu od 1945 r. uczęszczał do gimnazjum w Sremię, a po zdaniu małej matury w 1946 r. przeniósł się do Państwowe o Liceum Pedagogicznego w Krotoszynie. Swiadectwo dojrzałości otrzymał tam w styczniu 1949 r. W liceum wstąpił iw 1946 r. do Organizacji Młodzieżowej Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. Po zjednoczeniu się organizacji młodzieżowych został członkiem Związku Młodzieży Polskiej. Od dnia l lutego 1949 r. Janusz piasny rozpoczął pracę zawodową jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Poznaniu-Głuszynie.

Od 1950 r. został skierowany przez Ministerstwo Oświaty do pracy w Wojewódzkiej Komendzie Związku Harcerstwa Polskiego, gdzie pełnił funkcję kierownika Wydziału. Po włączeniu Komendy do Zarządu Wojewódzkiego Związku Młodzieży Polskiej Janusz Piasny został kierownikiem referatu szkoleniowego w Wydziale Harcerskim.

Pracując zawodowo jednocześnie studiował, początkowo na Akademii Handlowej, a później w Wyższej Szkole Ekonomicznej. Będąc na trzecim iroku studiów został zastępcą asystenta w Katedrze Ekonomii Politycznej. W związku z tym, z dniem l września 1951 r. przeszedł do pracy w wyższym szkolnictwie ekonomicznym. W 1952 r. ukończył pierwszy stopień studiów, a w 1954 r. - drugi stopień, uzyskiując tytuł magistra nauk ekonomicznych. *W 1955 r. został przyjęty na aspiranturę u prof. dra Zbigniewa Zakrzewskiego, a po jej zakończeniu (1958) wrócił do Katedry

4»

Ekonomii Politycznej w charakterze starszego asystenta. Pracę doktorską obronił w grudniu l r. i uzyskał tytuł doktora nauk: ekonomicznych. W lutym. 1%1 r. został' adiunktem przy Katedrze Ekonomii Politycznej. W maju 1968 r. zakończył przewód h abilitacyjny i z dniem l czerwca 1%9 r. został powołany na stanowisko docenta przy Katedrze Ekonomii Politycznej. W dniu T lipca 1972 r. Rada Państwa nadała inu tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. W tymżeroku został wybrany członkiem Sekcji Ekonomiki Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk. Od 1975 r. jest także członkiem Komitetu N a uk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk.

Początkowe zainteresowania badawcze J anusza Piasnego skupiają się głównie na rynku produktów rolnych oraz kształtowaniu się dochodów i konsumpcji na wsi polskiej. Ukoronowaniem tych badań była praca doktorska Spożycie ludności wiejskiej na tle przemian.

RektorzYpoznańskichuczelnispołeczno-gospodarc:rych w Polsce Ludowej (w latach 1948 -1958). Po uzyskaniu stopnia doktora Janusz Piasny poświęcił się problematyce konsumpcji szeroko rozumianej. Główne jego zainteresowania poszły w trzech kierunkach: l. Rozwoju ogólnej teorii konsumpcji w gospodarce socjalistycznej; 2. Rozwoju metodologii badań poziomów życiowych ludności; 3. Analizy regionalnych modeli konsumpcji. W rezultacie prowadzonych badań w zakresie teorii konsumpcji powstała rozprawa habilitacyjna Miejsce konsumpcji w teorii gospodarki socjalistycznej, która została opublikowana w 1967 r. Wyniki uzyskiwane w trakcie dalszych prac badawczych publikował w kraju i iza granicą. Podsumowaniem prac ibadawczyeh w tym okresie była obszerna monografia Konsumpcja w teorii i praktyce gospodarki socjalistycznej (Warszawa, 1971).

Ponadto prof. dr Janusz Piasny rozwijał badania nad regionalnymi modelami konsumpcji oraz porównaniami poziomów życiowych w skali międzynarodowej. W zakresie teorii spożycia rozwinął natomiast w szczególności problematykę modeli i wzorców konsumppcji, ekonomicznych narzędzi ich kształtowania oraz racjonalizacji. Rezultaty dociekań naukowych z tego zakresu publikował w różnych czasopismach naukowych w kraju i za granicą. Niektóre opracowania naukowe ukazały się w językach: francuskim, gruzińskim, litewskim, niemieckim, rosyjskim i ukraińskim. Cechą charakterystyczną szeregu jego prac badawczych prowadzonych w latach siedemdziesiątych było włączenie do nich kontynuacji bądź konkretnych rozwiązań szerszych zespołów pracowników naukowych. W iwyniku czego . 'wydano pod jego redakcją pięć opracowań monograficznych, m. in. Socjalistyczny model konsumpcji (1973) oraz Zagadnienia wzrostu efektywności produkcji i konsumpcji w gospodarce socjalistycznej (1976). Wśród ostatnich prac na szczególne podkreślenie zasługują: Spojeczno-ekonomiczne podstawy kształtowania socjalistycznego wzorca konsumpcji (1979) oraz Rozwój socjalistycznej koncepcji podziału i j ej wpływ na egalltaryzacje, społeczeństwa (1980). W wyniku prowadzonych prac badawczych prof. Piasny opublikował ponad sto dziesięć różnych opracowań naukowych, w tym dziewięć monografii. Trzykrotnie był delegowany do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (Moskwa - 1965; Kijów - 1%7; Tbilisi - 1970) w celu pogłębienia swych kwalifikacji naukowo-dydaktycznych oraz uzupełnienia materiałów do pracy habilitacyjnej i dalszej pracy naukowej. W 1974 r. był delegowany na pięć miesięcy do Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn., gdzie pracował w Uniwersytetach

Cambridge i Berkeley. Ponadto trzykrotnie był członkiem oficjalnych delegacji polskich na naukowe konferencje międzynarodowe w Moskwie (1975), Kolonii (1977) i Lipsku (1979).

Pracę dydaktyczną prof. dr ihab. Janusz Piasny skoncentrował na prowadzeniu wykładów kursowych z ekonomii politycznej na pierwszym roku studiów: seminariów magisterskich i doktoranckich na studiach stacjonarnych i zaocznych oraz wykładów i konwersatoriów specjalistycznych z zakresu te0rii konsumpcji. Przez krótki okres prowadził także wykłady na uniwersytetach w Haue i Kolonii oraz w Instytucie mżynieryjno- Ekonomicznym w Charkowie. W sumie pod jego kierownictwem sto dwadzieścia osiem osób napisało i obroniło prace magisterskie, a siedem osób ukończyło przewody doktorskie i uzyskało stopnie doktora nauk ekonomicznych. Pięć dalszych osób przygotowuje rozprawy doktorskie i habilitacyjne. Drugim nurtem jego działania dydaktycznego było doskonalenie metod nauczania ekonomii politycznej. N a zajęciach proseminaryjnych wprowadzał szereg nowych metod aktywizujących studentów. Opracowane następnie pod jego wpływem przykłady zajęć aktywnych były prezentowane na dwóch regionalnych seminariach szkoleniowych dla młodych nauczycieli ekonomii politycznej. Dużo uwagi poświęcał także metodologii prowadzenia zajęć na tzw. seminariach kursowych. Rezultaty osiągnięć dydaktycznych z tego zakresu zostały następnie opublikowane przez Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Ekonomicznych w WarszawTe (1977 i 1978).

Pracę wychowawczą łączył zawsze z dydaktyką oraz spełnianiem różnych funkcji organizacyjnych, m. in. zastępcy dyrektora instytutu do spraw dydaktyczno-wychowawczych od 1969 r" prorektora (1%9 - 1975), przewodniczącego uczelnianej komisji do spraw dydaktyki, przewodniczącego komisji programowej na Wydziale Planowania i Zarządzania oraz członka wielu komisji dydaktyczno-wychowawczych w zasięgu ogólnokrajowym. M. in. od 1975 r. jest członkiem Centralnego Zespołu Dydaktyczno-wychowawczego Ekonomii Politycznej przy Ministrze Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, członkiem Komisji Dydaktycznej przy Zarządzie Głównym Socjalistycznego Związku Studentów Polskich.

W 1979 r. został powołany przez Ministra Obrony Narodowej w skład Rady Naukowej Wyższej Szkoły Oficerskiej Służb K watermistrzowskich. W 1955 r. przyjęty został do szeregów Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1965 - 1967 był I sekretarzem oddziałowej organizacji partyjnej na Wydziale Ogólno- Ekonomiicznym; w marcu 1%8 r. wybrano go I sekretarzem Komitetu Uczelnianego. Od 1954 r. bez przerwy pracował przez okres pra

wie dwudziestu lat na Wieczorowym U niwersytecie Marksizmu-Leninizmu przy Komitecie Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1961 -1963 był sekretarzem naukowym zarządu oddziału Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, a w latach 1963 -1965 członkiem Zarządu. W 1975 r. wybrany został przewodniczącym Sekcji Teorii Ekonomii przy Zarządzie Wojewódzkim Towarzystwa, którą to funkcją pełni do dziś. W 1954 r. zawarł związek małżeński z Barbarą Kleniewską. Z małżeństwa tego urodziły się dzieci: Ewa w 1955 i Beata w 1957 r. Za osiągnięcia zawodowe udekorowany został Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973).

Posiada szereg wyróżnień, m. in. Odznakę Honorową Miasta Poznania; Odznaki Honorowe za zasługi w rozwoju województw: poznańskiego, zielonogórskiego, bydgoskiego l pilskiego oraz Złotą Odznakę Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Za szczególne osiągnięcia w dziedzinie na ukowej, dydaktyczno-wychowawczej oraz organizacji procesu dydaktycznego i szkolenia . młodej kadry był sześciokrotnie nagradzany przez Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Prof. dr hab. Janusz Piasny został z dniem l lutego 1980 r. mianowany rektorem Akademii Ekonomicznej.

Zebrał Tadeusz Świtała

PROF. DRANTONIT. JURASZ (1882-1961)

Dnia 4 maja 1977 r. na cmentarzu na Cytadeli odbyła A się uroczystość złożenia do grobowca rodzinnego prochów zmarłego w N 0iWym Jorku w dniu 20 września 1961 r. profesora chirurgii ogólnej, dra med. Antoniego Tadeusza Jurasza, kierownika Kliniki Chirurgicznej Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920 - 1939, b. dziekana Wydziału LeScarskiego i prorektora Uniwersytetu Poznańskiego. Uroczystość poprzedziło otwarte zebranie naukowe Związku Chirurgów Polskich i Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny w Pałacu Działynskich poświęcone pamięci tego wielkiego lekarza, jednego z najwybitniejszych polskich chirurgów lat 1919 -1939. Profesor Jurasz, brat mojej matki Jadwigi z Juraszów-Hince był nie tylko moim ukochanym wujem, ale od 1921 r. po śmierci ojca, opiekunem naszej osieroc<5hej czwórki rodzeństwa. Prócz pomocy finansowej brał nas do siebie ma wakacje, interesował się naszymi studiami, wyprawił mi u siebie w Kołaczkowie k. Wrześni wesele, a potem wymagał, żeby jego przybrane wnuki rodziły się w Poznaniu u prof. Bolesława Kowalskiego pod iwuja i prof. Karola J onschera Opieką. Będąc operowaną przez niego w Szpitalu Przemienienia na ślepą kiszkę doznałam tego uczucia, o iktórym mówiły mi koleżanki i znajomi, uczucia zupełnego bezpieczeństwa i zaufania, które on budził swoją osobą, a zwłaszcza jego ręce. Zasypiało się zupełnie spokojnie i z uśmiechem pod maską eteru, gdyż On był blisko! Antoni Tadeusz Aleksander Jurasz urodził się dnia 11 lutego 1882 r. w Heidelbergu, jako syn profesora tamtejszego Uniwersytetu Antoniego Jurasza i Karoliny z Gaspey'ow. Jego ojciec był znakomitym laryngologiem, który przyczynił się do rozwoju nowej wówczas gałęzi nauki. W 19)8 r. przeniósł się na katedrę do Lwowa, gdzie był również rektorem Uniwersytetu, a w 1919 r. przeszedł na katedrę laryngologii do Poznania. Był gorącym patriotą i potrafił wszystkie dzieci wychowywać na obczyźnie na dobrych Polaków. Ta patriotyczna i intelektualna atmosfera domu rodzinnego i środowiska naukowego w Heidelbergu zadecydowała o późniejszych losach młodego Antoniego Jurasza. Kończy on studia medyczne w Heidelbergu (1906), następnie uzyskuje tamże stopień doktora medycyny (1907). Po półtorarocznej pracy jako asystent-wolontariusz w Instytucie Anatomii Patologicznej w Heidelbergu i kilkumiesięcznej praktyce w klinikach chorób wewnętrznych i nerwowych wyjechał do Anglii, gdzie pracował jako asystent w klinice chirurgicznej "German Hospital" w Londynie. Przez kilka miesięcy jako lekarz okrętowy odbywał podróże do Ameryki Północnej, Afryki i Indii. Po powrocie z zagranicy był asystenteim w klinice chirurgicznej Laxera w Królewcu, a następnie Juliana von Payra. Razem z Payrem udał się w 1912 r. do Lipska, aby zająć w jego klinice miejsce asystenta-prymariusza (1913), a potem do Frankfurtu. W tym samym roku brał udział w eskpedycji Niemieckiego Czerwonego Krzyża do Turcji, gdzie spędził pięć miesięcy zimowych.

