"JM " 'A,z ia'łobnej karty

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1979.04/06 R.47 Nr2

Czas czytania: ok. 22 min.

WSPOMNIENIE O STANISŁAWIE KUBIAKU (7 IX 1915 - 2 VIII 1978)

--

"'.

.',

::.:iI ..0"

Była ta śmierć zaskoczeniem dla nas wszystkich. Nie brał jej też w rachubę sam Stanisław Kubiak, który do ostatniej chwili mówił. że czuje się lepiej i że lada dzień, jutro, pojutrze, wróci znowu na swoje miejsce, do radia i do innych prac. Niestety, już nie wróci. W poniedziałek, dnia 7 sierpnia 1978 r. z całą należną czcią i skupieniem pożegnaliśmy Go na zawsze w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Junikowskim. We wrześniu tego roku skończyłby sześćdziesiąt trzy lata; był więc w tym wieku, kiedy wie się o życiu najwięcej i kiedy dokonuje się ostatecznego wyboru tych dzieł, których zamierza się jeszcze dokonać. Porządkował swoje obfite zbiory materiałów i zamierzał przystąpić do pisanIa wspomnień ze

swego życia. A miał życie ciekawe, był bUsko wielu ważnych spraw naszego regionu i kraju, uczestniczył bezpocednio w tworzeniu historii najnowszej Polski, a zwłaszcza tej części, którą się określa mianem Polski zachodniej. Związany był z nią zawsze miejscem swego urodzenia - pochodził bowiem z wielodzietnej rOdziny chłopskiej z Nowej Wsi k. Mogilna - a ponadto miejscem studiów i swojej wszechstronnej działalności. Niezwykła siła woli i rodzinne wyrzeczenia umożliwiły Mu zdobycie wyższegowykształcenia na Uniwersytecie Poznańskim. Studia prawnicze, rozpoczęte w 1936 r., mógł zresztą ukończyć dopiero po II wojnie światowej, godząc je z bardzo intensywną już wówczas pracą na różnych odcinkach życia społeczno-kulturalnego odradzającego się na nowo Poznania i Wielkopolski. stanisław Kubiak należał .bowiem do tej generacji POIBków, która ostatnią wojnę przeżywała w wieku dojrzałym, uczestniczył przeto i On w konspiracji wyzwoleńczej w ramach organizacji "Ojczyzna", znał dobrze cenę wolności, dla której narażał życie. Toteż po zakończeniu działań wojennych wszystkie siły poświęcił ludziom i sprawom Polski Ludowej. A miał te siły zaiste niespożyte. DzIałał w polskim Związku Zachodnim w poznaniu w siedzibie przy ul. Chełmońskiego, w którym początkowo kierował referatem prasowym. następnie wydziałami osiedleńczym, społeczno-politycznym i PolonU zagranicznej, a wreszcie Biurem Zarządu Głównego. Był dyrektorem połączonego wydawnictwa Zachodniego i Morskiego, zaś po jego likwidacji dyrektorem poznańskiego oddziału Państwowego Instytutu wydawniczego i zarazem radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej, ' Pełen inwencji, energii, obdarzony łatwością pisania, jął się też zaraz po wyzwoleniu kraju walki piórem o sprawy Mu najbliższe, Jego specjalnością była publicystyka społecznB i polityczna w bardzo zróżnicowanym wachlarzu form. Swoje prace publikował w

-łZ7poznańskiej prasie, w dwutygodniku "polska Zachodnia", biuletynach Zachodniej Agencji Pr.asowej i dziennikach, a z czasem także w radio, 'na falach Poznańskiej Rozgłośni Polśkiego Radia, której od 1950 r. był pracownikiem, najpierw jako redaktor, potem kierownik redakcji wiejskiej, zastępca reoaktora "aczelnego i wrebzcie od 1957 r. jllko redaktor naczelny. Stanisław Kubiak pisał między innymi teksty radiowe do prowadzonej przez Stanisława Strugarka audycji "Wielkopolskie kominki", w ostatnich zaś latach do audycji "Przechadzki po Poznaniu", którą prowadził Marian Obst. Z największą jednak troską i konsekwencją traktował przede wszystkim swoją własną aUdycję: "Słuchacze piszą, my odpowiadamy". Składała się ona z listów od słuchaczy i przystępnych w formie odpowiedzi redaktora Kubiaka. Odpowiedzi, które były informacją o wynikach interwencji już przeprowadzonych przez Niego w odpowiednich instytucjach i urzędach w sprawach zasygnalizowanych w listach od mieszkańców Poznania i wielkopolski. Miał do tych spraw podejście obywatelskie i głęboko ludzkie. Jak mało kto potrafił łączyć pracę zawojową z intensywną działalnością partyjną i społeczną. Pracy dla nich, dla swojego ukochanego Poznania i Wielkopolski, poświęcał wszystkie swoje siły, w pracy całkowicie się wyżywał i znajdował największą satysfakcję i ogromny autorytet. Znalazło to wyraz m.in. w umieszczeniu Jego nazwiska w "Księdze Wybitnych Przodowników Pracy Socjalistycznej Województwa poznańskiegoIt. Redaktor Stanisław Kubiak, członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1948 r., działał w Komisji Rewizyjnej i IdeologiCznej Komitetu Wojewódzkiego; oprócz wyżej wspomnianego polskiego Związku Zachodniego był działaczem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Ligi Morskiej, Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, Komisji Kultury Wojewódzkiej I Miejskiej Rady Narodowej, Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego, Społecznego Funduszu Budowy Szkół, Komitetu organizacyjnego Międzynarodowych Konkursów im. Henryka Wleniawskiego, Komitetu do Walki z Grutlicą, Związku Łowieckiego i Wędkarskiego, Związku Bojowników o Wolność i Demokrację i wreszcie - Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania, któremu przez ostatnie lata prezesował. Natomiast w "Kronice Miasta Poznania" był nieprzerwanie od 1 lipca 1971 r. członkiem Kolegium Redakcyjnego. Z inicjatywy i przy wydatnym udziale organizatorskim redaktora stanisława Kubiaka powstała Szkoła dla Dzieci Specjalnej Troski przy ul. Bułgarskiej. Ponadto był On założycielem Spółdzielni Mieszkaniowej "Radiowiec" eraz ośrodka wypoczynkowego w Przyjezie