W 1917 r. habilitował się z chirurgii we Flrankfuircie nad Menem, a następnie" został mianowany profesorem chirurgii na tamtejszym uniwersytecie (1919). Ożenił się w 1918 r. w Polsce ze Stanisławą, córką znanego malarza Aleksandra Augustynowicza. Swoją głęboką wiedzę i doświadczenie chirurgiczne uzyskał przed I wojną światową u najznakomitszych ówczesnych chirurgów niemieckich, a uzupełniał bezpośrednio przed .wqjną w sławnych klinikach różnych specjalności. W 1920 r. otrzymał powołanie na katedrę chirurgii równocześnie w Warszawie i Poznaniu. Przybył do kraju, gdzie objął katedrę chirurgii na nawo utworzonym Uniwersytecie Poznańskim i zarazem miejsce naczelnego chirurga w Szpitalu Miejskim. Prof. Jurasz jako chirurg wprowadził nowe metody operacyjne, jak sposób zespolenia torbieli trzustki z żołądkiem, czy odmianę operacji Hellera kurczu wpustu. Sposoby te zostały powszechnie przyjęte i są dziś uważane za bardzo dobre, i noszą jego nazwisko w piśmiennictwie światowym. W 1923 r. po przeniesieniu kliniki chirurgicznej do Szpitala Sióstr Miłosierdzia Przemienienia Pańskiego (dzisiaj Państwowy Szpital Kliniczny Nr l im. Pawłowa), w ciągu kilku lait postawił swoją klinikę na wysokim poziomie. Wybudowano tam laboratorium kliniczne, pracownię chemiczną, bakteriologiczną, histologiczną, hodowli tkanek rakowych, urządzono salę operacyjną dla chirurgii doświadczalnej, pokój do badań przemiany materii oraz pomieszczenie do leczenia usprawniającego po urazach kostno-stawowych, pokój do masażu i nagrzewań. W 1927 r. wybudowano nową salę wykładową, a obok niej pokazową salę operacyjną dla studentów. W 1928 r. oddano do użytku kliniki w oddzielnym skrzydle szpitala nowo wybudowane obejście operacyjne z salą operacyjną i zapleczem, które później zostało nazwane jego imieniem, a tablicę pamiątkową odsłonił rektor Akademii Medycznej prof. dr Roman Góral (1975). Wybudowano też pracownię rentgenologiczną, diagnostyczną i do terapii głębokiej oraz archiwum i bibliotekę z czytelnią czasopism fachowych (1929). Wiele inicjatywy wykazał prof. Jurasz w urządzeniu osobnego działu urologicznego. W 191) r. z inicjatywy prof. Jurasza przy.

poparciu rektora Uniwersytetu prof. dra Edwarda Niezabitowskiego stworzono fundusz do walki z rakiem. Z zebranych pieniędzy zakupiono w czerwcu 1931 r. 144 mgr RE w 75 igłach platynowych.

W ciągu dwudziestu lat międzywojennych (1919 -1939) prof. dr Antoni T. J urasz rozwinął swoje zdolności jako organizator, klinicysta, naukowiec i pedagog. Garnęli się do niego ze wszystkich stron młodzi lekarze, pragnący korzystać z jego głębokiej wiedzyi doświadczenia chirurgicznego. Wkrótce też stworzył swoją własną szkołę chirurgiczną, która zajmowała jedno z pierwszych miejsc w T Polsce. Później szereg katedr chirurgicznych w Polsce zostało obsadzonych przez jego uczniów i ich uczniów. Był jednym z pierwszych profesorów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego i czynnie z nim współpracował. Cieszył się też wielkim szacunkiem i poważaniem wśród środowiska naukowego Poznania i całej Polski oraz studiującej młodzieży medycznej. Do jego asystentów należeli tej miary lekarze co: Witold Adamek, Alfred Bar lik, Stanisław Bylina, Roman Drews, Józef Granatowioz, Jerzy Jasieński, Jacek Kowalski, Jan Krotoski, Alfons Maciejewski, Ludwik Niczyporoiwicz, Zbigniew Pieniężny, Feliks Skubiszewski, Donat Stein, Tadeusz Suwalski, Borys Schnitter i Stanisław Winter. W 1931 r. wyhabilitował dwóch docentów, przeprowadził habilitację dwóch swoich uczniów, a to Jana Krotoskiego oraz Feliksa Skubiszewskiego otraz prowadził przewody habilitacyjne Leona Mieczkowskiego (1922), Kazimierza N 0wakowskiego (1923), a także wychowanków prof. Ireneusza Wierzejewskiego: Franciszka Raszei (1932) i Wiktora Degi (1932).

Z natury czynny i energiczny, o szerokich zainteresowaniach naukowych brał aktywny udział w licznych zjazdach naukowych chirurgicznych, tak krajowych jak i zagranicznych. · Na zjeździe chirurgów w Warszawie (1926) wygłosił referat o chorobie Basedowa, którym to zagadnieniem specjalnie się interesował i w jego klinice w tym kierunku prowadzono prace doświadczalne. ?.'a zjeździe chirurgów w Krakowie (1934) wygłosił referat o leczeniu raka sfttka oraz na kongresie chirurgów w Rzymie (1926) referował chirurgię śledziony. W 1934 r. został członkiem zagranicznym Francuskiej Akademii Chirurgów w Paryżu.

W 1935 r. w maju wyjechał do Bukaresztu wraz z doc. Feliksem Skubiszewskim i drem Stanisławem Byliną, celem dokonania w tamtejszych szpitalach pokazowych operacji. Zaproszony przez Brazylijską Akademię Medycyny wykładał chirurgię na Uniwersytecie iw Rio de Janeiro, San Paulo i w Kurytybie (1935 - 1936). Jako delegat Polski brał udział w Kongresie Medycyny Tropikalnej w Kairze (1937). Wspólnie z prof. Maksymilianem Rutkowskim założył nowe czasopismo chirurgiczne "Chirurgia Kliniczna?', wydawane w Krakowie. Wspólnie z doc. Skubiszewskim opracował do wydanego w tym czasie podręcznika chirurgii rozdziały poświęcone chirurgii wątroby, żołądka i trzustki. Wspólnie z prof. Ireneuszem Wierzejewskim (1928 - 1929) założył Towarzystwo Chirurgów i Ortopedów Polski Zachodniej, którego był prezesem.

Z żałobnej karty

Pracował nad zbliżeniem na polu naukowym krajów słowiańskich i wraz z prof. Władysławem A. Gluzińskim i prof. Stanisławem Karwowskim przyczynił się do powstania Wszeohsłowiańskiego Towarzystwa Lekarskiego. Dzięki jego staraniom na Międzynarodowym Kongresie Chirurgów w Warszawie (1930) dopuszczono jako język wykładowy jeden z języków słowiańskich. To pozwoliło mu, jako delegatowi Polski w 1932 r. na zjeździe chirurgicznym w Madrycie przemawiać w języku polskim. Już od swej młodości miał duże zainteresowanie dla idei Czerwonego Krzyża. Od 1921 r. był prezesem oddziału w Poznaniu, a w latach 1929 -1939 Okręgu Poznańskiego. Jako profesor i wychowawca młodzieży poświęcał wiele uwagi wychowaniu fizycznemu i rozwojowi sportu wśród młodzieży akademickiej. Był wieloletnim prezesem Akademickiego Związku Sportowego. Należał wówczas do nielicznego grona pracowników nauki, (którzy poza pracą naukową i dydaktyczną wiele cennego czasu poświęcali krzewieniu kultury fizycznej na wyższych uczelniach poznańskich. Przyczynił się do utworzenia pierwszej w Polsce, a trzeciej w Europie Katedry Wychowania Fizycznego.

W okresie działalności naukowej w U niwersytecie Poznańskim opublikował sam liczne prace, jak i pod jego kierunkiem liczne ogłosili asystenci. Na czoło zagadnień wysuwają się prace o chirurgicznym leczeniu kamicy żółciowej, o leczeniu choroby Basedowa, postępowania w ropnym zapaleniu otrzewnej na tle zapalenia wyrostka robaczkowego, leczenia nowotworów złośliwych i plastyki przełyku. Był członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów, członkiem Polskiej Akademii Nauk, honorowym członkiem: Akademii Chirurgii w Paryżu, Królewskiego Towarzystwa Medycznego w Londynie oraz Królewskiego Stowarzyszenia Chirurgów w Edynburgu i w Irlandii, Stowarzyszenia Chirurgów w Czechosłowacji, Rumunii, Akademii Medycznej w Brazylii, członkiem Stowarzyszenia profesorów i lektorów uniwersytetów krajów alianckich w Londynie-, Amerykańskiego Towarzystwa Medycznego, Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgów, Amerykańskiej Akademii Nauk i Towarzystwa Medycyny Sportu. Z chwilą wybuchu II wojny światowej (1939), w czasie kampanii wrześniowej, profesor J urasz pełnił w randze najpierw kapitana potem majora funkcję konsultanta chirurgicznego armii. Jego bohaterska postawa pod Kutnem, w Kampinosie i w Modlinie, gdzie pracował bez wytchnienia jako komendant szpitala i naczelny chirurg przez cały czas oblężenia, przyniosła mu Krzyż Walecznych. W dniu kapitulacji Modlina dostał się do niewoli niemieckiej, z której /jednak udało mu się zbiec, a następnie ptze z Węgry dostał się do Francji. Pełnił tam funkcję wiceprezesa zarządu Polskiego Czerwonego Krzyża.

Przed upadkiem Francji przedostał się doAnglii (15 VI 1940) wraz z wojskiem polskim, gdzie położył znaczne zasługi przy utworzeniu i zorganizowaniu polskiego Wydziału Lekarskiego przy Uniwersytecie w Edynburgu z językiem wykładowym polskim (1941). Wydział był zorganizowany na wzór polskich wydziałów lekarskich. Było to wydarzenie bez precedensu w historii uniwersytetów europejskich. Antoni Jurasz został pierwszym dziekanem Wydziału z prawami rektora i godność tę .piastował do 1945 x. W czasie gdy leżały w gruzach wszystkie polskie (warsztaty pracy naukowej, była to jedyna »na świecie wyższa uczelnia z językiem, wykładowym polskim. Zadaniem Wydziału było umożliwienie ukończenia studiów lekarskich studentom medycyny odbywającym, służbę w polskich siłach zbrojnych, jak i skupienie profesorów i docentów polskich, i umożliwienie im prowadzenia pracy naukowej oraz przygotowania przyszłej obsady katedr na uniwersytetach polskich. N a Wydziale dyplomy lekarskie otrzymało dwustu dwudziestu ośmiu studiujących, a dziewiętnastu lekarzy - doktoraty medycyny. Po raz pierwszy dyplomy lekarskie z rąk dziekana J urasza otrzymali lekarze w grudniu 1941 r. Dzięki staraniom Jurasza obok Wydziału powstał szpital polski, w którym polscy studenci przechodzili przeszkolenie kliniczne. Z fundacji Ignacego Paderewskiego otrzymał zgodę na zakup szpitala polowego z myślą o przeniesieniu go po wojnie do Polski, Z końcem roku akademickiego 1946/1947 Antoni J urasz zrezygnował z zajmowanego stanowiska profesora chirurgii, rozgoryczony tym, że jego plany przeniesienia Wydziału Lekarskiego do Polski po trzech wizytach w Warszawie nie doszły do skutku. Był rektorem do 1945 r. Na początku 1947 r. przeniósł się na stałe do Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn., najpierw do Nowego Jorku gdzie pracował w Szpitalu Santa Klara, potem do MagTeitsville w pobliżu Nowego J orku. Patrząc z perspektywy czasu na ten żałosny koniec wielkich nadziei Profesora, trudno oprzeć się refleksji, że przyczyna leżała w zakresie historii. Ale nikt chyba nie bolał więcej nad takim rozwojem wypadków jak Jurasz. Wszędzie na obczyźnie manifestował, iż jest Polakiem. To też splot okoliczności, który przeszkodził jego powrotowi do kraju, był dla niego prawdziwą tragedią. Jego gorącym życzeniem było, aby jego prochy spoczęły na zawsze w Polsce, w jego ukochanym Poznaniu. Zapisał II Klinice Chirurgicznej w Poznaniu tysiąctomową bibliotekę z dziedzil

57"

ny chirurgii oraz ponad czterysta osiemdziesiąt instrumentów chirurgicznych. Posiadał wysokie odznaczenia państwowe polskie i obce. Krzyż Komandorski Orderu Polonia Restituta (1932), Krzyż Walecznych z okuciem, Złoty Krzyż I klasy Polskiego Czerwonego Krzyża, Krzyż Komandorski Orderu Sawa (Jugosławia), Krzyż Komandor

ski Orderu Nilu (Egipt}, Order Medjidie (Turcja), Królewski Medal w Służbie o Spraiwę Wolności (Wielka Brytania). Polska Ludowa udekorowała go pośmiertnie Krzyżem Walecznych.