rzu. Te dwie tylko inicjatwy znacznie ułatwiły życie wielu pracowników Rozgłośni. która przez cały czas Jego dyrektorowania była prawdziwym "oczkiem w głowie" i spełnieniem' Jego aspiracji żYCioYCh. A to pr2ęcież tylko cząstka długiego rejestru działań i' dokonań Stanisława Kubiaka, które przez wszystkie powojenne lata wypełniały Mu 'dzień pb dniu. Zadziwiająca to l;Iyła zaiste witalość [ organizacja czasu. Tym bardziej że utrzymywał także bezpośrednie kontakty z wieloma różnymi środowiskami. z pracownikami zakładów produkcyjnych i gospodarstw rolnych, lubił bowiem przebywać wśród ludzi. Znali Go wszyscy potrzebujący pomocy i zwracali się do Niego bezpośrednio lub listownie jako do autora popularnej audycji radiowej "Słuchacze piszą, my odpowiadamy". On zawze pr::;ychoctził im z pomocą i radą. Wynikało to Z Jego rouowodu, ze znajomości życia, a takze z wrażliwości se["ca. Mógł i chciał jeszcze wiele zrobić. Plany te i zamierzenia l.lniemożl1wiła przedwczesna śmierć. Wielka to strata dla radiowców. dla środowiska dziennikarskiego. dla kultur v naszego miasta i regionu, a nade wszystko dla mieszkańców Wielkopolski, których zaufania starał się nigdy nie zawieść. FeUks Fornafczyk

Uroczystości pogrzebowe odbyły się w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Komunalnym w Junikowie. Wzięli w nich udział przedstawiciele władz partyjnych i państwowych: sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Józef Ścibisz, kierownik Wydziału Prasy Ideologicznej Komitetu Wojewódzkiego Marian Jakubowicz,_ wiceprezydent Poznania Andrzej Wituski. wiceprzewodniczący Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych Jerzy Mczyński, sekretarz Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu Rudolf 2urek, przedstawiciele organizacji społecznych i kulturalnych oraz wielu fabryk, zakładów pracy i instytucji. Przybyli przedstawiciele Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, dyrektor generalny programu zespołu radiowego Jerzy Hańbowski i dyrektorzespołu spraw pracowniczych Jerzy Łankiewicz oraz delegaci z prawie wszystkich ośrodków radiowych w kraju. Obecni byli przedstawiciele Komitetów Wojewódzkich Polskie} Zjednoczonej Partii Robotniczej z Leszna, Kalisza i Konina. Przybyła delegacja serbołużyckiej rozgłośni radiowej w Cottbus (NRD), W imieniu współpracowników żegnał Stanisława Kubiaka naczelny redaktor ośrodka telewizyjnego w Poznaniu Zbigniew Napierała, a w imieniu Towarzystwa MiłośnikówMiasta poznania Marian Paluszkiewlcz.

Z żałobnej karty

ZDZISŁA W KĘPIŃSKI (1911 - 1978)

't

;(

Dnia 24 stycznia 1978 r. zmarł Zdzisław Kepiilski. profesor zwyczajny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Historii Sztuki, b. dyrektor poznańskiego Muzeum Narodowego, kierownik Katedry Historii Sztuki, wojewódzki Konserwator Zabytków, wybitny badacz dziejów sztuki dawnej i współczesnej. pogrzeb odbył się w dniu 28 stycznia na Cmen-' tarzu Komunalnym w Junikowie. Zmarły spacz'!! w Alei Zasłużonych. Smierć jego jest wielką stratą nie tylko dla Uniwersytetu, ale także stwarza trudną do wypełnienia lukę w życiu kulturalnym kraju. Ta śmierć nagła i przedwczesna skłania również do refleksji osobistych, do spojrzenia wstecz na osobowośc Zmarłego, na jego działalność i dorobek naukowy, znany szerokiemu ogółowi l ten niedokończony, a leżący w jego możliwościach twórczych. Zdzisław Kepiński urodził się dnia 9 kwietnia 1911 r. w Pruszkowie k. Warszawy, w rodzinie pracownika umysłowego Edwarda Kępińskiego i jego żony, nauczycielki Wincentyny z Kępińskich. Wczesne dzieciństwo spędził w Warszawie, a następnie okres I

wOjny światowej wraz z rodzicami w Kijowie. Od 1921 r. rodzina Kępiilskich zamieszkała w Poznaniu. Zdzisław wiąże się z tym miastem prawie na stałe. Tutaj ukończył Gimnazjum im. Jana Kantgo i pOdjął w 1931 r. studia uniwersyteckie: pierwotnie polonistyczne, następnie historii sztuki. Histori:: sztuki połączył ze studiami w dziedzinie muzykologii pod kierunkiem prof. dra Szczęsnego Dettloffa, który w dużej mierze rozwinął i ukierunkował jego zainteresowani" i pasję badawczą. Magisterium uzyskał w 1937 r. na pOdstawie pracy Kościół 'U. Borku na Zdzieżu. Wyjątkowo uzdolniony.

podjął w 1937 r. pracę zawodową na uniwersytecie Poznańskim jako asystent-wolontariusz. łącząc ją z funkcją wykładowcy historii sztuki w Instytucie Sztuk plastycznych. Należał do tej generacji humanistów, która obok gruntownej wiedzy odznaczała się różnorodnością zainteresowań. Był polihistorem. którego wiedza nigdy nie była popisem erudycyjnym, ale zawsze otwierała nowe problemy, zaWSze śmiałe, nowatorskie i częstokroć kontrowersyjne. Pracę naukową i dydaktyczną łączył z działalnością polityczną. W 1931 r. wstąpił do komórki Komunistycznej Partii polski i był z jej polecenia współorganizatorem poznańskiego koła Komunistycznego Związku Młodzieży pOlskiej. Spotykały go częste represje tzw. granatowej policji. W areszcie śledczym przebywał przez pewien okres czasu m.in. w 1937 r. Zdzisław Kępiński spędził lata wojny okupacji (1939 - 1945) początkowo w Warszawie. Pracował tam jako robotnik w warsztatach mechanicznych, B póżniej w Częstochowie jako pracownik Cechu Kominiarzy. Aresztowany i ciężko pobity przez tamtejsze Gestapo (1940), cierpiał od tej pory na jednostronną utratę słuchu. W latach 1943 - 1944 pracował w częstochowskiej filii konspiracyjnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich. W pierwszych dniach lutego 1945 I' . rozpoczął pracę w Ministerstwie Kultury i Sztuki jako naczelnik Wydziału Rewindykacji i Odszkodowań Wojennych, lecz wkrótce, tj.

w maju tegoż roku, wrócił do poznania na stanowisko wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W sytuacji ogromnych zniszczeń wojennych i dewastacji polskiego życia kulturalnego, poś" ięcił wiele najlepszych swych lat powojennej pracy konserwatorskiej i muzealnej. W latach 1945 - 1946, a następnie 1947 - 1949 był wicedyrektorem Muzeum Wielkopolskiego. Wrócił także do pracy dydaktycznej na Uniwersytecie Poznańskim, prowadząc zajęcia zhistorii sztuki (1945 - 1946). Jako wiceprezes wojewodzkiej Rady Kultury zainicjował i kierował szeregiem przedsięwzięć artystycznych i kulturalnych, odbudoWą i reorganizacją szkolnictwa artystycznego, muzealnictwa i od!:>udową zabytków. 2adna z licznych funkcji nie byłą przez niego traktowana pobieżnie. Ze zczególną pasją zajął się w tym okresie pr2ygotowaniami do odbudowy pomników architektury. broniąc wszędzie autentyzmu substancji badanego I odbudowywanego obiektu. Odkrycia w dziedzinie architektury w Str2elnie, gdzie odkrył słynne romańskie rzeżbione kolumny: w Trzemesznie i w Katedrze P02nańskiej (badanej wraz z prof. drem Witoldem Henslem) były impulsem do zorganizov"ania Kierownictwa Badań nad Początkami państwa Polskiego, którego członkiem był w latach 1947 - 1951. Osiągnięcia badawcze tego zespołu zostały wysoko ocenione Nagrodą Panstwową II stopnia (1950).

Jako pedagog i artysta-malarz był w latach 1947 - 1949 kierownikiem pracowni Kompozycji Malarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. Organizował równolegle wystawy artystyczne. Tytuł doktora uzyskał w 1951 r. na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu POznańskiego na podstawie rozprawy POczątki architektury 'lCczesnofeudalnej w polsce w świetle badań archeologicznych w Gnieźnie. W ciągu trzyletniego pobytu w Warszawie w łatach 1949 - 1951 był zastępcą dyrektora Naczelnej Dyrekcji Muzeów I OChrony Zabytków przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, rownocześnie był też wykładowcą historii sztuki na Akademii Sztuk Pięknych. Pełnił tam również funkcję prezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Historyków Sztuki I Kultury. a jako członek Komitetu Nauk o SztuCe Polskiej Akademii Nauk należał do współorganizatorów wystawy i sesji naukowej poświl,conej Odrodzeniu w POlsce (1952), na któreJ wygłosił referat przynoszący nową interpretację kultury i sztuki Odrodzenia w Polsc. W 1952 r. Zdzisław Kępiński wrócił do Poznania i został kierownikiem Galerii Malarstwa Polskiego w Muzeum. Galeria ta pod jego kierownictwem, wkrótce zwana nieoficJalnie "galerią Kępińskiego", stała się najlepszym zbiorem polskiego malarstwa współczesnego w kraju, a prezentacja w niej 02naczała uzyskanie nobilitacji artystycznej wysokieJ rangi. Teoretyc2ne i praktyczne zainteresowania profesora prądami artystycznymi, które ukształtowały nowe oblicze sztuki XIX i XX w. były u niego silnie pod budo\vane zaangaowaniem emocjnalnym i ścisłym kontaktem osobistym z twórcami. Jako malar2, "polski Claude Monet", dysponował ogromną skalą wrażliwości. Zorganizował serię nowatorskich i niezmiernie wa:i'nych dla życia artystycznego wystaw mono

. Kronika m. Poznania 2/79

graficznych polskich i obcych malarzy współczesnych. Z reguły towarzyszyły tym wystawom jego katalogi i omówienia krytyczne, także w obcych językach. Był gorącym propagatorem polskiego dorobku artystycznego zagranicą. Tu warto nadmienić, :te był członkiem Międzynarodowego Biennale w Wenecji i jemu zawdzięczać należy wymiany wystaw sztuki współc2esnej między Polską a krajami zachodnimi. Mianowany w 1956 1', dyrektorem Muzeum Narodowego w Poznaniu, którą to funkcję sprawował przez lat dziesięć. rozwinął dynamiczną działalność w kierunku odbudowy i reorganizacji nowych placówek muzealnych: Rogalin (pałac i galeria malarstwa). pałac w Gołuchowie, Muzeum Rzemiosł Artystycznych na Górze Przemysława, Muzeum Wojska. Z temperamentu i uzdolnień pozostawał profesor badaczem naukowym. Drugim podstawowym nurtem jego zainteresowań była sztuka dawna, głównie późnośredniowieczna. Ten nurt wywodził się z poznańskiej uczelni, a inspirował go Szczęsny Dettloff, uczony i pedagog o zdumiewającej w tym okresie i środowisku wiedzy. On to skoncentrowany na badaniach późnego gotyku. zwłaszcza na sztuce Wita Stwosza - człowiek o niezwykle barwnym stylu bycia - dał impuls do trwających stale dociekań nad tym problemem. Zdzisław Kępiński pozostał mU wierny de końca. Wielka monografia Wita Stwosza jego autorstwa znajduje się w druku. Prof. Kępiński rozszerzył znacznie zakres badawczy swego mistrza. Jego Wit stwosz to nie tylko curopejskiej miary suma faktów artystycznych. ale i bogactwo warstw treściowych. Zagadnieniom treściowym, dziedzinom le:i'ącym poza tradycyjnymi granicami historii sztuk plastycznych, poświęcał Profesor ogromną uwagę. Badał je według metod nowoczesnych, z wielkim zasobem intuicji naukowej. Obszerna rozprawa o Symboltce drzwt gnieźnieńskich, a zwłaszcza monografia ołtarza bamberskiego Wita Stwosza Wit Stwosz w starciu ideologU reltgijnych Odrodzenia. ołtarz Salwatora, którą uważam za jego opus mag num, jest wzorowym i ściśle osobistym przykładem odczytania ideologii dzieła sztuki. Niektóre poglądY dotyczące Wita stwosza, zwłaszc2a zaś atrybucje, prowokowałY, jak każda nowa i śmiała teza, gorące dyskusje. w których Profesor odważnie bronił swych lacji. Dav"ał tym samym przykład odważnego prezentowania swego sądu. własnej postawy. Badania nad ukrytym sensem obrazó\\ Jana van Eycka, by wspomnieć tzw. Portret rodztny Arnolfinlch, Madonnę kanclerza ROlin, czy enigmatycznego Tymoteu6za i niedawno rozpoczęte a przez śmierć przerwane studia nad symboliką obrazów Hieronima Boscha, prowadził konsekwe l tnie i z zapaz ::::zlobnej kartyłem, mając pełne przekonanie o sluszności i celowości wyników dla polskiej humanistyki. Operowanie metodą ikonograficzną, dzięki której sięgał po nowe obszary wiedzy hermetycznej, a dzieła sztuki wzbogacał o nowe walory poznawcze, opierał na stałych lekturach dawnych filozofów, mitologów, teologów, alchemików i poetów. Zgłębiał systemy i metody wiedzy ezoterycznej, okultyzmu, astrologii, kabalistyki. Daleko Od demonstratywnego doktrynerstwa, starał się jednak w badaniach dzieła sztuki nie pomijać żadnego aspektu, dla wydobycia pełni jego wyrazu. Znane mi z osobistej relacji i dyskusji studia nad Hieronimem Boschem - będąc"" in statu nascendi - są fenomenalnym przykładem, jak drobne z pozoru wręcz marginalne szczegóły, bywają ważne dla ujawnienia ukrytego czy zagubionego sensu dzieła sztuki. Jeden z rozdziałów biografii Zdzisława Kępińskiego, znany raczej tylko gronu specjalistów, historyków literatury polskiej, zasługuje tu na uwypuklenie. Chociaż stałą dyspoz:rcją jego umysłu i twórczych działań była nieodmiennie. sztuka, to jednak młodzieńcze studia nad polonistyką pozostawiły trwały ślad w jego polihistorycznych zainteresowaniach. Był świetnym znawcą literatury polskiej, zwłaszcza epok Oswiecenia, Romantyzmu i Młodej Polski. Jego seria artykułów o Stanisławie Wyspiańskim i znajdUjąca się w druku monografia Mickiewicz hermetyczny powstałe w ostatniej, najbardziej intensywnej fazie jego życia, ukazują niebywałe zdolności interpretacyjne. Obszerna jest lista jego dokonań życiowych: tych spełnionych i tych niezrealizowanych. Były wśród nich chwile triumfalne i były gorycze. Ważnym powołaniem jego życia była dYdaktyka. Uprawiał ją w pracowniach malarskich szkoł artystycznych Warszawy, Poznania, Sopotu i na Uniwersytecie im. Adama Mic'<iewicza. wykłady i seminaria tego z powołania i pasji nauczyciela akademickiego,