Zebrała Marla Pleuiińsfct

PLAN SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO ROZWOJU POZNANIA I BUDŻET MIASTA NA ROK 1980 (XII SESJA MIEJSKIEJ RADY NARODOWEJ)

W dniu 21 lutego 19m ir. o godzinie 9.00 w sali sesyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej przy al. Stalingradzkiej rozpoczęła się XII Seisja Miejskiej Rady Narodowej, w k/tórej uczestniczyło stu dwudziestu ośmiu radnych oiraz wicewojewoda poznański Stanislaw Piotrowicz, prezydent Poznania Władysław Sleboda, wiceprezydenci: Zdzisław Kmieciak i Andrzej Wituski, posłowie na Sejm: Roman Góral i Józef Drzewiecki, dyrektor Wojewódzkiego Zjednoczenia Przedsiębiorstw Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Jan Różański, dyrektorzy Wydziałów: Zdrowia i Opieki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego - Walerian Skorupski; Finansowego - Kazimierz Tomczak, przewodniczący komitetów osiedlowych, dyrektorzy jednostek organizacyjnych Urzędu Miejskiego. Otwarcia Sesji dokonał oraz obradom przewodniczył sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, radny Józef Świtaj. przyJ ęto przedstawiony przez Prezydium Rady porządek obrad obejmujący m. in. zatwierdzenie zarządzenia porządkowego Nr 2/80 prezydenta Poznania z dnia l II 1980 r.; uchwalenie planu pracy Rady na rok 1980; interpelacje i wnioski radnych; uchwalenie Planu Społeczno-Gospodarczego Rozwoju i Budżetu Poznania na Tok 1980; informacje Wojewódzkiego Urzędu Telekomunikacyjnego o perspektywach rozwoju sieci telekomunikacyjnej i formach przydziału telefonów abonentom indywidualnym; podjęcie uchwały w sprawie nazw niektórych ulic i osiedli. W związku z trudną sytuacją w zaopatrzeniu mieszkańców Poznania w wodę, przewodniczący Rady poinformował o wydanym w dniu l II 1980 r. przez prezydenta miasta aarządzeniu porządkowym w sprawie racjonalnej gospodarki wodą wodociągową i przedstawił projekt Uchwały, którą Rada podjęła jednomyślnie, podobnie jak uchwałę zatwierdzającą Plan Pracy Rady na rok 1980. Prze"widywał on na sesji kwietniowej sprawoz

danie z wykonania Planu Społeczno-Gospodarczego Rozwoju i budżetu Poznania za rok 1979; informację o realizacji postulatów i wniosków wyborców zgłoszonych w toku kampanii wyborczej do rad narodowych stopnia podstawowego w 1978 r.; ocenę działalności organów samorządu mieszkańców oraz podjęcie uchwały Rady o zarządzeniu wyborów do samorządu mieszkańców. Na sesji czerwcowej: -węzłowe problemy ochrony środowiska człowieka w latach 1981 - 1990; informację Komisji Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności w sprawie realizacji U chwały Rady z dnia 6 XII 1974 r. w sprawie oceny realizacji budownictwa, Remontów i modernizacji mieszkań w latach 1971- 1974 oraz zadań do roku 1980. Na sesji wrześniowej: ocenę ładu i bezpieczeństwa na obszarze Poznania oraz program prewencyjny w tym zakresie; sprawozdanie z działalności Miejskiego Komitetu Kontroli Społecznej; informację Komisji Zaopatrzenia Ludności, Usług i Rolnictwa o realizacji Uchwały Rady z dnia 30 IX 1977 r. w sprawie kierunków rozwoju usług dla ludności miasta Poznania na lata 1976 -1980 oraz. przyjęcie programu rozbudowy sieci placówek rze-i mieślniczych i usługowych. N a sesji listopadowej: ocenę stanu realizacji reformy systemu edukacji nairodowcj; informację prezesa Sądu Rejonowego o działalności ławników; informację prezydenta Poznania o działalności Kolegium do spraw Wykroczeń oraz wybory ławników. Interpelacje i wnioski. Radny Włodzimierz Olejnik - zwrócił się z zapytaniem dlaczego mimo wniosku zgłoszonego przez radną Zofię Sznajder na sesji listopadowej (1979) sytuacja w regularności kursowania autobusów linii 88, 89 i 52 obsługujących mieszkańców Starołęki i okolic nie uległa poprawie oraz dlaczego autobusy linii 52 do dnia 17 I 1980 r. nie dojeżdżały do końcowego przystanku. Radna Maria Pastuszewska- Włoch - w sprawie kursowania autobusów linii 81 obsługujących mieszkańców Osiedli Lecha, Czecha i

Husa. Wniosła o dokonanie zmian w rozkładzie jazdy autobusów tej linii. Przed przystąpieniem do rozpatrzenia proj ektu Planu Społeczno-Gospodarczego Rozwoju i budżetu Poznania na rok 1980, Rada powołała Komisję Redakcyjną Projektów U chwał. Funkcj ę przewodniczącego Komisji powierzono radnemu Antoniemu Pietrzy.kow· skiemu. Zadania wynikaj ące z założeń Planu Społeczno-Gospodarczego Rozwoju i budżetu m. Poznania na 1980 r. oraz informację o aktualnej sytuacji w zaopatrzeniu w wodę mieszkańców Poznania przedstawił prezydent Władysław Sleboda.

"Przedstawiane pod obrady sesji - powiedział na wstępie "Władysław Sleboda - Plan Społeczno-Gospodarczego Rozwoju i budżet Poznania na role 1980 wyznaczają zadania -związane z realizacją linii programowej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i dążenie do zaspokojenia potrzeb ludności. Punkitem wyjścia były wyniki uzyskane w 1979 r. Mimo trudnych warunków realizacji Planu, ponad pięć tysięcy rodzin otrzymało mieszkania w osiedlach mieszkaniowych, a ok. pięćset rodzin zamieszkało we własnych domkach. Nie zaspokoiło to potrzeb, lecz stanowi dalszy krok ku ich rozwiązaniu. W gospodarce komunalnej wysiłki polegały na rozwoju i modernizacji infrastruktury technicznej, warunkującej budowę osiedli mieszkaniowych. Kontynuowano budowę ważnych dla miasta obiektów, m. in. starej magistrali wodociągowej, centralnej oczyszczalni ścieżków w Koziegłowach, magistrali ciepłowniczych; zachodniej do Osiedla Kopernika oraz wschodniej do ul. Obodrzyckiej, zajezdni tramwajowej przy ul. Fortecznej. Przystąpiono do budowy nowego ujęcia wody. "Znaczny wysiłek skierowany został na poprawę warunków ruchu w mieście. W tym celu modernizowano układ drogowo- komunikacyjny, m. in. ulice: Towarową, Składową, Dolną Wildę, plac Młodej Gwardii; kontynuowano budowę trasy Wawrzyńea-Niestachowska- Serbska; przebudową i remontem objęto także ulice na osiedlach mieszkaniowych oraz w rejonach peryferyjnych, w których- ulepszono 16 km dróg. Warunki dojazdu mieszkańców osiedli w Chartowi e poprawiła oddana do użytku nowa linia tramwajowa od ul. Zamenhofa do Jedności Słowiańskiej. "Trwała rozbudowa bazy oświatowej i urządzeń socjalno-kulturalnych. M. in. szkolnictwo podstawowe uzyskało nową szkołę przy ul. J eżyckiej. Oddano do użytku przedszkole na Osiedlu Rusa oraz' utworzono pięć oddziałów poprzez adaptację szeregu pomieszczeń i obiektów. Tą drogą w Poznaniu w ostatnich czterech latach powstały dwadzieścia cztery przedszkola dla prawie dwóch t ysięcy dzieci, co oznacza przeszło dwukrotne przekroczenie założeń Planu Pięcioletniego na lata 1976 -1980. Wybudowano trzy żłobki: na Osiedlach Oświecenia i Kraju Rad oraz przy ul. Galla. "W dalszym ciągu rozbudowywany był potencjał gospodarczy; realizowano szereg inwestycji przemysłowych, takich jak: budowa zakładu drobiarskiego w Koziegłowach, baza produkcyjna piekarsko-ciastkarska "Społem" przy ul. Obodrzyckiej, browar w Kobylernpolu, Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego przy Obodrzyckiej". W dziedzinie unowocześniania sieci handlowej prezydent miasta podkreślił, że modernizacją objęto łącznie pięćdziesiąt placówek handlowych, gastronomicznych i usługowych, głównie na Starym Rynku i ulicz-' kach przyległych. Nawiązując do materiałów przekazanych iradnym przed sesją, Władysław Sleboda skupił się na niektórych zagadnieniach, stanowiących główne problemy gospodarki miasta: budownictwa mieszkaniowego i towarzyszącego, remontów, zaopatrzenia w wodę, ulepszenia komunikacji, oczyszczania miasta, zwiększenia produkcji i usług na potrzeby rynku wewnętrznego i eksportu. "Węzłowym problemem kontynuował Władysław Sleboda - pozostaje w dalszym ciągu budownictwo mieszkaniowe. N a mieszkania oczekuje w Poznaniu ok. 70 (XX) członków i kandydatów spółdzielni mieszkaniowych. Zaplanowano wybudowanie 6200 mieszkań, w tym 678 w ramach budownictwa jednorodzinnego. Przedmiotem troski inwestorów i budowlanych powinno być zapewnienie poprawy jakości wykonania oraz pełnej i terminowej realizacji planów budownictwa mieszkaniowego z obiektami towarzyszącymi, niezbędnymi dla prawidłowego wyposażenia osiedli. Dużą wagę przywiązywać będziemy do -rozwijającego się budownictwa jednorodzinnego. Wyrażać się to będzie przede wszystkim w udostępnianiu działek oraz materiałów budowlanych. Domagać się będziemy od inwestorów indywidualnych, którym zapewniljśmy pomoc materialną, terminowego kończenia budowy domów. Stwierdzamy niedostateczne zaangażowanie zakładów pracy w świadczeniu pomocy na rzecz budownictwa jednorodzinnego. Przyznawanie parcel będziemy więc uzależniać od podpisania przez zakłady pracy deklaracji o przyjętych zobowiązaniach. Dobrym przykładem takiego współdziałana jest porozumienie zawarte z Zakładami Przemysłu Metalowego »H. Cegielski« . "Jedną z form polepszenia warunków mieszkaniowych są remonty starej substancji. W Poznaniu mamy 17 (XX) takich budynków państwowych i prywatno-czynszowych, z których ponad j)()) wymaga kapitalnego remon

Sprawozdania

tu. Co roku na kapitalne remonty budynków mieszkalnych przeznacza się lJ) milionów zł; umożliwia to naprawę ok. 25) obiektów. W gospodarce remontowej stwierdza się jednak szereg niedociągnięć i nieprawidłowości. Przykładem ślamazarności robót jest remont budynku przy ul. Chełmońskiego 4, z którego wykwaterowano lokatorów w 1977 r" a przedsiębiorca do tej pory nie wykonał · zasadniczych prac. Nie pomniejszając innych potrzeb, jak remonty szpitali oraz obiektów użyteczności publicznej, oczekujemy zdecydowanego zwiększenia mocy przerobowej przedsiębiorstw nastawionych na odnawianie budynków mieszkalnych szczególnie w zakresie robót ogólno budowlanych. Użyjemy dostępnych nam środków w celu radykalnej zmiany procesu remontowego starej substancji mieszkaniowej. Usprawnienia wymaga rówmież tok zamiany mieszkań, i "Doceniając pilne potrzeby gospodarki komunalnej - w planie inwestycyjnym przeznaczyliśmy na te cele 861,7 · milionów zł, z tego ok. 80% na budowę i rozbudowę uzbrojenia, zwłaszcza pod budownictwo mieszkaniowe. Zasadnicze zadania obejmują głównie poprawę zaopatrzenia Poznania w wodę, a nakłady przeznaczone na ten cel wynoszą 869 milionów zł, czyli 30% ogółu nakładów na gospodarkę komunalną. Są to jednak wielkości nie wystarczające wobec trudności, iktóre wystąpiły szczególnie ostro podczas ostatniej zimy, bowiem na skutek wyjątkowego obniżenia lustra Warty, intensywność wód gruntowych na ujęciu w Dębinie zmalała, a infiltracja sztuczna, z uwagi na mrozy, uległa zahamowaniu powodując spadek wydajności ujęcia o przeszło 30%. "W mInIonym trzydziestoleciu znacznie rozbudowano wodociągi poznańskie, zaś na rozbudowę wodociągów i niezbędnej sieci przesyłowej i rozdzielczej w latach 1976 -1980 przeznaczono ponad 800 milionów zł. Jednakże aktualna zdolność produkcyjna istniejących, urządzeń wodociągowych 181700 m 3 na dobę nie pokrywa zapotrzebowania Poznania, które wynosi średnio na dobę 210 (XX) m 3 , a maksymalne nawet 273 (XX) m 3 wody. Podstawową przyczyną deficytu jest niedostateczna rozbudowa ujęć wodnych, będąca wy ni - kiem ograniczenia limitów inwestycyjnych i narastających trudności wykonawczych przedsiębiorstw budowlanych. Dla złagodzenia sytuacji podjęto następujące kroki: pełne dostawy wody z sieci miejskiej dla ludności ustalono w przedziałach czasowych - dwukrotnie w ciągu dnia; do rejonów peryferyjnych, naj silniej odczuwających braki, dowozi się wodę beczkowozami; uruchomiono także studnie publiczne. Zakłady przemysłowe podejmują starania o wodę z własnych ujęć. Przyniosło to doraźną poprawę sytuacji. Natomiast do zamierzeń długofalowych, w wyniku których nastąpi znaczne zwiększenie zdolności produkcyjnych wodociągów poznańskich, należy m. in. przyspieszenie ukończenia w 1980 r. pierwszego etapu budowy nowego ujęcia wody; ukończenie budowy stacji uzdatniania; budowa magistral przesyłowy cm. "Zrealizowanie tego programu wymaga uzyskania w 1980 r. dodatkowych nakładów w wysokości 151 milionów zł na roboty budowlano-montażowe. W 1981 r. należy: dokończyć budowę trzech stawów infiltracyjnych ina ujęciu w Dębinie wraz z rurociągiem tłocznym; kontynuować rozbudowę nowego ujęcia; doprowadzić do sieci miejskiej nadwyżki wody z przemysłowego ujęcia wody w Gruszezynie. Niezbędne dodatkowe nakłady inwestycyjne w 1981 r. określa się na 140 milionów zł.

"Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Urząd Wojewódzki podjęły nowe starania u władz centralnych o zagwarantowanie tego programu inwestycyjnego. Oczekujemy decyzji, w wyniku której będzie można wydatnie polepszyć zaopatrzenie Poznania w wodę". Przechodząc do problemów komunikacyjnych prezydent miasta podkreślił, iż istniejący układ komunikacyjny nie jest dostosowany do potrzeb półmilionowego miasta. Wskaźnik liczby samochodów przypadających »na l(xx) mieszkańców należy do najwyższych w kraju. Rozwiązanie problemów musi więc uwzględniać zarówno komunikację masową jak i dostosowanie układu drogowego do stale wzrastającego ruchu samochodowego. Oddana do użytku w początkach lutego linia tramwajowa od ul. Wołyńskiej do skrzyżowania ul. Piątkowskiej i Lechickiej rozwiązała jedynie sprawę dojazdów do dwóch szpitali oraz złagodziła niedogodności komunikacyjne mieszkańców Piątkowa. Zasadnicza - poprawa może nastąpić po generalnej rozbudowie linii tramwajowych, a przede wszystkim uruchomieniu szybkiego tramwaju miejskiego do północnych dzielnic mieszkaniowych. W celu poprawy płynności i bezpieczeństwa ruchu unowocześniony zostanie układ drogowy, m. in. Wąwrzyńca-Niestachowska- Serbska; Arciszawskiego- Seiegiennego; skrzyżowania TowarowaAGwardii Ludowej; Obornicka- Serbska oraz wyprostowanie zjazdu z mostu Dworcowego w ul. Towarową.

"Projekt budżetu - powiedział na zakończenie prezydent Sleboda, zamyka się po stronie dochodów i wydatków kwotą jednego miliarda siedemset piętnastu milionów złotych. Wysokie tempo zwiększania środków w poszczególnych działach nie pokrywa jednak stale rosnących potrzeb miasta. Wiążesię to przede wszystkim z niedorozwojem wielu dziedzin gospodarki miejskiej, którego - mimo znacznego przyspieszenia - nie można było w ostatnich latach zlikwidować. Ale zarazem "wskazuje to na konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na racjonalne i efektywne wykorzystanie środków budżetowych. "Pragnę zapewnić Wysoką Radę, że podobnie jak w latach poprzednich wszystkie podejmowane w ciągu roku działania w sferze finansów będą zmierzały do uzyskania dodatkowych środków i celowego wykorzystania ich» na rzecz poprawy funkcjonowania przede wszystkim urządzeń socjalno-kulturalnych w naszym mieście". N astępnie głos zabrał radny Antoni Pietrzykowski - przewodniczący Komisji Rozwoju Gospodarczego i Zagospodarowania Przestrzennego, który przedstawił opinię o projekcie Manu uzgodnioną z wszystkimi komisjami Rady. "Nakłady na inwestycje komunalne -! powiedział radny Pietrzykowski - przewidziane w Planie o łącznej wysokości 851,7 milionów zł, złagodzić mają występujące w mieście trudności. Dalszy postęp w zwiększaniu bazy lecznictwa, opieki nad dziećmi, opieki społecznej, kultury gwarantują zapewnione w Planie i hudżecie środki na bieżący rok. We wszystkich tych dziedzinach założenia te przyjęte być mogą jedynie jako dolne granice postępu w rozwoju aglomeracji poznańskiej. "Przyjęcie Planu i budżetu to dopiero początek drogi do poprawienia warunków bytu ludności i rozwoju miasta. Doświadczenia ubiegłych lat wskazują, że nie zawsze to, co przyjęliśmy -w Planie, potrafimy doprowadzić do pomyślnej realizacji. Z tych też względów, kierując się zasadą maksymalnej efektywności, Komisja uważa za celowe zwrócić szczególną uwagę na przedsięwzięcia i środki, jakie podjąć należy dla pomyślnej realizacji Planu na rok 1980. "W warunkach zmniejszenia udziału inwestycji w dochodzie narodowym konieczne jest wzmożenie oddziaływania Urzędu Miejskiego na inwestorów, a zwłaszcza wykonawców robót i dostawców dóbr inwestycyjnych w kierunku / maksymalnych efektów ponoszonych nakładów i stałego dyscyplinowania procesów inwestycyjnych. Nie możemy w tym miejscu powstrzymać się od uwag zwłaszcza pod adresem wykonawców inwestycji, ale także inwestorów, że nie zawsze czują się na tyle obywatelami miasta, aby traktować zobowiązania jako swój poznański obowiązek. Bo jak inaczej określić takie sytuacje, jakie zastały komisje Rady kontrolując realizację priorytetowych dla miasta inwestycji, gdzie na niektórych placach budów było zaledwie po kilku pracowników, brakowało sprzętu. Gdyby realizacja inwestycji objętych Planem Pięcioletnim była lepsza,uniknęlibyśmy wielu kłopotów, które dziś dręczą mieszkańców a przynajmniej złagodzilibyśmy ich skutki. "Sądzę, że znacznie lepiej byłoby, gdyby odpowiedzialni kierownicy przedsiębiorstw · wykonujących planowe inwestycje w mieście, którzy zbyt lekką ręką angażują siły i środki na inne cele ograniczając moce przerobowe na inwestycjach miejskich rozliczali się ze swego poznańskiego obywatelstwa, tu przed Wysoką Radą lub komisjami. Takich rozliczeń powinniśmy domagać się, a wtedy będziemy mogli powiedzieć, że zrobiliśmy wszystko dla irealizacji planów rozwoju miasta. "Dążąc do poprawy efektywności gospodarowania powinniśmy kontynuować prace zmierzające do oszczędności i obniżki kosztów w służbach miejskich. Dotyczy to zwła. szcza kosztów materiałowych, zużycia energii i kosztów transportu. W tej ostatniej dziedzinie postulowaliśmy niejednokrotnie racjonalne wykorzystanie autobusów będących w dyspozycji przedsiębiorstw dla potrzeb transportu miejskiego. Uważamy, że autobusy te dowożące pracowników do zakładów powinny być włączone do odciążenia na swoich trasach komunikacji miejskiej. Wszelkie przejawy partykularyzmu w tym zakresie powinny być zdecydowanie zwalczane. W planie na rok 1980 nie znalazły się niektóre inwestycje i przedsięwzięcia istotne dla miasta. W imieniu Komisji Rady radny Pietrzykowski zwrócił się z apelem do przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej l Wojewody Poznańskiego, aby nie ustawali w staraniach o budowę nowego szpitala, szkół ma nowych osiedlach mieszkaniowych; przechowalni warzyw i ziemniaków, zakładu mleczarskiego. "Zwiększaniu efektywności gospodarki budżetowej - powiedział na zakończenie radny Pietrzykowski - sprzyjać będzie zmodyfikowanie dotychczasowych zasad rozliczania nadwyżek budżetowych. Od 1980 r. Rady N arodowe dysponować będą środkami nadwyżek na zasadach przewidzianych w prawie budżetowym. Rok ubiegły zamknięty został dodatnimi wynikami budżetowymi, a wygospodarowane środki z nadwyżki budżetowej przeznaczone będą m. in. na pokrycie kosztów utrzymania przedszkoli, poprawę norm- żywieniowych w zakładach socjalnych; utrzymanie placówek socjalnych i kulturalnych. Tak więc w bieżącym roku szereg spraw rozwiążemy w ramach własnych możliwości finansowych gospodarki miejskiej. Komisja wyraża opinię, że projekt Planu i budżetu zasługuje na przyjęcie, a przebieg ich realizacji będzie systematycznie poddawany ocenie i kontioli przez komisje Rady". Radny Jerzy Stefański stwierdził, iż naj

Sprawozdania

większe nakłady przeznacza się na rozbudowę urządzeń i sieci wodociągowej. Zakłócenia w dostawach wody są szczególnie dotŁllwe dla mieszkańców. Niezbędne jest zwięk. szenie nakładów na budowę ujęć wody w 1980 r. o niemniej niż 15) milionów zł. Władze partyjne "wojewódzkie i miejskie przedstawiły kłopoty Poznania władzom centralnym, w mieście przebywa specjalna komisja, która po zapoznaniu się z sytuacją uznała za konieczne zwiększenie nakładów na rozbudowę ujęć wody i stacji uzdatniania na lata 1980 -1981 o 2 milionów zł, a także wsparcie tych inwestycji odpowiednimi przydziałami sprzętu technicznego i materiałów. Radny Stanisław Galasiński przedstawił opinię Klubu Radnych Stronnictwa Demokratycznego. Stwierdził, że Plan na 1980 r. wychodzi naprzeciw naj istotniejszym potrzebom społecznym i gospodarczym miasta, bowiem ma pierwszym miejscu stawia wzrost realnych dochodów ludności, budowę, nowych mieszkań, dalszy rozwój służby zdrowia, oświaty i kultury, a więc te "wszystkie problemy, które są dla mieszkańców Poznania najważniejsze. Klub Radnych Stronnictwa Demokratycznego wnioskował o przyjęcie Planu. Podobnie Klub Radnych Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, którego opinię przedstawił radny Stefan Ratajczak. Radny Ratajczak zwrócił się z prośbą do prezydenta Poznania, aby doprowadzić do końca sprawę regulacji rzeki Miehałówki, przy której leży 400 ha użytków rolnych. Biuro Planowania Przestrzennego nie chce się zgodzić na regulację tej rzeczki ,ze względów krajobrazowych. W celu upiększenia miasta należałoby rozpocząć sadzenie odpowiednich gatunków drzew w centrum. Wojewoda poznański już kilka lat temu informował o takim zamierzeniu. Należy iteż wykorzystać biegnący pod ulicą Solną ciepłociąg i doprowadzić ogrzewanie dla gmachów państwowych, szkół itp. znajdujących się w centrum miasta. Radny Marek Straszak w imieniu Zespołu Młodych Radnych przy Radzie Wojewódzkiej Federacji Socjalistycznych Związków Młodzieży Polskiej zwrócił szczególną uwagę na problemy dotyczące gospodarki mieszkaniowej, rozwoju bazy kulturalnej i sportowo-turystycznej. Przedłożył wniosek «Prrozszerzenie formy otrzymywania mieszkań przez młode małżeństwa poprzez budownictwo patronackie Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Aktualnie jest więcej chętnych (niż wynosi liczba mieszkań przeznaczanych na tę akcję. Stanisław Piotrowice - wicewojewoda poznański stwierdził, że Plan i budżet Poznania, będący najistotniejszą częścią Planu i budżetu województwa, został opracowany w sposób optymalny, w planie wojewódzkim

przeznaczono ponad 80% nakładów na gospodarkę komunalną i mieszkaniową. Pozpstała część, choć nie wystarczająca, przeznaczona została na remonty szkół, placówek służby izdrowia. Władze wojewódzkie będą zabiegały o zwiększenie nakładów ze strony władz centralnych na rozwiązanie trudności z wodą, na remonty kapitalne budynków mieszkalnych, dróg, szkół, placówek służby zdrowia ito.; czynią starania o budowę kolejnej fabryki domów dla Poznania. Wystąpiono z wnioskiem do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o dodatkowe nakłady, które zostaną przeznaczone na rozpoczęcie prac na węźle obornickim oraz przy budowie szybkiej kolei miejskiej. Rozpoczęto już prace nad Planem Pięcioletnim 1981 -1985. Prowadzone są analizy potrzeb. Wspólnie z Komitetem Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej opracowano plan potrzeb biorąc równocześnie pod uwagę możliwości ich realizacji. Przy rozpatrywaniu tych problemów szczególny nacisk położono na ustalenie właściwych nakładów na uzbrojenie terenów, budowę nowej mleczarni, przechowalni warzyw i owoców, budowę dwóch hal targowych, domu towarowego oraz zakładów mięsnych. W następnym punkcie porządku dziennego przedstawiono informację Wojewódzkiego Urzędu Telekomunikacji o perspektywach rozwoju sieci telekomunikacyjnej i formach przydziału telefonów abonentom indywidualnym oraz krokach zmierzających do zagwarantowania sprawnego funkcjonowania telefonicznych aparatów wrzutowych. Z upoważnienia Komisji Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności radny Jan Chrzanowski przedstawił opinię Komisji o rozwoju technicznych środków łączności i ich fuukcjonowaniu na obszarze Poznania. "W Poznaniu zainstalowanych jest 55,5 tys.