zawsze re"-elacyjne. przekraczały swym zakresem określoną tematykę, podnosiły poziom intelektualny słuchaczy. Przyczyniał się 00 tego talent prowadzenia wnikliwej rozmowy i dyskusji. Jego pytania i dążenia do pogłębiania rozstrzygających zagadnień, podsumowywane były często dowcipem podszytym goryczą. Łączył perswazję z bezinteresowną sztuką retoryczną, z humorem finezYJnej riposty. Dalekie od zdawkowości jego recenzje prac habilitacyjnych. doktorskIch a nawet wielokroć magisterskich, któr inspirował czy prowadził, były zawsze okazją do ważkich i zasadniczych wypowiedzi Ale w swej powadze umiał imponować połpoważnym traktowaniem zasadniczych spraw, talentem obracania złożonych problemów w lotny refleksyjny żart. niekiedy dość imutny. Wyliczenie funkcji i charakterystyka prof, Z. Kępińskiego jest oczywiście niepełna Jego działalność owocować będzie w przyszłości, f;mierć profesora stanowi nie tylko dla Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, dla nauki polskiej i kultury niepowetowaną stratę Odszedł od nas wielki humanista, działacz i badacz o wielkich jeszcze możliwościach twórczych i szerokich horyzontach intelektuałnych. Był udekorowany Orderem Sztandaru Pracy n klasy (1952), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1947), Złota Odznaką "Za opiekę nad zabytkami" i Odznaką Honoro"-ą Miasta Poznania. Był laureatem Państwowej Nagrody Naukowej II stopn;a (1950) wspolnie z pro!. drem Aleksandrem Gieysztorem, a w roku 1964 otrzymał Nagrodę Państwową I stopnia. Za odkrycia w Strzelnie otrzymał w 1947 r. Nagrodę Artystyczno-Literacką Miasta Poznania. a w l.J62 - za działalność na polu muzealnictwa - Nagrodę Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury.

Eugeniusz lwanoyko.

V SESJA MIEJSKIEJ RADY NARODOWEJ

W dniu 1 września 1978 r. w sali sesyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej przy ul. StalingradZkiej 14/16 odbyła się V Sesja Miejskiej Rady Narodowej. Na obrady przybyło stu dwudziestu trzech radnych oraz zaproszeni goście, a wśród nich: prezydent poznania Władysław Sleboda, wiceprezydenci Andrzej Wituski, Łucjan Majewski i Zbigniew Kmieciak; posłowie na Sejm: Krystyna Frdniak, Józef Drzewiecki i Edward Sieradzki, dyrektorzy jednostek organizacyjnych Urzędu Miejskiego, działacze komitetów osiedlowych.

Otwarcia Sesji dokonał sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, przev.odniczący Rady, radny Józef Swltaj. Przed przystąpieniem do obrad przewodniczący Rady poinformował, iż na wniosek Frezydium Rada Państwa przyznała czterdziestu czterem działaczom Rad odznaczenia państwowe. Aktu dekoracji dokonali radny Józef Switaj i wiceprzewodniczący Miron Kolasiński. Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski udekorowani zostali: Jadwiga Franciszkowska, Roman Lewandowski, Ignacy Łyczyński, Stanisław Łyskawa, Marian Nawrocki. Złotymi Krzyżami zasługi: Stanisław Banaszak. Stefan Gross, Tadeusz Kończal, Zenon Kortylewicz, Brunon Krajewski, Zofia Kruszczyńska, Walerian Ratajczak, Jan Wojciechowski. Srebrnymi Krzyżami Zasługi: Edmund Król, Krystyna Laskowska, Henryk Możuch, Henryk Piwosz, Urszula Pored«, Maria Szczepańska, Bolesław Wiśniewski.

Brązowymi Krzyżami Zasługi: Mirosław Adamczyk, Danuta Antkowiak, Barbara Begier, Anna Blige, Alina Giel, Jan Janiszewski, Zofia Józefek, Zdzisław Jóźwiak, Kazimierz Kaiser, Zbigniew Kaplicki, Barbara Konieczka, Kazimiera Konieczna, !'J[onika Leonowicz, Zofia Lis, Hanka Nowak, Leszek Nowak, Marian Nowak, Ryszard Olczak, Jar.ina Ruga, Halina Siwa, Radomir SObczyk, Zbigniew Theus, Bolesław Wojciechowski. Danuta 2ywiecka. Interpelacje i wnioski zgłosili: radny Teodor Łajp w sprawie doprowadzenia wody pitnej do osiedli: Krzesiny, Krzesinki, Spła

,.