aparatów telefonicznych, z czego ok. 51% u abonentów prywatnych. Tak duża ilość numerów telefonicznych stanowi o tym, żemiasto nasze pod względem liczby abonentów telefonicznych na stu mieszkańców znajduje się w czołówce krajowej. Jednakże potrzeby ludności są o wiele większe, o czym świadczy liczba 32 (XX) wniosków osób oczekujących na zainstalowanie aparatu telefonicznego. Liczba wniosków nie załatwionych! wykazuje tendencję wzrostową. "Ponieważ analiza rozwoju telefonizacji miasta wskazuje, że najbliższe lata nie zmienią radykalnie sytuacji w tej dziedzinie, Komisja uważa za właściwą koncepcję dalszego, rozwoju sieci telefonów ulicznych zwanych automatami wrzutowymi. Takich ogólnodostępnych automatów telefonicznych jest w Poznaniu 1070. Są one dla mieszkańców dzielnic peryferyjnych jedynym środkiem ro> wezwania pogotowia ratunkowego, straży po

Tabela t

DOCHODY I WYDATKI JEDNOSTKOWEGO BUDŻETU MIASTA NA ROK 1890 WEDŁUG DZIAŁÓW (w zlotych)

Dział Nazwa Dochody Wydatki l 2 3 4 Ol Przemysł 2 385 000 i 31 Budownictwo 550 000 40 Rolnictwo 656 000 l 804 000 45 Leśnictwo « 39 000 64 Handel zagraniczny 13 000 000 70 Gospodarka komunalna v 142 590 000 228 754 000 74 Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne usługi 4 612 000 21 479 000 komunalne Razem przedsiębiorstwa i jednostki gospodarcze 163 793 000 252076 000 79 Szkolnictwo ogólnokształcące i wychowanie 1 600 000 503 139 000 80 Szkolnictwo zawodowe 300 000 211494 000 83 Kultura i sztuka 900 000 180208000 87 Kultura fizyczna i sport 7 000 7 486 000 88 Turystyka i wypoczynek 500 000 Razem urządzenia socjalne i kulturalne 2 807 000 902 827 000 89 Różna działalność 12700000 500 000 91 Administracja państwowa 38 500 000 78 837 000 94 Finanse i ubezpieczenia 3 250 000 99 Dochody z gospodarki nie uspołecznionej i od 630 800 000 ludności 00 Wpływy ustalone w stosunku procentowym do 854 596 000 wartości sprzedaży detalicznej i usług 00 Rezerwy 6 126"000 I Razem dochody własne 1706 446 000 wydatki bieżące 1240 366 000 II Dotacje 9 020 000 III Wydatki na remonty kapitalne 475100000 Razem dochody i wydatki l 715 466 000 l 715 466 000żarnej innych służb pogotowia. Zdaniem Komisji funkcjonowanie tej sieci pozostawia wiele do życzenia. Nie można tłumaczyć uszkodzeń automatów wyłącznie wandalizmem, bowiem każdy wskaże kilka nie działających przez długi okres automatów zlokalizowanych w pomieszczeniach zamkniętych, takich jak np. placówki pocztowe, urzędy, szpitale. Komisja uważa, że Wojewódzki Urząd Telekomunikacyjny winien tak zorganizować służby remontowiO-konsecwacyjne automatów wrzutowych, aby nie zdarzały się przypadki długich przerw w ich pracy. Szczególnym nadzorem należy objąć aparaty zainstalowane na dworcach, w szpitalach, szkołach oraz tam, gdzie automat jest jedynym telefonem na osiedlu. "Komisj a pragnie poinformować Wysoką Radę, że warunki odbioru telewizyjnego na obszarze Poznania pogarszają się. W wyniku powstawania budownictwa wysokościowego wzrasta ilość odbić i zakłóceń sygnału TV.

Szczególnie pogarsza się odbiór w budynkach niskich, które znajdują się w cieniu.! wieżowców. Jedyną drogą do zagwarantowania prawidłowego odbioru telewizyjnego jest rozwój tzw. telewizji osiedlowej -kablowei oraz systemów anten zbiorowych. Komisja uważa za celowe wyposażać budynki wielorodzinne, poddawane remontom kapitalnym w anteny izbiorcze. Dalszą popraiwę warunków odbioru II programu telewizyjnego uzyska się po przeniesieniu obiektu nadawczego z ul. Piekary na wieżowiec Akademii. Ekonomicznej przy ul. Kościuszki".

Henryk Storczyk dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Telekomunikacji zapoznał Rade 7. aktualną sytuacją i perspektywami rozwoju telekomunikacji w mieście. Rada przyjęła do zatwierdzającej wiadomOSCl informację oraz opinię. Komisji Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności. Rada rozpatrzyła projekt uchwały w spra A

Sprawozdania

Tabela 2

JEDNOSTKOWY BUDŻET MIASTA NA ROK 1980 (w zlotych)

Dział I Rozdział Nazwa Dochody Wydatki 1 I 2 3 I 4 5 i Ogółem: 1 715 466 000 1 715 466 000 01 Przemysł 2 385 000 33 - 2995 Różna działalność 2 385 000 31 Budownictwo 550 000 26 - 3731 Zespoły usług projektowych 550 000 40 Rolnictwo 656 000 l 804 000 19-4321 Wojewódzkie zarządy inwestycji / 5000 rolniczych 19 - 4382 Popieranie produkcji zwierzęcej 36 000 663 000 19 - 4383 Stacje rolnicze i popieranie produkcji 30 000 roślinnej 19 - 4389 Wojewódzkie biura geodezji i terenów 6 000 rolnych 08 - 4491 Rozliczenia z rolniczymi spółdzielniami produkcyjnymi i kółkami rolniczymi 620 000 19 - 4493 Gminna służba rolna 1 053 000 i 19 - 4495 Różna działalność 47 000 45 Leśnictwa 39 000 08 - 4512 Gospodarka leśna i łowiecka 6000 19 - 4512 Gospodarka leśna i łowiecka 33 000 64 Handel zagraniczny 13 000 000 25-6411 Przedsiębiorstwa handlu 13 000 000 70 Gospodarka komunalna 142 590 000 228 754 000 26 - 7221 Oczyszczanie miast \ 45 000 000 26 - 7231 i Zieleń w miastach 300 000 48 000 000 26 - 7261 Ulice, place, mosty i wiadukty 5 290 000 104254 000 26 - 7262 Oświetlenie ulic 30 000 000 08 - 7396 Różne wpłaty przedsiębiorstw i jednostek ... na rozrachunku gospodarczym 137 000 000 26 - 7398 Odszkodowania l 500 000 74 Gospodarka mieszkaniowa oraz nie- 21479 000 materialne usługi komunalne 4 612 000 26 - 7413 Zasiłki na uzupenienie wkładów do l 500 000 spółdzielni lokatorskich 26 - 7421 Różne jednostki obsługi gospodarki 2 300 000 2400 000 mieszkaniowej i komunalnej 26 - 7541 Wojewódzkie zarządy rozbudowy miast 6 353 000 i osiedli wiejskich 26 - 7551 Zarządy gospodarki terenami 3 431 000 79 26 - 7595 Różna działalność 2 312 000 7 795 000 I Szkolnictwo ogólnokształcące i wychowa - nie l 600 000 503 139 000 33-7911 Szkoły podstawowe dla młodzieży 400 000 205 643 000 33-7912 Szkoły podstawowe dla dorosłych l 441 000 33-7921 Licea ogólnokształcące dla młodzieży 100 000 62 125 000 i dorosłych 33 - 7941 Internaty i stypendia dla uczniów szkół 4 500 000 ogólnokształcących 33 - 7961 Zarządy ekonomiczno-administracyjne 10 470 000 szkół 33-8211 Przedszkola typu miejskiego ' 120 000 000 33 - 8213 Przedszkola przy szkołach podstawowych 4 320 000 . i ogniska przedszkolne

I . 1

33 - 8221 33 - 8222

33-8231 33 - 8232 33 - 8241 33 - 8295

33-8011 33 - 8012 33 - 8021 34 - 8022 33 - 8031 33 - 8041 33-8051

34-8051

33 - 8095 34 - 8095

34-8311 34- 8313 34-8314 34 - 8322 34-8331 34 - 8341

34-8411 34 - 8421 34 - 8483 34 - 8495

33 -8711 33-8712 45 - 8712 45 - 8713

45 - 8722

47 - 8825

31-8981 08-9631

26-9141

26 - 9143 26 - 9145 26-9191 26 - 9192 26 - 9194

26 - 9195 26 - 9197 26 - 9198

Sprawozdania

Zakłady opiekuńczo-wychowawcze Pomoc dzieciom w rodzinach zastępczych i własnych Placówki wychowania pozaszkolnego Świetlice dziecięce Kolonie i obozy Różna działalność Szkolnictwo zawodowe

Szkoły zasadnicze i równorzędne Szkoły przyzakładowe Technika i licea zawodowe Szkoły artystyczne \ Policealne szkoły zawodowe Szkoły zawodowe specjalne Internaty i stypendia dla uczniów szkół zawodowych Internaty i stypendia dla uczniów szkół zawodowych Różna działalność Różna działalność Kultura i sztuka

Muzea Ochrona zabytków Wystawy i biura wystaw artystycznych Biblioteki miejskie Domy kultury Stowarzyszenia muzyczne, artystyczne i kulturalne Teatry, opery i operetki Filharmonie, orkiestry, chóry i kapele Festiwale, konkursy i inne imprezy Różna działalność Kultura fizyczna i sport Jednostki i urządzenia kultury fizycznej Fmprezy sportowe i sport w szkole Imprezy sportowe,i sport w szkole Zadania w zakresie upowszechniania kultury fizycznej Fundusze rozwoju kultury fizycznej i sportu Turystyka i wypoczynek

Zadania w zakresie upowszechniania turystyki Różna działalność

Izby wytrzeźwień Organizacje społeczne Administracja państwowa Rady narodowe, komisje i prezydia rad narodowych Urzędy miejskie Różne jednostki i zakłady budżetowe Kolegia do spraw wykroczeń Komisje poborowe Wynagrodzenia prowizyjne z tytułu inkasa podatków . Różna działalność Wynagrodzenia sołtysów Odszkodowania

5 Kronika rn. Poznania z. 3/ID 4 110 000 22 050 000 12 700 000 6 255 000 211 494 000 46 382 000 14 169 000 70 075 000 30 717 000 5 375 000 5 042 000 27 811 000 63 000 2 000 100 000 90000

90Q QQQ 72 000 180 208 000 10 607 000 461 000 2913 000 24 526 000 12 000 000 1 150 000 160 000 7 000 21 400 000 8 135 000 1 382 000 7 486 000 1 166 000 1 520 000 2 560 000 1 250 000 500 000 500 000 38 500000 50 000 700 000 537 000 549 000 130 000 190 000 1329 000