wie i Szczepankowo. Sprawa ta została zapoczątkowana w ubiegłej kadencji Rady i miała być przedmiotem specjalnej narady z udziałem zainteresowanych stron. lecz do tej pory narady takiej nie zorganizowano. Ustalono również t że sfinansowanie tej inwestycji nastąpi ze środków zaopatrzenia rolnictwa w wodę; radny Kazimierz Nowicki - w sprawie zainstalowania kabin telefonicznych na Osiedlu Czecha w okolicy budynku nr 6 i na Osiedlu Rusa w okolicy bloków nr nr 4, 5, 7 i 9. Z odpowiedzi udzielonej przez Wojewódzki Urząd Telekomunikacji wynika, że możliwości zainstalowallla kabin telefonicznych powstaną dopiero p<> 1980 r. Mieszkańcy osiedli proszą o wcześniejsze zainstalowanie telefonów: radna "vlaria Pastuszewska-Włoch w Spra"N;,] oddania do użytku żłobka na Osiedl Gświecenia. Termin wykonania tego obiEktu wyznaczony został na dzień 31 sierpnia 1978 r., lecz nie został dotrzymany: w sprawie zaopatrywania sklepów na Osiedlach Lecha, Czecha i Rusa w galanterię czekoladową: w sprawie przypadków rozrywania asfaltu na nowo wybudowanych drogach i ulicach dla wykonania innych prac - na przykład dla ułożenia pod ziemią rur, a taki przypadek miał miejsce przy ul. Ostrowskiej. Przewodniczący Rady poinformował, że na zgłoszone interpelacje i wnioki radni otrzymają odpowiedzi przed zakończeniem obrad Sesji.

W punkcie trzecim porządku dzienneg()c obrad powołano Miejski Komitet Kontroli Społecznej oraz uchwalono regulamin organizacji pracy tegoż Komitetu. Przed przystąpieniem do rozpatrzenia tej sprawy zabrał głos zastępca przewodniczącego Komisji Przestrzegania Prawa i porządku rublicznego, radny Bronisław Wochelski, który zapoznał Radę z istniejącymi dotychczas w Poznaniu formami kontroli społe::znej oraz ich osiągnięciami. Nawiązując do wysuniętej na II Konferencji Partyjnej przez I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Pał.tii Robotniczej Ed"c",rda Gierka inicjatywy powołania kon::"t"tów kontroli spo

Sprawozdania

łecznej, radny Bronisław Wochelski przypomniał, że w końcu czerwca 1978 r. sejm uchwalił nowelę do Ustawy o Radach Narodowych, której przedmictem są komitety kontroli społecznej, a na początku lipca 1978 r. Rada Państwa uregulowała organizację oraz kierunki i sposoby działania komitetów. Zasadniczym zadaniem komitetów kontroli społecznej będzie inspiracja i koorydnacja różnych form kontroli. "Istniejące w Poznaniu ogniwa kontroli społecznej mówił dalej radny Bronisław Wochelski zanotowały wiele istotnych osiągnięć. Na pierwszym miejscu wymienić należy kontrolną działalność stałych komisji Rady, które w bieżącej kadencji przeprowadziły już piętnaście kontroli. Inną działającą aktywnie formą jest kontrola sprawowana społecznie przez Związki ZawOdowe. W ramach tej kontroli - organizacyjnie kierowanej przez Wojewódzki Inspektorat Kontroli Społecznej Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych - funkcje kontrolne spełnia czterystu dwunastu społecznych kontrolerow. W 1977 r. i pierwszym półroczu 1978 r. przeprowadzili oni ogółem cztery tysiące kontroli. którymi objęto placówki handlowe, gastronomiczne, usługowe i inne. Rezultatem było złożenie ponad trzech tysięcy wniosków usprawniających, blisko sto pięćdziesiąt wniosków dyscyplinarnych oraz sto czterdzieści spraw skierowanych do rozpatrzenia przez KOlegium do Spraw Wykroczeń. Formą kontroli społecznej działającej w dziedzinie handlu i gastronomii są komitety członkowskie społdzielczości spożywców. Przy udziale handlu detalicznego Wojewódzkiej Spółdzielni Spożywców "Społem" działa osiemset dwanaście komitetów członkowskich, piętnaście komitetów rejonowych, w których łącznie pracuJe trzy tysiące osiemset piętnaście osób. W 1977 r. komitety członkowskie przeprowadziły łącznie ponad siedemnaście tysięcy, a w pierwszym półroczu 1978 r. - blisko osiem tysięcy kontroli w placówkach handlo wych. Wynikiem były wnioski zmierzające do poprawy działalności placówek handlowych. ..Kontrola sprawowana przez samorząd mieszkańców obejmuje takie dziedziny jak: działalność administracji budynków mieszkalnych i ogniw gospodarki komunalnej; przestrzeganie zasad ładu, porządku i czystości, koordynacja działań ogniw organizacji społecznych w środowisku osiedlowym. W zakresie działalności handlu i usług, powołane c'o zadań kontrolnych i opiniodawczych osiedlowe komisje problemowe prowadzą wspólnie z Komisją Zaopatrzenia Ludności, Usług i Roln;ctwa Miejskiej Rady Narodowej, Wydziałcm aandlu i Usług Urzędu Miejskiego, resortowymi komisjami Wojewódzkiej Rady Rady Związkó\'i Zawodowych i Wojewódzkiej

Spółdzielni Spożywców "Społem" kontrole placówek handlowych i usługowych. W ciągu roku takich kontroli przeprowadzono; na Grunwaldzie - sto czterdzieści, na Jeżycach _ osiemdziesiąt, na Nowym Mieście - dziewięćdziesiąt sześć, na Starym Mieście osiemdziesiąt dwie, na Wildzie osiemdziesiąt dziewięć. Skutecznymi efektami kontroli może poszczycić się samorząd mieszkańców w zakresie kontroli stanu porządku i czystości VIi mieście. Takich kontroli w ciągu roku dokonano blisko sześćset pięćdziesiąt. "Istotne osiągnięcia w rozwijaniu społecznych form kontroli mają samorządy robotnicze w zakładach pracy, organa samorządU spółdzielczego, takie jak rady nadzorcze i komisje rewizyjne. Brakowało jednak organu, który koordynowałby zasady współdziałania różnych form kontroli. Właśnie koordynacja tych działań będzie jednym z głównych zadań Miejskiego Komitetu Kontroli Społecznej" . Następnie przewodniczący Rady, radny Jó7ef Switaj przedstawił wniosek Prezydium Rady w sprawie ustalenia liczby członków i powołania Miejskiego Komitetu Kontroli Społecznej oraz uChwalenia regulaminu jego pracy. Rada przyjęła wniosek Prezydium bez zastrzeżeń, podejmując jednomyślnie uchwałę w sprawie powołania Miejskiego Komitetu Kontroli Społecznej oraz uchwalenia regulaminu. Na mocy uchwały, do trzydzlestotrzyosobowego Komitetu powołano radnego Mirona Kolasińskiego (przewodniczący), Józefa Lopaczyka i radną Ligię Wojtkowiak (wiceprzewodniczący), a na członków: Alinę Bednarczyk, Czesława DUdzińskiego, Czesławę Henke, Zygmunta Hirscha. Eugeniusza JagieIskiego, Zofię Kaiser, Urszulę Konieczną, Mieczysława Kosmowskiego, Jana Kufla, Antoniego LUdwiczaka, stanisława Losiewicza, Iwonę Lykowską, Leszka Majewicza, Bogdana Nalewaja, Franciszka Nygę, Wacława Olszewskiego, Jana pałyska, Mieczysława Pieńkowskiego, Krystynę Pośpieszalską, Zdzisława Rutkowskiego. Halinę Skibińską, Halinę Smól-Bor, Kazimierza stróżyka, Hannę szeligowską. Bogusława szydłowskiego, Edmunda szymankiewicza, Elżbietę szymkowiak, Zenona Swiderskiego, TadeusZ Talbierza i Emiliana Wilczyńskiego. W punkcie następnym rozpatrywano informację prezydenta miasta w sprawie stanu wykonania zadań produkcyjnych przez przedsiębiorstwa przemysłowe miasta, dostarczona radnym przed Sesją. "potencjał gospodarczy - czytamy w niej na wstępie - wydatnie rozwinięty w latach siedemdziesiątYCh, stworzył mocne podstawy dla dalszego wszechstronnego rozwCju baz materialnej. Jego pełne wykorzystanie zależy od inicjatywy, energi i zaangażowania wszystkich ludzi pracy. Rok 1978 to okres