Sprawozdania

1 1 2 3 3 f * 94 Finanse i ubezpieczenia 3 250 000 08-9411 Banki i inne instytucje finansowe 3 250 000 i kredytowe Dochody z gospodarki nie uspołecznionej 99 i od ludności 630 800 000 08-9911 Podatki i opłaty od indywidualnej 6 400 000 gospodarki rolnej 08 - 9912 Podatki i opłaty od indywidualnej 289 800 000 działalności usługowo-produkcyjnej 08 - 9913 Podatki i opłaty-od ludności 334 600 000 Inwestycje, remonty kapitalne i różne 00 rozliczenia 863 616 000 481 226 000 73 - 0013 Wpływy ustalone w stosunku procen - 854 596 000 towym od wartości sprzedaży detalicznej i usług 73 - 0021 Dotacje wyrównawcze 9 020 000 73 - 0081 Rezerwy ogólne 6 126 000 33 - 0093 Inwestycje i remonty kapitalne jednostek 19 000 000 i zakładów budżetowych 34 - 0093 Inwestycje i remonty kapitalne jednostek 6 100 000 i zakładów budżetowych 26 - 0093 Inwestycje i remonty kapitalne jednostek 440 000 000 i zakładów budżetowych

wie nazw niektórych ulic i osiedli. Przewodniczący Rady poinformował, iż proj ekt uchwały wraz z uzasadnieniem został wnikliwie rozpatrzony na posiedzeniu prezydiów Komisji Wychowania, Oświaty i Kultury oraz Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności, a także na posiedzeniu Prezydium Rady i zastrzeżeń żadnych nie zgłoszono. Rada jednomyślnie podjęła uchwałę. 1. Osiedle mieszkaniowe w rejonie ulic: Feliksa" Dzierżyńskiego Dolna Wilda Platanowa Orzechowa nazwać Osiedlem Dębina. 2. Nowo projektowane osiedle domków jednorodzinnych w sąsiedztwie Osiedla Rusa nazwać Osiedlem Zodiak, a ulicom nadać nazwy zodiaku: Wodnika, Ryby, Raka, Skorpiona, Koziorożca i Bliźniąt. 3. W związku ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego części terenu Osiedla Bajkowego zmniejszyła się liczba ulic z sześciu do jednej, dlatego zlikwidowano nazwy ulic: Kubusia Puchatka, Tomcia Palucha, Czerwonego Kapturka, Bolka i Lolka, Jasia i Małgosi, natomiast ulica Janiny Porazińskiej ma przebieg zgodny z nowym planem zagospodarowania. 4. Osiedle budowane na Wini arach w rejonie ulic: Winiarska - św. Stanisława - Kowalska nazwać Osiedlem Wini ary . Osiedle to powstaje w centrum starej zabudowy Wini ar , jest urbanistycznie wyodrębnione z otaczających terenów - nazwa będzie kontynuować ciągłość tradycji osiedleńczej tej części miasta. Ulica św. Stanisława i

ulica Kowalska na prawie całym ich przebiegu zostały zlikwidowane. Ostateczną likwidację nazw tych ulic przeprowadzić z chwilą rozebrania stojących przy nich jeszcze domów. 5. W związku ze zmianą charakteru urbanistycznego rejonu Winograd ul. Wyżyny została rozdzielona szeroką (z tramwajem) ulicą Murawa, a także szerokim (ok. 200 m) pasem terenu sięgającym po ulicą Gronową. Odcinki ulicy Wyżyny straciły kontakt przestrzenny. Dlatego zachodnią część ul; Wyżyny pozostawić z dotychczasową nazwą (początek numeracji) natomiast wschodnią częsc (od ulicy Murawa do stadionu) przemianować na ul. Sołtysią. Rada przyjęła bez uwag informację o pracy Prezydium Rady w drugim półroczu 1979. Przewodniczący Komisji Redakcyjnej Projektów Uchwał - radny Antoni Pietrzykowski stwierdził, że Komisja upoważniła go do przedstawienia propozycji uchwał w sprawie projektu Planu Społeczno-Gospodarczego Rozwoju oraz budżetu Poznania na rok 1980 w zaproponowanym brzmieniu, m. in. dlatego, iż .w wystąpieniach prezydenta Poznania wicewoj ewody poznańskiego zostały wyraźnie sprecyzowane starania, jakie podejmują władze w celu uzyskania dalszych nakładów inwestycyjnych, które są dla miasta istotne, a ponadto, jak wynika z zapewnień prezydenta, wszystkie zgłoszone na Sesji wnioski i uwagi zostaną skrupulatnie przez Urząd Miejski rozpatrzone i wzięte pod uwagę w

DOCHODY I WYDATKI ZAKŁADÓW BUDŻETOWYCH, ŚRODKÓW SPECJALNYCH, GOSPODARSTW POMOCNICZYCH I FUNDUSZÓW CELOWYCH, BUDŻETU JEDNOSTKOWEGO MIASTA NA ROK 1980

Dochody Wydatki Lp. Treść Ogółem w tym: dotacja w tym: wpłata z budżetu Ogółem do budżetu I Zakłady budżetowe 278 749 000 149 520 000 278 749 000 - w tym: ,działy 31 - Budownictwo 2 500 000 2 500000 40 - Rolnictwo 17100 000 17100000 79 - Szkolnictwo ogólnokształcące i wychowanie 228 820 000 137 020 000 228 820 000 83 - Kultura i sztuka 22 655 000 12 000 000 22 655 000 - 89 - Różna działalność 4 537000 500 000 4 537 000 91 - Administracja państwowa 3 137 000 3 137 000 II Środki specjalne 47 970 000 47 970 000 w tym: działy 70 - Gospodarka komunalna 10 000 000 10 000 000 79 - Szkolnictwo ogólnokształcące i wychowawcze 23 750 000 23 750000 - 80 - Szkolnictwo zawodowe 14220 000 - 14220 000 III Gospodarstwa pomocnicze 2 530 000 2 530 000 w tym: dział 80 - Szkolnictwo zawodowe 2 530 000 2 530000 IV Fundusze celowe 17 913 000 l 250 000 17 913 000 - w tym: Fundusz gminny 2 400 000 2 400 000 rozwoju kultury fizycznej l 400 000 l 250 000 l 400 000 dobrowolnych świadczeń społecznych 12 600 000 12 600 000 - rozwoju kultury l 513 000 1513000

Sprawozdania

Osiedle Dębina

Osiedle Zodiak

Osiedle Bajtowe

Rozdzielenie ul. Wyżyny

Osiedle Winiarytoku realizacji Planu i budżetu w 1980 r. W wyniku prowadzonego głosowania Rada podjęła uchwały jednomyślnie. Jerzy Kuraszyński - dyrektor Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego udzielając odpowiedzi na interpelacje poinformował m. in.: W rejbnie Minikowa i Marlewa nie zmniejszono liczby linii komunikacyjnych. Przyczyną nierytmiezności kursowania autobusów na tych liniach był zły stan techniczny pojazdów, które zostały przekazane do remontu kapitalnego. W najbliższych dniach nastąpi zmiana obsady dyspozytorni w Starołęce. Po otrzymaniu dwunastu autobusów, co ma nastąpić najpóźniej w pierwszej dekadzie marca, zostaną wprowadzone zmiany tras autobusów linii 81 obsługujących Osiedla Lecha, Czecha, Rusa i Tysiąclecia zaproponowane przez radną Marię Pastuszewską- Włoch. Ponadto od l marca 1980 r. zostanie wprowadzony w życie znowelizowany

regulamin premiowania kierowców autobusów, co powinno przyczynić się do poprawy obłsugi pasażerów. Przewodniczący Rady stwierdził, że Plan i budżet miasta na rok 1980 zobowiązują do jeszcze bardziej wzmożonego wysiłku na każdym stanowisku pracy, w działalności społeczno-politycznej i w życiu codziennym. Pełna realizacja wytyczonych zadań przyczyni się do dalszego rozwoju miasta i poprawy bytu jego mieszkańców. Z okazji zbliżającej się trzydziestej piątej rocznicy wyzwolenia Poznania przewodniczący Rady złożył życzenia pomyślności w pracy zawodowej, społecznoHpolitycznej oraz w życiu osobistym radnym i zaproszonym gościom. N a tym porządek obrad został wyczerpany i obrady XII Sesji Miejskiej Rady N arodowej zostały zamknięte.

Marian Genowejiak.

Sprawozdania

ANEKS

PERSPEKTYWY ROZWOJU SIECI TELEKOMUNIKACYJNEJ (fragmenty)

Bozwój łączności telefonicznej na obszarze Poznania będzie następował w oparciu o elektroniczne centrale telefoniczne produkowane przez Wielkopolskie Zakłady Teleelekitroniczne "Telkom- Teletra". W Poznaniu pracują obecnie dwie centrale elektroniczne: "Winogrady" o wielkości 14 500 numerów i "Dębieć" o wielkości początkowej 8CXX) numerów. Rzeczywisty przyrost numerów telefonicznych po uruchomieniu centrali "Dębieć" wyniósł tylko 1500 numerów, ponieważ zaistniała konieczność wymiany starej centrali telefonicznej w dzielnicy Wilda. Obecnie elektroniczna centrala telefoniczna "Dębieć" *est powiększana do wielkości 15 (XX) numerów. W ramach tego uruchomione będą do końca 1979 r. urządzenia telefoniczne na Osiedlach Lecha i Czecha, o łącznej wielkości 3CXX) numerów. Ponieważ w planach inwestycyjnych do końca 1980 r. nie przewiduje się budowy urządzeń telefonicznych na Osiedlach Kusa i Tysiąclecia, podjęto decyzję wykorzystania na tych osiedlach urządzeń uruchomionych na Osiedlach Lecha i Czecha. W tym celu do końca 1979 r. na Osiedlu Husa będzie wybudowana linia telefoniczna, która zaspokoi najpilniejsze potrzeby telefoniczne; natomiast "w pierwszym półroczu 1980 r. zostanie wybudowana linia telefoniczna na Osiedlu Tysiąclecia.

W 1980 r. w ramach rozbudowy centrali "Dębieć" uruchomione będą urządzenia telefoniczne na Osiedlu Kopernika o wielkości IW numerów. Również w pierwszym półroczu 1980 r. rozpocznie się rozbudowa centrali "Winogrady", która umożliwi zainstalowanie urządzeń telefonicznych na Osiedlach Bolesława Chrobrego i Zygmunta Starego o wielkości IW numerów oraz na Podolanach - 500 numerów i na Jeżycach - IW numerów. W planie inwestycyjnym bieżącej i następnej pięciolatki (1981 -1986) przewidziana jest budowa trzeciej elektronicznej centrali telefonicznej "Rataje" o wielkości 8500 numerów. Pomimo dużych nakładów inwestycyjnych w bieżącej pięciolatce (1976 - 1980) wynoszących .ok 700 milionów zł nie nastąpi całkowite zaspokojenie rosnących potrzeb na instalacje nowych telefonów. Niezależnie od wykonywanych zadań inwestycyjnych, Wojewódzki Urząd Telekomunikacji podejmuje kroki pozwalające na maksymalne wykorzystanie istniejącego potencjału urządzeń. "W ramach tego nastąpi jeszcze w 1979 r. przemieszczenie istniejących urządzeń telefonicznych.

I tak zainstalowane będą trzy centrale telefoniczne, o wielkości 100 numerów każda, przy ulicach Ognik, Raszyńska i Pogodna. Zaspokoi to najpilniejsze potrzeby w tych rejonach mieszkaniowych. Całkowite zajęcie kabli telefonicznych w niektórych rejonach miasta uniemożliwia instalację nowych abonentów. Po wdrożeniu do eksploatacji aparatów telefonicznych systemu telefonii nośnej, pozwalającej uruchamiać nowych abonentów na zajętych kablach telefonicznych, zainstalowano w Poznaniu ok. 75) nowych aparatów telefonicznych. W 1980 r. przewiduje się zainstalowanie ok. 2j) sztuk tego typu aparatów telefonicznych - mieszkaniowych. \ Tempo rozwoju urządzeń telefonicznych w Planie Pięcioletnim (1981 -1985) uzależnione będzie od U chwał VIII Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Obecnie dyskutowane Wytyczne na VIII Zjazd wskazują, że wzrost liczby nowych telefonów nie będzie odbiegał od faktycznego wzrostu w latach 1976 - 1980.

Tryb załatwiania wniosków o przyznanie abonamentu telefonicznego unormowany jest Regulaminem Miejscowej Służby Telefonicznej wydanym przez Ministerstwo Łączności w 1974 r., a obowiązującym od l I 1975 r. Zgodnie z Regulaminem wnioski rozpatruje dyrektor urzędu telekomunikacyjnego lub wyznaczony przez niego pracownik. W przypadku, gdy liczba wniosków przekracza . możliwości ich załatwienia w ciągu sześciu miesięcy, wskutek braku urządzeń technicznych - wnioski powinny być rozpatrywane przez komisję, na czele której stoi dyrektor lub jego zastępca. W komisji biorą udział przedstawiciele Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych, Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Miejskiego, Miejskiej Rady Narodowej, którzy opiniują sprawy rozpatrywane przez komisję. Posiedzenia komisji odbywają się w zależności od potrzeb w zasadzie raz w miesiącu. Wnioski o zainstalowanie telefonów dzieli się na dwie grupy: I - wnioski instytucji państwowych i gospodarki uspołecznionej; II - wnioski osób i instytucji prywatnych. Wnioski grupy I korzystają z pierwszeństwa w załatwianiu przed wnioskami grupy II. Wnioski w każdej grupie powinny być załatwiane w kolejności ich zarejestrowania, z tym że w obrębie każdej grupy może być przyznany abonament telefoniczny poza kolejnością, z uwagi

na ważny interes publiczny lub ze względu na szczególne okoliczności, np. pracownikom instytucji państwowych zajmujących kierownicze stanowiska, osobom kalekim, osobom zatrudnionym w jednostkach organizacyjnych państwowego przedsiębiorstwa poczty i telegrafu. W przypadkach pilnych i ważnych z punktu widzenia interesu społecznego, dyrektor ma prawo przyznać abonament telefoniczny bez udziału komisji w granicach do 5% liczby instalacji telefonicznych przewidzianych do wykonania w danym roku. Wnioski załatwione bez udziału komisji są zanotowane w protokole najbliższego posiedzenia komisji. Wnioski o przyznanie abonamentu telefonicznego są ważne przez czas nieograniczony i przechowywane "w Wojewódzkim Urzędzie Telekomunikacji. Odpowiedzi udziela się wnioskodawcy w ciągu dwóch miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Wojewódzki Urząd Telekomunikacji w pełni przestrzega postanowień Regulaminu. Obecnie ze względu na całkowite zajęcie wszystkich dzielnicowych central telefonicznych możliwości rozpatrywania wniosków są ograniczone do liczby numerów telefonicznych uwolnionych w wyniku ruchu abonentów telefonicznych. W rejonach nowych osiedli mieszkaniowych Wojewódzki Urząd Telekomunikacji rozpatruje komisyjnie wnioski w oparciu o podane przez inwestora tj. Dyrekcję Okręgu Poczty i Telekomunikacji zakresy inwestycji sieciowych (według konkretnych adresów) oraz centralnych <przyrost nowych numerów telefonicznych). Wnioskodawców, których wnioski zostały zatwierdzone, zawiadamia się o załatwieniu sprawy i przypuszczalnym terminie zabudowy oraz uruchomieniu telefonów.