urzeczywistnienia celów strategii społeczno-gospo!iarczego rozwoju. szczególne pref2rencje zQstały nadane rozwojowi produkCji przemysłowych artykułów rynkowych. .. W latach 1966 - 1971 struktura organizacyjna przemysłu uspołecznionego Poznania uległa poważnym zml""om. Dokonał się proces łączenia zakładów małych w większe, przechodzenia zakładów przemysłu terenowego pod zarząd centralny, tworzenia kombinatów i zakładów wiodących. Miała miejsce wymiana zakładów pomiędzy przemysłem a innymi działami gospodarki narodowej. W 1974 r. Poznań jako jeden z większych ośrodków przemysiowych kraju skupiał 2% zatrudnionych w przemysle krajowym Oraz analogicznie 2% wartości produkcji globalneJ. W 1977 r. po oddaniu do użytku w kraju szeregu inwestycji szczególnie ważnych dla gospodari narodowej, wskaznik ten obniżył się odpowiednio do 1,94% i 1,44%. .,Przeważający udział w produkcji rynk;)wej posiada przemysł spożywczy, chemiczny, elektromaszynowy i lekki. Gałęzie te skupiają ok. 95% całej produkcji rynkowej i posiadają znaczny udział w produkcji krajowej. Np. syntetyczne środki piorące (75,7%), koncentratyobiadowe (30,3%), wyroby czekoladowe (12,3%), wyroby spirytusowe (11,1%), papierosy (10,7%). Przemysł uspołeczniony miasta osiągnął w pierwszych dwóch latach Planu Pięcioletniego 1976 - 1980 pomyślne wyniki gospodarcze. Uzyskane w latach 1976- 1977 przeciętne tempo sprzedaży wyrobów, robót i usług własnej produkcji wynosiło 8,1'" wobec planowanego 6,8%. Przeciętne tempo wzrostu produkcji na rynek wewnętrzny ukształtowało się w tym okresie na poziomie 11,2%, a dostaw eksportowych 11,5%, Polepszyła się także jakość wyrobów. "W okresie pierwszego półrocza 1978 r.

tempo wzrostu produkcji przemysłowej było niższe niż zakładał plan, wskutek czego popyt na wiele rodzajów wyrobow nie został zaspokojny. Sytuacja ta wywołana została w dużej mierze trudnościami surowcowymi i materiałowymi, a także ogólnymi trudnościami energetycznymi i transportowymi. W tej sytuacji, w pierwszych miesiącach 1978 r. spośród stu dwudziestu jeden przedsiębiorstw, zakładów i spółdzielni poznańskich, sześć jednostek nie wykonało operatywnych planów sprzedaży ogółem pierwszego półrocza br., z łącznym niedoborem do planu 81,2 mln zł. Natomiast spośród ważniejszych przedsiębiorstw produkujących wyroby rynkowe, znaczną dynamikę dostaw osiągnęły: Kombinat ..Polsrebro" - Zakład Wyrobów z Metali Szlachetnych (207,9%), Poznańska Fabryka Łożysk Tocznych (133,0%); "Polmo" Zakład Samochodów Rolniczych (128,0%); Poznańskie Zakłady Elektrochemiczne "Centra" (122,4%); p;)znańska Fabryka Pomocy Naukowych (124,5");

Zakłady Rowerowe "Predom-Romet" (118,8%); Zakłady Piwowarskie (113,3%); Poznańskie Zakłady Drobiarskie (108,1%)". Założonej w planie operatywnym przedsiębiorstw produkcji rynkowej nie wykonało trzynaście jednostek, a wśród nich: Okręgowe Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego (96,3%); Rejonowe przedsiębiorstwo Przetwórcze przemysłu Paszowego "Baculit" (90,4%); Wytwórnia Wyrobów Tytoniowych (99,8%); Foznańskie Zakłady Przemysłu Spirytusowego "polmos" (98,6%); Wielkopolska Przetwórcza spółdzielnia Pracy (69,3%); Meblarska Spółdzielnia Pracy (74,1%); Chemiczna Spółdzielnia Pracy "Unia" (96,2%). Dwadzieścia cziewięć przedsiębiorstw specjalizujących się w produkcji wyrobów na zaopatrzenie rynku nie osiągnęło poziomu produkcji rynkowej z 1977 r. "Działając w myśl założeń Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - czytamy dalej w informacji - i Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług oraz wytycznych narady aktywu w Komitecie Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Miejska Komisja Planowania wystosowała w kwietniu 1978 r. do osiemdziesięciu dwóch przedsiębiorstw produkujących wyroby rynkowe i eksportowe listy towarów najpilniej przez ludność poszukiwanych. Przedsiębiorstwa te zostały zobowiązane do przedkładania w terminie do dnia piątego każdego następnego miesiąca raportów w przypadku niewykonania planu asortymentowego wyrobów. W wyniku poczynań Miejskiej Komlsji Planowania, począwszy od maja 1978 r. liczba przedsiębiorstw nie wykonujących planu asortymentowego maleje, Wykonanie zadań sprzedaży wyrobów, robót i usług w 1978 r. w pełnym zakresie, przywrócenie rytmiczności produkcji i nadrobienie zaległości wymagać będą jednak dużej mobilizacji załóg przedsiębiorstw przemysłowych, Wielkie znaczenie dla realizacji tych zadań miały przeprowadzone w lipcu 1978 1', konferencje samorządÓW robotniczych". Przed przystąpieniem do rozpatrzenia tej informacji Rada powołała komisję redakcyjną projektu uchwały złożoną z członków prezydium Komisji Rozwoju Gospodarczego i zagospodarowania Przestrzennego; przewodniczących Komisji zaopatrzenia Ludności, Usług i Rolnictwa; przewodniczącego Miejskiej Komisji Planowania i radcy prawnego Urzędu Miejskiego. Funkcję przewOdniczącego Rada powierzyła radnemu Antoniemu Pietrzykowskiemu, Przewodniczący Rady, radny Józef Switaj, udzielił następnie głosu radnemu Antoniemu Pietrzykowskiemu, który z upoważnienia KOmisji Rozwoju Gospodarczego i Zagospodarowania Przestrzennego zreferował stanowisko Komisji. "Informacja o stopniu realizacji za