Konserwacją aparatów wrzutowych zajmuje się specjalna grupa ludzi, która dokonuje codziennie przeglądów i konserwacji aparatów zainstalowanych w ważniejszych punktach miasta, a co trzeci dzień w pozostałych punktach miasia. Taki system podyktowany jest aktualnymi możliwościami kadrowymi i transportowymi. Na ogólną liczbę 1072 aparatów średnio 15% jest nieczynnych. Przyczyną złego działania aparatów są dewastacje, kradzieże, jak również sama konstrukcja aparatu wrzutowego, którego nie można wyregulować na wszystkie grubości monety jednozłotowej. Ten typ aparatu ma być zastąpiony w 1980 r. przez aparat o nowej konstrukcji. Wojewódzki Urząd Telekomunikacji zamierza poprawić pracę aparatów wrzutowych przez: przełączenie do dnia 30 VI 1980 r. aparatów wrzutowych do elektronicznej centrali telefonicznej, a począwszy od 1980 r. w miarę dostaw wymianę aparatów wrzutowych na nowy typ; począwszy od 1980 r. przystosowywanie aparatów wrzutowych-strefowych do nowych monet dwu, pięcio i ewentualnie dziesięciozłotowych; wymianę tarcz numerowych aparatów wrzutowych na nowe, co poiwinno wyeliminować ich złe działanie w zmiennych warunkach atmosferycznych; w miarę pozyskiwania nowych pracowników "wprowadzać w szerszym zakresie służby dwuzmianowe; zwiększać kontrolę i nadzór nad pracą konserwatorów oraz poszerzać operatywność działania przez posługiwanie się radiotelefonami itp. [...]

KRONIKA BUDOWY NOWEJ DZIELNICY MIESZKANIOWEJ

"RATAJE" ROK 1977

Jednostka mieszkaniowa "A" nazwana Osiedlem Tysiąclecia jest ostatnim z czterech osiedli północnej części Górnego Tarasu N owej Dzielnicy Mieszkaniowej " Rataj e" . Osiedle to zlokalizowane zostało w północno-zachodniej części Chartowa w obrębie ulic: Inflanckiej, ulegającej likwidacji Chartowsfeiej oraz Weleekiej i Łabskiej, nazwanych później Jedności Słowiańskiej oraz bocznicy kolejowej, przebiegającej w pobliżu ul. Majak owskiego. N a Osiedlu Tysiąclecia przewidziano budowę dziesięciu budynków: pięciokondygnacyjnych (nr l - 6), jedenastokondygnacyjnych <nr 7) i szestnastokondygnacyjnych (8 -10) o łącznej powierzchni użytkowej mieszkań 77 570 m 2 (1366 mieszkań i 4823 izby) dla 5CX)4 mieszkańców. Obiekty 'towarzyszące: żłobek <nr 11), dwa przedszkola (nr 12 i 13), szkoła satelitarna (nr 14), dwa pawilony handlowo-usługowe (nr 15 i 16), dwa parkingi wielopoziomowe (nr 17 i 18). Łącznie osiem obiektów o powierzchni użytkowej 34 837 m!. Przewidziano do zachowania fragment istniejącej zabudowy jednorodzinnej, usytuowanej przy ul. Inflanckiej.

Sprawozdania

N a Osiedlu Tysiąclecia zaprojektowano budynki mieszkalne w technologu wielkopłytowej uwzględniającej wymagania nowego normatywu projektowania mieszkań w 1974 r. Przekazanie terenu Osiedla Tysiąclecia dla wykonania uzbrojenia terenu i robót kubaturowych nastąpiło w dniu 25 sierpnia 1977 r. Uzbrajanie terenu nie zostało w 1977 r. przez Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych Budownictwa Przemysłowego "Hydrobudowa" rozpoczęte, natomiast generalny wykonawca przystąpił do wykonywania wstępnych prac przygotowawczych.

UZBROJENIE I URZĄDZENIE TERENÓW PRZYLEGŁYCH DO OSIEDLI MIESZKANIOWYCH ORAZ TERENOW OSIEDLOWYCH

Pod nadzorem inwestora - Zarządu Dróg i Mostów kontynuowano budowę Trasy Katowickiej. Poniesione nakłady, w wysokości 31,3 milionów zł, obejmowały nawierzchnię dróg i sześćdziesiąt trzy punkty oświetlenia rtęciowego. Wykonywane były dalsze odcinki dróg z chodnikami i kanalizacją deszczową oraz oświetleniem w ul. Piaśnickiej, Kurlandzkiej i Inflanckiej, w sumie 1566 mb jezdni (10300 m!), Hm m chodników (6850 m 2 ). Ulice te przekazane zostały do użytku w lipcu i sierpniu 1977 r. Przewidziana na lata 1976 -1979 realizacja tzw. wschodniej magistrali cieplnej - Karolin do Trasy Katowickiej, długości 7100 m oraz od Trasy Katowickiej w rejon ul. Hetmańskiej, długości 3300 m, objęła już osiedla Górnego Tarasu. Inwestorem tego zadania został Zakład Inwestycji Komunalnych, a wykonawcą Przedsiębiorstwo Budownictwa Hydrotechnicznego i Rurociągów Energetycznych "Energopol-T'. i N a budowie Trasy Welecko-Łabsikiej czyli ul. Jedności Słowiańskiej kontynuowano roboty przy budowie tuneli Nr l i 2 i przebudowę magistrali wodociągowej. Zakończono budowę kolektora sanitarnego "gg" (1,2 lkm) oraz kolektora deszczowego "Chartynia" o takiej samej długości. Kolektory te umożliwiły przejęcie ścieków z Osiedla Tysiąclecia przez istniejący kolektor sanitarny "g" i istniejący kolektor deszczowy "Piaśnica". Przystąpiono do wykonania powziętych wcześniej decyzji, mających na celu zapewnienie należytej obsługi komunikacyjnej mieszkańców Wznoszonych osiedli, poprzez uruchomienie linii tramwajowej od ul. Zamenhofa do obwodnicy (ul. Obodrzyckiej). Reporter "Głosu Wielkopolskiego" (21 X 1977) w notatce "Tramwajem na Górny Taras "Rat aj" pisał: "Górny Taras »Rataj«, który w połączeniu z Dolnym Tarasem stanowić będzie największe osiedle Poznania (ok. 120 (XX) mieszkańców), obsługują obecnie linie autobusowe. Wraz z przybywaniem domów pogarsza się sytuacja komunikacyjna w tym rejonie, tym bardziej że w godzinach nocnych nie ma możliwości korzystania z a*utobusów. Dlatego też podjęto decyzję o wybudowaniu do 1980 r. w tej części miasta linii tramwajowej. Założenia techniczno-ekonomiczne opracowało Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego. Nowa trasa tramwajowa o długości 3,5 km biegnąć będzie od ul. Zamenhofa przy skrzyżowaniu z ul. Kórnicką do Franowa. Przejścia dla pieszych i przejazdy zostaną zbudowane nad torowiskiem lub pod nim. Dzięki temu na tej bezkolizyjnej trasie można będzie wprowadzić szybki tramwaj. Wykorzystując konfigurację terenu między osiedlami Czecha i Rusa zaprojektowano tunel o długości 800 metrów dla tramwaju. Przy wejściach do tunelu usytuowano w podziemiu przystanki, a górna płyta służyć będzie jako parking. Linia tramwajowa, której głównym projektantem, jest mgr inż. Kazimierz Goroński z Biura Projektów Budownictwa Komunalnego, pobiegnie przez środek północnej części Górnego Tarasu »Rataj«. Po jej prawej stronie znajdą się zatem Osiedla Lecha i Czecha, a po lewej - Tysiąclecia i Rusa. Inwestorem tej linii tramwaj owej, dzięki której mieszkańcy Górnego Tarasu »Rataj « będą mieli połączenie z innymi dzielnicami miasta, jest Zakład Inwestycji Komunalnych w Poznaniu" .

Osiedlowe sieci wodno-kanalizacyjne i drenażowe, gazowe i cieplne oraz elektryczne wykonywane były na obszarze Osiedli Czecha i Rusa. Kanały dla sieci cieplnych wykonywał generalny wykonawca (Kierownictwo Grupy Robót Nr 14), a rury w tych kanałach układały brygady Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót Instalacyjnych. Doprowadzenie energii wysokiego napięcia do stacji transformatorowych "wbudowanych na parterze budynków mieszkalnych wykonał Zakład Energetyczny Poznań - Miasto. Rozprowadzenie energii kablami niskiego napięcia doobiektów na osiedlach wykonywała brygada generalnego wykonawcy z Kierownictwa Grupy Robót Nr 21. N a Osiedlu Tysiąclecia rozpoczęto roboty przygotowawcze, polegające na zbieraniu ziemi roślinnej z tras projektowanych sieci osiedlowych.

WYTWÓRNIA PREFABRYKATÓW WIELKOPŁYTOWYCH POZNAŃSKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA BUDOWLANEGO NR 2

W 1977 r. kontynuowano rozbudowę i modernizację Wytworni nakładem 10,1 milionów zł. Prace skoncentrowane były głównienad powiększeniem powierzchni drugiej płyty produkcyjnej dla wytwarzania nietypowych, krótkoseryjnych elementów w for

JA ,

'K .'i . ,a -

Budynek szesnasto kondygnacyjny na Osiedlu Piastowskim. Zdjęcie wykonane na początku stycznia 1977 rlnach indywidualnych oraz nad modernizacją pomieszczeń i urządzeń socjalnych dla załogi. Dla nowej kotłowni przygotowano projekty techniczne. Produkcja prefabrykatów wyniosła 55 m S i była nieco mniejsza niż w 1976 r. (59 700 m 3 ), co znalazło uzasadnienie w zwiększeniu różnorodności wyrobów oraz w niedostatecznej ilości miejsc na składowiskach wyrobów gotowych. Z tych samych względów wartość produkcji osiągnęła 93,6% planu i wyniosła 110,5 milionów zł.

Produkcja zrealizowana została przy stanie załogi wynoszącym przeciętnie sto pięćdziesiąt sześć osób, a wydajność wzrosła do

708 100 zł na jednego zatrudnionego.

Z dniem l lipca 1977 r. kierownikiem Wytwórni został inż. Jan J akielczyk.

(PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO

Sprawy teren&wo-prawne Kontynuowano kroki wywłaszczeniowe na obszarze projektowanego Osiedla Tysiąclecia.. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa były przekazywane przez Urząd Miejski w (wieczyste użytkowanie na zasadach odpłatności. Parcele stanowiące własność osób fizycznych przejmowane były w drodze do

Sprawozdania

Osiedle Rzeczypospolitej - budowa tzw. szesnastek (budynek Nr 41). Zdjęcie wykonane .w dniu 9 IX 1977 r.

torowolnej umowy kupna i sprzedaży względnie drogą wywłaszczenia za odszkodowaniem/ Zachowano dziewięć domków jednorodzinnych przy ul. Inflanckiej o kubaturze SJ27 m S , zamieszkałych przez dwadzieścia trzy rodziny. Pozostawiono także istniejący warsztat blacharsko-malarsko-samochodowy. Do wyburzenia przeznaczono trzydzieści trzy budynki zamieszkałe przez dziewięćdziesiąt jeden rodzin. Kilka budynków pozostawiono jako tymczasowe zaplecze budowy. W pianie realizacyjnym przewidziano t?ki sposób nowej aabudowy, który by w maksymalnym stopniu chronił istniejący wartościowy drzewostan. W 1977 r. nie zdołano zlikwidować istniejącej zabudowy w obrębie budynków szesnaŁondygnacyjnych w Osiedlu Husa, a na Osiedlu Tysiąclecia - innych przeszkód: obiektów i urządzeń związanych z budową magistrali ciepłowniczej. W 1977 r. rozpoczęto również przygotowanie terenu w części południowej Górnego Tarasu obejmującego Zegrze, gdzie na powierzchni ok. 140 ha powstaną cztery jednostki osiedlowe o roboczych nazwach: G, H. F-l i F-2.

Dokumentacja projektowo-kosztorysowa W 1977 r. Pracownia "Rataje" Biura ProJ ektowo- Badawczego Budownictwa Ogólnego "Miastoprojekt" opracowała następującą dokumentację dla zadań i przedsięwzięć inwestycyjnych bieżących i przyszłościowych: projekty techniczne budynków pięciokondygnacyjnych (nr 4-12) i jedenastokondygnacyjnego (nr 14) na Osiedlu Rusa; projekt techniczny zespołu domków jednorodzinnych na tymże Osiedlu; projekty techniczne budynków szesnastokondygnacyjnych (nr l i 22) na Osiedlu Piastowskim i (nr 39) na Osiedlu Jagiellońskim; projekty techniczne na wentylację mechaniczną w budynkach szesnastokondygnacyjnych - w związku z nowymi przepisami dotyczącymi wentylowania budynków wysokich; dokumentację na elementy małej architektury "besr" (betonowe elementy systemu Rataje) dla Osiedli Oświecenia i Powstań Narodowych oraz założenia techniczno-ekonomiczne dla typowej przychodni rejonowej z apteką. Założenia techniczno-ekonomiczne dla Osiedla Tysiąclecia zatwierdzone zostały na ogólną kwotę 918 649 cm tzł, decyzją Wojewódzkiego Zarządu Rozbudowy Miast i Osiedli Wiejskich z dnia 30 lipca 1977 r.

Rataje. Osiedla Czecha 1 Lecha

Sprawozdania

Wykonawcą dokumentacji dla osiedli mieszkaniowych w części południowej Górnego Tarasu (czyli dla Zegrza) jest Zakład Projektowania i Usług Inwestycyjnych centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego "Inwestprojekt" . Całość prac projektowych skoncentrowana została w Pracowni Nr 4, którą kieruje mgr inż. arch.

Gwidon Remiein.

W 1977 r. opracowano koncepcję zagospodarowania Zegrza, której autorem jest zespół architektoniczny kierowany przez mgr inż. arch. Zdzisława Hirscha. Koncepcja ta wybrana została spośród trzech koncepcji opracowanych przez trzy zespoły architektoniczne "Inwestprojektu" . W oparciu o tę koncepcję, przyjętą przez Biuro Planowania Przestrzennego, opracowano plan zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem zaleceń i wniosków zespołu opiniującego. Plan ten stanowi uszczegółowienie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Górnego Tarasu zatwierdzonego Uchwałą Nr 6/69;71 Prezydium Rady Narodowej m. Poznania z dnia 5 III 1971 r.

PRZEBIEG ROBOT Z braku wysoko zaawansowanych stanów surowych na koniec 1976 r. zaistniały trudności w ustaleniu wielkości produkcji podstawowej budownictwa mieszkaniowego w planie 1977 r. Pierwotne wskaźniki określające wzrost produkcji o ok. 3,5% w stosunku do 1976 r. uległy w toku wykonywania planu korekcie i ukształtowane zostały na poziomie produkcji wykonanej w 1976 r. "Skorygowany" plan zakładał oddanie budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej mieszkań 76 536 m* (1476 mieszkań, 5188 izb) i obiektów budownictwa towarzyszącego o powierzchni użytkowej 11 013 m 2 . Plan budownictwa mieszkaniowego wykonany został w 100%,* co stało się możliwe dzięki decyzji Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z grudnia 1977 r., w myśl której do wykonanych zadań rzeczowych w 1977 r. zostały zaliczone te obiekty, które ukończono w styczniu 1978 r. Między innymi do wykonania planu zaliczony został budynek nr 13 na Osiedlu Rusa. Również pomyślnie wykonany został plan budynków mieszkalnych w stanach surowych. Był to jednak program minimalny, ze względu na ograniczone środki, jakie w 1977 r. mogły być na ten cel przeznaczone.

N atomiast nie wykonano planu w budownictwie obiektów socjalno-usługowych. Trudności w realizacji budownictwa mieszkaniowego wywoływały decyzje władz administracyjnych, polecające koncentrację środków produkcji na budownictwie mieszkaniowym, natomiast wstrzymywanie robót na obiektach niemieszkalnych. Trudności te powstały z powodu niedoboru w zatrudnieniu

i braku takich materiałów, jak: cement, kruszywo, żwir itp., braku dostatecznej lJOSCl dźwigów do robót montażowych oraz transportu technologicznego. Niedobór materiałów i środków technicznych uległby niewątpliwie pewnemu rozładowaniu, gdyby istniały warunki do założenia prawidłowej rytmiczności produkcji. Jak wynika z Tabeli 2, rytmiczność produkcji była zdecydowanie zła, ponieważ na początek roku nie przygotowano takiej ilości obiektów w stanie surowym zamkniętym, które by umożliwiały zaprogramowanie właściwego rytmu produkcji. Możliwości te w ciągu ostatniego pięciolecia na budowle osiedli malały, o czym świadczy zestawienie porównawcze w Tabeli 7. Wykonywanie budynków mieszkalnych skoncentrowane było na Osiedlach Czecha i Rusa. N a Osiedlu Lecha zakończono roboty w ostatnim budynku jedenastokondygnacyjnym. Pozostały tu do wykonania trzy budynki szenastokondygnacyjne zlokalizowane między pawilonem handlowo-usługowym nr 25 a budynkiem mieszkalnym nr 11, wzdłuż ul. Piaśnickiej. N a Osifdlu Czecha zakończono budowę pięciokondygnacyjnych obiektów i rozpoczęto wznoszenie ostatniego (drugiego) budynku jedenastokondygnacyjnego. Kolejne budynki szesnastokondygnacyjne budowane były na Osiedlu Rzeczypospolitej i Osiedlu Piastowskim.

W marcu 1977 r. wykopami pod budynki pięciokondygnacyjne nr 13 i 11 rozpoczęto' budowę domów mieszkalnych na Osiedlu Rusa. Pierwszy budynek (nr 13) wznoszony według nowego docelowego normatywu o dwunastu miesiącach normatywnego cyklu budowy, został wybudowany w cyklu skróconym i zaliczony do efektów mieszkaniowych 1977 r. Realizacja zadań była utrudniona z powodu opóźnień w wykonywaniu uzbrojenia terenu Osiedla Rusa i konieczności równoległego prowadzenia robót w bezpośrednim sąsiedztwie rozkopów pod układane sieci. Procentowy podział zadań na poszczególne osiedla przedstawia Tabela l. N adal w niedostatecznym zakresie realizowano elewacje budynków, co powiększało zaległości nagromadzone w ostatnich latach. Pomyślnie zakończyły się poszukiwania rozwiązań zmierzających do zmniejszenia pracochłonności elementów małej architektury i urządzeń na terenach rekreacyjnych. N a zlecenie Spółdzielni Mieszkaniowej "Osiedle Młodych" wykonano dokumentacje; zestawu elementów prefabrykowanych, a na zlecenie Poznańskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego Nr 2 dokumentację na formy do produkcji tych elementów. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych wykonała projekt, jako pracę artystyczno-badawczą pt« "Systemowe elementy do kształtowania prze

Rataje. Osiedla Rusa i Tysiącleciabudynki przekazane w 1977r obiekty budowane w 1977r w stanie surowym obiekty nierozpoczete

Sprawozdania

Osiedle Rzeczypospolltej - trzy miesiące później. Budynki szesnastokondygnacyjne nr 41 (na planie) i 43 (w głębi). Zdjęcie wykonane 10 grudnia 1977 r.

J\tflftH lA;

,i

strzeni otwartych w osiedlach mieszkaniowych dla rekreacji i zabaw dzieci". Projekt konstrukcyjny i przystosowanie do poszczególnych zespołów osiedlowych wykonan.o w Biurze Projektowo- Badawczym BudownIctwa Ogólnego "Miastoprojekt" . Syst mowe ele; menty mają służyć kształtowanIu urządzen zabawowych dla dzieci oraz dla realizowania różnych urządzeń funkcjonalnych, technicznych czy estetycznych pod gołym niebem. Opracowano pełen zestaw elementów, pozwalających na suchy montaż płyt w dowolne układy oraz zestawy. Zestawy elementów podstawowych i uzupełniających nazwane ,besr" (betonowe elementy systemowe Rataj e" i "uesr" (uzupełniające elementy sy temowe Rataje) mogą ibyć stosowane do naJróżniejszych funkcji, jak np. tworzyć zestawy zabawowe: piaskownice, brodziki, różnego rodzaju przeplotnie; stanowić wygrodzenia, mury oporowe, przejścia (płyty luźno ułożone w trawie); mogą stanowić konstrukcję nośną dla rusztów metalowych (drabinki), rusztów drewnianych (równowa.żnie), .zadaszeń, zjeżdżalni, tablic orientacYjnych Itp. Po uruchomieniu produkcji tych elementów

- <, i)),y*n.i:

przyspieszone będzie wykończenie osiedlowych iterenów rekreacyjnych.

EFEKTY MIESZKANIOWE Po uwzględnieniu korekty planu, polegającej na wyłączeniu z planu budynków nr U i 12 na Osiedlu Rusa i wprowadzeniu w zamian segmentu budynku nr 12 na Osiedlu Lecha, zadania w zakresie efektów mieszkaniowych zostały wykonane w 100%. Oddano do użytku siedem budynków: budynek nr 12 Uedenaistokondygnacyjny), ośmiose m ntowy - na Osiedlu Lecha, dwa budynkI pIęciokondygnacyjne (nr 8 i 9) oraz jeden budynek (nr 10) jedenastokondygnacyjny , sześciosegmentowy na Osiedlu Czecha, dwa budynki szesnastokondygnacyjne nr 43 i 41 .na Osiedlu Rzeczypospolitej oraz budynek pIęciokondygnacyjny nr 13 na Osiedlu Rusa. Budynki jedenastokondygnacyjne (Nr 10 i 11) na Osiedlu Czecha różnią się pod względem architektonicznym od pozostałych budynków jedenastokondygnacyjnych wznoszonych na Górnym Tarasie. W związku z m dernizacją Wytwórni Prefabrykatów, w bIlansie produkcji elementów wielkopłytowych

79"

nie zmieściły sie te budynki dlatego zdecydowano zastosowanie do ich realizacji projektu typowego .tzw. "systemu szczecińskiego". Elementy dla tych budynków wyprodukował Poznański Kombinat Budowlany w Suchym Lesie.

N a skutek spiętrzenia robót wykończeniowych instalacyjnych w czwartym kwartale 1977 f., w wykończeniu budynków nr 12 na Osiedlu Lecha i nr 13 na Osiedlu Rusa pomagały instytucje i zakłady poznańskie: brygady remontowe Spółdzielni Mieszkaniowej'

Tabela 1

WIELKOŚĆ ZADAŃ WYKONANYCH W 1977 R.

iw procentach)

Nakłady finan- Izby zbudowane N azwa Osiedla sowe na roboty Izby oddane budowlano- do użytku - montażowe Piastowskie 1,3 - 26,0 Oświecenia 0,8 - - Powstań Narodowych 0,1 - - Jagiellońskie - - Rzeczypospolitej 1 6 15,8 12,9 Bohaterów II Wojny Światowej - - - Manifestu Lipcowego 0,3 " - Lecha 29,9 37,2 - Czecha 25,2 36,2 16,0 Rusa 21,9 10,8 45,1 Wytwórnia Prefabrykatów Wielkopłytowych 1,9 ""' - Razem: 100,0 100,0 100,0

..Osiedle Młodych", Wielkopolskie Zakłady Gazownictwa, Przedsiębiorstwo Robót Kolejowych Nr 10, Oddział Budowlano-Montażowy Poznańskich Zakładów Opon Samochodowych "Stomil", Wojewódzkie Zjednoczenie Gospodarki Komunalnej, Wojewódzkie Przedsiębiodstwo Energetyki Cieplnej, Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane "Zremb" i in. oraz szereg zakładów spółdzielni rzemieślniczych. Drugim w historii N owej Dzielnicy Mieszkaniowej " Rataj e" budynkiem szesnastokondygnacyjnym był budynek nr 43 na Osiedlu Rzeczypospolitej. Na ten temat w informacji " Druga szesnastka" zanotował reporter "Expresu Poznańskiego" (13 XII 1977); "Rataj ski e »szesnastki« to domy cieszące się bardzo d 0brą opinią, zarówno architektów jak i mieszkańców. Wysokie akcenty skutecznie rozbiJaJą monotonię zabudowy Dolnego Tarasu »Rataj«, a standard mieszkań duże, ładnie rozplanowane i starannie wykończone - cieszy lokatorów. Trwają właśnie przepro - wadzki. Członkowie Spółdzielni Mieszkaniowej »Osiedle Młodych« wprowadzają się obecnie do drugiego kolejnego wieżowca na Osiedl u Rzeczypoispolitej (pierwszy stoi na Osiedl u Piastowskim). Z przyj ętych planów wynika, że do końca roku winna być gotowa, trzecia »16«. J est zmontowana ekipy p ra

RYTMIKA ODDAWANIA IZB DO UŻYTKU W 1977 R.

Tabela 2

Kwartał Liczba oddanych % wykonania do użytku izb planu rocznego I 400 7,7 II 710 13,7 III 768 14,8 IV 3310 63,8 Razem: 5188 100,0