Sprawozdarz iadan produkcyjnych pierwzego półrocza przez przedsiębiorstwa przemysłowe Poznania - powiedział na wstępie Antoni Pietrzykowski - była przedmiotem szczegółowej analizy Komisji. W realizacji planów występowało szreg napięć zWIązanych z kłopotami surowcowymi, kadrowymi itp. Przy tych trudnościach wykonanie planów operatywnych w 104,7%, w tym sprzedaży na cele rynkowe 102,2% jak i pokrycia całego przyrostu proc'ukcji wzrostem wydajności pracy należy uznać za zgodne z przYJętymi założeniami. Na tle ogólnie zadowalających rezultatów pracy poznańskiego przemysłu w pierwszym półroczu Komisja pragnie zwrócić uwagę na zjawiska negatywne, których eliminowanie powinno być przedmiotem szczególnego zainteresowania ze strony administracji gosp<>darczej przedsiębiorstw i Urzędu Miejskiego. ..Komisja uważa, że założenia przyjęte przez niektóre przedsiębiorstwa, takie jak: Zakłady Opon Samochodowych "Stomil" (64,3%), Poznanskie Zakłady Produkcji Betonów "Pozbet" (40,1%), Fabryka Kosmetyków "PDllena-Lechia" (42,2%), Zakłady piwowarskie (47%), Zakłady papiernicze (45,7%), Przedsiębiorstwo Urządzeń Komunalnych (43,8%) - są stosunkowe niskie, tym bardziej że niektóre z tych przedsiębiorstw są dłużnikami wobec poznańskiego handlu. Również stopień wykonania sprzedaży na rynek jest mocno zrÓŻnicowany. Np. Meblarska spółdzielnia Pracy nie wykonała sprzedaży na rynek w wysokości 19 mln zł".

Spośród poznańskich przedsiębiorstw nie wywiązująCYCh się z umów zawartych na pierwsze półrocze 1978 r. radny Pietrzykowski wymienił Fabrykę Samochodów Rolniczych "polmo" zaopatrującą Państwowe Przedsiębiorstwo "polmozbyt" w części do tarpana. Zamówienie opiewało na 20 mln zł, faktyczne dostawy w pierwszym półroczu osiągnęły wartość 5,3 mln zł, przy czym zupełny brak dostaw uprzednio potwierdzonych zamówień dotyczył dwudziestu siedmiu pozycji. Innym przykładem w branży motoryzacyjnej są dostawy akumulatorów do samochodów z Poznańskich Zakładów Elektrochemicznych "Centra", Zakłady te w pierwszym półroczu 1978 r. dostarczyły ok. 7200 szt. akumulatorów, co w stosunku do potwierdzonego zamówienia stanowi 72%. W dziedzinie wyposażenia mieszkań dostawcami z woj. poznańskiego są m.in. Swarzędzkie Fabryki Mebli, które w pierwszym półroczu 1978 r. nie wykonały dostawy 639 szt. mebli równowartości 4,2 mln zł. W dziedzinie artykułów żywnościowych opóżnienia w wywiązywaniu się z zawartych umów na pierwsze półrocze dotyczyły m.in. Zakładów Zbo20wo-Młynarskich, które nie dostarczyły 75 ton mąki pszennej; Zakłady Przemysłu Cukierniczego "Goplana" nie wykonały dostaw

7 ton cukierków twardych zawijanych. 3 ton cukierków nadziewanych zawijanych i 5,5 tony pomadek. Do zakładów, które nie wypełniają warunków umów, należy Miejski .l:akład Mleczarski. W pierwszym półroczu 19,8 r. Zakład ten nie wykonał dziennych zamówień sklepow na mleko, śmietanę, twarożek, maślankę, dostarczając je z opóźnieniem, które w konsekwencji powodowało zakłÓcenia w ciągłosci sprzedaży; ..Pollena-Lchia" nie wywiązuje się w pełni pod względem asortymentowym. W tej sytuacji kioski ..Ruchu" odczuwają m.in. braki kremu "Nivea n , tanich wód kwiatowych, proszków do prania, tańszych gatunków mydła toaletowego. "Uważamy - mówił dalej radny Antoni Pietrzykowski - że wszystkie umowy na rzecz każdego kontrahenta są ważne i powinny być w pełni respektowane. Trudno sobie jednak wyobrazić, aby w mieście producenta brakowało towarów, które bez specjalnego kłopotu można nabyć w innych regionach kraju. Oceniając rozmiary nie zrealizowanych przez przemysł umów na rzecz handlu poznańskiego nie można nie zaUWdżyć. że przyczyną braków niektórych towarów w handlu detalicznym byly nie tylko niewystarczające dostawy z przemysłu, lecz również kiepskie funkcjonowanie służb handlowych. Obserwuje się bowiem zbyt długie przetrzymywanie towarów w magazynach. "W imieniu Komisji proponuję przyjęcIe informacji prezydenta miasta o stanie wy"'onania zadań produkcyjnych przez przedsiębiorstwa przemysłowe miasta oraz projektu uchwały przekazanej radnym z następuJącymi uzupełnieniami: Rada zobowiązuje prezydenta miasta Poznania do zapewnienia wzmożonej kontroli administracyjnej i społecznej w fazie opracowywania planów przedsiębiorstw produkujących na rynek i zapewnienia odpowiedniego udzialu w tej produkcji asortymentów tanich i poszukiwanych na rynku. W związku z dużą rozpiętością stopnia zaawansowania wykonania zadań planu rocznego, Komisja Planowania Urzędu Miejskiego dokona analizy realizacji zadań za okres trzech kwartałów dla zapewnienia pełnego wykonania przez przemysł m. poznania przyjętych na rok 1978 zadań gospodarCzych", Następnie zajmowano się problemami funkcjonowania Urzędu Miejskiego. Materiały na ten temat dostarczono radnym przed Sesją. Wynikało z nich, it podstawowym dokumentem określającym organizację i zasady funkcjonowania Urzędu Miejskiego jest. Statut Organizacyjny wprowadzony Zarządzeniem Nr 3/77 Prezydenta Miasta poznania z dnia 1 marca 1977 r. Stosownie do postanowień Statutu w Urzędzie działają następujące wydziały: Biuro Organizacyjno-Prawne i Kadr; Miejska Komisja Planowania; Wydział Finansowy; Wydział Oświaty i WyChowania; Wy

dziaJ Spraw Wewnętrznych; Wydzi..1 Rolnitwa, Leśnictwa i Skupu; Wydział Gospodarki, Przestrzennej i Ochrony Środowiska; Wydzlał Gospodarki Komunalnej i Spraw Lokalowych; wydział Handlu i Usług; Wy-dział Komunikacji; Wydział Kultury i Sztuki; Wydział Zatrudnienia i Spraw Socjalnycn; 'Wydział Kultury Fizycznej i Turystyki; Wydział ogolno-Gospodarczy; Urząd Stanu' Cywilnego; Miejski Inspektorat Obrony cywilnej. W skład Urzędu wchodzi również Biuro Miejskiej Rady Narodowej pOdPorządkowane przewodniczącemu Rady_ podział Urzędu na wydziały wynika z ustaleń zawartych w Rozporządzeniu Rady MI"Distrów określającym zasady organizacji urzędow terenowych organów administracji panst",oweJ Vi miastach powyżej 300 000 mieszkaneów. Odstępstwem od tych zasad jest utworzenie zamiast wydziału Gospodarki Terenowej _ i Ochrony ;rodowiska dwóch wy-działów: Gospodarki Komunalnej i spraw Lokalowych i Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Srodowiska. WYdzielenie tych grup 5praw do załatwienia w odrębnych komórkach organizacyjnych podyktowane jest ich rozmiarami i ciężarem gatunkowym ponad połIT'ilionowego organizmu miejskiego. Część zadań w dziedzinie spraw: finanso'W)'ch, wewnętrznyCh, gospodarki komunalnej i lokałowej, handlu i usług, oświaty i 'Wychowania. kultury fizycznej i turystyki, v..-ykonywana jest poprzez pięć ekspozytur "rzędu. utworzonych Zarządzeniem Nr 28/75 Prezydenta Miasta poznania z dnia 7 czerwca 9'l5 r.

Do zakresu czynności ekspozytur należą Dl. in.: sprawy opodatkowania jednostek gospodarki nieuspołecznionej i ściągania należ"ilOści podatkowych, przydziału lokali mieszkalnych oraz wykonywanie decyzji admir.istracyjnych i wyroków sądowych dotyczą-cych tych lokali, ustalania wysokości czynszu raz opłat z tytułu najmu lokali, nadzoru w przedmiocie eksploatacji budynków i nieruchomosci. opieki przedszkolnej i realizacji ()bowiązku szkolnego, opieki nad dziećmi z rodzin zaniedbanych, ewidencji ludności, wy-dawania dokumentów tożsamości, poboru woj-skowego. zezwoleń na prowadzenie działalności handlowej, gastronomicznej i usługowej, kontroli działalności i zaopatrzenia pla-ellwek handlowych, gastronomicznych i usłu-gowych, okresowego zawieszenia działalności tych placówek, kategoryzacji zakładów ga-stronomicznych i usługowych, a także organizacji rekreacji, sportu masowego i wypo-czynk\:. Nieprzekazanie ekspozyturom spraw stanu cywilnego, komunikacji i gospodarki przestrzennej było uwarunkowane (obok braku etatów) przede wszystkim organizacją Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Ochrony :Srodowiska, wydziału Komunikacji i urzędu

Stanu Cywilnego a w przypadku Urzędu Stanu Cywilnego także zapewnieniem uroczystej oprawy takim zdarzeniom jak zgłoszenia urodzeń i śluby, co przy istnieniu pięciu ekspozytur stwarzałoby poważne trudności materialne i techniczne. pOdział zadań między oddziały i stanowiska pracy dokonany został przez dyrektorów wydziałów i kierowników ekspozytur regulaminami wewnętrznymi. Każdy pracownik zatrudniony w Urzędzie posiada indywidualny zakres czynności. W celu zwiększenia odpowiedzialności za realizację zadań na powierzonym im odcinku oraz wyeliminowanie zbędnych stanowisk kierowniczych przyjęto zasadę stopniowego "spłaszczania" struktur wewnętrznych poprzez likwidację oddziałóv-' i tworzenie w ich miejsce samodzilnych stanowisk pracy. Aktualnie w strukturze bezoddziałowej pracuje dziesięć wydziałów, strukturę mieszaną posiada pięć wydziałów, natomiast tylko w wydziale Spraw Wewnętrznych obowiązuje w całości struktura oddziałowa. W sposób szczegółowy ustalony jest w Urzędzie zakres uprawnień do wydawania decyzji na podstawie upoważnień prezydenta. Z wyjątkiem grupy spraw zastrzcżonych do osobistej aprobaty prezydenta miasta, osobami uprawnionymi do wydawania decyzji i załatwiania spraw z upoważnienia prezydenta są w granicach zakresów ezynności powierzonych wydziałom (ekspozyturom) - dyrektorzy i wicedyrektorzy wydziałów oraz kierownicy ekspozytur. Trzyletnia praktyka funkcjonowania Urzędu Miejskiego pozwoliła na uksztaltowanie modelu wydziału l ekspozytury. W celu zapewnienia harmonijnego współdzialania między tymi jednostkami oraz zagwarantowania jednolitej polityki wprowadzono między dyrektorami wydziałów, których zadania wykonywane są w ekspozyturach. a kierownikami ekspozytur zasady wzajemnych uzgodnień. W oparciu o postaonwienia statutowe niektóre zadania z zakresu administracji państwowej wykonują podporządkowane prezydentowi miasta jednostki: Zarząd Gospodarki Terenami i Biuro Geodety Miejskiego. Podkreślić należy, że zadania o charakterze administracyjnym realizują także z mocy ustawowych delegacji jako samodzielne organy działające przy Prezydencie Miasta i organizacyjnie powiązane z Urzędem (aczkolwiek nie wchodzące w jego skład) komisje i ciała kolegialne z wyboru. Są to: Kolegium do Spraw wykroczeń; Terenowa Komisja Rozjemcza; Komisja Odwoławcza do Spraw pracy. Urząd zapewnia warunki lokalowe i obsługę techniczną tych organów. Sprawna realizacja zadań Urzędu oraz paziom obsługi obywateli uzależnione są w decydującej mierze od przygotowania zawodo

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1979.04/06 R.47 Nr2 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry